Summa philosophiae authore R.P. Raymundo Mailhat ordinis Praedicatorum, conventus S. Thomae Aquinatis Tolosani. Tomus 1. 4. Tomus 3. Secundam & tertiam partem physicae, hoc est libros de coelo & de generatione ac meteoris complectens

발행: 1664년

분량: 393페이지

출처: archive.org

분류: 철학

231쪽

x Io Physica pars III.

Oιiicies r. Potest qualitas una cum sua perfectione intensiva divinitus separari seu existere leparata a subjecto,ergd petfectio ejus intensiva non consistit in modo aliquo . perfectionis & majoris radicationis in subjecto. Antecedenssiuadetur , quia de essentia accidentis etiam proprii no est actuam inhς- rentia sed tantum aptitudinalis, ergo servado talem aptitudinem & igentia ad inhaerendum potest divinit' existere actualiter separatum sicut quantitas in Eucharistia Consequentia vero videtuν clara, illa enim qualitas intensa quando esset separata no radicaretur

in subjecto , ergo intensio ejus non consistit in modo perfectionis, quo qualitas magis &perfectius sit seu radicetur in subjecto. Ressondeo dato antecedente ejusque prebatione quantum attinet ad propositum, &n5 absoluid, quia ex ratione Ιpeciali aliquoetu accidentium potest repugnare quδd existant a subjecto proprio separara , ut dicitui de actionibus vitalibus de quarum ratione

essentiali est quδd sint a principio radicesivitae conjuncto dato inquam illo anteced&.ti, distinguo consequens γ Non consistit in modo radicationu actualis , velaptitudinalis, nego; actualis,estor sensus est qualitatem intendi quidem per acquisitionem novi modi pers ectionis , ratione cujus magis perficiae

subjectum, seu perfectiori modo insit ei & radicetur in illo actu vel aptitudine,non au.

232쪽

Di p. II, men. 9 remis qualis. intem esie de ratione clus quod beneficio illiti mod ostii aliter perficiat seriectum saltem tu facto Gquando modus ille jam est acquisit

cum concessum sit poste qualitateri cum il- lo perfectionis modo divinitus existere se paratam Dixi infacis esse,quia in fieri semina- eruati aequisitione aut pro mone illius perferitionis modalis, saltem prout fit ab agente naturali, necessaria est omnino actualis inhaerentia, Cum agens naturare non possit agereni si in ubjectum extensum,atque adeo neqὴ intendere qualitatem nisi actualiter inhaereat saltem quantitati. Et hac de causi dicit ire responsione, esto quia quamvis in facto esse non sit essentialirer necessarium quod qua- Iitas in ten sa actu inhaereat & radicetur is1bjecto, bene tamen in fieri. obiicies secundo et Alteratio est motus ad 3 ualitatem, sed intensio VK. est alteratio, cast una ex speciebus ejus, ergo terminatur ad qualitatem, sebindeque intensio fiet per additionem qualitatis ad qualitatem. Respondeo distinguendo innuiorem- Alteratio terminatur ad qualitatem vel de novo producendam, ve jam seupponaturproducta ad eam perficiendam, concedo:ad qualitatcm semper de novoproducendam nego: in hoc enim dinfert Intensio. prima Aiseratione , quod haec producit de novo qualitatem, illa vero peIfi- , cit de auget illam jam productam. s.s: Intensio est motus realiter distin-

233쪽

αiι P0sica pars III. Ehus ab alteratione , ergo habet terminu reae lixer distinctum,atqui qualitas ut per ctiόr non distinguitur a ieipla ut imperiectiori, si nulla ei nova qualitas superaddatur,ergo. Respondeo concesso antecedente distinguendo

conjequens. Habet terminum distinctum rem liter entitativὸ, nego, nodaliter concedo:qualitas autem ut perstitior distinguitur modaliter a seipsa ut imperfectiori quatenus addit

modum illum perfectionis, Objietes tertio retorquendo argvmenta

Mibus in tensionem per additionem qualutatis ad qualitatem rejecimus, Vel enim modus ille aut modalis perfectio qualitati prae- existenti superaddita, est ejusdem speciei caea, vel diveris, si primum, ergo dantur accidentia ejusdem specioi & solo numero distincta in eadem parte subjecti, si secundum, ergd non perficiet qualitatem illam intra propriam lineam, Sed Arguitur efficacius , quia modus ille persectionis praeexistenti qualitati superadditus debet esse divi sibilis habere paristes continuς successive per motum intenosonis acquirendas,alias motus ille non esset continuus , cujus suppositum supra docuimus. Hopposito sic arguitur, Vel medietates illius modi sunt ejusdem speciei inter se , vel diveris , si primum, ergo dan-ιur duo accidentia solo numero partiali di

stincta in ςadom parte subjecti, sicque inci-

234쪽

4emus an illud quod Fitare cupiebamuS, 1ς-cundum vero dici non potest , quia nequietin is mimero modus ex pluribus specie diastinctis coalescere.

Aeprimum respondeo ex dictis supra , mo dum illum distingui Jecie. modali, a qualitate , ea scilicet generali ratione qua modus

differt a re 3 pertinere tamen addeciem illiin , ranquam modum ejus, atque adeo perficere ea

intra propriam lineam S speciem ; quod de qualitate superaddita dici non posset fidis, serret specie, differret enim specie completa, sicque non esset aliquid pertinens ad quali

tatem prie existententi

Ad secundum reso- ,quemlibet modum quo perficitur qualitas, seu perseolus inest aut radicatur iti subjecto , n consideret a test in fisri aut in sui acquisitione, esse forma liter divisibilem in partiales modos pilores& posteriores in infinitum ut ita continue Asuccessu e per paries priores & posteriores i fiuςmotus intensionis acquiri possit, si verδspectetur in facto ese , esse formaliter indivisibilem,& acquiri per indivisibile mutatum esse illiusmotus, unde ad illud dilemma respondeo medietates illas seu modos partia Ies esse ejusdem speciei α solo numero distingui, ita tamen quod posterior sit perfectior intra eandem speciem eminenter cotinens priorem , nec sequitur duo accidentia

lo numero partiali distincta esse in eadem Cc 3 parte

235쪽

parte subjecti, quia prior modus cum fit ter- minuba quo motus intensionis perit form liter adveniente possetiori & perfectiori in

quo emincnter continetur. Haec de Inreta-t . one qualit trim.

Quantum ad Remissionem cum sit motus niensioni oppositus, opposito etiam modo est philosophandum de ea : atque adeo sicut per intensionem no acquiritur partialis qualitas, sed modus duntaxat majoris perfectio-isiis: ita per remissionem deperditur tantum modus ille, & eo pereunte resultat impers ectior. Unde Remissio est motus a perfectiori quali te ad eandem ut imperfectiorem, sicut intensio Θ contra. Fiunt aurem simul hi duo motus quando qualitas quae intenditur

aut remittitur habet contrarium, nam dum. calor v.g. intenditur in aqua, remittitur fria .sus,& e contra, Sed Inquires , a quonam agente producatur

modus ille imperfectior qualitatis ad quem sormali ter terminatur Nemissio. Respondeo remitare ex ipsa qualitate vi actionis qua illa fuerat pro duista aut intensa quae actio Virrualiter remanet in ea laquam in term no primario , hoc ipsoquod destructo perfectiori modo mangi determinata ad habendum formaliter imperfectiore qui antea eminenter in persectiori continebatur. Ex hactenus dictis de Intensione qualitatum maletialium squae est motus continuus I

236쪽

De extensio.qualit. , M sdi successivus terminus ad ipsas, vesprimario

ve0erse, ut de qualitatibus tertiae speciei constat ex prima sectione, vel secundaras , uz ibidem innuimus de qualitatibus materialibus primae speciei,put de sanitate, pulchritudine & hujusmodi quae resultant ex aliis ad quas per se terminatur alteratio aut int .sio facile colligitur quid diccndum sit des rensione is Remissione qualitatumspiritualium fit enim per acquisitionem, n3 quatitutivar-rialis , sed modi duntaxat m orisperfectionis. qui est omnino indivisibilis, cum sit spiritualis, nec acquisatur per motum Ph7sicum Se continuum, sicut sit in qualitatibus materia, alibus, sed peractionem de mutationem spiritualem 3c instantaneam, quae scilicet mcnsuratur instanti discreto. Et opposito modo philosophandum de Remisone earunde spiritualium qualitatum, quae sit per amissonem modi perfectioris, & acquisitionem seu resultantiam imperfectioiis.

De Extensione qualitatum. io u P L E X est Extensio qualitatum,

alia Subjessitiva seu quantitativo, qualem habet albedo & aliae qualitates ma- sic teria-

237쪽

11s Fh capars III. teriales in diversis partibus subjecti, alia ob

Oectiva: qualis convenit scientiae V. g. per ordinem ad diversa objecta partialia ad quae 'pauIatim se extendit, quatenus scilicet per diversas demonstrationes diversas de suo adaequato objecto cognoscit affectiones aut coo clusiones demonstrat. Dicoprimo extensionem subiectivam qualia ratis fieri per additionem partium. Hςc concluso est evidens neque enim una pars qualitatis potest esse in diversis partibus subjecti, ergo extenditur ad panes subjecti per additionem novarum partium qualitatis, quae licet ratione sui non habeat partes, habet tamen ratione quantitatis, de quo in libris de ani

ma a

Dico secundo extensionem obieAEvam quat statis non fieri per additionem qualitatis ad qua- litatem, I per acquisitionem duntaxat modorem maioris perfectionis quibus una ct eadem simplex qualita primo acquisita, puta scientia initio respiciens unam duntaxat conclusionem , aut unum partiale objectum , paulatim Fe eritendit ad alia. Est contra plures exina scholam Dixi Thomae auctores, qui consequen- ter ad suam doctrinam de intensione qualitatum , quam volunt fieri per additionem qualitatis ad qualitatem, dicunt proportio naliter idem de όxtensione, ita ut velint scietiam totalem Physicae .g . non esse unam simplicem qualitatem , sed compositam ex

238쪽

. Diβ. II. De exten sene qualis. 2I tibus partialibus scientiis seu habitibus diu itia objecta partialia respicientibus Contra

Prima pars cone sitimisprobatur, si Extensio' Objecti qualitatum fieret per additionem novae qualitatis. sequeretur qualitatem sic extensam esse ens per accidens: cohequens est falsum, cum quaelibet qualitas respiciens unum objectu totale pluraq; partialia, fit ta species qualitatis, atq, adeo ens per se unuunitate specifica atoma,ut suppono,& ut fatentur adversalii , & de scientiis specialiter eo probabitur in Metaphysica, ubi de unitate illarum: ergo sequena maiorisprobatur Quod constat pluribus entibus completis & componitur ex illis est ens per accidens, sed qualitas extensa ad plura objecta partialia con

staret pIuribus qualitatibus completis, si peradditionem novae qualitatis fieret hujusmodi extensio, ergδ. Probatur minor , nam illa qui e primὁ acquireretur , puta scientia circa primam conclasionem esset qualitas copleta

sub certa specie hujus praedicamenti directe

collocata, siquidem totam ejus essentia participaret, ut consideranti patebit, scientia enim per primam demonstrationem acquisita est vera qualitas secundum quam intelle- , . . ctus bene se habet, dissicile mobilis,atque adeo direiad sub prima specie eontinetur, atqui alia qualitas quae in ordine ad aliud objectum partiale luperadderetur , non esset cc 3 Q minu.

239쪽

1 3 8 Physica pars m.

minus completa,cum eadem sit ratio de omisnibus: cxgo qualitas sic extensa esset ens per accidens: Ex quo Secunda pars conclusionu manifesta relinquiatur, hujusmodi enim augmenxum extensi vum fieri debet per additionem no ae perfectionis ratione cujus qualitas prae existens se extendat ad novum objectum parti ais, cum eroo illa per sectio superaddita 'on possit eb i se nova entitas qualitatis, consequens est ut

sit novus modus perfectionis ilIius.. Objietes primis Ubi est noxa dissicultas, ibiil et superaddi novus habitus aut qualitaxad eam superandam et sed circa. objecta parti-

alia qualitatis,puta seientiae aut virtutis, O γ currunt novae dissicultates, ergo debet ad exi. extendi per additionem novin qualitatis aut habitus Confirma/ur Per diversos actus generat distinisti habitus,puta per diversas demostraia tiones diversat scientiae, ergo cum actus vir-

tutis aut demon strat sint diverfi per ordine ad diversa objecta partialia, producent Screlinquent ex se diversos habitns circa illa Confirmatu ecundo, quia alias si scientia totalis Phy s eae verbi grat .esset simplex qualitas, hoc ipso quod quis haberet demonstrationem primae conclusionis , haberet omnium : nam habere set entiam totalem est habere scientiam omnium conclusonum et

240쪽

Di . II. De extensione qualis. 2 Istionem primae conclusionis, haberet scientiam totalem, si haec sit una simplex & indivisi bilis qualitas . ergo. Ad objectionem resonLo di linguendo maiorem: ubi est nova dissicultas 3 in ordine ad diversum objectu ormala, concedo, intra I ritudinem ei dem objecti formalis rotalis nego, sussicit enim novus modus perfectionis quo habitus praeexistens extendatur ad novumosjectum parti ale. Ex quo patet ad minore et objecta etiam partialia continentur intra I titudinem unius & ejusdem objecti form lis totalis & adaequati,atque adeo ad super das dissicultates circa illa sussici ut novi modi perfectionis habitui primo acquisito superadditi. Adprimam eonfirmationem resondeo : per diveribs actus circa objecta formalia diversa generari diverssis habitus , non autem circa Objecta partialia intra latitudinem ejusdem objecti formalis contenta , quae sunt solum materialiter & in este entis giversa , sed per primum quidem a stum generatur habitus ,

per alios vero extenditur modo explicato.

Ad secundam nexu sequelama quia licet

per primum actum acquiratur qualitas talis , totalitate ut ita loquar subsantiali is entitativa , non tamen sotalitate extensima ι unde distinguo maiorem illius syllogi simi : Habere icientiam totalem, quoad substantiam tantum seu entitatem

illius

SEARCH

MENU NAVIGATION