장음표시 사용
31쪽
i Cap. II. Art. IV. Ignorantia in fide qualis ab Haeresi excuset.
secenter tradit Graeeius'. .art. r. n. aο1.d pro eadem poni potest, non relinqui illa libertatem sufficientem sententiaMaraim citat Di Castillio, quos sequitur m ad veritatis clectionciri ac proinde error ex tali ignorinx ex Scotistis Author recens eruditiis,nec non ex antia ortae non est homini liber & voluntarius, quod
Carmelitis EOAa stet,vi ex Nostris assues,Ariagasi ad haeresim formalem requiritur. p.rlua,re prure agri. X. Dico tamen secundo:Ignorantia ista invineibilis Quia milia ratio sitis probat habitum fidei non pos non sussicit in homine adulto in ordine ad justiscas influere in assensum evidentem , cum inter eviden tionem in punctis fidei requisitis necessitate Medii, ut
tiam&supernaturalitatem nullaOstendatur repugnat est credere inicum ut Creatorem, Mediatorem, re
tia, ut patet in actu visionis Beatificae , qui simul cui muneratorem, c. Quia fides horum mysteriorum. dense &superataruralis. Potest igitur cum assensu fi est fundamentum, irim dispositio ex Dei ordina- de divinaestue evidentia revelatiomis, Myerpera tione requisita ad actus amoris Dei, vel alios quibus cum quotam asteritur hanc videntiam adridem no possit homo ad justificationem pervenire, juxta illud
stram esse necessariam. Apostoli admisaos cap. I. Accedentem a. Deum ορον-VL Suffieit ergo articulos fidei proponi cum notis, et credere quia eis, re quia inamrenti Ueν quae de veritate revelationis divinae ita nos certificant, torsit.
ut non possimus de ea prudenterdubitare.Ad assensum Dico rertio Nulla ignorantia vincibilis sve, ex in hujusmodi praestandum nulla modernarum Sectarum quirendi negligentia graviter culpabilis, excivare po- sufficientes lationes aut notas exhibere valet test ab haeresi rbrmali, hoc est, a tali errore in fide qui Dico igitur secundo nequc Protestantes, neque alii illum apud Deum constituat reum haeresis,&inexcu- horum temporum Sectari possunt in sua conscientia, sabilem. Haec est sententia communior, verior aut divino tribunali excusari, quamdiu certiores verae apud Valentiam desis dis'. . auae i. puncto . TM-
Ecclesiae notas non inquirunt. -- Sanchet. , in decolog-- cap. I. Sorum, Lud. VII. Probatur,non potest aliquis excusari aut bona rape Gyrum, Narram,Corduba canum 3 cc confide in ea Secta perinanete, in qua nequit exhibere ve tua aliquos apud Carae Lugo de siridis'. ao. ρE 6 quutae Ecclesiae signa certiora, quam habeant aliae sectae, quamvis admittant talem contra fidem graviter pecca- quas ipse deviasin fallas esse agnoscit Arqui neque re,negant ramen esse sor maliter haereticum. Protestantes, neque alii Sectari possitnt in suo Caetu X. Probatur nostra assertio. Error hominis Christia- ostendere ulla ligna aut fundamenta certiora veraeri ni circa aliquod mystcrium fidei, ortus ex quacunque clenis, quam haDeant aliae se tam modernae, quam ignorantia vincibili est simpliciter voluntarius,&graia antiquae, quas ipsi pro falsis reprobant &a sua com virer contra fidem culpabius, uti pars utraque admit-munione rejiciunt. Quinimo i Protestantium conses tit. Atqui talis error non pertinet ad Paganisnumsione de Primatu Ecclesiae in Regibus,de Hierarchia velJudaismum: cuin homo Christianus sic erransad- potestate Praelatorum, pluribus fidei punctis com huc retineat Religionis Christianae prosellionem. Er-muni judicio gravissimis reliquae totius orbis Ecclesiae go errorisse pertinet ad Haerelim, cum infidelitas asdissentiunt. Mus igitur modo poterit horum aliquis aequare intres pecies dividatur, Pag nisi nulla Judes iasne ulteriori exainine in sua secta securus conquiesce mum, Maeresim. re, quam facilὰ advertit, prae caeteris sectis a se repro I. Dices, Tantum ille censeri trabs ,lute de fora bati, nullo speciali Dei testimonio, nullo exploratae liter haerericus, iiijcienter disiciuit:. bEcclesia, rece- veritatis fundamento subniti dendo ab illis articulis quos ea sufficienter proponit. Atque ut hoc argumentum in brevi dilemmate sor Atqui ab ea non scienter dissentit qui ab articus, illiqtius inhaereat: Quaero ex quovis Protestantium Minia recedit ex ignorantia tantum vincibili Ergo talis nonstro, An reliquas norum temporum Sectas veras u est absblute&formaliter haereticus.
dicet, an falsas dicat veras jam Ecclesam suam Respondeo dist.majorem censem tantum ab agnoscit falsam,uttore quae a caeteris Ecclesiis,quas, o soluievi formalirer haereticus qui sic scienter dissent tueris habet, ut alsa rejicitur. Ii vero reliquas Secticas scientia sorinali, vel etiam aequivalenti,concedes sicia salstatis arguar, suam quoque inter falsas numeret ne enitapraecis distincta, formali nego. Quia taliς
cesse est, cum nullum prorsus cohibere possit speciale ignorantia vincibilis & voluntaria Ouiparatur scieri signiun, aut apertum Dei testimomum, quo Ecclesiam ae formali in ordine ad affectum, sive errorem subse- suam, prae cateris a se reprobatis, melioris condicionis cutum,&inde provenientem. Censetur enim sic igno- esse demonstret rans noluisse scire veritatem , quando diligentiam VIILEx his quae hactenus deduximus apertesconfici si tendi debitam volens omisi ac proinde voluissetur, quemlibet suae saluti prospicere volentem, debere ignorantiam&errorem inde consequentem. Relisionem veram,&unicam sedulo investigare,neq, Ex his demit aperte deducitur primo: Non rect8 posse sine summa imprudentia ac temeritate hanc cu modo Anglia viros ini peciem politos pro sua inhaeram negligere in negotio totius vitae gravissimo, qua resi persistentia hoc modo ratiocinam: Ego paratus se est iactura salutis aeternae, quae ne vera fide obti sum fidem Romanam amplecti, si Rex. Paclamen-neri non potest.Ut enim a salute abcrroe perinde est an tumeam esse praeferendam declaret. Hoc veroqi m- tua culpa taliam fidem, an nussam profitearis diu non faciunt, ego prudenter resilvo illorum si n
P - νὰ - . . Ergo errorem In divino tribunali inulti imputabilem
la igitur primo Ignorantia invincibilis circa XII. Sed facilὰ demotu Tatur, se in illum pro articulos fidei excusat ab Haeres formali. usa sus inanem esse in viris rerum quae in reliquo orbe ge- cum ignotantia invincibilis sit ea quae nulla diligentia unitur non ignaris Satis enim hi norunt,in hoc sit aut inquisitione luci nunc ab ignorante vinci de Regis ac Partiunenti sensum ab aliis Regibus , ac
32쪽
Cap. II. Art. IV Disipostio necessaria ad notitiam very Ecclesae. ν
ώReonis amplissimis toto paene orbe improbari. Neque char ratem , fine quilus nulti instes salutu, sed re ignorant Notas manifestas antiquitatis,4 conformis AE ad ignem ternum damnatio. Mι autem Ud-- omnis aevo unitatis verae ac Catholicae Religionis , uter sicut unin es Deus , ita unicam posse esse Fidei
veritatem , unicam veram Ecclesiam , n missam
satatis aeterna. O quam essem ego nunc insanus , spostea in perpetuum fati , si pro ulta 1Pecebra fimam vita mortalis , ab si via unica veritatis, Et δε-iatis me impediri aut abduci permitterem. Protestor i tur nunc coram Hvina Majestate , hoe mihi propositum esse , hoc firmissimum decretum , Alam Fidem cae Ecclesiam unicam amplecti , quam praatii veram , cs a Deo constitutam esse , incero corde deprehendam. Protem insuper , me ab hoc decreto fimcero non abduc , sive hu in bovis vitae suxis solanu , mec elint opera non difficili animum ad illas advertere. Quod si praetextus ille coram divino tribunali ponde-xis aliquid haberet quoslibet hactenus omni loco,&Tempore Haereticos,imoin Mahometanos in suis errorihus excusarci; quorum Imperator , cimpe xium,in sensus, maximam olbis nostri partem com-PIectitur quod tamen viii illi non parum polita mi--me admixerint. XIII. Deducimr Secundo, pari ratione ordine B ramicos,i alios alibi variarum Sectarum caetus, nullam sibi ex illo praetextu erroris sui excusationem posse prae
Hu -Masunt aliqua quae mes Theologica, qua re p dix te v aut honorum , sive humana quacunquamertantur infra ad finem Tomia in novo Supplemento graι- , Mi esset M. Nihia enim mihi hujusmodi Wheologia universa, in Secundasecundae, Tract. de Fide. pratenui coram Iustissimo EI tribunati sunt pro Ut autem vera&unica Religio, in qua voluit Deus m i. salutem aeternam obtineri Sectis fallis secure dileer Scis me a seritate DEI terna praemonitum in sis natur, Argumenta hic sequentia, sepositis Partium stu ω Scriptur Matthai Quod, Multi Pseudο- diis, sincero propriae salutis, ac veritatis desiderio ex prophetas Uent, eae seducent multos o Et Matthaei . pendenda erunt. Cavendum nobM esse a falsis Prophetia , ut veniuna Sed ad hoc debite praestandum praemittenda sunt --ο - stamentu σιμ- Ac proinde , non omniti Curatore sive propriae, sive alienae siluris Media se stiritu credendum Sed probodo stiri in si exij, quentia. De quo viderac alia in praxi Convertationis Ioan Non gnoro tales plurimos seductores omni mo a vera Christi Ecclesia defecisse , es multos etiamnum per tales ab unitate fidei abduci e a 3MUM mihi omni modo cavendum esse firmissime decemo. O qao Martyre christi ab exordio Ecclesia oe dei
cum Haeret Tomos cιrca em cap. a. . t.
ceps omni tempore, se illi ita opposuerunt , ut noueantum fortunas omno , sed etiam per immania tommenta sanguinem , vitam profuderint nec tamen magis si sua , quam mihi mea salus necessaria ere. Hinc, m DEUS mih omnino decretum es , serit, monitu tuu obtemperare , viam salutis secura sedulo investigare, re illam semel ramentam ad extre usque stiritum conservare.
Ad Considerationes sequentes ro metro vera Religionis sipienda desiderio.
XIV. Um vera Fides sit donum Dei singulare,ne- cesse est primδ, ad illud obtinendum cor Deo sincerumi apertum exhibere. Secundo, removcnda sunt impedimenta hujus divini beneficii , ut est, Affectus nimius erga comi nota temPoralia, honores,divicias, amicos, promotiones, humanos respectus ac favores plerumque enim nimia cupiditas gratiae humanae, obicem in hoc ponit gratiae divinae Tertio, Deponenda sint Praejudicia hausta ex dicteriis Adversentium Resigioni Romanae animus ad aequili daea in perditionem cum impossibile sit tibi sine u brium revocandus quo statuat natio alio respectu du ra fide placere, signis atrem supplicia evadere. Efei,quam motivis selidae veritati suae talius. Quarto, fice per gratiam tuam met Ecclesia tua unis , quam Pes Orationem, Epia opera ad Deum recurrendum, an deprehendero , semel aggregatus , tibi firmiterra stim silendor Patris lux terna , qua
venientem in hunc Mundum i mina tenebra mea , ammumque corrobora,
ne Min mundi cupiditate, aut hominum illecebris ab animus sincerus illi offerendas, ac postulandum cuin inmilitate gratiae divinae adjutorium. His mediis dispositus Cornelius Centurio meruit a Deo ad veram fidem singulariter illustrari Actorum. o. In hunc snem oratio sequens, sic formata ut praeparationem animi praedictam, cuilibet Christiano neces. i, breviter complectatur, admodum erit oppo
a aream in sanctuare faustis 4mmsau diebus vita
Disponens ad vera Fidei notitiam, siusceptionem sinceram.
DTu meus re in Te recte credentiam Dias temnas emiste lucem tuam cs veritatem tuam ut in Meruum ad te perveniam perveram fidem , stem taR. RAUEA . Tom. I.
ergumenta4M evincunt, Solam celsum Romanam esse veram Christi Ecclesium, in quas possis obtineri.
ARGUMENTUM . Sola ostendisse potestatem fama Chri d
I. Lla sola est vera Christi Ecclesia, quae ostenditas doctrinam potestatem suam a Christo C isti
33쪽
i Cap. ill Arg. l. Methodus declar veram Ecclesiam.
illius Apostolis accepisse, Boper continuam succes praecedentium Pontificum seriem, suam in sede Petrisionem ad nostia usque tempora perduxisse.Hac enim luccessionem ori orbi aperte demonstrat. succensione onmis vera&legitima possesso ac pote V. Haec enim in publicis, & ubique patentibus stas firmissime probari ec sine dubitatione constates, temporum Annalibus tam luculente Omm aevo comist. Si quis autem illa destitutus , de possessione signata extubetur, quam ullum Regum iure succesi aut jure contendat cum eo , qui hanc successionem oris Regni sui thronum possidere. amo illa Pon- exhibere potest, non minus explodetur, quam si quis ficum iaccessio prae caeteris tanto majori pollet evi- hodie compareat homo peregrinus , qui elegitimum dentia, quanto frequentior omnium Gentium cura Anglicae Coronae Successorem proclamet, contrarii ac studio univeritas Ecclesiae historia a tot tantisquelam familiam quae continua successione se in legitima Auctoribus, ac SS. Patribus conscripta & ad posteri-
Regni haereditate perennare demonstrat ratem continuo transmissa reperitur.
II. Hanc autem continuam a Christo B Aposto Nullus itaque est Ecclesiae Romanae Minister, quilis ad nostra usque tempora successionem quo pacto Fidem populo & Sacramenta administrat qui non posireperies in Sectis illis , quaed centum circiter annis sit potestatem, ac missionem sitam continua serie ademerserunt, ac sbi verae Ecclesiae nomen vindicarunt Apostolos , ac Christum reducere, tanquam ad pri-Quo modo in aliqua Ecclesia potestatem a Christo mum authorem ac sontem a quo illam derivavit. S derivatam ostendes, quae seipsam per mille quingentos la igitur Romana potest esse vera indubitata Chria post Christum annos orbi ostendere non potuit Ecclesa. Cum igitur hac successione aperte careant Con Hoc argumento veram Ecclesiam a Sectis alienis gregationes modernae, sola Lutheri, Calvini , alio ipsi primitivae Ecclesiae Patres discernebant, ac impri-xumque recentiorum authoritate institutae, carent et mis S. Augustisin contra is funda-enti Tenetiam necessario eorum Ministri iurisductione a Christo , me in Ecclesia Catholica, ab ipsa Sede Petri Apost derivata in gubernanda ejus Ecclesia, carent ejus Or , iusque ad praesentem Episcopum successio Sace
dine pro administratione Sacramentorum, carent ejiis , dorum. Accedit S. Hieron epist. a. iam sium. Hic
Missione pro verbi divini praedicatione, quam aperte , inter tres partes scissa Ecclesia ad se rapere me festi- requirit Apostolus ad Rom. io. Nu-odo praedica , nasi ego interim clamo, qui Cathedrae Petri iungitur huntnsmittantur Nunquam enim ostendet ullus ex , me est. Idem disput. contra Luciferianos, Brevem Sectis modo nominatis quaauthoritate, aut quomodo , ubi apertumque animi mei sensum proferam, in illi primum missiis fuerit Lutherus, aut Calvinus ad prae , permanendum esse Ecclesia, quae ab Apostolis fumdicandam doctrinam oppositam Ecclesiae Romanae, , data usque in hanc diem perdurat. 2sua tantum Gonre deiecerunt aut ubi, aut quan VI. Dilemn ue inde confecto, modernum secta-i,otestatem illam a Christo acceperint. tium hoc modo premes. Argumentiun illud S. III. Si dicant, se accepisse : Christo potestatem ex gustini , S. Hieronymi, primorum Eccles P
rraordinariam ad resermandam veterem, Minstituen tram contra haereticos sui temporis, ex successione
dam novam Ecclesiam perpetua Praelatorum in sola Ecclesia Romana, vel Respondeo, nulli prudenti posse sufficere, quod recte proba illos antiquos fuisse veros haeretieos, vel Lutherus aut Calvinus id de se assumet omnes enim non Si id non probar, errarunt ergo primi, sum- antiqui Haeresiarchae idem de se dudum testati sunt, inique Doctores primitivae Ecclesiae quoa tamen ipsi nec de minus haeretici fuerunt, iro talibus et Sec ii non admittuntSi verbrecte probat illos fuis- iam hoc tempore damnantur. Necesseest igitur suae se haereticos, idem prorsus convincit de Sectariis, missionis clarum ripertum testimonium adducant et stri temporis, qui non magis possunt in sua secta osten- sine legitimo enim testimonio , ne quidem domum dere perpetuam Praelatorum successionem , quam illi tuam alteri resignabis, quanto minus Ecclesiam Dei, Haeretici, contra quos primi Patres hoc argumentum quam Christus a tot saeculis aliis possidendam ωgu intorquebant. hernandam consignavit. Nec ipsi Apostoli pro Dei VII objiciunt illi, ne prorsus exarmati videanturi Ministris ab initio admissi sensi nisi per apertum tem Ut Ecclesia aliqua Christi perficerisionem dicatur mmomum signorimi ac miraculorum,quibus se Christo susica, suffici seu successio Doctrina Apostolicae. missis esse toti orbi manifeste comprobarunt. An non vero Praelatorum sive Pontificum Apostolis su igitur ego cum salutis aeternae discrimine sine alio si cedentium. Probatur,quia Ecclesia Christi dicta est gno, aut testimonio hos ut Ecclesiae antiquae reser Apostolica in Symbolo anteaquam esset Pontificum
maiores animae meae in aeternitatis itinere duces ad successio.
mittam, quos a Deo mitas non fuisse clara rationes Respondeo, successionem certam totius Doctrisue deprel sendo Christianae non posse per tot a Christo saecula cereo, Ex his rite expensis hoc necessarium deducitur is consirvari S innotescere , nisi per successionempe gumentum. Sola illa est Christi Ecclesia, quaepotest sonarum quae ostendere possint se legitimam, cesostendere, se Christo, Apostolis ad haec usque rem tam illius tradendae potest.Hem a Christo derivare. pora continu5 successisse. Sed sola superest Ecclesia Nanasias sbia successio doctrinae, figmentis omni aevo Romana in qua possit illa successio ostendi: ergo c. innumeris expositastrisset, ut tot exortae de ea haer Iam enim probatum est, alias Sectas illa successione ses etiamnum apeitc demonstrant. Ad probationem penitus esse destitutas dico iaci liam Christiante Pon cum crassionem di-IV. At in Romana Ecclesia , Presbyteri suum Or ch mnasse Apostolicainin actu primo , sive quae ex dinem, jurisdictionem, ac millionem accipiunt im institutione Chrasti Apostolicam in Pontificibus sue-
mediate a suis Episcopis praesentibus , hi ab Epi cessionem rcquirebat. Sic etiam ab initio dicta est scopo sive Pontace Romano, qui per continuam Catholica, quamvis nondum actu perorbem ditati. sed vostea tantum diffundunda.
34쪽
Hujus successionis destinis Ango Ministros gravissime remordet, cui saepius postulati de legitima Ordinatione Par diri, qui priinus post haeresinitanquam Archiepiscopus Cantuariensem Sedem occupavi, nec testes, nec tabulas, nec ullum derivati a Christo ordinis, aut potestatis iudicium legitimum unquam pro
VIII. Quorum unus haud ita pridem quas collabenti Ecclesiae humeros suppositurus,iu nantiquas tabulas, sed novas fabigas evulgavit, de Ilarseram quadam taberna per aliquos Romanae Ecclesiae Episcopos in Praesulem consecrato Sed non defint author C tholicus Dublinensis nuper Praesul illustrii simus, qui calamo sua eruditione digno commentum illud aper xὰ ditatuit, de ad vivum resecuit, uti attingetnu S infra
et a Christi eis antiqua , omnes moderna Sectae sitin nova. IX. T Ceselia Christi est antiqua, qtii ab annis plus I quam nullu& sexcentis a Christo fundata est &se in omne tempus futurum stabilita , ut promiserit portas inferi conta eam nunquam piaevalituras. Sed Eeelesia Lutherivi Calvini est nova; Ergo haec non potest esse vera Christi Ecclesia Minor claru probatur. Qitia possumus aflignare ipsum locum,c tempus,quo
recentur exorta est haeretis Lutherana,ante centui circiter annos, tempore Caroli V. Ιniperatoris,&Leonis
X. Pontificisci de ostendere primum ejus authorem Martinum Lutherum , qui post quindecim saecula a conubtuta Christi Ecclesia comparuit, de ab antiqua Ecelesia sponte defecit,& Sectam Lutheranam, de qua nihil unquam antea auditum fuit, in Germania inchoavit. Sed haec sunt manifesta novitatis indicta , quae apertu demonstrant Sectam Lutheranam in idem est de aliis novis non posse dici veram Christi Ecclesiam. Repugnat enim illam Sectam,quae est nova esse Ecclesiam Christi quae est antiqua orfginem habuisse a Lumero postremo taculo, d tamen ante annos mille sexcentos a Christo institutam biisse. X. Si dicta,Ecclesiam Lutheranam olim quidem existisse, sed hactentas per Isoo annos ante Lutherum rectilia Uimnsibilem latuisse. Responsio illa per se fri- sola hoc Diann reclare refutatur. Religio Lutheram vel extitit ante Lucterum, vel non extitit. Si ante Lutherum extitit occulta, ut affirmas, non potuit esse vera Christi Ecclesia, quae debuit semper est visibilis di conspicua, sicut civitas supra montem posta, sicut lucerna , sicut publicum tribunal ad quod jubemur confugere Matth.i8. Si autem noluerit te asia re, ἀλει- cisia his enim Christus Ecclesiam suam similem esse declaravit. Si vero dicas ante Lutheium non extitisse, rigo est Religio novitia, ac proinde non potest esse Religio Christi, quam constat esse antiquam. XI. Sola itaque superest Ecclesia Romana, quae initium Romae sumpsit ab ipsis Petro cujus Sedem per suos Succetares continuo possidet, cujus recens institutio, raut novus author nullo unquam loco aut tempore post Petrum assignari potest , quae sunt antiquae de verae Christ Ecclesiae malu sta argumenta. Hoc argumentim approbare coactus est ipse Lu-ahrem, dum uitalianos iecenta emergente Ore
declarandi veram Ecclesiam. io
gnaret in Epist ad Ducem Aorudita,&habetur in ejust-. . t res V attent ergaseliba Periculosiim,in quit, tertibile est audire aliquid aut credere conis, tra concors testimonium, fidem, cla doctrinam totius, sinciae Christi Ecclesiae, quae jam supra mille quingen- ros annos per univcrsiam oIbe concorditer staturi ecc.
Telum hoc ab antiquitate desumptum, quod fortissimum agnoscit,quis nos videt contra ipsum Lutherunt, aliosque horum temporum Sectarios validissime re torqueri Quomodo igitur ego salutem aeternam, quae bluminantiqua Christi Ecclesia obtineri potest. inter novos horum temporum Sectarios sperare potero Hoc si expendas bene, non poteris male conci
rite omnes sectae docent in resis in primitiva Ecclesia damnat. M. XIL 'Mnis illa Religio filia cst quae continet hae reses a Catholica de primitiva Ecclesia olim
damnatas. Atqui modernae Sectae Lutheti, de Calvini,cuc continent haeretes a Catholica&primitivata clesia olimciminatas. Ergo eorum Religio debet este talia, e primitivae Ecclesiae contraria. XIIl.Minoi hunis algumenti probatur primὁ:Quia taLutherus quam Calvinus docet, ira Nera non esse ad salutem necessaria, sed solam fidem susticemAtqui haec cadem sui olim haetesis Simonis Magi teste antiqui iasimo S. Irenaeo l. 2. cap. 2Ο cu Eunomianorum olim ab Ecclesi.i damnatorum circa aruum Donunt 36o teste S. Augustino haercli s Lutheri, de Calvini Doctrina est,Traditiones esse reia jiciendas, do lam Scrinturam recipiendam. Eadem haeresis a primitiva tac Iesia danaiiatiust in Ario, Nest ri 3,Eutychete, dc Dioscoro, uti patet cx S.August. lib. r. contra Maximum cap.2.item ex Synodo .actione I. Tam Linherus quam Calvinus negat Sacramentii Poenitentiae , de Confirmationis Doetrina haec tamquam haeretica in Novatianis olim ab Ecclesia prostripta est, teste antiquissimo Cypriano lib. . epist. 1. Docet Lutherus Calvinis , Ecclesiam olim visibilem postea periisse , e illam in suo tantum coetu existere. Fuit haec quoque haeretis Donatistarum contra primitivam Eccletiam, uti testatur August. lib. de unitate Ecclesiae cap. 2. Allerit uterque, venerationem Reliquiarum, im gimura Christi, aut Sanctorum esse idololatriam. Idem asseruit Vigilantius haei eticus teste Hieronymo, Molim Iconomachi ab Ecclesia damnas, teste Cedreno&Nicephoro de Iconomachis. XIV. Negat cum Luthero Calvinus, orandum esse pro destinctis , observandum jejunium Quadragesi- male, aut aliud ab Ecclesia praeIcriptum. Idcin negarunt olim Aetiani liaeretici, teste Epiphanio dc Augustino de haeresb. cap. 33. Quid igitulis.inifestius quam haereses olim ab Disclesia Christi damnatas, a Lutheroee Calvino doceri,acrcnovari Et quidem plerasque ante tempora S. Augustini. Cum tamen ipsi fateantur veram 8 primaevarn Christi Ecclesiam, quae eas haerese, damnavit, ab omni erroris suspicione ininiuneni fuisse.Ill alitem haeretes dum rcprobavit, ile ccs aridonanes Sectas eandem do eliinatu profitentes lutericas vile declaravit.
35쪽
ro Cap. III 4rg. lv. ωV. Methodus declarandi veram Ecclesiam.
XV.Ex his autem caeterisque articulis a primitiva Ecclesia olim damnatis nullum omnino recipit Ecclesia Romana, aut unquam admisit, 'ucim is admittere volente vi a filo corpore resecuit. Depositum Fidei
a Christo Apostolis sibi traditum tam firmum
inviolatum semper retinuit, ut maluerit tam ab antiquisquam ab horum temporum Sectariis gravissima bella, rapinas bonorum, exilia. mortem ipsam sustinere,quam vel unicum articulum a primitiva Ecclesia damnatum admittere ut hodie in Angliae, Hollandiae ela maxime antiquissimis Hiberniae Catholicis , tot calamitatibus hactenus ideo laceratis ante Oculos vi
Ad hanc rationem vel unicam, si serio lubeat refleetere, fieri non potest , quin hodiernas Sectas a vera
Christi Ecclesia i ,eile discernas. Quaecunque enim Secta deprchenditur haeresim vel unicam a vera Ecclesia olim damnatam admittere, tam implicat illam esse Ecclesiam Christi, quam falsum esse verum,aut albuinesse nigrum. Sicut enim contia debitam Regi fidelitatem in uno puncto cum hoste conspirans, hoc ipse fit Regi rebellis, sic cum damnatis Haereticis unico
in errore coruentaens, Deo sit inimicus ac perduellis, extra salutis tramitem exul abcrrar.
Communis omnium Sentium consensus pronae
I. a Ua judicanda est vera Christi Ecclesia , quae
pei totum orbem recep a, immum geurtum
ligione Romana, toto orbe vixerim pei sedecimsacu la, conferam cum exiguo manipulo Lutheranorum vel Calvinianorum , qui tantum unius saeculi spatio emcrsierunt in paucis Europae Regionibus , non posissim salva aequitate pro altera, quam cligione Romana terre sententiam. Neque poterit supremus Judex in extremo judicio aliud pronunciam , quam me iuste ac sapienter egisse , quod communem Sc
constantem Oidis paene univcrsicolisensu paucorum, ac male inter se cohaerentium hominum judicio, a Ie-
liquo orbe repudiato praetulerim. Vim hujus argumenti ipsa experientia comprobari vidcmus, in integris legiorubus ex militia, & nobilitate Anglicana, quorum plerique , dum ex domestiacis errorum tenebris prodeunt ad publicam lucae Catholicae Ecclesiae in Belsio , Gallia , Hispania , iacile veram Romanae Eccletiae Fidem agnoscunt, e profitentur. Ut non ita pridem apparuit in viris summo ingenii Judacio praeditis, Comite de Bristo , rone delache quin, Maliis de nobilitate& fama notissimis.
Eu es certa Eccosia Christi in mundo, si non
si Romana. I. Ertum est veram Christi Ecclesiam in mundo
reperiri, ut onuies fatemuiri Atqui hoc certum non ellet, si vera seret fides Sectae Lutheran aut Calvinianae. Ergo illa est a veritate prorsiis ahena. Minor patet ex eo , quod Secta tam Luthcrana,
testimonio consensu comprobata est, potiusquam quam Calviniana doceat, veram Ecclesiam a Christo sit . quet exiguo spatio circumscripta , a paucis ad institutam potuisse deficere, d eam in Ecclesia Romam ista fuit. Mulvis enim aequus iudex non dubitabit na quae ab initi fuit vera actu desecisse,&nunc pe-
adiudieare litem illi narii ouae orae alia habet testes nes Sectam v. o. Lutheranam veram Eccles Im erm:
adjudicare litem illi parti, quae prae alia habet testes
multo plures,&inter se omni tempore, doco con
II. Atqui omnium gentium commune testimonium stat pro una Mibu Melesia , quae proinde Catholica desunt versalis toto orbe nominatur. Nam quoad priora tempora, nullum cst toto orbe regnum, milia natio nobis cognita, in qua aliquando propagata recepta non fuerit, aut propagari inceperit. Quinimo hoc rempore apud Gentes de novo repertae pu- Sectam v. g. Lutheranam veram Ecclesiam permanere. Quod si verum est, posse deficere veram Christi Ecclesiam tu asseras tuam Calvinianam , vel Lutheranam esse veram Christi Ecclesiam, ergo potuit etiam tua Lutherma& Caniniana deficere ergo certum non est aliquam veram Christi Ecclesiam ui mundo reperiri. Sicut enim asseris defecisse Olim veram Christi Ecclesiam, ita nunc descere potuit tu aeque certus esse potes, quod actu non defeceri r nulla erum promistio Ludieranae vel Calvinianae Ecclesiae Uiea extat Religionis Romanae professio, templa, at sacta est,aut fieri potuit iupra veram Christi Ecclesiam. taria, Missae, cestus imaginum,&c. plerisqueeriam to II. Quod si dicas, tantum posse deficere Ecclesiam cis in regnis Turcarum Catholici aliqui reperiuntur.In Christi visibilem. Insero, ergo tibi non constat, an Eviopa Religionem Romanam publice tuentur aes Ecclesia Calviniana vel Lutherana visibilis,quam pro- profitcntur univcrsa regna Hispaniae , regnum Galliae interis, si vera Christi Ecclesia. amplissimum, tota paenu Germania, Polonia, Italia, III Idem breviter alio Argumento demonstratur Non maxima ex parte Belgica, neque exiguo Fidelium nil potest esse vera Christi Ecclesia sine vera Scripturaniero per Angliam, .multo majori per Hiberniam, ino Sectarii omnes admittant. Atqui nulla est vera aliasque plures orbis partes disseminata reperitur. Cum Scriptura in mundo nisi eam habet Ecclesia Rom his si comparentur pauci Europae anguli, qui Sectam Patet, quia Scripturam si iam Lumerus, Calvi Lumeranam, aut Calvinianam profitentur, unum pro ius,&c ab Ecclesia Romana primo acceperunt, ex qua imilibus testem vix repeties. Solum enim regnum Bri ipsi prodierunt. Ergo nulla est vera Christi Ecclesia. tanniae, cum Dania, Suecia, Hollandia, Maliqua Ger in mundosi Romana non sit vera Scripturarum maniae parte Sectam Lumeranam vel Calvinianam, divinarum custos infallibilis rideoque nec vera erie eamque pluribus aliisque Sectis immixtam comple autherana, Calviniana sic de caeteris modernis. Gliu . Quid exiguus ille nuinerus cum tota Europa in quomodo dum volunt illi Ecclesiam Ronianam comparatus Quid cum Asia, Africa, Americaa Qua confodere, per illius latus seipsos interimunt. nam incolae , uti regionum nunc in Europa infe Adderi alterum Vera Christi Ecclesia debet e tactarum , eligionem Romanam aliquando recepc po tua.Hoc enim Iiristus ab initio suae Ecclesiae pro tunt. per multa saecula suo testimonio, danguines misit. Atqui nulla praeter Romanam potest perpetuam comprobarunt illam a tempore Christi .ccessionem per umbram in se Iil.Si igitur mestirudinem testium eorum,quium Re ostendereri Non tua uiuere , non tua Calvine. . qum
36쪽
Cap. IR Arg.VI&VII. Methodus declarandi veram Ecclesam.
quae an postremo faeculo velut fungus hesternus Ego vobiscumsum rudiarensummationemsaeculi. Re. in terris comparuit, sic de aliis Sectis mode nis Er liquiae illam sub impietate, & potestate Saranae, cui ta- oo nulla est in terris vera Christi Ecclesia, nisi vera sic men promisit Porta inseri non praevalebunt adver
Vide igitur, Sectarie profuge, quo re con eam: Et per Apostolum, eam ore ,---μ- vertas ut veram Christi Ecclesiam in tot mundo re mamentum vertrans.
perias, nisi cum Prodigo revertaris in domum Patris, Frustra igitur duodecim litas saeculis a Romana Eo live Matris tuae Ecclesiae Romanae, a qua velut in re clesia praedicatum est toto orbe Christi Evangelium: gione longinqua profugus aberras. Frustra tot Gentes aPaganismo ad Ecclesam Roma-IV. Hic igitur aliud dici non potest, quam Sectam nam conversae Frustra tuere tot saeculis Sacramenta/Lutheranam,& vinianam manifeste falsam esse, Maevertere dum docet Ecclesiam olim a Christo institutam potuisse aliquam o deficere. Unde clare sequitur Ecclesiam Ronianain, quam ipsi Sectarii admittunt primis . cls.lbeculi . nusse veram Christi Ecclesiam, non potiuile err ire, ea vera fide deficere alias enim iam non constaret, ullam inmundo existere,e
n Ecclem Romana nans vera, pertexunt inare
xerunt vel ut cerra agnosenda est Fides Romana Ecclesia. LCI SectaLucterana vel Calviniana vera esset Christi
Religio, sequerentur ea quae quivis, etiam Lumeranus vel Calvinianus, horret adnuitere. Ergo fateri debes Sectas illis tuo etiam judici veritati repugnare. Sequeretur enim ex doctruiaLutheranasCalviniana, Ecclesiam Romanam a cra fide aberiare, adeoque impiam Miacrilegam esse. Ac proinde Christianos, qui vixerunt aetempore, quo junt deiecisse Ecclesiam, nempeperintegra duodecim saecula ante Luth rum, in aeternum perusse, ac omnes nostros, vestrosque Maiores, qui per tot saecula Ecesesiam tantum Romanam agnoverunt, a vera Fidevi salute aeterna excidisse.
Nisi quis impie fingat Christum permisisse, suam Ecclesiam visibilem per u. cula invincibili verae Fidei ignoran alte sepitam jacere. Haeccine sunt promissa Christi de duratione suae verae E esiae, Porta inferi non pravatitan adversu alia salutis media a Cuisto instituta: Frustra fuit ipsa Christi Passio, Mors, Medemptio, donec tandem
Lutherus Ecclesiae Romanae Sacerdotium, Cael ba tum deseruit, ad connubia, omnemque carnis libertarem provolavit, atque ita Ecclesiam prolapsam restauravit,& viain caesi,quamChristus diritangustam. verbo&exemplo laxam, spatiosam secit. Denique donec in castillima illa universilis Ecclesiae Susanna, novas Fidei labes confinxerunt duo illi lubrici veteratores, Lutherus saxo excucullatus vi Calvinus publicὰ stigmaticus, de quibus erroribus neque tot Patres Sanctissimi, nec tot Concilia per tot saecus , amin quam accusarunt. Quis ratione praeditus haec noni dicra, non insana, non merissima tigmenta judicabit rIV. Quod si tandem dicas, Haec nullo modo admiratenda esse, ac potuisse semper Majores nostros etiam in Religione Romana salutem adipisci, necessarium ericte hoc modo ulterius ratiocinati: Omnes omnino tam Catholici,quam Sectarii faten tur,in Ecclesia Romanaposse salutem obtineri: Omnes autem tholici qui unimaxima pars omnium Chri stianorum, omni tempore, uno ore assii mansi me in Seeta Lutherana vel Calviniana non posse salvari. E go, si volo esse certus 3c se curus de salute aeterfla ebeo eligere Ecclesiam Romanam, in qua omnes fatenturime posse salvari, non velo Lusteranam aut aliam, in qua maxima pars orbis Christiani abselute negat aluiatem posse obtineri Hoc argumento Henricus IV.
Galliarum Rex , postquam apod suos Ministros rem Fidei diligenter examinasset, professus est, se ad Eccleissam Ronianam fuisse conversum, uti videre est apud Historiae Gallica Sctiptores.
&C. quam ipsi Sectarii admittunt saltem primi 'l 9s My Z.3'
iaculis fuiste Romanam. Ite igitur non minu, ipse 'seum in Romana persistit gloria inuriaru
Coristus, q in Ecclesia Romana inciuatur. rum Christo vera Ecclesia
K An ergo a Fideri salute aberrarunt passim omnes Iraculis Ecclesiae Romanae quas conjuratione illi qui pro divino cultu in tota Europa,& reliquo orbe VI iacta novum bellum nuper indixit Missiuste in
Christiano, tot Templa, tot Coenobia, tot Collegia, in Anglia, Zuic rem in Hollandia, Daisorem in Geoxot Religionis Christianae monumenis per duodecim maria. Sed eorum impetum valide repressit fregit. 1--summapietate, ac studio erexerunc Qui sua bo protrivit ex Anglia noster monti ex Germaniaci na, aeseipses tota vita divino obsequio manciparunt nain, aliique germanae fidei pugiles strenuissimἱ Hic Perierunt quotquot eo rempore vixerunt viri ian autem pro victo miraculorum testimotu brevi moctitate, ac miraculis toto orbe celebrati, Benedictas, thodo sic argumentaberis. Patricius, Beniardus, Dominicus, Franciscus, aliique Christus eodem modo contulit verae Ecclesiae poteia Sancti innumeri, quorum virtus,&vitatot testibus statem praedicandi idem, operandi iracula prodigiis comprobata fuit. Perierunt tot milleni Mar. tis. v. is Euntes in mundum universis praedicate Martyrum, qui pro tuenda Religione Romana con Evangelium omni creatura. Et statim subdit: Signa a
tralyrannos cecertarunt, suumque sanguinem ac vi rem e crediderint hacsequentur, in nomine meo daemo tam profuderunt, nisi forte aliquos invincibilis igno ma ejicient.... super agros man- imponent, mehas
rantia exculaverit Hi enim non aliam quilin Mese bunt Sed in Ecclesia Christi hoc tempore petie-siam uianam agnoverunt, quam Lutherasu Cal verat potestas praedicandi fidem Ergo etiam virtus viniam impiam Miacrilegam esse profitentur operandi Miracula. Cum enim absque ulla temporis III. Hine igitur ut dixi, sequeretur ulterius, Chri limitatione fuerit hoeptivilegium verae Ecclesiae con stum Ecclesiam sitam tanto laborei amore institu cessum, sine ratione asseritur lili jam creptum esse, cum innupet duodeci-s--deseruisse .cci tamen duit nullo modo ostendi possit quo modo, aut quo tem- inis
37쪽
et Cap. ill Arg. VII. cthodus declarandi veram Ecclesiam.
pore fuerit revocatum, imo assidua tot miraculorum V. Ne vero adlabefictandum haec miracula ad Doe- experientia comprobet, potestatem illam adhuc in ta monis opem iterum confiigia Adversarius, illurn bre-clesia Christi perseverare virer interrogo: Si ad sallendos homines Daemonore-II. Ex his porro conficitur hoc argumentum cuivis ictur miracula in Ecclesia Roniana an id faciatiore- sanae mentis homini manifestum. Miracula ab initio state divina, aut virtute propria: Non potestate na, indicat univeram Chruisti Ecclesiam,&Chi istus promi quia si Religio Rotiis sitialsa, non potest Deus il l .im sit ea in sua Eccletia permansura, ut iam ostentum est. liaculorum testimonio tanqiram suo sigillo compro-Atqui miracula in sola cernuntur Ecclesia oniana: bare Hoc enim esset Deum falsae do utrinae subscri-Ergo hae c sola est vera Ecclesia Christi. Ita nulla in ere, atque ita homines in fraiidem inducere. Non terris dabitui Christi Ecclesiaci cum nulla prorsus alia etiam propria daemonis virtute ad honunes fallendos: Secta pollit illam miraculorum gloriam tibi vindicare quia sic daemon multo magis operaretur miracula Pro Frustra autem exodio Religionis Romanae cuin Se Secta Turcamini Judaeorum, ut in eam magno suo cautis illis, hanc miraculorum gloriam nonico, sed lucro homines induceret. Eiso miraculorum gloria daemoni adscribes sic enim Judaei olim Christi mira in bla Romana Ecclesia perseverans a bio Deo pro-ctila calirmnia bratur in Meletebub Principe daemonio cedere potest, ut hoc signori testimonio, ut Olim, itarum ouit rimonia, quae tamen constat fuisse vcrami hoc tempore, veram Ecclesiam hominibus demon-racuti, e signa Fidei certissinia. Dcinde innumera straret. Ecclesiae Romanae miracula omnem daemonis pote VI. Et vero ut in ea invenienda homines essent instatem lon illinac excedunt, ut mortuos ad vitam ex excutibiles, extare voluit quaedam miracula publici, citare, morbos in rabiles momento curare, coccis,i- perpetua, Domnibus facile conspicua, si Angli&sum, surdis auditi in claudis incessumi cstiinere. Uti Batavi cura, qua ope , merces peregrinas, verae non ita pridemestram multis testibus factiun constat Fidei Testimonium inquirerent. 'eperirent in Ita Caelaraugustae in Ioanne Pesticero Aragonio viro no lia,&in ipso Religionis Romanae gremio domus Lautissimo, cui integia tibi dudiim amputata divina vir retanae miraculum publicum, Momnibus scire volentute subtro restituta est. Mortuos a S. Martino, a tibus perpetuo conspicuum Neapoli ampullam san-S. Dominio tres, a S. veri supra viginti, ab aliis no guinis S. Ianuam Martyris, qui in praesentia Corporis stro aevo plurimos vita restitutos, iis testimoniis com constitutus inuaculose ebullit. Compo itellae in Hi- probatum invenies, quibus nihil potest esse si rebus spania reliquias S.Jacobi Ob probatissima in dies mira- humanis certius aut evidentius Teste autem D. is cula a toto orbe Christiano frequentatas. Ut praetc
P n l. V. de Civit. c. s. miracidum vel unicum, quod cani in Belgio Virginem Aspricollensem, Hallensem, constat a Deo fallium, ad certissimum verae Fidei testi Malia ejusmodi loca nianifestis Dei miraculis continuo momum sussicere debet illustrata, ex quibus Ecclesiae Romanae Adversarii red- III. Ad haec frivola prorsus sunt Doctoris Staing duntur proruis inex inbiles.seri responsi, Miracula scilicet haec esse longinqua, in Postremδ,quantum ponderis habeant iracula adterValloremporum,&locorum multas cudi tabulas, commonstrandum veram Ecclesiam , ipsi Adverrarii multos crescere rumores , multa hominibus credulis suo calculo saepius comprobarunt. Quid enim Z Si
imponi. Et ad tibiam illamJoanni Pollicero publico nostri, aut superioris aevi miraculis, nihil tribuendum, prodigio restitutam, sufficit illi per ludibrium repo quid Lutheri artes, qiud Calvini taudes in illis fa-ncrc, Isto intervallo loci,i temporis quo fama nu bricandis tanto studio insidarunt jus praetens miraculi ex Hispania in Angliam transibat, Nota est apud Staphylum, qui actioni interfuit,&facile potuille Pelliceri stipitem gneum in tibiam testatam reliqiiit, ab qui inscribitur Abseruear
e crescere. δι)nsio, historia Lutheri, qui ut a miraculi testimonio,
IV. At si liceat hujusmodi facta publica se Prophetae a Deo missi sibi nomen ustirparet, minam vero judicio subjecta, rituatis testibus comproba a daemone possesiam Dei nomine a se liberandam inii Q, unius Stillingsset inani ludibrio in figmenta con to apparatu susccpit. Sed post ingeminatos clamo-Vertere, videat quaeso, ne suum quoque nomen,&per res,& irrita conamina, tandem ipse a daemone in cassonam,&titulum, ut inanes fabulas,&popularis au angustias redactus suit, ut ab eo confressi validio-rae fumos posteris transi tint. Quaero enim, si illius rem daemonis insultum vix vivus evaserit. iudici insistas quis hominum post pauculos annos VII. Tantam tamen in miraculis vim agnovit, urcredet extitisse Doctorem Stillinsfletum, in Academia non dubitaverit ab illis iterum, itcrumque aliquod tabrigenii studuisse, legitime examinatum filisse, sitae doctrinae praesidium emendicare de Ota Ecclesia Doctoris lauream consecutum esse Dicam ego, di suo iudicio triumpliaturus, si vel unicum uupetrasset. cent posteri, hunc Doctoratus gradum , quamvis Itaque est Cochla invita Lutheri, dum quendaminablicis rabidis&testibus consignatum , solo populi nominem csenum in Albi submei sum comperisseti
more Stillingsseto accrevisse. 1 ire plenus accurrit, preces Drolixas ingeminat, sed At, inquis, restimonium de patrato miraculo res est prosciri incra carmina demortui auribus insim si pranaturam posita. Erras, mi Docitor; miraculum si piat sed&haec surdo canit. Denique cum nihil in- quidem ipsium naturae vires excedit, prodigium vero toniarum tulinqueret, ut cadaveri vocem aliquam jam patratum oculis intueri, manibus palpare, jura a ut motum extunderet, non aliud quὰm spectantium mento testari, authoritate publica&indubitata con Dium,m opprobria impetravit; qui in hoc Martini signare, haec nihil habent praeter consuetas naturaeie 1ὶcinore, nullum nisi temeritatis, audaciae prodia S, tornaam communem, qua solent res gestae certa lun spectavere. fide comprobari. mirum in re tam aperta halucinari VIII. Alia his similia, nec dissimili eventu,tentarunt hominem qui cupit in Doctorum numero celebrari alii Liitheta assecta apud Cochlaeum ad ann. i 33. qniue Sed illi novum non est, pro solidis argumentis, inatus se Cridicos Prophetas populo probarent, diem extre-joco vi facetias Venditare.
38쪽
res iudicii a se designatum prae sotibus adesse praenunciarunt. His Prophetis creduli nimis agricolae serere arare desierunt, sed, vivet e brevi desiissent, nisi
inani expectatione tandem edocti, Ministris suis v nos vates agnovissent.
IX. Neque his cedunt artes machinamenta Caurini,qui in hoc erat sedulo intentus, ut aliquo patrati miraculi testimonio doctrinae suae fidem conciliaret. Rem sic aggressiis est, teste Bolseco in vita Calvini cap. 23. Vir inops Brulaeus nomine cum uxores uno Genevam demigrat, a Calvino inopiae suae subsidium postulat, annuit perbenigne, si illi vicillim in adorna da quadam miraculi specie operam si iam δε fidem
commodarent Brulaeus, ut jubetur, morbum simula Ministri pro concione aegrum populi precibus commendant Paulo post miser ille, ut prius aegri, ita nunc defunctii personam induit Monetur Calvinus,, quasi rei ignarus cum amicorum caterva ad defuncti domum divertit, ubi cum Brulae uxor ploratu ac lachrymis scenicum hoc senus egregie adornasset, Calvinus ingenua provolutus,&fusis ad Deum precibus roga intestimonium suae doctrinae defunctum hune ad vitam suscitari atque apprehens ejus manu, alta voce iterum iterumque imperat ut sese erigat, ad vitam redeat. At ecce novum miraculi genus , qui se mortuum simulavit, jam Veremo ituus reperitur, quo via uxor attonita,&inserias lachrymas querelas egusi, infatistas Calvini technas omnibus ex ordine reseravit. Interea remansit mulier infelix sine viro, calvinus infelicior sine miraculo. X. His adde, istarios qui objiciunt iraeides trinia tanquam incerta Notam fidei certam non construmere,seipsis manifestet jugulare. Nunquam enim ostendent illi, pro austo itate i fallibili Scripturarum quibus credunt notam se habere certiorem quam miracula Christi,& Apostolorum, qui eas tanquam Dei Verbum hominibus tradiderunt. Rogo te paucis Sectarie quomodo ipsum Christum ut Filium Dei, quomodo Apostolos ut certos verae fidei
praecones admittes, si omnia omnium temporummia incula excludas Hic certo vacillabis, hic haerebis, hic demum prima Fidei fundamenta convelles, nisi miraculorum Notam ut certum fidei firmamentum ad-
Quod si potius ad Spiritus tui privati testimonium
recurras, iterum tibi eodem teste fauces occludis. Si enim ista publica miracula prorsus omnia, ut notam fidei incertam, excludis, qua veri specie spiritum tuum privatum&ignotum,ut tellunonium Fidei indubitatum ulli sanae mentis homini persuadebis Haec ce te pro intellectu rationem non aversante inanileste
concludunt sed de furato spiritus Privati testimonio pluribus infra . n.
. Soti Eusessa Romana habet insessibιlem Fidei e guum est decisionem contra versiarum. No Et Christi Eeclesia debet habere insallibilem V fidei suae Regulam, qua possit dirimere controversias in Negotio Religionis requenter emergen- res, ac sententiae a se prolatae rationem, ac fundamentum assignare, in quo possit intellectus certo&secure acquiescere. Nam sine ab Regula Judice controversiarum omnia erunt incerta, ac plenalitibiis im
terminatis adeoque talis Religio non erit vera Reliasio, quae debet esse rerum omnium certissima. XII. Atqui Ecclesia Lutherina Calvinia nullam possunt talem suae fidei Regulam exhibere potest a tem Ecclesia Romana. Ergo haec sola potest esse vera Christi Ecclesia a Minor probatur, quia talis Regula non potest esse sola Scriptura, aut Spiritus privatus , aut alia, quae amodomis Sectariis praerenduntur, ut de singulis L quenti cap. . ostendemusci hic enim agitur de ipse verae Ecclesiae sundamento, sine quo ejus fidem nutare,
Atque eadem opera dissolventur obiectiones, e
fugia, quius Sectarii contra claram veritatis lucem hactenus demonstratam se miserea involvi patiuntur: modo prius quatuor principales verae Ecclesiae Notas in praedictis contentas hic breviter colligamus.
De Oris vera cessiae, cum quarundam OH ctionum dissolutione.
I. X argumentis hactenus a cap. . informa deduis L ctis facile convincitur, Solam Ecclesiam Romanam habere quatuor illas certissimas verae Ecclesia Notas ab initio illatribus, conciliis, in Symbolo etiam Nicaeno, Constantinopolitano receptas. Nempe quod sit Visa unitate doctrinae fidei, unitate Capitis a Christo instituti unitate Membrorum in participatione sacramentorum Min professione etiam externa ejusdem fidei. Quod sit Sancta per domi inam,&media quae a peccatis abducant, ac per mis cula veram motum sanctitatem confirmantia. Quod sit Catholica, sive universalis, per extentionem siti ad omnia tempora, ad omnia loca saltem successivὸ, uti Christus suae Ecclesiae inscripturis promisit. Quod sit Apostolua per successionem continuam, ordinati nem, jurisclictionem suorum iiiistiorum a Christo&Apostolis. Quae ortinia simul sumpta in sola Ecclesia Romana reperiri, in argumentis a cap. . deductis supra demonstratum est. Sedri hic paucula de his porro objecta breviter diluemus. II. Objiciunt prim , contra Vnitatem in Ecclesia Romana, Etiam Mahumetanos posse illam unitatem in suo extuin sua doctrina praetendere ac proinde in illa unitate non posse constitui aliquam notam verae Ecclesiae.
Resp. distinguendo assumptum uossint illi pra
tendere aliquam unitatem gremeam, qualem hahue tunt variae Respublicae, etiam Ethnicae, quae huc non pertiner transeat assumptum t ossiint praetendere
unitatem illam stecificam Religionis Christianae, deua hic agitur, negatur assumptum. Hic enim agit eurutate quam Christus in propria Ecclesia requisivit, quae nempe sit unitas ejusdem Fidei Capitis, membrorum Ecclesiae Christianae, qua vera Christi Ecclesia discematur a Sectis falsis quae Ecclesamillam sibi vindicant, pro qua in particulari discernenda Christus eas Notas in scripturis designavit. Adde: E si Mahiimetanis, aut aliis una aliqua ex illis quatuor Notis concederetur, nihil inde contra nostram doctrinam posse inserti, cum non habeant illi copulativὰ omnes quatuor sines conjunctas, quod a veram Christi Eeesesam i falsis sectis discernendam a Pa tribus, Conciliis, eorumque Symbolo copulativei de fgnatus.
39쪽
α Cap. III Arg. Ill. Methodus declarandi veram Ecclesiam.
signatur: Credo in iam sanctam Cathob - moderni ad comprobandam suae Sectae verita Apostoticam Ecclesiam tem III. Obiicisint secundo: In Ecclesia Romana varias Resp. Quoniam quatuor istas Notas Romatis esse Scholas, quaeua plurimis controversiis CG hodie Eccles proprias an sua Secta non reperiunt, Alle- vel maxime inter se opponuntur. Ergo Ecclesia illa runt illi duas prae omnibus notas requiti ac su celei
destituitur nota Unitatis. I. Sinceram praedicationem verbi Dei, sive sacra Scri-Resp. neg. consequentiam Scholae enim illae cum plurae: . I egitimum usum Sacramentorurn. sentiunt Ecclesiae in Ommbus quae circa suas contro VII. Sed utrumque prorsus repte neutrum eniniversias definito si qui autem contumaciter nolit potest promota inservire, cumicutrum posti esse consentire ut olim Lutherus, aliique hoc ipsba cor nomini notius, quam ipse veritas Ecclesiae de qua m pore Ecclchae separantur, c delinunt esse illius mem quiritur Adeoque contra prima Philosephiae infra. Nemo autem potest tollere mutatem Ecclesiae qui ratiocinando principia, aliud hoc non est, quani jam est extra Eccletiam, non magis quam Ethnici, aut probare idem per idem, ignotum per aeque ignotum.
Judaei denique petere principium, sive id quod in quase
IV. Obycnint tertiis, contra notam. titatu Ec ne versariir Tam enim in inlaestione est, in quolio
clesa tholica comprehendit tanquam membra tam minum Cae sit verbi Dei sincera praedicatio, Ea justos, quam peccatores, qui magnam illius partem cramentorum usus legitimus, quam quae sit prae cae- constituunt: Ergo non competit illi nota sanctitatis teris vera Ecclesia. Resp. neg. consequentiam : Quamdiu enim pec Cum porro in vera Ecclesia necessario requiraturcatores illi fidem Ecclesiae fractam profitentur, sunt ii legitimus iudex controversiarum Fidei, de illo hieodilius menibra sanctitate professonis, quamvis non sin portune agem ctitate morum. Retinent enu illam fidem quae can
ctitatem motum praescribit, etsi suo vitio in actio C A RU T IV.
mbus moralibus illius praescriptum non observent Hν - -
Sic Schola dicitur docta, aut sancta, quae recidit ae 'c'Mm Dum S Fruram non esse Regulam A
profitetur doctrinam solidam, Tincta morum prae aut Dicem controversiarum. cepta,quibus plurimi ex discipulis insigniterperficiun I.T Robatur primo I sela Scriptura sussiceret protur etsi non pauci discoli aliqua ex iis praecepta non L Regula Fidei S Judice controversarum,scpr exequantur. Ridendi hi potius Adversarii, qui a nuntiaret sentcntiam decisivam ut litigantes clare inerint Ecclesiam suanuotam esse salictam, sed lanctita relligerent pio qua parte stet Scripturae ententia,tcrantum interna,&ιλα' ιδε, quia compleetitur sbios ejusque judicio acquiescerent Sed hoc sola Scriptu- praedestinatos. Sed quid hoc aliud est quam latebras a praestare non potest . Ergo non est sussiciens recipiarc, ee Ecclesiani suam mantia stare per notam ma gula aut judex pro dirimendis fidei controversius. xime ignotam S omnibus invisibilem. Minor aperte patet vel ex eo, quod ipsi Luthera- Obliciutat quarto, contra notam rholisa sive uni Calvinita de variis fidei articulis, ut de reali versalis Nulli Ecclesiae magis competit haec nota quam Christi praesentia, de Baptismo parvulorum &e mul-
Arheisino, aut Turcishio, utpote qui maximam orbis is annis inter se contendant,vi ad mentem Scriptu- partem occupavit. Ergo Catholicam esse, non est no rae magno studio utrimque recurrant. Et tamen ii ra verae Ecclesiae ctenus neutra pars sententiain decisivam contra se la-Resp. neg. antecedens Nam Religio Romana non tam esse agnoscit, sed pergiuit adhuc eo, quo eaepetantum alias orbis partes, scd ctiam Graeciam, S alias runt, ardoreis incertitudine authoritatem Scriptu
regiones Turcae nunc subjecta pridem perv.ilit, uti ex rae sibi utrimque Vindicare S pergent usque in di- historia Ecclesiastica manuestum est, praeter alia regna em judicii, si pro declarando Scripturae sensu de ad quae in Europa Africa, ela America sese cxtendit,im quo utrimque litigatur, alium judicem non admit-
alliduo magis magisque ad Sinaes usque propag.itur tant. Scriptura enim omnem, quam latura est deci- oculos quaesb eligant, cum his orbis partious ain tentiam jam dudum pronuntiavit. plissimis suos angulos metiantur Sectarii. Rem exemplo illustremus : Scriptiira feteret Chri V. Objiciunt quinth, contra notini Apostobra suc sti verba in ultima coena Comedite σLAt ex oecestionis Successio illa Pontificum Romano uin saepe omnes S eodem loco Citistiis dicit, Et vos debet ita spatio temporis interrupta, vacante sede Ponti hi alter alteram lavare pedes.cia Saepe etiam fuerunt simul aliquo tempore pliues II. Unde quael sciemus, quod priora verba conia Antipapae, sicut delegitimo non constaret. Ergo suc tineant praeceptum sumendi Eucharistiana,M poste- celli illa ab Apostolis non est continua certa, cum riora non contineant simile praeceptum lavandii
fuerit intervallo temporis saepius interrupta des cum in his magis expresse per modum praeci VI. Reip. neg. consequentiam: Quia successio tot pientis Christus dicat, re vos disrei δα. Certe hoci
seculorum, ut dicatui continua, non excludit Quam non ex verbis Scripturae, sed ex judicio, consitaetri libet temporis interruptionem, sed tantum moralem dine Ecclesiae constare potest. Et si quis modo cori ac diuturnam, respective ad durationem tot cuculo tenderet posteriora verba imponere praeceptum Io
rum uti cernitur in proriptionibus etiam rerum pri tionis pedum, nunquam posset lis illa ex ola Sci ararum, quae requiriint lapsum temporis respective: itura decidi. diuturnum. Qu9modo hujus continuae ab Apostolis Secundo Aliquae sunt fidei controversiae, quartam successionis unu ram aliquam praetendent nostri Se in Scripturis nulla aen mentio habetur Ergo ira clarii, qui a suis incunabulis vix primi cui jubilaeum his dirimendis extra Scripturas alius omnino judex incelebrarunt necessarius. Controversa olim erat, An baptiΣati cita Ruferes, Quas igitur Notas praetendant Sectarii haereticis sint rebaptizandi Ataniavit S.Cyprianus nCga is
40쪽
negavit S Augustinus tam tamen sententiam quin i vis sit vera,&fidei ion potuit usustinus usticienter ςx Scripturis probare; Sic enim scribit lib. s. de Bapt. contra Donat. pas. Consuetudo ista, qua opponebatur c priaino, ab Apostolorum tradit ne exordium I. sisse credenda est. Ulterius quaero, Quo loco Scriptura statuit, ut semina Baptita pronuntictur lingua patria, ut raciunt Novatores Ut infanti in Baptismo Nomen imponatur Ut mersio trina adhibeatura Aut ut Christiarii non Sabbathum, sed diem Dominicum colere debeant Aliastin hujiusinodi pluriina extraScrirrui decisa aut constituta, quorum aliqua non nisi admodum obscure, alia nullo modo in sacris Paginas comemorantur Et ramenea apud ipsos Sectarios pro decisis descertis habentur ergo illorum decisio extra Scrapturas haberi debet. III. Tertio, In Republica Qvili non sufficiunt Codices legum, sed requiritur alius Judex qui sententiam ferar interpartes litigantes. Ergo inrepublica Eccluliastica non sufficiunt Codices Scripturarum sine alio Judice qui exorientes deside controversias decidat. Nam sicut in repub Civili saepe lis est de ipsa legum interpretatione, ita in Ecclesia saepe controversia est de ipi lensuvi explicatione Scripturaruin,ut assiduc videmus.1icut igitur lex, quando de ejus mente dubitatur,non potest per se litem de limere, ita neque Scriptura potuit de se ipsa sententiam ferre sine alio Judice, quem Deus Ordinare debuit, ne alias Ecclesiain suam relinqueret in perpetuis controver1iis, a nullo proritis visibiliJudice
IV. Neque refert primo, quod Dan. s. ωsibi jubeamur ad inquirendam veritatem legere dc scrutari Scripturas.Nam Judices debent etiam legum studio mcumbere nonideo tamen in omni judicio solae leges sine Iudicis sententia sufficiunt. V. Neque refert 1 quod Scriptura sit Regula, &norma veritatis. Nam licet in se sit norma veritatis; ubi tamen de ejus sensi litigatur, non semper constat homnibus ex qua parte stet illa veritas Ideo necessaria est aliaveritatis Regula sive Judei, qui id certo declaret. Hanc autem declarandi potestatem infallibilem,&Spiritus sancti assistentiam, pro nam docollatam esse a Christo suae Ecclesiae infra cap.8 probandum erat.
Priscluditur essi sum asserentium Scripturam per se claram esse est apertam.
I. T Robatur enim contrarium, primd, ex ipsius Scri-
rogatus aPhilippo, Putasee intelligis quae legi, Respondit, saluomodopossum, nisi aliquo ostenderit mihi'
Et 2.Petri cap. ult asseritSPetrus quaedam contineti in epistolis D.Pauli Di ilia intellectu rua indocti Sin sile depravant. Neque dicas difficilia esse solis improbisac indoctis. Nams.Augustinus, quem certe nemo improbum aut m lactum judicabituib.deside&opetib. cap.Is diserte fatetur sibi intellectu dii scillimum esse locum illum inlCor.3. Siquissuperad ea super fundamentum hoc
aurum, argentum, lapides preciosos igna, foenum sipu-iam,uniusculus me opus manifestum erat. II. Qui autem aliter sentire praesumit, interrogandus est in narticului, An ipse, cilii ejusdem Sectae clare intelligant hunc locum Ecch. 4. Melior es ni-
dfacient qui baptιarunturpra m tuu mortui emum no non resurgunt' rem quomodo consitu id quod Iacob dicit Gen. s. 'iae Deumfacie adfaciem , cum uoquod dicit Dominas Exod. 33. Aon via si me homo, tavivet. Et Psalmo I. Non resurgent, ιι injudicio,c um eo quod habetur I .ad Cor.is. Omnes quidem resurgemmaea Luc. 23. dicitur Christus crucifixu hora sexta, cum tamen clibatur Marci is v. H. fuisse horam tertiam quan
III. Denique criptum invenies Proverb. 24. Vias Nerestondeas I Iuxta stitiam seua , cum tamen pomea in eodem capite legatur, Ressondesulto Iuxta fluit ria uam. Et alia huiusnoda quae si adve sario proponaes, Scripturam per se non esse clatam, ptaesentiexpcn-mento deprehendes. Nam ad id quod clarum est, lectardo sine haesitantia respondeinus. IV. Piobatur secundo ratione. Ille liber non potest esse per onmiactatus cujus materia, S modus sciabendi saepe est obscurus. In Scriptura autem, tam materia, quam modus scribendi requenter est obscurus eI-go cuc Patet primo quoad materiain. Continet enim myitaria supra n.uui ain polita,& ab hominum sensibus niaxime remota, ut, de Deo trino vino, & de Incarnatione Verbi, de Sacramentis, eorumque invisibili operatione, fratia interna, de aeterna praedestinatione ac reprobatione, scisque Decietis divinis maxim reconditis, de quibus vere dicitur, Juaecia Dei abyssu multa. Secundis,Modus, quo res illae reconditae in Scripturis proponuntur, tutos habc tropos, qui selent esse dissiciles; multos hebraisinos,ete modos loquendi hoc tempore obsistetos cincomperto plurima etiam continet Prophetarum vaticinia Sc apocalypses , an iurisumbolico,&quasi sub aenigmate explicatas. Haec autem ex natura sua in quovis scripto magnam pariant intelligendi obsciuitatem. Qua ergo praefidentia potest
quisquain astu mare, haec prorsiis omnia in tota Scriptura sibi esse certissima, nusquam occurrere dubium, aut controversiam V. Probatur tertio cadem obscuritas , ex tot commentariis sanctorum Patrum&Doctorum, qui ab exordio Ecclesiae ad nostia usque tempora Scripturis explicandis insudarunt, quod minime opus erat, si per se sint clarae dc apertae. Certe aliud sensi S. Hieron in epist ad Algasia iri qu. 8. Omnis, inquar, epistolaad Romanos nimiis obscuraratibus involuta est. Et candide de se fatetur D.August. adJanuarium: Ingsi acris Scriptu-
runscio multoplura, auamscio. Qui modo contrarium
de se affirmat,necesse est admittat, aut se supra Augustinum sapere, aut id falso praesumere. VI. Idem aperte confirmant tot controversiae Sectariorum omni tempore tam inicesse mutub, quam cum Ecclesia Romana de vero Scripturae sensu. Quomodo
de ipsi vera Christi Ecclesia, quod est punctum Fideiptimarium, d ad salutem maxime necessarium, tot annis ex Scripturis strenue disputant inter se ipsi Sectarii, qui omnes dicunt,Verbum Dei sibi esse clarum de apertum 3 Quod minimesseret, si Scriptura sensus de vera Ecclesia ipsis esset manifestus cum omnes se vera cripturam recipere&Venerari profiteant ut Proprio igitur ore, facto, scripto seipsos condemnant. VII. Frustia uitc pro Scripturae claritate adserunt Pen8. Lucerna pedιbus meis Verbum tuu aut pc33. Praecepta Domin lucidum istuminan, ocul Nam neq; haec dei ta penitus Scriptura dicuntur neq; aliud important qua Scripturam,quando cognita Mintellecta est, esse lucem nam,