장음표시 사용
191쪽
immorabor , cum plurimum prodesse possint praesenti inhituto. Prima est, an talis consessio dotis receptae facta per maritum in ultimo testamento valeat, iustineri possit in vim legati offirmative respondendum Rota Romana deess. 7 I. n.3 , decis T. Oh, in mi Seraphimm,Fontanesia de pis nupt. timo te a fT.gis mica pari. . m. II., Ti.,
si amento Stephanus Gratiarias discept. for tom. I. c. II 6.am1. 3. ad 2. Ioannes Angelas Bosesius tras de dote c. o. n. 89., ala, plures
apud ipsem ossium Ratio dcsumitur ex iis, quae mox innuebamus, quia scilicet huiusmodi consessio non praetumitur facta sub spe futurae numerationis Ad animo Onandi quidem causa mortis, sed legata, donationes causa mortis inter coniuges non interdicuntur, sed
tenent Ancharanus in e si pater vim 3 detestam .in 6., ibi Francus notab.6., Acostarari. I super verbo legavit nu. I. Samb de matrimon lis 6 diso a. n. .,hocque
calligitur ex textu in .s cum seruus inpu., ι.seqq. f. de donat inter vj., uxor. l. sed interim i 2. . sed, quod dicit is cod.tιt. Specialiter in terminis , de quibus hic loquimur resposo euincitur ex textu is Ll. Lucius 2. f. quisquisΤ estgat. z., a qui inori f. de auro, a X. lex iis mrelius .fin. f.de liberat leg. l. I., 2. C. de Ration , si My. OG.legat.Ne' ad legitiman-
h:ie dum tale legatum requiritur quod testator vltra talem exceptionem de dote recepta aliud cle illa dii pona quatenus sinu confiteatur,4 leget, vel disponat illam solui, proiit docent conustgenera-
in addιt ia decis. F., Suri nu. 3., ρqq. quidquid ex aduerso dixerint Polus decoro ιnd. l. Lucius Σ quisquis vers. ιten ultima pars f. de legat. ., Angelus ιn .generaliter ωm 9 versari illa confessio teneat . de non numerat. pecuri Ratio est quia simpliciter confitendo de debito,de quo aliunde non constat, licet expresse non tutum . disimat, disponit tamen tacite perinde prohibet enim estinum sic confitetur,ac si manda- donat O rethaeredi,ut dotem consessatam solvat.
ne inter Seeunda est , an, in locis , in quibus tauta ' iura municipalia prohibent donationes morti, it cou γrtis iliter coniuges , vel quod
lacontes maritus leget uxori aliquid,sustineri va- si non . leat talis cori rellio dotis receptae facta suiline per araritum iii testamento, vel codicil - lis,ekquonam titulo Respondendum vim eg V est. - .im legati , seu donationis causa mortis nou posse sustineri,cum huiusmo-
di lesata, seu donationes inter ecprohibeantur,& cum ex praedictis non supponatur facta sub spe future laumerationis,uidetur nulla vim habere; unde merito, vel ipse testator, qui consessus est, vel eius haeredes poterunt excipere de non numerata pecunia, o transum dent onus probadi in candem uxorem, que si non probauerit pecuniam fuisse
numeratam,testator, vel eius lti. absoluendi erunt a petitis.
Tertia est; n,si consessio dotis receptae facta fuerit per maritum in testamento uxore praesentesila acceptante sit irrevocabilis quod secundum duplicem sensum potest intelligi,vel quatenus probet
numerationem factam, lub qua ratione non haberet rationem nec legati , nec donationis inter vivos, sed veri,& realis debiti, vel quatenus habeat ratione talis praesentiae, S acceptionis uxoris rationem veri, id realis contractus. Iuxta primum sensum absolute sutiendum est, non probare numerationem vere esse factam,adeoque non esse irrevocabilem,& in hoc omnes a bitror conuenire Ratio est, quia praesentia uxoris facta per maritum in testamento de dote recepta non inducit maiorem vim ad probamdam dotem esse numeratam, ac inducet simplex consessio facta per maritum in eodem testamento uxore absente, siquidem , cum agatur de eiusdem uxoris interesse,non est dubitandum,quod ipsa non debuit opponere tali confessioni. Iuxta secundum sensum sustinent plu
talis conressio facta in testamento per maritum uxore praesente, acceptante sit irrevocabilis,eo quod transeat in contractu in intervium, quinimmo nonnulli ex praefatis D.,inter quos praecipue Mascardus, illarunt non citra necessariam ad hunc effectum expressam acceptati nem , sed uiscere praesentiam partis, nempe uxoris.Nihilominus contrarium, de quidem congruentius, sustinent αα terminis praesentibus con&ssionis dotis receptae factae per maritum inicitamento uxore praesente, & acceptante Dorellus
in summa decis tom L. tit. 3. mim. 2IO
licet fuerit pro contraria opinione citatus, sed ibi loquitur in alijs terminis mutui, vel esterius debiti extra casum dotis contracti,4 constitati visa Rom.
192쪽
Rationem ex eo deduco, quia licet te nere possint legata,vel donationes causa
mortis inter virum, uxorem interce dente morte testatoris, donaticines tamen inter vivos inter eosdeua non possunt irrevocabiliter subsistere per ea , qua date alibi probauimus ex textu in c. i. . q. c. dedo rat inter vir. uxor. , si igitur non potest ella expressa donatio inter eosdem siue absentes, siue praesentes, multo minus potest subsiliere prinsumpta, quae habetur per illam consessionem dotis receptini faciam praesente uxore, & etiam acceptante. Ex quibus ad summum deducere possumus, quod illa consessio facta in testamento praesente uxore possit sustinere in vim legati. donationis causa mortus. Quid vero sentiendum sit,si talisco sessio dotis receptae factae per maritum in testamento liue uxor fuerit absens, siue praesens, fuerit iuramento armata, an tunc erit irreum bilis, nec nei lurimi ratione iuramenti afferunt reddi irrevocabilem Mascarius de probat concl. 339. -.8.. I ., si Musi f. II
num. I. vel quia arbitrentur iuramentum supplere desectum praesentiae, vel iis, era, qui vicit valere talem consessionori quod iuς omni meliori modo, quo potest bori;
quantumuis uxor fuerit praesens, &4eceptans,non tamen subsistit illa consessio in vim irrevocabilis contractus, seu donationis. Non secunda , quia illud iuramentum solum importat , quod confitens,in iurans habeat verum animum donandi, confitendi per ea,vue late docuimus tom. I. sistit. cori astu Musi rust
mem s. donationem inter coniuges con oppositae
stante matrimorito siue fuerit expressa sententis siue tacita non firmari iuramerito asse torio, nec reddi irrevocabilem montertia quia illud iuramentum, quantumuis factum instaure morte donantis, seu confitentis non importat periurium, nec inferre potest praeiudicium animae eiusdem iurantis, quandoquidem iuramentum resoluitur in hunc sensum,maritus etenim confitens, ociurans supponitur donare, ta virtualiter rem dona
tam transferre in uxorem, & deinde ab eadem breui manu recepisse, ino iurando recepisse non e si periurus, sicque eundem eximit a periurio Molina de iust.
Maior dissicultas est, fitalis confessici de dote recepta facta in testamento siue eo magis praesumendum esse existimant, praesente uxore, siue absente fuerit iuquod , eum condat ultimum testamen ramento nedum assertorio, sed etiam tum, Ee respiciat ultima fata, non promissorio firmata, an tunc intellit seri debeat, quod voluerit mentici, praeiudicium animae propriae inserre.
sed adhuc talem consessionem non a bitrarer irrevocabilem, prout etiam sustinent Ioannes Angelus ossius de dote . d. c. I O num et q. ipsum Uri Manent. d. dccisis . m. I I Ratio exi perius dictis deducitur, quia, vel illata. consessio iurata de dote recepta Lupponitur facta sub spe latum numerationis,& sic sicuti ipse actus confessionis intelligitur sub tacita conditione, si pecunia
numeretur,i in iuramentum, quod eidem acccilli , supponiturernullum suti
Coris, eadem conditione, ut supra, ic, si
retur irrevocabilis Ex dictis .im. T. Excipe.
dum talem donationem tacitam, seu esset pr' consessionem de dote recepta illo iura nudori v. mento promissorio firmari,& reddi ire uocabilem, prout etiam docent Immola
seqq.,4 alij plures cruosam cit. ali sauimus . Vide, quae late loc cit dicta
lunt, non enim vacat in his immorari
Quarta est,m,si praecesserit promissiodotis, & deinde maritus in testamento, vel in codicillis consessus uerit dotem sentetia
1 non purificata conditione actus deficit, promissam recepisse, per hanc consessio asserens, nec excludit exceptionem, ira deficit nem inteffligatur facta numeration per quod
iuramentuineidem accessorium,nec ex consequens excludatur exceptio non quand cludit&c., veIsupponitur facta animo numeratae pecuniae Ex die in praece Promis
donandi,& sic aummodo firmat dic dentibus videtur absolute concluden IVastum, quod scillae maritus dotem re dum, item praesumi pro numeratio VAisci perit,in respicit id, quod agitur, non erim excludi huiusmodi exceptio tacta in quod futurum est , sicque iustinebitur nemri si etenim, quando post promis testamen illa e lassio in vim legati , seu dona sonem subsecuta est confessi simplex eo ple Stionis causa mortis,non aliter , nec alio receptionis extra testamentum haec ple P modo;Nec rationes aduersantium quid ne probat,ac excludit remedium illud euincunt non prima,qua afferunt,quod exceptionis, cur non debet plene pro-hiramentum suppleat desectum prae bare, oc excludere consessio illa saeta in sentiae , quandoquidem ex supra dictis, testamento relative ad promissionenia
193쪽
iam positam' atque hanc opinionem approbant Sindus coV.3 Π. χ., ab apud Ioannem angelam ossium de dote c. I .num.98. quin immo fortioris roboris videtur esse post promissionem consessiosacta in testamento, quam in contractuint vivos, cum in insta inento non pose sit praelumi fraus . nemo enim praesumidc Di immemor salutis aeternae rotus
hilominus contrarium sentiunt quoad conla suonem factam intestamento post
Α' promi ilionem eiusdem dotis Fontanella
plene pro dirricultatem examinat, cancerim M. Ure N1M. lib. I. c. 9 Ddote, mariat propter Upt n.ΣT. e scao.,quibus adhaerere videtur Irames Angelus Osus de dote e. Io. m. Oa Rationem diuersitatis diuersi diuersam assignant. Soomu con 62 nu. 3. lib. . , an uicus Roninus is eonf. - .m 4 in fine, hanc agnoscunt diuersitatem, quod in consessione facta inter vi- uos praesumitur spes futuri numeraticinis,in conlassione vcro in testamento, seu in ultima voluntate presumitur ani-Prima a mus donandi ex quo inserunt, quod
z: T cum illa consessio inter vivos,intelligain
de, Sopi turreserri ad illam praeuiam promissionem,intelligatur ex praesumptione iuris completa persolutionem, seu numerationem propter rationes superius adductas; cum vero illa consessio facta in vltima voluntate praesumatur sistere in . mero animo donandi nullo modo pollit importare numerationem, adeoq; semper erit reuocabilis, quousque confitens vixerit. Sed hos impugnat Fonta de
tum ex eo, quod etiam consessio intervium possit esse cum animo donandi; tum ex eo, quod etiam facta in testimento, seu inultima voluntate, possit esse cum spo suturae numerationis, adcoque quoad hoc nullam agnoicit inter has consessiones diuersitatem. Alij eam diuersitatem agnoscunt, quod confessio facta in ultimo testamento sit reuocab Meundolis, quousque vixerit testator, scuti est ratio pro reuocabile ipsum testamentum, cuius eadem naturamin conditiones imitatur, quod
verum non esset, si importaret veram numerationem dotis receptae, ut per se
pateticolassio fero facta inter vivos, v pote vim accipiens a praecedentia promissionis non sit ullo modo reuocabilis; hanc diuersitatem agnoscunt Ioannes
Fontanelia loe.cit. m .3o asserit hoc non esse accommodabile ad rem praesentem; sed im-
dicit enim, quod in hac hypothesi non Pugn turest locutio de consessione, prout est remia abilis ante mordem testatoris, sed de eadem consessione relata ad tempus post mortem testatoris, pro quo temp re amplius reuocari non potest. Sed non videt Fontanella,quomodo hac sua responsione, seu impugnatione confirmat
id, quod ali dicunt, praecipue illi,
quos impugnare intendit,quique solum volunt illam consessionem habere rationem legati, seu donationis causa mortis; dum enim vult,quod solum post mortem testatoris sit irrevocabilis ex
consequenti ante mortem erit reuocabilis; sicque habet propriam rationem legati, seu donationis causa mortis, quod, seu quae solum confirmatur morte testa toris. antecedenter semperi uocari potest, quousque ipse vixerit morax
Melius igitur inpugnasset dicendo risori
quod praeallegati DD. ponunt pro in inella. tione id,quod est in quaestione,seu primcipaliter controuertitur; id enim, quod controuertitur,est, an illa consessio facta in testamento praecedente promisisione de dote soluenda habeat vim numerationis, per consequens irrevocabilis sit, ipsi respondentHuod non habeat vim numerationis, quia reuocis,lis est. Ecce quomodo ponunt pro sumdamento id, quod est assumptum quaestionis. Quod, si repetant, quod ipsi non dicant hoc simpliciter, nec solum supponant, sed probent ex natura eiusdem testamenti, quod semper reuocabile est, quousque testator vixerit tunc subdam gratis omnino dici, quod ex eo, quod
talis consessio iacta sit in testamentosor tiatur naturam praecise, conditiones eiusdem testamenti, cum possit aliunde habere causam, quam a voluntate testantis,nempe lucro debito, quod comtraxerit per realem solutionem dotis;
non enim est quid repugnans, quod ea, primatur in testamento tu,quod alium deest debitum unde redimus ad principium, quod non probet numerati nem,quia facta est in testamento, quod est id, quod controuertitur Debuisset igitur prius probare, quod id omne , quod in testamento apponiturinit solum ebitum ex vi eiusdem testamenti, quod aliud aliunde debitum non possit in eo poni, quod nec probat, neci
Ego secunde opinioni asserenti,quod illa consessio facta in testamento, seu vltima voluntate non obstante praeuia promiustone non plenc probat numerationem a
194쪽
tionem, nec excludat vim excipiendi, iatrimoni constituentis, seu promit- adhaereo propter communiorem D. lentis, quod non est necesse in legato presemi consenuum,quamuis nec ius positauum, de dote restituenda,que consistit solumseeunda nec rationem concludenter hanc euin in consessione testantis, quia, eum haee sententi a centem inueniam Uim tamen magnaim dependeat solum a voluntate eiusdem negans in eo facio, quod in hac hypothesi con confitentis, potest esse maior, vel minor plene pro currant duae coniectura quae inducunt iuxta beneplacitum eiusdem, adeoque prudentem crudeliintem pro non sol ratione incertitudinis redditur nulla . tione Prima est, quia, cum a die pro Huius opinionis praeter Herculanum fatemissionis magnum interuallum inter etiam exander eon . A..σ7., Rota cesserit ad diem conditi testamens,non Romana decis. 8 . num. I 6 apud Seraph est verisimile, quod, si antecedenter re num, d a Britori debent esse huius opi- ceperit dotem promissam, voluerit ad latonis quotquot sustinet etiam legatum illud tempus deserre conscisionem, os pro dote constituenda esse nullum, si quod uxor , seu eius parentes volentes non fuerit in certa quantitate. Contra- neglexerint reportare quietationem rium tamen magis communiter susti- Secunda, quia inter coniuges magna nent DD., oc praecipue Menochiuid cons let intercedere propensio , rideo, II. .8. ,σseqq. , Ioannes Angelus Bos squod praestant in testamentis, praeitent tras de dote e. io mari. Ioχ sustineri scies affectu beneuolentiae, non ex aliquo licet talem confessionem, quantumuis onere, si de illo aliunde non constet, sine certa quantitate in vim legati, qui- quae duo simul coniuncta 6c copulati bus adherendum censeo, quia legatum Ddimui, ue sumpta magnam videntur habere relictum pro dotis constitution sinera sit sine certa δε determinata quantitate susti certa quinetur Baltas Vovellus de dote part.6. pri. Nu.ri num. I. Campeuius de dote part . . q.8 . -mi verss. ., Constantius Nerius de dote 6.8. num. ., ct T. Animius Gubertus de dote c. q. num 4. A., ct T. x Me nothras de arbιπα. 6 ratio est, quia
non potest dici tale legatum incertum, cum certificari polit ex facultatibus logantis,4 constituentis,4 ex qualitati
essicaciam ad probandum, S sic ex prima videtur arsu presumptio pro nes tione solutionis . ex secunda verisimilitudo donationis.
Quinta est ex suppositione , quod
consessio de dote recepta sacri per maritum in testamento , quando aliunde istat de solutione, non probet non conitat de solutiones ' numerationem, sed sustineatur solum- που modo in vim legati, an, si in tali hypoc', tnesi auritus in coden testamento bus mariti. uxoris; neque obesse po--st,mbri sim fuerit umpliciter se dotem rcce est textus in . I. C. de dotis promis s. , ubito susti pisse, non tamen exprellerii detera anetur in tam quantitatem dotis receptae, teneat
vim legx isti legatum, in qua quantitate sit per
t sentcn eunde maritu,vel per eius heredes resti' tuenda dos,seu soluendum legatu . Non
sistineri procςdit hςcdiinculta in suppositione, qu indo quod praeccsserit promissio dotis in dea confessio termina quantitate , quia tunc coim est ne sessio esset referenda ad quantitatem certa qua proinissam , sed in suppositione quod tit uς limpliciter suerit promissa sine ulla expccisione quantitatis, vel nulla praecesserit promissio dotis Herculanus in
D. num. L. f. solat. matrimon apud M mcbium conf2M. num. q. &apud DamRationes nem angelum ossium de dote c. o. num.
pro hae o ., quamuis sustineat,quod legatum pro dotis constitutione une certa quam litate sustineatur, negat tamen sustineri legatum sine certa quantitate pro restitutione dotis consistens in confessi ne eiusdem dotis receptae sine expressio ne quantitatis facta per maritum in t flamento . Rationem diuersitatis in eo videtur decerni dote nulla certa quantitate promissam, vel efatam non parere actionem , nec peti posse non inquam, obesse potest, quia in tali textu nulla dos fuerat constituta depraesenti, sed tantum promissa de suturo, seu in futurum contulit dispositionem uxor, unde in data hypothesi poterit quidem uxor contracto matrimoni ad disponendum de dotes, seu ad illam constia tuendam, non autem immediate ad dotem ipsamcompelli,prout notat Piubar Rationes sing. si scriptum Instit de inutu stim pro manum. q. ad 2I. Dici etiam posset,quod maritus non posset sere ad dotem , μη donec fuerit arbitrio boni viri determinata . Caeterum per hoc non tollitur, quin legatum illud subsistat,prout pra ter praecitatos UD. docent Assia decis.
agnoscit, quia dos in institutione ν pari. 6.d ιαι.II. dicit, cesse speciale semper supponitur congrua attenta , in dote, quod ratione incertitudinis iueonditione personarum,d quantitat quantitate non vitietur, ex quibus infer
195쪽
Io permaritum ficta est Onscii sero , ergo nec legatum pro dote restituenda consistens in confessione eiusdem dotis receptae sine quantitate certa , determina in ratione eiusdem incertitudinis reddetur irritumaeum possit etiam certificari per relationem ad patrimonium connientis,ec qualitatis, seu conditionis personarum iso etenim ipso, quod maritus legat sub respe tu, Nai-tulci dotis, videtur determinare suam voluntatem ad id quod congruum est ratione talis tituli inspecto proprio putri inonio, o conditione uxoris ad arbitrium boni, trudentis viri. AssΕitrio VII Confessio dotis receptae facta per raritum in i j omnibus casibus,in quibus non preiudicat eidem marito, nec eius haerςdibus, nec etiam
ζω:iudicat ipsius creditoribus, in casius vero, in quibus marito praeiudicat,& ipsius haeredibus, quandoque praeiudicat creditoribus, quandoque non . Prima pars non videtur pati disticultatem , eamque sustinent Alexander cons.
Angelus Bossius de dote c. Io. - Ι 83. sic
in particulari consessio de dote recepta
laeta ante contractum matrimonium
animo donandi, ubi aliunde non con- st .it de numerationes, sicuti non nocet eidem marito confitenti, ita nec eius creditoribus Idem Ioames Angelus Bosus
ι .cit num. Ii Iecunda,in tertia pars
non potest distinctius innotescere, quam explicando casus, in quibus preiudicat,
cucasus, in quibus non praelucatc. t.
Primus casus , suo conressio simul marito,in creditoribus infert praeiudicium aest, quando praecessit promissio,&eonstitutio dotis, postea ex interuallo
pereundem maritum ficta eli confessio de eadem recepta Salgado in labyrint.ered.
lib. I. c. I 3. m. I. Factineas controu rur.
supposita illa preuia promissione, subsequenti consessione ex interuallo illa dos habet pro rie ritionem dotis, veram hypothecam in fauorem mulieris, praelationis priuilegium per textum ind.
t. in contractibus . sed quoniam c. de non numer ' cun. ergo, quatenus habet Ppothecam, iraelationem in fauorem uxoris, perinde,ac si est et vere numerata, iacit eandem uxorem praeferri quibuscunque creditoribus non habentibus, nisi hypothecam posteriorem, vel
etiam anteriorem, sed tantum tacitam. non expressam per ea, quae late docuimus tom .sub tit contractus XL depen. - . .s hypoth. manot. e. mcl. .M.,σηη9 pro operiura, DD., rationes ibi allegatas, to. quatenus vero habetur pro numerari ex praesumptione iuris firmat intenti nem, S ius uxoris ad excludendas quasi cunque exceptiones,quae opponi possint eidem numerationi. Neque audiendi
num Is ., dum ille asserit, quod textus m. l. in contractibus Ssed quoniam exelu S-lasit. dat quidem exceptionem mariti,&eius instantiae haeredum; in ordine vero ad creditores oppo taneiusdem mariti, nec verbum quidem faciat, unde eius dispositio non est trahenda ad hune casum ereditorum, iste vero ulterius procedens asserit se non videre, quid possit referre quoad er ditores tertio , quod dotis promissio praecesserit, qui in ea re non interfuerunt,4 si vera sunt, quae dicuntur in nostr. responsione possent facile eludi creditores per maritum efficiendo, vepraecederent instrumenta dotalia Non inquam , audiendi sunt, quia, ex quo
textus md. ι in contractimus sed sumiam c. de novi numeeata pecunia habet illam
confessionem mariti post praxedentem promissionem pro vera dote, num rara, sequunturaseandem Omniae eis priuilegia respectu mulieris inordine ad quoscunque,cum dos vera in ordine
ad quoscunque habeat illa priuilesia;
ex quo eluditur priina instantia Moline, cum etenim habeatur per illum textum illa dos pro numerata. Icquirit in se iura verae dotis, ter consequens aduersuuquoscunque; quod, si in allegato textu fiat tantum mentio de marito δε eius haeredibus,qui excluduntur a iure talis exceptionis, de creditoribus nullum prorsus verbum fiat, hoc prouenit,quia in ordine ad eandem dotem maritus consideratur, ut principalis debitor, ex quo non tollitur, quin excludantur etiacreditores mariti,cum exclusoprincipali intelligantur etiam exclusi miniis principales Ad illud ,quod lubditur ex Al-uam Uelasco dicendum est, cum o
dentiam promissionis acuare suspici nem fraudis in illa cautela, de qua su inponit idem Aluarus Velascus i unde si creditores aliud praetendunt,debet probare fraudem in illa cautela interuentiast, fecuniam non fuisse numeratam. Ex quibus fas erit deducere, quod,si facta per vaorem promissione, interim
196쪽
do pro missio praeiudi- Cet creditoribus quando
de dote recepta praeiudicat credi
toribus quando uit gemiinteruallo faceret illam confessionem de dote recepta, pie maritus contraxerit debit, o pro illis
obligauerit bona sua creditoribus, ipsa uxor sit priserenda eisdem creditoribus, quia stante precedente promissione con-klsio illa detotrahitur ad tempus illud tromissionis perea,quae supra lateor
auimus, o late probant DD. pertextum isa. I. quint in pign. bebeantur, atque hoc idem sentiunt Cominias M.
ovius Meeius in colles decispart.8 col-- 3sos vers. quinto, quod crum Dulicultas solumma aliqua esse potest quoad praesentem casum , an, si promissio dotis praecedens non constiterit perlegitimas probationes, sed solum
per eorundem coniugum assertionem , seu consessionem, vel per narrationem
Notarij, vel per alia verba enuntiativa,& deinde subsecuta fuerit confesisto de eadem recepta per maritum praeiudicet eiusdem mariti creditoribus perinde,aesi promisisto facta esset per legitimam probationem,& cocludentem formam Arbitror, probabilius esse,quod quamuis pretiudicet ipsi marito, eiusque haer dibus, non tamen praeiudicet creditori
cerna ad deci Π. Surdi .7. Ratio ex eo facile deduci potest, quia, si res ita cwet, facilis aperiretur via ad fraudandos creditores de facili etenim coniuges faterentur precessive promissionem, vel priuatas scripturas conficerent, sic semper vigeret praesumptio Daudium arg. l. s. 6. si pupillus f. de reb eor qui sub tit. I. eum quis 'cedem . penuit 1 delag. 3. Secundus casus est, quo detur per eonsessionem factam per maritum de
dote recepta fieri praeiudicium ne dum eidem marito , sed etiam ius creditoribus, quando scilicet illa consessio fuit ex interuallo geminata. In hanc resolutionem arbitror consentire,quotquot sustinent colassionem geminatam plene probare numerationem is excludere exceptionem non numeratae pecuniae in ordine ad maritum, inius haeredes Rotandus amasi cons T. umn M. lib. I., Mantua de tacit. ambigae uentib. I 8. it. 6. num. 18. Granimatuus decis O3. .3 I., ossius Riccim in coli deci pare. I. collect 2 o. atque in hoc currereis
paritatem eum praecedenti casu existimo, quandoquidem sicuti praecedens
sessio facit secundam factam ex interual- Io plene probare, sicuti promissio praeuia simul cum subsequenti consensione posita ex interuallo preiudieat nosolum ipsi confitenti,& eius haeredibus, sed etiam ipsius creditoribus, ita geminata conseisio ex interuallo posita eisdeereditoribus obesse praesumendum est, quinimmo plurimi sentiunt promissione
praecedentem, simul cum subsequenti confessione plenis probare, εἰ excludere etiam exceptionem non numeratae pecuniae sub ea rationes, quod importet geminatam conlauionem,&iuxta hunc sensum explicant textum in d ι. in e-- tractibus *sed quoniam c.de non numpecvn., atque his sunt Bartorus , Baldus, Alber eus, ct ab scribentes in d. . in contractibus f. sed quoniam. Videtur esse aliqua dinficultas in eo, quod illa eini nata consessio,cum procedat solummodo a marito, quantumuis ex interuallo seminathconniente, non videatur esse immunis a suspitione fraudi , prout notarunt cinus. Salicetus in L . in eontractibus
f. sed quoniam , praecipue ob eam rati nem , quia eadem suspicio , quae erat tempore primae consessionis,mini durare tempore secundae, quinimmoratione talis geminationis videatur consurgere maior suspicio tanquam ex nimia cautela. Sed huius difficultatis resolutioni valde conserre potest cosideratio, quod magis videatur subicera suspicioni Paudis promissio,quae se tenet ex partem stituentis dotem.& consessio ex parte mariti,quam geminata consessici ex pa te eiusdem mariti facta ex interuallo, quandoquidem in primo casu agitur de utilitate promittentis, constituentis dotem,qui facilius praesumi potestir misisse ex notitia futurae consessionis mariti, cum de ipsius fauore ageretur; in secundo autem casu solum agitur degravamine plius mariti, qui non est propterea praesumendus,quod voluerit sine recepta pecunia, seu dote st grauare, unde dicendum eli, quod ex illo interuallo inter utramque conlassionem ex praesumptione iuris sufficienter euacuetur illa fraudis suspicio. Tertius casus est, quo videtur etiam perconsessionem mariti inferri praeiudicium ipsius creditoribus, quando consessio est de dote recepta in bonis immobilibus Baltas in I.wiea n . c. deprimi . dotis, claudius quessis in nu. 3 . f.
foliat matrim. coaruuias lib. I. M. c. T. in ., Mantica de tacit., ambig. conuent. lib. II. it. O. u. I P. Menochius de pra Rationes pro hac
197쪽
ex validis Onue ris argui ruria. in traude
potissimum intelligendum est, quando
res immobiles traditae sunt aestimatae, estimatione faciente venditionem,prout
notat Ioannes Angelus Sosius de Olec. IO, num. I 89., quod videtur colligi ex textu in uatb. sed iam necesse C. de donat. antenvi Alios similes casus, in quibus con scisio mariti de dote recepta praeiudicat creditoribus colligi potest ex Draeceden'tibus, Wregulariter, ubi ex illa confusisione arguitur sus teter numerati ,excluduntur creditores mariti ab illa exceptione non numeratae pecuniae.
Ex aduerso non praeiudicat primo quando illa consessio ex non leuibus coniecturis arguitur facta in praeiudicium
ωratio ex eo deducitur , quia fraus mariti non videtur posse obesse eius creditoribus per textum ind. tb.sed iam necesse C. de donat ante nupt., ibit glos in eis. suspicio . Si autem inquiratur, ex quibusham coniecturis in particulari possit argui illa fraus mariti in illata,
consessione aduersus creditores, plures enumerat Ioannes Angelus ossius de dote C. IO. anum. 9. ad 63. Prima est, si pro tempore, quo maritus praestitit illam confessionem, constiterit magno aere salieno fuisse grauatum, impotentem ad soluendum, satisfaciendum creditoribus Menocbius de praesumi. lib. '. pra-
etenim praesumitur, consessionem illam secisse ad effectum, ut bona ipsius potius ad uxorem deuenirent, quam ad ipsius mariti creditores; limitant tamen aliqui
in casu, quo aes alienum, quo maritus promeretur, esset modicu, cum promo-clica quantitate non bene habeatur suspieio fraudis Fontanella loc cit num. 9.
Secunda est, quando immediate post
consessionem dotis receptae maritus maximum aes alienum contraxit, admut ex suis bonis satisfacta prius dote consessata non possit illis satisfacere.., lexander conf
Dixi immediatὸ,nam si post consessionem a multo tempore contraheret illa debita videretur cessare suspicio fraudis,ut preMbat Rotandus cons. . . II. lib. arguen a contrario sensu a breuitate temporis ad eiusdem temtUris interuallum,ucuti enim, inquit pie, breuitas temporis a consessione inducit suspicionem fraudis, ira lonsinquitas temporis ad eandem confessionem demit talem suspicionem. Tertia est, quam assignat Rota Romana
quando scilicet illa dos, de qua facta est
siva attenta conditione promittoris. Has coniecturas inducentes suspicionem fraudis in marito cofitente ex DD. prea-
legatis insinuaui. Aliae plures possunt
eandem indutare, sed certa regula non potest praescribi,unde secundum rerum contingehtias erit iudicandum . Hoc unum tantum in hac materia addendum censeo , de quo late agit Antonius Faber lib. I. Od. it t. o. ecfla s. quod, si maritus,cum esset graui aere alieno grouatus ad illud sanandum bona sua, ditioni exposuerit, plurima extinxerit, cum deinde reliquum vellet in . uxorem deuenire, quod cederet in pri- iudicium aliorum creditorum dixerit in instrumento, quod postea confecit,se amplissimam dotem per manus debit rum ipsius ab uxore recepisse eadem uxore praesente, non ramen eisdem debitoribus, tunc illa confessio habeatur pro suspecta fraudis, nec noceat eisdem creditoribus, quod etiam sustinet Damnes Angelus ossius tract de dote d. e. IO. - . III. qu e resolutio in eo fundatur,
quod illam consessionem per illa verba
enuntiativa fecerit animo donandi ux ri in praeiudicium eorundem credito . Sed circa hunc casum oritur difficultas, an, cum illud instrumentum confessiotiis uxore praesente, & stipulante, non
tamen praesentibus ijsdem erutoribus factum fuerit per ipsum, intelligantur debitores eiusdem uxoris, qui non interfuerunt illi stipulationi liberati a debito
erga uxorem stipulantem Uidetur prima fronte asserendum, quod ijdem debitores liberi remaneant ab oneres lutionis, si postea uxor mortuo marito aduersus ipsos ageret ad consecutionem suorum creditorum, quandoquidem ex quo stipulata est eadeindebita confite
te marito esse soluta, non videtur amplius ad illa habere regressum,&, si eidem consessioni innititur ad agendum aduersus creditores mariti inordine ad bona eiusdem mariti remanentia, non video, quomodo possit postea eandem. confessionem 4 stipulationem impugnare ad effectum agendi contra tua debi-
198쪽
debitores, quos quodamodo quoad ac noxal. in . eum dilectus de e suet. ἰceptationem, seu per acceptatione illius praecipue ibi secus duplicem inuolue- consessionis liberauit. Nihilominus con re exorbitantiam a iure communi, ut intercederet in praesenti hypothesi, se-
res tame, im non meriant promes, non eximuntur
trarium, 'uidem non incongrue sustinent Idem Faber Ioannes Angelus Bosus Ioe eit., eo quia consessio inter alios facta non potest parere debitori liberationem , si reuera debitum non a persoluerit, quinimmo ex eo, quod illa confessio facta sit inter personas suspectas,non videtur inducere probationem; cundum quam una exorbitantia esset in eo , quod tribueret executionem par tam eidem instrumento consessionis, quod non tribuit ius commune per lex Inuolue tum inu. . . se conuentione f. de iudic., rei dupli
posse , altera , quod dicta executio ex bitantia Solvitur
nec dici potes, quod in paenam delicti tenderetur ad alias personas ab expres a iure cis ipsa uxor intelligatur priuata iureia, quod habebat in suos debitores, cum per illam praesentiam,vi stipulationem articipauerit in fraude mariti aduerus creditores eiusdem; Non, inquam dici potest,quia mulier peream stipulationem intelligitur voluisse sibi solummodo prodesse quoad illam donatione maliti in illa consessione,non au te obesse quoad ius, quod habebat aduersus suos
debitores,cum nihil actum fuerit cum .
eisdem, quibus propterea illa consessiosis in instrumerito aduersus id, quod habetur in rub. . res intra alios acta pert tum. in ι saepes de re adic. unde statutum interpretandum est in eo sensu, ut minus discordet a iure communi, e go,cum de iure communi instrumentum
conissionis non extendatur vltr 1 pe sonas contentas in eodem instrumento, nec erit extendendum tale initrumentum, quantumuis guarentitata tum ,
adeoq; nullo modo nocebit creditoribus,sed ad summum ei dein marito comnon potest prodesse quoad ipsorum li fitenti, eiusque haeredibus. Hoc adeo
berationem. Quae adeo vera sunt, ut, verum existimant Baltas Novellus de dote uxor ex illa donatione lucrum aliquod pari. Io m.1I , Ioannes Angelus Eosissis bonis mariti consecuta fuerit no , de dote d. c. o. m. O . Ut asserant tamen adhuc eiusdem debitores intelli etiam verificari, quamuis statutum digantur immunes ab onere inlutionis, ceret, quod instrumentum consessionis cum ex ipsorum pecunia, vel eorumno docis executioni mandaretur contra mine nihil fuerit uolutum, quod exi quoscunque, cum dicant hoc etiam d git uxor titulo donationis ab haeredibus here recipere interpretationem a iure
mariti, non potest prodesse debitoribus eiusdem titulo dotis Fabre. Bossus lociscit. Verumtamen est, quod creditores
eiusdem mariti pollent agere ad illud lucrum, cum fuerit in ipsorum praeiudicium,ec fraudem. Non praeiudicat secundo, quantum uis illa consessio de dote recepta facta fuerit per maritum ux3ri in instrumento merentimiato habente ex vi statuti executionem paratam, vel vim rei iudi
I 3. Em3. R. aduersus Baldum in ι. I. . .
c.d priuil.dot., oema. pecunia c. desolui., qui ea ratione mouetur, quia, cum statutum figat pedem super ipsa consessi ne,non super ipsa dote data δε tribuat
eidem executionem, videtur excludere quamcunque exceptionem,que directe, o immediate aduersaretur eidem ex cutioni Ratio huius nostrae resoluti nis ex eo deducitur, quia,ut bene notat Bridui Ouelius Ioe. cit illud statutum
tribuens illi instrumento consessionis executionem paratam,& vim lententiae debet a iure communi interpretationem pasiluam recipere pertextum in ι. I. vel expressam hypothecam , an vero etiam communi, intelligatur solummodo in ordine ad eos, cum quibus actum est, non in ordine ad alios , cum quibus actum non est. Non praeiudicat tertio consessio dotis receptae creditoribus eiusdem mariti, quominus possint opponere excepti
nem non numeratae pecuniae in dubio, quo eadem presumatur fite t. sub spe futurae numerationis in tempore ad proponendam eandem exceptionem con 'ohe mis
eesso Glosa, ct Bariolus in assiduis c. qui h6, 22
pol. in pign. babeantur, in ι. I. f. solut iudicae matrimon. . ibi elatus pag. I. nu. I . creditori υers. cum huiusmodi per textum in d. ι bus, quin
hocoue videtur colligi expresse ex textu chamerte in ι.9 cui penult. c. de non numer pecuri. sub spe
ubi conceditur non solum ipsi debitori numera principali, qui consessus est talis excem inruo. tio, sed etiam creditoribus eiusdem debitoris principalis. Difficultas solummodo esse potest,anea,quae mox dicta sunt intelligenda sint
solummodo in ordine ad creditores reales,hypothecarios,& habentes tacitam,
199쪽
ordine ad creditores chi rografariosa
tollitur exceptio respectu mariti.
etiam in ordine ad ereditores persona les, chirographarios, habentes solum personalem actionem, si tamen sint anteriores ad eandem confessionem. Censendum est, eadem intelligenda esse etiam inordine ad creditores solummodo chirographarios,& habentes dumtaxat actionem personalem Sorinus ina. I. num. 9 I ff. solui. trim. Ripa in I. quaestum L si sponsa insin. f. de priuileg. credit.,
ιio illud, Marus Valasius d. confult.6. n. . i. n. quod probant per d. l. si cuic densu numer pecvn. ubi textus indefinite
loquitur de quibuscunque creditoribus non distinguens intericales, persona. les,seu chirographarios,in hypothecarios, ratio est, quia,cum illa dos non habeat priuilegia verae dotis,non excludit quotcunque habentes verum int rene contra maritum qui consessus est. Contendunt hic aliqui, an nolente marito excipere intra tempora a iure praefinita ad opponendum, si exceperint ipsius creditores in iudicio su cubucrint, intelligatur praeiudicium illatum eidem marito non excipienti, adeo ut non possit amplius opponere viceversa, si ipse maritus opposuerit,di succubuerit in iudicio,intelligatur praeiuditium illatum eiusdem creditoribus, quominus non possint amplius excipere etiam durans tempore a iure praefinito ad opponendum Z Menochius de praesumpt. lib. 3 praesumpt. II. num. I 6 propὸ finem, Petrus sarias inu. I part 6 nu. H. paulis post princip. docent,agentibus, seu excipientibus creditoribus, non excipiente marito, si contigerit creditores excipientes in iuditio succumberes, per sententiam condemnari, non inferri praeiuditium eidem marito, quominus possit opponere, excipiente vero eodem marito, ter seiuentiam condemnato inserri praeiuditium creditoribus ipsus. Rationem diuersitatis in eo cognoscunt, quia creditores non passint impediri ab eodem marito ad opponendum, cum admittantur ad talem exceptionem in- ecpcndenter ab codem marito a iure
in . t. si cui c. de non nure pecvn. ac
proinde sententia contra ipsos lata non potest nocere marito non excipienti pertextu in I. saepe trae reiud. raritus vero tanqua principalis debitor, cum sit primarium fundamentum exceptionis, a quo solummodo alij habent causam, si succumbat, utique alijs habentibus solummodo ab ipso causam praeiudicat per rextum ina. apud Celsum S. de amboriss de dotι excepi. Adderem pro hac opinione,quod clitentia laxa inaua mar, tum excipientem eneruat landamem tum cuiuscunque exceptionis,cumque cunque exceptio habeat originem ab
ipsius consessione. lj vero e contra apud Damem Ametum Eostium d. c. Io.
m. I99. in n. absolute sustinent, nec per sententiam aduersus creditores tolli exceptionem mariti, qui confessus est, nec per sententiam aduersus eundem maritum excipientem contra propriam confessionem tolli exceptionem credit
rum, quod colligunt exta. i. si cuic de
non m er. pecun dicentes, quod, sicuti sententia lata contra creditores non pr
iudicat principali debitori, ita nec sententia lata contra principalem debit rem praeiudicet creditoribus Quid iam in hac controuersa concludendum. Arbitror potiora esie iura propriori opinione, quia sententia contra mar, tum lata in hac hypothesi tangit, a rit principale fundamentum excepti nis, destructo fundamento ruunt Omnia,quae fundantur in ipso. Sed quid dicendum sit, si tempora pertransierint respectu mariti ad opponendum praefinita, an scilicet tunc creditores eiusdem mariti possint adhuc valide,& efficaciter opponere excepti nem ad essectum transferendi onus in uxorem probandi pecuniam fuisse numeratam3 Communior sententia asserit, quod elapsis temporibus ad opponem dum concensis non posse valideae esse citer creditores mariti opponere ex intionem ad effectum transserendi onus probandi in uxorem; posse tamen in se assumere onus probandi, quod pecunia non fuerit numerari, seu dos non solu
asserens non vinponente marito
LOT.,Bariolus in I. si s C.qui pol in pes. babeantur, o ibi Ampelvis, Paulus inu. si marito in princip. f.solar. matrim. Baldusini pecunia c. Diat. , OMI.Deo nobis C. de Epistop., o claris , O in I. I. c. quando liceat ab empl. , qui vel ea ratione mouentur, quia,si aliud diceremus,Mmnia
instrumenta dolia careret priuilegi ν, vel quia negligentie creditorum imp randum est, quod non interruperint cursum temporis allegando pritatam exceptionem, prout quilibet creditor, cuius interest per textum is d. l.β cui c.
de ηα numer pecun potest allegare. U- mirant tamen nam communem sente tiam , ita ut tantum procedat, quando conditores sciebant ratem exceptionem competere marito confitenti, eam
obhcere neglexerunt, quia tunc ne sitigentiai
200쪽
riam gentia , leunon exceptio imputatur creditoribus Glosa indscripturas in rebsuum robur C. qui pol in pigu habeantur , non vero, si creditores fuerint ignorantes,
ruta tunc cessat culpa, negligentia,t eisdem succurritur de beneficio restitutionis in integrum cylosa ina in contractibus eis posituris c. de nonnum pecunis Bartarus ina. i. s.s quis propter s. de itin. actuque pria. Contrarium tamen docent secursas inci assiduis in ob lata c. vii pol in pign. babeantur, Bulgarinus in ι. I. f. Diat. matrim. n. o. versao obstat uarus
ubi asserit,hanc opinionem pluribus placuisse , mihi quoque valde arridet
propter rationes, quas considerat Valaficus M. eis. ubi primo nota quod nullutextum inueniat, quo tantum in ord ne ad creditores deieratur temporis a sui ad excludendam praedictam exceptionem,quantum reali numerationi,qui nee etiam praesumitur ex consessione oreccptionis eiusdem, nec obesse asserit textum in auth de tempore nonsola pecvn. versistenim, cum ibi stilummodo dicatur, quod, si confitens receptionem non Proponat querelam pecunil non numeratae intra tempora a iure praefinita ad opponendum , arguatur , quod Oluerit dotem quidem non solutam esse per haeredes soluendam, non autem, quod praesutriatur solutio posita subditque rumis iniquum videri, quod maritus ira propensus in fauorem uxoris noceat tertio, irosit mulieri, cum cialterius facto non debeat alter grauari pertextum in l. non debet f. derri iur praecipue, cum a iure inductum sit, quod lapsus temporis ad opponendum, eu etiam renuntiatio exceptionis praeiudicet debitori ncin excipienti intra tale tempus,& renuntianti, eiusque haeredibus pertextum in Mub An cum mater c.de dote Instantia aut non numer non vero alijs. Quod, si
dixerit,praeiudicium non inferri creditoribus ex eo,quod maritus intra debita tempora non exceperit, sed ex eo,quod ipsi intra inlia tempora non exceperint, cum de iure utpote habentes interesse excipere potuissent i statim respondet
idem viarus Via custoc. cit. in I 3.expli cando textum inu. si cui c. de non numer.
pum , quod non sit, quod imputetur creditoribus, si non exceperint, cum agatur de iure, quod debitori suo competit; est autem valde impurabile eidem marito, qui, cum nouerit suam confessionem non fuisse veram,& sibi a iure oerescriptum esse tempus ad opponendu ,α intra illud non opponit Fateor priorem opinionem esse magis communiter
receptam, sed haec posterior sua probabilitate non caret. Non preiudicat quarto confessio mariti de dote recepta creditoribus eiusdemariti,quantumuis ipse maritus renum tiauerit incontinent exceptioni non numeratae pecuniae Ratio ex superius dictis clare deducitur , qui , quando talis renuntiatio incontinenti facta esta confessionem, non praeiudicat ipsi marito principali debitori per ea, quae supra docuimus sub Me eodem tit.de dote
I pr M. IN. in princip. vers terum quam tumuis per textum inu. Ut cum auth seqq.c de dote eotaionnum. . docent Augustinus Barbosa collact ad i. ex cautione nu.O., I 2. C. nonnum. pecvn., Molina de iusto iure tris 2 disp. 39. u. .. varus Maia sus consuis. 6. num. Ιχ., ergo multo
minus pri iudicare censenda est eiusdem mariti creditoribus. Dimicultas solummodo videtur esse, quando talis renuntiatio perinia ritum facta esset ex interuallo, in qua D. maxime diuisos inuenio. Talem renuntiationem praeiudicare eisdem credit
ribus docent Antoniata Fabe libJ C. tit. Io desin. 3. Bariolus in I. Esidui num. LI. C. qui pol in pign. bab., Bardus Vovellus de dote parta . . m. , nsilius ad decisa A., Adflict num I. , August. arbosa collea adl si cui Mum.8 sed de dot caut non num. ,
qui pluribus ad hoc rationibus mouentur; primo, quia exceptio non numer. pecuniae, quae non competit marito,iam mini competere eius creditoribus Secundo, quia lapsus temporis ad opponendum praeiudicat creditoribus, ergo multo magis expressa renuntiatio exceptionis cum lapsus temporis non aliud videatur importare , quam tacitarn renuntiationem eiusdem exceptionis. Verum non preiudicare sustinent Glosa ina assiduis ob datae c. i mi in 'gη.
Rationes ex codeducunt, quia renuntiatio mariti non potest obesse eius creditoribus i. s. si unus . ante omniat depas.. cum ipsi creditores utpote habentes interesse poesint ex se oppinaere, quantumuis marito inuito,non videtur posse esse in facultate mariti eorum ius excludere per illam renuntiationem pertextumina. I. s. si culpas siquid instauri eredit. Quid iam in hac controuersia concludendum' videtur aliquod nin
iij tacessere id, quod diximus sub buc