장음표시 사용
301쪽
vidisse r eoque vos studiosius feci certiores , quod rege Ariobarzane ea mihi signa videor virtutis, ingenii, fidei, benevolentiaeque erga vos perspexisse, ut non sine causa tantam curam diligentiamque in eius vos salutem videamini eontulisse.
M. CICERO M. CATONI S. D. III. UM ad me legati, missi ab Anti ho Commageno , venissent in castra ad Ieonium a. d. Ii I. Non. Septemb. iique mihi , nuntiassent, regis Parthorum filium , quoeum esset nupta regis Armeniorum soror , ad Euphratem cum maximis Parthorum copiis, multarumque praeterea gentium magna manu venisse , Euphratemque iam transire coepisse; dieique Armenium regem in Cappadoeiam impetum esse facturum: putavi, pro nostra necessitudine, me hoc ad te seribere oportere. Publice
propter duas causas nihil scripsi r quod & ipsum Commagenum legati dicebant ad Senatum statim nuntios literasque misisse e & existimabam M. Bibulum proeonsulem, qui elreiter Idus Sextiles ab Epheso in Syriam navibus profectus erat , quod secundos ventos habuisset, iam in provinciam suam pervenisse: cuius literis omnia certiora perlatum iri ad senatum pusabam. Mihi, ut in huiusmodi re,
tantoque bello, maximae eurae est , ut quae copiis& opibus tenere vix possumus, ea mansuetudine &continentia nostra , sociorum fidelitate teneamus. .
Tu velim, ut consuesti , nos absentea diligas , de defendas. Vale.
ARG. De rumore belli Parthiel seribit. R et re publiea non
302쪽
AD F AMILIAREI LIB. XV. 299M. T. C. IMP. M. CATONI S. D.
IV. Umma tua auctoritas Deit, meumque per petuum de tua singulari virtute iudicium, ut magni mea interesse putarem, & res eas, quas gessissem , tibi notas esse, & non ignorari a te, qua aequitate & eontinentia tuerer socios, provineiamque administrarem . His enim a te cognitis , arbitrabar, facilius me tibi, quae Vellem, probaturum . Cum in provinciam pridie Kal. Sext. venitasem , & propter anni tempus ad exereitum mihi confestim esse eundum viderem, biduum Laodiceae fui, deinde Apameae quatriduum, triduum Synnadis , totidem dies Philomeli. Quibus in oppidis eum magni eonventus fuissent, multas civitates acerbita simis tributis, & gravissimis usuris , & falso 'aere alieno liberavi. Cumque ante adventum meum seditione quadam exercitus esset dissipatus , quinque eohortes sine legato , sine tribuno militum , denique etiam fine centurione ullo apud Philomelum consedissent , reliqUs exercitus esset in Lycaonia, M. Anneio legato imperavi, ut eas quinque cohortes ad reliquum exercitum duceret , coactoque in unum Ioeum exercitu , castra in Lycaonia apud Ie nium neeret . Quod cum ab illo diligenter esset actum, ego in castra a. d. vi I. Kal. Sept. Venieeum interea superioribus diebus ex senatus- consulto ,& i evocatorum firmam manum, & equitatum sane idoneum, & populorum liberorum , regumque laetorum auxilia voluntaria comparavissem. Interim eum , exercitu lustrato, iter in Ciliciam facere coepissem Kal. Septemb. legati a rege Commageno ad
ARG. Res a se In provinela gestas , narrat ordine , & , ut
earum causa supplicatio sibi, favente Catone , a Senatu decerinnatur . petit. Anno V. C. 7e3 x Evocatorum vide ad epist. 6. lib. I l .
303쪽
me missi, pertumultuose , neque tamen non vere . Parthos in Syriam transisse nuntiaverunt. Quo audito, vehementer sum commotus cum de Syria , tum de mea provincia , de reliqua denique Asia. Itaque exercitum mihi ducendum per Cappadoeiae regionem eam, quae Ciliciam attingeret , putavi.
Nam, si me in Ciliciam demisissem , Ciliciam qui
dem ipsam propter montis Amani naturam Deile tenuissem: duo sunt enim aditus in Citieiam ex Syria , quorum uterque parvis praesidiis propter anguilias intereludi potest, nec est quidquam Cilicia contra Syriam munitius sed me Cappadocia m vebat , quae patet a Syria, regesque habet finitimos , qui etiamsi sunt amici nobis, tamen aperte Parthis inimiei esse non audent. Itaque in Cappadocia ex trema non longe a Tauro apud oppidum Cybistra eastra Dei, ut Ciliciam ruerer , & Cappadociam
tenens , nova finitimorum consilia impedirem . Interea in hoc tanto motu , tantaque expectatione
maximi belli, rex Deiotarus, cui non sine causa plurimum semper & meo, & tuo, & senatus iudi-' eio tributum est, vir eum Mnevolentia & fide e ga populum Romanum singulari, tum et praeuanti magnitudine & animi & consilii, legatos ad me misi , se eum omnibus suis eopiis in mea
castra esse venturum . Cuius ego studio osse loque commotus, egi ei per literas gratias: idque ut uia turaret, hortatus sum. Cum autem ad Cybistra propter rationem belli quinque dies essem moratus, re gem Ariobarzanem , euius salutem a senatu , te auctore, eommendatam habebam , praesentibus in-sdiis nee opinantem liberavi: neque solum ei saluti
Cum vero Mediinus habeat, praesentia, victoriis amendabat praefansti magistidino . Olivet. Postquam omnia diu , considerasti, in .eam di ieessi sententiam, magniatidine ere luter in Pretationem τδ pνaefantia, quia margini illita postea in istium contextam irrepat. Gram
304쪽
luti fui, sed etiam curavi, ut cum auctoritate re gnaret. Metram,& eum , quem tu diligenter mihi commendaras, Athenaeum, importunitate Athenaidis exilio multatos, maxima apud regem auctoritate gratiaque constitui . Cumque magnum
bellum in Cappadocia eoncitaretur, si sacerdos armis se, quod facturus putabatur, defenderet, adolestens & equitatu , & peditatu , & pecunia paratus, 3 & toto iis, qui novari aliquid volebant:
perfeci, ut e regno ille discederet, rexque sine tua multu , ae sine armis, omni auctoritate aulae eommunita, regnum cum dignitate obtineret . Interea cognovi multorum literis atque nuntiis , magnas Parthorum copias & Arabum ad oppidum Anti chiam accessisse, magnumque eorum equitatum , qui in Citieiam transisset, ab equitum meorum turmis, . & a cohorte praetoria, quae erat 6 Epiphaneat prae- . s3ii eausa , occidione oecisum . Quare eum , iderem , a Cappadocia Parthorum copias aversas, non longe a finibus esse Ciliciae, quam potui maximis itineribus ad Amanum exercitum duxi. Quo ut venis
3 AEthanaidis I Reginae, intris Regia impotenti dominatisane. Celserius.. saeeνdos Comanorum sacerdos Archelaus, a Pomoeio Mais eno, ut scribit Appianus , Mithridate devicto, praefectus: post quem taeerdos fuit Nicomedes, a Caesare, post superatum Pompeium , praepositus. Eius sacerdotia potestas, quae fuerit, ostendit Hirtius de bello A exandrino, hia verhis: Comana, vetusissimum is sanctissimum in Cappadoeia Bellonae templum, quod
sanaa νεligiona colitur , ut saeενδον ritis deae, maiestrata . . e..νio . oe porentio fecundus a rege eo μύω gentis 1 Iias babeatur . Videisdus ti Strabo lib. II. Manur. x Ea toto iis qui Cum & in vulgatis librys R in manuferI-ptis legeretur oe toto stis, Rauconetua con iectura ductus , legendum , extorra iis qui .&e sed vinorius melius er omnino sis qui, die. Alii . ω soriis. qui, &e. Lamb. Et quod lummam rem continet , iis quoque , qui ipso in regno quaerebant mutationem, paratus & succinctus. Lib. v. Att. Eo. En rotum, quid Kal. Maraiis futurum fit. II. aa Quint. ep. I. Tortim in eo est, tectorium De eontinuum sit . Tortim δἐ . qui aliquid novi, per adpositionem , qu am dicunt Grammatici. I. F. Gron.
ε Diρbanea Epiphanea est oppidum Ciliciae, aliud ab illo , quod ad Orontem in Syria fuit. Gravius.
305쪽
tioehiae esse cognovi: Deiotarumque eonfestim iani ad me venientem cum magno Sc firmo equitatu &peditatu , & eum omnibus suis copiis, certiorem Dei, non videri esse causam, cur abesset a regno tmeque ad eum , si quid novi forte aeeidisset, statim literas nuntiosque missurum esse. Cumque eo, animo venissem , ut utrique provinciae , si ita tempus ferret , subvenirem et tum id , quod iam ante salueram, vehementer interesse utriusque provinciae, pacare Amanum, & perpetuum hostem ex eo monte tollere, agere perrexi . Cumque me diostedere ab eo monte simulassem, & alias partes Citieiae petere, abessemque ab Amano iter unius diei ,& eastra apud Epiphaneam fecissem: a. d. quartum Id. Octob. cum ad yesperasceret, expedito exercituita noctu iter feci, ut ad tertium Id. Octob. cum lueesteret, in Amanum ascenderem et distributisque cohortibus & auxiliis, cum aliis Q. frater, legatus, meeum simul, aliis C. Pontinius legatus, reliquis
M. Anneius, & L. 3 Tullius legati praeessent;
plerosque nec opinantes oppressimus, qui occisi, captique sunt, interclusi fuga. Eranam autem, qua fuit non vici instar, sed urbis, quod erat Amani eaput, itemque Sepyram & Commorin, aeriter &
. diu 9 ) repugnantibus , Pontinio illam partem
Amani tenente , ex antelucano tempore usque ad
horam diei dedimam, magna multitudine hostium occisa, cepimus: castellaque sex eapta 1 complura incendimus. His rebus ita gestis, castra in radi ei-
bus Amani habuimus apud Aras Alexandri
306쪽
quatriduum: & ia reliquiis Amani delendis, agris isque vastandis, quae pars ejus montis meae provinciae est, id tempus omne consumpsimus. Confectis his rebus, ad oppidum II) Eleutheroeilicum Pindenissum exercitum adduxi: quod eum esset altissimo& munitissimo loco, ab iisque incoleretur , qui ne regibus quidem unquam paruissenti eum & fugitivos reciperent , & Parthorum adventum aeerrima ex pectarent et ad existimationem imperii pertinere arbitratus sum comprimere eorum audaciam , quo facilius etiam caeterorum animi, qui alieni essene ab imperio nostro, frangerentur. Vallo & fossa circumdedi , sex eastellis eastrisque maximis sepsi; ag-sere, vineis, turribus oppugnavi, ususque tormen iis multis, multis sagittariis , magno labore meo, sine ulla molestia sumptuve foetorum, septimo quinquagesimo die rem conseel r ut omnibus partibus urbis disturbatis, aut ineensis, eompulsi in potestatem meam pervenirent. His erant finitimi pari seelere & audaeia 1a Tibatanir ab his, Pindenisso Capto, obsides aetepi i exercitum in hiberna dimisi .
Q. fratrem negotio praeposui, ut in vicis , aut captis, aut male pacatis, exercitus eollocaretur. Nune
velim tibi sic persuadeas, si de hii rebus ad senatum relatum sit, me existimaturum, summam mihi laudem tributam , si tu honorem meum sententia tua comprobaris. Idque, etsi talibus de rebus pravissimos homines & rogare solere, & rogari seio;
tamen admonendum potius te a me, quam rogari
dum puto. Tu es enim is, qui me tuis sententiis saepissime ornasti: qui oratione, qui praedicatione, qui
utebantur, Epist. a. Isb. v. ad Attie. Idem .ra Tibaran ,Ignota geographia gens: nimium enim negoti fuisset , latronum Amani montis uomina persequi . Latrocinia enim exereebant eius m tis ineolae . Tibarenos & Plutarchua in Lucullo nominat, & Plinius lib. vI. cap. 4, ubi Themiscyrmregionis gentea Persequitur. Manu .
307쪽
ao ' EPISTOLARUM qui summis laudibus in senatu , in concionibus adeaelum extulisti: cuius ego semper tanta esse verbo. Tum pondera putavi, ut uno verbo tuo eum mea Iaude coniuncto, omnia adsequi me arbitrarer . Te denique memini, cum cuidam clarissimo atque optimo viro supplicationem non decerneres, dicere, te, decreturum, si referretur ob eas res, quas is consul
in urbe gelisset. Tu idem mihi supplicationem decrevisti togato, non, ut multis, republica bene ge-ssa , sed, ut nemini, republica conservata. Mitto, quod invidiam, quod pericula, quod omnes meas tempestates 8t subieris , & multo etiam magis, si per me licuiuet, subire paratissimus fueris: quod denique inimicum meum, tuum inimicum putaris: cuius etiam interitum, ut facile intelligerem, mihi quantum tribueres, Milonis causa in ienatu 13 defendenda adprobaris. A me autem haec sunt profecta, quae ego in benefleti lo eo non pono, sed iaveri testimonii , atque iudicii , us praeliantissimas tuas virtutes non tacitus admirarer quis enim idem non faeit sed in omnibus orationibus, sententiis dicendis. eausis agendis, omnibus scriptis, Graecis, Latinis, omni denique varietate literarum mearum , te non modo iis quos vidissemus, sed iis de quibus audissemus, omnibus anteferrem Quaeres fortasse, quid sit, quod ego hoc nescio quid gratulationis &honoris a senatu, tanti existimem. Agam iam is eum familiariter, ut est &studiis,& offieiis nostris mutuis, & summa amicitia dignum, & necessitudine etiam paterna. Si quisquam fuit unquam remotus , & natura, & magis etiam, ut mihi quidem sentire videor. ratione atque doctrina, ab inani laude & sermonibus vulgi, ego prosecto is sum, Testis est eonsulatus meus et in quo , sicut in reliqua
vita si3 Dasndanda Inter MilonIs pa nos Catonem PMIanull
mominat . eumque ait studuisse in peritione eonsulatus Miloni . A reo adfatiis. nee dissimulasse, bene actum eta cum republica morte P. Clodii. Irim.
308쪽
AD p A MILI XREs LPP. H. 3όue vita, fateor ea me' studiose secutum ex quibus: vera gloria nasci posset: ipsam quidem hio iam per
se nunquam putavi expetendam . Itaque & i provineiam ornatam', & spem non dubiam trium phi, neglexi. Sacerdotium denique , cum quemad modum te existimare arbitror non diffieillime e-' sequi possem , non appetivi . Idem 'post iniuriam aeceptam , quam tu reipublieae calamitatem semper appellas, meam non modo non ea lamitaterii, sed etiam gloriam , studui quam ornatissima senatus p pulique Romani de me iudicia intercedere . Itaque de augur postea fieri volui, quod antea neglexeram p eum honorem, qui a senatu tribui rebus belli eis solet, neglectum a me olim , r 3 nune mihi expetendum puto. Huic meae voluntati, in qua inest aliqua vis desiderii, ad sanandum vulnus iniuriae,
ut faveas, adiutorque sis, quod paulo ante me ne garam rogaturum, vehementer te rogo e sed ita , si
mon ieiunum hoc nescio quid, quod ego gessi, &
contemnendum videbitur, sed tale, atque tantum , ut multi nequaquam paribus rebus honores summosa senatu consecuti snt. Equidem etiam mihi illud animadvertisse videor, scis enim, quam attente te audire soleam te non tam res gestas, quam mores, instituta , atque vitam imperatorum spectare solere . in habendis aut non habendis honoribus. Quod si in mea causa considerabis, reperies, me exercitu Imbeeillo contra metum maximi belli, fr- missimum praesidium habuisse, aequitatem & conti: nentiam . His ego subsidiis ea sum consecutus, quae
nullis legionibus eonsequi potuissem: ut ex alienis- m. II. V simis
x4 Pνευineiani orat. In Pison. cap. R. 1s Nune 3 Ue, si quam antea, pulsus in exilium , dignitatis
acturam fecisset, honore noν ita sarciret, ut de prisino stata, detractum nihil, additum potius aliquid al eloriam via eretur. Causam hane attigit ep. 6. lib. ur. ad att. his verbist : Amicorum ιitera me ad tyiumphum veeant. rem a nobis, tis ego arbitra spropter hanc πωλιγγενεσι κν nesram, mn negIrgendam Ideari.
309쪽
346 EPIs TOLARUM simis sociis amicissimos, ex infidelissimis firmissa moe
redderem , linimosque novarum rerum expectatione suspenses, ad eleris imperii benevolentiam traducerem. Sed nimis haee multa de me, praesertim ad te, a quo uno omnium sociorum querelae audiuntur. Cognosees ex iis , qui meis institutis se reere tos putant . Cumque omnes uno prope consensu deme apud te ea , quae mihi optatissima sum, praedi- ea buqtr tum duae maximae clientelae tuae, Cyprus
insula, & Cappadociae regnum, tecum de me I uentur; puto etiam re3em Deiotarum, qui uni tibi est marsi me necessarius. Quae si etiam maiora sunt, & in omnibui seculis pauciores viri reperti sunt, qui suas cupiditates, quam qui hostium copias vincerent: est profecto tuum, eum ad res bellicas hare quae rariora & dissiciliora sunt, genera virtutis adisqxeris, ipsas etiani illas res gestas i s ὶ iudistiores esse & majores putare. Extremum illud est , ut, quasi dissidens rogationi meae, philosophiam ad
te allegem e qua nec mihi carior ulla unquam res in vita suit', nee hominum generi maius a diis munus ut Ium est datum. Haec igitur, quae mihi tecurri communis est, societas studiorum atque artium nostrarum, quibus a puerita dediti ae devincti, soli Propemodum nos philosophiam illam veram & a liquam , quae quibusdam otii esse ae desidiae videtur, in forum, atque in rem publicam, atque in ipsam i aetem sene deduximus , tecum agit de mea laude; eui 18 nesari a Catone fas esse non puto. Quamobrem tibi sie persuadeas velim est mihi
.ciem opponitis acrem autem pro sumnis contentione eiauit, non qu si tertium quiddam , a duobus proxime dictis, id est a foro tiae republiea diversum, sed quod & foro, S reipublicae iungatur Iziau diaerit, in nisi ores di fori, S reipublieae contentioneν . Qua militudine lib. I. de orat. Dνensem aciem appellavit . Idem .is Ne νἐ Neeavit inmen. Ep. seq. A lib. vII t. ep. 11. Mad atra ep. I. a. lib. vii Idam.
310쪽
tua sententia tributus honor ex meis literis fuerit,tne existimaturum, cum auctoritate tua, tum nevolentia erga , mihi , quod maxime eupitarim, eontigisse. vale. i
M. CATO M. T. C. 1MP. s. p. D. i
hortatur, libenter laeto, ut tuam virtu'tem, innocentiam , diligentiam, eognitam in maximis rebus, domi togati, armati foris, pari industriac i ) administrare gaudeam . Itaque, quod pro meqjudieio facete potui, ut innoeentia consilioque tuo defensam provinciam, servatum Ariobarganis eum ipso rege regnum, sociorum revocatam ad studium . imperii nostri voluntatem, sententia mea & deere to laudarem , sedi. supplicationem deeretam, si tu , qua in re nihil fortuito, sed summa tua ratione &eontinentia, reipublieae provisuri est, diis immortalibus gratulati nos, quam tibi referre acceptum ma
vis, a gaudeo . Quod si triumphi 3 praeroga-
meu decretam gaudet: seque honorificentius dicit sensire , et in eos, qui supplicationem decreverant. Anno u. C. os. x Adminisνaνε Saepa ponitur absolute subintellerio retus aut id quod administratur . F rimus immutavit hanc scripturam P. viriorius. sed νerperam. Gravxtu. a Gaurio si tu mavis . ea, quae pro republica Deilli , nodiationi R eontinentiae tum , sed diis immortalibus tribui ι su plicationem deerelam gaudeo. Manut. Praerogativam se Quia praerogativa tribus , el eenturiae lauis lus erat suspectus ec reverentia apud iure vocatos in comitiis stinum. ut vox ipsa praerogativae aeeiperetur pro secundo omiane. certo signo. indieioque S pignore , ae quasi arrhabone faturae rei optatae vel secundae. Cic. act. I. in Verr. Qui quari sussi amittis ariendire e dedit enim praerogatit am Da voitimaris ejusmodi ut mi pro praerogat υis eam , eddidis. videatur. Liv. Iib. III. Leitius tibi audiυit tribunos milittim ,n Aventino eres.s s no comitior militarium preνHarivam inbana e ilia Hue stribunis pIebis se Heniuν . Et lib. xx r. in Asdrubalis Ioeum haud dubia νει fuit, quin pν νogativam militarem , qua eate Io 1υ- venis AEnnibri in praeroνitim delatus. imperatorque ingenti omnnium elamore arque adsensti appeIισω erar, famor etiam plebisse quaνetuν. Geonov. lib. I V. Observ. cap. a.