장음표시 사용
211쪽
di circi Dri muritatutu Rationes
ea, sine a die ipsus dotis in orea, quae ru brica fiat sine sesutiane. Cirna primum statutum plurima hic contingunt dubitari; 'riano quaenam sit ratio finalis statuentium, ni volunt quod conicisio facta a marito, vel eius Patre, vel ascendente post duos annos atrampore traductionis non praeiudicet creditoribus viri, vel ascendentis viri siue habentibus , si verum habentibus hypothecam ex ratione etenim finali statuentium in aliqua dispositione a guttur ad quaenam extendatur, vel non extendatur eorum dispositio Secundo, an ratis dispositio statutaria excludat dispositionem iuris communis in ijs , in quibus ius commune disponit huiusin
di onsessionem etiam aeram an biennium constante matrimonio non
praeiudicare dec Tertiti circa illas particulas, uos haberet, an dispositio harustatutaria intelligenda etiam sit in ordine ad illos creditores, de quorum credito non aliter constat, quam ex conscitiane eiusdem viri, vel ascendentis. Quarto, an etiam non preiudicet creditori bus mariti posterioribus, quantuin uis, talis consessio tabeat praesumptionem pro se . Circa secundum statutum continget dubitari, primo, an talis dispositio intelligenda sit, tam de iuramento asser torio, quam dei nussorio Secundo, an copulative requiratur, quod talis conteisio fuerit simul iurata, iubricata, an vero iudiciat, vel quod fuerit iurata,vel rubricara Tertio, an ubi requiratur talis rubricatio pinsit fieri pro' uocunq; tempore, an vero beat heri ultra certum, decemiliatum empus. Quarto, an illa consessio sic iurari noceat tantum creditoribus futuris, avi
vero etiam anterioribus , o alia ius similia. AMERTio I. Dispositio iuris muniebpalis Mediolani in illo c.268. ol. I. fundatur in praesumptione iraudium ad uersus eoulem creditores ex eo, quod maritus distulerit exactionem dotis vltra biennium non etenim probabile
est, quod, si voluisset dotem sibi soluitandiu distulisset ipsius exactionem, ocinterim sustinuisset onera grauia matri moni; Fateor me huius dispositionis rationem apud neminem inuenisse , hanc tamen arbitror esse, seu fuisse se nianam mentem statuentium, qui coniungentes illam conseisionem, quae se eundum se essica non ei ad inducendam praesumptionem solutionis cum illo tractu temporis biennij, pro quo non fuit exacta solutio statuerunt nullo mi
do illam habere vim probandi soluti
nem, adeoque aduersus eandem confessionem semper visere ius creditorum Ad hanc nostramini prerat nemῖlurimum conferre pustunt ea,quae infimi
quod scilicet, si maritus intra certa tempora non curauerit Opponere exceptio nem non numeratae pecuniae iudicatur satis verisimiliter voluisse per illam confessionem donare, unde etiam nostri statuentes eo respexisse credendi sunt, ut ex quo maritus non eurauit intra illud biennium a die traductionis uxoris in propriam domum dotem sibi tradi, Doliea consessus est illam recepisse, luerint, ut consessionem illam maritus elicuerit eum animo donandi, o larthetiam adesudendos creditores . Ad hoc etiam plurimum facere potest id, quod magis communiter docent D. Coa
Roman. cf. s. . I. part 3 diuersdecf. s. a. Lib. 3. apud Puteum decis. 62. -.2., s., decisa&7 num.Σ. Os lil . . Def. I 82 nu. I. apud Mouisium, doricus Molma da iust. Ἀ-. disp. Mo.-m.U nempe, quod, quando conteisici dotis receptae tacta est per maritum constante matrimonio intelligatur lacta animo donandi, ubi aliunde non constat de numerationes atque pro hac opinione multa congerit argumenta Darines Angelus ossius de dote c. Io. m.
29. que ad 3T. unde mirum non est, ruod hoc idem praeaui serit nostrumatutum addita praxipue qualita lapsus bienni i quando aurem confessio facta est cum animo donandi non nocet mariti creditoribus per ea, quae late supra probauimus, ει cum tamen tachypothesi ius municipale praesumat illam confessionem, seu incitam donati nem iactam esse in fraudem credit rum, utique, nec creditoribus polieri ribus potest praeiudicium inferre Glosa
Ad magis firmandam interpretationem , quam facimus de hoc iure municipali notanda est illa particula in statuto apposita post duos annos a tempore traductionis ad domum habitationis mariti, per
212쪽
perquam in statuto considerantur one dicari validum sit argumentum ι.β quiara matrimonij, quae maritus sustinuit donatis as f. de s ructua quod si nolit . pro illo tempore; ex qua insertur, quod si a sidua f. de aedilit. edict. . reti condiectio non sit praesumendum, quod non curauerit pro illo biennio dotem exigere ex ' eo, quod spem habuerit futurae nume-s 6 rationis,sed ex eo, quod voluerit dona- fuerit ira re per superius notata. Ad hanc autem ducta ad traductionem non lassicit, quod tuerit
Homum ad cius domum causa eundem maritum mariti inuitandi, ut notat Decius con O. num. ante bi 34 elatus e f. Io8. num. I . vers. σφώ per maritum.
Sed quid dicendum sit, si non uxor fuerit traducta ad domum mariti, sed ipse maritus tuerit ad domum uxoris,&6. si nummus fisi cert. petatur. Caeterum silendo in iure communi non est,cur,si aliae cottiecturae non interuenerint, non possit ipse quoque maritus,&eius haeredes opponere querelam non numeratae pecuniae, vel reuocare illam consessi nem,si facta fuerit cum animo donaridi: quousque etenim maritus vixerit potest eadem reuocare perea,quae supra commendauimus; donationes etenim, quae sunt inter maritum, d uxorem non sunt simpliciter irrevocabiles. AMERTID III. Quantumuis consessio solitis
.ti posthabitationem ibidem per biennium de dote reccera sacra fuerita marito anili tradu poma consessus fuerit sedὀtem recepi Dcta ad se,an tunc intelligatur per illam consessionem praeiudicasse creditoribus . Ex vi praesentis statuit,videtur absolute anserendum, quod non praeiudicauerit cum attentis verbis eiusdem, quae sunt ad litteram intellisenda , prout iacent
non extendenda ultra expressa stante habetio alio statuto in nouissimis c. I P.; cum
domum mariti, sed maritus tuerit ad do
te biennium a die traductionis uxoris in domum propriae habitationis, non praeiudicit tamen creditoribus eiusdem mariti in casibus,in quibus de iure communi per talem conrussionem, eisdem non fit praeiudicium, de quibus supra late actum est Iason in I. fuerat num. m. cum seqq. Instit. de in . Boerius decis 33o. deos perus . num. 32. σ seqq. ιι b. 2Cum prae attenta mente legislatorum,seu statuem carpanus ad Statut Mediol. d. c. 248. verb. st ' ita lium, ni ex quo non traduxerit in pro post duos annos ver flatu ηmiso licet is priam domum habitationis,non videatur sustinuisse omnia onera matrimonii, quod videntur ijdem statuentes considerasse, dum voluerunt traductionem uxoris in domum mariti, sermanentiam eiusdem in eademic biennium Contrarium tamen sustinet cogam sesin verb. dos repetitur vers h. c, quem tamen artaro procedere dumtaxat attem iure communi, in quo etiam per consessionem simplicem, intelligitur inducta tacita donatio conitantem trimonio, nulla habita ratione ad traductionem , vel non traductio
AssERTIo II. Quamuis ex vi praesentis statuti illa consessio post traducti 6 nem uxoris, elapso biennio non praeiu- Talis eo dicet creditoribus, etiam posterioribus rem . mariti; exstilo tamen, oc consuetudine post hie Mediolani recepta priiudicat eidem Dinum, ii marito confitenti, oceius haeredibus Ω-
non prae sectatus cons. 6 7. ηm. 3 cum ρqq. 'biiudicet sie attestatur seruari, iudicatum plu- Credit. ries per vener Colleg Mediol. carpanus ri is prae Maiarat Mediol. e. 268 verb non praei. ricet credireribin, ubi clicit, quod hic Me-drilani habetur in omnibus do consessata pro vera in praeiudicium mariti,
Cum agatur de stilo,& consuetudine recepta, de qua testantur praefati D. , n est immorandum, cum a solitisci
Ratio ex eo deducitur, quia per statura municipalia non est intelligendum corrigi ius commune,nisi in statuto comprehendantur verba expresse derogamtia , cum statuta sint intelligenda , ut quam minus fieri possit,laedant ius commune Stephanus Vratianum discept. Dr. c.
correctio iuris communis non inducitur ex verbis generalibus, ter tacitos i tellectus, sed debet esse expressa, vel resultare ex incompatibilitate idem Gra
lib. r. hic autem nullum est verbum expressum, per quod iuri communi derogetur.
Dices in allegato Statuto Mediolani, derogari iuri communi per argumentum a contrario sensu deductum i dum
enim ibi dicitur, quod consessio post
duos annos a die traductionis,non praeiudicet creditoribus, a contrario sensu videturdeduci, quod, si sit facta anteis biennium, utique praeiudice , argumentum autem a contrario sensu maximam vim habet,etiam iniuribus municipalibus Baldus cons. - I. in prouinci
so sicha ante bie nium a die traductionis
rabus eiusdem mariti inca sibus, in qitibus
213쪽
castro eou. 98. in causa appellationis lib.2. Sed contra primo, quia, ut bene notat
ligitur, quando per illud argumentum
a contrario sensu reducimur ad ius commune, quinimmo restringendum est illud argum'ntum,ut non habeat locum, quando contrarius sensus est repugnans iuri communi Romanus cons. 299. num .s smy, Iason in I. I. mmcl. f. deosc.'ιus, Baldus cons 3 statuimus lib.L. Decianus
a contrario sensu non procedit in statutis in casu a iure communi prouiso Ro
riorem. In casu nostro in particulari vigetflaturum in nouissimis c. l . volens quod statura ad litteram intelligantur, prout iacent; quando autem statutum vult, quod ad litteram verba sint intelia ligenda, omni tacito, Tubaudito romoto, excluditur argumentum nedum a contrario sensu, sed etiam a corrctatiuis Rota Romana pari. T. recent decf. I S. letum. 2. , O seqq. , Sabellius in summa diuersirati in verb. Iatutum, seu gener Ita, o mixta de statutis ι- I6.msin. , carpanas ad Statut Mediol. d. e. x68 invect post data nos vers. statutum hoc
inramobrem ex iis, quae hactenus di-eri sunt, potest facile deduci, quod, quando confessio facta est ante biennium a die traductionis uxoris ad domum habitationis mariti,in ijs omnibus casibus , in quibus de iure communi consessio non praeiudicat creditoribus, nec priuiudicet stante praedicto statuto, in iis vero, in quibus de iure communi praeiudicat, praeiudicet etiam hoc stat te. Quandonam vero de iure communi, non praeiudicet, 'uando praeiudicet recolendum est ex clinis in praecedentibus praenotionibus Confirmari potest affertio, quia i ordine ad creditores mariti hoc statutum cst expresse ampliatiuum iuris communis cciam in dote vera post biennium, ut norat Carpanus add. e.268. veta.
post duos annos versstatutum Me in sine, quod ibi te colligit cum ex titulo in d. e. 168. ubi dicitur de dote poti biennium facta, tum ex titulo c. yo2 vol.2. ubi, quod dοspost biennium facta sui ut haec dispositio staturaria vellet, quod comsessio itura biennium sacra noceret creditoribus,in casibus, in quibus de iure a communi non nocet,potius restringeret,
quam ampliaret ius commune. Hinor hanc probationem, in qua plurimum .
confidit carpanus Ioe cit ,non multi rc boris esse,cum non sit repugnantia,quod statutum sit in una parte ampliatiuum,&in altera restrictiuum. MsκRTio IV. Haec dispositio statutaria non habet vim aduersus posteri res ex causa mutui praecise consessati creditores, bene tamen aduersus creditores,etiam posteriores debiti consessati ex alia causa, pura depositiKommodati&c unde, si fuerint creditores posteri res ex mutuo tantum consessato, talis consessio mariti,etiam post biennium sati. illis praeiudicat, non autem, si sint creditores ex debito, ex alia causa comsessato Ira quoad primam partem Id fom, fuerat . I. Instit de ali., Marsilius suosimul. 324. Sustarus de Bulgarmisi
Nar. lib. I. c. T vers. inmissis colligi, carpanus ad Statut Mediol. d. c 68. eis. υe habebit adfinem . Quoad secunda infraeter omnes prarallegatos Alaarus Ha-
Ioannes Angeias Bosus tris de dote e Io. nam .Lao Coh ret cum iis, quae nos supra docuimus sub boe eodem tit. de Dote L praenota I .sub assert.7.wU non prataien quinis.
Itatio prima partis ex eo deducitur, quia in pari causa, pari titulo, qui prior est tempore, potior est iure
per T. qui prior de regia tur insexto, sed in ordine ad consessionem, exceptionem non numerata: pecuniae causa mutui, dotis sunt pares per ea, quae excommuni DD. consensu loco cit probauimus, ergo, cum mulier in ordine ad dotem constitatam, si prior tempore ad alios creditoresa causa mutui praecise consessati ipsa erit praeserenda; Neque dicas,quod ,quantumuis sede iure communi iubsistant, non subsistunt tamen attenta hac dispositione iuris municipalis Mediolani, cum hoc disponat, quod consessio de dote recepta facta
zst biennium, noceatcreditoribus p
rioribus, non autem disponat idem a de consessione mutui re uti, nec ex parit.iterationis dispositio est extendenda; contra enim impugnaberis, quia quamuis inordine ad consessionem mutui, ius
municipale nihil specialiter disponat, non corrigit tamen dispositionem iuris
communis , secundum quam consessio mutui non excludit ex ptionem non numerari pecuniae, adeoque non est, quod, si creditores possunt aduersus uxorem opponere querelam de dote non numerata, quando praecise consessa est, cur eadem uxor non possit op-
214쪽
Si exuta mutui sitanteriora dote Praesertur causet dotis
fessio facta per post biennitim uexit adminicula s
ponere aduersus eosdem creditores ex mutuo confessato praecise exceptionem mutui no numerati,& cum ipsa sit prior tempore ex regula generali non debeat praeferri. Ex quibus a contrario sensu potest deduci, quod ,si ipsi creditoresex mutuo conseruato sint anteriores ad mulierem quoad dotem ipsius consessatam debeat eidem mulieri Praelares, quae cum non sit incauta priuilegiam dos etenim procise confessata non habet priuilegiae iis , nec praelationem concessam pertextum inu. viduis Cod. quint in pi nor. habeantur non excludit regulam iuris communis, quod qui prior est tempore, potior sit in iure in pari,&cbsimili in 1a, titulo. Ratiri secundae partis ex eo deducitur, quia in aliis causis a mutuo, docile consessio probat veritatem pertextum ina publica . in . f. depositi, σι.
generaliter C. de non numer pecativa, donec
contrarium fuerit probatum, ergo creditor ex illa confessione,utpote inducente praesumptionem veritatis, erit ex presumptione iuris verus creditor, adeoq; non erit, cur in ordine ad ipsum non
habeat lacum dispositio statuti in illa
Assismo . Si consessio facta per maritum de dote recepta quantumuis post biennium a die traductionis uxoris ad domum habitationis mariti fuerit adminiculari coniecturis inducentibus presumptionem solutionis non obstante hoc statuto, preiudicat creditoribus in iis omnibus casibus, in quibus de iuro communi eisdem nt praeiudicium . In
rum lib. I.,9abriel in suis commvn. de iure dot concια num. . . eqq. , carpanus adflat. Mediol. d. e.χo8 in ob post duos annos ref non videtur Wirtuti v i qui loquum
tur in ter rus, quando . principio precessit promtisio,&cleuide post biennium subsecuta est confessio, atque hoc in uniuersum probat idem carpo lac cit. discurrendo per varios casus, in quibus sustinetur iis .ifessio etiam in preiudicium creditorum, quod praestat ista
eod. cap. 268 in erbo, vel eonfessionem de ea recepta cum quo consentit etiam αι ι . ad consuetaria. Alaxandria verbmigintiri.8. num I. ,σseqq. per tot Quaenam autem sint coniecturi, quae de iure communi inducunt praesumptionem pro numeratione, iraeiudicant creditoribus, recolendae sunt ex superius dictis. Ratio deducitur primo ex eo, qui illa dispositio statuinrita innititur in praesumptionibus, coniecturis, quod dos illa non fuerit soluta, sed dumtaxat conlatain, seu implicite donata in fraudem creditorum ed quando illaeonsessio est adminicula Minconiecturis,m praesumptionibus inducentibus
ex dispositione iuris pro numeratione cessant illae praesumptiones pro non solutione, quandoquidem una praesum ptio tollit aliam . Diuus f. de in integr. renit. ι quidam samento is demst. σ
praecipue quando coniecturae, seu praesumptiones, quae coniunguntur cum eadem conferuone , tanquam validae acl hunc enectum approbantur a iure, ergo &C. Secundo, quia statura ita intelligenda, dc interpretanda sunt, ut minus qua possit per eadem laedatur ius commune
I 8 c.OT6 nu.6. , quod etiam intelligitur in correctori s quoad ea, quae non sunt exprella Artogradia conss. num. 6s. lib. 2. ,σconL93.--.98 liba ., Sabellius in summa diuers tris in eis. statutum, seu generalia. mixta de statutis ru.2s
nitelligendo quoad expres eorrecta ergb, cum statuta loquantur de simplici comstulane, non intelligenda sunt de consessione adminiculata, cui iura communia tribuunt plenam praesumptionem
AssisTio UI Cum dicitur in eodem statuto, quod non recipiatur probatio per instrumenta facia post dictos duos annos, sed dumtaxat per instrumentum factum infra illos duos annos probari possit, hoc secundum, quod scilicet probare possit per instrumentum faetiim ita illos duos annos, intelligendum est in casibus, in quibus de iure communi inlis confessio preiudicat creditoribus posterioribus carpanus ad statut Mediad. d. e. 263 in reb. sed dotaxat per instru
Ratio ex eo deducitur, quia cum textus id statuto non expresse deci ret,quod illud instrumentum consessi nis factum intra biennium a die traductionis uxoris praeiudicet creditoribus, quibus confessio de iure communi non
215쪽
hiennius di firma ea iura ment consti-- tuentis nocet creditoribus
Deducitur ex verbis eiusdem statuti.
Iraeiudicat, casus ille habetur pro onuo in illo statuto ac proinde remanet in dispositione iuris communis i commodissime is de lib., ct M., ac proinde intelligitur dumtaxat statutum, quando de iure communi conseisio praeiudicat creditoribus, secus vero, quando de e dem iure illis non preiudicat. Accedunt ea, qua supra dicebamus, quod scilicet statutum, quantumuis correctorium quoad non expressa recipiat interpreta
statuto , quod in praeiudicium creditoruam non admittatur probatio per instrumenta
facta post illos duos annos deducitur, quod sit praesumptio iuris, de de iure, quod non facta fuerit solutio illius dotis confessatae, cum non recipiat probationem in contrarium, nisi per partis consevionem per textum in otb scd iam necesse
AssaRTio Ui I. Ex vi Statuti Medio lanensis in e .soχ.υοl.2., si dos post biennium a die traductionis uxoris ad domu mariti ititelligatur facta, & firmata iuramento constituentis, quod ipsa dos non sit facta per malitiam, nec in fraudem alicuius creditoris futuri, nec alterius, quod talis dos sit vera, non autem ficta , nec simulata nocet ereditoribus tuturis eiusdem constituentis,quantumuis tale iuramentum fuerit tantum assertorium.
Clare liquet ex terminis, quibus concipitur idem statutum ibi, quod ipsa dos non sit per malitiam ire in fraudem alicurus ereditoris posterioris, nec alterius, inquod talis dos est,era, non autem ficti, nec simulata, ubi nulla interuenit promissio, sed innium fit sub sacrameto amrmatio e rum , quae in tali consessione enuntiantur, qu certe nil aliud importat, qua iuramentum praecise alter torium,quod tantum de sua natura importat, quod iurans assirmet ea, quae tu conseisione continentur vera esse, prout notant Ioannes angelus Bosus de dote e Io. m. . . num. 8O. ,σ8 . ,α alij comm
Solum aliqua diruultas videtur esse, quod textus vim statuti videatur solumu,qui de creditoribus futuris constituentis, vel constituentium dotem sub tali iuramento, quod propterea non videtur extendi ad creditores mariti, vel e ius ascendentis,4 sic in ordine ad eos dem firmam δε illaesam remanere disipositionem in illo c.268.wl. I., quod lo- ruitur in terminis de creditoribus eiu Rem mariti, vel ascendentium noa enim dii positio unius statuti trahi debet ad correctionem alterius, quando loquitur in diuersis terminis. Sed facili negotio haec dissicultas potest eludi; ex quo etenim per hanc dissipositionem statutum est,quod illa dotis constitutio, roborata tali iuramento habeatur pro vera dote, ac proinde praeiudicet creditoribus eiusdem constituentis posterioribus, qua do postea ipsa soluta non est, non est, urn ere non cbeat creditoribus eiusdem mariti, cui constituta est, si fuerit eidem soluti textus enim in I unica g. sed i lenius C. de rei ior at . in dote vera, seu reputata pro vera constituit hypothecam incitam ex virosve Me rei hoc est tam aduersus constituendam pro cadem exigenda per maritum, qua-do adhuc soluta non est , quam aduersus eundem maritum,quando eidem soluta est ad eandem repetendam ; unde sicuti constituens potest aduersus suos creditores posteriores opponere ius uxoris, seu mariti, quibusirius debet satisi facere,ita maritus conuitutarius,quando dotem recepit, potest aduersus suos creditores posteriores opponere,ius Uxoris quoad eandem dotem sibi constit inm; nec obstat, quod statuta sint ad litteram intelligenda, prout iacent, nec sint extendenda vItra expressa, non obstat,inquam, quia, quantumuis dicatur litteraliter accipienda ene,prout iacent, non tollitur men interpretatio Glose, vel legis, licet tollatur interpretatio h
minis Curtius Iunior coU.422 ,σconf6., Rotandus a mille de Dote q. 33. nec interpretatio intrinseca, bona, lationalis, vel quae veniat per comprehensionem Stephanus Gratianus discept forensis Iop. m.8., into Tradus conf3 .num I 9. ib.2., Sabelitus in summa diuere tris in verbo statutum, seu generalia, mixta destatutis num.27 vers quod non excludat; denegari autem non potest, quin ius commune, secundum quod interpretari debent statura fratianus discepi, M. c. 68 .nu .6., christin. decis. Best. II 3 num. ΣΟ., ct seqq. referatur ad hypothecam incitam cxviroque latere per textum ind. . nicas. sed vi plenius C. de rei uxor. Q., adeoque
quin praeiudicet creditoribus ex utroque latere respective, iuxta supra explicata
Ex eo autem , quod dicatur in textu
noceat creditoribus futuris connituentis,seu
Nocte etiam creditoribus fit turis eiusdem
mariti. Statuta adrruitutinterpretationem iuxta κ- sum Intrinsecuiso die ininus dotis in antea oritur te
216쪽
te difficultas, inullo modo noceat creditoribus anterioribus siue habentibus hypothccam, siue non habentibus, sed precise actionem perlonalem, & quidem inspecto sensu verborum, quibus concipitur hoc statutum,videtur nullo modo nocere eisdem creditoribus anterioribus, siue hypothecarijs, siue chirographarijs tantum,seu personalibus, quandoquidem dum textus se refert ad creditores a die dotis in antea,videtur a tali dispositione excludere creditores praecedentes ex generalibus regulis, quod exceptio firmat regulam quoad non .excepta, quod inclusio unius sit excluso alterius, ad quod etiam videtur renpexisse carpam ad Statut Medies. d. e.
dum dixit,quod dispositio statuti huius
non noceat creditoribus anterioribus, cum nunquam censeatur Princeps tollere ius tertij, prout notant σmnes scribentes in I.Gallus β. quid, si tantum ma-x Lias nam Σχ6. f. de lib. posth. I A. tamen minime obstantibus asserendum existimo, quod non noceat quidem creditoribus anterioribus, habentibua expressam hypothecam , noceat inmen creditoribus anterioribus tantum chycommunit approbata in I. asiduis C. qmpor inpen babeantur, ibi Bartolus Ne-
in praxi seruarii ab ea nec in consulendo, nec in iudicando recedendum. Vide, quae late egimus ire eit., ubi rationes comprobantes attulimus, 4duersantium obieeta resoluimus. Dices statutum hoc in d. c. oz. non
disponere, quod illa dos post biennium constituta, Silo iuramento firmata sit vera dos, es habeatur pro vera, sed praecise eidem hoc confert priuilegium ratione iuramenti, ut noceat rectitoribus posterioribus, quod negauerat in praecedenti statuto me.2 8. Ol. L. Caeterum
auoad reliqua talem dotem reliquit in iatu, in quo esset,si non accessisset illud quia iri'
iuramentum,in quo non habebat priui tali iura- Iegia dotis. Sed contra, quia statutum mento hoc So2 catum habet id, quod in tali arvism- iuramento assirmatur, quod scilicet non My sit per malitiam , ne in fraudem alicuisscreditoris, e alterius, o quod talis dos esswra ron autem ficti, nec simulata, ier
credit ribus etiaaritem ratius ha-
rogropharsis, cupersonalibus, quini , hoc excludit praesumptiones, proptermo etiam hypothecarijs, habentibus quas in illo statuto 168. disposuerat,
tantum hypothecam incitam Ratio quod non noceret creditoribus post nem ex eo deduco,quia statutum hoc in rioribus, cum non haberetur pro vera ordine ad creditores anteriores nihil dis dote,sed pro ficta , ramulata in Dauponit,sed eosdem penitus ot aditit,&per dem creditorum in sic accedente inliconsequens eos relinquit in dispositione iuramento habet illam dotem pro verax iuris communis per textum vulgatum reali, quae propterein non est, cur, in I. commotis e f. de lib., ct posth. nec rae dotis priuilegia non debeat sortiri. valet dici, quod comprehendantur isse Hic pro complemento huius asse hac dispositione statutaria argumento a tionis δε eorum; quae in eadem, di contrario sentu deducto, quia in praece sunt,oritur disticultas, an ad hoc, ut illa
Rationes pro hac decisioneclentibus innuebam, quod non valeat argumentum a contrario sensu deductum in statutis,quae debent intelligi ad littet prout iacent Uide ea,quae diximus in hac eadem ranatione Iu ais x. 3.umices in allegatostatuto , hic appli
illa dotis constitutio firmata est tur mento tum modum expositum, illam trabet pm vera dote dei'; non est, cur verae dotis non debeat priuilegia sortiri. Quibus positis deueniendo ad rem n stram sic subsum, Sed de iure communi veta dos non praesertuc creditor,bus anterioribus,habentibus expressam hypothecam, praesertur tamen credit ribus, quantumuis anterioribus,tabe tibus dumtaxat incitam hypothecam
perca,quae late docuimu Sion . .DUtit.
dos sortiatur iura, de quibus supra, quiratur, ut tale iuramentum it MN male comprehendat ca omnia expresse, Quae in inii statuto continentur, an vero suppleri possit per aequipollens, I evel per relationema Arbitror debere es Iurametast larmale δε non esse per aliud lup tum de- pleri Ratio est, quia hoc iuramentum bet esse taliter conceptum requiritur pro Hrma Orinale, Plotius ina. si eruandonum. m. adlis ' inde vi, quod autem pro forma requi dere ora ritur non potest per aliud suppleri de is
bufusistraa dc donat. insinuan. art. I. gl pressa in falli num. I 2. Bo ninns canalcan. travi statuto ..de tutor num. I 68., unde non potestia tium consensu remitti, politus Rim naia. Instit. de donat. S. I. - 3 7 ,σ278. Idem Plotias in ι.si quando nu.866. C. unde
vi. Hoc idem potest probari paritate contractus XI de pign. o Dpotheca praes iuramento,quod ex vi Statuti Mediolanu.DMiq. u.32., late tradunt Gluc ni incl2 quod requiritur in donati nibus
217쪽
nibus, quod ex communi DD. placito, non potest per quid aliud suppleri,cum praescribatur tanquam forma in uepleat solemnitates iuras, hanc par, tem, quoad hunc effectum approbat
Carpanus ad Stat ut Mediosam a d. c. 3 2. interb., quod ipsa das non si.r per malitιam. AMERTIO VIII. Non requirituri
r putatiue, quod illa constitutio dotis sit
ori re simul narata .rubricata iuxta, q r duuii in statuto expositum Carpanus ad d. V: ' ' soL. mireb. Cri unicata fuerit ad ossis sit simul Ratio ex eo deducitur, quia contra iurata, Qtale statutum,quoad illam qualitatemriibric.it rubriciuionis iam est legitime contrariniti t. consuetudine pra:scriptum , cum nondum S M amplius sit nisu prout habetur exor dine Collegii Notariorum mni3 I,3 q. die . Septembras . Dimcultas solummodo aliqua in eo videtur, posse consisteretas, quod eodem modo , 5 sub eadem so ma videtur in hoc statuto illa rubricatio,ac iuramentum ad cffectum, ut clos illa noceat creditoribus, adeoq; ctiam rubiicatio videtur tanquam larma requiri; quod autem se habet per modum formae non potest praescribi manente integro, desillaeso iure,cuius est mrma . Sed facili negotio potest huic dilhcultati occurri, di inguendo sormas extrinsecas requisitas a dispositione iuris a formis intrinsecis requisitis ex natura reii
luim rursus extrinsecas inadaequatas,&inatur non daequatas, o has ineas, quae simul pinnuntur, is eas,quae mi sunt successi-uc,4 ex interuallo poni loquendo deis inis intriniecis verum est id, quod in instantia affertur , nam si hae deficiant
deficit quoque actus per textum n ι.ει- tianus 3.siquis em f. de auro , arg. DI.,
trare dea gibus . . tris I . disp. 16.D I.9.-m.36. loquendo vero de sormis extrinsucis, quae tanquam solemnitates requiruntur a iure positivo maxime, si sint inadaequatae, Sinoni biles ex interuallo, sicuti hae per iura ponuntur, ita per diuersa iura possunt abrogari,adenque etiam per contrariam consuetudinem,quae vim legis habet t. de quibus fctu ιb. g. ex .on scripto Instit decim nae. sent . . n. de consuet cum sit quaedam torma, inuasi quoddam alterum ius natu .ale Baldus cor . 433. Apulus --yrum Ol . ver 'ecimo probatur lib.
bet dispolitio recipit interpretationem a
consuetudine Surdus de alιmentistit. I. q.
. num .6. Hoc potest in pluribus exemplisicari, nobis sufficiat exemplum inium canonico Eatra uag. Ambitiosae Pauli
contractus alienationis bonorum Ecclesiasticorum assensus Pontificius , quae tamen dispositici,si non fuerit vi,&is ribus utentium recepta, vel per contrariam consuetudinem abrogata non obIigat, nec actus ea desinente, desinit ex communiori DD. consensu Vbi tamen talis rubricatio non esset pei contraiiam consuetudinem abrogata, seu sublatus non esset usus talis via aricationis fateor , quod constitution ius dotis in praeiudicium creditorum, non subsisteret, cum Hrma sit de genere indiuisiibilium arx tenus in I.s veritas c. de βήritom., Tiraque de iure mariti Uf
I 8 num. 6. eum seqq. , rideo non in . parte, sed in totum debet adimpleri, cuin illa parte, quamuis minimis In iadimpleri,in totum astus corruitu. cumbis,. - praeter fide re fui. . qui Rome . Flamus Odeis .inlig. Glofa. Baldus ine. I. in ob vocatione de mil. vas inariolas in i c. . ait raro f. ne quid in flumiη pis., Tiraques de retras .edurat.* lof6.4 n. I. AssERTio IX. Ubi rubricatio non esset per contrariam consuetudinem ab lita posset ex interuallo apponit ubi tamen non fuisset iam oppositum de nullitate contractus Rebusus tract de nominat. q. I . num .39. Wrfitem postquam se
Ratio primae partis ex eo deducitur, quia ubi tempus non est praestitutum ad rubricandum residet in facultatem stituentis dotem, ut statim possit rubri- eare,si velit, vel quando voluerit, iue saeuitati nunquam praescribitur I. viam si p I. atque ita in causa consimili nominati ad beneficium , qui indiget insinuatione, lecisum fuisse in Senatu Parisiensi Supremo in magna attestationum camera anno is I die II prilis ante Pascha, decisum fuisse testatur Rebusus Ioe cit. Ratio secundae partis, quam late sustinet Musilius in suis singui.sing .nu.2. ex eo desumitur, quia ex quo talis e tem constitueri des t rubricare usque ad tempus, quo fuit oppositum de nullitate contractus, per illam oppositionem interrupta est facultas rubricandi, siquidem contestatio litis, seu iudicium iam inceptum cadit super non rubricationem pro tempore motae litis, seu oppositionas eiusdem non postae, o me consequens cadit super tempus praeteritum non futurum ergo iudicium de-.bet cadere supra illud tempus α
per con- tr. uiam consumtudinem abrogata dotis c stituit
218쪽
Explicantur ea omnia, quae pertinent ad dotem modicam , congruam,
Dos qualiter dicatur congrua . .
congruitas desumenda est per ordine
Si pater, vel avus paternus visentes dota-nerint eongruὸ filiam, non tamen iuxta legitimam , potest de iure commimi, haemortuo Patre , seu Au petere compi mentum legitima. 2O. Ratio, cur non possit exigere complementum partis aequalis cum fratribus. I. Si in illa dotatione filia renuntiauerit iuri bus ad bona paterna , seu Mita regularitὶ non potest agere ad complemen
Dcaltates iatraris , quando dotare te si in illare tiatione esset laesa enormisesivi. 23. Nos a Patre, vel Auo constituta filia, seu nepti babetur pro congrua, nisi manifestEappareat de incongruitate . q. constante de incongruitate potest filia eo queri. F. Ad filiam in dubio spectaret probare incan-gruitatem. 26. Si filia in receptione dotis a Patre non cesserit iuribus ad bona paterna mortuo Patre potest agere ad complementum legitima , quantumis illa dos fuerit congrua. T. Si eia colarit, Odos fuerι incongrua, uente Patre, potest agere ad eomplementum congrui , eo defuncto ad complementum legitima. 28. Sententia a Prens, quod non extante statuta excladente seminas a successione possit filia a Patres tata opponere querelara incongruitatis, non sic extante tali sta
Siae extante tali flatuto siue non extante potest opponi de tali incongruitale. o. Ad taxandam congruitatem dotis a Patre constitutae, quando filia opponit, tempus sit attendendum. I. Sententia Urmis, quod quando filia itiauit bonis Patris, attendendum sitis pus obitus eiusdem. 32. Sententia serens attendendum contractus dotalis 33. Tertia quaedam sententiae rationibus. q.
Praefertur sententia , quod filia possit eli quod aestimarissat ad tempus obitus Patris. S.
Quando filia in dotatione renuntiauit bonis paternis , extante statuta excludente fa minas a successime, ait pus dotationis gruam . 36. Non extante statuto mortuo Patre, potest agere ad eo dementum egitima. T.
Quando ias constituitur a fratribus , debetella simplicitis congrua' quomodo. 38. concurrentibus ire stantus , potest Pater υni ex filiabas, stituere maιorem dos, quam alteri. 39. Defuncto Patre, qui filiabus certam dotem constituit , non tenentur situ Medea
Patrimonium dotantis summendum en d ducto aere alieno . . Non habito respectu ad Morem proprietatis, sed fructuum . . Summendum est etiam patrimonium in ordine ad bona studesia , fideicommis secuiatim aestimationem fructuum , no tamen pro ιetatis . . Etiam summenda es congruitas dotis ex dignitate dolantis, indotata. . Etiam ex conditione mulieris, ct mariti. . Etiam ex numero liberorum , tam dotantis, quam mariti. . Etiam in ordine ad consuetudinem regionis,
Dos non intelligιturcongrua ex eo, quod famina cum illa inueniatiirum qualis conditionis, cui nubat. o. N vi obstante, quod tam maritus, quam famina aequieuerint modica doti, potentabuc famina eonstante matrimonio, vivente Patre petere supplementum seque ad congruitatem. II. Etiam mortuo Patre potest ab haeredibus eiusdem petere supplementum in ordine ad aliud matrimonium i Ad Mes,indos dicatur congrua attento iure
communi, non est neces , quod adaequet
Ne item est necessὶ, ut adaque quantitatem legitim , sed quandoque potest esse minor, quandoque exigit esse maior. q. Ratione , cur quandoque exigat esse maior . s.
Ut solum Pater, O auus tenentur quam doque dotem excedentem legitimam conferre, sed etiam eius, seu eorum haeredes. 6. Si Pater condito testamento grauauerit ba-redes ad dotandum filiam in legitima,qua non sit co rua sententia asserens , quod
haeredes non teneantur augere dotem ';
ad complementum congrui, si filia alianuhabeat, quo augear. T. sententia contraria praefertur. 8. Si Pater, ves paternus vitientes dotem filiae non constituerint, nec in testamento, ista siccedunt de iure commanis leum masculis. 9.
219쪽
reliquis filiabus, non nuptis maioremias dotem constituere, si cum aequali dote posisnt illas cum personis aequalis conditionis
Secus, si non ponit eo dote aequali, quam Pater aliis constituit qιte bene nubere. I. Ad taxandam dotem congruam non sunt a
tendenda bona fideicommissa, si ex folis bonis liberis possit sos congrua statui a
tenta qualitate nubentium, o consuetudine locι. M. Remedium auth res, quae Cod communia de leg est subsidiarium , non abs
computanda tamen es taxatio dotis exorimatione fructuum. q. Hi alia bona libera non sunt, congruitas dotis taxanda etiam ess ex bonis fideicom
Auth res,quae non est eorrectoria iuris com munis sed ipsum ius commune. U.
Dispositio auth res , quae C. communia de legam procedit, siue fideicommis
pracesserit matrimonium, seu constitui rem dotis sue fuerit subsecutum. T. possunt bona Deirviminissa ν dote simplicitὸ alienari, sed tantum,quantum cum boris liberis post congrua dos conmstitui. 8. Si tamen alia bona non suppeterent, posset, si necessarium eset, tivum fideicommi
alienari pro dote. v. Tossunt etiam bona fideicommissa alienaνι pro apparatibus , acconcio ,' arrassio. O. Tinnmoia sint moderata. I. Item pro sesiuitatibus congruis , ct ean-uin s. a. Et pro fructibus , lateres dotis: non soluta. 3. Excipe, nisi maritus fuerit, mora chad exigendum hoc interesse. S .Eona fideicommisso posunt alιenari ad con situendam eongrua dotem filia sideicommittentis , se non extent bona libera,etiam
si eadem filia aliua labeat, tu post sibi
dotem conflituere .s . Auth res, quae es latitum subsidiaria in ordine ad eum, qui tenetur dotare, σνοmora. 6.
Sementia asserens, quod si filia fueris hine in tituta, o fideicommisso grauata, non post dotem sibi conmtuere ex bociis fideicommis, si habear aliunde, quo post eoagria dotιm sibi, stιtuere. T. Sententia contrariaUerens,posse sibi ex illis dotem congruam constituere. 38. Traefertur haec secunda sententia. P. Prior tamen es magis communitὸ recepta. o.
Diisvinente testatore de fideicommisso istas orem masculorum, O iubente seminaseonPu dot i, potest os detrahi ex bonis fideicommis non obstant , quod
possit ex legitim, σπν euι ica constitui. I. Non extantibus bonis liberis non solum αι ordine ad dotem filiarum fideicommittentis, disiunt alienari bona fideicommisi. sed ιιam ad dotem neptis, proneptis oec. 62. Possunt etiam alienari bona fideicommisiι pro dote descendentium, non extantibus aliss bonis liberis, quamuis testator hι eoit alienationem etiam ex causata dotis. 3. melcra fimi, quamuis deficientibus oca. tis fideicommissum esset resoluendum i causam piam. q. Posent etiam alienari pro dote descendentia
bona fideicommis, quamuis ipsa solum
fueri fideicommisi obligata,' non omnia bona , malia bona libera non emtent. I.
Dispositio auth res, quae non habet locum in fideicommisso relicto extraneo in ordine ad dotes pro filiabus eiusdem extra
Relicto fideicommisso Dinime extranea non babenti aliundὸ quo possit se dotare . posse hac alienare bona pro sui dote qui
afferant. T. contraria sententis exponitur. 68.
Non potest fideicommissarius institutus sub conditione, ν res grauatus decesserie fine tiberis, obligare bona fideicommissi
pro donatione propte nuptias, nec pro restitutione dotis. 69.
In fideicommio transuersali, quo frater, vel patruus Astituit haredem fideicommissarium fratrem , vel sobrinum Irnte statuto excludente seminas a successione , poten fideicommissarius ex bonis fideicommis dotare sororem,seu neptim fide
Seclusio statuto, si soror baberet aliunde, quo pse se dotare, non esset detrahendum pro dote ipsius de fideicommisso transuersali Ti. si frater fideiussarius haberet bona libera , adhue posis detrahere pro dotanda Drore
tantum, quantum tencretur conferre frater sideicommitteris. A.
In fideicommisso Matris, et vi materni non potest detrabi pro sitanda filii, cunept ιn eastas , in quibus illi non tene
Filia bares grauata fideicommisso a Matre non potest detrabere pro sua dote, si babeat Patrem diuitem M. Ni item, si habeat b a aduentitia. s. Potest tamen de trabere in eastas , in Pibus
220쪽
De Dote I. Praenot. XXIII ao i
Congruitas dotis desu menda est in
Patrimo nium do tantis Sumendum
ster quaenam dos dicatur modica,&quaenam magna, quam per ordinem ad cognitionem dotis congruae; nec modicum,4 magnum secundum praesens institutum attendendum est secundum quantitatem rei, quae datur in dotem, cum id , quod est modicum respectu certi generis personarum,possit esse congruum respectu personarum al-wrius generis,&magnum respectu ali rum in diuerso genere, sed inordine ad personas, quaedat, cui datur, ad alias considerationes , de quibus late infra. Dos igitur dicetur parui,&is dica, quae non attinsit congruitaten tare octu constituentis,&eius, cui constituitur , magna, quae excedit talem
In ordine ad hane dotis congruitate taxandam plures habendae sunt inspectiones,&primo ad facultates,&patrimonium dotantis in suppositione , qua dotans sit Pater, vel Auus, vel alius,qui
dat, iure dotare teneatura si etenim sit extraneus, qui nuua necenitate cogente, sed ex mera liberalitate dotes .
constituat, cum libere dederit, non est ab eo requirenda congruitas iuxta ipsius patrimonium, iacultates; Quod autem dos taxanda sit iuxta facultates,& patrimonium dorantis, quando dorans tenetur expresse colligitur ex . cum
post .sener. f. de iure dot ex ι. si filiae P.
ter res Labeo is de legat.34 exl quosis de iure dot Patrimonium autem, facultates dotantis ad ellatium huius taxationis sumendum, seu sumendae sunt deducto aere alieno per textum inu vir. f. quam fraud credit. ι. nepos pro- euro f. de reb oblig. Rursus tale patrimonium , seu facultates sumendum est non habito respectu ad valorem proprietatis, sed ad valorem mi tuam,qui ex eodem patrimonio percipiuntur Bo-
eqs bon. Sed,an in linc hypothesi possit compelli Pater, vel Auus ad alienanda proprietatem sui patrimoni j, si hoc consistat in praedijs,4 stabilibus, quae magni sunt valoris, aestimationis, licet modicos fructus reddant, ad effectum, ut pretium in aliam proprietatem magis fructiferam,vel in loco Montium implicetur id reiidium est inter DD. Ego probabilitis arbitror posse compelli, prout etiam sustinent Ioannes Angelus ostiu
cor ba a Lara in I si quis . liberis s. sed si filius M. f., seqq. f. de lib. agnos Maior difficultas quoad hoc poteli esse, an in rixanda huiusmodi dote congrua sumendum sit patrimoniuiria Patris,&Αui,vel alterius,qui teneatur Orare, prout comprehendit bona seu 2'ra talia δε fideicommisso subiecta, an ctiam
vero dumtaxat, prout comprehendit ordine hona libera eiusdem domniis, vel de ad bona bentis dotare Ioannes Angelus ossius d. stud hi, tria. de dote c. I 3. m. p. sentit in ta 'sidui-
xatione huiusmodi dotis non habenda tri ,
esse rationem bonorum seudalium, & dum ,
fideicomminis suepositorum quoadesti larem stumationem proprietatis, bene tamen in m. quoad aestimationem fructuum, qui ex illis bonis a Patre, vel Auo, vel alio, qui dotare teneatur, percipiuntur,quia huiusmodi fructus inter eorum patriamonium coinpurantur, atque pro hac opinione citat Mangit de imput. m. Io. in D., Borei mi summa deci1. part .
seqq. . probat per textum in I. in fideicommissarium, ι. 4ιers. βψ redes, σι mmdantes. sed iuiusmodi f. ad n bellian de qua re insta ex professo.
Secundo inspectio habenda est ad di aeritatem parentis, familiae dotantis,
dotata per textum in .s filia Pater sumet, is de legat.3., Mantica de tacit., ambu da est eώ-
eonuent. lib. I 2. xit L num. I 84Thes rus grauias decis I92. min. c.,&hoc etiam clare de per ordiducitur ex textu in atb res, quae cod. De uod
communia de Natis , cum honorabilia . 'g'I: matrimonia dotem honorabilem exi-Vi,Mgant dotat . Tertio ad conditionem mulieris, mariti, prout colligitur ex ι. quaero fidetine s. oexu cum post g. gener. f. eod. lit., re ex auth. res, qua c. comm iacie legat. nec ex eo, quod Pater aliqua
ratione declinet a dignitate propria,p in propter delictum , ob quod incidat in indignationem Principis, indignitas refunditur in filiam, adeo ut minus, quam eius conditio exigat, dotari d beat periis cum per textum in I. filiam ris de Senat. Ad hanc qualiritem ex par Etiam ex
te mulieris pertinet considerare, an sit conditio' larmosa, virtutibus praedira, an sit vir ni nuingo, vel vidua, vel stuprara, an sit legiti ilaris, ma, vel illegitima, naturalis, an spuria. δ Π Αd qualitatem vero respectu mariti spe- crat considerare , cuius nobilitatis ut, cuius ingenij,vel peritiae in artificio alia
quo,an habeat amplum, vel tenue pM trimonium, an sit senex, vel iuuenis; in ordine etenim ad haec omnia, & similiam parte utriusque potest taxari diuersa Ce dor