De historicae doctrinae apud sophistas maiores vestigiis

61쪽

Reyentiorum Pem ac tantum exempla susscienti Unam, --φε civitatis bene gubern-4pe . a tionem, quae magnae hominum inultitudini via placuit, sive, o it Jacere, Piso docto , eiusdsm momtentiam assectatore, defensam. Videmus..uod na latae ex eo sine tempore fieri coepit, quo sibyorum et inhendoruni eo qgendorum studium magis emulgatum est: Mae est quum Vorum mist mn, tum vero artis typographia Cae et mater exat i nutris . Idqoque si quis historicus en in Nare 'elit, . qualia. in Puditicis rebuρὶ Marissima suerint hon ianum, in variis temporibus versatoruφ, studia, ima doctoritae libris ut historia suae capitibus uti poterit. - PThyxIun. ideam mcumA I at magnae inter aequales suos hctionis quasi orator ait, quae Magranti antiquitatis amore incensa et Paeaedentio assernam, mutasicatum eqmmutare in regnum aeculare, harbaros Itali ρ oppressοxes ea 'here et Pristinam Romanorum gloriam Mutuos studebat Quod comitium etiamsi Alexande Iuli que, P Iisces, . itemqu' LResar mi insigi ingenii, laude suas Byxunt, tamen, vel Rinnia sere vicesuavesci Paeaeeest a Meuai, Re δμdem, suo deiecti sinu. Nilissio socii ipse ais Havelli, Fum: aerninnis elegantia et simplicitate, minamque et venum intima cognitiose', antiquorum Paene Ia dem aequa orit, a o ut inter magnam livera in pum turbam. Baconum invenerit fruitumque distis Oxes, in aeternum tempus actionis sua rem clarissime aget, -- Tum ex haud eximmua Ῥο- numeru8, si id, qui .m UaVellium refutanta tesseram fisu'si: Omisim istin haberent, luιοναρχόμαχοι PQ flati scam Macrum Me vin Domini nostri saeculium inaM cla, more is,plevit. Deariseuntihus enim ex Melicis Aristi Q ninanasi mulauam maxime: per Iesrit4s, Muris viribus ins -- tam sae/---t. i. unde istutum est, utq-- mali rem, ' uni antea, apud catholic si revisticas exurixatem reRupe 'ax't: quae aris' in Politica lamiramim με eum magna vi ima in

62쪽

eandemmi non hialasiae tantinn, ea omnibus inhia-o fidescivitatibus acceptam me; inde saeus demonstrahitur quod ιοναρχο/ιάχων Prince,s, Praeclarusmariana, librim scioin Philippo, Hispanorum regi d eaverit. -- lasequenti saecuIo maximum politicae historiae momentum certamen illud fuisso videtur, quo reges contra Plebem Optimatesque absolutam sibi potestatem comparare studebant. Quae quum ita essent, tota Europa in duas partes divisa, Vel divinae res, suum Primas antea iis . in historia egissent, tum secundas agereti op tuit laus certaminis ἈφM Germanos Britannosque utis tum est, 1,timaties, etsi bisvis modis 'Metoria a tand rei πο tarunt, apud ceteros populos reges. Itaque ne his quidem Pa

tibus latices et oratores defuerunt viri docti NemonBκ et 'LΜκ rempublicam talen sibi finxerunt; qualem Stuistorum familia overa reddendam sibi proposuit me VANDALin Daniae,

Bossuget Galliae regem argumentis suis, ex saera scritina haustis, defenderunt: suorum omnium hac re quasi princres 1ποκά existimandus est.' Nec desuerunt, qui contrarias ametes agerent, mimos et HARRI GTos, suorum alter in insana

sua Britanniam luce clarius intelligi voluit, eamque ita cotistituit, qualem magna republicanorum pars. sit venia voino , decepta quidem a Cromwellio, desideraverat. - Interea Batavi,

quum maximum studium collocarent in commercio, eum extemnis populis et domi et militiae habendo, magnum hac in re principem secuti sunt HusONEM Onovi m cuius illustris de Rambelli ac pacis conscriptus liber ea praecuta continuit, suae ad hodiernum usque diem a christianis impulis compr-arem tur Quis est autem, qui uniun virum doetum, patriae suae exsulem, putet,' 1ot tantisque populis ex umbra sua leges dedisses Ea Uitarum professus est, quae in omnium antinis iam antea latebant. - Deinde si Britanniam pectamus, ceterorum recentioris aetatis populorum in civitato bene ad instranda laesi mugisti am, idem fere nobis apparebit Ac primm quis M. 81origet, quamvis republicanus habeant a vulgari opinione,

tamen, si pauca exeipias, quae ad ramerum tantummodo est resqsse refutandos diei sunt, in quaeunque eius sententia γsterioris Britannorum gloriae vestigia iacile agnose . . Ita evir illustris, sinam' ea praecepta deder rei, lieao adnisu strandae, quae postea Britinniae ista tritibus haud duhie a

63쪽

temporis i mo Ouilvim tu et sotami regnahant, o -- exstitit: Nati tria si homiriam status pommus Dei inciso .mo, qualis et vi tum 'prors- Ῥήt illius. Barisannacae seditionis imago-8ingularia, suae ad tutandam remur auctori istis is anethum idantur, Praecepta tres illi, quibus reiPublicae summa tenetur, magistratus ea denique ratio, , irrat, magistratuum si qua ori tu discordia, penes Populum .esti. arbitrium ultimum haec ceteraque sere omnia, vi 'ae Fiti Repe nostratibus Lockio versa sunt, iraeel arae inritam orum reipublicae, qualis superiore saecae floruerit, summa quasi undamenta sunt hutanda Ideoqu si quis vel pauca Percurrφrit maioris Pittia orationes, bene sciet, quoties a magno is Lockius auctor nominatus: sit. Tum ex IIum Praecepta, multos Per libellos dispers , faxile

quisquis intelliget. Aristideum quasi mitii maioris ingeniumrodolore Vixdum alia est, quae ΜοATESQUIO optima videtur civitatis forma. Irio Vero AOR exstitit a Prioribus adeo diversus, ii vix eiusdem PoPuli eum vel eiusdem saeculi erodideris Cuius praecepta, recentioribu Fran*'ganorum haud plane dissimilia, quum Americanarum coloniarum desec ionem quodammodo defendisse ridentur, tum nostriue aetatis auiis

dicales vocantur, reformatoribus Prorsus equVpniunt. .Itaque. Payne, quum, quae ipse desideraret, Professus sit, futurorum. temporum quasi Vates factus est. - Ceteros silenti Praetem mittam, quorum alii, maxime a Russorio Lincipientes, Gallorum reipublicae conversionem Praeparasse videntur; alii, Hauteri maxime familia, istorum adversarii, obsoletas iam vel dei Liberae tamen Qipublica istis ori mam formani miniis commendet,

Batavorum civitatem an e culo, ei sitisse, neminem prosecto esse giet Essus Tom. II. No. 6 . Quod ne cui miruti videatur, semper th 'memoria tenendum est, omnes respublicas, a Germalnorum populis conditas, pariter cognationis quodam rinculo eontineri, atque antiquas Graecorum civitate Itaque si fatale potuit ves Atheniensis Lacedaemoniorum rempublicam admirari, vel Lacedaemonius Atheniensium, facile quoque minia te Britannicam, ume Batavam

civitatem suas ipsorum anteferre potuerunti

a Egregie, quomodo Russo u civitas ex Genevensia reipublicae eonditione pendeat, ab minam explieatur M. Mat. Sinroten Tom. a. pag. 21 sqq. a sqq.

64쪽

er eantes rem auehi stu 1ent; tulit, qualm mmo sunt areas licae, commutatis pautas, tanquam optimas Montanti late quos quum non la sint re rearum Madamiarum nunc eum anaxima Iumina, quidem, si Iasidare eos vel veprehendere velint, alae timeo, ne adolescentinis imi auram his de rebus sententiam tulisse, optimo: iam vadeae' '..

Itaque egisgie malo, unicuique inquit, ea sunt accepta, quibus ipse assuevis, et suas quisque leges optimas esse iud, eat ). Omnes fere Vel ab aequalibus suis, vel a posteris magni viri appenati tale nomen eo sibi ompararunt, quod vel res domi militiaeve gesserant, Vel scripta composuerant, e aliud quid maioris momenti Peregerant, qualia ingens hominum mobtitudo desideraverat quidem, neque ero ipsa assequi Potuerat, nisi magnus ille vir exstitisset. At vero in civitate utier nanda quod maior nationis parti acceptiun est, adeo ' aliter vivere n. Posse sibi videatur, ubique ad Me n id revera

adducitur. - uid T seidarum ius Fraderecu et reliqua Gedimanorum iudicia, qualia media aetatis Primordiis inveniuntur, nonne Prorsus nobis essetit intolerabilia Neque vero prisci in maiores hostram politiam serre Potuissent, nostra Vectigalia, nostras actiones iudiciatias. Item quod Atheniensibus ad vitam eliciter degendam 1ane visiun est necessarium, ut in foro semperi et oia, In Pulvere raesessum Versarentur, quis

3 Pulcherrime ΕIc-on observat, eodem tempore, quo mutati mores ess cerint, ut iurisdictio crimina)ta, . inurebrescentibus sceleribus minoKbu , politi e secta su eonsimilior, etiam iuris criminalis doctores, quun a sumia is doctrinae principiis Incipiere sibi viderentur, resutata deterritrone, praeventionem tanquam criminalium poenaram fundamentum collaudasse R. G. Tomu IV. S. 620.4 Cf. manum Nober ratia rem a. a. ... dari Minen Thamo.

rata Graecorum mythologia, plerosque animadverterat, si imaginem quandam summae persectionis sibi fingerent, suos ipsorum et animo et mores, et vultus ei attribuere: Clam. At Suom. V, M. Idem fere ab Aristotele observatum est Pol L l, 7.

65쪽

Verissimum igitur Aeschyle.. illud: Aλλον ἄλλη προς- ολει τεταγμένον. - Idemque aliter qui fieri possit, equ dein non intelligo. unt quidem civitates, quae non ipsarum,

e regum suorum gubernentur voluntate, sed externi populi dominatu teneantur. Quas si excipias, tamen ne has quidem credo, nisi ipsa eorum virtus antea iam labefactata sit, a Deo, omnium rerum gubematore, servitutis iugo subiectas esse Cetovo autem populos, necdum externis obedientes, qui invitos constanter gubernari putat educarique e regum auctum, vel Iegumlatorum arbitrio, vel sacerdotum monachorumve artificiis, quamvis haec sit opinio maxime pervulgata, tamen eius μακαρίσαντες το πειροκα- ου ζηλουι ν τ αφρρν. iras Pr fecto, qui talia iudicat, et do hominiti libertate, omnibus ip- nata, et de providentia Dei sententias habeat ne me est '. Semper quidem, quae est humani generis natura, conqueri so-Ient homines, nunquam conditione sua plane contenti, quos si Croesos reddideris, idias se esse, si Helenam iis dederis, Venerem uxorem desiderabunt. Attamen, paucis quibiisdam exceptis, omnes ea solum reipublicae administrandae ratione Possunt contenti vivere, qua nati sunt' donee, . subnasoentubus visis, quum in dubium vocetur, atrosne minus de republica sentiant, an filii, κρίσεις illae, quas aut reformationes aut revolutiones dicunt, exoriantur. utati enim homines m latam reipublicae formam desiderant. Itaque, quin summa reipublicae praestantia in eo posita ait, ut beatos reddat quam maxime cives, quandoquidem non onmes Possunt aut populi aut saecula eadem vita felices fieri: quaenam restat, quaeso,

optima reipublicae sorma Philosophos, optimae civitatis sormatores, si interrogamus, unusquisque magna et verborum et argumentorum ubertate suam civitatem, tanquam de coelo ipso

2 is praeclaram hae de re insumma disputationem An Goa ontia histor of - socie , III, a. p. 87 sqq. 3 Itaque labentis reipublicae homines nullam aliam civitatis guberna dae rationem, nisi quae labenti conveniat reipublicae, tolerare o sunt. Traianus imperator, si primam Romanorum libertatem ἱnstaurasset, quia dubitaverit, quin civium saluti pessime eonauluisset y Ceteriam permulti rempublieam eminutare volunt eo tantum consilio. ut repulsorum, qui antea suerint, gubematorum ipsi locum obtineant,

66쪽

utractam, nobis venditat quae finis cingens laudantium di eoedia haud exima est ratio, aer, onmes deeemos esse, me- damus Aleib. I. p. 111 Εἰ alium igitur rerum nomi homo est mensurae mensura omnium, ubi quaeritvi , quales esse de- beant, excepta sola Domini no vi de moribus doctrina ' ).

DE PERPETUO MERUM FLUMINE.

lam ad summum venimus sophisticae doctrinae quasi ea te fundamentum, ad Perpetuum erum flumen, quo Onines 4 Dieat soriasse quispiam, in omnibus de optima republiea libris is

damenta quaedam inesse Communia, quae quum ad Graecos Romanosque, tum ad nos quoque Pertineant, nec tamen in mediae aetas, rebus publicis observata fuerint. Cui facile opponendum est, adullarum tantummodo civitatium homines de optima republica solere Iibro, componere ideoque in omnibus communia esse solent eiusmodi scriptoribus, quae et ipsa in civitatibus adultis communia suntis In arte aesthetica, qui diversorum temporum aliquot libros perlegerit, facile observabit, semper fere aestheticos eadem collaudasse, quae eiusdem aetati poEtae ceterique artificis assequenda sibi propo-auerinti an sententiam ut illustrem, pauca. ex GERisu, suavissimi praeceptoris, libro, quem ad manum habeam maxime, huic loco inseram. Ita florente Norimbergicorum schola poteriore, quum po tae omnes nihil fere, nisi bucolica, Versibus componerent, aesthe tiei, pastoralia carmina totius poFsis fundamenta esse, censuerunt Tom. III p. 913. Ita enelonis tempore, quum heroica sere nulla exsisterent, mi us historica quae dicunt romana conscribentibus, aesthetici, maxime Huetius, eodem haec esse nomine appellanda, quo priscorum et antiquorum epica, arbitrati sunt Ibid. p. 404. . Poetarum quum ernicve esset princeps quippe qui satiris epigrammatisque excelleret, aestheticis haec poematum genera omnino Praesta tissima visa sunt Ibid. p. 540. . Deinde in vulgus notum e t Postea, quum omnes sere aut didactici essent, aut sabularum poEtae, Bod-merianos cum Gottschedio eo convenisse, ut poηtarum merita metirentur utilitate, Bodmerumque cum familia sua in primo carminum loco fabulas posuisse. Iam vero nostris temporibus, ubi pedestris sermo desiciens eum poEtico coepit, ut fieri solet, commisceri, undelibet surgunt adolescentuli, optimum dicendi genua ex prosa po-que compositum esse, clamitantes Qui quidem eo usque aecitatis pervene-

67쪽

res non Base, sed fieri amper, dixerint. Quam sente lani, meraclito ipsis traditam, - in Homero primisque OxPhiacis inveniendam esse, Putarunt ' - adem laque potest refutari, si quis interroganti, quid vere fiat, digenter studeat respondere. Dem facillime est intelligendum, quam arcte haec sophistarum sententia cum pii 3bus u ibus coniuncta sit. Iidem sophistae, Di, omnies es et iustas es8e et iniustaε, . Duionine sententias et Veros Me et salsas, antea defenderaam iam omines rea eodem tempore et esse et ' 'εες, εἰοι ep88'rvu*Quin etiam PROTAGORA omnino dicer ausus e t de quaqunquis, Te si contraria Proserrentur, Iam' i Vera esse ΝκLL P. 97NS :Denique, ut superiore loco ostenqvnus, sopbigia ex suis de iure sententiis argumentatos sui sq, uuum omnino. ius σε et ex rotagorae dictis de homine, omnium rerun mens a, nullam omino aut cognosci posse, aut docex vexita hinet. sic in vulgus nota est Gonsis A se uentia, nullam rem innui esW', In hac sophistae conclusione ipsius videlicet iam lapsi, Aqha tio. ceterum ne hic quidem ophistaratu error Prorsus --damento quod vere ibisto eo B V tus est. Etea I a Pron

omihus quam Wrime .gissem, uno νολο in scri nq, 'lumus, certo nobis erit dicendum, his res humanas comide - , das esse, quales nascantur ' me. nt, quale adina' flqre mi quales denique descrescant et intexe t. Quae cognoscendi summum eius studium est acribus et acutis oculis, quanam tate vel popuIus quidam, vel eiulas, vel ara, et discis R. sit, Videre potest. Ut philosophi. est, empe et vi igus in animo habere summum doctianae ua prinoipium, cui omnia, quae et in vita et in linxis ivveniat me ratilia, s hingat ad . amplificandum systema suum ita saturico .nihil aos curae. est, quam omnes ea, quae ante oculos ei eniant, ηο --.Pore et qua conditione aut Mn-rint, aut storen s.futurae sint,runt, ut Iatini sermonis regnum ad Tacitum deserant quod et ipsum quidem priscis iam Gryphianis placuerat, imitatis, ni fallor, corruptae Italorum recentiorum eloquentiae .ciores. 1 Crati p. 40 B et passim B. ξ, 201. Orph. 'm in Ocean pria Breviter apud Platonem Protagorae de perpetuo remini flumine res tatur doctrina Phil. p. M.

68쪽

oxplorare. Itaque historicus revera ut ita Memn, rerum in os μεσιν, P - ου νέαν, cogitis.

1ae quom ita sint, a quis iuvenis, discendi cupidus, historieum interroget, qualis constituenda sit optima civitas, ille quam ipse desiderat, imme vero tame discipulo proponet. Etenim probe scit, hanc reipublicae formam sibi quidem et aliis sui similibus, immo fortasse maiori aequalimn

suorum arti acceptissimam suturam esse et optimam, omnibuboro ceterorum populorum et temporiam hominibus nullo modo.

Haque si discipulus non, quae magister sibi desideret, sed ipsam veritatem est cognoscere, alia institutionis via ingredienda est. di ominbus enim huiusmodi disciplinis velut in aesthetica, inritis: 'eoteris discipulas non quaerit praecepta, propria Vel Μarei va Lucii , sed ea, quae talis homo det, qualis esse dideat , eademque a nullo possint, nisi ab inhumano, repudian. Quae quidem, ut harbare loquaD; hominis in abstracto amempta di re eon. hiily in naui maerendus est homo ille in abstineto Philosophiis quidem, quae nonnullorum esse solet inodestia, semet ipsum sum esse humani generis princi,

mus, in via patet, cinus duetor esse debet historicus benim in montem quasi nos adducet altissimum, unde intueri possimus, ab historiis edoeti, quidquid homines ab Ineunte historia usque ad nostram a/tatem, ut rempnblicam haberent bene constitutam, fecerint motaverint, scripserint. Quae si iancta consideravimus, causasqne ebrii et effectus, quatenus cognosci possunt, bene animadvertimus, tum quodammodo ad mletu cognitionem accedimus, quae totum genus humanum, quae ipse, ut dixi, homo in abstracto de republica senserit in)Verum in tanta sententiarum de republica Iatarum turba, Mmarime nobis accieiendae sunt, quas populus quisque, florent' ipsa civitate sua, habuerit. Etenim quum alii Populorum more et alia indoles alias essiciant de republica gubernanda sententi 'in aeste quisquis intelliget, talem doetrinam politi ni tum demum ab solutam fore, ubi supremus humani generis vim adveneriti

69쪽

-lius aliud, quo civitas floruerit, tempus Vtrum 1 retis sit. I vero ut exempliun asperam, si quis hodiernum Daliae statum, a Graecorum Alexandro mefitiine ditionem, reipublicae, M Iis apud Graecos talosque suehit, florem esse iudicet, quia

Potuit, guae rerum publica sum istieritumque, quaera

rem comitari soleant, tant. . doctrinise isertare colligerre.

Idem quum solas intelligat, quonam aqtatis iam Provecta ait sua ipsius Patria, optime potest, quaenam ei conveniant imi, tuta, quaenam leges, diiudicare. Itaque, in mimo quia e ex habet, ea iliaritatem, a iura, ,-est,ihi dindere non omninoeMe a que --- Hevi Mida, i quoi iudicat modestius, eo melius, quae patriae suae civibusque salutaria sint, demonstrare Poteεt'. - ceterarum disio lauariam, Mima quaedam, quales

a Similia sere ortuno Madam tempore 1 Ulaiora sensisse videtur,

70쪽

-riam. - contior- Rre omnes, qui itura civitate' gube manda seripaerint, in magnam, Muturnamque fixovisent ad mirationem, hist Mini operinus istas capita laseruisse, notum est. Contra qui' in unam prorsus histome rationem Minerunt, anat eo tantuan con o ut mores nostros tanquam immanes barbaros, semeti ipso, suosqus seeta ores tanquin omnis

quamvis, a seisitis r- rammel , visi dubis' sophistidis erroribus ve-

mam plane obscurasset τους σοφους τε καὶ ἄναθ -ς ἡ-sρος ταῖς πολε