장음표시 사용
151쪽
bus longior existit,motus est velox:quod si Vtilis epi breuior,tardus est motus .Quu igitur morlgus bi species magnitudo de motus mos salviis c fuerint distincti, species quidem ex pro-
mortis o priis accideribus cognita,magnitudo aute lis sera e ex eorunde vehemetia,motus vero ex lontribus,1 e gitudine partium accessionis,mos aute excie, magni accidentibus, superuenientibus,his quoq; tudinem adiuncta cosideratione temporis anni, resedem naturae legionis, simili a nunquit imo praeci rietur aeger aut saluabitur: ad hec tria respipse cies inuenies,ad speciem, morem Criticas gnitudinem, sed maxime more inspiceregna pro oportet.Vtru veryper crisina terminabitur pria pro morbus,aut no primum quidem ex motu Iter cau ac magnitudine inspicies,deinceps autem
sus ex specie ipsius, deinde ex anni tepore,
Dividite ex aliis lus eiusde sunt ordinis,& ex supe pipiano uenietibus quidem accidentibus, non om- ena. nibus, sed iis quae paulo ante memoraui, qua vel unacu criti ab initio in uadiit, vel
paululu anti ipat: tua ipsa critica proprie
nominauimus.Nichim superuenietia accidentia trifaria diuidatur in ca scilicet quae simplex more morbi natura os edere apta sunt, Mas. απλη in ea use ad sutura proxime crisio denu-
quia Iem ciat ad haec quae no solum signa, sed etiap vetussa causas crisi; posuimus:primu quide ex hiscere et ph 2 nplex est genus: nan quaeda ipsorumpra
152쪽
yr r. 7 7 praua,quaedam vero optima omnino exi iter irat itiunt secundum vero tertiuin non sena est. per idem neque facere, neque ostendere aptum cui sed secundum morbi tempora variatur. Diximus aute de omnibus his in primo libro . Doctrina igitur manifestioris gratia ducatur ad exopta aliquis ae ro Exest sis
tu qui orinio die habeat signa manis stis b
lima salutis. IIur enim omnino in primo si cla loquaternaliossinietur morbus: virum ver/γiἰ do per solutionem vel crisina, in agnitii dine Medat parvitate distinguitur. Siquidem magna, ouridico
rii dicantur omnino: quae autem parua sol r.enim Mintur lima sed dies crisis ex motui nucem si fi
r nietur. Nisi febris synochus fuerit ac nul Ius error acciderit nam semper huiusce l in Lmodi oportet meminisse in quarto die spe m. 5
randum est critim futuram. Si vero con accellut etinua uerit, magnitudinem ac motum in via co spicere Oportet. Conmigit enim in tertio simorbus siti magnus:ac motum volocem n zugnus sit,iaeque velociter moueatur. Opor
tot nam crisim in idem tempus in eido re cum accessione Et ita
an quarto die sat crisisci ut videaturni
tantum Archigenes in toto tempore vitae f
153쪽
iam semel solum Et causa est quemadmo dii diximus in libris de diebus iudicatoriis ut risis saepius ex quarto die ad tertium Scad quintu transmutetur.Nam morbus quit, subito crisim habet, omnino peracutus est.In omnibus aute morbis peracutis necessarium est febres vel synocho esse,vel cotinuas quide sed quae per tertiit exace bantur. ynochi quidem raro eueniunt Scubi nullus sit error,in quarto finiuntur per olcrisim,natura propriis circuitibus adcria
sim perueniente.Rarum vero etiam est,ut nullus sit error.Continuae aute febresque:
in accessionibus crisim habent, tertio die vel quinto merito finiuntur.Nam si quan is doq; etiam quarto iudicentur:ratione eius accessionis quae tertio die fit,id patiuntur. Quae enim circa horam undecima, gratia exempli,diei tertit,accessio invadit,vel tertia nocte vel quarto die inuehit crisini Cu digitur primo die rursus enim eadem repetenda signum aliquod coctionis manifestu apparuerit,reliquis etiam omnibus petariculi nullu portedentibu :tuc proculdubio sciemus quod in primo quaternario et morbi solutione subsequi sit necessariti. QuAd si etia eius magnitudo inspecta sit, ulteriorem habebis notitiam quod cu crisi
finietur.Ex morbi autem motu te sperare opor
154쪽
oportet, quod crisi vel tertio die fiet, vel
quarto, vel quinto. Si quidem celer sit nio tus,tertio: Si Vero quodammodo tardior, in quinto: Si vero febris fuerit synochus, in quarto. Adiuuat motus celeritate OGbi magnitudo, anni tempus, regio,&aetas, quaecunq; alia saepe dicta sunt naturae amarae bilis conuenire Tarditati autem motus,insunt contraria.Aestate enim, potia
is adolescens natura calidio post inedia se
labores, cibos totus biliosos,tertiana crisi occupabitur, praesertim si is qui a reces terit temporis status, ad modulaccus extiterit, praesens etiam: locus in quos aegrotat suerit natura calidior. Si vero tertianae cristes tunc abundauerint, adhuc certior est coiectura. d si omnia contraria duenerint, et motus morbi tardior,
neq; magnitudo valde effatu digna, te impiis anni fuerit hybernum, aeger aute vel natura pituitosior,vel iam declinatis ait iis, speradu est crisim ad quinti diei accessione peruentura Adhuc aute magis si locus natura frigidior atq; humidior extites rit,&praesens teporis status consimilis,&quintanae cristes abundauerint, reliqua his proportionabilia, veluti otium, repletio, esiis cibori pituitosorua plurimo Alia γrepore.Rursus aSitur alius aegrotus labii-Ivirisu,
155쪽
ciatur, a nullu labeat signit coctionis manifestu,nel in primo die,neq; in secudo,ne viam perniciosum sed omnino omnia sint ἔπιδε lis citra periculu, saluabitur quideri hic, sed pse se in primo quaternario non liberabitur interi dati xi gre. Oportet igitur mentem diligenter admissilicet bibere nunquid aliquod signum manis e-dietas avium coctionis osteda . Nam si hoc fiat,ne primo O cesse est ut in septimo die aeger liberetur, se io, ut modo interim nullus error admittatur.S V tertio 'vero per crisim vel sine crisi salus sit sequus arto. tura,hoc ex morbi magnitudine noscitur. Liquet enim quὁd si magnus fuerit omni- Alia in no per crisini morbus finietur.Qusd si etiapothess. motus velocitas adiugatur multo magis id Ilsiet. Quod si aliquis error,non magnus tanae,circa aegrotante factus fuerit, speradu est crisim in septimo uenturam. Quod si War non multu velociter moueatur, aliquis vem tam ro error circa homine interim fiat, adno septi num die crisis transferri debet.R ursus ita-ma melius que supponamus ali lue salubri morbo a quisucs borare, qui die quinta aliquod coctionis re metia sion a primum habeat manifestum hic, si mutatias morbus magnus extiterit,& celeriter o assiet inde criteatur, undecimo potius quam decim
si ostendi quarto die crisim patietur. ausis si minor
tur m II fuerit,neq; celere motum haouerit, deci--t oquarto magis quam undecimo.simul
156쪽
vero cratiis est dilam n guendum, si, iuue ni fuerit, .natura biliosus, tempus aestiuum, in loco calido aegrotauerit, 3 prior victus,& quaecunq; praesenti attinet: statui, ad calorem declinauerint, omnino iste die undecimo crisim liabebit quemadmodusi omnia contraria iis quae dicta sunt, assuerint aegrotanti, in quartodecimo. Quod si non ulla quide affuerint, no- nulla vero non, atq; interim aliquis error inciderit, fieri no potest ut crisis die via i cimo subsequatur saepid vero nec die decimo quarto,quando magis fuerit erratii. Sed si nullus error acciderit, missa vero fuerin accidetia, hic opus erit medico exercitato ac perspicaci, ut ea quae vim maiore habet signa di inguat, illi quae ab ipsis, ne litur crisi, fide adtii beat certior Qin hisce adeo ambiguis recognitionibus. Si autem neq; in ipso septimo die in aliis certe inters tinni undecimii id quod futurum est exquisite discere licet. Nam si magnitudo vel velocitas motus morbi in eis de diebus in tedatur, ac coctionis signisestatu digna accessio facta fuerit, huius modi aegrotus die undecimo risim patie Irivis
tur: lacuta si contra se habueri 1at, in quarto κου.
decimo. Subiiciatur rursus aegrotus qui in Alia hi morbo vacante periculo inprimis diebus Imb u.
157쪽
tardiorem febris motum habeat, luiq; noit ardeter febriat,verunta me adsint cruditatis signa, quod quide intra quartu le-cimu die hic non liberabitur morbi, iam, sit . manifestum est: si vero in illa ipsa die,vel syossea:ex morbi teporibus distinguedum
est. Nam principii quide signa si diu permanserint,diuturnum fore morbui significat. Augmeti vero si in quarta vel septima die apparuerint, sperandum est aliquid in loquartodecimo sed in undecimo determinabitur Navi haec tria in eo die coluncta fuerint,& motus velocitas qua sufficiens sumpserit incremetu,& febris magnitudo ac praeterea manifesta coctionis indictu, sci se crisis in quartadecima adhuc aute magis sit cinni lepus, Maeras, Maegrotantis natura, quaeTunq; alia his sunt proportionalia,ad crisis celeritate contulerint. Si
vero sothi manifestu comonis signum die tolundecima appareat, neq; tame morbi masnitudo, aut motus velocitas sectinaue Iint,tuc ultra diem decimum quartu crisis
differetur. Sed si quide anni lepus,&aetas aegrotantis, quaecunq; alia bis sunt pro is
portionabilia,ad frigidius declinauerint, sorte sperandia est morbi solutione in vigesimo die secutura. Quod si misi a signa affuerint,& dies decim quartus coctione
158쪽
insigniter auxerit, de die decimoseptimcicrilis occurret. bi vero neq; die quartodecimo aliquid noua tu fuerit, quod sit val de exquisitum, tunc ad septimum lecimus diem est respiciendum. Si enim in eo ali quod signum apparuerit id fidissimum crit, auauis valde exiguum fuerit: vigesi mo i die crissim praemons rabit.
Ommno medicis operte exerceri in praecognia tione status qui Errationem vitae in lituat, prMinuciet,ancrasis futura sit,quado, e r qualis.
Vod exobae rises uniuersae quas
numeraui, omnium optimae sint,
is hoc est, securae atque persectae coctae, non amplius egebit demonstratione, si quis ea quae ab initio dicta sunt, fuerit co- sequutus limen im post signa optinia atq; exquisitam coctionem factae fuerint, io necesse est ut optimae sint cluoniam Tola coctio crisis celeritatem, Talubre se Eaequisita curitatem ostendit. Neq; enim Vel animo cocti tem
concipi potest, ubd post morbi exquisita ore pa-
coctionem crisis non bona sequatur. Ex tus.1 qui sita vero coctio sit tempore status. Praecogni- Atque idcirco ab initio ipso vos admo ti statuanuimus, nulli alteri exercitationi tam esse maxime intendendum,quam ad morbi statu prae- nece a noscendum. Nam si forma victus ad tu ria.
159쪽
insituatur,xcrisis optima in illo fit, atq; omnium crisium ipsa est regula. Qusd si
ova cratis statui propinquior est, ea quae distat magis, est melior, in nulla re adeo exercendus est medicus, quantia in status somni, an prircognitione. Esto igitur ut in die quarticipas cri todecimo spes sit sore statu, aut ob mor is mala bi magnitudine, vel eiusdem velocitatem, est rei nera vel propter aliquod aliud extrinsecti irriri enim tamentum crisis die undecimo anticipet: onaturam neq; ipsam perfecta neq; omnino bonam tus quimus sperare: sed hoc tempore omnino minus vr- timendum est,pra sertim si neq; in totumgete mor morbus periculo vacat. Quod si salubrisbo, ante apparuerit, verendum est ne crisis vel cum is quam o grauibus fiat accidentibus, vel non persectiois perita, vel omnino reuertatur adeo magnam habent vim coctiones, ac propterea etiam pira se pro morbi status. Et quide si morbi in hoc
pore crisimio habuere fieri no potest ut ro
indeclinatione habeant. Quacunq; Cnim satus tempus semel praeteri crini,haaec me
crisi perseuerant , paulatim soluuntur. Et nullum est mortis pericula tepore status elapso, quantia iudicio sequi possum. 11F tamen quida sunt, qui putant se vidisse
multos egrotos indeclinationibus periis se. Sed si experientia vel rationi credere oportet,noui Psos alia ratione quam mor
160쪽
OI. mbi interiisse. Omnes siquide erroribus iri teriere, praecipue quide suis ipsorum: sed caliquando medicorii. Sic tude experietia Nemo is testatur, nemine unquam vi morbi in de- nimbi - clinationibus periise sed ad huc magis ra declin.it otio. Neq; enim possibile est, ut pol quam ne periit, causae morbo via cocta sunt, ac iamia sed errore tura superauerit germoriatur, modo re agri , icta curatio a medicis adhibeas bi enim quae coma-I natura superior euasit,&debellauit,&re- ω tem stitit vellementiori morbi conatui R qua pei liue ii infestabat oppressit hoc enim si ipsa co Episse Ner clio, fieri non potes ut deinceps succubat medicora Quod si a morbo natura no vincatur, mor culpa, qu/rs te sibi, sequi nullo modo cotingit si qui de eis c Em
nihil aliud mors est, nisi omnimoda natu dicature prosi ratio. Ubi vero ipsa perdurat, domi gris bar- natur ac vincit, homine neces lues libera maea im-ri. Ex ominabus igitur nos ratio cogit,in peest, autro id maxime esse incumbendisi, ut ea morbi aliterna
parte praenoscamus, tuam latum Vocant turamve Namsi moriturus est a ger, aut in O nemo aut praecognoscet nisi status te pus praecognouerit. Tunc enim primum ora agrotant 'Σ est necessariu quando vires morbo succubuerint. Sive aute vires siue natura dixCro idem te nunc intelligere oportet. Et quidem virum prius superabitur, sciri non potest si futurum renitus fuerit incertum. Nam