장음표시 사용
121쪽
CONCLUSIO q. Tlatur in sed solus SonSu tactus XSistens in superiori parte stomachi ad absontiam tumidi i frigidi suscitat sitim, qui est
appotitus otiosidorium eorumdem y ad absentiam vor 6 calidio sicci suscitat orum desiderium, quod Si famos , Secundum Philosophum, in II De anima ; nec roquiritur aliquid additum, sud sola natura uincit ad Sitim et saniem ergo Sola natura appetitu respectu dolectationum 3rn9lium suscitabit concupiscuntiam ut desiderium, qui Stimul HS Uncusentur. 4. Praeteren, in quacumque potentia appetitiva succedit dolociatio ut tristitia desiderio et fugae respeetu sui obiecti, secundum Philosophum, II Ethicorum Aod doloetatio in obiecto convoniunt inust appetitui sonsitivo sibi ipsi dorolicto abs tuo additamento cuiuscumquo alterius positivi, cum doloelatio nihil aliud sit quam coniunctio Convenienti cum On Venienti, OCVndum Philosophum, X Ethicorum orgo desiderium delectationum carnalium et coneupiseentia inest o Sol Appetitu. 5. Praeterea, originali iuStitia erat quasi fronum rospectu appetitus, ne posset illicite moveri Sed equus indomitus, rupto freno, recalcitra et movetur, nullo alio aequi Sito ergo ppetitus SonSitiVus, rupto freno Originali iustitiae, absque aliquo alio positivo indomito obollabit ad iudicium rationis. 6. Praeterea, si habitualis rebellio esset aliquid positivum in appetitu SenSitiVO, non apparet in primo homine, a quo suisset impreSSUm, Cum erubeScere coepit non nim illud positivum impressit Deus, cum non sit causa alicuius mali aut habitus vitiosi nuc illud impressit veliti fructu comestio, cum fructu Sille non osse naturaliter noctvUS, Sed tantum quin etitUS, eQUndum sanctos β; no illud impressit actus peccati, quo fuit inobo- diuus Duo quamvis senim illud suo rit meritoria causa, non Rrnenos sectiva Xstitit ut realitur impressiva ergo rebellio, quam eXpertu est, non Videtur nisi e Sola privatione originalis iustitia es suisso. inde ut videtur, appetitus in adam 'latim,
122쪽
98 REPERCUSSORIUM PETRI AUREOLI.
amissa origin9li iustitia, rebellavit absque acquisition cuiuslibet qualit9tis. His autem rationibus, etsi non inducantur ab aliis, videtur OSS prob9ri, quod obsellio et habituuli concupiscentia non sit liud quam 3ppetitus sensitivus cum privatione Originalis iustitiae. Quibus tamen non obstantibus, indubitanter tenendum S illud, quod prius quod quidem potos multiplicitur
doctas 3Pi. Ait enim Augustinus, libro V ' Contra Iulianum circa finem, quod illud Si Sensus carnis, sine quo nullus sui aut est aut erit in corpor vivens horno, et liud Si concupi Scenti I, itan curo dVersu Spiritum concupiscit, sine qua fuit anto peccatu in prirnu homo. 1 qualem nobis X hibuit humanam naturam Christus homo s sed elarum ost, quod liud non 8Set. si appotitus sibi ipsi relictus sesso habit ubi is concupisc0ntia et stimulos suscit9 P0t ergo istud verum non Si Secundum mentem Augustini Prsotoroa, libro VI Contra Iulianum asserit Augustinus, non Substunt inliter manere concupiscenti9m Sicut corpus liquod aut spiritum, sed esse 9ssectionem qu3ndam Blae qu9litatis, sicut os languor infra a DiXerunt quidam philo- Sophi QSSe concupiScentiam partori animi vitiosam; sed goipSum Vitium, quo animus vel ulla pars eius isto modo vitiosa est, libidinem dico, ita ut omni vitio a nato, Salva sit tota Substantia Undo ut illi philosophi loeutione tropica mihi videntur vitiosam partem animi libidinum 9ppellasSe pro eo quod in ea parto Si vitium, quod vocatur libido, sicut oppollatur domu pro hiS, quae Sunt in domo s. Haec Augustinus. Sed certum HSt, quod mala qualitas, Sicut est infirmita vel languor, est 9 liquic positivum ergo sociandum montem Augustini concupi- Scentia est aliquod positivum additum parti animi, quae dicitur appetitUS. Praeterea, expresse ponit ibidem Augustinus, quod huiusmodi qualitas est de tertia specie qualitatis; unde vocat eam inis
123쪽
CONCLUSIO q. 991 sectionem vel assectionalem qualitatems, dicens, dVersus talom qualitatem illum clamasse, qui ait./: Infelix est homo quis me liberabit de corpore mortis huius et alloquens Iulianum sub his orbis concludit δ α Quapropter quantolibet adversus oculos imperitorum dialoctico tegmine to involvas, manifestaveritate nudaboris. Ego tanqu9m Valetudinem Alam ex origine vitiata ingonitum homini dico vilium, quo caro concupiscit clure sus piritum ' s. Haec ille E quo m9nifeste concluditur, quod, sicut Valetudo mala, febris videlico vel alia 90gritudo, si aliquid positivum do tertia specie qualitatis, Sic et Oncupiscentia vel rubellio habitualis non est igitur solus appetitus sibi ipsi relictuS. Amplius, Augustinus libro I De nuptiis et concupiscentia
dicit, quod concupiscentia, te membrorum, Si ε quidam 1 fectus morbidus sive languor , qui commovo illicitum dosidorium et carnalem concupiscenti9m actualem Sed et Brum St, quod an otio morbida os aliquid positivum orgo concupiscentiaost aliqua qualitas positiva addita appetitui, praeSertim, cum ipsa potentia appetitus non possit morbida assectio appellari; nam affectiones sunt in tertia pocio qu9litatis, in qua non St9ppetitia potentia, etiam Secundum illos, qui ponunt potenti9sonima accidentia URed3m. Rursum Augustinus, Contra Iulianum, dicit, quod si concupiScenti malum St, quod per Se pSum tam magnum est, quod ad hominis damnationem susticiat, Sto, quod de parentibus regenerati trahaturo et subdit, quod et qualitas mali non in substantiam do substantia tanquam de loco in locum migrat, Ut deSerat, ubi erat, et qua fuit ibi ipsa sit alibi sed Ilia ei HSilem generis, quodam cooperante cont9gio, sicut et de morbidis parentum corporibus solet venire nascentibu s. H3ec ille. Ex quo videnter concluditur, quod ita est de vitio concupiScentiae, Sicut de aliis moribus aut aliis qualitatibus vitio- Sis, quas silii contrahunt a parentibus, non ea Silem in numero, Sed in Specie tantum, ne accidens migrare de uno subiecto in 2liud ponatur Clarum est autum, quod huiusmodi qualitates et
124쪽
100 REPERCUSSORIUM PETRI AUREOL
mores sunt aliquid OSitivum Superadditum potentia appetitus ergo idem erit o concupiscentia se habituali obollion0. Adhuc in odum libro h subdit Augustinus, quod si inest
homini malum praeter notum et motum, unde surgit hic motu S, quum dosidorium dicimus; non enim Semper Si desiderium, contra quod pugnemuS. Sed Si tune non St, quando non Occurrit, quod concupiScatur, steri tamen potest, ut insit qualitas mala licet nulla sit tentatione commota, sicut nos timiditas homini timido, etiam quando non timet y Sed clarum est, quod timiditas est qualitas positiva ergo et concupiscentia OSitivum quid erit, a quo consurgit motus inordinatus, qui dosiderium appellatur. Item, potentia, quae e Sui natura rebellat retioni, non est capa habitus consontanei 'tioni receptivum enim debet esse denudatum a natura recepti, ut dicit Coi montator II III De anima Sed appotitus SonSitivus est capax habitu consentano rationi, quia habitus virtuosi morales ipsum submittunt rationis imperio ut obediontiae, secundum quod dicit Philosophus I 0 III Ethicorum unde semporantiam et sortitudinem ponit in ira suibili se concupiscibili appetitu ergo potentia p- potitiva se sui natura non rebellat contra iudicium rationis. Praeterea, mulla res assuescit in Oppositum actu illius, qui in si ibi a natura lapis nim, qui naturaliter deorsum sertur, nunquam a SSuessieret serri ursum, esto, quod decies millies superius laetaretur , ut Philosophus dicit in II ε Ethi co um; Sed ppetitus SensitiVus assuescit obedire rationi, ut experionii doco se testatur Philosophus in sino Ethi ovum,undo vocat appotitum rationalem per participationem ergo Omnino impossibile est, quod appetitus X sui natura sit rationii ebullis. Amplius, appetitus Virtuosi, qu4 Sunt in appetitu Sensitivo, ne Sunt violenti nec praeter naturam ait enim PhilosophuS,
C. 9 n. 60 e litus tui in homini mahim et praeter istum etiam, id est praeter hunc motum, unde surgit hie Olus quem motum dicimus deside
125쪽
CONCLUSIO I. 101 II Ethicorum , quod a praeter naturam non inSunt, Sed innZtis quidem Suscipere ea S, persecti autem per 3SSUetudinem ;Sed si appotitus o sui natura osso rebellis rationi, Virtutes ossent oppositae naturae ipsita et violentante ipSurn ergo appetitus sensitivus sibi relictus non suscitat actualem rebellionem. Adhuc, quod ex natura sua est uadibilo et obsedibit rationi, e Sui natura non elicit actum ObVium rationi, alias Opposita nossunt idem secundum naturam; sed Philosophus
dicit in Ethico ruin, quoci concupiscibilo et universaliter appetibile participat aliqualiter rationi, sociandum quod suadibile est i ut obsedibilo orgo idem, quod priUS.
PI 3eterea, manente eadem potentia appotitus, habitualis concupiScentia intenditur et remittitur, ut in incontinente intenditur, omittitur in semporant et continonio Sed privatio originalis iustitia non in tonditur nec remittitur, quia aequaliS QS in continent et in incontinunt ut aequalis os in omnibUS hominibu S: non ergo concupiscentia est sol privatio originalis iustitia in appetitu son SitiVO. RurSum, Si ppetitus sensitivus ex se et naturaliter rebellaret ad rationem, o in Christo et in corpore glorioso et in statu innocentia mansisset habitualis rebellio, quamvis Sopita et ligata clarum est enim, quod in corpore Christi os appotitus SenSitivus et tota eius natura, et similiter in corpore beati; Sed absonum est dicero, quod in corpore Christi vel alio glorioso sit ornos peccati et habitualis concupiscentia, quantum- clam JU Sopita et dormiens, quia uno caro Christi esset caro pecc3ti, contra postolum et Omnes sanctos orgo habitualis rubollio non est potentia appetituS. Adhuc, nullum reccidens est frenum sui subiecti, quia non agit in subiectum, sed est magis persectio et complementum ipsius sed originalis iustitia erat in appetitu sensitivo Subiectivo, ut inseriti. Ostendetur ergo non pot0rat dici frenum ipsi HS appetitia S, Sed 3gi persectio et complementum; non
esset autem eius persectio aut complementum, si ex natur Sua
C. Neque igitur natura neque praeier naturam hae virtutes in nobis aequiruntur, sed eum idonei ad ipsas suscipiendas natura simus, assuetudine
126쪽
102 REPERCUSSORIUM PETRI AUREOLI.
contrariaretur naturali inclinationi pSius ergo non movetur naturaliter appetitus ad rebellandum. Et confirmatur, quia frenum importat aliquid violentum non est autem dicendum, quod iustitia originalis violentaret appetitum, quia nec pro Statu isto virtutes violentant. Praoterea, virtutibu moralibus in appetitu positis, ut remano in ipso appotitu vis et inclinati ad cium rebellionis, aut tollitur; sed non potest dici, quod maneat; quia tunc p- potitus in homine virtuoso e Sui natura erretur ad unum et virtus ad aliud, quod SSe non poteSt, tum, quia tunc nullus eSSet virtuosus, Sed Intum continenS; nam continens dicitur qui habet concupiscentia prava S, ad disserentiam temperati, Secundum Philosophum, VI Ethicorum tum, qui do aliquibus
Sanctis legitur , quod caro eorum erat pleno redacta in dominium spiritus tum, quia tunc acciden inclinaret ad unum et subluctum ad aliud, quod SSe non poteSi ergo neceSSe St, ut detur secundum, scilicet quod Ollatur vis et inclinatio, qua appotitus rubellat ad rationem, per adventum Virtutis, et perconSequens, quod habitualis rebellio ab appotitu roalitur distin
Amplius, absoluta delectatio aut Osiderium absolutum in obiecto convenisenti non est illud, quod nominatur concupiscentia vel libido, sed tantum effrenum desiderium ac improba dolectatio ot Xeodens; qui quidem excessus et attonditur penes tempus in praevenisendo se in non quiescendo iuxta imporium rationis, et attenditur penes modum nimis intensilui et suriosum. Licet ergo omni appetitiva potentia naturale sit delectari in obiecto convenienti, illud appotore, non tamen improbe, suriOSoet effrenate, ut patet, quod omnis homo deluctatur in cibo ut potu naturaliter et illa appetit, Sed quod delectetur Superflue, ut luto aut ebrius, Vel quod appetat, quando non indiget, Sed os repletus, hoc non OS naturale, immo verecundum et improbum ergo a simili, licet appetitus in actu venere naturaliter delectetur, qua quidem delectatio otiam in statu innocentia operui Ineret, non inmen est Sibi naturale, quod ita improbe,
furioso et effrenate seratur, sicut sertur nunc in tempore naturae proStratI Q.
127쪽
CONCLUSIO I. 103Νec ObStant, quae Superius inducuntur. 1. Ad 1 nim dicendum, quod homines, si a Deo producerentur de Ov vel de nihilo Vel ex trunco, non delectarentur aut appetHrent excessive et improbe, etsi absolute delectarentur, alioquin posso eorum caro dici a P peccati et corpus esDum mortuum per peccatum; nec habita Vet in carne eorum bonum, sed malum, et multa talia, quae postolus dicit ad Romanos T 0 8. Undo in talibus esset e membrorum, δnguor, tyrannia Sot similis, Si istud esset Verum quae Sectandum Incto non insunt nobis, ni Si propter peccatum primorum parentum; et
ideo in talibus o novo produetis esse non debent. Vel dicendum, quod habitualis obellio, etsi sit qualitas vitiosa, lamen Oritur e complexione, nisi impediatur per originatum iustitiam vol aliquod aliud donum additum appetitui et complexioni, Sicut lignum, quod ex sui conditione est curvum quRm Vi enim CVP-vitas aliud sit a ligno, sinon, si rectificetur et postmodum relinquatur sibi ipsi redit ad curvitatem consimilitor si in talibus hominibus inveni rotur stimulus carnis, non X OC POb3tur, quod sit idom cum appotitu actuali rebellio, quin poteSt SSe, quod Oriatur a naturali complexione. 2. di eundum triplicitur: primo quidorti aliud os doappetitu brutorum animalium et appetitu hominum sensu Senim, in quantum humani, aliquid purcipiunt, quod tamen non percipiunt, in quantum sensus sunt in communi vel anim9lis, Secundum Commentatorem in II De anima'; et ideo nihil prohibet, quin sic possit diei do appetitu SHcundo vero, quia eti3m in brutis non est appotitus d0o ui probus et effrenus, Sicut Stin hominibus undo vi lotur, quod uoc improbitas sit X aliqua morbida qualitato tortio quoquo, quia echa rntione non Concluditur aliud, nisi quod huiusmodi qualitas in hominibus oriture complexione, sicut in brutis. 3. Ad 3 dicundum duplicitor primo quidem, quod in U- periore parte Stomachi non est improbus appetitu respectUpotu et cibi, nisi ration alicuius habitus vitiosi qualis os inglutonibu et intompo ratis cuin orgo improbitas lucescat in appetitia, de quo hic loquimur, videnter concluditur, quod non eSt e natura implicis appetitus, immo is vitiosa qualitate;
128쪽
104 REPERCUSSORIUM PETRI AUREOLI.
Secundo Vero, quia sorsitan Otu SonSitivus appetitus, in quacumque parte Sit, insectu est per occulum; nam sames et sitis non suissent in Statu innocentiae, aut saltem non adeo improbe aut violenter.
4. Ad 4 dicundum, quod dolossiatio et tristitia modorate debentur cuilibet appotitiva potontia per naturam effrenatio autem et improbitas, qualis est in hominibus, non St 3bSquo habitu vitiOSO. 5. d 5 dicundum, quod originalis iustitia nullo modo orat JURSi frenum respectu appotitus Sensitivi, ali9s esset qualitas violenta et in naturalis os ergo intolligendum, quod appetituSSonsitivus sibi relictus non est obvius rationi nec Obediens quantum e Se et e Sui natura. Quod orgo consono se obsedistrationi est per habitum ipsum porsicientem, qui quidem habitus orsi originalis iustitia in parontibus primis, in nobis vero Sunt VirtuteS; quod autern repugno et rebellis sit rationi, os per habitum, qui trahitur ab Origino, qualis Si te membrorum, vel por habitum, qui ha botur e consuetudine, quRle Sunt Oratos ot vitioSi. 6. Ad ultimum dicundum duplicitor prim quidem, quod huiusmodi qualitas vitiosa in primis hominibus creata fuit, demeritori quidem por 0ccatum inobedientiae, impressive Vero Deo instigento am tanquam iustam poenam inobodiontia sibis3ctae, secundum illud Augustini, II De baptismo na vulorum, qui it quod si carnis inobedientia non rat in illis hominibus primiS, quando nudi erant, pro eo, quod anima Ilion 3lis, Omina carnis, nondum inobediens XAliterat De SUO, ut Oen Γeciproca inobedientum X peri rotur carnem a mulam suam ' ideo Subdit, quod nobis pudundum est, quod imperio OStro caro non servit quia hoc suit por infirmitatorii, quasi peccIndo me-Γ limVS. Vocatur quoque peccatum habitans in umbris nostriS; hoc enim sic Si occatum, ut sit simul poena peccati . Haec ille Vel dicundum secundo, qu0d ad ablationum originalis iustitiae Statim ex carnis compluxino huiusmodi vitiosa qualitas pullulavit; sicut lignuli viride et recurvum, Si relinquitur ab illo, qui rectificat, ipsum statim redit ad curvitatem. Et in hoc prima conclusi terminetur.
C. 22 n. 36. Oext. Originalis sit
129쪽
CONCLUSIO II. Quod privatio Distinatis iustitiae non est o male in peccato Oristinati, sed materiale tantummouo nec numerum ponens ad aliud, quod habitualis rebellio nuncupatu P. Quod oro ab aliquibus dicitur, originale pocentum esse privationem originalis iustitiae secundum suum materiale, Or- malo lautom ipsam rebellionem, Omnino Stare non poteSt immo indubitantur dicendum est, quoci utrumque materiato St et
1. Huic tamen Obviare videtur, quod unumquodque desinitur per id, quod est formale in eo. Definitur autem peccatum Originale ab Anselmo, De conceptu viroinali', quod QS privatio originalis iustitia cum d0bito habundi amo ergo huiusmocli privatio si sor malo, ut videtur, in Originali peccato. 2. Praeteren, Originale peccatum ut originalis iniustitia idem sunt; sed iniustitia non est nisi sola carentia, nulla essentia penituS, Secundum Anselmum, De conceptu vi uinali Q. 3 , qui ait, quod iniustitia non os alluci quam arsentia iustitis odebita η o c. 4, quod iniustitia nulla essentia est, cum Omnis essentia sit a se s o c. 5 ait, quod vi iniustitia omnino nihil est, Sicut caecitas, et quod nullam habet Ssentiam Q ergo peC- Catum original formaliter privatio se carentia diei lebet. 3. Praetere9, pecentum et maluin non est B liquid Ositivum, sed Sola privatio boni, ut Ambrosius dicit De re bis apostoli , quaerenS quomodo habitu pocentum in carne, cum non Sit Substantia, sed privatio ' boni si Et Augustinus, Supe Ioannem , dicit, quod si peccatum nihil est y orgo sor malo in omni peccato erit privatio alicuius boni. Et ita privatio boni originalis, quod fuit iustitiam rectitudo, si originale peccatum Ormaliter, ut videtur, sicut o privatio alicuius boni actualis est peccatum
130쪽
106 REPERCUSSORIUM PETRI AUREOLI.
actuale Secundum Ormam; unde peccatum luXuriae non est nisi privatio boni castitatis, o sic de aliis vitiis. 4. Praeterea, Sub genere privativo nihil formaliter constituitur nisi per privationem Sed malum et peccatum Sunt genus privativum, Um malum et bonum opponantur, sicut habitus et privatio, Secundum PhiloSophum X Metaphysicorum Dorgo nihil st sub occato formaliter nisi per priVationem, UBI e privatio, ut videtur, est in Originali formalo. Sud his non obstantibuS, dicendum S id, quod priuS, quod quidem apparet e multiS. Manent enim formali alicuius in subiecto, manet et id, cuius Si formale; 9m impossibilo est, albedinem esse in superstete, quin Superficies sit alba; sed privatio originalis iustitiae manet, non 3 nente pecc3lO Sicut patet in parvulo baptigat et etiam in dullo constat enim, quod post baptismum adhuc privati romanent originali iustitia, ut tamen Originale peccatum deletum Si per baptismum ergo privatio ista non fuit forma litor peccatum Originale. - ec obstat, si dicatur, quod debitum habendi iustitiam relaxatur porbaptismum, et ita transit peccatum, quia haec duo privatio iustitia set obitum habendi erant sol male in peccato. Hoc quidem non Obstat, tum, quia unita rei unicum Si 'Se formalo, secundum Sic ponentes peccatum Rutem Origin3le unum St,
dubitum sero absendi iustitiam et iustiti90 privati non sunt Unum tum, quia haec Soluti firmat propositum, quod videlicet peccatum Originale manebit in baptigato Secundum suum sor- malo vel totale, si sola privatio Si totum Ormale, vel partiale, si obitum ut privatio concurrunt ad unum integrum Ormale; tum, quia per baptiSmum non apparet, quomodo transit dubitum habendi iustitiam, nisi qua tonus ous non imputat illud obitum; nam ratio debiti sundabatur in natura prop9gata ab Adam, qui originalem iustitiam pro tota natura SVScopit; et idcirco, cum manet plura et propagata etiam OS baptismum, adhuc debero habere iustitiam qua, cum careat, Videtur totum OP- malo Originalis occati remansero secunctum Sic ponenteS, quodeS BbSOnum dicere; tum, quia debitum habendi non videtur includi in formali originalis occati, per rationem Ortim, qui