장음표시 사용
131쪽
Pars II. Cont. III. De Praedestinatione ante, aut post praevisa metita irr
eeriale peccati, vi eujus debet sequi talis actus a quo Quaeres tertio. Quid de praedeterminatione phyriialitia est inseparabilis. sic senterit Doctor Angelicus Contra tertio Damnatur error Calvini in id. Contendunt operose non pauci conti alios Sus6. e .ro quod doceret Deum impellere homi mentem . Thomae, plurium Thomitatum abries ad peccatum tamen non contendebat ille hac praedeterminatione omnino alienam esse , ex
Deum impellere ad sermale peccati sed potius ad ea Schola varios qui contra eam militant longo oriamateriale, ut ex illius asseclis tradit Charmirem, hoc dine conscribunt. ad sedulo praestat Petrus a S.J autem materiale peccati non minus infert praedeter sepho, Ruiet, Henao, de Ces, Josephus de vita,vir minatio quam impulsus aut instigatim ergo infert remis Bomi, ac plures alii. Sed nobis hie consiliun pariter fis alam malitiam dum ea cum materiali pec non est alias ex aliis quaestiones serere, sed potius rem Molubili nexu bciatur ipsam paucis complecti,4 eorum quibus scribimus
Sed p res, Quomodo etiam in nostra sententia captu accommodare. non laedatur libertas,&Deus non sit author peccati,
cum statuamus in Deo decretum concurrendi, imo CONTROVERSI TERTIA.
concursum Dei actitatem ad omnem actum etiam
peccaminosum prae innario ab oluta ad gloriam facta suὸνis
Respondeo, In nostra sententia haec omnia recter ante ravis hominum merita. Reprobatio salvati Quia statuimus in Deo decretum concur ante pravisa demerita
C Epit haec Controversia primo omnium agitari
circa annum Christi quadringentesimum dum vendi essica quidem tablolutum, sed indeterminatum tam quoad exercituim quilin speciem actionis: F. I. se ut illus decreti non potius velit Deus amorem Exponitur Ditin Controverha de ea vana
quam non amorem, aut odium amori Oppositum o ιν si diceret, Volo omnipotentiam meam paratam
assistere causis secundis, ut ab illis ad quamlibet aestionem determinari possit. Concursus autem quo Deus in actu secundo agit cum creatura , non est S. Augustinus ageret contra Pelagianos: nam illat praevius aut praedeterminans, sed tantum simulta bus qui ante Pelagi tempora floruerunt nunquam ex neus , sic ut eadem actio procedat a creatura ut au profesta, sed tantum ex incidenti, tactam fuisse, tradiel determinante, simul a Deo ut causa determina ipse Augustinus lib. de dono persever. At demum circata, sive pexmittente se a creatura determinari, Ac annum Christicis3s Joannes luinus, ejusque assecta, quasi trahi in consortium eiusdem actionis. Per de modo electionis ac reprobationis divinae novos, hunc autem concurrendi modum satis patet neque gravissimosque errores invexerunt, de quibussupra in laedi oraturae libertatem , cum non aliunde, sed a se polemicis actumpag. 6I. ipsa ad agendum determinetur neque Deum esse Inter Doctores Catholicos, de quaestione in titulo authorem peccati, cum creaturam ad acriim ccca proposita, magna est etiam hoc tempore sententiarum minosum non determinet, sed tantum permittat se discrepantia. Prima est opinio Thomistarum, cum trahi ad cooperandum creaturae juxta naturalem illius D. Thoma ut illi eum interpretantur, asserentium
exigentiam nes qui salvandi sunt, a Deo electos esse ad gloriam Uuares secundo suo pacto discernatur lenien ante praevisaeorum merita, ad construendam ex illisti prMeterminantium, a doctrina Jansenti contraria erusalem coelestem, sicut Architectus pro suo arbitrio libertati voluntatis creatae eligit cereos lapides, postea aptandos, ad constructio- Respondent facile praedeterminantes , se ab ea ne aedificii tandem esse mentem Scotilentiunt pleia doctrina plurimum discrepare. Primo, quia damna rique Scotistae qui eum sequimtur, ego tamen ex illista est illa doctrina Ianiem quae tradit, Interiori gra novi Protetares probe eruditos aliter sentientes. Extiae in statu naturae lapsae non posse resisti, Mad me Auctoribus etiam Societatis ad hanc sententiam acce-xendum demerendum non requiri libertatem a ne dit Bellarminus, Suarea, Henriqueet, Ruiet, Toletus. cessitate, sed tanrum4 coactione quam illi omnino annerus, & quidam alii. horrent, Sc merito damnatam admittunt. Non conveniunt tamen omnes praedicti auctores Secundδ, Dogma Ianimi negat in statu naturae cum Thomistis in modo explicandi nane electionem. lapsae dati gratiam sufficientem Defensores veris prae Nam Suareetvuli quidem electionem ac gloriam fa-detem attorus gratiam illam in terminis defendunt, clam esse ante praevisum peccatum originale, sed quo Madmittunt eam suo effectu posse carere ad eos qui electi non frunt, in hoc signo tantum vult il- Tertio docent hi requiri praedeterminationem os esse negative reprobatos, id est simpliciter non eis physicam in omni statu naturae, tam integre, quam lectos nulla adhuc ex parte eorum data caua. At ALIapis, eo quod ipsa conditio causae creatae illam ablb vareet cum pluribus Thomissis statu Meum in hoc si-lute deposcat, non ex eo quod in actibus illis aliquo gno caeteros non electos positive exesusisse a gloria, modo amilla sit libertas indisserentiae per peccatum necdum tamen destinasse aci supplicium ante praevi Adami, ut aliqui perperam volunt Denique abso nem peccati originalis. Verum E contra quoad origilate negant voluntatem praedeterminatam necessitati, nate Bellarminus, Riz, Toletus, Tannerus, nolunt sed potius Deum praedetermutare convenienter ad discretionem Ialvandorum anonialvandis faetam esse
naturam cause liberae. Quamvis autem alii Theologi anrepraevisum peccatum originale , sed in ipsum orieontrarium opinentur, doctrina tamen praedetermi ginale praevisum reserunt reproborum exclusionem a Mntium ab Ecclesia nullo modo interdicitur, aut uti gloria aeterna. la censura notatur, sed libere in Scholis defenditur Sed bene notandum est, hoc distrimen unive disputatur sale inter Tho stas, o praedictos Auctore Societa
132쪽
ii Pars It Com. III. De Praedestinatione ante, aut post praevisse merita.
fallibiliter obtineat Deus, decernit lectis ad benes gendum auxilia efficacia thysice praedeterminantia in temporc praestanda. Sed quia hujusmodi auxilia
ex se praedeterminantia voluntatem humanam ad aetiis mcritolaos, visa sunt aliis minim cum libertate consistere, caeperunt Auctores Societatis efficaciam gratiae cum libertate humana alia via conciliare, auxilio scientiae mediae. Et hinc originem sumpsit gravissima illa controversia inter Thomistasin auctores Societatis de efficacia gratiae, quam supra ostendimus
Romae coram summis Pontificibus saepius ventilatam pag. Ioy. S. II.
Ostenditur Electionem ad gloriam factam fuissi
pos pravis Electorum merita. ΡRobatur primo, ex Scripturis Matthaei as. Venis
benedicti possidere praeparatum vobis regnum a consitutioue mund Uurim enim: dedistis mihi δε- ducare faec. Ubi assignatur causa electionis ad do riam, quod ab aeterno praevisa sunt Opera bona, iatis qui praedestinationem ponunt ante praevisa merita, quod hi certo modo infra explicando utantur scie tia media ne videantur praejudicare libertati humanae per decreta illa antecedentia 4blbilita Thomistae vero ut Deum faciant infallibiliter exequi sua decreta,
ex praedeterminationibus physicis praesidium petunt. Altera sententia generalis priori opposita est eorum qui docent electionem ad gloriam factam esse post praevisa electorum merita plint adulti, vel in rita christi is applicataper Baptismum vel martyrium
si sint parvuli:, a sortiori statuunt reprobationem Omnem non salvandorum factam esse post praevisad
merita propria, aut peccatum originale. Hanc tenent ex Antiquioribus Bonaventura, Aubertus, Henriciis, Algentinas. Et ex Recentioribus,
Michael edim, Faber, Pennotus Tapperus , Stapletonus, praecipue ex Societate illam ex profestatuentur Valentia, vasqueZ, Becanus Amicus, Lessius, Derhennis, Vehenus, plures alii. Hunc etiam modum electionis admittit Lansenisu prensi in praedestinatione Angelorum, statuens Angelos bonos non nisi post praevisa merita electos, malos Vero post praevisa demerita reprob tos. Sed priorem modum electionis ante praevisa me tempore acti praestanda. rita docet habere locum retpectu hominum secreto Respondent alii assignari hic in extremo judiciorum a massa damnationis post praevisum peccatum causam actualis possessionis regni coelestis, non vero Originale praeparationis sive praedestinationis qua illa possessio Aecessit etiam e Sectariis ad hanc secundam sen ab aeterno decernitur, de qua junt ex mente Christilentiam Armimu Professor Leydanus , quique eum nullam in loco citato mentionem fieri. sequuntur Arminiani quoad adultos Sed quoad par Contra primo Patres sententiam Christi de ipsa vulos in eo graviter rant cum Calvino Gomina Praeparatione intelligunt Chrysostomus Homit. δα. tistis, quod infantes natos ex parentibus fidelibus eam sic explicat: Nam antequam, inquit, nati esse- velint insallibiliter salvari sine respectu ad Bapti uim iis, quia sciebam hujusmodi vos futuros, haec a me quia, inquiunt, illi sunt filii Abrahae,& in ejus faedere suere praeparata. Ubi non possessionem tantum, sed comprehenduntur, alios vero qui non sunt filii pa ipsam praeparationem regi dicit decretam ob praetentum fidelium dicunt ob peccatum originale cliere Visa merita, per quae sciebat dignos fore regno cat- probatos testi. Denique tertiam sententiam inter priores mediam Secundo ipse textus hoc suadet, quia addit; B. cum paucis aliis excogitavit Arubal, cranadus,qua maledim in ignem aternum, qui praeparatus est Diaso- praedestinationem statuunt non ante, aut post, sed D, Certum est autem praeparationem aeterni ignis simul cum meritis absolute praevisis, sic ut Deus uno non selum ordine executionis, sed etiam intentionis simplicissimo actu , absque ullo rationis ordine sive decretam propter praevisa demerita deberet autemper aequivalentiam ad actus nostros sive per ordinem esse ratio urgentillima quae cogat nos asserere in eoia objectorum, simul decreverit merita, gloriam dem loco Scripturae verbum illud I, ratum diversi Nam, inquiunt, volendo dare gratias quas perscien mode accipi nec posse utrobique in eodem sensutiam mediam novit fore efficaces, vult etiam me intelligi.rita in meritis decernit gloriam. Sed cum The Secundus locus est ad Romanos 3 suo prasi ologi passim , etiam hujus sententiae auctores , ali vit&priae navit conformessieri imagini Alus. , quia quem ordinem deactorum secundum rationem subinde in divinis actibus admittant, nulla est causa cur ordinem illum in divina praedestinatione tollendum censeant. Si ciminis, sive gloria quae decernitur, non sit aliter concedenda rusi praevisa conditione
meritorum, prius onmino est cognoscere merita
ponenda, quam velle absolute dare gloriam per
modum mercedis, ut in*. sequenti latius exponemus.
Ex his patet, huic Controversae principali, plures quaestiones gravissimas esse annexas,in nomina- autem praedestinavit hos ta vocavit. Ubi Apostolus videtur asserere praescientiam meritorum esse suo modo causam electionis, Melectionem aeternam causim vocationis, donationis gratiae in tempore. Quin
sensus est ex mente Dambrosii P. s. de Me eq.s. postolus, ait, quos praescivir, praedestinavit, non enim ante praedestinavit quam praescivit, sed quorum metita praescivit, oriun praemia praedestinavit. Objiciunt primo adversarii Scriptura e contra supponit institui electionem ante merita, quia ipsi metim illam celeberrimam de auxilio gratiae efficacis rita vult proficisci cxilla gratuita voluntate dandi glo-Nam Thomistae ut salvent fallibilitatem decreti di riam. Probant id primo , Ex verbis Christi Lucae in vim de silute electorum ante praevisa eorum merita, Nosite timere pusidus grex, quia complacuit Patri subordinant illi aliud decretum quoicus praedesini stro dare vobis regnum. Ubi decretum dandi regnum vi suis electis omnia ingilla opera meritoria sal assignat ut causam antecedentem cur debeant eue serem Quae peccatum non supponunt cum non velit cuti de meritisvi gloria secutura.
eos sine meritis salvare Haec autem merita ut in Respondeo, cum Christus ibi sit locutus adhinnes discipulOS,
133쪽
Pars Il. Cont. III. De Praedestinatic
discipulos, imo ad alios omnes qui credituri erant,ut patet ex sequentibus , verosimile non est voluisse revelare omnum electionem absolutam ad gloriam, cum ibi fuerit etiam Judas,in alii forte plures cprobi. Indicat ergo non decretum absolutum, sed voluntatem antecedentem inuantum est ex parte sua effcacem conserendi regnum coeleste, si illud meriti fuerint ac si diceret Nolite esse soliciti de rebus temporalibus etiamsi omnia vendatis quia si Pater Coelestis fuerit tam liberalis, ut voluerit omnibus praecipue fidelibus donare regnum Coelorum quantum est ex parte sita, & media supernaturalia; multis magis subministrabit haec temporalia, labebit curam ut qui relinquunt omnia propter regnum CoelOrum non destituantur rebus ad vitam nece stariis.
Objiciunt secundo pro sua sententia illud Christi Dan. 3. Non vos me elegistis, sed ego elegi vos ciquod videtur sonare electionem sine praevisione me
Respondeo, ibi non agi de electione ad gloriam , sed ad Apostolatum praedicationis Evangelii,
ut exponunt Patres apud Maldonatum. Vel secundum Augustinum agitur de electione ad gratiam,&fidem, quae sine electorum meritis facta est. Frustra autem conantur Adversarii loca multa ex Evangelio congerere; quia non agunt illa de absbluta electione ad gloriat sed de conditionata, ii nempe perseverent in bonis operibus; quia Christus noluit Apostolis absolutam electionem revelare, quos jubet timere ne tanquam fur in nocte judicium adveniat. Obliciunt tertio, tanquam praecipuum suae sententiae tulcimentum locum Apostol ad Romanos s.
Cum nondum nata fuissent, aut Squid boni egissenta, ma, cursecundAm electionem propositum Dei maneret non ex operibus, sed ex vocante dictum est, quia
major serviet minori sicut scriptum est, Iacob dilexi, ais rem odium habui Ubi Apostolus , sicut
in toto capite, ostendit negotium salutis non esse volentis, aut currentis, sed miserentis Dei, inuidem sine respectu ad merita, aut quaecunque opera quoad
intentionem conserendi gloriam.
Rei pondeo, negando illam esse mentem Apostoli. Et tale non pauci sic explicant illum locum, ut non velit Paulus agere de electione sive ad gratiam , sive ad gloriam, sed tantum ad bona quaedam temporalia, ut ad opes, splendorem & regnum obventurum familiae Jacob prae posteris Esau sive Idumaeis Uel certe de electione ad peculiares favores
genti Judaeorum prae aliis Gentibus il Deo destin
Attamen cum Patres, maxime S. Augustinus
saepius explicent illum locum de Spirituali ditictione gratiae , dico etiam Apostolum hic agere de speciali
clectione,&voeatione ad fidem gratiam Christi sine respem ad ulla merita praecedentia, aut etiam in futurum praevisa multo minus ad opera legis
absque gratia Christi, de quibus tamen Iudaei sibi
prae Gentibus gloriabantur. . Hic enim erat scopus
Apostoli Non posse Judaeos iure conqueri quod
prae illis Gentiles eligerentur ad fidem is gratiam Christi , etsi Iudaei non vero Gentiles opera legis,
Caeremonias haberent. Quia nempe huiusnodi ele-etio ad fidem & gratiam Christi non procedit eu peribus, sed ex vocatione, proposito praedestin tione divina, qua unum prae alio ex gravita tantum
ne ante, aut post praevisa merita. Ip
voluntate ad fidem adducit Ac demum conesu-dit hanc vocationem meiectionem ad primam fidei gratiam , on esse volentis neque currentis, sed mia serentis Dei. De lectione vero immediata Mabsoluta ad gloriam hic non agit Apostolus. Quinimo probabile plures aestimant, Esau , qui dicitur hic
odio haberi, aliosque plures ex semine Esi oriundos, ad salutem&gloriam pervenisse. Et hanc opositionem hujus loci amplectitur .Augustinus quaest.2. ad Simplicianum. Denique adverte, plura Scripturae, Patrum loca, quae adferuntur pro electione ad glotiam indeia pendenter a praevisis electorum meritis , aliud plerumque non probare, quam praedestinationem innino complete sumptam non esse ex meritis , cum illa sic accepta involvat etiam clectionem ad primam giatiam ante hanc autem gratiam certum est nulla metita pol se praecedere, cum omne meritum gratiam
aliquam supponat, sic procederetiis incinnestum, vel principium meriti caderet sub idem meritum,quod omnino repugnat his ita resolutis. Probatur secundo nostra assertio, Ratione vallis dissima pro qua assumo Fundamentum ex diametro contraitiun illi quo nititur sententia opposita. Qui ordinate procedit non prius intendit abselutὸ finem quam media, quando recta ratio finem proponit per modum praemii mercedis ab alio obtinendae ratqui Deus proposuit gloriam per modum mercedis; ergo non prius absblute eam intendit quam alterius metita praevideat, sine quibus gloria non obtinetur. Piobatur major: Quia qui proponit finem per modum mercedis, debet moveri ab ipso merito tanquam medio ad dandum finem , cum meritum sit causa moralis dantem movens, ad inferendum finem, sive gloriam, quae per modum mercedis operi meritorio respondet. Ergo non potest ante praevi sonem metit ab lute intendere ut alter habeat finem sive gloriam, quia tunc non moVeretur a m
rito, sed omnino gratis conferret. Unde hae duae voluntates videntur pugnare Volo antequam praevideam merita ut ille habeat gloriam, , volo ut habeat loriam propter merita. Quia voluntas dandi ex justitia sive ob merita, destruit voluntatem elar giendi gratis, sive ex liberalitate.
Respondet SuareEq. . de a iis cap. 9. ari. 2Laequivocationem involvi in Oce Gratis . sive gratui.
ta voluntate. Quia aliud est Deum eligere gratis aliquos ad gloriam, aliud eligere ad gloriam, gratis
conserendam, dicit autem Deum habere in eligendo priorem, non posteriorem voluntatem cum igitur
doeet Deum habuisse aliquam voluntatem gratis circa electorum gloriam, iisud Gratis, vult se tenere ex parte actus Dei, non ex parte objecti sue gloriae gratis conserendae. Ut quando aliquis vult vendere equum amico, illa voluntas non est dandi equum gratis , sed tamen est gratis concepta, quia amicitia censeri potest quod equum velit vendere. At contra Nos etiam concedimus in Deo esse gratuitam voluntatem proponendi gloriam per modum praemii obtinendam. Sed haec est generesis, reprobis, electisque communis, nec tali voluntate
ad praedestinationem electorum Suare esset conten tus, cum ex illa Deus nec numerum , nec gradus
electorum scire possit. Vult ergo Deum absilutEde. revisse ut Petrusin Paulus consequerentur glo
134쪽
iro Pars II Cont. III. De P destinatione ante, aut post praevisa merita.
tiam propter merita at tale decretum, si sit abso F. III.
ipsi merita liberὰ futura. Sicut insistendo exemplo Reprob/Done non electorum.
contra nos allato, nulla potest esse obsoluta volun lex statuitur, ut diximus, reprobatio, una ne-tas vendendi equum ante praevisionem pretii, sed segativa, sive non praedestinatio, altera quae sit potantum conditionata, volo quantum est ex parte mea sitiva excluso a gloria aeterna Suare reprobati equum pretio conscretes quod scis qui emit sit pau nem negativam, quam sustinet, statuit in acti posi-per, non possit solvere nisi pecunia sibi liberaliter tivo, quo Deus voluerit aliquos non eligere ad glo-d Mad venditore, & sciat venditor accepta pecunia iam , sic ut ipsa missio fiterit obiectum suu illum empturum, adhuc manet, non posse absolute voluntatis,4 hanc statuit ante praevisa demerita P vitendere venditionem equi, quae pendet ab emen sitivam vocat, decretum excluciendia regno , cad-tis libera voluntate, nisi per hoc quod prius videat at dicendi paenis Thomistae inulti ante peccatum praeterius voluntatem equum sibi pretio accepto compa visum ponunt positivam exclusionem a. regno cerandi. lesti. Obiiciunt non pauci, contrariam nobis esse S.Au Contra hanc sententiam sic argumentor Sicut gustini authoritatem. Sed de ipsius mente in hac electio abibluta ad gloriam est virtus decretum quaestione anceps est utrimque dimicatio, nec decre procurandi media salutis ita absoluta mantecedens toria sententia, ut erudite ostendit Muno mulser in excluso a gloria est virtualis intentio quaerendi me I'rodromo Velitari pari. i. Certe cicctioni post prae per quae aliquis a salute excludatur. Atqui illa me- visa merita videtur non obscure favere lib., ad Sim di sunt peccata : Ergo Deus determinatur ad pr plicianum uast a Nem eligitur, inquit, nisi jam curanda peccata illis quos ejicit Besseligendum illitans ab illo qui rejicitur, unde quod dictum est, gratias incongruas, ea intentione ut essent messic qiua elegit nos Deus ante mundi constitutionem,non es, ne contingat ipsius decretum frustrati, si ali- video quomodo sit dictam, nisi praescientia quis sorte non electus irreperet innumerum ele- Porro si quis opponat hanc uoctrinam, de praede chorum. stinatione post praevisa merita, aliquando in Academi Suare hac incommoda evitare conatur, asseren-I ovaniensi inter alios articulos censeratam fuisse do reprobationem tuam negativam non esse contra-
Respondetur, Censuram illam pridem castam cirri riam voluntari antecedenti ex parte sis salvandi ruina a Sixto V. declaratam esse in mandato illius justii nes, sed opponi voluntati absolutae salvandi aliquos. edito per Octavium Episcopum Calatinum Nuntium quos vult tantum relinquere communi providentiae Apostolicum, Lovanti promulgato, anno is38. Cu gratiae mon affici erga illos particulari illo affectu jus sincerum tenorem, ut gratiam praestem, hic ex par quo prosequitur electos. te subjicio. Sed contra: Quomodocumque explicet uaria Statuimus, ordinamus, ac per Apostolica scripta negativam reprobationem, sequitur ex ea ab luta
mandamm, ut nemo, cuIuscunque ordinu, gradus, condi impossibilitas perveniendi ad salutem. Nam ipserionis, veldgnitatu existat. . de huAssertionibu contro SuareE hic lib. . cap. ultimo num. 8 dicit non esse inversis in alterutram partem ita du=urare, vel Doctorum potestate hominis cum reprobatione negativa actia authoritate unius artis assertione confirmare, alteri. ponere salutem aeternam atqui nec est in ejus pote- τε referire, aut impugnare, vel cullusvis pietatis, aut ne state ut non fuerit reprobatio, quia nulla datur ejus cessitatu praetextu de his locus scribere, vetus re in o causa ex parte hominis, ut fatetur ibidem cap. s. Er-
serum uentet, ut ausu temetrario ea hareticas, suste go abselut non subest potestati talis hominis obtineis, repericuisse esse . . . donee auriaritare Apostolica re salutem. Neque hic locus est sensu composito. maturi definita fuerint, a mare praesumat. Quod aut necessitati consequenti quia, ut dixi, antece- quis contra fecerit sciat se excommunicationis lata sen dens illud unde sequitur impotentia salutis illicet ieΑtia poenam a qua nisi in mortis articulo eon tutum reprobatio, nunquam fuit in potestate hominis, quan- ωusto praeterquam a Romano Pontifice leat absol im do autem antecedens unde sequitur consequens non etirrisse est absolute in potestate, nec consequens esse potest; Quinimo admittunt plurimi hoc tempore virido quo argumento Suare ipse urget Thomistas in phν-ctrina ac pietate illustres iuncelectionis modum magis sca praedeterminatione. Unde ulterius tam parum esse consentaneum suavitate gubernationis divinae, intelligi videtur in hac , quam in priori sentem. quam, ipsae Scripturae saepius explicant admodum quomodo Deus ex parte sua cupiat omnes salvos fie- Principis omnes ad cursum invitantis, d victoribus . Neque ad levandam difficultatem quidquam hiepiae a proponentis, quem sane magis decet antecur juVat scientia conditionalium, sed potius eam aggra-siim certos victores non definire, sed expectare victo Vat. Quod enimDeus sciat, si negem talem gratiam Dam antequam designet victores etiamsi sorte pro Petro labetur in peccatum, facit tantum ut Deus ex
summa sua potestate possit ille Princeps aliter proce vi decreti non eligendi, sat a quasi certior dedere. Ac praeeaeteris huic doctrinae pondus adjicit non numero non electorum cum sciat quas gratias nega- leve suffragium illustre viri sanctitatei doctrina illu redebeat, ne illi quos non elegit ad salutem perveniant strissimi S Francisci Salesii, qui in Epistola ad P. Les Suarezenim cap. 7. circa finem, faterur hanc causalem sum, cujus authographum servamus, hanc sententiam esse Ver Deus permittit hunc peccare,' negat aviti vocuantiquitate suavitate, ce Scripturarum authori lium quod novit congruum, quia non elegit eum adine nobili issimam, quam, inquit, semper ut Dei miseri gloriam. Ergo scientia conditionalium tantum serviecordiaeoic gratiae magis consentaneam, veriorem, de ad neganda auxilia congrua, ad quod detenninaturaniabiliorem existimavi. . Deus ex vi decreti quosaam non eligendi. Itaquet
135쪽
Itaque ex hactenus dictis colligitur haec conclusio. Electio ad gloriami reprobatio ab illa , neque
fit ante merita vel demerita ab lute praevisi, nec simul , sine reseectu ad Oidinem actuum divinorum, Ergo necesse est, illam fieri post merita absolute Laevis modo hactenus explicato. Alia de praedestinatione Caminiana evidenter restitata videri possunt supraTracst.II cap. II.de fide,operibus, gratia, praedestinatione pag. J9.
INter Doctores Catholicos etiam hoc tempore Varii, gravissimaque controversiae agitantur de Gratiae divinae virtute, necullitate ussicientia,efficacia,c. Horum dogmara inter se non parum dissidentia necesse est a damnatis Haereticorum erroribus accurat discernere singularum opinionum Authorcs ac fundamenta cognoscere ne contingat divini Verbi ministros,dum aut orthodoxos docent, aut haetero do-xos oppugnant, aliquid de his aperite pronunciare.
Fuerunt hae de gratia praesertim sufficienti,4 fh-
caci controversia , inter celeberrimas quaestiones
coram Summis Pontificibus Romae disputatas circa annum I6cis in reticulo . quae quindecuri Popositiones summaD sputantium contentione eventilatas continebant. Fuerunt, de his instauratae lites Bajanae , aliaeque cum his concatenatae. Nec
desim de iisdem hodie acerrima plurium Scholarum Certamina , quae in decursu distinctius prose
surae sit, is quotvox Gratia actualis, o quales
tae ea errores Pelagi cn. GRaria actualis rectu dicitur , donum naturae indebitu peculiariter conserens ad beatitudinem sapernaturalem. Haec est communis doctrina Theologorum, quamvis aliter nonnihil sensisse Bajum infra patebit. Desumitur illa notio gratiae ex Apostolo ad
Romanos cap. H. Si gratiaram non ex operibiis, alioepti grasia jam non ingratia. Et conlarmatur ratione': Quia sicut ipsa beatitudo , sive clara Dei visio,
est donum naturae indebitum, ita necesse est ut gratia, inae ad eam obtinendam naturae impotentiam sublevat, sit ungulare donum quod naturae vires excedit. Dividitur haec gratia in operantem, cooperantem, excitantem, adjuvantem, prout vario modo concurrit ad actim voluntatis creatae. Item in taliam sufficientem, Messicacem, quae infra exponentur. Circa annum Christi quadringentesimum emersit Pelagius,qui professione dicitur monachus,& natione Scotus Is tempore S. Augustini acerrimus Gratiae impugnator suit:contra illum strenue dimicavit idem Au gultinus,fueruntq; ejus errores damnati a Concilio Palaestino,& ab aliis in Africa,& in Gallia a Concilio Arausicano, variisque Pontificibus. Docuit Pelagius primo, nullum dari peccatum originale,&infantes esse in eo statu quo fuit Adamus ante piaevaricationem, quem voluit nihil nocuisse posteris, nisi bio peccandi exemplo. Secundo, Inserues non baptizatos habituros vitam,R. P. AUA . Tom L
ωfaelicitatem peculiarem aeternam, sed in regnum cottorum non admittendos.
Tertio , Homines posse per silas vires naturae legem Dei implere . cognitis praeceptis , sine adjut x vitue Salvatoris, ad eam persectionem pervenire
ut non sit necessarium dicere Dunister obu Artanostra.
Postquam haec pestifera haeresis ab Ecclesia reprobata est, non ita potuit penitus aboleri, quin aliquae ex ea reliquiae stibiis ori veneno plurimos inficerent,&hi dicti sunt Semipelagiani.
Itaque Semipelagiani , ad inita peccato originali
imbecillitate natui ae , quae integra fuerat in Adamo docuerunt aliquam gratiam Christi ad salutem est necessaliam, sed eam subesse voluntatis nostraea bilito, eo quod per initium viribus naturae credendi. quaerendr, c eam possi inus obtinere. Et probabilius est eos hanc gratiam intelloxisse non tantum de illuminatione supernaturali intellectus, sed etiam de corroboratione voluntatis. De his S. Augustinus lib. degrat. lib. arbit cap. I . sic loquitur, ut asserae convictos esse illos Inflatores liberi arbitrii, quod Gratia divina non tantum sit Dei scientia, & natura, sed faciat ut lex impleatur, &istos ad hoc se convertere, quod gratia secundum merita nostra detur. Docuerunt secundo Multis praedicari Evangelium me te ob conditionat praecognitam bonam eorum voluntatem. quinin infantes aliquos ideo obtinerct Baptismum, alios vero Baptisino destitui, quia nempe praecognovit Deus , si viverent recte usuros bona voluntate , atque ita habituros ex se initium credendi, alios veris non recte usuros, ideoque coelo exclusos.
Patent haec ex Epist. Prosperi ad S. Augustinum , ubi
ita concludit Novo absurditatis genere , non agenda praestita sunt praescit non acta. Quod nempe infantes dicerentur praesciri meritorie acturi ex viribus naturae , cum tamen sine gratia nemo posist meritorie operati, nec infantes illi, unquam fuerintactu Operaturi.
Docuerunt tertiδ, Perseverantiam in bonis operibus 8c justitia, ac tandem electionem ad gloriam maxime fundari in viribus naturae credebant enim perseverantiai non esse peculiare donum gratiae , sed
homines per vires naturae persistendo in fide desiderio salutis, posse illam promereri, ac ipsam praedestinationem ad gloriam quam nolebantra peculiari Dei beneplacito dependere , ne alias foret acceptor personatum. Ita habet Epist. Hilarii ad Augustinum, ipse August. lib. de bonopes . cap. I. Nequo refert quod Semipelagiani, ad perseverandum in adimplendis praeceptis, Dei gratiam requirerent , quia
eam volebant dependere a naturali permanentia in fide, laesderio salutis tanquam merito. Et hoc tantum sensu saepe damnatum cst, gratiam ancillati voluntati, cana subsequi, non autem praeVenire&c. Quae omnia solerter annotanda, ut natura gi aliae,&doctrina Catholica rite percipiarur. Ubi ad extremui adverte , modernos Sectarios
hos quidem errores aversari, sed insipientium more in altero extremo, soli gratiae omnia attribuendo, in gravillimas haereses prolabi dum docent cum Calviis no , Quidquid fit sine gratia multis modis contaminari gratiam non consistere cum libcrtate a necessitate , sed tantum cum libertate a coactione: neminem a salute excidere posse post acceptam gratiam conversionis , malia crvortim monstra , quae in in Conis
136쪽
iret Pars II Contr. IV De Gratia Divina.
Controve sus degraria&praedestinatione supra nota bitam esse adoptionem in filios Dei , ad veram a ' Vimus tracti a cap. a. ctitatem, gloriam, ideoque in ordine ad haec dona obtinenda alerebat Baptismum esse necessarium:quod 3. II. 4. Augustinus vellet dona ista sic debita esse naturae ut non possit sine illis creari , in flerenda natura
pessibile sit hominem condi in statu pura na long Pelagium antecederet , quod nemo ad
iura assique dono supernaturali stram .
Respondeo igitur secundδ,dum asseritS.Augultinui, STatus purae naturae est, in quo homo tantum ser si abesset originale, innocentiae naturali annexam sintiatur persectiones naturae debitas,&ordinetur ad re sanctitatem iratiam, illum procedere ex suppin beatitudinem naturalem distinctam a clara De Vi sitione providentiae supernaturalis jam a Deo consta'sione. Munc statum prorsus impossibilem esse, post , promissae de justitia infundenda ubi noa Bajum, ita defendit Iasienius prensis lib. r. a. de esset obe peccati. Cum enim eo nunc supposito
statu puraenat ut postibilitatis istius assertores procla non detur status medius inter statum justitiae, pec- metreos esse Pelagianismi,doctrinae Augustinianae cor eati, rectὰ arguit contra Pelagianos si dicant infantes ruptores,& divinae justitiae ac providentiae eversores es sine peccato originali illos esse in statu justitiae, Unde ulterius docet, sine justitia,& bona voluntate adeoque frustra baptigari ad justitiam obtinendam, creaturam rationalem a Deo condi non posse, neque aut peccatilinexpiandum. Hoc itaque dictum S. Ad- creaturae innocenti sine injustitia beatitudinem super gustini juxta praesentem rerum statum ciuili facit naturalem negari, neque posse morti ac miseriis Obno contra statum purae naturae possibilem. xiam relinqui Ex quibus aperte sequitur gratiam Objietes secundo ira Augustinus lib. de Spiritu divinam sic non essedonum naturae indebitum. litteraeap. 1 . contendit hominem naturalite eLAt contra, omninδ dicendum est , possibilet esse se Dei imaginem , inatum gratiae, illi esse natura- statum purae naturae Estque haec communas Theo , lem,&e. Hoc, inquit,agit Spiritus giati ut imagine
Iogorum doctrina cum D. Thonia. i. part quaest. 9. Dei, in qua natur diter facti sumus, in nobis restau-art. i. alibi frequenter Consentit Scotus in. 2. dist. , retu Et lib.s de libero arbitr. cap. ιδ ait, errare,18 quaest unica, Nominales, aliique Doctores, ac Pa , torqueri c. non est natura instituti hominis , sed tres, qui ex illo ad Roman. s. Charitas Dei diffusa est poena damnati. Ergo status innocentiae fuit Adamo in cordibus nostrisper Spiritum Aquidam αδ nobis, de ' naturaliter debitus, adeoque status purae naturae ira ducunt gratiam actualem veram justitiam esse sin possbilis. gulare donum nobis indebitum ergo iratura non po Respondeo neg. onsequentiam. Sed ideo tam test illam gratiam, quae ad sustitiamin charitatem Or tum tradit nos in imagine Dei naturaliter condatos, dinatur, ita sibi vindicure, ut non possit sine illa crea riuia ipsi natura secundum se considerat , est qua
ri lilque confirmatur ex S. Augustino tum alibi, tum Liri Dei imago, & multo magis prout fuit in Adamo
lib. 3 conrra Maximum cap. is Homo adDei ilitu cum sanctitate de ficto creata. Hoc igitur modo dinem factin, non en verussisim Siriosi gratiasibu recti dicitur, quod errare , aut torqueri , non ii: qma non eis natura secundum naturam instituti hominis prout stilicα Probitu 1 ex Decreto trium Pontificum contra eum singularibus Dei donis de facto condita fuit. Michaelis Baj propositionem 26. Integratasprima crea Hine, natural ter , non sumitur ibi prout opponit intionis nonfuit indebita humana narura exaltatis , sec statui supernaturali, sed illi qui est contra naturam, &naturalis ritu conaetio Et prop. s. Deus non potuisset morales defectus qui eam comitantur. Et hac ratione ab inιtio talem crearehominem quae nunc nascitur Er solvuntur dicta quaedam aliorum Patrum , dum asse-go ex sensi Eccletiae doctrinae Bajanae opposito, potuit eunt dignitatem illam Adamo suisse naturalem t nomo ab initio creare qualis nunc nascitur absq; Iancti tum enim volunt eam fuisse Adam concreatam, sc-tate &dono integritatis, qui esset status putae naturae ut dieimus illum irituralem esse haeredem coronae, a Et verbratio ipsi docet, dona quibus constituitur sta contingit nasci cum jure ad regni coronam, quamVutus innocentiae, neque esse proprietates naturae liu absolute sine isto jure nasci potuerit. manae per se spectatae, neque ea ex meritis illi deberi,
cum hominis creatio nullum meritum praesupponar, CONTROVERSI QUINTA.ae proinde nihil obesse quo minus posse in statu pum . . . naturae donas illis Orbata creari, obnoxia concupiscen An em uis detur Gratia Isisiens tiae,&morti miseriis statum hominis naturalem .
consequentibus munienda tamen fuisset tunc nam t
ra humana praesidiis ordinis naturalis, quibus possit Eum m satu Controversia.
peccatacvitare. Ratia sessiciens sumi potest prout opponitur in- Objicies primori Augustinus A. y de peccat. me visusticienti,quae ad certum effectum v. g. ad am ritis cap. ult. passim in opere imperfecto, Malibi, rem Dei nec proxime, nec remote sufficit. Gratia agens contra Pel.igia nos urget frustra baptizati insan veris sufficiens huic opposta talis est , ut possit veltes quia cinnocentiae naturali annexa est sanctitas proxime, vel remote certum actum V. g. Dei amorem
gi atra Hoc ver,argumentum nullius ore ro inferre, proxime quidem, si praeter eam alia gratia non boris spossibilis esseriti rus purae natiitie requiratur, remote ver si non sufficiat per se ad am Respondeo primis, hoc argumento nimium proba rem eliciendum, possit tamen sufficere adactum fidei, ri inde enui sequeretur quod Augustinus plus attri vel alium, per quem obtinebitur gratia ulterior ad Deibuerit naturae sectindum se, quam ipse Pelagius: quia amorem requisita. hic negabat natinae parvulorum etiam innocenti de sed communius gratia sussiciens accipitur pro ea.
137쪽
Parili Contr. V. De Gratia suffcienti us
quae opponimr gratiae efficaci, estque talis ut pollit vo posse per Christum pie vivere,&proficere, subdit ra-luntas cum ea exercere actum ad quem concedatici tionem, Des en semel justoicatos non deserit, faώdefacto tamen eum non exercet, haec dicitur gratia prius deibatur.Et cap. 3.docet justiIncatos in Dei au-meia sufficiens; nam gratia essicax non tanrum est surn xilio firmilli triam spem collocare debere, Deinem sun-
ciens, sed etiam semper cum actu connexa quit, nisi Ulia gratia defuerintolam capitum sonum De gratia ergo mere sufficienti hic quaerimus , An ita perficiet. In qu.bus Concilium aperte supponit jam in statu naturae lapsae talis detur, quae essirutum justis praeberi gratiam susscientem, laesectum bo-
suum non sortitur Negat primis luinus tib. a. instit nae operationis in nostra tantum voluntate residere. capta. asserens omnem gratiam: ternam esse seriam & Subscribit diserte S. Augustinus tum saepe alibi, tum
efficacem,dati tamen vocationem externam aliquando l. 8o trium quaestionum. q. 68. Necssit,irriqui qmno- inefficacem , cui dum voluntas non obtemperat pec luerunt venιre debent altera tribuerestutantum ι, qu catum admittit , tametsi ad Obtemperandum gratia iam ut venirent vocari , erat neorum libera potestate.
interna destituatur. Idem exprimit lib. I. ad Simplicianum . . Idem suis Secundδ, docet Jansenius lib. s. de gratia Christi sus urget raed. v. in Joannem, ubi docet, Deum cap. . Etsi data fuerit Adamo, & Angelis, nullamia impertiri potestatem , ut possimus filii Dei fieri permen jam in statu naturae lapsae concedi gratiam sussi gratiam,homnem vel per liberum aibitrium gratiae cientem quin sit nul sit esticax v. g. nunquam dari gra Obluctari. . tiam, toxime sufficientem ad amandum Deum, Postremδέ veritas hujus docti inae invicte probatur, quin amor ille a voluntate eliciatur. Minc istam ex eo quod inter quinque propositiones sententi, haec gratiam vocat perniciosam , inutilem lapsorum repa ut haeretica damnatur : Interiora gratia an satu naturationi, monstrum quoddam ingui ire gratiae,no ratos nunquam resistitur. Haec enim propositio invumque genus Augustino, Patribus, M. Thomae sensu authoris asserit, gratiam semper habere omnem incognitum m a Pelagianis excogitatum. Asserit effectum quem hic, nunc obtinere potest , ad quoque secum sentire in hoc Alvarea, Zumel,&alios quem a Deo conceditur licet non causet essectum ad Thomitas. Certum vero est illos in terminis doce quem actu non datur, aut quem in aliis circumstante dari de facto gratiam vere sufficientem, omni tiis obtinuisset. Itaque ex damnatione praedictae prono conari ut eam componant cum physica praedeter positionis in sensu authoris, fatis liquet definitum esse, minatione, quam junt ad omnes actus equiti. interiori gratiae aliquando resisti, sive eam non habere effectum quem hic Mnunc obtinere potest, Madf. II. quem conceditum, atque adeo dari gratiam mer Θέ hcientem non enim recte dicitur resisti gratiae , nisit Emittenda eu Gratia meres ciens ibi strando illam effectu ad quem hic nuncia Deo
PRobatur primo ex Scripturis , Matthaei, Si in Objiciunt Adversarii contra gratiam meressissete
Dro, ta Sidonefacta fuissent virtutes qua in vobM, emae imb, haec gratia sufficiens, est illa gratia Possib pridem in Cincio emere paenisentiam egissent. Ubi litari a Pelagianis olim asserta , ab Augustino sem- Christus exprobrat Judaeis quod non fuerint conver per reprobata. secundo, Gratia sussciens a naturan ad poenitentiam cum illa gratia , cum qua Tyrii requiritur ad non peccandum Ergo est naturae de-
Sidonii, si eam habuissent, poenitentiam egissent. At bitari si est debita ergo non est gratia. Tertio talis qui illa gratia fuit issiciens ad poenitendum , cum it gratia sufficiens nunquam sortitur essemim Ergo estia enim Tyrii & Sidonii amim poenitentiae elicuissent aliquod inutile&monstrosum genus gratiae, qualis es, ius concessa fuisset. Ergo illa talis est ut potuerit et medicina quae nulli unquam prodesset Ut haec,m Judaeis effectum haberes, quem tamen brtita non inis assinia breviter ditalvantur.
fulic alias . contra eos iniqua fuisset Christi expro Respondeo ad primum, Duplicem dari possibilita-brario si cum ea gratia actum poenitentiae elicere non tem bene operandi, aliam fundatam in solis viribusna potuissent turae, quam in Pelagianis Augustinus constanter orseriinquies, S. Augustinus lib. 1. de bono persever pugnabat lib. de natura, giaria Cap.rr. alibi Alia ea Pi de Tyrii, Sidoniis pronunciant: Quoniam est possiblitas quae tantum nabetur in natura per gratat crederent non erat eis datum, etiam unde crederent iam adjuta, haec includit gratiam sufficientem qua est negan Respondeo S. Augustinum tantum ne iratura fit potens utpectu operetur, etiam pro eo tem-sare Ty iis datam esse gratiam quam Deus praevidit ore quo negligit gratiae cooperari hanc diserediore emcacem,sive quaerant adhu credituri non negat tuetur Augustinus eodem lib. denat.&grat.cap.M.
autem datam esse aliquam sufficientem neque ait Ad secundum Megatur ultima consequentia Stecredituros non fiuisse si habuissent gratiam iidaeis homini justo debetur lolia, haec tamen vera est grais concessam, cum Christus credituros diserte affirmet. a. Quia igitur gratia susticiens debetur natur: non
Eodem spectat illud Proverb. cap.r. voemii Et res,ui prout est in se, sed tantum naturae supernaturaliter eis
Si ad Rom. Lissi divitiis bonita uom,&ρatiantia, levatae , hinc vera est gratia maturae secundum se es benigmtatu contemnit 18 Atque alia non minus mani spectatae omnino indebita. festa Scripturarum oracula,quae toties inculcant, pec Ad tertium , Neganda est etiam consequon- cantibus dari gratiam cum qua poterant recthopera tia Fatentur enim adversarii latiam pure suscici xi, nisi illam prootiae voluntatis arbitrio cassam, in tem in Anselis non sutis monstrosam , etsi eorum fructuolam reddidissent vitio non fuerit sortita effectum idem ergo de no-His consormia sunt Conciliorum decrera, ae novis stra admittendum est, quia quantum est ex parte visme Tridentini Seg. b. cap. ιι ubi dum docet, justos virtute gratiae, potest sequi effectus x de hacto ali 1 R. P. AUA . Tom. αδ gratia
138쪽
Π4 arsit. Contr. V. De Gratia suffcienti.
gratia huic omnino similis actum bonum aliquando is sincera ista omnium invitatio, si Deus positive de
operatur Monstro a igitur tantum esset illa medicina, levisset quibusdam gratiam ad poenitendum sussi aut pratia, vi cujus nullus absolute curari, aut juvari cientem denegare. Hinc Concit Senonense in decte
distinctione a gratia emcaci, ex dicendis magis elu momentumpraeterit ιη quo non ess Mostium,spulset. cescent. Nec refert quod Deus quovis instanti possit juste peccatorem, sine spe poenitentiae, ad barathrum de-3. III. turbare Quia quamdiu vult illum relinquere viatorem,& praeceptis subjicere fatuit etiam illi dare aua
yn detur Gratus ciens omnisus , etiam ob sussicientia , ut possit reconciliari alias ad hoc
orat , exocans , scientibus quod in se Viveret ut in spe salutiso ibi
. poenas accumulare, in quo esset ipsis damnatu
D his quaestionibus variae sunt Doctorum etiam objicies primδ, Vatia Scripturae loca in quibus di-
Catholicorum sententiae. Negat Ariminensis, euntur quidliinesse a Deo excaecati, obdurari,ineontra communiorem dari gratiam sufficientem In dari in reprobum sensum, nec posse crederes, aut sa- fidelibus quibus Christus non innotuit , quales erant nari. suo modo saepe etiam loquitur Augustinus, Ph1losophi gentiles, Plato, Aristoteles,&c. Quoad ob ideoque asserit Pharaoni obdurato peccatum non duratos, Bellumanus, Suarez, Ripalda, Herice,&c. nipulari. asserunt hanc gratiam etiam concedi obduratis,& ex Respondeo , haec intelligenda de excaecatione 2 caecatis. Infantibus sine Baptismo morientibus non obduratione tantum permissiva impost ibilitate tribui iussiolentia remedia ad salutem docet Arimi motas eonversionis. meus enim permittit aliquamnensis, Scotus, Vasqueet, quidam alii: Affirmat Sua domagno peccatores obdurari, perire, non te reE, Lessius, Herice,&alia plures Pro harum quae gando illis adjutorium sufficiens, sed subtrahendo spestionum resblutione etale auxilium eum quo praevidet ad poenitentiam Dico primo, Datur omnibus auxilium aliquod sus movendos si illo instructi fuissenti item permittendo ficiens saltem ad non peccandum, dum actum pee aliquas peccandi occasones, ac tentationes iis ob e caminosum fibrmaliter exercent. Haec thesis est cer nite, cum quibus difficillima redditur eorum conves tu, contra Calvinum, ac Lutherum necnon advelsus sosne majori gratia, qua se indignos reddiderunt laJansenium sib.s de gratia Christi cap. s. qui id negat de hae majori, Memeac natia, non veris de sessi de infidelibus, obcaecatis, pluribus Judaeis, Maliqui cienti, intelligendus est S. Augustinus, aliique, dum
bus justis aliquando asserunt inauratos gratia destitui. Probatur, Qui si homo, dum formalite peccat, Objicies secundo, Status obdurationis in peccato careret omni auxilio susscienti tam ordinis naturalis, opponitur statui confirmationis in gratia. Atqui λς quam supernaturalis ad nonpeccandum, Deus praeci confirmati nequeunt peccare. Ergo consentanςur peret illi rem impossibilem, nempe servare praecepta est ut obdurari defectui gratiae nequeunc converti quae nequeunt sine auxilio rufficienti impleri Atqui Respondeo ratissimulato antecederite, negando, hoc repugnat Tridentino Sessi 6. m. Dem impossibi eonsequentiam facilius enim Deus concedit favoremtia non ubersdjubendo monet, facere eruispossis , eompatibilem cum libera tendentia ad gloriam,qu petere quodnonpossis, ta adjuvat ut possis. Mincia infligat poenam eum illa tendentia non onsistentem mnata est Baii Prop. 6 .mmopeccat etiam damnabiti Satis itaque statui eonfirmatioius opponitur a girer in eo quodnecessari acis. De hac doctrina, quam obdurationis per moralem impotentiam conversioni iipsum rationis dicta ne ave sari videtur, plura dixi qua obdurat a Be gloriae multum removentur, inmus supra Part. I. Tract. II. contra propositionem pri non penitus excludantur. mam ex s. damnatis. Diicies tertib, Peccatores multi , in poetaam in
Dico secundo. Nulli adulto, etiam obdurato, aut eati admissi a Deo subita morte puniuntur ramo ali excaecato, statuit Deus denegare gratiam assicientem quando in flagranti delicto dum peceant evit op ad conversionein,&salutem sed paratus est eamo piuntur Atqui non apparet, quomodo tunc paratii mnibus dare, vel ipsi, vel alii ponerent eas circum sit Deus his largiri lassicientem gratiam qua postio stantias in quibus solet Deus gratiam praebere, quales converti Ergo ea aliquibus negatur. sint praedicatio Evangelia, exempla majorum, c. Ita Respondeo negando minore Nam cum istius .p cumDahoma docet mensis, Scotus,Vega iiq; Con diobitu repentino bene consistit, quod Deus expx tra Medinam, Roffensem, & quosdam alios, qui vo te sita suerit paratus suppeditare gratiam, si poenixqs.lunt Deum statuisse quibusdam,o enormia peccata, occasio oecuriasset, vs. aliquis peccatorem ante sex conversonis gratiam negare; icutpoteratillis in eo sta tem admonuisset, aut ipse de periculo mortis cogi
re sne spe veniae vitam auferre. set priusquam ipse peccandi exercitio se constitui RProbatur nostra assertio. Quia Deus in scriptu illo statu, eum quo usus gratiae non consistit. Nuptis passuri,in sine exceptione invitat omnes peccato enim dicimus quemlibet omni momento,dum dori in I=res ad poenitentiam is Ezechielis 18. Nolo mortem aut nulla incidit salutaris cogitatio, gratiam pro im peccator sed Megis ut convertatur 9 vivat. Et 2 Pet lassicientem in promptu habere , sed dum adest pN c. leni aliquosperire , sedomnesadpaenitentiam sens occasio se determinandi ad bene aut male agςὴ
eonverti. Et de ipsis citam in scelere obduratis id in dum. dicat Apostolus ad Rom. i. asserens , Divisivi boni Extendi potest hae doctrina ad infantes ' νatu Dei conceditis quisecundum duritiem,&i direm Baptismo extinctos , quibus Deus quantum est tem est thesauri infibi immunia ira Non esset sti parte sua, prospectum cupit de Baptisino tanqVδ'
139쪽
Pars II Cont. V. De Gratia sussicienti. 11s
temiato ad salutem susscienti Asserit enim Ap - Ex quibus ponδ facile est perspicere hane opi-
lus r. ad Timoth. a. Deum velle omnes homines ionem non tantum ab errore , sed etiam a doctima salvos nen: merita Christi ex partesea, in a Semipelagianorum longissime recedere. Et sanὸ quod eiu primo tam late se extendere ad omnes salvandos, supra in assertione probabile diximus meum sic fa- quam peccatum Adam ad omnes perdendos. Et cienti quod in se est, non denegare primam gratiam quamvis non raro eveniat aliquos infantes interire ad credendum ipse Doctor Angeliciis non probabile, absque Baptismo, id per accidens contingit, ex eo sed certissimum dicere videtur, De verit quasi . . de quod eorum parentes ad ea loca se contulerint , aut de artis. δι ad . his verbis micendum, inquit,
clusas laturales aliqui libere posuerint, ex quibus in quod non sequitur inconveniens, posito quod qui- ites in lucem edi, aut certe Baptisnus illis applicari libet teneatur aliquid explicite crederes, si in sylvis,
non potuerit; quorum libertatem ob alias causas vel inter bruta animalia nutriatur. Hoc enim adtontra cursum communem naturae Deus inpedire divinam providentiam pertinet , ut cuilibet provi- noluit. Quod non ossicit sincerae voluntati qua dea de necessariis ad Lalutem, dummodo ex parte Deus ex parte se media infantibus ad salutcm ncccs ejus non impediatu : Si enim aliquis taliter nutritus dit, licet hie pro sua libertate aliquibus eam largiri quae sunt ad credendum necessalia, vel aliquem fidei
praetermittat. . praedicatorem ad ipsum dirigeret. Rursus , in a. Sen Di eo tertio Probabile est, homini facienti quod rent dis aδ. q. artico . ad .. Dicendum, quod et
se est viribus naturae, Deum non denegare gratiam iam ad fidem liabendam ahqiiis se praeparare potest primam, qua possit credere,&salutem operari r mo per id quod in naturali ratione est unde dicit flo per hoc non intelligara, operibus ex viribus solius quod si aliquis in Baibaris natus nationibus, quod iniarum factis per modum postivae dispositionis, aut se est faciat, Deus sibi revelabit illud quod necesi neriti, gratiam primam infallibiliter annexam esse rium est ad salutem, vel inspirando , vel Doctoremed ex solo beneplacito Dei , decernentis omnibus mittendo ' hactenus S. Doctor De cetero, satis bicem non ponentibus suam gratiam praebere. Est constat, quod ipsa conversio ad Deum qua talis croominunior sententia Theologorum apud Suarea dere actu incipit, non sit jam ex viribus naturae, sed
part l. a. de Praedest. cap. 13. quam etiam docuerunt ex Dei adiutorio supernaturali ante conversionem
onnulli Thomistae, quamvis eam censuret Alvarea veryad primam Dei notitiam, fidem apponiture auxiliis Disp. 16. n. H. alios habeat adversiarios habuisse adjutorium ordinis naturalis, ut indicant il- Ratio praecipua est, quod id videatur congruum ti verba D. Thomae: Si aliquis taliter nutritus in stui vina benignitati, quae omnibus universim praepa vis ductum naturalis rationis sequeretur, cenissime vir gratiam susscientem, ut eam infalbbiliter con est tenendum&c. Id quoque ex ista Dei providentat ungulis non ponentibus obicem. Cum enim ita, leneplacito seri, homine fideli ex ductu raeus sepe non deneget auxilia sita Gentilibus, qui per tionis naturalis uilpirationem fidei non impediente per,ntinuata peccata se praebent positive indignos isto sua peccata, conformiter ab initio diximus.
neficio, congruum est, ut eam gratiam iis conse-
qiti observando legem naturae removentilliid gra CONTROVERSIA SEXTA.
impedimentum, saltem se reddunt physce caces ut commune illud Dei beneficium ad se ex De viribus natura sine sutorio Gra-idatur atque ita non desit ex parte Dei illustratio ιι divinae. auxilium supernaturale, quo saltem possint ad saluem Dei notitiam, &inde ad salutem pervenire. 6. I.
Dices, Huic doctrina repugnat Concilium AxδR' Diad ,εῖ h.-prisar Assue Gratia in servanda edi eaenum damnans Semipelagianos, quod asscserςnxi R ire in eis arione severandat.1m fidei esse ex nobis, sive ex bolus operibi is viribus .
xurae factis, quibus ad gratiam fidei pereipiendam 'Ico breviter primb: In natiua lapsia sine gratia cla-sponimur. A tu aliquando potentia physica servandi collectis Gondeo , hanc doctrinam toto coelo a Semi totam legem natum. Ita docent Ariaga,' plures lagianis distare. Docebant illi primo, nos per me alii. Quia etiam seposita glatia homo peccabit u violeta naturalia absolute promereri primam gratiam ad legem naturae. Atqui potentia peccandi inclum po-
'dendum, hac vero sententia id omnino pernegat, tentiam saltem phylicam non peccandi,nemo enim po- Tratiam, natu ne legem servantibus conserendam, est peccare in eo quod physicὰ nequit vitare. refundit inmerita istorum operum, sed in me Dico secundo, Homo tamen lapsus habet necessit ri Dci benignitatem. Secundo, asserebant Semi tem mortalem callemox parte violandi legem naturae, lassiani solis habentibus merita naturalia lege or si longo tempore ei desit gratia. Haec est communis do- raria a Deo gratiam 'uidem escaeem conferti, ctrina Theologorum, adeo ut opposita censeatur err od haec opinio penitus abhorret. Unde perperam ri proxima.cebant Ataropter huiusnodi merita etiam condi Ratio desumitur ex eo, quod Concilia&Patres nata infantes baptizari,&alios ob eorum desectum illud Apostoli ad Romanos 7. Ulix ego famo timu
rismi beneficio privari. Haec igitur doctrina nul me liberabit de corpore mortis huim gratia Dei per Le-ltortam errore inficitur; ne aliud appAret quo sum Christum doceant observationem legis sine gratas possit viter opiniones in Scholis probabiles tia esse moraliter impossibilem, propter infiti nitatem v xeputari carnis,& vim concupiscentiae quibus denotatur ne-
140쪽
ra Pars Il. Cont. VI. De Virtutibus r
eessitate quaedam . intecedens, sta in peculiati disticultate honeste operandi, seposito adjutorio gratiae: qui siensibilia, chementer apprehendimus , c concupiscentia ad hanc apprehensionem naturaliter insurgens, Voluntatem ad oblecta inhonesta vehementer inclinat, ideoque redditur moraliter impotens ad legem longo tempore observandam cum necesse sit intra longum temporis spatium frequenter occurrere
tentationes legis observationi contrarias. Sicut in magna multitudine hominum, etsi ',ssibile sit physice omnes silere, ni raliter tamen necessarium est aliquem sere qui loquatur Colligitur eadem doctrina ex Concilio Mileuitano Canon. s. aridentino Seg. 6.
Dico tertio: Datur in homine lapsi moralisio sibilitas servandi dictam legem exiguo cmpore absque gratia. Est communis Doctorum.
Quia pro exiguo tempore potest deesse illa moralis difficultas, quam in superiori assertione exposuimus; absente autem singulari dissicultate, nos posse honeste operam, adeoque legem servare, admittunt palli in Doctores cum S. Chrysostomo in i ad Corinth. eap. 3. 4. Anselmo in Dial de libero arbitrio cap. 1. b. alisque. Dico quarto Homo in hoc statu nequit gravem tentationem sine gratia superare. Est communior, contra aliquos Authores Catholicos. Et probatur ex Apostolo i. ad Corinth. io Fidelis Deus qui non patietur vos tentara supra id Podpotenis. Ex quo loco docet Chrysost dari aliquas tentationes quae non possint a nobis viribus naturae superari, cum eas opponat Apostolus tentationi humanae, sive levi, quae a nobis vinci potest. Et Prosper lib. contra Collatorem cap. 3s invehitur in Cassianum, quod dixerit Job tentationem gravem vitibus naturae superatam fuisse. Hinc dicendum a sortiori, Omnes tentationes collective sine gratia superari non posse. Et quamvis nonnulli contrarium contendant, id tamen temerarium esse censet Suare et hic lib. r. cap. ab.
Dices, Potest quis ex fine pravo inanis gloriae mortem tolerare ergo idem potest ex fine honesto sine gratia, non obstante rei difficiatate. Respondeo negando consequentiam. Quia finis pravus tollit, aut minuit difficultatem operandi, propter vehementem sensibilis bonitatis apprehensionem: finis vero honestus, quia languide apprehenditur, relinquit totam tentationis difficultatem praedomi
Dico quinto Potest modo ab homine sine gratia
vinci levis, aut mediocris tentatio. Ita docet Amicus, aliique communiter, contra VasqueZ, meratium, qui semper ad victoriam tentationis gratiam aliquam
Ratio desumitur ex eo, quod aliqualis difficultas oppositae tentationis non impediat quin obiecti honestas possit efficaciter apprehendi, atque ita con- naturali modo placere ut voluntas illi adhaereat. Et scut expetimur opus non esse auxilio gratiae ut quis resistat alteri gratiae fortiter ac suaviter ad bonum inclinanti, ita etiam non est cur aliqualis difficultas concupiscentiae impellentis ad actionem inhonestam. per vires naturae nequeat superari. Adde prolcriptam esse Baj propositionem 19. Non solum fures ij sunto latrone qui Chrastum Mam veritati cxvira
aturae, sine adjutor. Grat. Divinae.
nerant, sed etiam qui dicunt tentationi usti, sine gratiae in ad uroris, hominem posse res ere. Quae nostrae asseitioni ab aliis opponuntur, an tum probant requii gratiam ad quamlibet tentationis victoriam , ut haec sit meritoria praemii supernaturalisci aut ut contra leves etiam rentationes victoria continua obtineatur, quod lubentes admittimus. Sicut enim absque speciali privilegio nequcun m raliter vitari omnia venialia, propter instabilitarem naturae, frequentes labendi occasiones , ic etiam natura pei se non satis est poten Mur collective omnibus levium tentationum impulsibus obluctetur.
An homo possis habere aliquos actas morabier b nos absque Gratia supernaIurali CErtum est apud Doctores Catholicos, sine adjutorio taliae non elici actum bonum, prout conducit ad vitam aeternam. Procedit igitur haec quaestio de actu tantum moraliter honesto, sive laude dignamtra ordinem naturae. Talem actum negat a M. ac penitus explodit distinctionem communem actionis honestae in naturalemi supernaturalem, asserens ad quemlibet actum honestum gratiam supernatur, lem esse necessitiam. Sed contraria sententia necessario admittenda est. Ouod probatur primo Quia inter alios, damnarunt Pontifices hunc Baij articulum 11. Omnia opera in delium sunt peccata, I virtutes Philosophorum Fine τι- tia. Quin nempe procedunt ab infidelibus gratia destitutis. At ex Bajo unum breviter exquiri velim Si filius infidelis videat suum Patrem lapsum in foveam, quid illi agendum ut peccarum non incurrat Si nolit illi manum porrigere, delinquet certe contra am rem parenti dubitum si illum e fovea extrahat, etiam extrahendo peccabit, quia si Bajo credimus , omnia infidelium opera sunt peccata. Probatur secimdo, Quia Concilia videntur Qpponere nos per vires naturae posse honeste operari. Tridentinum enim Seg. b. can. a. negat nos posse Credere, paenitere c. sicut oportet ad justincationem obtinendam, sine gratia. sua limitatione, sicut oporter, satis insinuat nos posse quidem moraliteri neste operari, sed non utiliter ad salutem, per vires naturae. Cum eadem limitatione loquitur Concilium Arausicanum ean 6. damnans Semipelagianos.
non quod assererent hominem ex se posse honeste operati, sed quod adderent, id posse, licui oportet agablutem quin, eam gratiae necessitatem sic restringit Augustinus lib. de gratia Christica' a . ubi non asserit illam esse absolute necessariam ad bene operandum, sed tantum sic, ut sine ea nihil possimus, quod ad pistatem pertinet, veramque justitiam. Eodem modo loquitur lib. de praedest. Sanct. q. a. de lib. de bono persev cap. ιε. dc lib. degrat. dc libero arbit.
Neque his obstat primo, quod S. Augustinus
aliquando asserat , voluntatem de suo nihil haberenis peccatum. Vel enim peccatum accipit Droptac.& sic verum est ibi voluntati humanae aciscribendum esse peccatum, Zc illi non esse integre attribuendum opus moraliter honestum, cum hoc a Deo praecipue proveniat. Vel sumit peccatum improprie, pro