Nouissima praxis theologicolegalis in uniuersas de dote controuersias, auctore D. Gregorio Rosignolo ex cler. reg. S. Pauli, Nouariensi, .. 1

발행: 1691년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

2o a Contractus XV L

liberoruParte dotantis squam

is ordine

ad con

quantitate, quae sit congrua, Vt Iate Dames Angelus ossius tris de dote

Quarto in ordine ad numerum liberorum tam ex parte dorantis, ut scilicet si Pater dotans plures habeat filios, 8 filia dorata per consequens plures fram Etiam ex tres, Iorores i tam ex parte mariti , cui constituitur eos, an scilicet plures habeat fratres,in sorores, cum quibus sint diuidenda bona paterna, an hambeat filios, seu filias ex alio matrimonii ex hac etenim consideratione potest diuersimode dos taxari, quae fitcongrua, prout videtur colligi ex l. si filia f. de legat.3. hocque late sustinent Oddus de a

Quinto in ordine ad consuetudinem regionis,ciui tis, etiam familiae, haec etenim valde et Maxest ad inducendum pruclaris iudicium ad rixationem congrux dotis . cum in diuersis regionibus diuersae etiam res et personarum similis conditionis soleant dotes constire tui, quae omnes in illis regionibus co η i is gruae reputantur, quod videtur colligit inuit . est quod, si nolit 3 quia assiduis de Mil. Mιί ., Sc late sustinent Menoebius conras.

nella de pia tuli clauso glosa pari. I. num 36.Dixi etiam, familiae, Irum rati natis etiam norma taxandi dotem pro filia, vel neptis clesum etiam potest exeo,quod avus,vel Pater solitus fuit cum aliis nilabus, vel nepcibus,quas Pater, vel auus iunxit in matrimonium, prout late norant Rota Romana decis 3I num. 6. part diuers, Alciatus depraes pr.

Limitanda tamen est haec consideratio in hypothesi,qua medio tempore ex aliquo tortuito tortunae euentu facultates Limiri patris essent di minutae per textum in in cisu, auth. sed i sim is C. de rei xor act. Sed quoi quid scatiendum sit inconcursu consue- cultates tudinis regionis, seu eluitatis diuersae a Patri in consuetudine patris, seu familiae ori-tiri' aut uic-.38o. iis. ., Antica de tacit. σ

dendam esse consuetudinem generalem

regionis, seu ciuitatis, quam Patris,

quinimmo magis conluetudinem regi

nis, terrae, qua quantiritem patrim ni j heu legitimae,quod etiam sensisse videtur Stephamis Gratianus discept.forsom. F. c. - . .L. Vnde etiam notatiora Romana decis o M-. . pari 2 recem. rquod Pater non debeat attendere ad id, quod alteri filiae dederit in dotem, sed ad id, quod eidem dandum erat. Hactenus generalia quaedam attigiamus pro norma dotium congruarum, rixandarum. nunc in particulari plurima veniunt accumulanda, quae plurimum conferre poliunt ad praesens instutulum Pro quibus aduerto, nimuerinsias omnes, quae pollant in hoc genere ex minari, vel posse considerari secum dum se N attento praecis iure communi, vel secundum particulares circunstantias attentis iuribus municipat,bus locorum & si attentis iuribus municipalibus considerandum est, an haec iura determinate aliquid praescribant circa dotem, an scilicet, quod debeat ascendere ad quantitatem legitimae, an quid aliud, vel tantum deducti ue,qua tenus scilicet excludant a successione parcium taminas propter masculos,vel excludant praecise ex eo, quod taminae fuerint doratae . Iam deuenio ad deci-

secundum se, attento iure communi illa dos non est congrua ex eo, quod mina cum illa inueniat personam equalis conditionis, qui velit illam ducere.

Ratio ex eo deducitur, quia Pater,&alij.qui de iure tenentur dotare,non sinium tenentur dare dotem, qua filia,vel neptis possit nubere,sed inlis,aua attenta conditione personarum, quanti- rate patrimoni pollit congrue nubere, ita ut ipsa dos secundum se correspondeat decentiae δε conuenientiae status nubentis, ut maritus congrue sustinere valeat onera matrimoni j, unde etiam

Rota Romana d. decis . nu. q. part.2. re erat ad constituendam dotem congrua

alteri ex filiabus dixit non attendendum ella ad id , quod Pater uni earum dedit, sed ad id , quod dandum erat, quasi quod voluerit, quod non sufficit l, quod aliqua persona duxerit fie- minam cum aliqua dote,ut illa dicatur congrua, sed requiratur, quod illa sit congrua secundum se attentis conditi nibus, de quibus supra.

congnia ex eo,

quod in

nis, citi

222쪽

Solum aliqua hie remanet dissicultas, AEuerius de dote quaesta numaz., gallusan, si tam maritus , quam uxor acquieuerint modicae doti, quae secundum se

non congruxerat attento statu utriusque, per consequens quodamodo cesserint iuri suo in ordine ad congruitatem dotis, possint nihilominus, vel co stante eodem nutrimonio agere ad supplementum congruitatis , vel mulier distatuto illo matrimonio per obitum prioris mariti exigere tale supplemem tum Ex dictis in praecedentibus,quando mulier, quantumuis diues nupsit nulla cloae constituta, quod scilicet non possit compelli uxor ad dotem constituendam, videtur etiam dicendum , quod, quando incongrua clos, stim dica est constituta, non possit ipsa , nec eius Pater,seu auus compelli ad supplectam ingruitatem.Ninilominus sentiendum est primo, quod adhuc eadem filia

constante eodem matrimonio. 6c viven- quod te Patre posset petere supplementum d ria, mariis Baldus in ι.sin. num M. C e dotispromis, Titus ac Min tb res quae C. communia de legatis quieue m a , ibi Paulus de Castro num Is , .sse , Maηtica de tacit. ambu conuent tib. - fi 12. ix.23. num. 6., Autonius Sola ad om i a Pa suet. Sabaudia it de alienat bon min

pod clare liquet ex textu in I.qui liberis

de ritu nupt. ergo etiam poterit compelli ad supplementum dotis congruae isquidem tenentur non solum in matrimonium filias, seu neptes collocare, sed etiam congrue dotare; Nec obstantia, quae pro ratione dubitandi in contrarium afferebantur, quandoquidem diuersa est ratio de marito, qui in contractu nuptiali non curauit dotem sibi constitui, ac de uxore in ordine ad PMirem,seu Auum,quae nupsit sine constitutione dotis, seu sine dote congrua ab illis sibi constituta , siquidem maritus potuit velle ducere uxorem indotatam, t ex se sustinere onera matrimoni codendo iuribus suis uxor autem non potest cedere iuri ad dotem , eum hoc cederet in damnum Reipublicae, quinimmo nubendo vel sine dote, vel cum dote incongrua non praesumitur simpliaciter voluntarie cinisse iuribus suis, sed inuoluntarie mixte. Sentiendum est s eundo, posse eandem filiam etiam post mortem Patris ab haeredibus ipsius pe-ere exige iter. Ilo I . II., Fontanella depact. nupt tere supplementum potissimum in o Te com claus. .glo 8. pari. I. m. IO Ratio est, dine ad aliud matrimonium ineundum. quia,cum Pater, seu Αuus ex officio pa In hoc arbitror omnes conuenire, tum terno teneantur dotare filiam pertextu quia haeredes Patris tenentur ad onerais l. vi liberiis e ritu nupi non satissa realia eiusdem, inter quae numeratur citoneri suo dotem incongruam,ociso illud congrue dotandi lilias, praecipue dicam attentis allegatis supra circun cum illud onus inhaereat bonis , quaesta iiiij constituendo . Neque obstat, transeunt cum illo onere ad quoscunq;

quod quodamodo filia ipsa in nuptijs ac si tuerint praecise obligata pro dote

consenierit illi modicae doti accedendo Gratianus decis I9. Rota Romana partes. etiam consensu mariti Non, inquam recent. Dcis . I. num 4. Opart. Io de- obstat,quia inprimis consensus ille non cf.273. numq. tum quia cx eo , quod supponitur simpliciter voluntarius, sed maritus primus volucri ducere illam uxorem cum dote incongrua, non prointerea uxor dicitur congrue dotata, de alius maritus similis conditionis potest nolle eam ducere cum dote illa modica maxime ex eo , quod sit vidua arg. e

rum, quae docent Decius ini qua muliernum. s. in fine c. de secundis nupt. Baldus cons. 8 lib. I. Callancus ad consuet Buringuia rubr. . num.T..Hodierna controu. Dr. Io. I. c.9 num. 23.

Assastrio II. Attento etiam iure communi, re secundum se considerata ad hoc, ut eos dicatur congrua, non est necesse, quod adaequet quantitarem alimentorum Mantica de tacit., ct ambig.

conuent. lib. I L. tit. Σχ num, II. Ioannes

sum Bossin tractae dote c. a. num.32. aduersus Baldum 'uellum dote parr.6. priuil. T. m. 6. , Menoctium cons. 23 I

Etiam

Patre potet filia ab haeredibus

eiusdem

petere

mentum

inordine ad

inuoluntarius mixte Deinde ipsa non potest renuntiare iuri dotis, cum hoc cederet in perniciem Reipublicae,ut supra, unde merito subdunt Gratianus de-

msi peti supplementum, quod possit peti

supplementum non obstante statuto, quod nil aliud peti musti, ubi constat de morini laesione . infirmari potest exin, quae comuniter docent DD. Quod, si dos per Patrem veΙ Αuum,vel alium, qui teneatur dotare non fuerit filiae vel neptis,uel Sc constituta possitcompelli ad iplam constituendam Glofa mu obli- π g. i. f. de Mig., ct aa., Palacius R.

necesse attento iure Gmuni , ut adaequet quantitatem ali

223쪽

2o Contractus XVI

Ratio

pro asser tione ε

Non est necesse, quod adaequee

gitimae

Quamam

tina a

Ratione

Ratio facile ex eo deducitur, quia

inaniter contenderent DD. in assigna dis tot inspectionibus facultatum constituentis patrimonij, dignitatis eiusdem conditionum eorundem contra hentium,consuetudinis regionis, &4amiliae,numeri liberorum Ecc. si talis deberet esse , ut a quaret quantitatem alimentorum, quae debentur nuptaei sufficeret enim dixisse dotem debere esse ad ratam eorundem alimentorum. Deinde, cum habenda sit ratio ad numerum filiorum,possunt esse facultates ita tenues, ut habita comparatione eo rundem adinvicem portio,quae contingit taminae pro ipsius dotatione nullo modo sulficiat ad alimenta, & tame nullus est, qui neget illam dotem esse congruam respectu talis taminae quae omnia considerauit Hieronimus Gabriel confIda. -.T-σρρο Amastrio III. Inspe iure communi, re secundum se consideratai

scindendo a iuribus municipalibus locorum, inspeetionibus particularibus dependenter ab eisdem iuribus non est necesse, ut dos dicatur congrua, quod adaequet quantitatem legitimae, sed potest esse minor, quandoque ex circun- stantij exigit esse maior, si a Patre, vel Αuo vivente constituatur filiae seu nep

gelus ossius trin. de dote e. II. num. 37. Pro clariori lucidatione praesentis assertionis, & ad rudiorum mitructionem sciendum est legitimam habito resipectu ad numerum filiorum esse trientem, vel semissem,hoc est, vel tertiam partem bonorum haereditatis Patris vel Aui Paterni, vel medietatem bonorum talis hereditatis,admut,si sint quatuor, vel pauciores liberi,legitima sit triens, si vero sint quinque, vel plures sit semis, prout conigitur ex auib. ut a. i. quaeritur. 4.qua per c .deimsessam., eru quoniam nouella 29 f eodsit. Quibus suppositis. Probatur assertio eisdem fere ratio nibus, quibus probata suit praecedens; incongrue enim assignarentur tot inspectiones, si attendendum esset dumtaxat adlegitimet quantitatem,sussceret enim considerare numerum liberorum , quantitatem haereditatis quinimmo, cum legitima non desumatur, nisi peroldinem ad bona paterna , quae relin-

Ratio nes Cura

quuntur a Patre, vel Auo post mortem, non posset nisi post mortem taxari, ctamen vivente Patre eos regulariter constituitur, ergo non necessario dos constituenda est ad aram legitimae. Deinde haec eadem assertio videtur et re deduci ex ι. quoniam nouella 29. f. de inostis testam. ubi dicitur, quod dos de iure communi inlesitimam imputetur, quando mulier petit supplementum le- sitimae quod vanum esset,si dos deberet esse aequalis legitimae. Quod autem quandoque os congrua alatre,vel Auo constituenda debeat esse maior legitima docent expresse Menoebius de praesumpt. lib. prcsκ r. I 89 num Io . Oddus de fideicommisqM.

uere. Ratio exsuperius dictis deducitur, quia dos est taxanda iuxta dignitatem, quandose conditionem iugalium,ergo, si perte que gitimam non possit dos esse proportio g/ς ης nata eorundem dignitati, e conditioni, utique erit augenda usque ad quantitatem, cum qua pollit tali dignitati proportionari. Multum etiam conferre potest ad probandum id, quod hic si

ritu textus in d. tb res qua C. comminnia delegatis, ubi dieitur ex causa dotis constituendae posse alienari bona fidei- eo uiso subiecta a Patre,vel Auo, si legitima filiae debita non sit sufficiens ad

dotem congruam iuxta dignitatem, qualitatem personarum , neque obstat id , quod communiter circumfertur, quod scili cattento iure communi non teneatur Pater iij relinquere supra legitimam eisdem de iure naturae debitam; non obstat, inquam, quia, ut bene norat Menoebius loc cit Pater tenetur principaliter,in primo loco matrimonio collocare filiam, secundo loco eam congrue dotare , Joeotatio a tendenda est iuxta dignitatem eiusdem matrimonij,quod si exigat quid maius legitima, utique hoc erit erogandum; unde quamuis Pater simpliciter, lab-BIute non teneatur quid maius relinquere legitima filijs, ex suppositione in

men status, in quo tenetur filiam conseruare, matrimonii, cui debet copulare eandem filiam tenetur congruum iuxta dignitatem talis status, o matrimoni j reserre, quantumuis hoc excedat legitimam Hic suboritur dissicultas; in,sicuti in se Pater, seu Auus viventes tenentur in hac suppositione ultra legitimam, teneantur etiam eius haeredes eisdem defuncti

224쪽

De Dotel Pramo t. XXIII. or

Etiam haeredes

lanctis dotem supra eandem legitimam erogare filiae,seu neptis eorundem. Ρr cedit hec difficultas in suppositione,quados non congrua fuerit relicta a Patre, vel Auo, indigeat supplemento, nam, si nulla dos esset relicta a Patre, nec per eundem conditum testamentum, ita succederet in bonis paternis,&auitis de iure communi aeque primo cum Datribus, ut infra latius. In hac suppositione respondeo haeredes Patris,& Aut teneri

erogare dotem, i ad eam quantitatem P atris,& congruam, quantumuis e cederet quain Aui,qua litatem legitimae Damies Angelus ossius cloque te traa.de dote d. e. 3 num. l. Ratio est,

quia onus paternum dotandi filias inhς- Arithri rei bonis, ita ut transeat cum hoc one- exceden ad quoscunque, ac si fuissent praecise obligata pro dote filiarum Gratianas d eis Is., Merlinus decis o. . decis. 276.

cis2s . m. I 6.Quid vero sentiendum sit, si Pater, seu Auus grauauerint solummodo haeredes ad erogandam filiabus, seu neptibus dotem correspondentem . lagitimae, ec filiae,seu neptes aliundia habeant bona, quibus augere pollintea clem dotem usq; ad congruam attentorem legis

sonam testatoris succedat in obligationibus, quibus testator tenebatur , cum ipse testator non possit se ipsum eximere a tali oblisatione, nec videtur ab eadem posse eximere suum haeredem Dixi in assertione si a Patre, vel quo visente constituatur filiae, seu neptis os, nam, si dos ab eisdem viventibus non fuerit constituta, nec ullum ab illis fuerit conditum testamentum,aeque filia,&neptis sucoedit in bonis Patris , seu Auicum reIiquis masculis, seu nepotibus de iure communi per textum in .si quis igitura ι. I. aura. debared ab intes venient. autb defuncti .ad Tertuι , unde in hoc

casu tenerentur filia,seu neptis ex bonis, quae sibi in haereditate paterna,vel auita contigerunt, sibi dotem congruam ,

constituere.

Quid vero sentiendum sit, si Pater, vel Auus viventes constituerint dotem filiae, vel nepti, quae non attingat quantitatem legitimae portionis stante praecise iure communi, an eisdem praed functis possint petere ab haeredibus suinplementum legitimae. In hoc casu suin pono, quod talis dos ab Auo, vesPatre viventibus constitura, quamuis non attingat legitimam, sit tamen attentis faculistibus constituentium, alijsq; qualitatibus ad hoc requisitis coogrua, &

si Pater. vel Auus

stituerint filiae seu nepti d te istae aequalitis

dunt cu

Sentelia suerens, quod , Ii

personarum statu An scilicet tunc haere sic quaeritur, an non obstante tali congruitate possit in ratione legitimae sibi de iure communi debite exigere supplementum. Suppono ulterius, quod non interueniat statutum disponens, quod taminae dotatae non succedant,vi quod filii, seu neptis ratione inlis dotationis non renuntiauerit iuri bonorum pate norum,&maternorum. Quibus suppo- quamuis asserant, quod Pater,seuauus sitis respondeo,quod utique possint lilia, viventes teneantur erogare dotem con seu neptis agere ad supplementum legitimae Franeiscus a Ripa in I in quartam M. I f., oeseqq., ct ibi Picus num. IIo. f. ad ι .falcid. Peregrinus de fideicom art.36.

Rota Romana apis Statillum Pacificum post tras . de Salaian interdicto detis. ω in codicibus additionatis, Fontanella de pactos eximantur ab onere conserendi supra legitimam, an vero adhuc teneantur augere usq; ad Congruam . Circa

hanc diruulintem Ruinas eo . o.- . lib. I., Mantua de tacit., o ambig. conarat. dito resta tib Iz.ris 2. num. I 6., Peregrimu desidet mento commiss tit.32 nu.66., 68. Rota Rom. grauaue apud Seraphinum decis Ia83. n. .,σseqq., mi haeredes ad

ri res gruam etiam excedentem legitimam;

ponden asserunt tamen luod si Pater,vel Au te muleia filiam, seu neptem cloinuerint tantum timae si in legitima,quae non sit congrua,eorum tenean tamen haeredes non teneantur dotem euch re constituere vltra talem legitimam, si des fi lia , aut ii eptis habeat aliunde bona

o Piedi quibus possint augere dotem usque ad

limini si congruam, bene tamen, si illae non ha- rist. elaus .glof8. pari. I. u. II. Ratio filia alia beant aliunde bona,quibusex se possint de ha illam congruitatem constituere. Nihibeat. Iominus contrarium , quidem con- I gruentius optirantur Rota Romana decis Tenen a TI . 2. versaram sistat, q- decistur auge 889 num. T. parte a. diuers. Ioannes Amre supr. gelus Eosus de dote e.6 num. 16. propter ςgytim allegatam rationem, quod bona Patris,

i icth Mi transtant in haeredes cum illo

exeodeducitur,quia per illam dotati nem praecise factam non amittitur ius, quod habent de iure communi filia, neptis ad legitiarum, cum hoc nullibi in iure reperiatur dispositum, quinimmo iura volunt, quod dos a Patre, vel Auoeonstituta filiae , vel nepti computetur in legitimam per textum ina quoniam nouella C. ino R. testam frustra autem 2

Mortii Patre o

qui non

consti tui dote in quantitate Ggiti aes

potest set in exige

Gem onere congrue dorandi filias,seu neptes, diceretur imputari in legitimam, si non contris. quod haeu es,utpote raprisen sper haberet ius ad eandem, ad supple-

225쪽

aos Contractus XVI.

Ratio,

cur non

posse exi

fratribu

Si filia

Tenuntia

uerit bonis Pate nis , dunuitis, no Poteli agere ad

tiati e

esset laesa

mentum ipsius. Si autem quaeratur, cur possit dumtaxat agere ad supple- metitum legitimae, si dos illa constituta eandem non adaequet, non autem possit agere ad complamcntum partis aequalis cum fratribus,quae sibi desium communi competit cum cisidem, quando Pater,scuriuus aliter non disposuerunt Respondeo hoc prouenire cx praesumpta voluntate ciusdcm Patris, vel Aui, qui ex quo filiais, seu neptim congrue dotauerunt, praesumuntur noluita cand , seu easdem venire in patrem haeredi tis suae , quod utique praestare potuerunt; non potuerunt autem ipsam ex cludere a portione legitima pertextumina quoniam in prioribus l. scimus t si quis in suo C. desinete tesam. σι em donat C. de ino sic donat. Quid vero sentiendum sit, si eadem filia, scineptis in illa dotatione renuntiauerit omnibus iuribus ad bona paterna , ciuita se declarans contentam eadem dotatione . Tunc dicendum est regulariter loquendomon posse agere ad supplementum prout videtur sentire Fontanella depact. n. claus. . NU 8.

p. L. . II., Cancc ius var reses pari. 3. c. I . de renisi num. 9., carolus Antonius

Putem canfvnuo, quod est in sine consiliorem Odditu. 3. clum dieiint natificari in iure renuntiationem filiae bonis, ternis, seu auitis,4 intutum eandem filiam excludens a successione Patris,un

cum adiit renuntiatio filiae iurata, per eam excludantur procul dubio ab omni petitione per textum in e .quamuis parta ibi communιt, I S. de pactis in sexto; Neque obesse potest, si asseraturi, quod per illam renuntiationem non videaturnita renuntiasse legitimae arg. textus in ι .s qui do g. generaliter C. unam. Cum non valeat renuntiatio legitimae,nisi lacta sit specifice,& expresse; Non, inquam Mise potest, quia ex quo

retrantiauit in acceptatione dotis, quidem secundum id congruae, ut suinponitur, quamuis non actaeque legitimina, videtur sufficienter renuntiasse iuri legitimae, praecipue, cum talis renuntiatio equivaleat statuto excludente filias a succcisi e Patris,& hoc com muniter in praxi obseruatur apud omnes. Dixi, regulaaeis r uam, si in tali renuntiatione filia, seu neptis esset laesa enormitIime,posset agere adiecistionem renuntiationis, euasere ad supplemcntum dotis , seu legitima commutas π.

AssRRTio IU Dos a Patre, vel Auo constituta filiast,vel nepti resulariter pro congrua reputanda est , nisi euidenter appareat de incongruitate propter nimiam renuitatem Ioseph de Sese reis

de probat comita To per tot. Maria M. Pisano P. Fundant uniuersialiter assertum in praesumptione, quo 1 Pater erga filiam, Auus erga neptem nolit incongrue, α dolose procedere,cum nullus amor vim cant paternum per textum in in restit. de noxia act., is l. si quidem in n.IL quod metus causa, nec aliquis sit, qui Miubrilis consilium pro filia capiat, quam Pater per textum m l. nec in ea f. ad ri. Iul. de adult. , unde communiter concludunt DD., quod non debet alteri videri incongruum, quod Patri congruum visum est, iam iura praesumunt bene Patrem consulere filiae propter amorem, qua eam prosequitur caesariami deci

Bononiense O nu. o. Menoebius de arbitrarus cas. 4O num. 6. Marcus Ant lusde Amatis decis 28 mri. a. Dixi my euidenti appareat de incongruia late propter nimiam tenuitatem; tunc Ctenim non potest essespro Patre praesumptio salubris consili pro filia , in qua iura , DD. praeallegati landatur, quando res ipsa euacuat,& elidit talem praesumptionem; quinimmo stati praesumptioni aduersarentur validae praesumptiones contrariae, non esset, cur filia non posset conqueri de incongruitate , tetere supplementum, prout

ec saepius compertum fuit a parentibus filias circumuentas, quae exigua dote accepta compulsae fuerunt bonis paternis renuntiare, prout notat Fontanella de pact. nupt. cla s. .,U.8.part. I. u.3I., Rota Bononiensis apud Casarem Baret amiid decis 29 num. 'I.,4 uouum non

esse, quod Pater aliquando filias enormiter laeserit; collisitur ex ι. si superstito in

stituta Gliae, stunepti habetur pro congrim, nisi ma-

gruitate

rcat.

Nullus

amor vin

citi

Constante pene de incon gruitate

potest filia con queri.

226쪽

i. n. cid de dolo. σι. si eum dotem . eo tem tempore f. solut matrimon. , quod etiam ex eo videtur deduci,quod hinniter legislat'res insudassent in condendis legibus de inofficioso testamento, si pre sumpsissent Parentes nunquam filios, et seu filias circumuenire. Hoc tame Ad filia num aduerterem, quod in casu, quo in dubio filia praesumeret, se a Patre per dolum, qaectaret, enormem lesionem lauta circumuen- Pr M tam, deberet ipsa, vel eius Heres doce-

qualia, o quanta bona Pater haberet tempore orationis, elaquos filios&c., prout notat Fontanella de in nupt dict. clavs .sq.8. p. I. m. 3s adducta decis. Senatus Cathaloniet sub die I 8. Februa

ri Lis 88.

Rursus aduertendum est , an filia inroceptione talis dotis sibi constitutς per

Patrem cesserit iuribus in ordine ad bona paterna, vel non si etenim non Lserit, non est dubium iuxta praeacta , ruod mortuo Patre possit agere aduerus haeredes eiusdem ad supplementum legitimae, si dos sibi constituta per Patrem,quantumuis in se sit congrua, non adaequet eandem legitimam; si vero siserit,&dos fuerit enormiter incongrua; et tune dubium non est , quod probata Simia in tali incongruitate vivente Patre possit receptio filia petere supplementum usq; ad com- ne doti solementum dotis congruae, eo vero de

πό- , iuncto an heredibus, qui tenebun-

paternis in ad illud supplementum usque ad

mortuo quantitatem congruam, immo usque Patrem ad legitimam, quod videtur colligi ex test age' L qui liberos is de ritu nuc., ι. dedit da re ad LP tems de eouat.,σι. fin. d. de dotis no

ibit misi, in quinin ruribus dicitur, quod Pater excissicio paterno teneatur dotare congruenterie decenter filiam unde , si hoc non praestitit. tenetur subseque ter praestare, oc ipso deficiente ipsius haeredes , in quos bona Patris transierunt eum illo onere perca, quae docent Gra- et Ver tianus Deis I9. Meriim decis 2 9. σω b, dccs 76. - . I., decis 6sT. num. F.,

vivente Si autem inquiratur ratio , cur filia a P.ure γ' vivente Patre in data hIpothesi, quam restagere eo doce manifeste, seu enormiter imagendi stante renuntiatione, qua filia secit de honis paternis: eodem vero Patre defuncto factus est locus iuri adlegitimam, ad quam videtur iuste filia contendere , cum stante incongruitate dotis possit velle iura primaeva re-Hie excitant DD. dissicultatem, andos a Patre, velinuo constituta filiae se nepti praesumenda sit solummodo congrua non constante manifeste de incongruitate , seu laesione enormi quando extat statutum exclusiuum faeminarum a successione paterna , an vero etiam, quando nullum extat sta et οtutum attenta precise dispositione iuris sest . communis. Nonnulli apud Ioannem ii, in.

Angeb Iollum tracti de dote d. Dip. I. res, Duod .Pa. inter quos a bar Antonius De non ex Durus lib. . q. a. num I 8 asserunt, quod ante sta- nullo existente statuto excludente lae inti

minas a successione paterna, sed consi ἴα ζζ

derato praecise iure communi possit fio ductes lia opponere de incompetentia dotis, ex son . quibus videtur deduci, quod huiusmo possit fi-di m sentiant, quod extante statuto ita P easdem excludente, non ita facile sit xyς π admittenda oppositio de incongruario aereque te a Patre constituis . Sed, si ab eisdem se Ii inquiramus, quaenam sit ratio, cur in primo casu, in quo praecise consideratur ius commune,facile admittatur in Non clis oppositio , non sic in secundo casu e tλnta

statuti excludentis taminas a successi

excluden

congrua, pollit solummodo agere adinti me uerius eundem ad supplementum usque grui, eo ad quantiintem congruam; Patre verbetesian to defuncto possit agere aduersus haeredes ad com usque ad complementum legimae. Η Plς ς arbitror ex eo prouenire, quivivente Patre non est adhuc locus legitimae,u de eodem Patre reducente dotem ad congruiritem cessatomnis ratio ulteri ne e Nescio quid respondeanta Dicent e forte, quod,quando statutum excludit, intelligatur semper, si filia fuerit congrue dotata,vi quod tunc praesumatur Pater conformiter ad tale ius congrue dotasse, cum exclusione patiatur filia etiam damnum incongruitatis quando velo nullum est statutum excludens tune praesumatur Pater quoquo modo dotasse, adeoque dari locum querelae incongruiritis Fateor, quod potius ορ- positum ego sentirem,cum potius militet ratio oppositionis, quando statutum excludit, aequando non excludit, nam quando consideratur praecis ius commune stante incongruirale dotis adhuc superest remedium consequendi legit,mam post obitum Patris, a quo nullo iure excluditur , quando vero adest statutum excludens, aliud remedium . o non superest, adeoque non est, cur si ubis eludatur via quaerelae dotis inofficiosae tante ita Quamobram in utroque casu, quando elido, siue potest esse prisumptio de dolo in patre, non ex- non renuerem posse per filiam coram . ante PoIudice opponi huiusmodi querelam, o test OPp probando talem inofficiositatem conse hqri supplementum usque ad quantita-

227쪽

ao Contractus XVI.

tem congruam vivente Patre, vel etiam defuncto aduersus heredes ipsius.Quod si dicas, quod hac ratione esset acturi de regulta generali, quod dos a Patre constituta debeat reputari congruών, quamuis alijs incongrua videatur; statim impugnaberis, quia talis regula Ehi ditii P dit dumtaxat, utpote quae sun instantia tur praecise in praesumptione, quando opposita alia praesumptio vehemens eandem non elidit, vel quoad effectum, ne teneatur

probare eandem eue congruam , non

autem quoad effinum, ne ipsa filia assinat in se onus probandi. Ex suppositione autem , quod filia, seu neptis posti opponere querelam de dote inornciosa a atre constituta, hic 3I difficultas remanet inexplicando,an ad

taxanctam dotem congruam attendendam con dum sit ut tempus dotationis habito Q. respectu ad patrimonium, quod Pater Pure e5 pro tu tempore habebat, an ver ad si tutae tempus mortis Patris, si tunc filia solumia opponat de inossiciositate Proclariori

asserens, quod Quandontia ripus it explicatione huius di incultatis plura nitende hic veniunt consideranda avi primo, an filia in dotatione illa, de cuius inoffici sita in contenditur, renuntiauerit bonis Paternis,an vero non renuntiaueritis cundo,an extet statutum excludens taminas dotatas a successione paterna, an vero non existat, sed consideretur praecise rus commune mando filia in ilIadoratione praesumpta renuntiauith ni ea ternis,tune plures Iuris interpre- es, inter quos Paulas de castro inci. Dife superstitis M. f. de M. Medit. Hondeseus cons. 293., Baltas in t vis. c. dei ais, Faber lib.3 Cad. it. I 2. def23. n. I 8., 'u, Hodieri controu for c.3 . num. I . sustinent, quod attendendum sit ad tempus obitus Patris eo,quia r nuntiationes r feruntur in tempus futurum nempe hereditatis,vel legitimae deserendae, nam prius est,ut haereditas, seu legitima deferatur, quam ut ei renuntietur per textum in ι .stra .si sub conditiones. legat. x ι qui potest . quod quis f. de reg. M., unde subdunt huiuimodi DD. quod natura renuntiationis talis sit, ut prius intelligatur fictione iuris desere res renuntianti, deinde fingatur res ipsa transierri in renuntiatarium. Ex aduerso Sola ad consuetia Sabaudia tis de

aperte sustinet attendendum esse temus rationis atque probae opinioneare videntur, quotquot sustinent ad diudicandam congruitatem dotis semper attendendum esse tempus dotati

tempus mortis Patrua

desumunt primo, quia regulare est in omnibus contractibus , ut contractus tempus obseruari debeat per textum ini si istumate caerescind. vendit. l. quakgat IO.. d. non om I 9. 3Meret iuris,

adeo ut ad dignoscendam,in aestimam dam laesionem considerandum sit quam ii fuerit valoris pro illo tempore, quo initus est contractus Secundo, quia, si Pater tempore nuptiarum,&dotationis filiae pro viribus sui Datrimoniicontu terit eidem,non potest dici, quod dolo fecerit quantumuis postea idem patrimonium fuerit auctum , ergo ad taxanctam congruitatem dotis aestimatio erit reserenda ad illud tempus,quo dotauit; si etenim tunc congrue clorasset, non

posset filia ad quid aliud agere,&scno poterit postea agere, nisi ad illud,quod

tunc debuisset congrue assequi. Tertio, quia, si postea fuisset dimminutum patrimonium posset filia agere ad dotem congruam pro tempore, pro quo fuit dotata, ergo illud tempus etiam attemdendum est, quantumuis postea fuerint auctae facultates eiusdem Patris.

sententiam mediam, quam asserit am- exatum fuisse suum enatum,quae inter procedit Uel filia,quq renuntiauit bonis raternis in illa clotatione sibi facta a Patre,habuit tunc congruam dotem,que corresponderet legitimi, quam habitura fuisset,si tunc riter obiit,et tune asserit,quod, quantumuis riter infacultatibus creuerit, adeo ut, si tunc sumenda esset legitima esset longe maior, non possit filia quid aliud exigere; vel filia, quae renuntiauit,tunc non habuit a Patre congruam dotem, tunc asserit restituendam esse in integrum ex eausa laesionis aestimandae pro quantitate bonorum, lus Pater moriens reliquerit, & hoc quodamodo in paenam, quod in dotatione propriam filiam circumu nerit. Haec sententia uno verbo vult, quod, si a principio filia suerit incon- rue a Patre dotata, si altionem dii tuis erit ad supplementum usque ad mortem Patris,ad taxandam congruam do rem attendendum sit tempus obitus eiusdem Patris, in quo videtur coincidere cum prima sententia. Quod si di-

Sentelia aiserens

attende-

dum esse

tempus contractus dota lisae

Rationes ro eade

Terim quaedam lanient quasi madia exponitur cu

228쪽

De Dote I. Praenot XXIII.

Praesertur se tentia ,

Quod posse velle

filia s

quod estimatio

fiat ad

rempus obit u Patris. Rati seu innititur haec sentent

Quando filia in

uitionis paternis Extuue statut exclud te faem

nasi surcessione

te detrimentum eidem filiae, quatenus essent, prout potest contingere,ficultates Patris pro illo tempore dimminutaei tunc respondet idem Antonius Faber, hoc non posse in praeiudidium faeminae contingere, quandoquidem fauore dotis inductum est, ut non possit diminus, hoc ob eam rationem, ne quae in f uorem filiarum inducta sunt, in eorum damnum retorqueatur aduersus l. 3. g. duae autem f. de earbori edia. σι.gener litis .fin. c de secundis nuptiis In hac hypothesi renuntiationis lacte a filia de bonis paternis probabilius arbitror esse, quod, si dos vivente Patre non fuerit reducia ad congruitatem, possit filia velle, quod aestimatio fiat ad tempus obitus Patris,non quidem propter illam rationem, qua innititur primsententia, quod scilicet renuntiationes simpliciter reserantur ad tempus, quores, cui fit renuntiatio,deserri deberet, nam hoc etiam subsisteret, quantumuis Pater a principio congruam dotem constituisset, posset enim dici, quod, cum renuntiatio ex genere suo ad illud tempus reseratur,ex eo tempore dumtaxat desumenda esset aestimatio; sed propter eam, quod, cum filia fuerit enormiter laesa, potest velle restitutionem in integrum I velle legitimam sibi de iure

communi debitam, maxime stante circumuentione Patris erga filiam unde merito subdit Ioannes Angelus ossius traci. dc dote e. I 3 3-. I . fine, quod non malefaceret ludex, si in iudicando partem filiae renuntianti fauorabilem

amplectaretuP.

Quando vero filia in illa dotatione

non renuntiauit bonis paternis i tunc adhuc distingoendum est, vel extat statutum excludens filias dotatas a successione,vel nullum est statutum, sed praecise atzenditur ius commune i si statutum extat, arbitror,probabilius esse attendendum esse tempus dumtaxat rationis,&in hoc seni praecise arbitror consentire DD. pro secunda opinione sal legatos . cum etenim tunc ulla non habeat ius ad haereditatem, nec etiam

ad legitimam, sed dumtaxat ad dotem, aestimatio ipsius non aliunde desumenda videtur,quam tempore dotationis;& ad hoc faciunt rationes pro eadem, secunda opinione allegatae; Si nullum extet statutum, nec tua bonis paternis renuntiauerit, non potest esse dubium

iuxta praecisa, quod filia mortuo Patre possit agere ad legitimam.seu ad suppi

mentum egitimae, quae eidem debetur, quantumuis fuerit congrue domi, ninis dos non actaque legitinum. Sed,

an adhuc vivente Patres, quando dos fuit incongrua, possit agere ad supplementum congruitatis non obstare,quod post eius obitum ius habeat ad legitimam Lassi attue arbitror respondendum, quamuis enim ius non habeat adlegitimam vivente Patre, eodem tamen vivente, dum nubit, habet ius ad congruam dotem, quam propterea potest tune veste, cum debeat inseruire oneribus matrimoni j, ad hoc eo magis posset agere ex eo, quod posset dubitare,

quod pro tempore mortis Patris eiusdem incultates possent esse diminutae. Hoc unum pro complemento eorum, quae dicuntur sub hac assertione, inmcum est,quod quamuis dos a Patre filiqconstituta regulariter non reputetur

incongrua, nec possit peti aliquod supplementum,ubi non sit enormis laeso ex aliis praesumptionibus idem Pater

non arguatur de circumuentione; comstituta tamen a fratribus debet esse comgrua respectu patrimonij personarum, consuetudinis domus,5 regionis, s cundum temporum varietatem Michalyde fratribus arx.3. c. 3 per totum, Mein-nus delegit. lib.3.tix.3. q. ., I 3. , Roxa Romana part.2. diuers. decis 2. 9ratia nus discept.Dν. tom. I. c. o. per totum, σe.9 3 per tot. Menochius de arbitraν. eas I v. per totum, Masardus de probat. eones.

γ., Maria vox. Piso so. , 5 facilius admittitur probatio aduersus Datres Caduersus Patrem, cum in illis ille amor non praesumatur tui praesumitur in Patre per superius allegara iura. AssERTio . Quamuis maxime equii esset, ut Pater in dotatione filiaru tria aequalitatem seruaret, seu quod idem est,seruetur mos Patris in dotibus filiabus constituendis non est tamen manus Patris abbreviata, quin concurremtibus circunstanti j possit plus uni,quam

lat., ι .cum Patres euictis . ad lex fa eid. in quibus iuribus dicitur, quod Pater inter filion saltem te consilio se uare debeat aequalitatem. Secunda pars ex eo deducitur, quia congruitas dotis non solum desumenda est secundum quantitatem patrimonii dociatis edetiam secundum statuin, ω

riim legi'

lunae

Quandodos costituitur asiatribus debet esse smplici

gma, de

stantias

potest

iorem alteri ex filiabus noctdotem statuere.

229쪽

aio Contractus XVI.

eonditionem personarum , inter quas celebrandae sunt nuptiae, Iecundum consuetudinem regionis. Rursus persu perius attacia considerando rem in or-cline ad patrimonium dotantis, tales trimonium considerandum et ad tempus dotation iis , seu contractus nuptialis,non ad tempus mortis Patris, ergo, cuinp tempore dotationis alterius ex filiabus possint esse auctae facultates paternae comparative ad tempus , quo Rationes alii filiae uaditae sunt nuptui, poteri tione providemirator dos constitui, nec poseruntur terunt aliae, quibus minus datum est, conqueri um fidem pro tempore, pro quo nuplerunt attentis iacultatibus, quibus tunc Faudebat Pater, congrua, uos fuerit assignara Marant apud Sabellium in summa diuers tria verb filiatio filius, σfilia num.79., relinus delegitulo.

nuisse Foroliui cle anno i 6 M., cibi

regrinus decis36., cum dos taxanda sit inspectis bonis in patrimonio Patris,non attenta quantitate aliarum dotium a Patre constiturarum; non enim de uno ad aliud tempus potest inferri insis,quq tractu temporis variantur cilia confI2Lib. I. per totum Deindricum unus maritus possit esse alio dignior, & adistimatio dotis etiam attendenda sit penes qualitatem mariti, adest iustus titulus augendi dotem ratione eiusdem digni-

ratis Rurius cum ex diuersitate regi num non ininus, ac ex diuersitate temporum musti esse ratio constituendi cliuersas dotes non est, cur si filia ex alia iusta causa sit nubenda in diuersa regi ne, ubi ex consuetudine maior clos sit

coiistituenda,non possit eidem clos iuxta consuetudinem iniis regionis maior resim liue ad dotes caeterarum filiarum constitui.

Sed hic oriri potest dissicultas, an Patre defuncto,qui vivens tradidit nuptui aliquas ex filiabus constituta eisdem

certa, det Pimn.ua dote, teneantur

filixeiusdem haeredes, o respective fratres sororum,quae adhuc nuptui remanent collocandae erogare maiorem e tein illa, quam Pater vivens iam nuptiaerogauit, si persona dignior superuenerit, quae velit alteram ex nubendis ducere, vel si in alio loco matrimonio cose Iocanda, ubi ex consuetudine interie sonas similis conditionis maior dos constituitur. Negant absolute teneri Mer lirati de legit. lib. tit. . q. I 2 num. I 3.s Teregrι dccf.D. Addit ad Sofelici

decis 38 . versan illa Giurba de consuri

ubi absolute, Ine ylla prorsus restrictione asserunt teneri fratres illud pro dote contribuere sororibus, quod Pater alijs tribuit, cum eisdem seruare aequalitatem quinimmo docet Grati nus discept. Dr. c. m. . per totum inuocli Patre filia non possit praetendere, quod a fra Προ et . .

tribus matrimonio collocetur, ubi ex z R. consuetudine maior dos soluitur. Ego in hac hypothesi arbitrarer,si commode ruere msilia miset in matrimonio collocari cum orem persona aeque digna per solam dotem , dotem quam Pater vivens consueuit alijs filia filii bus bus dare,quas iunxit in matrimonium, ill kr, non teneri fratres dote augere,ve nubatd 2 2 digniori, vel in alio loco, ubi maior dos nuptis solet erogari, si vero per illam dotem, consti- non possit aeque digno nubere, & solum tuit, si inueniat digniorem, qui velit eam du- cere,sed cum congrua dote proprio sta P it tui, vel in alio loco, ubi maior dos ex μὴ conluetudine exigatur, teneri dolet etiam usq; ad legitimam augere etiam stante statuto exsudente taminas existentibus masculis a suGessione Rati nem primae partis ex eo deduco, quia ex una parte dos a Patre constituta pro filia congrua in iure praesumitur, nisi alium de manifeste probetur de enormi imcongruitate, o laesione ex alia parte fratres pro sororibus, non tenentur digniores nuptias inquirere, M exigat proprius, Sc familiae status, nec in alio loco collocare, ubi aeque digno possunt in eodem nubere.Ratio secundae partis, Iqui dotatio consequitur ad statum Serus, si matrimoni j 6 ad matrimonium tilia, non pos, seu respective soror ius habet, nec fra ut ut

tres porrunt illud impediret, ergo, ubi ζI aliter illud sequi non potest, nisi dos

constituatur vique ad legitimam, utiq; per fratre in ea quantitate erit sororipus constituenda,potiissimum cum DD. communiter doceant,quod extante statuto excludente faeminas a successionedos congrua dicatur illa, qu*ascendit ad quantiritem legitimae Artogradas

28.. seqq.. pari. II. Dci 2 .n. 8. quinimmo in his terminis videtur Ioannes Angelus Bossius tractati dote c. I 3 num. I. quando filia non posset aliter disgne nubere, extendere , ut teneantur etiam supra legitimam dorare AssisTio VI. Ad taxandam, constituendam congruam dotem filiae per ordinem ad facultates,seu patrimonium Patris

230쪽

De Dote I. Pr no LXXIII. 1142

missa G

da , ubi ex bonis

beris

Potest

congrua

diis auth. res, qua

munia de ια est

subsidi xium. Exponi

tur quaeriam fit Tit mens

Patris non est habenda ratio bonorum fideicommissorum quoad proprieratem, si ex bonis liberis talis statui possit, quaesit congrua habito respectu ad qualitatem ipsorum nubentium. c. ad consuetudinem regionis, secus,si ex bonis liberis non possit congrua deduci. Angelus

mistavri . Ratio primae partis ex eo deducitur, quia illa bona fidei cominisso supposita non sunt simpliciter quoad proprietare eiusdem Patris, cum sit frauatus illa restituere, nec potest de illis pro libertate disponere, ergo in ordine ad illa non est desumenda taxatio, seu aestimatio dotis congruae, si inspecta qualitatae personarum,in consuetudine regionis possit ex bonis liberis talis dos constitui, uae reputetur congrua , ne sine ne Gitate dissoluatur vinculum , quo inlia bona sunt obstricta in fauorem vocat rumo nec obesse potest textus in auth. res, qua c. eo munia de legat. in quo videt ur concedi in ordine adicina mdeicommisso supposita , quod polsint alienari ad dotem congruam filiae comstituendam Non, inquam, obesse potest, quia illud remedium, quod conceditur ex vita aure res, qua communia delegatis non est absolutum, sed tam

tum subsidiarium, quando scilicet Ieg tima portio liberorum non est sumciens a dotem congruam filiae, seu quod idem est quando Pater non habeat tothona libera , quibus independenter a bonis fidei comisso suppositis possit congruam dotem filiae constituere Iason,

I. quod expresse colligitur ex verbis textus in ead autb res, quae ibi Si is νis portio legιtima non subiciat ad dotis,

donationis propter nuptias constitutionem, ergo,si susticiat,non poterunt pro eadem

bona fideicommissis supposita alienari; atque hoc idem videtur colligi ex textu ina Pater filiam in fine princip. Ibi si non

erat aliud in bareditate, aede debitum ex μι-Ter, atq; quoad hoc consentit etiam

Oddui do. ut num M., qui quamuis numero praecedenti dixerit, quod haeres patris fideicommissb grauatus pollit bona fideicommissi simpliciter alienam, quantumuis habeat alia botra libera ad congrue dotandam filiam sui principalis , seu testatoris; asserit inmeria, quod in ordine ad propriam filiam dorandam, si habeat aliunde bona libera, non possit eadem bona fidei comisso suae polita alienare. Sed hic immediate oritur dissicultas, an ad taxandam dotem congruam pro filia, habenda saltem sit ratio ad fructus bonorum fideicommissorum , quibus Pro eo tempore gaudet pater grauatus Et quidem in ordine ad huiusmodi fructus videtur militare specialis,&distincta ratio a proprietate huiuisiodi bonorum , quandoquidem illorum fructuum Pater est absoIute Dominus ι in secticon issarium, σι mulier .si ba redes, σι postulantes. sed Juiusmodi sad Trebeli.,4 computantur inter illius

patrimonium angilius de imputat. q. 38. m. IO in lin. , Camilius Borelius in summa cf. parta titia . num. I ., Mantica de tacit. ambig. caament. lib. . it i. m.

IT. v mle statuunt inaestimatione dotis illorum esse habendam rationem, prout etiam sentit Ioames Angelas ossius tris. de dote c. II. num. O. , quibus non incomtrue adhaerendum exillimo Sed qua ratione eorum habenda erit ratio e cum cessante vita Patris graua..i,fructus etiatalium bonorum cedere debeant vocatis in fideicommisso Dicendum est,uel ad raram assignandum esse aequivalens ad tales fructus pro tempore, quo Pater frauatus eisdem fructibus gaudet, vel

in bonis liberis quid magis addendum

intestu eorundem seu tuum. Ratio secundae partis desumitur exd autb res, quae C. communia de legat. ,σin auth de restit. . ea,qua parit 6.quamobrem, exu mulier s. eum proponereturis ad Senat Uuit. TrebelI., in quibus iuribus expresse dicitur, quod pto dotis constitutione possint alienari bona fide1- commisso subieci, licet per textum

in d. l. mulier . cum proponerem f. ad S mas. confiat. Trebelliano dicatur solum,

quod filia a Patre fideicommisso grauata possit sibi dotem constituere ex bonis fidei minissis . Iustinianus tamen ind.

in d. . quamobrem autb. de resit ampliat dictum ad quascunque descendentes ex testatore fideicommittentes, quod colligitur ex verbo liberis, quo descendentes comprehcndit Menoebin lib. q. praesumi. I 8O mm. 2. 6 quidcm congrua ratione haec decernuntur, ir,

Quamuis

mariti na fidei- comitia quoad proprietatem irit ut ne dotas, emunt

quoad tructus.

ublesia bona libo

ra non

sint,con stituenda indos ex bonis ti deicommissis.

SEARCH

MENU NAVIGATION