장음표시 사용
171쪽
Imaginatio egi illa mentis facultas. qua Objecta sensibilia sub
imagine eorporea nobis Sino sensuum Opero repraesentamus . V.
g. rotunditatem terrae , multiplicitatem siderum , immensi talem coeli : qualitatus igitur Sensibiles corporum eodem modo per imagination 'm, ac per sensationem nobis exhibentur, cum ea tamendisserentia , quod mentem communiter non tam Vivido assiciant. Perutilem , imo necessariam esse facultatem imaginandi corto negari non potest : hinc enim nascuntur gratiosae sermonis si-gurae , ac iucunda artis dicendi ornamenta , quibus veritas illia. strata unicuique amabilior redditur. Λhsentia possibiliaque obj cla exhibet imaginatio ; Da contra se sistit , convertit, rotrahit, iterum admovet , et sic uberem materiam intellectui subministrat. Qui voro lentam, frigidamque imaginationem habent, nihil cxcogitant , nihil adinveniunt, et sero nihil conlicero possunt. Plurima sunt lamen imaginationis pericula, quac sedulo praecaveri debent : in turpes errores saepe nos conjicit , ut diximus in Logica , libidines inflammat, sensus commovet, ad infamias excitat . atris imaginibus frequenter nos insoquitur , mala at poscit, sicia repraesentat, ut Vera, graVes inducit morbos , etc. I linc tristitia . moeror , taedium , animi dejuctio , quaedam deliria . suror . vindictae . desperatio , sui eidia . etc. Sedulo igitur cohibunda ost imaginatio, praesertim in juVentuto, attenti nem ad alia objecta licita convertendo. Mulier pra gnans quao attentius deforme conspicit objectum , aut vehomentiori modo illud videre , vel possidere cupit , aliquem cibum manducare desidorat . elc. commaculatum , duis mem . vel a litor vitiosum pariet foetum . innumera facta tales imaginationis ossectus attestari , identur . quamvis solidis rationibus demonstrari non possit quomodo haoc contingant.
Mallebranche, pluresquo alii auctores frustra conati sunt explicare vim imaginandi , tum ex parte mentis , tum ex parto comporis ἰ nos vero ne id quidem tentabimus.
Memoria illa est facultas, qua praeteritas imagines, et pereeptiones in montem revocamus. Nisi mirabili hac praediti ossemus facultato , nullam experientiam acquirere, nullaque praete
Nonnulla memoriae pha non una ab omnibus observantur : L 'facilius discunt. et quae didicerunt tenacius retinent juvenes . quam Belate pro Peliores; 2. quae in persectiori ordino dispo
172쪽
quam liber, in quo quidquid inscribitur, integre custoditur, et ad
nutum voluntatis ibi reperitur . apud alios vero . multa brevidulentur, et mox frustra quaererentur; ..' nonnunquam imperfecte et quasi in confuso cognitiones olim a uisitas recordamur; clare videmus aliquid nobis deesse; nomina, cireumflantias quae rimus; Sinus memoriae, velut angulos Obscuri cubiculi , perlustramus : aliquando res quaesita cunctis conatibus nostris se subtrahere videtur , et aliquando non postulata ante oculos mentis nostrae ultro se Sistit: 5.' Si colatur, et opere exerceatur mem ria . praesertim in juvenili aetate , augetur, ac perficitur . dum incuria, et negligentia pigrescit, obduratur, et non raro sere penitus amittitur , Elc. Quau autem sit causa efficiens horum aliorumque memoriae phaenomen uin , quae sit ipsius ratio constitutiva. quo modo tot cognitiones diversae in eodem capite per ordinem contineri. et ad voluntatis imperium revocari queant. incassum huc usque determinare ac explanare zonati sunt Philosophi. Plerique supponunt imperceptibiles si bras , cunctosque nervos tot pertactos esse tubos in quibus Subtilissima. ac Velocissima exsestit materia quam ocant stuidum animale aut spiritus animales. Ilaec materia per librarum nervorumque canales incredibili motu ab organis ad cerebrum currit , et montum . quam ibi coli ea imi esse arbitrantur . admonet; a cerebro ad Organd , jubem te veluntate , maxima celeritate descendit , musculos instat , tria hii . inflectit , et artuum inotus determinat; easdem vias crebrius frequentans . quaedam in medulla cerebri exarat vestigia , per quae facilius deinde tronficiis, easdem ideas se in per excitat. Sic passiones , habitus , memoriam ejusque phaenomena praedicinti philosophi explicant. Veruin quid sit fluidum illud animale quo sundamento illius existentia assirmetur , quae proportio detur
ipsum inter et voluntates nostras , non dicitur , non Ostenditur. Nonne adhuc sapientius est ignorantiam nostram confiteri quam ad hypotheses tam obscuras tamque caducas confugere Certum est memoriam , imaginationem , ipsa Squo passiones non semper esse mero passivas ; in eis namque saepe mens agit: undo merito concludi potest illas ex corpciribus senSus comm ventibus non oriri , ac consequentur mentem non esSe corpoream. De gomno , somniis , deliriis . ete. Evidens datur discrimen inter somni, et vigiliae statum: unum ab altero luto secernimus : hoc autem pro consueta agendi r tione nostra certe susticit. Mens, perspicax, et activa in vigilia . in sonuio quasi sopita esse Videtur : interdum variis anteitur imaginibus, atque ideis plus minusve inordinatis, quae . red uia- te vigilia , statim ovanescunt : haec vocantur somnia i reues J. Delirium , stupiditas , insania , furor , etc. ejusdem sermo sunt Diuitiaco by Comb
173쪽
naturae, ac somnia; aliquam enim inordinationem graviorum, volleviorem inter mentis assectiones semper supponunt. Ilaec omnia per varios spirituum animalium concursus explicare volunt supra memorati Plii loSOptii, inter quom Pumini Phamjas : nos vero impotentiam DOStram libenter agnoscentes omnino lacero satius judicamus. Ex his quae usque tunc do mente humana diximus . insore dum est hominem recte definiri animal rationalo: per vocem an mal convenit omnibus animantibus . vi per verbum rationato a cunctis aliis animalibus distinguitur. D. De Bonald lj desinit hominem: Intelligontia cui serviunt organa. Haec destiatio est quidem nobilissima, sed minus accurata videtur : exprimit enim hΥposlaticam mentis . ot corporis unionum , quae Sola hominem constituit. Angeli in suis apparitionibus non no crant intelligentiae, quibus serviebant organa otiamen non erant homines.
Ex demonstratis constat mentem a corpore prorsus esso disti clam , nulla partium aggregatione compositam, sed omnino si plicem , et idcirco dissolutione partium perire non posse , Sicut corpus. Vel igitur destructioni corporis superosi, vel in nihilum a Deo stati In reducitur. Tria inquirenda naturaliter nobis hic occurrunt, videlicet, i.'Bn mens humana , destructo corporo , necessario pereat, Vel pro altera reservetur vita ; 2.' an altera sutura sit vita beata, Vel misera , secundum uniuscujusquo opera ἔ 3.' an sutura sit aeterna . adeo ut mens reipsa immortalis esse debeat. Duo post riora in tertia parto huius operis convenientius examinabuntur, postquam boni, et mali moralis existentiam astruxerimus. Primum itaque solum disquisitioni statim subjecturi sumus.
UTRLN NENA , DESTRUCTO CORPORE , NECESSABIO PEREAT , AN VERO PRO ALTERA RESERVETUR VITA.
Notandum 1.' omnes homines morituros esse : Statutum esι hominibus semel mori 2J ut experientia omnium temporum hanc sententiam confirmat. 6 Recterehes philosophiques, eh. S: une intelligenea servia par
174쪽
Nolandum est 2.' hominem, ut talem revera destrusendum essμPer mortem ἰ homo enim est totum ex corpore, et anima mirabili uniono junctis compositum : soluta hac utriusque substantino uniono , jam non existit homo, sicut non existit domus, quando sejunctae, et dispersae sunt partes quibus constabat. Notandum est 3.' corpus dissolvi quidem per mortcm , ot in varias abire partes , igneas , aereas , a quosas, et terrenas ἰ Rud nullam partem anni illari : ita saltem generaliter philosophi, qui
contendunt nullam materiae atomum in nihilum rQverti. Nolandum est ..' susticere ut solidis rationibus hic demonstremus dissolutionem corporis annihilationem animae non importare : tunc enim corruet praecipuum iundamentum argumentoriam incredulitatis contra alterius vilao cxistentiam, quam revelatio, ut ratio aperte manifestant , ut infra ostendemus. PROPOSITIO Dissolutio eorporis anni hi lationem animae non imporιut. Prob. 1.' omnibus argumeniis , quibus demonstratur u on ιem esse substantiam a corpore distinctam. Si ouim a corpore si, distincta , nulla est ratio cur cum illo necessario poreat , ut is videns ost ; ideo qui volunt animam csse perituram , contendunt eam esse materialem , vel materia o modification m : ergo eic. Prob. 2.' Mens deterioris eqso non debet conditionis, quam eorpus : altamcn si penitus destrueretur per mortem , deterioris esset conditionis, quam corpus, siquidem corpus non anui hilatur, sed tantum dividitur : ergo etc. Prob. 3.' Mens non perit necessario cum corpore , si dbsquo corpore percipi possit existens : atqui mens percipi potest existens absque corpore; plurimae enim sunt ejus sacultates , quae
nullam habent connexiononi necessariam cum corpore , V. g. ac
tivitatem , libertatem , voluntatem . facultatos purcipiendi . com parandi , judicandi , reflectendi , ratiocinandi , etc. Certum DStenim Porpus magis obesse quam prodesse cxercitio hujusmodi facultatum : ergo mens concipi potest has exercens facultates, Pro indeque existens absque corpor t ergo ele.
Prob. L.' Corpus per seipsum est iners, et cuiuslibet motus, se operationis incapax ; animae igitur datum non fuit, ut illam regeret , Sed anima regendo corpori praefixa fuit . et do facto illi imperat, illud ducit, et reducit. ad hoc , vel istud applicat pro
nutu suo : atqui repugnat substantiam corpori tam praestantem absque illo existero non posse : ergo Ple. Prob. 5.' Uuaecunque sutura sit humanao mentis conditio post mortem , certum est illam non lanium rege udo corpori suisse Disiti geo by Gooste
175쪽
dostinatam : nam habui lacultates pure speculati via rogondo torpori inutiles : alqui sapientissimus illius conditor eximias huju modi facultates ipsi non contulisset. si tantummodo regendo corpori eam destinasset ; ergo propter alium finem creata
MIuuntur objectiones. Obj 1.' Mens eum corpore coepit existero , omnes vices ejus sequitur : ergo eum illo periro debet. R. t.' Nego ant. Licet enim mens communiter vices corporissoquatur , non tamen iisdem semper subsicitur ἔ V. g. non semul
identur homines debiles . et infirmi , qui nihilominus animo
R. 2.' Nego eonseq. Mens enim in exercitio lacultatum suarum a dispositionibus corporis summopero pendet; hinc patet . cur vicos ejus sequi videatur : at inde non sequitur illam cum corpore perituram esse : ergo etc.
Obj. 2,' Iuxta multos celebros Philosophos , essentia mentis sita est iu cogitatione : atqui mens in cogitando pendet a corpo-xe : ergo , destructo corporo . evan est. R. 1.' Dist. maj. Mons est substantia ossentialiter eogitans .eone. tota essentia mentis ost in cogitatione , nego maj. Etonim Cartesiani dicunt quidem mentem essentialiter cogitare , Sicut materia essentialiter est extensar at non contendunt totam essentiam mentis in cogitationo sitam osso. Praeterea , opinio Carte-Fianorum non omnibus arridet; a multis o contra nunc reiicitur. R. 2. . Dist. min. Mons in omnibus cogitationibus suis pendetn eos Pore , nesso min in aliquibus, subdist. ex libera Dot institutione , concedo ; ex natura sua , nego min. Itaque 1.' salsum cst montem in omnibus cogitationibus suis a corpore esse dependentem ἰ inter ipsi ing enim cogitationus mulino a sensibus non
oriuntur, ut Probavimus p. 136. 2. Νon dissiluinur alias a Sensibus oriri , sed ex lihora I ei institutione, non vero ex natura animae; nulla quippo est Proportio intor sensationes animae , ut Varia corporis organa ; orgo ad omnipotentiam Ihii sumper
recurrendum est, ut illarum causa emittens assignetur : Porro Deus , qui eas mediantibus organis producit, easdem sine Organis producere potest : ergo , otiamsi concederetur cunctas mentis sensatioues . ideas, et operationes in praesenti rerum ordino a sensibus pendere , insulse concluderetur mentem cum corpor necessario perituram PSSe. Insι. Si anima non interiret cum corpore , non adeo resor mi daret : ergo elc. R. Nego ant. Νam t.' Dous voluit, ut anima regeret corpus, et
eouservationi illius digitur invigilaret, hoe univorsalis cxperien
176쪽
lia testatur : atqui nihil magis conservationi corporis oppositum Pst , quam mors : non mirum est ergo si tantopero mens eam formidet : mens plenam habere non potest securitatum pro
altera vita ἔ sormidanda quippe sunt suprema Dei judicia , ut
Infinitae numero sunt entium organis instructorum species , qua O primum naturae regnum constituunt, nempe regnum animale. Eas per ordinem describere proprium est auctorum , qui de natura specialiter tractare sibi proponunt. Metaphrsici autum. do entibus a natura corporea segregatis disserentes , examinant tantum an in cunctis animalibus , sicut in homine , aliqua existat substantia a corporo distincta , et quae sint ejus facultates , vel potentiae. Beseartes et cum ipso pauci Philosophi contendunt belluas m
ra esSo automata , a Deo persectissime constructa , in quibus nullum est internum sensationis principium ; asserunt singulas earum operationes totidem esse mechanicos essectus : externa objecta . inquiunt , vel tonues particulae e corporibus exeuntes organa belluarum tangunt, fibras, ac nervos commOVent, mu seu los cci lant. Si equo varios eorum motus producunt, juxta leges ab ipso Creatore constitutas. Nonnulli inter recentes, Philosophorum nomine immerito decor ii , affirmare non erubescunt bustias homini aequales , vel Superiores esse . et ab eis solummodo organis disserre. Sic imprimis G ψιris , Helvetius , d' mibata , Diderot , etc. Alii vero tu in veteres tum recentiores , communissime docent quoddam inessu helluis principium operationis a corpore distinctum , et tamen a mento humana essentialiter dixersum. Quamvis a tuendis opinionibus speculativis cauto abstinendum esse communiter duxerimus , praecipuas tamen quaestiones do bellu is , praetermittere nolumus ἰ quaedam enim sunt Scitu necessaria , et adversus incredulos probanda. Quid sentiamus per tres sequentes propositiones aperiemus : 1.' Carlesia normia Opinionem consutabimus ; 2.' hominem essentialiter disserre a bel- tuis demonstrabimus; 3.' principio gensationum, et operationum a materia distincto donari belluas ostendemus.
Belluae non Sunt mera automata , ut finaeit Descarles. P, M. Si belluae mera sint automata , nullas experiuntur gen-
177쪽
sationes; operationes earum sunt essectus puro mechanici, proprie non vivunt: atqui haec tria repugnaro videntur. 1.' nopugnaro vidi tur be Iluas non experiri gensationes ἔ vox enim naturae firmissimum est Veritatis argumentum : atqui vox naturae doeet helluas sentire ; unanimis enim populorum com sensus est Vox naturae , siquidem in sola natura omnes populi sibi consentiunt : atqui unanimis populorum consensus Semper fuit belluas reipsa sentire ; quis enim a risu se cohibere posset, si Cartesianae hypotheseos defensorem audiret assorentem , V.
g. canem baculo percussum non magis dolero, quam truncum Br-
horis , qui lari retur , non magis lactari si ampla carnis portio ipsi esurienti projiciatur , quam arborem , vel brassicam ad cujus radices stercora rusticus deponit ' quis unquam sibi persuadere poterit porcum cultro jugulatum , hovem vivum excoriatum, non majorem experiri dolorem, quam manualo horologium, si singulas ejus rotulas, unam post aliam, cum violentia extraherem ' ete. Ergo 1.' etc. u.' Non minus repugnare videtur diversas helluarum operationes esse totidem essectus puro mechanicos: in mechanicis enim aecurata semper est proportio inter causam , et essectum , et eaedem causae in iisdem circumstantiis similes essectus prodi eunt ; at in hypothesi, quam impugnamus, utraque haec regula
tunc enim Variae belluarum operationes solo corporuin, aut cor Pusculorum tactu detorminarentur : at sic delerminari nequeunt; V. g. apis ex alveo egreditur , assurgit , vadit , redit , circuit , ad flores sibi convenientes apte so dirigit, mel , et ceram eolligit, cruribus aecommodat, varia itinera percurrens non errat, ad alvearium , et ad propriam mansiunculam redit : en equus immobilis ; flagelli strupitum audit . vel leviter tangitur . et Si a tirn erumpit, mira velocitato currit. caulo offendicula dimitat ,
ad labrum obvii praecipitii immediato sistit , vel illud audacturtransilit: ecco canis meus profundo dormiens; sibilo , illum Pro prio nominu Voco , Statim evigilat , latrat, sub ilit , oculos ad me dirigit , mandatum exspectat , quo accepto , praedam incre di bili velocitate insequitur , eam videns stat , et ubi sit accura tissimo indicat, eam occisam statim arripit , et ad me siduli torapportat. Uuis crediderit solis particulis e floribus omissis tot
motus apis determinari. sola commotione noris equo transmissal Ot. saltus totquo cursus audaces produci, solis corpusculis V Prae da exhalatis mirabilem canis instinctum formari' etc. Orgo Utc.
ellectus ἰ V. g. canis videt dominum arma venationis arri Pioni 'l. i.
laetabundus exsultat, saltibus frequenter repetitis, aliisquo SiSuis
178쪽
evidenter manifestat se ultra modum oblectari: si idem faciat Oxtraneus , canis manet tristis , et nullii in desiderium currendi manifestat. Si dominus cultellum. linteolum . vel quoddam aliud objectum perdiderit, aut alicubi, sive casu . sive do industria reliquerit, et haec tantum verba ad canem dirigat: Ouaere, rem didi : mox voci domini obediens . eurrit, quaerit . objectum i venit , ore capit, et illud ad dominum portat, vol trahit: ali nus eadem verba proserat, animal audiet, loquenlein conspiciet, sed non parebit; eadem tamen est eausa physica , eaedem sunt circumstantiao , et ei socius valde dissimilis : ita et in multis aliis. Ergo 2.' etc. 3.' Repugnaro videtur bolluas non vivoro , sed mera esse ii strumenta : nam 1.' saepo dicuntur in Scriptura viventes ; ani-rnam viventem habentos . manducantos, et bibentes . I. g. lj:
Producant aquae reptile animae. virent . . . Creavitque Deus omnem animum viventem. . . . ut Sint vobis in escam .... eι univerais quae morentur in terra, in quibus est anima8 virens, uι habeant au vescendum. 2' Belluae saeps exhibentur non ut inotinia ab aliisentibus accipientes , sed ut seipsas moventos , quod dici non potest do machinis; 3.' occiduntur . et moriuntur: porro maehinae non Occiduntur, nec moriuntur. Ergo 3.' etc. ΛIiundo, ote. ergo etc. Solvuntur objectione .
Obj. 1.' Licet in industria valde finiti sint homines , mirabilia tamen ossiciunt automata quamdam animalium speciem exhibentia ; sic v. g- colubris naueanson fabricavit hominem tibia
ludontem . analem manducantum , et natantem, etc. ergo a sortiori non repugnat Deum , cujus infinita usi sapientia . tam mirabilitor constituisse bestias , ut . licet mera automata , cunctas tamen tu notiones suas apprime exercerent. R. t.' Negari potest consequens , ut consequentia ἰ machinae enim mirabiliter constructae sequi possunt leges nobis ignotas ;nt contra leges ph Ssicas ovidentur cognitas non agunt : verum si bustino inera automata essent , contra leges physicas nobis evidentur cognitas 3 gerent , ut ostendimus : ergo etc. R. 2. ' Totum praesens argumentum concedi posset , et nihil contra tuis inde sequeretur . pra ipsium cnim sundamentum quo innitimur, sunt verba Scripturae, ut universalis populorum colin sensus : porro quidquid de potentissima Dei industria dicatur,sunda munium istud non concutitur ; quaecumque enim tingaturhrpothesis . cortum est Deum Positive nos in errorem impollore non posse . atqui si bestiae, in Praesenti reruni statu, mera
179쪽
osse ut automata , Deus positive nos impelleret in errorem: universali nam quo, et invincibili propensione . proindoque ipsa natura , constanter serimur ad judicandum bestias sentire , a ma-ebi uis, et Plautis multum dissurro; Scriptura id confirmat; ergo etc.
Et vero . do existentia sensationum aliorum hominum non judicamus , ni,i quia operationibus eorum externis invincibiliterserimur ad credendum eos re ipsa sentire : atqui eosdem actus e ternos , Servata proportione. videmus in bellitis, ac in hominibus : ergo similiter pronuntiare debemus eas sentire. Inst. 1.' Mens humana non agit in corpus, sed Deus occasione volitionum mentis.varios motus immediato producit in comporo : atqui hos motus absque anima producere posset: ergo nihil velat, quin belluae mera sint automata. R. 1.' Opinione, ut non demonstratione major propositio nititur; tam merito igitur negari posset, quam astirmatur. R. 2.' Dist. min. Ilos motus , seclusa anima , Deus producero posSet , sed eadem propensio in nobis non existeret, cone. et eadem propensio ex is loret, nego min. Si enim universalis , cou.
stans, et invincibilis propensio nos salleret, nihil esset certum in mundo , et aliunde error in ipsum Deum rosunderetur, quod repugnat : at universali , constanti, et invincibili propensiono serimur ad judicandum motus externos hominum naturalem ha heroeoti xi Onom cum meu lis existentia , et cadem propensione judieamus bestias scutiro ; quicumquo ergo illas volui automata . machinas sensu destitutas , aut plantas habendas esse amrmaret,co ipso naturae voei adversaretur: ergo eie. Irist. 2. Uuaedam idan lao , ut sensitiva , heliotropium . Otc. Eros sensibilitatis charaeteres exhibent , et tamen uou sentiunt: ergo a Pari ute.
R. Nego ant. Hujusmodi plantae dicuntur quidem sensitivae , quia nonnulli essectus ph Ssici quamdam analogiam cum motibus animalium exhibentes in eis conspiciuntur : at nemo credidit un-
Quaedam animalium, aut vegetalium species ita ad go invicemaeeodunt . ut dissicile sit judicaro ad quod genus pertineant ἰ talis est polypus aquae dulcis : vorum in eo casu dubium est dosacto. Si revera illae species ad regnum animalo pertineant, plus minusve sentiunt, juxta propriam constitutionem; multo plus sentit canis , V. g. quam musca , vel Ostrea : Si vero inter vegetalia constituantur, non magis sentiunt, quam lignum sTIVarum, vel Olus hortorum. Inter minuralia . quaedam ad plantas accedere vidi'ntur ; inter plantas , quaedam ad animalia ἰ ct animalium species augentur in persectione. ct ercseunt usque ad hominem . qui solu ratione praeditus . Deu in totius Porsectionis sontem agnoscit . et honor in pi dobitum reddit.
180쪽
mmo essentialiter disert a bellula. Prob. I onendum est quippe hominem essentialiter disserro abolluis . si earum dominus constituatur , solus sit ad imaginem Dei conditus, et plurimas habeat facultates sibi essentiales, quae nunquam in bellu is inveniuntur : atqui homo belluarum constituit ur dominus , solus ad imaginem Dei. etc.
maris . et rotatilibus coeli , et uniuersis animantibus quae moven
postquam omnes hostias creavit 2ὶ Faciamus hominem ad imaginem, et similitudinem nostram , et praesiι piscibus maris, et v lusilibus coeli, eι bestiis terrae.
visae sunt in bellisis : omnes enim homines natura habent facultates percipiendi, ideas comparandi, de conveniuntia, aut discon-vonientia earuin pronuntiandi , a particularibus idcis ad generaliora principia assurgendi , mirabiles conclusiones indo deduce di , ideas signis arbitrariis manifestandi, Ope reflexionis, et colloquii cum aliis hominibus in variis artibus, ct scientiis multum proficiendi , praeterita, praesentia, et sutura altentione complo tendi , in abstractionibus versandi, non solum de existentia. sed do ipsa possibilitato rerum disserendi . propositiones do bono in genere, et de Veritate instituendi : Deum creatorem suum contemplantur . infinitas persectiones ejus investigant, alias ab aliis deducunt , firmissimis argumentis eas defundunt; illum adorant, venerantur . laudibus extollunt, deprccantur , gratias illi agunt, etc. legem naturalem cognoscunt , malum morale exsecrantur , honum illis placet , otc. atqui nullis signis manifestant bellua otales se habere lacultates ; scientiis prorsus extraneae sunt, de speculativis non ratiocinantur . nec ratiocinia nostra percipiunt. nullum progressum in artibus ab origino mundi securunt; eodem modo semper agunt, si vo junioris, sive provectioris sint aetatis; eodem modo castores acdificant, avos nidificant, apes mellificant, canes venantur . equi currunt , cic. cumdem morem Singulae species jugitor servant ; onmes de propria conservatione , de speciei Propagatione lantia in sollicitae sunt, et nullae Deum cognoverti ut : undo legitime insertur hominum factum esse propter Deum, et belluas propter hominem, ut Scriptura, et universalis traditio expressu docent: orSO etc.