장음표시 사용
21쪽
6 DE CONs TANTIA Reuoluor enim Langi, nequid mentiar, idemtidem ad meam terram: &naerent fixae animo publicae priuataeque curae. Tu,si potes, pelle malas aues quae me lancinant: & vincla selicitudinum deme, quibus in hoc Caucase lente ligor. Langius vultu acri, Ego vero demam, inquit: & nouus Hercules soluam Prometheum. Attende tantum δε intende. Ad Constan-hahisaei, tiam te Vocavi, Lipsi, & in ca spem & praesidium posui tuae se
ς lutis ante omnia nobis cognoscenda est. CONsTANAM hic appello, RECT vM ET IMMO TvM ANIMI
ROBUR, NON ELATI EXTERN Is AvT FORTvI-ΡN DEPREssi. Robur dixi; & intellego firmiti danem insitam animo,non ab Opinione, sed Ludicio &reeta . Rationc . E clusam enim ante omnia volo Pervicaciam siue ' Pcitinacia dicitur:) qua: & ipsa obstinati animi r siperbiae aut gloriae vento: & robur etiam dumtaxat in una parte. Deprimi enim haud facile tumidi isti &-CI pervicace possunt, facillimὸ attolli: non aliter quam culleus,
Oarbaris r. qui Vento lunatus aegre mergitur, supereminet autem &exsilit
sua sponte. Talis enim istorum ventosa haec durities est: cui origo a superbia, ut dixi, de nimio pretio sui. igitur ab Opi
Constantiae nione. At Constantiae vera mater, Patientia & demissio animi l .hi L quam desinio RERUM QUASCVMM E Ho Mi Nia c. 'ς ALIVN DS ACCIDUNT AUT INCIDUNT voLvNTARIAM ET SINE QVE RELA PERPESSIONE M.
Quae recta ratione suscepta,una illa radix est, qua altitudo pubcherrimi huius roboris nixa. Cave enim & hic opinio tibi imponat: quae Patientiae loco Abiectionem saepe & torporem uenadam animi marcentis suggerit: vere vitium, & cui origo a Vilitate sui. Virtus autem media via ingreditur. & cautextilis i.ri uel nequid in actionibus sitis dei iat, aut excedat. Dirigit enim ἡά- se ad unius Rationis trutinam: & illam habet examinis sui vel-RMioqvid ut normam &ob usiam. Est autem recta Ratio non aliud, quam DE REBvs HvMANIs DIVINIs QvE quatenus tamen' ad nos spectant v ERvM IUDICIUM AC SENSvs.stis a i ta opinio huic contraria, DE IisDEM TVTILE IvDICivu
22쪽
so spinio, de originem taleant.viri que , res essectus.
Ealteram a L stantiam ducere, alterum ALeuitatem.
Seo quoniam e duplici hoc velut capite sopinionis sen
tio & Rationis) non robur solum aut infirmitas animi oritur , sed omnes in hac vita laudes aut culpae: pro bono utilique facturiis mihi videor, si de utriusque origine & natur a vianus paullo dicam. Vt enim lana priusquam ultimum illum &optimum colorem combibat, succis quibusdam alijs praeparanda νΣ & imbuenda est: sic praedictionibus istis tuis Lipsi animus, priusquam cum hac Constantiae purpura scrio ungam. digitur te non fugit, duae in homineraries, Anima & Corpus.
illa nobilior, quae spiritum ignemque refert: haec vilior, quae Anima in eo terram. Iuncta ista interse,sea concordia quadam discordi: nee I '''e facile inter eas conuenit, utique cum de imperio agitur aut sempi uitute. RUere enim utraque vult, & magis illa quae non debet. Terra attollere se supra ignem suum conatur, &coenum p 'gna intra hoc supra caelum. Hinc in homine dissidia, turbae, & veluti ad P'r' ' 'sidua quaedam velitantium inter se partium pugnae Cui duces& tamquam imperatores,l alio & Opinio. Illa pro anima, &in anima: haec pro corpore & in eo pugnat. Rationi origo a caelo, imo a deo est : & magnifice eam Mneca celebrauit, 'tim iis homine diuini iritus mersam. Est enim haec eximia illa in- m sed tellegendi iudicandique vis: quae,ut anima persectio hominis, sic ipsa alumae est. Graeci eam Nin dixere, Latini Mentem, aut . M. ctiam iuitistim Animi mentem. Non enim tota anima, ne ab- m Metres,recta Ratio est: sed quod in ea viai rme,simplex,immixtatum ecretum ab omni iace & lentore: quodque, ut verbo dicam sidereum in ea & caeleste. Nam ipsa anima, quamquam aliquo labe corporis & contage sensuum grauiter corrupta &infecta A. sit: tamen vestigia quaedam ortus sui alte retinet, &clare in Cascintillantes reliquiae primi illius puridue ignis. Hinc isti ctiam in malis proiectisque nominibus conscientiae stimuli: hinc sta gella in na & morsus : hinc approbatio meliorisvitae extorta inuitis. Premi scilicet sanior illa sanctiorque pars potest,non potest opprimi:&tcgi urens illa flamma,hon exstingui. Em
23쪽
dicant enim semper subsiliuntque illi igniculi, qui in his in e bris illustrant,in his sordibus depurgant, in his ambagibus dirigunt, & ad Constantiam ducunt & Virtut ri . Atque vili liotropium,& flores quidam, ingenio suo seia r ad solem: sic.. μ' , Ilatio ad deum obuena est, & originem sui. Firma in bono &immola: unum idemque sentiens: unum idemque appetens
aut fu gicias: recti consilii, recti iudicij, sons & scaturigo. Cui imperare est: & s ubhci, praeesse rebus omnibus hum niti. Domuit enim cupidines &exsultantes animi motus, quis quis hanc audijt: & in omnibus vitae labyrinthis tutus ab eo rore,qui hanc seouitur ut Theseium filum. Deus ipse per hanc sui imagincm aa nos venit, imo quod propius est, in nos: &recte ille quicumque dixit, Bona mens sine deo nun ea. At se-opi i0'j queras illa, de non sana pars Opinionem dico in originem suam tarpori, id est terrae .lcbet: coque nihil nisi eam sapit. Corpus
enim etsi per se immobile &exscnsum, tamen vitam motumque ab anima sumit: &vicissim animae imagines rerum subibcit, per sensuum fenestras. Ita velut communio quaedam&ntur societas coita, inter animam & corpus: sed communio ,si ex tum attendis, animae non bona. Abducitur enim paullatim peream e suo fastigio: addicitur misceturque sensibus: &ex impuro hoc coetu opinio in nobis nascitur, quae non aliud quam Rationiis vana imago & umbra. Cuius vera sedes, Sci uis: origo,Terra. ideoque abieeta&villis,non erigitur, non a tollitur, nec altum aliquid aut aethereum spectat alaacadem, incerta, fallax, male consulens, male iudicans, Constantia in-ineoui lau- primis animum spoliat & Veritate. Hoc cupit hodie, cras spe i probat, hoc damnat: nihil iudicio , sed corpori sensi-yzy μῖ biique gratificans omnia & indulgens. Atque ut oculus, qui per nebulam aut aquam inspicit, res metitur falso modo: sic animus, qui per Opinionis nubem. Haec homini, si consid ras, malorum mater: haec auctor in nobis confusa &perturbatae vitae. Quod curae nos exerceant, ab hac est: quod adsi
et is distrahant, ab hac: quod vitia nobis imperent, ab ista. Itaque ut ij qui Tyrannidem sublatam e ciuitate volunt, toti lunt ante omnia euertuntque arcem: sic nobis , si serio ad B nam mentam pergimus, desciendum castellum hoc Opini
24쪽
nun Fluctitabimur enim cum ijs semper: suspensi, queruli, turbidi, non deo non hominibus satis aequi . Vt nauis vacua& inanis circumagitur in mari omni vento: sic in nobis vaga illa incias, quam pondus & tamquam saburra Rationis non stabilivit.
constanti et tu, feris ad eam adhortatio. Opi Nior is igitur comes, Lipsi, leuitas est, ut vides:
propriumque cius, mutare semper & paenitere . at Rhtionis, Constantia: ad quam induendam animo, serio te hor- Ad Consi
tor. Quid abis ad vana aut externa Θ haec est sola illa Helena, quae verum illud legitimumque Nepenthes propinet, in quo obliuio curarum & dolorum. Qi md si semel demisisti & im- α bibisti altus contra omnem caton & erectus, uno tenore 'aequabilis , nec ut in lance propendens aut dependens, manium illud Deoque proximum tibi vindicabis, non moueri. Vidistri' in scitis & lcutis quorumdam hodie regum sublime& inuidendum illud, Nec penec metu' inteconueniet: qui v rerex, vere liber, soli deo subsiciere, immunis a iugo Ads ctuum&Fortunae. Vt fluviij quidam per media maria transire dicuntur, & seruare suam undam: sic tu per tumultus cir- Conmidi
cumfusos,visalsedinem nullam trahas ex hoc pelago maero-ιὸ uti rum. Iacebis Z Constantia te attollet. Vacillabis3 sustulebit. Ad lacum properabis vel ad la lucumiselabitur & reducet a limia ne mortis. Tu eripe tantum & crige te, & navim flecte ad hunc . pomini: ubi securitas, ubi pax habitat: in quo perfugium asylumque a turbis & a curis. Quem si bona fide sema tenueris, non turbet solum pama tua sed ruat, stabis ipse inconcussus. Nimbi circum te cadant, & fui ina & tempestas: clamabis
25쪽
sit quotuplex quod tiam turbet. Sona Mala emierna esse. Mala autem duplicia, Publica , Privata. ex qui auia periculosa maxime videri Publica.HAεc cum dixisset Langius voce & vultu acrior quam solebat, ine quoque scintilla corripuit boni ignis. d
Mi pater, inquam, vere non blande sic te appellem duc me quo voles & doce, corrine & dilige. habes argium paxatum a omnem medicinam, inie tu ferrum cogitas siue i non. Imo Vtrumque pariter, ait Langius. quia & alibi stipulae exure dae inanium opinionum sunt,&alibi itirpes adfectuum excidendet ab radice. Sed ambulamusne etiam Θ an potior commodiorquanunc scitioὶ Sessio,in uam ego. aestuare enim iam incipio noni ab una caussa. Cumque stas Langius serri & poni in eodem atrio iussisset, & iuxtim ei ii a levissem: ille paullum ad me obuersus , iterum sic coepit. Ieci hactenus velut fundamcnta Lipsi, quibus commode M tute inaedificaretur futurus sic ': niuac, si placet, accedam propius & c. aussas doloris tui inqui
vostes Cona ram,& manu,quod aiunt,tangam tuum ulcus . Duo sunt, quae' xi *0 arcem hanc in nobis Consi vitiae oppugnant, Falsa bona, sa mala. Vtraque sic appello, QEAE NON IN NOB Is sED
CIRCA NO , DAS E INTERIOREM HvNC HOMINEM, ID EST AN IMvM, PROPRIE NON I VANT AvT LAEDv NT. Itaque Bona aut Malaea, re&ra
tione non dicam: fatebor opinione esse,& communi quodam is hon . xu i sensu. In priori classe numerant, opes, Honorcs, Porcia Falani a. tiam,Sanitatem, Longa uitatem. in posteriore, inopiam, in famiam, Impotentiam, Morboes, Mortes: M ut verbo uno complectar,quidquid aliud fortuitum aut externum . Abda i. Misast, plici illo stirpe quattuor illi capitales in nobis Adici ius orti,
isse qui continent & contentiat vitam omnem humanam,Cupidi fixi & Gaudiuini Metus,& Dolor. Equibus,prior duobO' Dii tui tesse num . aliquod opinabile respiciunt, exque eo nati: poltcrior malum. Laedunt omnes turbantque animum, de nisi prouid ,
bab ii desciunt de suo statu : sed non uno tamen modo. Nam cum ' quies eius & Constantia tamquam in aequabili quadam tax
26쪽
tina sit: depellunt cum ab hoc libramento, illi attollendo: hi
deprimenso. Sed falsa Bona de clationem nunc omitto non enim is tuus morbus: ὶ ad falsa Mala venio, qu0rum agmen si dio: M. iterum duplex. Sunt etaim Publica, sunt Privata. Publica de- ob bir' signo&dcfinio, QSORVM sENsus v NOTEMPOR E AD PLv REs PERTINET. Priuata, Qv o-nvM AD SINGVLOs. Inter illa censeo, Bellum, Pestem, Fainem,Tyrannidem,Caedem:& quae alia soras & in commi
ne siQctant. Inter ista, Dolorem, Inopiam, Infamiam, Mo tem : A siquid velut doino clausum, in uno singuloque homune consideramus. Caussa mihi ita distin cladi non vana. quia reuera aliter is luget & alio quodam sensu, qui cladem patriae, iri Θ ui exsilium exitiumque multorum: quam qui unius suum. Adde quod ex virisque ali) atque alij morbi . sed nisi fallor, '' '
grauior ex primis : certe pertinaciores. Publiciis enim malis sim stimui. obnoxij plerique nostrum: sue quia impetu & turba ingruunt, Qmacu im- ac conserta velut acie obruunt resistentem: siue magis, quod ambitione quadam blandiuntur, & . aegritudii ςm ex ijs ii nasci animis non agnoscimus saepe, non sentimus. Ecce pri uat olori quisquis succubuit, fateatur vitium & imbecilliu rei u ac ii tatem necessum est, ciuina si non emendet squae enim descia
dio 3ὶ at qui huic, adeo de labe aut lapsu saepe non fatetur, ut strui iacte etiam & censeat pro laude. Pietas enim & Miseratioicitur: & quantulum abest,ut inter virtutes imo numina consecretur publica haec Febris 3 Poetae & oratores passim dilaudant& inculcant feruidum amorem patriae r nec prorsus e culco ego, sed temperandum cum moderandumque esse censio & scis . Reuera cnim vitium est,intemperies est, & animia gradu deiectio ac lapsias. Sed S graia is morbus parte alia. quia Qui a item non virus in eo dolor, sed confuse Tuus & Alienus. Atque muta Li. Alienus item duplex causia hominum, caussa patriae. Vt id quod subtilius dici &diuidi a me videtur, capias sub cxemplo: ce Belgica tua nunc premitur non Vna clade, &circumplexa rasii Mesri eam undique ciuilis huius belli flamma. vides passim agros pii in vallari, diripi ; opida incendi, cucrti; homines capi ,caedi ,m . tronas pollui, Nirgines imminui; α quae alia comitari amant -- bello . Nonne hio tibi dolori dolor. scd varius ae diuisus, si
27쪽
inspicis: quia si inui & te luges , dc ciues, de patriam ipsam . In te, lamna; in ciu ibus,varium rasum dc occasum in patria, n- uersionem euersionemque status. Alibi liabes quod .clamcum erum i alibi,
Maudatam hostili psem oppeti iis manu alibi denique,s pater,o patria i Vt qui his no moueatur, in quem cuneus ac cumulus nihil possit ingruentium tot malorum: aut valde siccum de sapientem eum elle oporteat,aut valde durum.
Tres Adse. ctus, tores publico. Contra simillationε, pruno,
ut publica Oppii natu se ante omnia tres a se Zus coerciti. exque hi hoc Opite a itiosa am Simulatis: qua homines Mala pria i iubi ou ent. est Lipsi 3 satin' ut praeuaricari Constanti. ae meae de caussam adhuc agere tui doloris ξ Sed feci quoci animosi dc fidentes Imperatores: elicui in campum de in aciem omnes tuas copias, in quibus i renue nunc conquam. . sed velitatione quadam pridi, deinde aperto Marte eluc collatis stanti. Inter velitandum autem, tres mihi Adiectus
bibu I in O pcdato ut cum antiquis loquar proterendi sunt, Constantia nostre valde aduersi : Simulatio, Pictas, Miscratio. Atque ille quidem prius. Negas te ferre mala publica ea dolo ri tibi esse, imo morti. Satin' serio adfirmas ξ an fraus hic aliqua de sucus Z Ego commotior, Imo serio tu hoc rogasὶ inquam. an rides dc inatas ρ Ego serio, inquit. non enim pauci ex hoc val tudinario vestro imponunt medictis , de dolorem publicuin si iri via mutant,' Ut reuera est priuatus. au to igitur,satisne acceptum
' te nunc coquit versat sub pectore'
. patriae ipsius caussa susceptam esse, an tua Θ Etiamne ambigis inquam ego. patriae unius causia mihi hic luctus , Langi, pa- triae. Ille capite abnuens, Adolescens vide etiam atque etiam, inquit. Nam in te si eximia haec δ: sincera pietas,mirabor: ccipi mini in te in paucis. Querimur homines saepe de malis publicis,fateor: nec alius tam communis dolor , de ut sic dixerim, magis in
28쪽
i i a E K I R I M v rs frontem incurrens. sed si propius examinas, reperies plerumque discidium aliquod linguae δ: cordis esse. Ainbitiosa illa verba sunt, mouet me clides patri ,non vera: in labris nata,non in fibris. QDd de Polo histrione nobili traditum est, ct imAthenis fabulam actitaret in qua dolor repraesentat Uus, clam fit sui defuncti ossi&vmam clam intritisse, & theatrum t tum vero gemitu luinique complesse: idem hic dixerim de plerisque vestissim. Comoediam o boni luditis, & velati pers na patriae , priuata vestra damna veris & spirantibus laci mis lugetis. A Jυ iuersu exercet histrioniam, ait Arbiter: certe hic. Bellum hocciuile nos cruciat, inquiunt,& susus innocentum cruor, & interitio libertatis dele una.Itane Θ dolorem sanὰ vestrum video: quaero&cunctor de caussa. Quian' in ' publica male labentὶ histrio pone persenam, imb quia tua. Vidimus agrestes saepe trepidare & c currere & vola facere, ' tam calamitas subita ingimit aut tempestas: sed tu, cum desciiijt, eosdem seu a & examina, reperies unumquemque timuisse dumtaxat senties agellulo suo. Ad incendium in hac urbeclametur : claudi paene dicam & caeci concurrent ad restingue duria. quid censes Z virum amore patriae λ imδ pete a bipsis: quia dat num illud ad singillas pertinet, aut certe eius metu . Simile hie est: & mouent vulgo turbantque homines .
mala publica, non quias liuium id damnum, sed quia inter
the mi retem, obiter de vera Tati ai item in uia hominumgo entium maluabois, cum ipsi
DA cor. ii in te iudice haec caussa agatur, & in tuo tributa uali: sed quod olim,leuato veso. Nempe bellu hoc timesiti P0 'sti ines curὶquia pellis & pernicies contui a bello. Pestis illa ad quonnunc ad illos quidelis, sed pertin re etiam ad te potest. caput tui doloris si verum fateri tine eculeo ullo vis j en sed quias teiii: Vt enim cum fulmen in viatilii aliquem cecidit,etiam i
ij quilia prorinio stabant tremuerunt: sic in imagnis istis
29쪽
I DE CONs TANTIA munibusque cladibus, lamnum ad paucos peruenit, nactus ad
omnes. Q aena si tollis tollis una hunc dolorem. Ecce bellum si apud mihi opas aut Indos geratur, nihil moueare extra disia crimen enim tu sis: in si apud Belgas; plores, clames, frontem percutias & semur. Atqui mala publica propter ipsa si luges, quid interest3 Non enim illa patria mihi, inquies. Stulte. an non & illi homines, dem stirpe tecum & satu Θsub eodem ca lis orniceὶ in eadem terrae pila 3 Exiguum hoc quod hi montesta hi fluuij cingunt, patriam csse censes ρ Erras. uniue censo Via, sus orbis est , quac inaque homines sunt caelesti illo semines' oriundi. Egregie olim Socrates interroganti, cuiatem se 'cit
undanum, respondit. Magnus enim creetiasque animus non
opinio soli includit se illis ab opinione terminis: sed cogitatione & sensu 'μ' - ' Vniuersum complectitur, ut suum. Vidimus iiii tos 5 ris aus, quos custos aut magister alligabat straminis vel exigui fili nodo: atque illi labant, quasi serro aut vera compede deuincti. similis nostra haec amentia, qui fiuili opinionis vii
sed ost ui cloastringimur ad certam terrae partem. Sed ut firmiora haec paelisu, Omittam vereor enim ut possis concoquere: j addo amplius. patriae ausi siquis deus sponsor tibi per hoc ipsum bellum sit, aetellos tuos
intactos rore, tomiam pecuniamque saluam, teipsum in monte
aliquo constitit at velatum Homerica nube: eti inane dolebis Zde te quidem hoc non ausim dicere,sed erit non ne no sui gaudebit etiam', & oculos suos avide pascet in confiisa illa in D latium strage. Quid abnuis, aut miraris 3 Ita insita nescio quae malitia hia mani ingenij seu, Laetos, ut poeta vetus loquia xur, malo alieno. Atque ut poma quaedam gustu suauiter acerba sunt: sic alienae curae,securis nobis. Pone mihi aliquem in Oceani illo littore, qui naufragium spectet. adficietur sane, sed non iniuciando quodam antini mortu : quia aliena pericula videt, sine suo. at repone eumdem in iactata illa naui: dolebit scilicet, alium dolorem idem cum omnia fecimus, liximus, hic cst: Anostra mala vere atque ex animo tu emus,publica dicis moris que caussa. Egregie Pi darias: Πάνθ ό ILα rκῶδες ἀ i α τε ον. Quamobrem altilaeum hocii in disti is scaenicum tandem remoue Lipsi,&s parium complica: & mis.
Malitia nostra in ali nis mali, id
30쪽
Atinti mea de increpitione Ilusi tam libera. si additum, Phil phi i muniis esse. 6matus irem resti di superiora: ω obligatio
C Ri s mihi Misa prima haec velitatio. Quam interpellatu, o Quae ista sermonum libertas,imo acernitas esti inquam. uc iois,sic pungisi Iure cum Euripide te compellem,
ingitis an id ns, Ergone tu crustulum, inquit, a me aut mul- sim exspectas 3 atqui ferrum paullo ante poscebas de ignem. Et inὶ Philosophum enim audis, Lipsi, nop tibicinem. cui pi xi . cere propositum,non ducere: prodesse, non placere. Vti ut rubeas malo suam ut rideas: ut paeniteas, quam ut ultes.' clamabat olim Ru- Σ' quo sanitatis caussa concurritur, non voluptatis. Nihil υ, ω si Mi pacisse medicus,nihil blanditur: scd pcnetrat, pungit,radit, is Eri oi quodam sermonum sale sordes absterget animorum. Itaque ne in posterum quidem, Lipsi , cogita, sesamum, i ut papauer; sed spinas, sicas,absynthium & acetum. Ego ite ', Sed enim Langi, si fas dicere, agis mecum male & in lupi vi ne ut bonus pugil, legitimo nexu descis, sed per argutias is a sapplantas. Simulate,ais, lugemus patriam, nec propter ipsam. Egoneὶ falsum. N m yt hoc tibi dem am enim res pestiun inco aliquem mei esse; at non solius. Lugeo enim, ad secundum Langi, patriam in primis, lugeo: lugeboque, ctiamsi nullum mihi ui eius discrimine discrimen. Iure bono. i a quidem est, quae me excepit,foui aluit: in muni gentium sensu, san- .cti ima & antiquissima parens. At enim Orbem Vniuersum micae pasti tuam mihi das . Q m renuit Z scd tu quoque fatere, oraeter Pl mi -nc grandein & communem, pliain mihi esse magis desin tam & peculiarem patriam: cui arcano QVOdamnatura: vinclo A ira uia ea. propius obstringor Nisi censos vim nullam esse iaciendi deat ' ' trahendi in natalii illo solo . quo primum corpore isto pressi mus pedibus institimus: cuius acrem , usimus: in quo in finia fanostra vagij pamtra iis iu*cnt excretia dccaucata ess