장음표시 사용
141쪽
C bricae facultates subscribit, quas prisci medici in Terra sigillata tradide uvit. Videt itaq; Plinius Lemnia rubrica & lemnia Sphragida,sive Terura sigillataeande esse existimasse . At Galenus tu aliaru reru quae sunt in medicinae usu, tum huius praesertim Terra fgillatae diligentissimus inue' stigator, utq; quemadmodu deses bit,longis itineribus ad Lemnum sula uauigauerit,ob nulla alia causam, nisi ut Lemnia Sphragida, quo , modo nasceret,&qualisna esset, oculis ipsis contemplaret: aliud esse ruubrica Lemnia aliud Lemnia Sphragida,in suo de theriaca ad Pisone lib. apertissime ostendit. Ita em in eode libro de Lenia Sphragide, siue Ter Terra illata ra sigillata scribit.Praestat aute ea no appellare Rubrica,sed Terra. est em squaeda Rubrica quae in insula Lemno nascit, qad alios utimur essectus. diuersos ab hiis ad qs Terra sigillata adhibet. In nono aute sui de simplici ibus medicaminibus libro ide Gai. Terra Lemnia tribus distinguit gene Gribus. Primu est eius quae sacra dicebatur, qua nemine praeter Dians sa scerdote attrectare fas erat cui etia eiusde deae signatura imprimebat, atq; sLemnium si- ob id Lemniu Sigillu uocabat. Secundu eius quae est uere Rubrica, qua sPRμφ M 4 fabri lignam utinane Tertiu illius quae uires habet abstergentes:ar ob iid erat in usu fullonu praecipua . Si ita in re qua adeocuriose inuestigas uit Galenus,eide magis Φ Plinio credere oportet,non recte Plinius quae de Terra fgillata a ueteribus medicis tradita fuerant,eade Lemniae quoΦ scp Rubricae,quarine Colores ponit,ac no fuit tantae celebritatis, ut no ni
D si sigillata uenderet . necp eos de habet qs Lemniu Sigillu in medicina u γsus censuit adscribenda. Et haec quide omnia probant Pliniu ea quae om nino inuice di stant aliquando rei, sepius uero nominis similitudine de
ceptum, eadem esse existimasse.
De Dissierentia C I S .S I, et C I s T H LCissus. De Cissio uero ac Cistho quanΦ non per uolumen, sed per priuatamini bμδ. epistolam,ut qui nolim mihi cum homine mihi amicissimo, que colo Sc sobseruo,publicas esse de studiis contentiones,tuis quas mihi pro Plinio obiecisti rationibus respondere statuera. Hic tamen locus exigit ,ut pluribus ecia argumentis qua in dictatis feceram,ostendam Pliniu alteru ab altera nesciuisse distinguere.Plinius libro. 17. describens omnia Hederarugenera, prima in marem ac sceminam diuidit,ac utrius florem similem ait Rosae sylvestri colore floris in mare ad purpuram accedente . Ex quo illud intelligi uoluit, sceminae florem magis albeseere . Hscautem maris :ac sceminae differentia, floris in figura similitudo,in colore diuersitas. ne. a Theophrasto, neque a Dioscoride,nem ab alio grauioris autorita itis uiro in Hedera, sed in Cistho plane describit. Verisimile igitur est Plis intu nominis uicinitate deceptu,eo in loco ,quae de duobus Cisthi generihus traduntur Hederis tribuisse. Ide Plinius libro . ia . ubi de Ladano irae ;ctans,quo pacto ab hircorum E arbis depectat insinuat, ita scripsit: Sed :Hederae flore deroso passibus matutinis cum est rorulenta Cypros: de σinde nebula sole discussa in puluere madentibus uillis adhFere, aint, ita i
142쪽
L adanum depecti. Potest ne lucidius ostendi Pliniu pro Cistho Cisson, Aid est, Hederam accepisses nam quis unquam retulitpraeter Plinium,qui Cisson,id est, Hedera pro Cistho posuit, pingue illud quod a Lada heroha, quae etiam Cisthos dicitur, Ladanum nuncupatur, BarbiS hircorum Hederam, uel Hederae florem depascentiu adhaerescere choc enim de Cistho,siue Lada quod Sc Ladani nomen indicat ab eade herba derivatu , non aute de Cisio, siue Hedera Dioscor. Galenus, Paulus,et quicun de Ladani genitura scripserui,uno consensu retulerui. Quin Plinius ipse eode in loco ita scribit . Sunt qui in Cypro herba ex qua id fiat Lada apopellanCetenim illi Ladanu uocant . Ac postra libro. ,de eade herba ac Ladano no aliter scripsit, qua supra comemorati uiri haec enim sunt eius uerba . Ledon appellat herba ex qua Ladanu fit in Cypro,capram barabis adhaerescens. Est igit Cischos uel Lada, siue Ledo,no aut Cissos,id est, Hedera cuius flore deprato Emanum hircorum barbis adhaerescit. Quod Plinius ipse hoc in loc h plane cOfirmat,quavis l1b. u. ursius si dubitasse, utru esset Hedera,vel Lada ex qua in Cypro Ladanu siγeret. Cuius dubitationis origine inde emanasse crediderim, qd aliquado ex Chistho, aliqn ex Lada, qm utroq; nomine eadem herba indicat, Ladanu colligi apud diuersos autores legisset. Ipse in modus,que Plinius insinuat, quo pacto Ladanu hircoru barbis adhaeresca facile ostendit fruoticem uel herba, cui pingue illud insideat humile esse, ac per terra se sparo gente, no quemadmodu Hedera per arbores se ab humo attollente,cum Bita scribat. D einde nebula sole discussa in puluere madentib. uillis adhaesrescere. New em Barbar hircoria Hedera depascentiu , quae ut nonnullis placet ideo Hedera dicit, quia edita petat, nebula in puluere sole discussa Hedera unde maderent, nisi non Cissiam siue Hederam, sed Chamecissim potius, hoc
est. Hedera humi repente depascant . Atqui quo pacto hoc etia in Cypri insula fieri possit em qua, si Theophrasto grauissimo autori credimus, nec Hedera quide nascat:siquidem Cypros insula sit ad Asa pertinens, ut omnes Cosmographi consentiui, nec Plinius ipse dissentit,qui etia frustra ab Arpalo Hedera in Asia fata assirmat. Utru uero suis temporibus
in eode coeli tractu proueniret non asserere ausus,id tantu scripsit: Hederara iam dicit in Asia nasci. Unde luce clarius apparet,Plinium in eunde errorem incidisse, in quem lapsus est Avicenna cum in suo de simplicibus medicaminibus libro herba ex qua fit Ladanu, Hederae specie significauit n eode. .. libro, Plinius cum post factam de Hederis mentione, de
duobus quo Cisthi generibus scribit, ea uerba subiungit,sub hiis maγxime nascit Hypocisthis. Ex quib. uidetinuere, sub hiis quide Cisthi generibus maxime nasci Hypocisthide:sub Hederis aute nasci etiam aliquadO,licet non adeo frequenter: ne enim eo in loco,aut alibi Plinius dea γtris Cisthi generibus aliquid dixerat,ut id maxime ad eorum PotiuS,qua ad Hederaru comparatione posset referri. Possum ergo sic colligere: Heγ
143쪽
C uestri describit eode autore, in insula Cypro Hederae flore derose LadaInii hircorii barbis adhaerescit , sub Hederis quoq; Hypocisthide nasci aliquando significat. Hsc aute omnia a nullo autore excepto Plinio, de Hederis scribuntur, aut sensu ipse siue experientia com probant .sed de duoαbus Cisthi generibus plane tradunt, atq; usu ipso ita esse cognoscuntur. Haec igit euidentissima sunt argumenta, Pliniueodecum caeteris errore deuias te QCisthon a Cisse hoc est, ab Hedera nesciuere secernere. At Perottus. hiis quide, ut ego arbitror rationibus, motus est autor libri, qui Cornu α .copia inscribit,uir, ut apparet,in herbaru iuestigatione nO indiliges, ne Dino eam imperitus, ut de Hederis tractans .scribat Cisthon a quibusdainter Hederaru genera conumerari . hoc em in Plinio est ita manifestu . ut de eo nulla dubitatio haberi possit. Sed quonia inruerbio dicit,si caracus carcu ducat. ambo in fovea cadunt, existimauit ide uir alioquin graeca
xu docilissimus literaru, Cimon esse arbuscula quanda a Lada distereno te, atq; ab illa Cisthu,ab hac Ladanu,id est pingue quod utriusis planstae sol as insideat appellarucum tamen Dioscor. Gale. 8c Paulus eandem esse testent Cisthon,& Ladam siue Ledon, a qua id genus odoris quod
Ladanum dicitur nomen acceperit. De G L A S T O. Neq; uero in eo tantu Plinius errasse uidetur, quoniam ut supra ostendimus res omnino diuersas proeliae accepit,sed ob id etia, quod easdem D ob nominum uarietate putauit esse diuersas. Quamquam & eas quae eodem nomine nuncupant, uarhs in locis tam uarie descripserit, ut quavis eaedem essent.ipsum tamen disterentes existimasse iure quispia possit ars
Glastum. bitrari. Glasti similis herbae Plantagini succo scribit Plinius lib. 22. infici luestes,idq; et herbae nomen esse apud Gallos. Nostro quoq; suo paucis mutatis literis, Guadum appellatur. At constat hanc eandem herbam a lGraecis Isaiidem uocari. Nam Dioscorides scribit satidis succo uti infesctores lanara,eadem in herbam habere foliu Plantagini simile, atq; a Ro manis Glutam, uel Glastum nuncupari. At Plinius lib. ao. Isaiidem tertiρ 'um genus facit Lactucae spote nascentis:quarto simili Lapathio sylvestri ldicit uti infeciores lan arum . Quod etiam ipsum a Graecis 'fatidem dici, idem Plinius eo in loco facile indicat:quonia eosdem essectus quarto gesneri tribuit, quos Dioscorides Isalidi assignat . Cum igit Plinius nullam seodem in loco admonitione adiecerit, eandem esse hanc Isaiidem a Gra os uocatam quam libro. 22 a Gallis Glaston appellari docuerat, uidetur profecto ignorasse quam herba Graeci Isatidis nuncupatione significa Grent. Alioqui sicuti easde uires in quarto genere Lactucae sponte nascen stis scripserat, quas in Isaude Dioscorides, ita eidem folia Plantaginis, sist 'cuti in Glasto fecerat,designasset. Quid qd etia nisi menda sit codicis, quae a Graecis dicitur Isatis, Radiscula a Latinis uocari, ac soliis oleae costare scribitur eiusde Plinii lib. N. Struthion. acpostmoducande Radicula non Isium, sed Struthion potius ab iisde
144쪽
Graecis appellari eiusdem ramos tingentibus praeparari, libro. 2ς. insi De EU PATOR IO. nuat Avicenna scribit Eupatorium habere folia Canabis,florem Nenuis' Etipato sum. ris. Mesue idem Eupatorium solus Centaureae minoris, floribus subcitrinis, longitudinis paucs constare. Serapio solqs Petaphylli aut Canabis,
florem autem non explicat . Fortunatum esse oportegi qui diuinare uo luerit, quisnam horum ueriora retulerit: ac quod medicus ille precaba tur, qui medicinam in commiserat,drj sua cui remedia quibus illa extraherentur secundarent,itidem a nobis orandum ut bona fortuna in uerum incidamuS aut rem.
Ideo Serapio planta quae Habiail, id est, Granum Indicum gignit seris Serapis .gr bit esse similem planis lebleb, id est, inuoluolo siue Volubili, ut uocaba numina . lis utar apud medicos nostros usitatis, ac ramis prere* foliisq; uiridibus. flore in cuius selii radice purpureo constare:plura alia eiusde plantae addit indicia, quae plane ostendunt eam esse omnino ab is alide differenαtem . Hinc ortus est Simonis error, qui de Nil in litera N,ita scripsit: Nilarabice est indicti, quo panni tinguntur,&est succus plantae sinitIis Vos lubili: semen eius inter laxatiua ponitur. In quibus uerbis si Simon illud Indicit innuat, de quo Dioscorides Galenus & Paulus tradiderunt, mu1tiplex est mendacium. New enim Indicum est herbe succus,vem, ut scriς Bbit Dioscorides libro . Plinius quo idem retulit libro. 3F, Indicum Indicum. est duorum generum: Alterum, quod fit arundinum Indicarum spumae adhaerescete limo. Alteria ex purpurs spuma in purpura s ossicinis cortinis innatante. Si uero ita Indicum accipiat, ut nos uulgo uocare consumuimus succum quemda herbae, quae a Grecis Italis a nostris Guadum ut antea docuimus uocitatur, quod Indicum dixerit herbae succum, onsa ne a uero dissentit. At quod ea herba ex qua is succus exprimitur, qui Indicum appellatur,sitInuoluolo similis tam est in propatulo falsum ut improbatione non egeat. Idem Simon in litera H refert ex sententia Theodori Prisciani, Isatim esse Rubeam tinctorum. Posti nodum in litera O,
dicit Ofatim , ut Macer scribit esse gratam cinctoribus herbam. Quae dio sta tam uaria non paruam fidem faciunt ignorasse Simonem quid apua Graecos issetis.& quid apud Arabes Nil significaret. Quamquam in hoc postremo Simoni sit ignoscendum. Nam & Arabes ipsi de eadem Nil sibi non constant, quemadmodum ex scriptis Serapionis probauimus. Avicenna quoque quamuis uires potius ac proprietateS plantarum enarrare, quam earum effigies indicare studuerit. cum tamen ipse quoque
de eadem Isatide tribus in locis sub Nil uocabulo scribat, merito suspiscionem affert, se etiam titubasse, atque ancipitem fuisse, quid n am esset
Isatis. Nam in litera N. eadem de Nil 1cribit qus de Isalide Dioscori α 'des: quoniam eodem modo diuidit in sauuam, atque sylvestrem, atque
145쪽
C easde fere uires ac proprietates herbae Nil tribuit, quas Isalidi Dioscor. Sed rursus idem Avicenna in ilitera G ita stiribit. Guasmein est foliu Nil. Et quaeda alia subinfert, quae in litera N de eode folio declarauerat. Vnuitantummodo addix, qd capillos inficit. Non in in hηs ne a seipso ne a Diosc. multu Auirena dissentit: ob id tantum xeprehendendus, quod Bustra de eadem re in diuersis literis scribat. At in eade litera G plurimua Dioscoride, ac ueritate ipsa uidetur discrepare . de grano enim NiΙ ita scribit.Granu Nil est Cartamu Indum. Deinde multas proprietates subinfert, quae nihil ad Isatide pertinent , pro qua Nii siue Nigel ide Avicenna in N litera retulerat. Melue quoq; hunc errore animaduertens ubi de Cariamo scribit, dicit quosdam falso putasse Cartamu esse granum Nil .
Nec minor est apud autorem Pandeclarum in eisdem rebus nominibus
colluvio. Nam 8c ipse salso scripsi quod Arabice Nigel dicitur, Neu
me a Graecis appellari,a Latinis autem Indicum. Et quamuis herbs Nil, siue Indico, omnes facultates subscripsisset,quas Dioscorides at Gale nus,& Paulus Isiatidi tribuunt:idem tamen alio in loco,uidelicet in liter Bscribit Ofatidem,uel potius Isaiidem, Exhorith graece, arabice autem ε*p0d ri Acrisdo. latine Saponariam, uel herbam fullonu, omnibus hisce nominisibus eandem herbam nuncupari. Ex quibus uerbis uidetur innuere, Isa tim, quam ipse uitiose Osatim appellat,esse Radiculam illam, cuius adeo sit uin purgandis lanis Plinius lib. 19. extollit: nisi quod postmodu proprietates subscribit, quae non suntRadiculae,seu herbae fullonum,sed IsaD tidis potius,id est, herbae tinctorum propriae. Quantu uero huic autori P Rdςctarum Pandectaru credere debeamus, uno eiusdem uiri ignorantis argument 'μ 'U'q0 recitato patebit. Docet Dioscor . ex folης Chameleae cum duabus Parrist Catapotia. bus Absyothil addito melle, uel aqua, fieri catapotia,id est, pillulas . Hic autem bonus uir, quicu fuerit qui libros omnia medacia continentes, composuit, nescies catapotia apud antiquos significare eas, quas nos uulgo pitulas appellamus,dixit, docere Dioscoridem fieri trociscos admixto absunthio duplici mensura. 8c una parte chamsteae 8c cataputiar: quasi astpud Dioscoridem hoc uerbu catapotia non pillulas,sed plantam potius, quae uulgo cataputia dicitur,significaret. Sed ne, dum alioru potius qua Plini j errata persequimur, uso ad fastidium uolumen excrescat,ad Prostpositi nostri institutum reuertamur. De E C H I o,
Echios altem genus describit Plinius eode quo Dioscorides modo, lasnugine spinosa, Sc capitulis viperis simiΙibus. Hanc eandem refert Dios storides libro Quarto ab aliquibus Alcibium uocari. Plinius tame libro uicesimos timo,quasi de alia re uerba faciens quam de Echi, quam ii sthro uicesimo Sexto contra serpentes bibi ex uino Sc aceto docuerat, ita scribit . Alcibium qualis esset herba apud autores non reperi, sed radi
cem eius ac solia trita ad serpetis morsus imponi dc bibi iubent. Sic Diov
146쪽
ERRATA, LEONICENUS 3 corides libro . R. Echios radice ac solia e uino potari iubet contra eosdem Aserpetes. Esse uero eande Alcibion 8c Echin,illud no tenue est argumenθtu,qd neq3 Dioscorides, neq; Paulus de Alcibio seorsum scripserui, sed
de Echi tantu modo, qua alio uocabulo Alcibiu siue Alcibiadion dici parte retulerui. Nicander etia in Theriacis suis,id est,in eo libro, in quo res media scribit cotra animalia uenenata, eande herba Alcibiu ,&Echin miro nomine uuncupat, at eiusde libri expositor, Alcibiu side ab inuestore,uel ut Demetrius inquit, ab Alcibio qda, qui primus ex eade herba remediu sensit, Echin aut qm contra viperamictus utiliter bibitur,scribit De C E N T V N C V D O. appellatam. Centunculum scribit Plinius libro. as uocari ab Italis herbam rostra: Centunculutis foliis ad similitudinem capitis penularum,iacentem in aruis, eandem autem a Graecis Clematidem appellari: eius preterea egregium effectum adsistendam aluum in umo austerotestatur. At Diose des libro.3. non Clematidem a Grscis nuncupata sed Gnaphallium potius bit a Rosmanis Centunculum dici: ato eunde fere in Gnaphalio refert effectum. quem in Centunculo Plinius nam eius folia in uino austero pota, dysen stricis prodesse confirmat, quod ide Plinius libro.aγ. de Gnaphalio scin bens pariter asserit. Dioscorides preterea, qui omnesClematidis species diligenter ato acurate conscripsit, nullam tamen hoc nomine a Gricis insinuat uocitari, qualem designat Plinius rostratis soli j s adsimilitudinem
capitis penularum in aruis iacentem.
De IASIN B. BIdem Plinius eode lib. as,atq; eode in loco ubi Centunculu nominat,iagine quoq; ine Clematidas connumerat,qua lib. . lasne nominauit. Lasine. De lasine siquide lib. aa. ita seribit. Salutaris est phtisim patientib. At lib. 2s. de Lagine ita .Phtificosiuuat cu melle. ite delasne mulieribus lactis ubertate facit. De lagine similiter. Lactis ubertate facit. De lasine quoq; Infantiu capiti illita nutrit capillu , tenaciore eis cute facit.Delagine pariter:Et infantibus illita capillu alit. Vtran uero Sc lasne magine in cis
bis placere, & uenere stimulare testat. Quoru uicinitas nominu 8c pares Opemodu estectus, argumento este possint uellasnen uella ne in utro
libro esse legenduά atin eande planino diuersis bis frustra a Plinio res petita. Eandem preterea laginem seribit Plinius ab aliquibus Echiten uocari, 8c tenue Scamoniu: quod dictum me suspicari facit, ne laginem &Echiten pro Elxine & Eutae, codicis sorsitan errore, bat. Neq; enim
agnoscitur planta, quae uerius tenue Scamonium dici possit, quam ea
quam Graeci aliis uocabulis &Elxinen & Eusnen,& Cissampelo etiam appellant. habent haec omnes Scamonη notas. Libro siquidem quarto scribit Dioscorides, Elxinen habere folia Hederae similia. At eiusdem Hederae foliis & Elxines pariter Scamoniu libro eode ab eode Dio 1. scribitur. Eixine quoque florem fere candidum, calathi figura, Sc plurimo lacte manat, Sc aluum ciet sicuti Scamonium. Hanc eandem Elo
147쪽
C xinen Plinius nisi sallor,libro. ai. Conuoluolum appellat:ob id, quod ut Convolvo- etiam de taxine scribit Dioscorides,omnibus in quas inciderit plantis ciryμ cunuoluitur. Eiusdem florem scribit Plinius esse rudimentum naturae Lilia facere condiscentis: in quo flore plurimi decipiuntur literatores, qui Simonis Genuensis autoritate freti, existimant eundem florem esse Li φLigustriinti gustrum de quo Vergilius: Alba ligustra cadunt: cum tamen Ligustrusit arbustula, quae quidem flores albos profert, sed plurimum a Conuola uoli flore differentes. Eadem arbuscula hodie quo in aliquibus Italiae locis ab incolis Lagustrum pro Ligustro corrupto nomine dicitur. Audio etiam a pigris Caprifolium appellari, quonia eius folio caprae prae
cipue uescantur. Non longe huic dissimilis in Asia nascitur, quae a Grarocis Cypros,ab Arabibus Alcana uocatur. Minus uero mirandum sit, inium hominem quantum negociis ciuilibus deditum, tantum ab omni
medicinae exercitatione remotum,in hac fruticum ac herbarum contemplatione aliquando cespitasse:quando & Avicena ipse, quem si uere ea,
quem illi omnium fere aetatis nostrae medicorum tribuit consensus, iamedicina principatum mereatur, non solum scriptis, sed rerum quoque experimentis atque operibus uere medicum fuisse oportuerisitam in eisedem rebus ad usum medicinae necessariis uidetur fuisse implicitus atque
perplexus, ut hanc ipsam Elxine,siue Cisiampelon, quae latine Conuol ouolum dici poteu,& Alsinen quam scribit Dioscorides Auriculam mus D ras a Romanis nuncupari,& aliam quam Graeci proprius Myosolida,id est, Auriculam muris appellant, & Anagallide, quatuor scilicetherbas&natura Sc figura plurimum distierentes,sub unius Auriculae muris aps pellatione confunderet . Quod si quis pro Avicenna obissciat, potuisse eum & Alsinen, S eam quae proprie Auricula muris dicitur,& Anagalaliden has tris omnes herbas Auriculae muris nomine nuncupare, quoniam aeque omnes folus musculorum auribus similibus constant: hoc in
men de Conuoluolo cuius folia sunt Hederae sol as similia, nequaquam dici potuerit. Cur enim postmodum Avicenna seorsum de Anagallide
AuAetila. sub proprio nomine tractauit, cuius antea proprietates in Auricula m muris' -ris assignauerat V Cur etiam eiusdem proprietatibus alias commiscendas αδ δ' duxit . quae sunt eius herbae, quae proprie muris Auricula uocatur, non
autem An allidis peculiares Sed ne uideamur Avicennam per calumnia falso reprehedere,eiusde Avicenae uerba ex secudo ipsius de simplicibus medicaminib. libro in mediu afferemus. Auricula muris,inquit, est herba,cuius uirtus secundu Galenu*pinqua est uinuti herbe qua uitru NGe. abstergit. Hic Avicena Alsine sine dubio in nuit, qua Dioscor.atq; Galenus testant habere similes uires taxine id est,Parietariae,sive herbae qua uasa uitrea absterguntur. Deinde subiungis Avicenna. Et hoc nomen ab lum est duab. herbis,quaru una est quam nominat Gale. 8c odorat ex ea odor Malue,&non habet duritiem. Haec quidem Avicennae dictauera stat de eadem Alsine,cuius mentionem facit Galenus libro Sexto.
148쪽
ERRATA, LEO NIC E N V S mquamquam nihil de tali odore retulerit. Quod uero demum addit Ain Acenna, quod altera quam nominauit Dioscorides, si similis Volubili nisi quia minora habet folia. omnino falsum est hoc enim Dioscorides scribit de Elxine quae & Cisiampelos dicitur, quod habeat folia Hederae sis Cisiampelos.
milia, minora tamen . Avicenna siquidem ab effectu Hederam Volubis lem non nunquam appellat, sicuti eadem ratione haec ipsa planta, quae astpud Grecos Elxine & Cissam pelos dicitur, latine Conuoluolum appelalatur. Sed quaenam Conuoluolo cum Alsine, siue Auricula muris in fos Conuolu liis, aut flore potestatibusue cietas quamuis tenuisqusdam in nomine tum, tantum apud Grscos similitudo roperiatur . Nam Auricula muris Als ne, Conuoluolam autem ab eisdem Grscis Eixine uocatur: qus sane ut
cinitas nominis decepit Avicennam, qui postmodum serpenteS auibuS, Auleenna ser&tigribus ursos geminare uidetur, hoc est,res omnino disteretes in una pentes aut
desgnare, cum Conuoluoli effigiem, atq; Anagallidis pariter pingit:ita h*-S 'R enim poti uerba paulo ante scripta subiungit. Est&herba expasa supersupiicie terre, paruos habens stipites, dom estica, bona sine odore, & no habet saporem fortem, azulinos habens flores cuius semen semini Coriis andri assimilatur. Hsc omnia Avicenne uerba indicant alterum genus An allidis, quod florem profert csruleum,& foemina dicitur, sicuti etisam essectus Anagallidis proprii ab Avicenna subiuneti manifestissime
ostendunt. Quos, ut antea scripsimus cum seorsum de utro Anagallis dis genere sub proprio nomine tractat ipse Avicenna subscribiCaddit in rimen & aliam sus non es Anagallidis, ex sententia cuiusdam Musia1ch. facultate. f. qd iuvamentu eius est iuvamenta Absynthi j. Hoc aut non de
Anagallide . sed eaherba quae proprie Myossetis, id est Auricula m uris a Myo G. Grscis appellatur, differt ab Alsine,& utra. specie Anagall1dis. Legis
tur apud Paulum, qui eam ad occidendos adhibent uermes . Ex quibus omnibus colligit uerum id esse quod diximus, Avicenna maiori errore
quam Plinium qui res easdetan diuersas exposuit herbaru, natura ac figura differentia Iprietates ac uires in uno,ut dicit, capitulo miscuisse. De ARCTIO, et PERSONATI A. Sed non est nunc nobis cum Avicenna, sed cum Plinio negoctu, quas re ad ipsum reuertamur. Hic libro .as de Arcitio, quamuis Echion errore codicis, ut arbitror, legatur ita scribit. Archon quidam Personaliam UOG Aestiori cant, cuius solio nullum est latius, grandes lappas ferentem rhuius radice Personava. decoctam ex aceto dant potui. De eadem Per natia non multos infra uersus Plinius ita scribit. Personalia, quam nemo ignorat. Licet autem i& hic pro Personacia Persolata uitiose scribatur, tamen quod sequit, probat Personatiam esse legendum :ita enim subiungit. Grsci uero Arctionuocant, ita habet maiora etiam Cucurbitis,& hirsutiora, nigriora , SI crassiora, radice albam 8c grande: hμ ex uino bibitur denarioru duo orum pondere. Videtur proseeto Plinius duo Ar sim genera purasse quorum utruncy Personalis diceretur, alterum biberetur contra serpentes
149쪽
C ex aceto .alterum ex uino. Attame 8c Dioscorides 8c Galenus, ac Paulugde uno tantummodo arctio prosopite,id est, Personatia scripserunt. Esese uero idem Arctionisue eandem Personalia, quam pri mo & secundo loco describit Plinius,eiusde Plinil uerba apertissime ostendunimam deprima ita scribit: Quidam Arction Personatiam uocant, cuius folio nullum est latius grandes lappas serentem. Hic autem procul dubio Plini
Bardana. us innuit illam, quae a nostris tum Bardana, tu Lappa maior appellatur: Quam ideo ueteres Personatia dixerunt, quoniam hac propter amplitudinem folioru ad personatos faciendos utebantur. Hanc uero eadem
ratione Dioscorides,Galenus ac Paulus Pro piten, id est Personatiam nuncuparunt ac foliis Cucurbite nigrioribus tamen at hirsutioribus
Chamas Plinius libro. . Chamaedaphnem ita describit: Est 8c Chamardar PhR phne sylvestris frutex,& Alexandrina, qua aliqui Ιdea,aliqui Hypo otton,ali j Daphnen,alii Carpophyllo alii Hypetate uocant. Ramos spars :oit a radice dodratales, topiarii ac coronarii operis, folio acutiore quam myrti molliore ac candidiore, maiore semineinter solia rubro: plurima in Ida,&circa Heracleam ponti nec nisi in montosis Eandem Chamaeudaphne postmodum Plinius libro. as. ita describit: Chamardaphne u nico ramulo est,cubitali fere folio, tenui,lauri similitudineis reliq. Quis :D non uideat Pliniu eidem plantae differentes descriptiones ast ei re Est em iprior descriptio in Daphne Alexandrina, no autem in Chamardaphne :1ibro. a Dioscoride tradita . Esse uero Chamaedaphnen a Daphne Asiexandrina differentem non solum Dioscorides, sed Galenus pariter 8c Paulus in suis de simplicibus medicaminibus libris ostendunt. De OXYHIRSINE. Idem Plinius cum Myrtum satiuam libro. 23. descripsisset,eius uires ; midine, ac facultates assignasset,postmodu subiungit Myrti etiam sylvestris,qus aGraecis Oxymirsine dicitur, proprietates: adeo,ut putasse uideat, Oxy Η1nen,quae 8c Myrtus agrestis dicitur, a Myrto fatiua sicuti pisra
haherbarum,fruticum,ato arbuscularum genera, sylvestris tantummo i
Ruscus. doat fatiuae discrimine differre. Idcirco de Rusco, qui Oxymirsine &Μyrtus agrestis a Graecis nuncupatur,tanquam de re ab Oxymirsine di juersa, separatis in locis faepe commemini t:quanqua non alias in Rusco, quam in Oxymi ine uires subscribat . Eode tamen libro. 23. Plinius ad ducit Castore, qui id quod veru erat existimauit,eande scilicet esse Oxyγmirsinem apud Graecos,quae latine Ruscus, uulgo autem etiam a medis φcis Bruscus appellatur,ex quo Plini3 remporibus, sicut hodie quoq3,fiest 'hant ruri scope. Sed praeter Castorem D ioscorides etiam libro quarto te statur. Oxymi inen, siue Myrtu agrestem a Romanis Ruscum nunc Pari Minori tamen ,ut uerum fatear,errore dubitauit Plinius, nunquid l
oxymirsine esset Ruscus,an alia arbuscula tan* sylvestris, a Myrto satis
150쪽
ua disserens:quam Serapio Arabs affirmauerit oxymirsinem esse arboρ Arem ferentem fructum, qui apud Arabes Cubine uocatur:friuolae satis Cubine. rationi subnixus, quod neq; Galenus de Oxymiane, siue myrto agro RU Vm sti,ne Dioscorides de Carpesio,id est, Cubebis,ita enim Arabes Cars pession interpretantur, quicquam in suis de simplicibus medicaminibus libro tradidissent . Sed longe alia res est Carpesiu ab Oxymitane, Sc qui
utrunq; nouitfructum,Cubebas scilicet 8c baccas rubentes, quas Oxy smirsine uel Ruscus profert cerastissimiles,quantum deceptus fuerit sua coniectura Serapio facile iudicabit. New eo tantu fallitur Serapio,quod Oxymirsines fructum ,de qua scripsit Dioscorides, putet esse Cubebas, sed ob id etiam, quod Carpesium, de quo Galenus,non autem Dioscorides facit mentionem,Cubebas esse opinatur. Nam ne idem est Carpessum atq; Oxymirsine: 8c licet Arabes,in quorum numero etiam est Autocenna, pro carpesio cubebas accipiant, aliud tamen significare Carpesi sum apud Graecos qua grana illa minuta, quae Arabes Cubebas uocant. indicat Galenus in libro suo de theriaca ad Pisonem qui scribit Carpesiueme festucas quasda tenues aromaticas similes in gustu Phu id est radice odoratae cuiusdam herbae, quam nonnulli illam esse opinantur,quae uulgo Valeriana dicitur . Licet no omnia quae de Phu scribit Dioscor. inoleriane conueniant. In Avicenna aute qui omnia sere refert de Gubebis, quae de Carpesio Gale . alter est etiam error.Nam cum scribat Galenus, ut diximus. Carpesiti similes uires habere Phu,magis tamensubtili pars B 'tium constare substantia:hoc non de Phu sed de Rubea in Avicena legitur. Haec enim sunt eiusdem Avicennae uerba pro Carpesio Cubebas indicantis. Cububete quide eius uirtus est similis Rubesmemtamen est sub De O I, 1 O. . cultori
Aeram a syraecis dici granum illud quod a nostris Loltu appellatur , scribit O ioscorides libro. 2. ac praeterea hii, qui ab Aristotele in libro M. somno 8c uigilia atq; a Plinio libro.18. de eadem Aera serabunt effectus, quod scilicet capitis grauedinem Sc uertigines faciat manifestissime probant. Plinius tamen eodem libro, at eode capite Aera describit, &Lo; lium quo tanqua ab Aera differatseparatim nominat. Nam si idem putauit&Loliu Sc Aeram mira quod sicuti in alijs pleris seugibus at
earum uitiis in quibus nomina latina non deerant,sicuti in frumento ordeo,& auena Graecis utenda non censuit, non idem quoq; in Lolio statuerit,iam praesertim apud omnes usitam uocabulo. De A V E N A.
De Auena error in eodem libro Sc capite legitur. Nam cum in principio uitia frugu exponit,scribit ordeum in Auenam degenerare. Pauluselum uero infra refert idem Plinius, Ordeu necari a festuca, quae nomi . natur Aegilops. At si Dioscor. credimus,qus a Graecis AegilopS dicit, a Latinis Auena nuncupatur. Galenus quo in primo sui de alimentis
uoluminis libro, cu in Tritico at Ordeo generauo minusPspere cesse