장음표시 사용
261쪽
DE VLIA Iepsia, passero, ita tamen ut medicamentorum lege ieiuno stomacho modice degustetur, non ad satietatem bibatur. Mul a simplex temperamentum mellis habet, nec opus est multis argumentis ad contii mandam hanc sententiam, siquis superiorum meminit. Porro melisia se calidum, siccum in secundo gradu, Medicorum nemo non profitetur. Habet facultatem extersoriam est tenuium partium secundum magis&minus, propabuli apum varietate. Nam maxime tale est, quod prouenit ibi thymus copiose nascitur. Cum autem tenuium partium sit necessario etiam aliquid acre possidet, per quod ventrem ad excretionem irritat. Inflat quoque mel , Sed coquendo quidquid fatuosum est, inspumam abit, abiiciturque. Qia'. sil extergendi vis melli adimatur, magis ad urinam cienda Idoneum, itemque ad alimenti distributionem, ac nutritionem aptius redditur. Adimitur autem coctione, quod sit, dum
Haec igitur dum adhuc cruda est, inflationes mouet, tormina excitat, lutina
soluit, exiguam alimoniam corpori prae-
262쪽
cocta in sequentibus dicam. Nel. 1ere Hic quidam inferunt Mel habet aere
imo Gelam naturam. Nam poetae mel aereum, i-Ο g. lena roscidum vocant. Non igitur siccum, Lesbis Med humidum elt. Respondeo Aliter Physici&poctae,aliοῦ- ter Medici rerum temperaturasistimant. Fortasse mel aeris qualitates habet, si ad
totam naturam comparetur. Nos vero de ea comparatione, quae ad hominem sit, Medicorum more, hoc loco intelligi volumus. Neque vero ex rore tantum apes
A ; at i me colligunt, scd etiam explantis, prae- Meteor cipueque foribus ipsarum. Ros siquidem cap. io inspidus,&aque a naturae est, omnisque coloris expers Nam quid est aliud, quam vapor in plantis condensatus An vero luci sitates platitarum in guttu Ias ad ii rescentes tantillo tenipore transini grent, alia quaestio est. Atqui ego id fieri non posuse arbitror. Nam planta sapores sitos&colorcs non solum conta ei uia perficiali rebus communicant Si solus ros esset mat cria mellis, frustra a Meridie aestitio rem pore illo calore solis iam ante depasto, apicula circunuolitari ni, quaerentes ali-Iὶὶ Oniam n cironii lcueoninibus plantis in-
263쪽
tis insiderent, sed tantum proxima quae que aut quae roris plurimum haberent, CXpeterent. At experimento constat, eas ex omni genere posse aliquid colligere. Hinc tanta diuersitas odoris, coloris, sa- Porisque in melle inuenitur. Non tamen negamus, eas quibusdam magis gaude- e, quam alijs Delectantur nim certis Plantis, quarundam herbarum succo suauissime fruuntur , quemadmodum Varro LMelissa , quae ob id ab apibus Gricei tςxu Ophylon, Latine piastrum nomena '
Reperitur in quibusdam locis, Ut in ' '
Sardinia me amarum , propter abstin- dc tali tui abundantiam, quo apes eo loci po pi Quςrbati simum,deficientibus familiaribus her 'λ V Rxbis, nutriri coguntur Cum itaque mel calidum&siccum sit quis dii bitat idem temperamentum Mulsam habere Mirari tamen quibusdam hoc loco subit, sit lida&sicca est ut nos affirmamus jur Hippocrates febricitantibus, quibus fri- Lib. 3. legio &humida, utpote contraria, com- Vi . rat. Pςtunt alijs acutis morbis correptis, 'R Qx o
exhibeat. In causa est praeparationis mo- ' dus. Nam illa mulsa qua in rebribus v. e , tuntur, valde tenuis ci aquosa est, non,
264쪽
DE MI IS s. vi nostra plena. Non caput petit, non aquae modo in praecordijs moram trahit, cito transit,properat, ad vesicam celeri motu contendit,non est ingrata ventri culo iecorique, Non igitur nocet, sed con
Sed hoc loco aliquis stibiiciat Esto vera esse,quae tenui siue aquosa mulsa dicis, sed cur media aestate, infesto D. Ioannis, cum aer calidissimus est , biliosus humor in corporibus mortalium dominatur, quam meracisS. cum magna solennitate bibitur, idque diuturna experientia a multis rationibus comprobatur, nec ab ullo hactenus reprehensum estiGrauis est obiectio , quaestio difficilis explicatu. Ego superstitione potius quam ratione illum morem primum in Germaniam, aliasq; regiones inuectum esse opinor. Nec credo quenquam probabilem saltem causam eius rei reddere posse. Quoniam vero Mulsa gradibus differt,
scire oportet,eam vires sumere aut a mellis praestantia, quo haec regio etiam cum Attica certare potest, aut a copia, quς non
est certa mensura circumscripta, alij alijs plus,alij minus recipiunt. Facit
265쪽
Facit etiam plurimum ad hanc rem coquendi modus, qui non parum variat, in quo summa rei posita esse videtur. Nam ex eodem melle, eodem loco dissimilis potus effingitur.Sed de hac re nihil in prae
sentia dicam. Ergo cum omnes cauis. quas commemoraui, concurrunt, Vene
rosiisis mulsa sit, quae tum calefaciendo, tum nutriendo, alijsq; effectibus reliquis praecellit. Sunt tamen quaedam notae, tuibus gradus deprehenduntur, ab odore, sapore, coloribusque sumptae Colorem a melle accipiunt, mel, ut dixi, a plantis. Idem de sapore sentio. Cuius rei evidens testimonium in mellearicae apparet hi
quod olfactu gustu ex Erica factum sis esse perspicue deprehenditur ei
Colorum vero plures causae sunt Crudae enim vel leuiter tantum coctae, mellis colorem retinent, reliquae non item. Viae enim ex virgineo melle, ut vocant,
mollietis collecto paratur, subalba est. Quae vero ex alijs mellis generibus coquuntur, atra sunt, de quo magis co- quuntur,ed magis color intenditur, adeo quaedam passe coloris inueniantur. . Haec colorum commemorati, obser-
266쪽
DE VLsg. 9 facit. Quo enim color longitas a primo recedit, eo mulsi fit validior, plus calefacit, plus nutrit. Et quanquam probe co-io ista probe alit, non tanaen omnibus naturis, sicut nihil aliud quantumuis bonum conuenit Biliosis quidem iuuenibus aduersatur, ac in calidis in bilem potius, quam sangu nem bonum conuertitur. Pituitosis vero nisi venarum obstructionis periculum fuerit, senibus ad prime utilis est potus, prodest frigidis morbis, maxime cerebri, partium neruosa rur articulorum,iuuat peditas, sedat tus sim spiritum educit mediocriter, confert renibus4 vesicae, calculi generationena impedit. Recens vero, aut non satis bene cocta, instationes, tormina, colicosque dolores excitat Cruda vero omnino al-irum magis soluit,probe autem cocta magis nutrit. Peculiarem etiam facultatem Mulsa habet, aduersus quaedam veneni genera, Si quis Apollinarem, aut Solanum furiosum sumpserit,potum elicrati iuuatur atque liberatur. Posircino depraestantia ut se adhuc scrupulus restat. Columella enim, autor grauis, nequaquam comemnendus,
267쪽
tilias, ex quartim foribus Littianicum illud praestans mel colligitur, improbat. Ita nanq; libro s. capit. q. de piam pastionibus scribit At tilia solae ex omnibus sunt nocentes,&c. Qito circa cum pabulum apum vitiosum sit, quomodo bonum mel ex eo set,&quomodo ex malo melle bona mulsa parabitur At experientia constat, reprehensione indignas e se,ctim flores ipsarum non laedant sedit irimum caput corroborando iuuent. Singulare enim remedium comitiali morbo ex tilia foribus destillatio elicitur. Noli
autem, nisi cerebrum confortarent, aduersum pilepsiam vim haberent. Adde quod hoc mulsae genus non solum incolis harum regionum sit familiai ssimum. sed etiam principatum, iudicio bibentium, obtineat Longa enim experientia, quae omni autoritate potior est, testatur, potum esse salubrem, naturae amicum. Sed desinam plura de Mulsa referre, ne eorum quae ab initio promisi, parum memor videat. Fortasse hoc argumentum retexendi atque latius explicandi dabitui Occasio. Vertim priusquam themata subiungam ostendam, quid pomeli sit potus Mulsae cognatis. quo quidam pro vera
268쪽
DISPUTATIO. M til autuntur. Sic enim praeparatur. Accipiuntur fata melle pleni, colore albo, mel pellucidum continentes, quod manibus expressum optima fontanae aquae admiscetur Nunc Themata subscribam.
Pollio Romulus centesimum annum excedens, a D. Augusto hospite interrogatu S, quanam ratione maxime vigorem illum animi corporisque custodisset Respondit,intus mulso, foris oleo, ut Plinius menaoriae prodidit Lib. 2 a. cap. 24.i I. Id de mulsa siue medone, ut vulgo appellant, nequaquam intelligi potest. III. Est etςnim mulsum potus ex melle vino confectus,vel est vinum melle conditum,quod Graeci Ocnomeli vocant.1 III. Medo vero est hyd omeli, Melicraton, siue aqua mulsa veterum , quamuis ratio consciendi nonnihil variat additur enim aliquid lupuli, durationis gra
tia , quamobrem o longe diutius quam
269쪽
DE MULSI inveterum hydromeli nostrum conserua
Etsi autem a mulso diuersus est, nihilominus tamen magnum invita, in his potissim iam rcgionibus, usum habet,&proxime ad vini naturam accedit. VI. Vis est illi calefaciendi&exiccandi. Nam mel calidum & siccum est,cuius temperaturam praecipue refert. VII. Alius tamen alio in calefaciendo, &exiccando,pro mellis bonitate, mensura, coquendi modo,efficacior est. VIII. Nam qui praestantius,&copiosius mel recipit, qui largius coquitur, validissime trunq; praestat.li X. Nutrit etiam non parum hic potus, si probe in ventriculo, δ hepate coquitur. Neq; enim id in qualibet natura promiscue fieri potest.
Sicut enim pituitosos, hoc est, frigidiores humidiores iusto, tum alterando, tum nutriendo egregie iuuat, ita bi
270쪽
DISPUTATIO.liosis, qui leui occasione obstructione vi cerum corripiuntur, aut qui ructibus nidorosis quos quidam ardorem stomachi non incommode nominant expositi sunt,res admodum inimica est. XI. In calidis siquidem facile in bilem comvertitur, maxini equi meracior est, dilucior vero aquosior a non item. XII. Praestantis . naedo est, qui ex melle, quod ex floribus Titiae congestum est, coquitur,insinus autem qui ex Ericaeo, mi iri me omnium generoso melle conficitur,censeri debet.
Ebrietas est contra naturam, de homine Philosopho indigna.
Nam corporis, xingenii vires debilitat atq; corrumpit. III. Hinc pallor,&genae pendulae, oculorum ulcera, tremulae manus, effundentes