장음표시 사용
411쪽
fabricat corpus ex cadavere equi quod falsum est ipsorum dicterium ii vel sterquilinio, non fit gener tio , & sic neque hoc pacto generantur scarabari ex
Berquilinio equi, neque ex ejufilem cadavere,& nec apes ex bobus, aut crabrones ex asinis mirabor num etiam ex cadavere magistri talia docentis nascituri
sint crabrones, quorum infinitos in capite habere videtur,quia hae formisi bordinatqjuxta illius mentem in tradi.de form. orig. iat. 27. grandioribus animalibus & speciebus connascuntur & cum illis propagantur ) siquidem generatio ex aliqua re fit productione formae ex illa re, ex qua generari dicitur,
atqui hic forma jam generata est, forma illis stacundum eorum phantasiam' nascitur ex divisione &multiplicatione formae gen antis. Generari autem ex sterquilinio & cadaveribus dicta animalia certum est, non vero hoc modo,quo dicunt formas istorum animalium jam generatas ex iis sibi fabricare corpora, haec enim ablurda S ridenda est opinis , quin nec ibi per commenticium suum actum entitativum existere, neque s existant operari & fabricare posse demonstratum est.Nece is itaque admittenda est aequivoca generatio, in qua efficiens ex materia a se aut ex se non profecta sed peregrina & aliena generat suae formae sibique specie dissimile,ubi forma generans uti specie dissimilis, ita etiam generata a se est
nobilior, veluti ante dictabat Scaliger. . : XLIV. Hic attende novatorum varia molimina: quae non principia philosophiae, aeternum vera,pessundare conati lunt, ut hanc de generatione requivoca sententiam everterent Θ metuebant enim ne collaberetur rerum de origine formarum funda- mentum,
412쪽
DE PARA Do x Is SECTAE SEN. 6o9mentum, quod in eo consistit: omnem formam esse sivi multiplicativam per givisionem, quocirca hoc posito necessario generatio univoca adiiruenda,& inter similiaspecie duntaxat fieri asserendum erat.Hinc san-griinem, lac, semen aliaque in corpore genita privatiant forma substantiali, quod ipsos facere necessumese,quia sunt inanimata corpora ab animλ generata, hinc tot formarum commenta & absurdae distinctiones, hinc necessumsuit selidissima philosophiae
principia negare, ens in potentia e medio tollere,in fringere regulam Aristot.3.degen.anim. Omne quod frost ab eo quodest actu ex eo quod est inpotentia. imo formarum ex nihil adtionem astruere,comminisci actus se marum entitativos, unde 3c sermarum bestialium incorruptio & perennitas & immortalitas& metempsychosis & . animalium palingenesia..Summa: nihil tam absurde dictum aut fictum, nihil adeo falsum & jam dudum damnatum & antiquatum, nihil tam impium & ecclesiae fideline christianae adversum, quod inuere erubescant vel dubitent novatores, dummodo Hiquid praesidii ex eo pro suae male conceptae & exsecrandae opinionis defensione se capere posse confidant , quod tamen;llos desperatos disputatores hactenus frustra ha
XLV. Sed revertendum nobis ad doctrinam degeneratione aequivoca, in enim hanc exploderente rerum natura, etiam caelo ipsi vim inferre sunt an-
pugna ferunt regnum cael egigantes. Cano paene vim omnem generandi in haec insc
413쪽
dari probent; pari ratione ex putredine nihil gene
- Caesum est agens uni versale , quia rerum in inserioribus generationis & corruptionis communis. causa est aequivoca, idque non tali quadam vi uni Versali, qua duntaxat communiter unoque modo seu uniformiter agat in omnia, sed qua peculiari vi ad particularem omnium generationem concurrat, mediate vel immediate. Vnde Scaliger ait rerum omnium genersionem fieri per cae lesii um corporum
sisne, mititione, alienatione abud, atque abud tum fiat tum Iis, tu urs tum esse istisat. Quanquam radiationes, affeetiones, vires non ante misceri arbitretur quam in ipso suriecto generabili aut alterabili constituantur. Vnde Senncin physi. 2.c.a. pag. 166.a ealembus corporibus non bolum temonNm ctgenerationum ac cor- . ruptionum vicistuaenesis ue per motum ac lumen atque inde dependentem calorem esset, sed eadem etiam perpeculiares quasdam vires, quas Uuennas vocant ιnferiora ' hac a cereflatuit, tultus argumento,quod in profundissimis terrae cavernis, quo nec lumen nec calor a , caelo productus penetrat, multa calo concurrente generentur , quin imo ab occultis caeli influentiis multarum sympathiarum ct antipatLarum causam, qua publunaria cum interse, tum eum caelo habent, deducit. Rerum itaque in his inferioribus omnium generationem &corruptionem perficit& moderatur, caelum, atque ideo communis &universalis causa dicitur. Id vero agit non una eadem uriscostate 3 virtute,.qua ex aequo omnia respicit, sodalia atque alia specialiter,
incitum in hae inferiora unisursaliter se particulariter Mit.
414쪽
DA PARADox Is SECTAE SE N. qI TProut rerum generandarum ratio id postulat. Vti cim non una caeli facies & inde dependens tempe- . stas, pro rebus, dum nascuntur,maturantur, florent, fructusque ferunt, condueit, ita res certos erum ortu, coitione posituque alia atque alia , prout mediate vel
ve, ut seupra uberius demonstratum. Vnde satis apparet caelum esse universalem causam, quatenu Sres o-
mnes sublunares asscit, es particularem quatenus pe euliari vi te ad Angularum generationem meriate vel immediate concurrit. Quod quo pacto fiat tum ex iis, quae dicta sum, patescit, tum in sequentibus diluci dius explicatur. . 46. De caeli essicacia universali Scaliger inquiteXerc. VI. n. 2. Tria sunt, qua sunt omnia: Unum - citer 2 ast ipse, qui est Deus: Rebqua duo atiquo modo oe hoe non a stipsis. Materia namque prima est omnia potesate receptionis : cal. sunt omnia potestate est iaciendi , ct ibid. Merc. 6. no. v. pendere sane nostraria haec a superioribus propter aequιvocam connexionem , non propter μι-cam essestionum communionem. Sunt enim Juperiora quasi forma conster trices inferiorum. cuia haec causa quea causarum tuetur ea quae fecit, per ea quin fecit, Odcirco movemur quia moventur
illa sci. Α . Particularis cali vis oritur vel ratione subjecti vel ratione diversorum ea in corporum iuversimode
aut varie coeuntium aut in entiarumsingularium. Alia
enim virtute & diversa , dicente Sennerto , cae- Ium generat metalla sub terris quo lumine penetrare nequit, quam animalia & stirpes. Peculiarium siderum ortu hae nascuntur herbae stirpesque vel
415쪽
Ia D I s P v T AT Io IV. felicius proveniunt, alio intereunt alio eorum positu vel aspectu radiorumque missione, influxione,
mistione diversia nascuntur, vigent, intereunt. Vnride Labarella ait,caelum concurrere ad generationem misit ut agens univea sale, non tamen ut proximum& immediatum, quod proximum sit vis elementaris. Ignem vero nullum animal generare, nec animam educere de materia per calorem , quia non possit agere supra sitas vires; caelum vero & virtutem vitalem caelo respondentem posse per calorem generare animal. Generantur vero juxta Zabareti. animalia vel ex putri materia,vel ex semine; quae ex illa fiunt, a caelesti principio generari assetit,ex semine vero nasci quod habent facultatem generatricem Mcaelestibus corporibus inditam, qui est calor caelestis a caelo impressus, qui velut illius instrumentum sit
animalis productivus & agere tunc semen tum virtute propria,tum etiam virtute caelesti, tanquam instrumentum caelestis agentis, qua ratione dicatur in
semine inesse principium activum,hocaest rectum &gubernatum ab agente separato. Vnde dici solet:Sol& homo generaninominem. Virtus enim seminis quae est tantum clementaris ad animalis generationem nullius esset momenti, sine altera quam semena caelo accipit, qua ratione partes animae ita produ- cuntur a caelesti illo principio,ut de potestate materiae ab eo educantur: hactenus Zabarella.
XLVIII. Eadem est Aristotelis & Scaligeri exerc.
xxv I .sententia, de coelesti. calore tum ex putredine tum ex semine generante animalia. Solis enim, inquit , syderumque calore per haec infuso gigni omnia, quaecunque non fiunt e seminibus. Nimirum se-
416쪽
DE PARADox Is SECTIS SEN. Ismina ipsa ab eodem quoque perfici calore, quoad a Dum reducantur. Animalia vero ex putreaine nata asserit idem Scalig.ibid. a sole confieri, neque caeterorum astrorum cooperationem negat, id vero fieri, quod generatis calor angustetur ad speciem a calore putredinis ue qua de re paulo infra latius. Ex quibus omnibus liquet caelum, etiamsi ' commune agens s m omnia inferiora sicaciter operetur, quod tamen ι cιreo non sit uniforme agens, seddiversMode operetur multivarias in irasis, paene operationes producat, um ob alium atque alium eorporum caelestium positum sectu sque, tum ob oecultas in inferiora influentias, tum disermmodam subjectorum,in quibus operatur, concurrentem
vim recipiendi ct eooperandi. Quo paeto ex sacris literis deductum & probatum sit coelum rerum sublunarium cursum &statum gubernare, mutationum-- que omnium diversitatem causari & dirigere supra ex Theologorum suffragiis intelleximus. XLlX. Merae proinde impudentiae est negare coelum ad rerum generationem & corruptionem in his inferioribus nihil facere particulariter, & cum D.
Senn.in lib. de Chym. cons. quaerere,unde demonstretur coelestem vim concurrere ad generationem animalium,& particularem ei denegare vim, quia sit causa universans. Has Mus impudentias stentorea buccina proclamare non erubescitGanymedes Sen-nertianus. Hinc omnem generationem aequivocame rerum natura expellere & ex silio damnare annititur: Sed animam generare, ignem generare, coelum generare hoc semper aequi voce,illa univoce & aequivoce satis probatum est,neque sanae mentis philosophus, nisi qui veritatis & antiquitatis principiis op-; pedere,
417쪽
pedere, aut ea in universum evertere proposuerit, negire potest. Hinc etiam negant coelum ex putredinc generare animalia, primo, quia sit caula universalis,secundo quod ad omnem generationem requiratur semen vel seminalis ratio ex qua res generetur, tertio putredinem non poste esse causam generationis. Ad primum jam responsum. L. Altera hic incidit quastio. An ex putredine
certar species generentur. Id negat D. Senn. S contendit seminalem vim ad certam speciem producendam requiri putredinem saltem suppeditare calorem a quo vis seminalis excitetur. Sed hic iterum quaeritur,qualis forma materiam istam in re putrida seminalem vim habentem actuet,neque enim semen secundum Senia. neque materia seminalis rem generat, sed forma , quae est in semine, semen vero illud vel materia seminalis non est ejusdem naturae .spccificae cum semine maris & foeminae, ux quo c teroquin illud animans gen cratur, ut cum & ex Sca-lig. sentit Senn quamobrem ipsis analogum semen Vocatur. Ergo nec forma, quae secundum illos est in hoc semiste analogo. Et hic cessat generatio,quae sit per di visionem formae generantis cum semine. Sed unde haec Arma, quae est in illo semine ut ex eo fabricet corpus Θ Vnivoca esse nequit, qu in simo vellimo forma muris vel ranisnon est, quae non nisi cum
proprio abscedit & dividitur a generante. Aliud itaque specie est,quo enerat, ct abudspecie quod generatur,
atque haec generatio es aequivoca. Qua sufficienter probata & necessario admissa corruit Seian. degeneratione doctrina, & potentia materiar, unde educantur
.rmae reducitur; de his superius actum est uberius. LLAEquum
418쪽
DE PARADoxas SECTAE SEN.q1sLI. Equum nunc est dispicere quomodo saniores philosophi,& inter illos Scaliger, cujus authoritate Senn. se munire praesumit, doceant ex putredine vi
coeli generari animalia. Is exerc. VI. s. 2. formaS uni- vocas continςri in materiae potestate docet, eas vero quae materiis aequivocis imponuntur, non esse in materiae sed in agentis potestate. Formam muris,
quae navalibus quisquiliis putrefactis imponitur,nec in harum sordium,nec in fimi potestate esse, nisi intelligas potestate recipiendi. se inquit porris forma fabricans infimeto nobilior est quam forma infirmans. Esenim principium movens s es ieiens s lians hane illa. Gignitari autem mus in quisquiliis &in luto rana, sicut intra saxa metallum. sic philosophus dixit a se te Zc homine hominem generari. Pendere equidem nostratia haec a supctioribus propter aequivocam
connexionem, non propter uni vocam effectionum communionem, haec causa causarum tuetur ea quae
secit, per ea quae fecit. Solis itaque vel Veneris filius ut ex eodem Scalig. loqui fas est est mus vol rana vel scarabaeus. In hac animalium alarui careneratione, eum defiteuus2proxima efficie principalis, uui defectum si orienterseqpletpote fias raelestis. s LII. Sed obstat & instat D.Senn. putredinem non esse causam generationis neque ex putredine quid quam generari. Cui respondemus putredinem indvLeem,atium totalem ct perfectam , aliam κατα μιέ
illam talem esse rerum corruptionem, ut res
quae putres uni prorsus & perfecte is αλα& evanida fiant, adeo ut ad sensum preter fimu & terra nihil relinquatur, & hujus ratione nihil proprie generatur ex putrescente re.Alia namsi estq; duplex;
419쪽
is D Is PUTATIO IV. una est via ad persectam putredinem, quando externus catar non ita dominatur, ut mixtum dissolvat, cujusvlures sunt gradus, prout calorexternus magis minusque dominatur; altera est,qua mixtum quidem dissolvitur, sed quae solutio cum nova partium compositione & generatione sit coniuncta. Et ut rectius rem intelligamus, tenendum rem contrario, quo generata est modo, torrumpi. Putredo vero est affectio corporis misti, qua mistum est. Tota misti generatio consistit in debita humidi cum siccounitione, quae sit a calore commensurato seu certi gradus: eademque est conservationis quae generationis cauti, videt: humidi cu m sicco in debita unione conservatio ex dominio α. vinculo caloris. Contrario itaque modo si irurruptici&putredo vides:
ex dissolutione humidi i mitio propter defectum
caloris non amplius humidum cum misso colligantis, ejusque unionem conservantis. , Debela propter extraneum evocantem internun- proprium,unde
primo quod putrefit se ipso rodditur quodam modo
calidius cxore externo improportionato & λογον mistionis evertente, evocameque & educente prinprium continentem humidum cum sicco', ex quo humidi dinuxus & evaporatio i& a sicco exhalatio. Vnde igitur ille putridus calor in cadaveribus & rebus putrescentibus,cujus era fit generatio animalis, ut ex asino crabroneS, ex equo vespae, ex vitulo apes Scaliger respondet ab aere & sole putrefiunt corpora. Et dum a sole quoque putrefiunt,i putridicaloris autor erat vitalis calor. Neque enim proce -
dere poterit ad vermiculi generationem nisi sibi gradum secerit per calorem putridum. Est vero
420쪽
DA PARADOX.s SEcTAE SEN. 61 7 unus calor putridus & naturalis, putridus impressus a caelo & sale est, nam calore solis putrefit cadaver, & eode gignuntur animalia, qui calor angustatus ad speciem a calore putredinis, licet sit putridus& extraneus & non naturalis cadaveri , tamen non esst extraneus animantibuI neque eorum formis quae
ex iis gignuntur. Et est putridus calor sius cuique
certae generationi certoque corpori aut speciei desiis gnatae naturalis. Nihil enim quod in natura est, praeter naturam est, quia quod hinc non naturale es, ei erit nat rale, de quibus latius Arist. 3. degener. animal. ubi quo modo e secretione putrefacta ad generationem animalis , coctionis naturam habente fiat productio animalium luculenter docet: & item quomodo eae terra & aqua animalia & plantae fiant calore per Omnia diffuso ut omnia Θerba sunt textuc quodammodo animvlena videantur, unde etiam, apparet quam
veteratorie & falso antea allegarim hunc Aristot. locum luasi dixerit animarum esse omnia actu plena, unde concludi possit animam scarabaei actu esse in cadavere equi Sin sterquiliniu:semmatim quod libet in quolibet & omnia in omnibus. qua eadem consequentia concludere liceret animam phantastae sic argumentantis in sterquilinio esse posse vel ex eo productam esse. LIII. Fit itaque generatio animalium ex putredi ne vi coeli & astrorum calorem putridum excitante, re qui cadaveri & rebus putrescentibus est non naturalis , dirigente ut sit naturalis & de urgos primarius ad certam peculiarium animalium formam e potentii subjecta in qua lueret materiae cadaveralis educendum. Qua solis siderumque virtute bene -