Nouissima praxis theologicolegalis in uniuersas de dote controuersias, auctore D. Gregorio Rosignolo ex cler. reg. S. Pauli, Nouariensi, .. 1

발행: 1691년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

541쪽

ya a Contractus XUI.

tis responsonis supponuntur omnia re Sententia agerens teneri ad interesse prer. quinta concurrere, nemee, quod illa dilatio solutionis fuerit causa illius damni, 'uod debitor fuerit in mora solutionis, posita intereellatione, quae lassiciunt per tradita a Gratiano discept.

seqq. ergo maritus debitor ad illud in- supplendo. . Contraria sententia exponitur cum suis rationibus. 3. Si ageretur de rescinderedo contracta ex vi enormis a lasionis fractus rei vendita sunt restituendi ex integro a principio

contractus . .

Si agatur de usione simplici interes es s.

plendum ad ratamfructuum . . Cum tuerit in mo

ra resti- tenetur

ad quidquid interest, quod pretuim illud non fueriti

teresse tenebitur Neque obstat, quod Si maritus soluerit pretium inaequale ,s teneatur ad fructus Me ad interesseta, tentia negans teneri a principio adstamupreti correspondens eisdem fructibus aequales . . per ea,quae superius probauimus,adeo Sententia afrmaη exponitum T. que non teneatur ad interesse illius Si maritus scienter contraxit cum silieno damni emergentis, si hoc fructus exce mi inaequalitate tenetur ab initio ad inte-dat; Non obstat, inquam, quia,cum sit in mora restitutionis, tenetur ad quidquid interest einptori, quod pretium illud non fuerit persolutum in sic ad damna , quae eidem ex illa dilatione emerserunt, cum illa non emersi.lent, si facta fuisset solutio. Respondeo secundo. probabilius esse, res iret aqualis . .

Si ignoranter non tenetur . .

Diso visiri XLVI. Sistimus adhuc in suppositione, quod per aestimationem fundi dotalis hic pleno, cu abs luto iure transierit in .iritum, quamuis nuptiae non fuerint secutae, in qua

soluti.

tur simul ad fructus, seu interesse preti tunc facit fructus suos eiusdem fundi eYplica- non soluti, in illud interesse damni dotalis, non soluit pretium,teneatur tus. emergentis detracto dumtaxat m,quod ad interesse eiusdem preti, ad quantita- uxor expendisset in reparatione talis te fructuum; sed ulterius progrediendamni, si pretium in tempore fuisset tes supponimus, quod in illa aestimatio- eidem persolutum . In hanc consentire ne enormis facta fuerit laesio aduersus videtur Sabellius in summa diuers tract in uxorem , quae tradidit illum fundum ureb fructus num. 29. ers sicut ὸ contra aestimatum, ad ut eadem uxore age debentur, ubi, cum dixisset, quod debea te esset supplendum pretium iuxta disetur ab emptore ipsi venditori, qui fuia positionem textus inl.2. .de rescind. vendum tradidit sibi non soluto pretio, in dit. ubi si e legitur Rem maioris pret , steresse fructuum, subdit, quod etia tria tu, vel Pater tuus minoris drstraxerit, ha debeatur intereis damni emergentis mammest, ut e pretiam te restituente probatis requisitis,in per hoc allegat emptoribus fundum venundatum recipias Gratianum discept for edia m.8., Afer audioritate Iudicis intercedente, ei se' lisum deos. Si Ratio ex eo deduci pa tor elegerit, quod des iussopretioJecipias, test,quia ob illam dilationem solutionis i inquirimus, an in hac hypothesi fuit in causa illius damni emergentis, teneatur solummodo ad interesse pretii adeoque ad illud reparandum tenetur conuenti improportionati valori fundi ex alio capite aequum non est, ut quis traditi cum illa aestimatione inaequali, fruatur re, pretio pertextum inu.eu an vero ad interesse preti supplendi rabι f. de actae t. ι Iulianus . extendito iuxta terminos dictae legis 2. C. de rescin- feod. , ROt Rom. part.9. recent.decf.226. dend.wMit., adeout, si pretium conuentum inaequale sit decem, iustum pretium M viginti teneatur tantuin asinteresse capitalis ut decem, an vero ad interesse capitalis, ut viginti. Budus, o Salicetus in d ι. 2. C. de rescind.wnd sentiunt fructus recompensati uos deberi respectu ratae pretis uinplendi iuxta terminos d.ι.2. .de rescind.-Mir. Hos D. arbitror ea inniti ratione,quia et attendenda aequalitas interrem venditam, pretium a tempore neri ad initi contractus, ergo,si tu non est D st ictus sita qualitas,erit ex tunc constituentia,' ς ' . ii ex uateruallo erit detecta,erit retro iμπηψς

S. XLVI. An maritus, cui traditus sui landus

aestimatus aestimatione faciente venditionem, sed cum laetione enorini respectu tradentis, teneatur ad fructus respectu etiam pre

iij supplendi.

rens a ritum te

542쪽

trahenda ad tempus eiusdem contrae debeatur interesse non ad ratam praetiitus, sicque ex eo tempore debebitur in inaequalis conuenti, sed ad ratam seu steresse pretiyiusti, & aequalis,perinde, uum,4 in hoc assentitur Siana resol S atatur ac si tunc esset posita illa aequalitas mor .part.3 tras. .resol. II . inpari. q. de laesi Contrarium tamen sustinent, scilicet tract xesol. 38. , ubi alios plures citat.

non deberi Ductus recompensativos res Ratio ex eo deducitur, quia huiusmodi Inrac

a pectu ratae preti supplendi iuxta ter interesse non datur tanquam Usura pre si soluta Contra minos d. .2 C de rescita venditione com iij non soluti, sed compensatio fructuu olim adria sen munius D D. , praecipue Magonius de qui ab eodem emptore percipiuntur ex rata ru-tentia , ci Flor.23. num.8. Simoncellus de decret re empta sic exigente aequitate iustitiae ctuum, e PQRi lib. a. tit .7.num. I 4.., Sabellius in resol. e M. commutatiuae, quae in aequalitate con 'pp ς' pH es Baptista de aris de init. reges. lib.2.di1curs. 3o. num. 3. seqq. Quid vero sentiendum esset, semin se festi Francus dec Μ ,σχω. per toto Paulus tor, seu maritus facta illa aestimatione aeti uasis christinus deess.Belg.69ium. I vol. . , an inaequali,per quam fuit enormiter laesa no soluti. felicius decis. in . Vrceolus tras. derran mulier, quaerem illam tradidit aestima essas. q. 89. min. 7. hocque intelligen tam, pretium immediate Oluerit, lim,YI dum videtur, siue postea rescindatur deinde cognita inaequalitate uxor agat tu solia contractus, siue emptor elegerit retinere ad constituendam aequalitatem in . pre uerit prerem emptam reducendo pretium ad io, vel restituto pretio inaequali ad re rium m*aequalitatem Rationem ex eo dedu petitionem rei venditae, si emptor nolit eunt, quia emptor habet titulum colo adaequalitatem valoris rei conserre re , int. ratum ad faciendos Ductus suos, quin duum preti j, an tunc idem emptor te resse pre immo est verus Dominus, non habet neretur ad Ductus a principio,quos per iij qua- cepit ad ratam preti aequalis valori lis prineiusdem rei Negant Hodierna eontrouers cipi κ onus, nisi ad soluendum pretium conuentum , cum talis contractus non sit ipso iure irritus, ergo solum tenebitur idem emptor ad interesse preti, conuenti, & non ad ulterius. Quid iam concludendum . . du . Respondeo primo . Si ageretur de rescindendo contractu ex causa enor-

deet1.q9ti. Fabius de Anna cons. q. , Fontanella decis I .,σseqq., Ioannes Antonius ab Ecclesia lib. I. Aser. Lys. ι- 8.s Postius de manulenen. obseruat L 6. . 8 is Ist. Dines Baptista de Luca de regas discurrao.

In enor

missima

fructus

stituendi

missimae lesionis fructus rei venditq sunt mm.3. . de empl. invendit discur. q. ex integro restituendi usque ab initio num. v. . de dote discurs. 6o sub nu. 26. contractus. In hanc consentire videtur resquarto tandem, qui omnes ea rati castillus de tertiis c. 18. num.D. Dames ne mouentur, quia talis emptio, & ve Aratonius ab Ecclesilib. I. observ. i 33an. 9. ditio est in sua origine valida, perse- Ioannes Iaptista de Luca de empl. , venit cra,&peream emptoremcitur verus,&

na traifutionis metae I9. Aprilis I 6 .eoram Her pio Ratio ex eo deducitur

quia, ubi est cito rami lima laesito incipis contractu, iura praesumunt dolum, malam fidem in eo, qui laedit; ubi autem interuenit dolus, mala fides pos- teneatur ad buiusmodi fructus propo Praesu sessor non facit fruetus suos, cum ipse tionatos valori aequali eiusdem rei ven-rnitur in dolus impediat acquisitionem, rideo clitae, quia tunc per illam contestati tetrotractiva restitutio eorum in rauci nem emptor constituitur in mala fide, persectus dominus , te licet subiaceat reciseloni, donec tamen sequatur eadem recistio,iacit tructus suos; Asserunt tamen huiusmodi DD., cum eisdem Marcus Antonrus Sabellius insumma diuerstras .in ver, fructus tu o , quod post& contestatam litem emptor

tali contrairii dolus

rem venditoris conceditur arg. quid si minor fuerimor .. u. I. C.si maior fati. alien rat babaeae. Caluinus de aequitate lib.

Respondeo secundo si ageretur de laesione simplici, ordinaria stantibus praemissis, quod stilicet, ubi per emptorem non est solutum pretium,debeatur ratione cuius non potest facere fructus

suos Affirmare videtur ossa depriaiIMeditoga .ampliat.6. sub m aD. ubi anserit sententiam,quae docet in remedI.2. c.de resemd vendat fructus restituendos Senten- esse a tempore contractus, nec iurium, tia assim

nec DD. auctoritate ita destitutam esse, mans' ut contraria maximam disticultatem . Q itur interesse preti,nons es uti, non adratam non habeat, allega Matiemum inci. I. eiusdein pretis, sed ad ratam fructuum tu HIw6. recopillιU. . - . I 2. . ita perceptorum ex fundo vendito,non vi pro eadem iudicatum asserit in rcgiae detur ambigendum, quod a principio Mancellaria Pintiana,M pro hac opi-Vu a. nione

543쪽

s Contractus XVI

nlone ea ratio allegari potest , quod It, cum omnia iura resistant in ordine

stante ita graui uesione non videtur pos ad huiusmodi fructus possessoribus uim se bona fides in emptore considerari, ae fidei. sine qua non potest facere fructus suos. Ratio serendae partis ex eo deduci- Sentio resoluendam esse hanc dim tur, quod ad lacteudum fructus suos euitatem eum distinctiones vel etenim sufficit bona fides,in titulus coloratus,

maritus pro tempore contractus con licet postea contractus rescindatur Ma Adest brascius erat illius enorn is inaequalitatis, unius Dei FIM.13. m.8. Sin cellus de Uzy'ωλ eum mala fide et illius erat igna decret.ιo.3 tit 7 m. I ., Sabelliu in re coloratus rus, secum exclusione malae fidei; M.c 8. m. o., Ioannes Baptis a de cades in i Iuxta primum membrum distinctionis regat. Io. a. discurs. 3O. m. 3. , seas , tu, erae arbitror maritum emptorem teneri ab Paulus Christius deci Belg.6o.n.I.wι.3. astiens it initio eiusdem contractus ad fructu huiusmodi autem emptor non solum lius enor compensativos respectu ratae preti sol babere praesumitur bonam fidem , sed mi in* uendi iuxta terminos dat. i. c. de rescind. etiam iustum titulum, cum vere factus

' vitis in in hoc consentire etiam vide sit dominus talis rei; non enim textus

euhab mi tur MarcM Antonius Sabellius in summa in .ι.2. . e rescind. vendit rescindit ipso eio ad in diuerstrin.mveis. fructus num.3o. dum iure talem contractum initum cum illareres dicit, se hodie dubitare, cum stante ita inaequalitate, sed solum tribuit eminpreti enormi laesione non possit bona fides in tori electionem, vel ad restituendam ali lac emptore considerari subdit tamenta, rem, vel ad supplendum pretium usque quod,cum sussiciat malam fidem abesse, ad aequalitatem & emptor sit verus domhus, Si habeat Dissicultas aliqua solummodo desu- electionem restituendi rem,vel supplen mitur ex ijs, quae dicebamus in secunda di pretium,non teneatur ad fructus re responsone, nempe quod, si peremptinstituendos a tempore initi contractus, rem non fuerit solutum pretium con- sed ad summum a tempore litis conte uentum etiam inaequale teneatur hic nata .rbi vides, quod in tantum hoc interesse soluere non proportionatum deterininet, in quantum supponit abes eidem pretio inaequali ted Ductibus a se malam fidem ergo extante mala fide re vendita perceptis ab eodem emptore, argumento a contrario sensu deducto loc ab initio contractus, ergo, oua sentire debet, quod teneatur ad Ductus tumuis illud retium inam uale Iurento restituendos ab initio contractus. Iuxta persolutum,erit interesse ad ratam premis secundum membrum distinctionis satis iij supplendi, seu reducendi ad aequali-- aequam existimo opinionem negantem ratem cum valore rei venditae ab initio teneri ad fluctus restituendos ab initio persoluendum, quandoquidem in utro- initi contractus M agerentem teneri que casu emptor habet bonam fidem , dumtaxat ad eosdem post litem conte titulum coloratum, vere iactus elistatam, In hoc consentiunt omnes dominus rei emptae, quantumuis inter Instantita praeallegati pro sententia negante cesserit illa inaequalitas pretij. Sed huic ex prae Ratio rimae partis ex eo dedu dissiculini potest occurri assignando missis de citur , quia possessor malae fidei non dii crimen, quando pretium, quantum ducta, α

facit fructu suo Rota Romana pari uis inaequale est solutu ab initio con d12. recentiorum decis I9. per totum , tractus ac quando non est solutunia, hocque colligitur per textum is nam,quando adhuc solutum non est,im

ι si possessor 3 sed si uis de petit ba teresse,quod soluitur,non est usura eius-

Possessor ed., ergo extante mala fide in eodem demi iij, sed compensatio fructuum,

M si ad ,stiis fructus ad raram preti sup quos percipit interim ipse emptor, quin id opis plendi tenebitur ab initio contrabus propterea debet esse ad proportionem

tu, suo, Neque ouesse potest, si asseratur, quod ipsorum fructuum p quando vero pre- ad faciendum tructus suos sussciat ades tium iam solutum est, iam emptor it se intem, qualem titulum etiam inua fructus suos absolute, cum habeati Iidum, iuratiuum, dummodo non . nam fidem, dotitulum saltem coloratu, sit reprobus, & quaelibet causa et itan ex dispositione iuris validum, nec vl- temeris la ,- bestialis excuset a resti tum habet onus compensationis . cum

tutione fructuum Buratus deci I 84. d. contractus ex utraque parte intelligatur

Ladovicus es. 7 ., Peregrinus de fideicom completus per adimplementum comari. 49. u. II 8. Rotapart. 2. recent. decis uentorum, Inde si quod onus consurgita . s 28. Non, inquam, Obelle inemptore,incipit tum a tempore ,

potest, quia ea, quae hic dicuntur, pro Quo constituitur in uula fide per conto cedunt dumtaxat, quando supponitur stationem litis. abesse mala fides, quod hic non conunt i autem urgeas, quod etiam, quam d.

544쪽

do pretium adhue in lutum non est, i , vero titulo mere gratuito,quatenus ille. telligatur contractus completus quoad quipromisit erat debitor mulieris, quia determinationem pretij, adeoq; debea centetur promississe de eo, quod mulieritur tantum interesse preti conuenti, debebat, vel quatenus nullo praecede Alia in quantumuis inaequalis, non vero ad te debito, sed ex mera liberalitate pro Astanti, ratam fructuum ex re vendita percep misit,4 maritus acceptauit promissio - . . P V, torum, cum hoc acquirat bonande, nem. Rursus aduertendum est,titulum cilis Verus Dominus ipse emptor; statim procedere, quando Ile, qui promisit esse, ii impugnaberis, quia illud interesse non tempore promissionis erat soluendo, o tutum. soluitur, ut usura preti debiti, sed in , postea ex mora factus est impotens, nam compensationem eorundem fructuum, quando a tempore promissionis erat im- adeoque debetur adratam ipsorum no potens diuersa est ratio, de qua re ins ad ratam pretijdebiti, caeteroque solue quenti paragrapho erit sermo ex pro retur runquam usura ob dilationem sesso. temporis, adeoq; usurarie. Respondeo primo, si promissio facta fuerit a debitore ex titulo oneroso, c --------- ----- ex causa necessaria, de maritus diu distulerit exactionem dotis promissae proin

L XLVII. riculum imputatur eidem marito , siet: ζ

Iromisso factus fuerit non soluendo bime n.

ontanella de pas nuptialibus rom. .cι-s inarius. dc maritus longam moram habue- .glafilart.2. n. ., casar Barcius deci de marim rit in conueniendo promisso τι n. 13- Berous cons. 78. ib. I., costa rus dist rem , qui interim iactus sit de priuilex ered reg. v. ampl. 6. num lari

non ibi uendo periculu Expresse olligitur exu si extravus 33 2'l' pertineat ad ipsum Ne iure dot. ubi sic legitur, Si extra- maritum neus, qui dotem promiser, A. scaui sit in ira

facultatibus intequam dotem daret, marito. Vim AE R I U M. tabitur, ito, cur eum non conuenerit, maxime, si ex necessitate, non ex volant seUus tituli explanatus . . te dotem promiseris Ratio autem ea est, Uiderabilia circa titulam. 2. quia, cum debitor esset necessarius, de-

Si romisso fuerit debitor necessarius,' uit maritus statim eum conuenire, sic maritus diu distulerit exactionem pericu compellere ad soluendum , quia nihillum eidem imputatin . . de suo prominisse censetur, quare, si hoc ita vis ad modicum temporis distula maritus non fecit, de interim debitor fa-rit . . ctus sit non soluendo, culpa imputabi-Si promisso fuerit Pater, vel alius, qui do tur eidem marito, & per consequens p

xare tenetur peri tum non imputatur riculum ipsum maritum ranget. marito. . Quod, si inquiras, an si modicum Si promiser fuerit debitor extraneus omni temporis transierit, ex quo debitori ris oluntarius nulla pracedente Miga cessarius dotem promisit,&dec stus est,tione periculum non pertinet ad mari ita ut in modico tuo tempore maritustum. 6. non conuenerit ipsum ad soluendam Dummodo ad laetismum tempus non diu dotem, periculum adhuc eidem marito strix. . sit imputandum Textus in d. l. extra maff. de iure dot nullum videtur tem 4DIsmisirio XLVII. Caius satis di pus permittere ad exigendam dotem a Liniit, ues promisit pro dote Sempronia debitore necessario, sed imputat marito nisi ad Sensus ei Theodorico marito ipsius quinque cen periculum . Sed, quia talis impuratio modicu G, Pri tum aureos, qua accepta promissione ni ob culpam, negligentiam arbitra προψε ar idem Theodoricus diu distulit eundem reti non ita rigorose aduersus eundem MVς ς

Caium donatorem . seu promictorem . maritum procedendum esse , ut exclu- conuenire ad impromissam exigen datur quaecunque mora quantumuis

dam,vsquequoidem Caius decoctus est, breuissima; non enim culpa, negli-Wiactus impotens ad soluendum . . gentia in modicissimo tempore consid Quaeritur iam , an periculum illius do randa est Sed quale, o quodnam rein iis ratione dilationis in exigendo tangat pus requiratur, ut maritus reputetur in ipsum marituma culpa, vel quale, ut excludatur talis Pro cuius quaesiti resolutione adueris culpa arbitrio prudentis iudicis remittendum est, an ille, qui dotem pinmisit, tendum arbitror. Itea aliquo titulo debito, an Respondeo secundo, si fuerit Pater, vel

545쪽

116 Contractus XVI.

missor fuerat Pater, ves.lius,

vel ipse uxor, seu alius, qui dotare te cessit quodcumque tempus marito qu1netur, qui dotem illam promiserit 6 tumuis longissimum adcoueniendum, de uide factus si non soluendo , ante unde intercedente diutina mora mari- quam dotem daret, periculum non erit tu non careret culpa, negligentia imputandum marito Paulus md nupta f. propterea non eximeretur a peraculo quoties fissolut matrimon. Franchus detis dotis , si promisso interim fieret non

Ilos. I. p rt. . u. 3Ο. Antonius Faber

promissionem factus fuerit impotens ad soluendum , quantumuis maritus ad longum tempus distulerit eum couenire, adhuc eximetur maritus a tali periaculo, nam quantumuis antea conuenis set, cum iam factus esset impotens debitor,dotem illam consequi non potuisset. soluendo. Intellige, si donator, qui diu soluendo fuit, post longam moram ma-

suu od . s. tit ib.dGn.8. Ratio exeo riti desierit esse soluendo; nam , si suptus dis iu deducitur, quia pro patre,& pro alio, sonas, quod ipse donator paulo postlcri tex. t qui tenetur dotare, militat ratio adductionem adtextu ind.l.extraneus fisi .dot .pro

MDCui eo , qui ex liberalitate promisit, sicutino enim non decet cum promissorem gra marito tuitum, at ratem praecipitare aus lutionem, ita nec videtur decere praecipitare Patiena, vel alium, qui de iure dotare tenetur , unde eidem videtur parcendum in hoc secundo casu, scuti Parcitur in primo nec obstat, quod Pater fit debitor ex titulo onei olo. ex causa necessaria, adeo a de eodem disi currendum esse, sicuti de alijs debitori. bus necessarijs Non obstat, inquam , quia licet, quoad ipsum in hoc militet eadem ratio, alia tamen ratio superior in fauorem ipsius viget, itempe respectus, quaedam reuerentia idem debita, quae maritum excusat ab illa festinata, praecipiti exactione. Respondeo tertio, si promissio facta fuerit a debitore extraneo omnino v K luntario,nulla praecedente obligatione, si pro parcendum erit marito, si eum non con- uenerit, nec periculum ad ipsum spem Fontaneu depact. pr. elo 6. o. I.

volunt a piri. L. n.7 .s Molina de V. disp.M. . I., xius peri Antonius Faber lib. s.cod. tit. Io. desin. 8.culum no n. . Expresse colligitur ex d. ι extraneas is lato de iur dot Ibi iram , se donauit lique parcendum est marιto,sti eum cin praecipitauit ad solutionem avi donaret 6 congrua quidem ratione hoc decernitur, quandoquidem digii causa excusat

g. XLVIII. An , si promisso tempore promissionis

non erat soluendo ra maritus ipsum accepta uerit, periculum spectet ad eundem maritum. sVM MARIUM. Sensus ontrouersia. I. Si maritus sciens promiForem non esse δε uendo ipsum acceptarit periculum ait sum pertinet. Si maritus ignorans acceptarit, eximitur apericulo dotis. 3. Si Pater pro dote filia delegauerit debitorem, a quo maritus novandi ea a stipulatus fuerit, periculum nominis pertinet ad ipsum marιt- Φ.

DIsovistri XLVIII. Caius promisit dotem pro Sempronia in quam

maritum, Pilatim non conuenerit donat rem, cum aequum non sit,eum, qui titate uincentorum aureorum , qui etiam pro tempore promissionis soluen Sensus donon erat. Theodoricus maritus Sem disquisi proniae eandem promissionem factam a tionis ecsponte se obligauit promittendo, quor Cato, seu eundem Caium debitorem. PQutu . non debebat, praecipitando cogere aes acceptauit, cum ageret ad coni ta- solutionem. tionem dotis ob imPotentiam promissi Verum tamen est, quod , si maritus ris nil penitus potuit consequi. Quaesidiu, post longam moram non conue tum hic fuit, an periculum ciusdem dotis ad ipsum maritum,qui sic acceptauit nomen Caij, pertineret Hie considerandum venit, an mari Conside- tus pro tempore, quo ac prauit talem randapi omissionem Caij fuerit conscius eius circa idem Caij impotentiae, an vero penistus inlam, ignorans ex hac enim diuersa consid ratione diuersum ius, diuersaque rationeri huiusmodi promissorem, qui interim tactus sit non soluendo, non extinmatur ipse maritus ab onere confere ei dotem, cum periculum in ea hyp thesi ad ipsum pectaret, ut notat Ac nimmo Ba de priuil. credit rex.Σ. α ιιM.6M ., do ad 5 quod ex eo deducitur, quod textus in d. gissimum ι. extraneus f. de iur dot solum ait prin Ompus cipitandum non esse,hoc ei non statim, decidendi oriri potest. Rursus conside QR di intempestiue conueniendum promis rari potest, an in illa promissione Cai sorem voluntarium, non inmen cono interuenerit delegatio, an vero simplex Pr stularit.

546쪽

Promissio sine delegatione, quae omnia o debitor delegatus iacultatibus p considerauit coata depriuil.eredit lega sus fuerit,periculo erit ipsius viri Ber s

Respondeo primo Si maritus sciens decim2 nκma . a debitorem non esse soluendo a principio Sed, an haec etiam intelligenda sint, struis, IV nitaniis ipsim acceutarit pericu siue maritus fuerit sciens, siue ignorans,, tu, sciens um-ipium pertinet. Nomine dubi res videtur esse in distidio apud D. . peomae toris intelligo hic promissorem volum c quidem ratio dissicultatis videturltitem tarium eiusdem dotis Aegaloe.ert.n p. desumi ex textu ind. l. promittendo S. si non esse Expresse colligitur ex textu in ι. promit a debitores de M. dot.,ubi in acceptante Intellige, soluς0d tendo si a debitorei de line dot Ibi requiritur scientia Nihilominus Acosta suς- h. bi hir Q- Mc sebitor, cum conditio de priuil eredit rex. . ampl. 6. num so tu flς perieu ne promittere doluendi ηfuerit, pericu exictimat dispositionem procedere, siue i ita tim vir esse , i Mod si ri tale nomenion e maritus, qui acceptauit, fuerit sciens, iuri, si ipsum cuius videretum, Paleis oblizatione fuerit siue ignorans propter generalitatem Pertinet Ratio autem ea est, quia acceptando textus ind. ι. dotem a Patres de iure dot., tuam promissionem cum scientia impo quod non incongruum arbitror, quia tentiae promittentis iam se constituit in plus debet operari delegati,quam im obligatione eiusdem promittentis plex promissio, adeoque, si in simpliei Respondeo secundo. si maritus igno promissione periculum pertinet ad morans impotentiam promitaris pro tem ritum, quando sciens acceptauit, inde- pore promissionis inexistentem accepta legatione periculum debet pertinere ad Si igni rit, eximitur a periculo eiusdem dotis eundem,siue fuerit sciens,siue ignorans;

itans ac Paulas inu. I. m.3. f. si quis in ius vocat. Nec arbitrandum est, quod id. l. proce mari non ierit. Alexander in I.si cum dotem .s mittendo interuenerit delegatio i Non, ς mkς x mulier m'χ.fssolui.matris., Barbos in inquam,arbitrandum,quia interminis, ι TT . si astimarii in M.feia lit., Felicianus de quibus ibi est sermo, nullo modo a ' tom.2. lib.L. c. I. num. 23. Naureolus es paret de delegatione , cum mulier e sex. .num.w2. Resericus decim . reddit rem non sit adstipulata , se alius proliba.q.ΣΙ .mm 2., Surdus conf22 nu Io ea dotem promisit, atque ideo null; Ratio deducitur a contrario sensu ex d. delegatio supponitur, cum ibidem non Iapromittendo j.βadebitore f. de iure dot adsint requisita ad eandem delegati Ibi Quod sciens tale nomen eonsecutus ide nem, de qua re vide late. costam de priretur quale in obligas οὐ fuerit, ergo, si uil. credorega .ampliat.6.anusso .adn. 8'. non fuerit sciens, sed penitus ignorans eximetur a tali obligatione, cum enim i a textus eum non eximat a tali onere eo, quia sciens acceptauit, videtur eximere, S. XLIX. quando ignorans acceptauit, eo quia tunc voluntarie non acceptauit illam is ex promissione dotis facta marito Gligationem . agat uxor, an maritus, an Respondeo tertio. Si facta fuerit de requiratur cessio. legatio, qua pater,vel alius, qui dotem viro mulieris dare promiserat, debito SUMMA RIV M. rem suum alugnauit,a quo vir nouandisi .ue causa stipulatus fuerit, iratim periculu uitulus explicatus cum ηοη-llis rationias pro dote nominis pertinet ad ipsum maritum dulιtandi. I. Bli dς Fontanella depin. nuptilau1.6.gtos. I. part constante matrimomo actio competit mari 1ςg uς x xmum.64. , Nota Bononicis apud casa em to, non uxori . . , , duo Bara tum deci 72. a ., Berous cons. 78. Sidos fuerit legata in tenamento actio pervi no Ἀ-m. 7 M. I costa de Priuil.credit. rega tinet ad uxorem, quare. 3.vandi ampl.6ain do., Pavim de castro in lanupta issoluto matrimonio per obitum mariti iciis is stias quoties nam . f.solut matrem. Anto actio ex aequitate pertinet ad xorem. q. Pulatus citius Faber lib. .cod. tit 7. de iure dot. desin. ee ex aquιtate induc uxor ad agendu t

positio etiam extenditur in causa dotis cic nuptiali inter Theodoricum. Immola is ι. y cum dotem . si mulier . de iam Sempronius eidem Theodorico Articulitur. dat. , S in hoc punctualis ei textus immisit in dotem Caiae mille nummos Umi-inu dotem a Patresdeiure dot., ideoque aureos. Hic excitata fuit controuersia 'si vir sierit negligens in dote exigenda, itimo,an constante matrimonio eadem' se

Pertinet

547쪽

ν Contractus XVI.

tala posset agere ad consecutionem e .it. . Ratio est, quia, cum uxor ba eiusdem dotis promissae, an vero solum beat interesse in illa dote,aequitas postummodo Theodoricus maritus Secundo, at ut ratione eiusdem mulier possitan dissoluto niatrimonio per obitum , ageremota Romana in una Romana septem eiusdem Theodorici possit agere ad ean mille die is Decembris Ioo r. oram in dem consequendam eadem Caia . Ter Pariseus eοU Io7. m. 3o. g.3., caris r. Eo,an post talem obitum Theodorici, ut deci . Gen ref I 16 Meque colligitur per eadem Caia possit agere necessaria sit textum in laeuias ussoluimare .,ubi Pau cessio iurium eidem facienda ab haere ius de castro, Alexandre, S alii, dicum clibus eiusdem Theodorici pre ne functi ' esse singulare, Amianimi. Sol .. alis 2

Constan'

matri monio actio em

Tito non uxori.

Iura pro respon-

si dos heri im

gata in

testam

eo actio Pertinet

matrimo

nio per

obitum mariti

Respondeo primo Constante matrimonio actio aduersus promisi rem competit marito, cui facta fuit promisesio,non uxori Baldus in I. si patre c.de dotis promis, quod dicit valde notandum

Expresse colligitur exta. I. se Pater C. de dotis promis Ibi Si Patre marito tuo stipulanti promiserit dotem non tibi, sed marito emtra successores Dere eompetit actio, ratio est , quia in contractibus acquiritur actio ei, cui fit promissio, non illi

cuius contemplatione actus fit mons nisa 88. num. s. eia penuet vers quarto principalitis, Monterius Def. 36 num.39., stephanus Gratianus discept. for tom. I. c. 69. m.28., qui ad hoc comprobandum

aciducit exemplum in Procuratores, Advocato, qui pro salario non possunt agere contra victum , quantumuis hie fuerit condemnatus in expensis contemplatione eiusdem Procuratoris, incl- uocati, sed tantum aduersus victorem. Sed,an hoc idem sit sentiendum si dos non fuerit promissa marito a Patre, vel alio,dum viverent, sed legata in ultima voluntate Videtur a paritate rationis idem assirmandum.Nihilominus ex textu expresso in ι .fideicommisias item si quiseertam quantitatem verb. interdam aberius

nomenis delegat. 3. hoc non videtur habere Iocum, si dos merit legata Ratio diuersitatis ex eo potest desumi, quia in promissione facta a Patre, vel alio de dote marito contemplatione uxoris actio dirigitur ad eundem maritum, cui fit promisuo; in legato autem ius dirigitur ad legatarium,& sic in promissione facta marito hic agit ex persona propria,cum hic eandem acceptarit; in legato autem maritus ageret ex persona uxorisΩdquam legatum fuit ordinatu. Respondeo secundo, dissoluto matrimonio per obitum mariti, cui facta fuit promtilio dotis probabiliter ex quadam aequitate potest uxor agere ad consecutionem eiusdem dotis Dido Pap. dist. 373 pater pro filia bericus in

I manifestus mi num. Io. c. de furt. Baltas Nouetas de dote pari. 9 priuil. 9. σio. Stephanus Gratianus discept. Dr.lom. I. Soluiturnstantigar. 19. lib. ., ubi etiam dicitur, quod uxor mortuo marito eisdem actionibus incohatis per suum maritum ante obi tum possit agere intentando etiam ius

executivum.

Neque hic audiendi sunt Franeus d

non possit agere aduersus eum, qui prinmisit dotem viro soluto matrimonio,

quasi, quod illa actio resideat in perso Ita

na viri, quae postea transeat in eius hae rcdes,unde ipsa uxor poterit solumage recontra haeredes viri, qui vel soluent, vel cedent aestiones, vel agere hypotec ria contra haeredes promittentis tanquicontra debitores vir , qui veniunt in obligatione Non inquam, audiendi sunt, quia ex quo ipsa uxor habetini resse in illa dote promissa ex aequirate ipsi immediate conceditur actio mortuo marito ad illius consecutionem . Dixa ex quadam aquitate nam de rigore iuris

uxor non potest agere contra promissi rem vel haeredes eiusdem, ea tantum contra maritum, ut late dicemus ins quenti,M sub tit. Contractus XVI.de dote II. praemor. I 8. sub assert. . fere per totum. Respondeo tertio ad hoc, ut mortuo marito uxor possit agere ad consecuti

mi dotis pro se promissae marito, nos indiget, ut ipsi fiat cessio iurium ab

haeredibus eiusdem mariti . Rota Romana in una Romana depostide Varisi suo. Octobris I 198.eoram ancelloto,Stepbanus Gratianus discept. Dr. tom.nimo cap. 9 m. 29. vers nam auidquidsupradicti, quandoquidem maxime aequum videtur, ut

Nec inediget uxor ad agendia,

ut ipsi

inordine ad ea, quae spectant ad pro fiat cessoprium interesse ex vi incidae stipulatio tu iunis possit agendo consequi dotem nec et i obirat quod ipsa uxor non fuerit stipi lata, nec sit hie res stipulantis, adeoque, quod sine cessione non possit consequi actiones Non obstat, iactuam, nam in primis in ipsius fauorem intelligitur ex vi promissionis praecise incita stipulatio per textum inu uniea .. t plenistac. de rei uxor act. Deinde hoc ad summum procedit quoad actiones dire si non aute quoad utiles, ut notat Gratia- ιιος cit. Hoc eua procedit exqquitate.

548쪽

--σ-d quemadmodum n . 3. quod pluribus 've' ill uitrat exemplis Stepham Gratiamus ita is. i. discept.Dr.d.c.239.am .2 7. que adfla. ad alteru primo in legatario, cui factum fuit non paria Am, si maritus promiserit res in dotem legatum vel de octo teruissimul, vel pro tim ad

datas restituere, aut certum pro Onan. bus de certa pecuniae quantitate Vmiu citium pro rebus, posisit partim non enim hic potest quatuor seruos eli P Π in rebus, partim in , gere, & partem pecuniae alijs quatuor ' μpretio restituere corres ii dentem , sed debet alterum, tantu in integralitur eligere per textum SVM MARIUM. ind. l.si ex totos si ita legatum, Mibi Ia

Status dis istionis expositus. r. buisse legat. r. Secundo in eodem legadationes hadentes posse partem in rebus, amo, cui si factum fuerit legatum do partem inpretio resiluere. 2. quinquaginta libris olei , vel de certa 3Πj Trobabilius non potest . . pecuniae quantitate correspondente sin . Variss exemplis, linibus euincitur. q. talislibrii, eiusdem olei, non potest eli bis, uin gere partem olei de partem pecuniae citur. Is in IsiTio L. In conuentione ma prout notat Zam is d. i. si ex toto g. si itatrimoniali datae fuerunt marito legatum num.2. f. de legat. I.,&licet in ear in dotem res quaedam aestimatae deter hypothesi videantur esse plura legata Statusti minato pro eisdem pretio, o maritus ratione diuersorum corporum, ex quo P se obligauitad easdem restituetidas, vel tamen legatum alternatiuum factum est pretium pro eisdem determinatum. Ad ad modum unius tanquam totum nu- ueniente restitutionis tempore, vel ipse, merale eodem modo de ipsis arguenduvel eius haeredes in ledebant dotem par est,ac de una re simplici, sic valet artim in rebus, partim in pretio restituere umentum ab unitate naturae ad unita-

renuente uxore, contendente in soli tem iuris, ut notat Zasius ind. I. si ex toto idum vel ad res vel ad pretium. Quae S.si ita legatum num.Σ. σι. vers tu verosium fuit quid iuris die eor. penult post medium, unde etiam Videtur prima facie asserendum, potest dici, quod legatum sit multiplex utique posse maritum sic restituere , quoad nominatione, non autem quoad quandoquidem promi luo restitutionis praestationem. Tertio in haecede obli-R,tiones est alternatiua aestimationis scilicet, vel gato a testatore ad tradendum legatarioniaden rei, atque haec promtiuio sic alternatiue vel rem aliquam,vel p. elium non potest ις poli concepta fuit acceptata ab ipsa uxore, legatum partim in re partim in pretio λ, ἡ ' ergo potari velimvuna , vel res resti soluere per textum iis . in executione proin rebit, Lucre argumento ostrumque f. de iure parte fide verb.obligas.. exander id.lse

, partem ' lux δε ergo l .ill poterit partim inire ex toto S. s ita legatum eoι. i. in princi in peeu tio, part in in rebus restituere; ubi eae vers nota quod quemadmodum num 3.fdenia resti ni electio pertinet ad aliquem num legat. i. ergo hoc idein erit dicendum M vel alterum praestandi, sicuti potest hic de marito, vel eius haerede obligato re- , vel unum , vel alterum pro libertate , stituere dotem, vel in rebus, vel in adilli-

Peragere, poterit utrumque pro parte matione, qui non poterit partim in repraestare, libertas etenim, quae est pro bus, partim in pretio restituere. Ratio toto,potest esse etiam ad singulas partes fundamentalis horum omnium ex eo Nihilominus desumitur, quia quotiescunque velle- Respondeo probabilius esse,non posse atum, vel clos unum, vel una intelligi- partim in rebus, partim in pretio resti tur, si non unitate rei saltem uniinte- tuere Alexander tuu si ex toto S. si ita Ie ris, collectiva,non debet fieri separ hi ......t de Mai. i. ste--M Gratiavita tio,& diuisio incorporibus renuente eoadiscept fors.139 num. 34. Ratio est, quia cui de curaeSatum, seu dos. licet in hac aiternatiua ex vi conuentiinnis libertas eligendi sit penes maritum, haec tamen libertas extenditur quidem

rei ad unum,uel ad alterum,non tamen fi

in parte ad unum ex alternatiuis in parte ad alterum au. t. in executione pro '

parte is de eis obligat. Imon ind. .se ex

toto S. si ita legatinis col. 2. post medium vers adde mea idem mcm. O. f. de Q. Io

549쪽

no Contractus XVI.

sui antecessoris, seu principalis, a quo S. LI. habet causam castrensis eon χοῖ dico dis

An uxor, quae acceptauit, vel petiit Respondeo secundo. Etiam uxor pe- partim in rebus teneatur ad ita dote in parte in rebus, vel in pretio acceptandum reliquum non potest reliquum petetei in re diuer Si violin eisdem rebus sa ab ea, quam petijt, sic, si partem putierit peiij in pretio non potest reliquum m P mmSUMMARIUM . tere in rebus, vel e contra, si partem tijt in rebus non poιest reliquum pex x pretio no Dissiti series secindam varias suppositis in pretio. Surdus decis347. ηου . I., σχis potest renes . . o cog lo . per tot lib. I., Stephanus bra liquumno facta acceptatione partim in rebus non tianus discept .for. d. e. 239. num Is me γ'

potest reliquum exuere in pretio 2 seqq. Ratio ex dictis in praxedenti res diuςri , Ne eius bare potest reliquum extore in ponsione deducitur, quia,si uxor accep P ' pretio . . inuit partem dotis in rebus,non est am- δι-οrpetierit partem in rebri,vel in re plius libera ad reliquum exigendum intio, non potest reliquum petere in diuerso pretio, quia licet antecedenter habereta erit . q. electionem eandem dotem exigendi voin rebus, vel in pretio, ex quo inmeris LliolisITio M. Suppono pro nune, partem acceptauit in rebus, iam volun-

quod iacultas eligendi vel res,vel tas ipsius ex iuris dispositione intelligi-

pretium in restitutione dotis resideat tu in reliquo determinata ad easdem penes uxorem ex conuentione in pactis res usque ad complementu Hoetiam matrimonialibus. Suppono ulterius, postquam peti j partem in rebus non ,

i quod uxor aperta via ad restitutionem poterit amplius reliquum exigere in , misti, dotis vel marito, vel eius haerede exhi pretio Consequentia probatur, quia vi rasecundu bente acceptarit partem dotis in rebus, tam recipiens, quam petens quoad in Pta

supposi vel forte etiam petierit,in postea quae probationem actus aequiparantur, 'ro, an tunc eadem uxor obligetur ad quoad hoc paria sunt petere, di recipe- reliquum acceptandum in eisdem re re pertextum in ι. ad solutionem c de rebus, an vero possit variare, cla residuum M., unde uxor petendo partem dotis in exigere in pretio, seu aestimatione rebus videtur sufficienter animum Respondeo primo laci. acceptatione suum declarasse inordine ad reliquum, in parte per uxorem in rebus demitur se sibi praeiudicasse in ordine ad ob eidem iacultas reliquum exigendi in gendum pretium Uxor sa pretio apbae cumam in ι. 2. in prirues Hoc etiam sentiendum videtur, sicha ac Porum.3o.ier sed fortius dubito, ibi Pau electio soluendi pretium,vel restituendieatione 4. de carino rasin harum eia penuit ad res ipsas pertineret ad maritum; quam H medium res ex Me infer num. 7. f. de tumuis enim iste ad petitionem uxoris

fibri II oblig. Gratianus discept. for c. 239. praestitisset partem in rebus, vel inpretes teli num.*3.,σIm , ψη his cons. HI .nu. tio, non posset postea velle reliquum quum ex iom Ratio ex ijs deducitur, quaesu conferre in diuerso generea dato, quan I. gere in ista dicebamus, quia libertas eligendi doquidemsium dos sit una, seu quoda est sies. HM est quidem in ordine ad totumulon au modo unum corpus collective posita lato spe-tem inordine ad partes per textum ind. determinatione per dationem in parte, iret ad ι. Rex toto . t ita lagatum is de leg. I. in uno genere non potest quoad reli-

ergo sacri electione quoad partem tria quum variari in alio genere,o maritus rebus, quae lassicienter habetur periit dando partem in uno genere videtur Iam acceptationem, non amplius erit li animum suum satis deelarasse.& sede-bera uxor ad exigendum reliquum ista terminasse ad tale genus, quantumuis aestimatione, sed tenebitura eprare se hoc praestiterit ad petitionem uxoris;

cundum determinationem iam factam unde bene concludit Surdus csU per in rebus ipsis . totis ib. I. , quod teneatur vel totum, Haec adeo vera sunt, ut nec eius Io agnoscere, vel a toto recedere.

Ne eiu ris haeres possit postea variare,sed tenea-h ' i tu stare electioni lacra per eandem

quume: uxorem in illa acceptatione partiali in in L

550쪽

Λ data electione, vel marito, vel, IO-ri dandi, vel exigendi res dotales,vel illarum aestimatione in praefixo termino, eo elaplo ius eligendi ad alterum deuoluatur.

UM M ARI U M. Exponitur status disquisitionis. I.

stricta ad

Intellige, siue electio sit data in legatis,si

in ali o

dispotatione

Exponi tur status disquita

gente marito In tempore Praennito

electio de

u luitur

seqq. Ratio ex eo deducitur, quia ea est temporis limitati vis, & natura , ut controuersam dispositionem post tem- us contineat adeo ut affirmativa re-ζlta. ad determinatum tempus statim post illud inducat negationem , prout notat Gratianus discept. for Ioc cit.,o,ex quo electio datur ad tempus, si illud

videtur reuocara,ela alteri concessa Buri tempus in . eum qui certarum s. eum purὸ M.f. de post temveis oblι ., Franc. ine si pluries 2. . invit pus indu- nox. n. 3. de praeb in 6.,Magonius decis Luc. it ον 16. Irin T. Ludovisus eum Beliramino deeis.

3I6 ubi, oblongam moram praecise in eligendo dicitur, quod amittatur eleris eligente marito pro tempore prasinit. Etio, ergo a fortiora amittitur, quando electio deuoluitur ad υxorem . . praefixus est terminus ad eligendum Alpii latiua restricta ad tempus, pontem Ea, quae hic dicuntur aeque proce pus in it negatiosem . . dunt, siue electio fuerit data in legatis, nitellige, siue electio sit data in legatis, siue seu in ultima voluntate, seu in alia qua in alia dispositione . . libet dispositione iraquei de retris. i. Etiam si eleθι ad impas non e et om ex lanag. glos . nica*. . n. 9., IO. Zennad. pressione determinati temporis. F. in extrauuduscepti regιmim ver quam cle ctionem siue ab homine, et in eo transeat DIsmistrio LII. Traditae fuerunt Anchiranus in e .si pluribus col. pin in prin- in dotem per Caiam Sempronio ipio,ers. 6. ct It nota de prahend.in 6. marito suo res aestimatae ea adicera con eum concessio in quacunque δε ex qua-ditione, ut electio esset mariti pro tem eunque causa limitata nequeat excede pote restitutionis dotis, vel res ipsa re re limites, intra quos est facta , pedistituere, vel aestimationem ipsarum seu missum ad tempus videtur vltra illude contra electio esset uxori, vel res exi denegatum. gere, vel ipsarum pretium cum onere Ampliant nonnulli praedicta,adeo vetamen respectu electoris eligendi, quod procedant non solum,quando praefixus vellet intra certum, & determinatur est determinatus terminus ad electione, tempus. Distulit vltra tempus in con std etiam quando dietum esset quod uentione praefixum ille , cui data fuit conceditur etiam electio marito ad ce electio, declarare, quod vellet, seu elio ius nulla posita expressa determinati gere unum, vel alterum Modo inqui ne temporis; tunc etenim illud tempus, ritur, an ius eligendi deuoluatur ad al- pro quo maritus posset eligere limitanterum, adeo ut, si electio pertinebat ad tum esset iuxta naturam negotij, vel maritum, eadem non facta in tempore, consuetudinem, ni Brmem regionis, ut praefinito ius eligendi deuoluatur ad docet Stepharas Gratianus discept. Dr. c. uxorem, vel e contra, si electio pertine D.n.6., ει ubi natura negoti determibat ad uxorem ipsa non eligente in tem natum tempus non exigeret, vel compore conuento deuoluatur ad maritu suetudo non esset uniformis, tunc limi- Respondeo, altero, cui data suit fa latiuum iniis facultatis ad eligendum, cultas eligendi non eligente in tempore inuando in concessione dictum est alpraefinito, ius eligendi deuoluitur aes tempus, reducendum esset ad decen- alterum, sic non eligente marito inta. nium, per textum inu si prasinit f. de tempore, intra quod ex conuentione an. , Baldusia ι. itast Hatus col. 2. f. de poterat eligere, electio spectat ad uxo verb. Obligat. rem, i contra Rotandus in I flatu liberum ι. si stychum adsin vers. nam ratio est

f delegata. . Ioannes Faber in I. cum quidam in fis C. de exb.signis. in . si generaliter in sin. . Id instit de legat Aretinus in I. qui certarum . cum pure eoI. 3 an princip. nu. 3 Insin vers ea quod iste terminus f. de eis.obligat. qui etiam testatue de communi Gratianus discept. Dr. 239. R. a. ,er seqq. Buchius decis 2 8. I8., Rota Romma pari. II recent ecf.83. n.2.,

Etiam tielestio ad

tempus, non esset

pressione

poris.

6. LIII.

SEARCH

MENU NAVIGATION