장음표시 사용
121쪽
Τracst. III Art. V. Bulla Dogmatica Leonis X. Pontificis. o
ctae obedlantiae,ac sub poeirima oris communicatio fendere, praedicare, aut illi quomodolibet, publianis latae sententiae, nec non quoad Ecclesiasticas,&Re cc vel occulte, quovis quaesito ingenio vel colore, ta-gulares peribras Episcopalium innium,etiamPamar citri vel expresse inere praesumant. chalium, Metropolitanam vi aliarum Cathedralium Insuper, quia errores praefati plures alii conti Ecclesiarum, Monasteriorum quoque, rarioratuum nentur in libellis seu scriptis Martini Luther, dictos li- etiam Conventualium, quarumcunque dignitatum, bellos,ri omnia diciti Martini, scripta seu praedicatio- autbeneficiorum Ecclesiasticorum, saecularium , aut nes, in latino , vel quocunque alio idiomate repe- quorumvis ordinum regularium,privationis, inham tantur , in quibus dicti errores seu eorum aliquiabilitatis ad illa, Malia in posterum obtinenda, quo e continentur, similiter damnamus, reprobamus, atquero ad Conventus,capitula, leudomos, aut pia loca se omnino rejicimus, im omnino damnatis, reprocularium,vel regularium, etiam Mendicantium , nec batis, ac rejectis , sit praesertur in habet volumus , non Universitatis etiam studiorum generalium , quo mandantes in virtute sanistae obedientiae , c sub poeiarumcumque privilegiorum indultoruiu, a Sede Ap. nis praedictis eo ipso incurrendis, omnibus, desta.
stolica , vel ejus legatis, aut alias quomodolibet habi gulis utriusque sexus Christi fidelibus superaus nomitorum, vel obtentorum , cujuscumque tenoris exi natis, ne hujusmodi scripta, libellos, praedicationes, stant, nec non nominis, potestatis studium genera seu schedulas , vel in eis contenta capitula, errores,le tenendi, legendi, ac interpretandi quasVis latentias, aut articulos supradictos continentia , legere cisi &faeultates, 4nhabilita ad tua&avain posterum rere, predicare, laudare , imprimere publicare, obtinenda Praedicationis quoque officii, ac amissio sue defendere , per se vel per alium, seu alios, directe, nis stuclli generalis;&omnium privilegiolum ejusdem vel indirectet racite vel expresse, publice vel occulte, quo vero ad saeculares ejusdem excommunicationis, aut in domibus suis, sive aliis publicis, vel privatis locis nec non amissionis cujuscunque emphiteusis, quoium tenete quoquo modo aestimant: quintad illa statim cumqueseudorum , tam a Romana Ecclesia, quam post harum pubbcationem ubicunque suerint, peto alias quomodolibet obtentorum, acetiam inhabilita dinvios . alios supradictos diligenter quaesita,pubris ad illa , talia in posterum obtinendaci nec non hie, solemniter in praesentia clem, & populi, sub quoad omnes,&singillos superius nolninatos, inhibi omnibus&singulis supradictis poenis,como antia tiationis Ecclesiasticae sepulturae , inhabilitatisque ado clauseι usius sequuntur. mnes,&sngulos actus legitimos, infamiae, ac dissipa intum Rotnae apud S Petrum, Anno Incarnatio-tionis,&criminis laesae majestatis, 'aereticorum ni Dominicae millesimo quingentesimo vigesimo, fautorum eorumdem injure expressis poenis, eo ipso die XVII Kalend. Juli , Pontifieatus nostri anno Mabsque ulteriori declaratione per omnes, Ingu octavo. Iosiupta, lictos, ii quod absit contrafecerint, incur Pergit autem , in clausitIis supra terminum praetendis a quibus vigore cujuscumque facultatis scribere Luthero adhaerentibus ut resipiscant. Non inlisulatum eis in consessionalibus quibusvis personis, resipiscentes post rapsos sexaginta dies capiendos, fi- sub quibusvis verborum formis contentarum , nisi delibus indicit Loca in quibus illi commorabun- Rom. Pont. vel alio ab eo ad id in specie facultatemha tur interdicto subjiciti ierogat privilegiis si quae es. bente, praeterquam in mortis articulo constituri, ab sent his opposita. mandat excommunicari alios, si solvi nequeant. omnibus,&singulis utriusque sexus qui meedirent Biillae publicationemri quam postea christi hdelibus, tam laicis,quim Clericis, saecularibus debite factam etiam ipse testatur in diplomate editox quorumvis ordinum regularibas , aliis quibus anno sequenti, quo Lutheriim&sequaces adhuc con-
eumque personis citiuscumque status, gradus,Vel con tumaces excommunicationem , alias poenas incur-ditonis existant, 'uacumque Ecclesiastica vel mun risse declarat. Praedictu omnia habet Bulla superi dana praefulgeant dignitate , etiam Sanctae Romanae recitata, quae integre continetur in Tomo primo Buti Ecelesiae Cardinalibus, Patriarchis, Primatibus, Archi larii Romani novissimi pag. tr. Episcopis, Episcopis, Patriarcharum Metropolitanarum, &aliarum Cathedralium, Collegiatarum, ac in L Nicis quidam parricuiares in Ioanne is o inter atios damnari a Guartis, Iovi in BuL
ia quae incipit, Inter cunctas Pastoralis curae
Ub antia panis materialis G similiter substantia
omini marmatis remanent in Sacramento altaris.
Accidentia panisnon remanent sine βHecto in eodem
Chri ι non eis in eodem Sacramento identitati realiter in propriapraesentia corporali. Si Disivus vel Sacerdos existat in peerat mortali.
cis,&saecularibus, Communitatibus, Universitatibus, restinat on consecrat non conficit, - baptia in
Potentatibus, Civitatibus, Castris, Tertis& locis, seu Non effundarum in Evangelio quod Christus Missam
eorum, vel earum civibus,habitatoribus, incolis, ac ordinaverit.
quibusvis aliis pei senis Ecclesiasticis, vel regularibus Si homo fuerit debite eontritas, omnis confessio σιμ ut praesertur per universum orbem, ubicunque,prae ris es t super ab inutiais.sertim in Alamania existentibus, vel pro tempore su Contra Scripturam sacram est, quod is Ecclesiastici
ruris, Ne praefatos errores, aut eorum aliquos perver habeantpossessiones.samque doctrinam hujusmodi taetere, affirmare,de 'alinus excommunisans aerisam qui appetavit ad R. P. Afri . Om. o Regem, sitiorum Ecclesiarum Praelatis, Clericis, aliisque per- senis Ecclesiasticis, saecularibus,, quorumvis ordinum etiam Mendicantium regularibus , Abbatibus, Prioribus, vel Ministris generalibus, vel particulari-biis fratribus seu rei glosis, exemplis,di non exemptis: Studiorum quoque universitatibus saeculatibus ,
quorumvis ordinum etiam Mendicantiuin regulaliabus nec non Regibus, Imperatori,Electoribus, Prin-eipibus, Ducibus, Muchionibus, Comitibus, Baronibus, Capitaneis, Conductoribus, Domicellis, omniabusque ossicialibus Judicibus, Notariis, Ecclesiasti-
122쪽
io Pars II Contr. l. De varia in Deo Scientia, ac Prie scientia Futuror.
Regem,velad Concibum regni,eo ipse traditor est Regis ta
Pus estDominus imita nuta est Praelatus, nul est Disco.,dum est in peccato mortati. Popularespossunt ad suum arbitrium Dominos delin
Decima sunt pura eleemosina es possum Parochiani propter peccata suorum Pralatorum , ad tibitum sevum
Omnes sunt Simoniaci quise obligant orare pro aliaris in temporalibus subvenientibus. Omnia de necessitate absoluta eveniunt. Religiosi viventesin religionibusprivatis , - suntvi religione Christiana. Dilaro Clerum es contra regulam Christi. Ecclesia Romana est Synagoga satana , nee Papaesproximus in immediatus P canin Christis solu
iuramenta isticitasunt, qua fiunt adcorroborandum humanos contractus , et eommercia ιυιlia. Ibidem alia cum Lutheroo aliis hareticis fere communia.
Data est praeclicta Bulla Constantiae ibi a Concilio damnatus viciems hs Kalend. Martii Pontificatur Martini V anno primo repetitur in Bullarii' mani Tomo I solio
Auia neeessirium in Missisnario, ct cateris qui alios docent , accurrae discernere Controversias pure Polemicas , lauaestionibus Scholasticis qua inter ipsos Cathoiscos in utramque partem libeνὶ .seeptantu maxime quoque decet virum listera um quasiones subtiliores in promptu habere quas passim in dissutationem venire solent , e quarum gnaratio facile doctrinam Ianam eum damnata confundit. Hinc ex plurium desiderio , harum notitia- , satum, argumenta, restarao nes, partim hic, partim alibi breur,
De varia in Deo Scientia, ae praescientia
futurorum. S. I. Notio ae divisio scientia disina.
PRimori Deo nulla inest realis distinctio, praeterquam trium Petibnarum minc quaevis intellectio, aut volitio divina, aliud non est, quam Deus per se intelligens, aut volens, sine ulla actuum di- mone, aut nova accessione, per quam aliqua mu
tationis internae umbra inducatur.
II. Nulla Dei intestinio est mere apprehensiva, aut etiam opinativa Sed omnis ejus cognitio persecta scientia est. Quidquid enim cognoscit,id clare, certoque judicat. Neque judicium illud scientificum
formatur more nostro,per compositionem ac divisonem, sed per simplicem repraetentationem , absque eo quod praedicatum ad subjectam mediante copulareseratur dum affirmat, aut a subjecto removeatur dum aliquid negat. III. Scientia Dei non est discursivasive illativa unius ex alio, Quia aliqua mentis imperfectio est, ex antecedente clarius cognito elicere consequentis cognitionem obscuriorem , quod in omni distursu contingit. Hinc dum cognoscit Deus suam omnipotentiam esse productivam leonis, non movetur intellectus divinus a potentia productiva leonis cognita , ad cognostendum leonem, sed utrumque simulvi per se persectissime comprehendit. IV Divisio scientiae divinae conamurior est,in scie tiam naturalem sive ne uariam, quaDeus ab aeterno, ante omne liberum decretum suae voluntatis, cognovit res possibiles, quae non potuerunt aliter se habere, ut mundum euia producibilem: S in scientiam liberam, qua cognoscuntur res contigentes sive quae potuerunt aliter se habere v. g.Judam peccare. Ea divisio aliter exprimitur, in scientiam simplicis intelligentiae, qua Deus cognovit res possibiles quas abstrahendo ab earum existentia in scientiam Visionis, qua videt totam seriem rerum existentium in quacunque temporis disterentiaci in scientiam Mediam qua cognoscit rem suturam sub conditione contingenti sive quid homines AEngeli facturi essent pro sua libertate, si cum his vel illis citcumstantiis n hoc vel illo
V. Ut haec triplicis scientiae distinctio clarius inhireat Primis concipiatur, Deum ab aeterno , anteaquam aliquid extra se producere statuisset, in memenia, tanquam in luciditumo peculo, complexum tuisse infinitos rerum ordines, quos si vellet, conderepotuisset Secundo distincte percepisse, quid in singulis ordinibus fiiturum eger ex libero hominum M g Iorum arbitrio, si decerneret illos in his vel illis circumstantiis actu producereri Tertio ex illis omnibus elegisse hunc ordinem rerum, qui a prima mundi creatione perseverat , c continua terie deinceps decurret Quarto , hac electione constituta , ab luteac determinate ex parte sui actus vidisse omnia quae in hoc ordine ex libero hominum&angelorum arbitrio fiunt praeter haec praescivisse univeria, quae in quavis hypothesi futura essent : Atque luec sub conditione tantum futura, alia per scientiam quam nuncupamus Mediar alii auter praenosci contendunt, utiam dice
123쪽
Pars II. Cont. I. De varia in Deo Scientia, ac praescientia Futuror rost
II. inquit Ripalda, conveniens cum solis Cardinalibus m c DMΥ umra ς in φη ndit, Me sententia juxta merita causae se- DE d 1L1 11' niato tenda contulit. Ac demum ipsa diei Augustino
Controver satus, o origo brevise si/ς δ β, Augusti Ico6. mori mestorique Censorum
parti ad rens, cum Hsdem Cardinalibus pronun- ι ' clavit, Ut, omnis doctrina Molinae indemnis pei si-EXorta est controversa haec in Scholis celeberrima steret, it, usque familiae sententia in Scholis Caiade scientia Media praecipue clica annum r188. dum tholicis tuto ec impune docerentur, donec aliud a in lucem prodiit liber P. Ludovici Molinae Societatis Sancta Sede decernatur. Ea tamen lege, ut neutra Jesi Theologi talispone in Lusitania, de Concor pars alteram censuris carpat injuriisve lacessat. Quae dia Gratia dcc Sed rapere nondum typis vulga Pontificis Sanctio utrique parti intimata est, Multeiato, ut in ipsis cunis praesecaretur, summo studio rior hujus caussae processio interdicta. mo Pauli contendit ex Scholari. Thomae Dominicus Bannem, Pontificis Decretum inter alios resei Spondanus ad aliique a quibus doctrina descientia media, S auxiliis, annum 16o6. Et de eo prura notatu digna sese tradiead Ttibunal S. Inquisitionis Lusitanicae protecta est, de Petrus a S Josepho, Paulus Leonardus , Ripalda, He- in multis vehementer accusata. Sed in hoc judicio, nao, 3cinnatus de scientia media dilp. . cap. h. cinomni erroris suspicione liberara, robur potius quam iesponsione ad fabulas Quaestionarii Tolosini. Scio detrimentum accepit. Instauratur in Inquisitione quas tenebras his Actis offundere moliatur Xantes Hupanica nova accusitio ac primum Complutensis Mariales in sua Bibliotheca relect. 7. p. 19. M alibi. Universitas, jubente Illustrii limo Nuncio Cardinale quas Apostolica auctoritate dissipavitatinocentius X. Caletano, dc Senatu S. Inquisitionis, Molinae Concor in calce decretia se editi M. Aprilis anno i61 .diam per annum integrum rigido examini subjecit Verum mihi hoc loco consilium non est pluribus
Sedo hinc purior, robustiorque evasit, dum tandem monumentis, quae admanum lunt, huic causae praesi- primo Octobris anno 1196. Universitatis calculo de dium adferre, sed tantum aliquam ejus notitiam de-esarat ir, in Molinae Concordia contineri sanam, libare, inordine ad alias Controversias, quae hic, e Cithol: ain doctrinam, Scripturae, Conciliis Patri libi in hoc opere tractantur. bus,&Scholast cis consentaneam uri testatur ipse Meademiae Rector in litteris Romam datis ad Cardina g
temPoiram jum Aragonium, quae extant apud Paulum is.
Leonaretum p. I. n. 3 6. Explicasuris probatur ne irassiona
Itaque dumicientiae mediae per universam Hispa LMeria. niam exagitatae nihil detrimenta, mulium vero incrementi & gloriae accederet, visum est illius impugna CCientiam in Deo Mediam negant, ut dixi, ex pro
toribus rem totam ad Romanae Inquisitionis tribu oleta Thomistae, neque eam admittunt pleriquenes revocare, ac si ea nondum alibi satis ventilata cotistis plures tamen Acadeiniae , ac Scholae cele- fuisset Sic enim ex fidis monumentis rem prodit briores eam non excludunt, im passim avitis doctita Ripalia tom. a. desente supernati diu'. s. n. II. As na eximiis, multis, magnisque encomtis celebratur, ut secta Dominici Baniam, non acquiescentes judicio videre est apud P. Haenao,&plures alios. Ut 'croco Hispanorum ad supremuin Romanae Inquisitionis tri troversiae decisio, ejusque probatio distii siuelli-bunal appellarunt, russoque in sollicitationem causae atur.
legato sui ordinis, qui prolixum indoctrinam Moli Dico primo, admittendaest in Deo scientia illam
nae Scriptum, Cardinali Alexandrino dicatum, ob ditionalium, quam nos mediam vocamus, hoc est, notulit Cardinalis pro excutienda Molinae doctrina vit Deus infallibili scientia non soluin quid agere pos- Congregationem octo Theologorum a Clement VIII sint, sed etiam quid facturae essent singulae causae liberae. obtinuit, quibus postea duo alii accessere. Sed cum locarentur in his vel illis circumstantiis ad actionem hi ex Molinae Concordia propositiones aliquas modo ponendam vel non ponendam conducentibus,rua
censurarent, modo easdem censuia eximerent, placuit berent omnia ad liber agendum requisita, quamviis tandem Pontifici censuras aut sententias in privatis cauis illae nunquam sint futurae, vel certe nunquam in conventibus tractenus latas supprimere aut suspen talibus circumstantiis constituendae cujus exempla dere, descausam totam ad se revocare solemni ritu dabimus assert. 1. de Tyriis&Cessitis. coram se,&Cardinalibus ac Judicibus disputandam Scientiam hanc itusillibilem de conditionale suturisa selectis Doctoribus tum P.urum Dominicanorum, habere Deum, saltem in suis decretis, de quibus infra, tum SocietatisJesu , uti iusque etiam ordinis Generali admittunt quoque recentiores Thomistae negarunt assistente tamen illam absolute nonnulli antiquiore ut Ledesma, Inchoatae itaque sunt dieia. Marti anno 16o1 RO Cabrera, aliique, qui circa objecta sic conditionales . - in litterario theatro, summa orbis Christiani ex tura agnoscebant tantum in Deo, scientiam conjectura-pectatione, celeberrimae illae interutrumque ordinem clem ac Ledeta quidem de scientia futur conting. disputationes, quae ingenti utrimque conatu protractae μιθ.a disseri diserte asserit, posse quidem Deum judica- fuerunt usque ad annum iso6. Hujus temporis decur re quid foret verosimilius vel probabilius in tali evens habitae sunt Consertationes quadraginta septem, tu,non tamen posse definitum judicium serre,quod hoc quarum triginta septem praesente Clemente Vm celeo esset aut erit', si illud fiat vel fieret. Bratae sunt, quo e vivis sublato, Paulus V. reliquis de Oportet igitur accurate observare, controverocem Disputationibus intersuit. sam celebeprimam inter Thomistas ciuiliores So-Tandem de rebus disputatis accurat collecta est cietatis non esse sitam in eo, An Deus cert crin Judicum ensura, .summo Pontifici tradita; qui, scar futura contingenua quae nunquam erunt edia
124쪽
lio Pars l. Cont. i. Devaria in Deo Scientia, ac praescientia puturor.
tum futura essent posita hac vel illa conditiones in Quis non videt viro prudenti, multo magis Christo, hae enim scientia Deo attribuenda plerique nobis indignam esse istam increpationem, admissi necesu eum conveniunt Sed quaestio principalis est, An tale talis decreti. Deus cognoscat illa futura directe, seipsis sive an Retorquet in nos istam Judaeorum querelam in.
recedenter ad sua decreta, ut docent authores Socie nuperis, Thesibus Eximius P.Jansiens, nec non Exim latii an vero in suis Decretis, quae Thomistae sta P. Harnenthesi i6. Idem , inquit, in tua opinion/ῶ-tuunt in Deo absiaut ex parte actus, d conditio cerent Iudaei ob negatam i is vocarιonem eret. οα-
nata ex parte objecti, circa omnes actiones liberas ruam, qualis Tyriis conccssa fuisset. At non serit conditionale suturas , quale est hoc decretum , De nos ista retorsio. Replicare enim isti querelae iaeerno ut si Petrus intret domum Caiphae Christum nostra sententia merito potuit Christus, hoc modo: neget si respiciatur a Christo moveatur ad poeni Vestra culpa factum est quod illa gratia sussiciem tentiam. Cuin autem alii in hujusinodi decretis, cum qua nunc vocati estis, non fuerit praevisa certo eo praedeterminatione physica quibus nituntur, gravem rua efficax, qualis oennino esset, si velletis eum ostendant dissicultatem, ut consistant cum libertate ea libere convertia poeniter , quod in vestra si- activum hulnanorum, quam beneficio scientiae me tum est potestate. At non ita ab ipsorum libertate diae facilius expediunt , hinc illa scientia contra se pendebat, quod Deus ab aeterno non buerit De- suosque Authores aliquem invidiae fomitem mini cretum illud ex parte actus absolutum visis miraculis stra it illos convertengi per media praedeterminantia, quale Dico tamen secundo , Scientia media jam explica decretum ponunt in Deo respectu Tyriorum, si ea mita fundamentum habet selidissimum tam in Scriptu raculaipsis proposita fuissent. ra, quam in Ratione. Porro a enervandam vim argumenti quod supti Probatur itaque primδ, ex pluribus Scripturae lo assumpsimus pro scientia media , novam subtilii cis ac praecipue . Reg. cap. 23 ubi David Deum rem commentus est Dannes Caramuel in sua Thesconsulenti, An descenderet Saul in Urbem Ceilam, logia Fundamentali tibia, Thest ε. Statuit ille in Ty- an eo adveniente viri Gilitae Davidem Sauli tra riis de Sydoniis piam affectionem erga mitacula,&ditur egent. Respondit Deus , Si manseris in Cei decretum actuale amplectendi Religionem quam vi. Iam descendet Saul, re a Ceilitis in manu ejus trade derent miraculis comprobatam : ex quo , inquit, ris. Itaque praevidit Deus sub conditione futurum per infallibilem consequentiam constare poterat, adventilii Saulico traditionem Davidis, quae visis prodigiis, convertendos fuisse : pium autem asnunquam absolute consecuta est Atqui Deus non sectum, Millud actuale Tyriorum decretum cogno- habuit decretum quo voluit ut si David permaneret cubat Deus scientia visionis nihil igitur opus erat sc in urbe Ceilitae eum traderent. Ergo Deus illud entia media. praevidete debuit independenter a tali decreto , per Sed respondeo, machinam hanc imaginariam fa- scientiam quam vocamus mediam. minor proba cile corruere, negando in Tyriis eo tempore exstitis. tum, Quia Deus non potest velles, aut decernere ut se istud actuale decretum , quod nullo fundamento fit auli uum, quale facturus erat Saul postulando si ab adversariis astruitur. Vel enim decretum illudb 1 ut:. Ceilitae tradendo Davide innocentem, publico Senatus, populique consensi conditum fuit, aba enunMeus id decernendo se praeberet authorem vel privato singulorum civium consilio conce- actus mac nam eadem ratio quae vetat Deum absis plum. Si publico omnium corvensu, incumbit ad-lute piaedefinire actus peccaminoses, prohibet etiam versariis ostendere , in quibus tabulis, aut monu- eosdem decernere sub aliqua conditione mentis decrerum illud memoriae prodidum existat,
Probatur idem ex verbis Christi Matthaei ri. Si is velint agnoscere , non Tyriorum Coelum, sed iis Dr Naidonefacta fuissent virtutes qua facta sunt suum esse commentum. Si autem asserant privatomum, olim in iticio uinere poenitentiam e sent consito singulorum animos miro consensu cosuisse Ubi exprobratJudaeis quod poenitentiam non egerint, in pium illud decretum capessendae Religionis m, qualem facturi erant Tyrii Z Sidonii, si Deus illis raculis confirmatae ; nemo non videt quam parum eadem miracula, eandemque gratiam praebuisset probabilis, multo minus infallibilis sit arcanus ille Nullam autem vim habuisset ilia exprobratio, sed Tyriorum consensusci cum passim in Scripturis de potius frivola S iniqua foret, si necessarium esset, Tyriorum dura cervice, & impietate extent plurima. istiusmodi decretum ex parte actus absolutum , quo de pio autem ad veram Religionem affectu nihil ustatuerit Deus convertere Tyrios , si Christus apud piam scriptum reperiatur, praeterquam in eorum4- illos virtutes Sc miracula patrasset Respondere e D is qui hoc contra scientiam mediam argumentum nim Iudaei Christo exprobranti merit potuissent recenter excogitarunt; quod cum ostenderim proba- cuia mimm est contertendos Tyrios si vidissent ilia bili fundamento destitutum per se corruere,non est cuim,raculi, crinos uti visis minime converti 'iuan operosius expugnetur.
Aquidem Decretum habueris convertend Tyri A sia Aliam , sed non multo meliorem , evadendi vis gna istasectassent pro nobis aurem s. eadem condi a tentarunt nuper aliqui, qui ad eundem Seti- non eonvertendis desiit tale Decretum , quod tamen ad turae locum respondent Tyrios prae Judaeis minori nostram conversionem est omnino uecessarium. an assecti suis vitiis,in erroribus adhaessse : Potuit igi t idem enim illud est, ac si Judex captivum, quem tu Deus per visionem istius affectus infallibiliter clausum detiner hortetur ut carcere egrediatur, dc scire, Tyrios non amplius erroribus suis adhaesurox egredi cunctantem hoc modo increpet Si hoc di fuisse, si eodem tempore fuisset sertius impulsi ad cerem socio captivo, ille confestim exiret, habeo e poenitentiam per gratia dc miracula , quibus con-nim decretum , ubi hoc dicerem simul fores car versi non sunt Iudaei, utpote suis vitiis 3 erroribuseecis illi resciandi, quod tibi sacere non decrevi majori asse tu alligari. Suffciet ergo , absque scientia
125쪽
Pars II Cont. I. De varia in Deo scientia ac Praescientia Futurorum in
media, visio divina circa istam Tyriorum dispositio merita gloriae aeternae, nisi per gratias quas novit senem olim actu existentem , ut inde certo cognoscat re efficaces Haec autem duo optime conciliantur eorum poenitentiam sub conditione futuram. per cientiam mediam, non ita per viam cui alii Sed contra, Supponere videtur haec responsio, insistunt Nam posito quod Deus ista scientia vi- minorem affectum in vitia, accedente majori impul deat, Si Petrus in talibus circumstantiis habeat hane se gratiae, necessarid succumbere, voluntatem gra gratiam eliciet acriam amoris Dei, potest decerneretiae tunc impellenti infallibili lege obsecundare unde Petro dare in talibus circumstantiis illam gratiam: sequetur, poenitentiam sic praevisam non fore libe atque ita decernet gratiam quae infallibiliter inseretram, atque ita hanc responsionem impingere in do essectum, libere tamen ponendum , ex determinatio-ctrinam Jansenti de gratia victrici palum enim re ne libera Petri per scientiam mediam praevisa. At ferre videtur, sive major impulsus gratiae necessario vero absque ista stientia non ita apparet, qua rati victricis componatur cum minori affectu in vitia, si ne possit dicta efficacia gratiae a Deo dandae cum live cum minori inclinatione concupiscentiae, modo bertate voluntatis conciliam. Debebit enim illa es. voluntas sub illis constituta ex vi intrinsecat inhalli ficaxin infallibilis connexi gratiae cum actu pro-bili istius gratiae ad actium poenitentiae determinari venire, vel ex ipsa natura Mentitate gratiae, persede- debeat terminantis, sic non relinquet voluntatem proxi-Quamquami haec objectio, in hypothes quam me indifferentem ut pollit seipsam determinares vel supponit, eodem cum priori vitio a oret Gratis . certe ponet aliud quo proxime determinetur, in prae- enim asilimitur Tyrios Ἀydonios , homines si judicium libertatis Quae dissicultas plures etiam gniter impios, minori affectu suis vitiis adhaesisse, ante Jansenium, in eum errorem impulit, ut absolu- quam Judaeos Bethsaidae incolas, qui Dei notitia. te negarent ad libertatem requiri illam voluntaris in- lege, plurimis divinae ultionis exemplis instructi differentiam. Hunc nos scopulum existimamus apti erant, quibus poterat vehementior in vitia affectus smydeclinari per usum scientiae mediae iam exposi- non parum elidi. Et in hoc ipso consistere videtur tum alii aliter, quorum variasin probabiles de hoc vis exprobrationis divinae, quod cum Tyrii Sido puncto sententias dabimus infra in Controversia Grai infideles majorem haberent obicem conversionis, ptima. facilius tamen per eadem miracula, eandemque gratiam liberum voluntatis arbitrium ad paenitentiam INLinflexissent. .
Quod si adhuc de Tyriorum modelatior in vi DLFιvuntur breviter varioνum Argumenta conisti assecti benignius hic sentiendiim esse contendas, tris entiam cogeris etiam ad Sodomitas idem parrocinium extendere. Nam in eodem contextu de tapharna L Bjiciunt primo, Scientiam mediam auferre Deo Judaeorum ut be continuo subjungitur Si in Sod rationem primae caulae, irimi liberi Absit mi facta fuissent virtutes quae in te, forte mansissent rantum neras a Scientia illa minime noxia. Probant
rue in hodie m diem, nempe persecuturam con tamen, Quia supponit liberam determinationem, versionem ioenitentiam. An ergo cognovit Chri luntatis crearae conditionat futuram, ante omne destus scientia visionis Sodomitas minori affectu ferri cretum actitate, laeterminatum voluntatis divinae.
in sua vitia, quam Judaei Capharnaitae luis erroribus Esto quid inde piaculi, quod Causa tima conside-
adhaererent At contra, pia Scriptura diserte testa rara in statu conditionatori ilaetu agat, ubi aetii nihil tur Genesis s. Sodomitas fuisse homines pessimos,vi in agitur. Sic enim in simili forma argumentor, osten- suis vitiis ad extremum induratos & tamen horum do ex illa objectione sequi, Scientiam etiam simplicis pcimitentia conditionata prae Capharnaitis a Christo intelligentiae auferrea Deo rationem primae causae &cognita, dc praenunciata fuit; non utique ex mino primi liberi Deus ut cognoscens per scientiam sim-ri in vitia affectu, qui ulti icibus E coelo flammis ac licis intelligentiae objectum in statu possibilitatis vcl. sulphure cohibendus erat; sed ex ipsi libera ac lau actum creaturae possibilem, nullum de eo objecto ha-dabili voluntatis ad poenicendum determinatione et actuale decretium ergo Deus ut sic cognoscens sub conditione futura, ter scientiam mediam prae non est prima causa, aut primum liberum. Si clau- visa. Neque video quorsum, ob expositionem tam dicat haec sequela, vacillat&ista Deus per scientiam parum solidam, aliqui cientiae mediae patroni judica mediam cognoscens objectum in statu conditionatoverint hunc Scripturae locum non satis illi patro nullum de eo habet actuale decretum : Ergo Deus ut cinari. sic cognoscens non est prima causa , aut primum li-Probatur secundo assertio, ex Ratione, qua si berum. En utrobique error idem se manifestar, quod mul cientiae mediae singularis usus, ac necessitas de nempe exigatur in statu non absoluto divina libertas
Haratur. Quia ad salvandam libertatem&meritum ablolute exerci nostrorum actuum necesse est diceres, omnes gratias Debet igitur hic primum liberum sive primum de- quae adactum eliciendum proxime conducunt esse termitians sumi proportionate ad statum in quo obje- indisserentes , sic ut voluntas illis habitis possit se clum consideratur,noc est, in statu possibilitatis, Deus w1am determinare sive ad agendum , sive ad non a est primum liberaim sive determinans,non actu,sedposigendum e actio enim ad quam voluntas non a se, sed sibiliter: in statu conditionato Deus est primum liberum alio principio determinatur, non potest esse vo non actu, sed conditionat sve, esset primum agens li-pluntati libera, aut meritoria. Et tamen ex altera par bere si conditio poneretur: in statu aute abseluto Deus te necesse est disserere aliquas gratias sic dari a Deo est primum liberum adhu&absolute. Cum ergo pro illo ut infallibiliter inserant actum voluntatis creatae, triplici statu, in quo res eadem considerari potest eus cum non possit Deus homines certo destinare ad sit primum agens, primum liberum, nullo proisus modo
126쪽
ri Pars Il. Cont. I. De varia in Deo
modo per scientiam mediam excluditur a ratione primi agentis, liberi, determinantis. Nec impedit illa quo minus omne agcias, Iberum creatum a Deo volente&decernente accipiat&ipsam potentiam cligendi,&totum actum electionis , relative ad statum pollibilem, conditionat uia , auraetualem, in quo res amente nostra consideratur existere. Hoc si rite attenderetur, multum climcultatis,4 contentionis evane
Objicies tamen secundo Scientia media laedis in hoc libertatem divinam , quod non proponat Deo
objectum suum cum indisserentia ad existendum, vel non existendum, sed exhibeat deternia nate futurum,si ponantur certae circumstantiae, quasi praeveniendo determinationem divinam. Respondeo negando assumptum: citerum m neo, frustra obiici lae,sionem aut impedimentum liabertatis in statu condicionato, ubi non datur locus libertati exercendae, quae tantum ac tu exerceta potest in statu absoluto. Caeterui non proponit scientia media actum voluntatis humanae futurum sine lic laindifferentia, nisi ex hypothesi quod Deus libere vellet suam gratiat &concursum,in reliquas condmones praebere, cum qu:bus praevidetur connectenda actio voluntatis humanae, adeoque actus condit lonate praevisus per scientiam mediam, supponit etiam com dicionatum exercitium libertatis divinae, sive, quod hoc exercitium actu esset , si actura foret voluntas creata. Non enim concipitur haec actura, nisi supponantur adfutura omnia ex parte Dei ad agendum equisita. Objicies terti5 Cum scientia media non consistit libertas voluntatis creatae Posito enim auxilio divino & scientia media qua Deus novit, si detur hoc auxilium in his circumstantiis liabiturum effectum, non potest non sequi consensus voluntatis creatae. Respondeo, Si ira noxia est libet taci hunianae scientia media auxilii indifferentis, vae praevisoni praedeterminationis physicae, actum per se fallibiliter inserentis. Nihilominus, admittunt advellata Deum praevidere, si ponatur praedetermuratio physica,voluntatem libere consensuram : Si ergo scientia conditionata futurae praedeterminationis, non tollit libertatem voluntatis hunianae, quomodo eam tollet scientia coi ditionata auxilii in linerentis , quod ex parte sua voluntatem in determinatam relinquit. Ad rationem itaque allatam, informa dico: Posito auxilio di vino, ista scientia media, non potest non sequi consensus voluntatis humanae, necellitate aliquasi inplicitur antecedente istum contensum, nego; necessit ite aliqua consequente iraesupponente liberum exei citium voltlntatis, concedo, haec autem praetclcntia non potest tollere illam libertatein cujus exercitium a praescientia non pendet, sed potius illa praescientia dependet a determinatione condicionata, libera ipsius voluntatis. Per scieritiam itaque mediam ideosbium novit Deus Petriam consensurum, si ponatur in his circumstantiis , quia reipsa in illis constitutus ad consensum libere se reselveret Nulla igitur hic est necessittas nisi ii Te consequens ex hypothesi liberae determinationis voluntatis humanae, cum absolutὰ fuerit in potestate Ilatri est icere ut Deus hanc scientiam non haberet sed contrariam de negatione consensus, si nempe Petrus in illis circumstantiis positus nollet con
scientia ac Praescientia Futurorum.
Quinimo, si voliuitas esset instructa gratia,&cOIT cursu Dei. aliis ad agendum proximc requisitis,eO dem modo actum cliceret etiamsi scientia illa a Deo penitus abesset. Ista enim praeicientia conditionata, quae in actum nullo modo influit, non requiritur ad hoc ut voluntas possit agere isti aliqui piaepostere concipiunt, sed ut Deus in decernendo actu liberocreaturae procedat provide δε non caeco modo, per auxiliain media indi fierentia, cum quibus non potest cognosci conjungendum esse enectum, nisi id cxpi retur beneficio scientiae mediae , sine qua in obtinendo emcaciter astu libero, dirigendae essent a Deo suae gratiae eventu incerto sicut ab homine emittunt urinscopum plures sagittae, de quibus incertus est an hac, an alia scopus attingeretur, cum singulae ad hoc sint indificientes,4 possint a scopo aberrare. Instabis Etsi admitteretur scientia media esse posterior consensu voluntatis crcatae ut conditionale futuro, est tamen illa prior eodem consensu in stata ab luto, sive ut est absblute futurus, inante illi praescientia necet fari sequetur Ergo scientia media aufert libertatem istius coissensus ut est abselare
Respondeo distinguendo antecedens : Scientumedia est prior consensu absolute fututo aliqua prioritate rationis , in quantum dirigit Deiunit actum futurum ablblute decernat, concedo antecedens Est prior consensu ab tute futui alioua prioritateriaturae, per moduli causae in fluctatis, ego antecedens. Tantum enim requiritur illa scientia in Deo, ut cognoscatur consensus ille positis mediis disterentibus infallibiliter secuturus, non vero ut illa in actum influat. Quinimo positis ceteras prae requisitis actus ille non minus eliceretur, etiamsi scientia media abesset, ut stipra ostendi, uti ipsam scientiam mediam potius dependere a libero exercitio hujus actus sub conditione futuri. Quomodo vero universim scientia med a, aut alia, quae sic praecedunt aestumabcium ut ab ipso libero actus exercitio dependeant miltplmolo off-ciant libertati, latius elucelcet ex similitudii iesit brae, quae Corpus nostrum antecedit qua ido olnobis a tergo obvertitur. Nihil enim ambulantis libertati obest illa umbra necessario antecede is, cura illa non obstante pollit homo pro suo arbitr4 huc, vel illuc ambulare, Messicere ut haec , vel la uidibra praecedat, quamvis ex hypothesi quod stet ad
Qtem retro lucentem debeat aliqua umbra ossa-nem antecedere. Est autem rerum futurit o quasi quaedam umbra intelligibilis , quae licci inter vallo temporum , rerum futuraium existent in in tecedat, ab hanc tamen futui existenti. , tu illa antecedens suturitio dependet. moni est igi'tur illa futuritio aut praenotio rerum futurarum liber tali praejudicare, etiamsi res quae est, vel esse futura, per suam fututationem antecedentem , seipsis qudammodo obiective antevertat, uti umbra i siqvhidc cum corpore, ipsum corpus anteccdit Qq similitudo facilius accommodabitur rebus ι iae tam tum sub conditione sient suturae, si mine
vicorum nunc considetemus astrorum umieclypses , quae post viginti millia annorum erurae, quamvis forte mundus tam diu noadeoque eclypse illae nunquam sint latinae habe tamen nunc suam futuritioncm in mente, them
127쪽
pars II. Contr. I. De varia in Deo cientia, ac praescientia futuror. 3
ueorum. Sic etiam fiaturitio conditionata non cau destinatione usus fuisset scientia media , potuisse ni- sinit ab ullo quod actu est, vel erit, sed ab eo quod es hilominus Semipelagianis videri, etiam cum illa, non set si conditio poneretur. Et per hanc similitudinem satis salvari hominis libertatem : Sicut etiamnum apthexplicari potest, quo pacto omnis Dei praescien multi contendunt per praedefinitionem nixam scienda, predefinitio, praedestinatio, reprobatio, quam tiae mediae creaturae libertatem everti , uti supra vivis fuerint ab aeterno , non tollant hominis liberta dimus in objectione quarta , quamvis e contra alii rem, sed nostro arbitrio bene , vel male operante existiment ea posita nullum esse evertendae libertatis dependeant, quod aegre capiunt rudiores periculum. Objicies quarto rusus ille scientiae mediae sivere De caetero, notam fuisse S. Augustino, aliisque Pa- videtur errori Semipelagianorum. Si enim Deus in tribus scientiam illam conditionalium, sive mediam, distribuenda gratia dirigatur per scientiam illam con patet vel eo, quod noverint ex Scripturis Deum prae ditionalem , sequetur opera conditionate ponenda, scivisse . quid acturi fuerint Ceilitae si David apua eos esse causam cur Deus hanc gratiam homini largiatur, mansisset quid visis Christi miraculisfecissent Ty-m hoc autem errarunt Scmipelagiani rit&Sidonii, de quibus supra. Atqui . Augusti- Respondeo, negando assumptum: Ad argumenti nusin Parres non agnoverunt de actionibus istis sit, sequelam dico , opera condicionale ponenda , etsi conditione futuris decreta conditionata quae ponunt sint certo modo causa finalis , ad quae obtinenda homiliae,saepe enim diserte docet S. Augustinus, non
conceditur gratia, non esse tamen opera illa causam omnium rerum, quarum cst in Deo praescientia , ea- metitoriam, aut impetratoriam gratiae, sic ut illa non ruin etiam esse praedestinationem sive decretum , sed dum existeritia gratiam ibi a Deo tanquam piaemium praedestinationem esse de rebus bonis tantum, prae- concedi postulent, hoc autem contendebant Scinire scientiam etiam de malis. Ergo debet S. Augustinua lagiani. Cum enim vellent omnem Dei giatiam no cum aliis Patribus , ad praescientiam istarum actio-mini dari ob merita ejus naturalia praevisa saepe num maxime malarum, scientiam mediam agno- non reperirent merita absolute sutura , iecurrebant visse.
ad merita, sive bona opera conditionate ponenda, His breviter dissolutis, Non parum subit admirari, sic ut asserecent ex duobus infantibus morituris uni argumenta ista ab adversariis actari tanquam tela praedestinari Baptismum , alteri negari , eo quod scientiae mediae, ac molinistis fatalia, cum tamen ex iis Ueus praevideret, si supervixissent, unum bene actu praecipuafacile pollini unico verbo infiingi, in suos rum, alterum male ratem uni adulto, non alteri, fi Authores retorqueri,utjam ostendo. 4em praedicari, eo quod Deus praesciret hunc , non actant imprimis S Augumnum in concilianda gra- illum, creditumum si fides illis annuncietur. Ista au tia cum libertate nomen scientiae mediae nunquam tem doctrina etiam apud defensores scientiae mediae usurpasse. Sod ne hoc prolixe disputetur, ita sit, quid prorsus erronea est, cum certum sit nullum opus, nisi inde Nuspiam gratiae per se determinantis, nuspiam absolute existens, praemium aut paenam mereri: imo physcae praedeterminationis, uspiam istius decreti constet multos praemature mori ac salvari, qui si diu ex parte actus absoluti &c nomen diserte expressitantius vixissent, in multa demetita peccata inci ideo agnosces haec quoque penitus repudianda tandissent,juxta illud Sapienti vim es ne ma quam S. Augustino ignota Nihil igitur hinc inscien-bria mutaret inresectum eruu et quem proinde locum ciam mediam potius quam in adversatiorum doctri- sibi adversim, teste S. Augustino lib. de 'adest. San nam invidiae redundat.
rum cap. Semipelagiani repellebant, tanquam At urgentia D. Augustinum scientiam mediam ita
E libro non canonieci citatum. Semipelagiam diserte.reprobasse. Sed contra: Si Causa itaque motiva cur Deus det alicui gratiam Scientiam hanc ne quidem de nomine novit, quo pa- ouam praevidet sore efficacem, potius quam mere BD in eam diserte reprobavita Dico igitur, S. Augustiancientem, est ipsa Dei bonitas , quam non tenetur num scientiam in Deo mediam nunquam repumasse. inomnes aequaliter exercere praescientia autem con admitIO tamen quandoque malum ejus usum inci ditionalium proponit Deo opus bonum conditiona mipelagiam reprehendi M. seram quid inde conte futurum , uti dixi, non ut causam meritoriam gra scies in non potest rei optimae abusus esse pelsimus tiae efficacis, sed tantum ut causam finalem, quae non Si hac tempestate Calvini gratia per se praedetermi- movet actu existens instar meriti, sed per modum ob nante sic abutantur, ut perperam doceant per eam hu-jest staturi, per media procurandi, juxta illud D manae voluntati necessiitatem inferri, an ideo admittes Thomae M)p. s. n. s. ad prinium. inus gratiae gratiam illam esse Calvinianam e Scholis relegan- praescinu non est ratio collationis gratiae , nisi secun da
dum rationem causae finalis. Sed inquies, Semipelagiani olim ajebant, aliquoa obiicies quinto Augustinus agens contra se infantes prae aliis ante mortem baptigati,&quosdam pelagianos , scientiam mediam non agnoscebat adiutos prae aliis ad Fidemessicaciter vocari, quia neminNam teste Prospero in epist ad S. Augustinum , Se pereus per scientiam mediai praevidit illos posteamipelagiani credebant ab Augustino sub nomine prae si super viverent fidem libere amplexuros , quod ab
destinationis, fatalem quandam induci necessitatein Augustino Ecclesia universa merito damnatum fuit. Atqui istius necessitatis nulla poterat esse apparentia, RespondSemipelagianos in eo damnatos esse,quod.s praedestinetur erati indifferens , quae per scien dicerent opcra bona ex viribus naturae,&tantum conistiam conditiciliatium certo cognoscitur consensum ditionatu hitura,vim habere meriti,&ad salutem conis Ullantatis libete obtentura. Ergo D Augustinus il ducere, non quod assererent ea opera a Deo sub condi- iam scientiam non agnostebat. tione fuisse praevisa.
Respondeo, Etsi S. Augustinus in statuenda prae Hoc si neges, iore contendas, illotum e
128쪽
ii pars I. Conto II. Andetur praedeterm.Physadactiones liberas Creat.
rorem in hac praescientia strum suisse, Vide ne teipsum .ex doctrina S. Augustini&ex aliis Ecclesiae Pallibus non minus quam tuos Adversarios incaute impugnes. . ex consensione quam conabatur ostendere inter Nam ripsi, fallem in decretis conditionatis, prae hanc & doctrinam Calvini, non enim videbatur ad. scientiam de omni obiecto ctiam sub conditione fu huc eo tempore in hoc conatu nimium excedere, cumturo in Deo admittis S tamen ex praescientia sic ha paulo ante ab adversariis, prolixis parallelis , docinna Molinae, cum Pelagii institutis collata suisset. .mnibus absolutis talis fuit Pontificis sententia, qualem de scientia media in*. II supra retulimus. Status itaque hujus celeberrimae Controversia de Praedeterminatione physica generice sumpta hic est An ut creatura agat, necessariis praerequira
bit sequetur vim meriti absolutam competere operibus ut conditionale futuris, si id ex vi scientiae mediae sequi debeatri Parum enim refert sive Deus in decretis, sive per scientiam mediam opera illa praecognoscat ad hoc ut rationem meriti obtineant , in quo illis attribuendo haeretici illi merito damnati sucre. Atque ita ut alios in Pelagianum illud Pelagus demergas, tei tur praedeterminatio physica , quae sit praevia psum in eandem Iuinam incaute praecipitas motio ad singulas actiones a Deo producta in cacia Sunt&ahi, qui scientiae mediae Patronis objiciunt, secunda, per quam applicetur, & determinem ad quod velint esse primi istius scientiae authores, cum agendum. tamen ea sit antiqua miridem cognita at contra Prima sententia propria est Thomistarum, quae assii ex adversariis eam novitatis insimulant. Nec de serit, praeter concursum concomitantem, quem ponimus,causae primae cum secunda necessariam esse motiωnem illam antecedentem , qua posita creatura debeat agere dc qua non posita nequeat operari , sive stagens necessarium sive liberum. Disconveniunt tamen inter se homistae in asLgnanda Entitare in qua praecise consistat illa promotio. Primo, Banne , Caprera , aliique apud Rua sunt alii qui scientiam mediam penitus abstrusam, inconceptibilem esse assiimantri alii vero eam ut nimis apertam, facilem gratiae de libertatis conciliatricem accusant , cum mysterium hoc maxime reconditum esse omnes agnoscant. Hae accusationes dum se mutuo interimunt , nostra responsione non
Stant autem pro hac Scientia , praeter Authores de Vol Dei disp. 6 secl. 1. volunt esse qualitatem
Societ uis, variae Academae , ac Doctores celeberrimi Pio eadem apud Henaum MPhilalethem cap. 3. g. . a pag. Is ex Arehiepiscopis enumeratur Hugo Cavellus Antonius Peres, Augustinui tolinus, GaD
derus Mascaremus, Dietalepius, ManriqueZ, Abel- physicami fluentem a Deo causis Secundis impressam per modum partialis principii prius misit.
Complentem actionem creaturae sic dicendum est hario praemotionem se tenere ex parte actur primi.
Secundo, docet Nazarius, MCapeetudo, esse ipsam
ii, Crespi, Joannes Strienus, Levinus Torrentius, S actione creaturae prout illa procedit a Deo ut causa de- Franciscus de Salesus, novum Ecclesiae tam sanctita terminante,&muta creatura ut causa determinata;&te quam doctrina columena ornainentum. Ex qui juxta hanc expositionem , praedeterminatio videretur bus discernet idoneus lector, hanc Scientiam, quae illi innituntur dogmata , inter sanae oblidaeque doctrinae articulos liuere recipiendam , etsi contra eam a pluribus more Scholastico disputetur uti fit in Controversia sequenta.
G desti Praedeterminatio Pssica a Deo ad
Marinu Historia hujus Controvers.
se tenere ex parte actus Secundi. Alii recentius ajunt, illam consistere in applicatione omnium praerequissi torum ad actum secundum, sive ad acinonem necessario ponendam. Tereid, Alvareaeacetumet tradunt praedeterminationem esse aliquid neque spectans adactum primum neque ad actum seoundum, sed inter utrumque ahquid medium de utroque extremo aliquid participans , quam motionem virtualem nuncupant. Sed ista entitas media nulla potest ratione fulciri per hoc enim omninδ corruit, quod neque D. Thomas , ne que alii Theologi dividentes adaequale actum a primum& secundum, talis aetiis medii unquam meminerint. Quodque per se inexelicabile videatus, aliquam rem absolute existere, rimul de actu pa-ΡO Disputationes coram summo Pontisce insti mo aliquid participare.
tutas a Patribus Dominicanis contra scientiam Me Secunda opinio est Scotistarum, negantium cream-diam Massines Controversias,rogarunt impense Patres cias applicari ad agendum per ullam hujusmodi entita-
Societatis, ut sibi quoq; liceret contra Praedetermina tem illis intrinsece inditam , asserunt tamen illas pertionem physicam, praesertim in materia de gratia, sua decretum Dei extrinsecum, absolutum, de efficax ad argumenta dcpromere. Itaque de illa coram Paulo agendum applicari ac determinari. In hoc igitur V habitae sunt a P. Bastida octo lisputationes, quae Thomistis tantum discrepare videntur, quod hid durarunt usque ad diem 21. Februarii anni i6os in eant praeviam creaturae applicationem fieri per quibus contendebat gratiam quae est efficax in actu aliquid causae creatae int insecum , Scottis verbier primo non esse talem ex sua physica entitate, sic ut ea aliquid extrinsecum Sed neque sic prioris senten- posita in voluntate, implicet contradictionem ex viil tis difficultates satis evitant , neque desunt propriaeuus gratiae non sequi voluntatis consensum idque ex quas insuper incurrunt.
quamor potissimum principiis concludebat Primδ, Tertia opinio prioribus opposta, dc scholae So-
ex testimoniis Scripturae sacrae 1 ex definitionibus cietatis universae propriam rejicit omnem istius Conciborum Tridentini, Mauscani, dc Senonensis modi praedeterminationem physicam Negatque anplicationem
129쪽
Pars II. Contr. Il. An turpia determ physadactiones liberas Creat. 11
plicationem causae secundae ad agendi in aliam esse ne Dico secundo: In agentibus libetis predetermina cessariam , quam ut Deus in acti primo paratus it rio physicanon Videtur ullo modo posse consistere eum suum illi concursum praestare ad agendum, creatu libertate actus praedeterminati. ra scipiam determinante,Deus simul per eandem actio Probatur: Potentia libera est positis omnibus ad a- illa operetur quod ex iacend magis ex gendum immediate praerequistis potest agere monagere Luti constatvi lumine rationis,& consensu com-6. H. rima, etiam in Schola Doctoris Angelici Atqui posita praedeterminatione voluntas non potest agere
Osenditur Praedeterminri emis si eam non ef non agete, sed dubet infallibiliter id agere ad quod se admittendam ad ea, necessariis)L ς ς minata st, sine potentia hic jrunc expedita ad
k oppontum. Ergo praedeternumtio physica non potestve per . consistere cum libertate.
DIco primo, Ad actiones causae necessariae super Minor probatur : Quia omnis suppositio ant
flua est omnis physica praedeterminatio cedens immediate actum , independens a volunta Probatur. adeo ab aliis requiritur illa praedeter te in actum infallibiliter instiens , tollit potentiam minaci, ut causa creata per illam determinetur ad liberam agendi non agendi determinat enim prae- agendum. Sed causa necessaria per naturam Men cis ad actionem , sic ut stante illa fiappositione mLtitatem suam est sufficienter determinata ad agendum possibile sit voluntati achrum omittere. Ex hoe enim positis omnibus ad actionem praerequistis ex parte capite necessarius est amor beatificus, aut quicunque creaturae & decreto praebendi concursum concomi actus voluntatis qui ex necessitate elicitur. Atqui printantem ex parte Dei, absque alio determinante, aut determinatio physica est talis silppositio immechate applicante. Ergo illa praedeterminatio in causis ne antecedens,& independens, infallibiliter inserens a- cessariis est omnino superflua. ctum voluntatis , in hoc enim plerumque Thomistae Neque dicas, ad hoc requiri praemotionem divi conveniunt. Ergo posita stante praedeterminationam ut potentia creata, per se incompleta ansum ne non manet voluntati potentia agendi&nonagen, ciens, a causa prima compleaturdi applicetur ad agen di,adeoque necessario praejudicat libertati actius praedum, sicut instrumenta debent praemoveri appli determinati. caria causa principali. Confirmatur nostra probatioci Gratia efficax non Nam contra, caula necessaria posita cum omnibus consisteret cum libertate si ita per se determinaret vo-
prae requisitis,4 concursu Dei sibi oblato, per seipsam luntatem ad eliciendum actum bonum, ut posta ita est completa ad agendum , ut nequeat actionem gratia impossibile foret non sequi consensum volun- Omitterera ideo enim causa illa dicitur necessaria, talis. Ergo neque praedeterminatio physica consi- quia ad unum est determinata sine potentia ad op stet cum libertate, cum ea posita impossibile sit non positum : ergo illa sic constituta non requirit aliun sequi actum praedeterminatum Antecedens patet ex de ad agendum applicari. Neque verum est quod ridentino sess. . can. . asserente hominem posse creaturae se habeant sicut instrumenta illa qvibus nul dissentire gratiae si velit item hominem posse abji-la inest virtus operandi , ideoque debent ab artifice cere gratiam si velitri quia censebat alias efficaciam
praemoveri habent enim causae creatae virtutem in gratiae non stare cum libertate.
trinsecam a Deo sibi inditam respectu efffectuum ad Respondent primo Thomistae, ad minorem nostά
quos ex sua natiua ordinantur; non cnim admittent argumenti cum distinctione 4 dicunt, Posita prae- adversaruillas mere passsive,&mortuomodo ad agen determinatione voluntatem posse agere non agere,
dum admoveri, sicut in instrumentis proprie dictis fie in Gis diviso , id est , considerando voluntatemti let per se ut est potentia divisa ab actuali praedete
At, inquies, cum Philosopho 2 Physic. textuss. O minationes, etsi nequeat non agere , in sensu commne quod movetur ab alio movetur Sed non a posito, hoc est , componendo voluntatem cum adtia alio quam a Deo ergo praerequiritu praemotio divi praedeterminato, quem non potest non licere ex hyna ad omnem actionem creaturae. pothesi quod illum actu eliciat, quam dicunt esse ne- Respondeo negando consequentiam. Non enim cessitatem mere consequentem: atque ita aiunt intelli- dicitomne quod movetur ab alio praemoveri, sed sim gendam esse definitionem potentiae liberae ut sufficiat moveri. Sufficienter autem quaelibet causa posse agere vel non agere insensu diviso:quo etiam movetur a Deo, Primo, per hoc quod simul concurrat Oaliqui conantur explicare sensuintidentini Ateon-cocssiciendo cum ea quamlibet illius actionem, quam tra: Non habet voluntas in casu potentiam nonagen- sine divino concursu non posset sola exercere Se di insensu divis, quia stante praedeterminatione non cundo, praebendo creaturae praeviam virtutem effecti habet potentiam ponendi istum sensum, sive eatendivam omnis operationis ac motionis , qua ratione actus exercitio actus praedeterminati, quod probo, omnis actio de motio creaturae a Deo tanquam pri- Non ponitur actu senuis divisus nisi ab eo qui potest ma illius cauta procedit Quo etiam sensu alibi dia auferre praedeterminationem , atqui in voluntatis,
cit Aristoteles, elementa movcti a generant , ex eo testate non est auferre aut excutere praedetermitantum quod a causa quae generat , sive inducit for nationem, quae a Deo selo voluntati imprimi-mam elementi, indita sit elemento vis naturalis qua tur ergo non est in potestate voluntatis ponere sen- per se sursum aut deorsum moveatur , generante et sum divisum et ergo nec in sensu diviso actum omitiam absente, nullum motum actu imprimente. Ad tere.
de, non paucos dictum Aristotelis sic legere Omne Responden secundo , Posita praedeterminati
quod movetur ab aliquo movetur; nempe vel ab alio, ne,cum potentia ad agendum , remanet etiam poten-
vel a seipso. Gad non agendum, quia saltem pennanet ipsa volun- R. P. Afri Tom. I. rus per
130쪽
rio Pars II. Coninit Andetur praedeterm.physadactiones liberas Creati
tas per omnia naturae suae relicta , quae etiam tunc est determinatio, ad praedeterminationem actio De4 potentia ad non agendum. nique sve statuas praedeterminationem esse talem Sed contrari Remanet quidem potentia ad non a actionem creaturae, sive talem applicationem, P gendum remota, S per praedeterminationem impedi ro, an illa sit causa cur agat creatura Id certe nonia, concedes remanet potentia proxima S expedita, negabis, nisi a communi recedas at causa tenet se ex nego voluntas enim praedeterminata ad agendum est parte actus primi: Ergo frustra ad causam secundam tantum potentia remota impedita ad non agen aut istam applicationem recurris.
dum non sufficit autem potentia remota Mimpedi sed postremo dices: Voluntas potest seipsam deterra , quia sic voluntas hic, nunc non habet in pote minare ad agendum salva libertateri ergo similitet state sua actum d non actiam. Deus poterit sua praemotione illam determinare illκ- Quinimo in eadem forma conficiam , actum vo salibertate 'abet enim Deus omnem potestatem inluntatis quacunque neces state elicitum , semper re voluntatem creatam, quae potest voluntati in seipsamn anere liberum, sic enim argumentor posita per competere. Idque corroborant ex verbis S W- Deum quacunque voluntatisnecessitates, semper re sim de Correpti gratia cap. Deus maschabet manet voluntas in se Messentialiter potentia libera, in potestate voluntates hominum , quam ipsi suas. ergo posita quacunque necessitate actus voluntatis Respondeo neg. consequentiam, Quia determierat liber Consequens est aperte falsum, ergo dcistud riatio quae oritur ab intrinseco , sive ab ipsa volum ex quo sequituri tate , sita est in potestate arbitrii ; determinario au- Respondent tertio Ad libertatem non simpliciter tem quae oritur ab extrinseco non est in ejus potesta-i equiti immediatam indifferentiam voluntatis, sed et te , adeoque antecedenter necessitato Habet ergo innindifferentiam Judicii, sive cognitionem propo Deus in voluntatem liberam, omnem potestatem po ne litem objectum sub aliqua ratione boni, iuubali sibilem , sed non impossibilem , qualis esset qua ratione mali, quam vocat Alvares indifferentiam reddere liberam , tamen ad unum objectivam, qua stante ajunt impossibile esse necessi tam. rati voliintatem , illius tantum desecti amorem Habet quoque voluntates liberas hominum in suib atificum esse necessarium potestate aeq; ac ipsi,hoc sensu,quod Deo sint in prom-At contra : Libertas in eo consistit, quod positis tu media indifferentia Sc innumera , per quae me- omnibus ad agendum praerequisitis possit voluntas diante scientia media, posset quemvis actiam liberum agere de non agere Atqui posito illo judicio indisse a voluntate creata impetrare. Et haec optima est S. renti, Hupposita praedeterminatione, non potest vo Augustini explicatio, quae si tibi non sat arrideat, vμluntas non agere ergo ad libertatem non sufficit a de ne tuum in te argumentum hoc modo retorqueam te judicium: probatur consequentia: Non potest sussi Habet Deus omnem potestatem in votivitatem creacere indifferentia judicii quando aliunde habetur causa tam , quam habet ipsam atqui voluntas creata potetinecessitatis, qualistuc est vis ineluctabilis physicae prae determinare seipsam etiam ad sermale peccati ergo determinationis: sic enim satis non foret, intellectuli Deus. Hoc autem penitus negant etiam ipsi praeelle iudicium indifferens, si illo stante Deus negaret determinationis physicae defensores Nunc itaque voluntati concursum ad amorem objecti iniusse ulterius. renter cogniti, illo enim judicio non obstante omis Dico terti, Data praedeterminatione physicaa4sici amoris esset absolute necessaria. menique faten amis peccaminosos , non apparet quo modo Deus dum est gratiam non adimere intellectius udicium non esset auctor peccati. indifferens, crimen si voluntas non possit rejicere Probatur Qui ponitpraedeterminationem ad pec- gratiam, jam necessitaretur ad consensum, ut denivit catum magis videtur esse auctor peccati, quam homo, Tridentinum contra Lutherum , qui docebat ex ne aut daemon siiadens, instigans ad actum peem cessitate voluntatem gratiae obsecundare. Sed ne nosum instiganti enim potest voluntas resistere,prmque Lutherue neque Calvinus cognitionem objecti determinanti non potesta sed daemon suadens desin- indifferentem sustulerunt, tamen damnati sunt, eo stigans ad aetiim peccaminosum hoc ipsis est auctor quod docerent voluntatem pergratiam necessitati peccati ergo multo magis Deus, si praedeterminet Respondent quarto, maxime recentiores Prae ad aetim peccaininosum esset auctor peccati. Unde determinationem non esse suppostionum anteceden ulterius sequetur injustam sere poenam quam Deustram sed esse ipsam actionem creaturae prout est simul peccantibus infligit. a Dco, iuxta tertiam expositionem supra in S. I. sive esse Respondenta rum non praedete inare ad form- applicationem omnium praerequisitorum ad actionem e peccati seu ad malitiam, sed tantum ad matercaturae Ergo, inquiunt,praedeterminatio spectabit peccati, sive ad actus peccaminosi physicam entitatem. a factum secundum ergo creatura ex parte actus pri non ad illius moralem deordinationem. mi erit potens agere & nonagere: Sed contra primis , sive formale peccati cc instat Contrari illo etiam posito, determinatio ad illam inpositiva entitate aetiis, sive in aliquo negativo , aetionem orietur a solo Deo pergo non erit in pote trumque est necessario connexum cum acti intrinse- state voluntatis crearae illam non ponere, cum penes e peccaminosis V. g. in odio Dei et ergo non potet hillam non maneat determinatio ad agendum, vel non Deus praedeterminare ad materiales, quin etiana prae- agendum ergo respectu voluntatis creatae actus se determinet ad sermale talis peccati. cundus non erat liber. Imb ex parte actus primi da Contra secundo , Suadens steti odium Dei: aut
bitur adhuc aliqiud quo posito ne stari ponitur mendacium non qua malum, sed qua utile , sic ut
actio,nempe praedefinitioseu decretilii efficax ponen utilitatem tantum intendat, non malitiam, reet addi istam praedeterminationem , cum quo stare nequit, huc censetur author istius odit mendacito ergo non actio; nam ad decretum necessario sequitur prae multo magis illius author erit praedeterminans a.d ma-oetei