장음표시 사용
101쪽
M FUNDAV. OpτICI, dupliciter sumitur: largὸ de phylice, ut cum supersciem humanii corporis facimus tem: stricte & Mathematicὰ , cum videt,eet longitudinem de latitudinem solam exclusa omni prosunΔ- tate intelligimus. Haec ergo Conclusio singniscatu posteriore
procedit,nam prior inuoluetur Conclusione sequente. Radium ergo in hanc superficiem prosectum non esse sol maliter visorium, probatur varijs hsq; emcacissimis argumentis. probatur . Radius in conuexam Crystallini extremitatem protens ς' ru' nee est visori qua parte humori Aqueo inlia rer,neque qua par
β' ie Crystallini superficiem insidet: Ergo nulla sui parte est visoriuc
od non est visorius inquantum subiectatur in Aqueo, probam eum est Conclustione de capite antecedente. confirmatur ex communi omnium Phylosophorum sententia ρ quia humor queus animalibus& vitalibus spiritibus caresi&c. Quod non sit Visorius prout supremam Crystallini extensonem occupat,euis dens est, quia ex superius in I. parte huius libri capite Iι. ostensis oportet ut radius. 'isificus sit longitudo quantacunque tandem; alax hypothesi, id qu radius ex Aqueo versus Crystallinu proin fectus, sibi in eiusdem extremitate vendicat, est indivisibile puructum , non ergo cst ipsum radius formalitex visorius. Quia tunica Cornea, humor Aqueus atque anterior Cry- ,stallini superficies,sunt conccrurica, ut d 'um l, I, p. i. c. 8. & mi consentit l, Keplerusin Paralipomenis c. I. na p. iri. & alij pas sin melioris notae Optici atque Amyomici. Ergo radia ab o lectodirecte visui opposi o,pleriquetrecta absque ulla refractiose in Crystallini tunica anteriorem accidentJunt enim perpendic
lares ; igitur pbiectum sub ipsi j cpmprehensum, 'quali claritate
& distinctione videbatur. cui tamen repugnat&sensus & conserusus omnium. solus enim axis opticus est, qui irrefracte, ideoq; dib.
stinctissime rem ob oculos ponit r. Sit obiectum visibile AB, radians in Corneam C 0. ieriti; in humoris Crystaginiae FX, extima n 3micellam EFi dios quoscunque, & quia A & BF sunt perpendicularesipii . cia sua A & B prae reliquis soriis lime potentiae visivae in organo, videndi quod superlicies EF nunc statetur esse, impriment:
102쪽
Nunc mi experiencam a. p. 2 l. i. allatam, rudem obiectum ΑΒ omnibus alijs in variatis, excipiatur ab oculo per foramen G, radijs AH, &BI, in G decussatis; & propter obliquam incidentiam in H& I, refractis a Cornea tanquam mediodensiore as perpendiculum, ex H & I in centrum Κmente erectum; quo fit ut radi j refracti speciem ex A & B deserentes in Araneam anteriorem, sint H F, at que I SQ u o nuncquibus radin videantur dicta puncta A& Bysi dixeris sub H F spectatur A, sub I E, cernitur B. Ergo do
in retia Argumenti primi. Inhaerebit enim radius formaliter vim serius, non tantum Araneae, sed Aqueo humori atque tunicae Corneae, cotra hypothesin alias enim puncta Α &B in aliena loca nequaquam transferri sentiretur, cum linea: H F&I E, in Artnea nil habeant nisi unicum individuum punctum E M F. Sub quo solo visio fieret, loci variatio nulla coutingeret; uti argumen to 1. Malias ostensum. Si dixeris sub alijs : interrogo quinam illi stat' aut enim obiectum ΑΒ maius exhibebunt, quam libero asepectui patear,& hoc non, quia reclamat experientia: aut aequale relinquent; &hoc itidem experientia respuit aut minus, idque semper, offerent: & hoc quare non datur responsio, nisi per re-hactionem, haec autem in superficie indivisibili nulla eae & si qnet in humore Mueo existit, ad rem non est, per argumentum I. Amplius quare idem A repraesentatum in E sinistro ocEli loco apparet sinistrum, proiectumin F dextram oculi partem,non apparet dextrum 8 Neque coniugias ad radios incidentes AE, A HF,&c. hi enim te nil iuuant, nisi humorem Aqueum formale v, sus organum efficias, contra allata argumento I. ikd Gndo capseris 3. Ergo impossibile est, in superficie hac radium formaliter v sorium esse. . Per experientiam tetuam L i. parti, a 63.& quintam G hnec nonseptimam c. r. dc alias hinc inde multas allatas, & plures producendas in sequeaubus, res visa extra locum verum liatui
103쪽
tur, quόδ cum adscribi nequeat radiis vel in tunica Cornea, vel humore A queo refractis, ut paulo ante ostensum necessario est referendum in eam portionem quam participat extrema supe ficies humoris Crystallini seu tela: Araneae, si quidem ipsa sit in male visus receptacuIunuat id quod in ipsam a radio venit est uni. mim i sibile punctum; ergo vel punctum indivisibile restim gitur, leo qhod rem in alieno loco demonstret per dictas experientias &c.& cernere est, in adiecto schemate in .
quo visibile punctum Α, radiis A E directo & E C Urefracto delatum in C Araneam, visitur teste exporientia 3. in D,&c. quod est impossibile;& punctu indivisibile sensum mouet, cui iterum veritas & doctorum auctoritas obstat: aut visio in dicta superficie dicto m do id quod verissimum est j non fit. Experientia 6. p, 8. producta, qua unum punctum perplura soramina spectatu unu apparet,plane conuincit, hanc Crystallini extremitatem vi sentiendi non pollere. Quod inassi iuncto schematio ostendo. Sint duo soramina A & B snam gi huius niger ad hoc propositum iam nil facit, exponendus alio is loco in in lamella aliqua, per quae duo radi j C AF. ω DBE incidam in Corneam F E, eamque atque humorem A queum transgressi , refringantur ad perpendiculares FG,& EG, secundu radios FINE H,qui in punctis Iti H superficiem extremam Crystallini, seu quod ideest, Arachnoideos punctim delibent. Iam in dato crum,&cap. 8. experientia 6. explicato, experitur quilibet,punctum unum per duo foramina A & Badmisi sum,iamq; in anterioribus Corneae& Αqnei partibus refractum, videri tantum unum ;& certum tamen est, illud non tantum duobus & dissitis radiis C F & D A verum etiam resta ctisFI atque Elminduasdistinctas Araneae partes t & H depingi Si igitur in ea videndi facultas insidet, oportet eos qui ita sentiun ostendere,qua ratione fiat,ut punctum hoc mipdo apprehensum simplax tantum& non potius geminatum compareat. A ut enim
huiuLe rci caussa ab ipso puncto visibili, ipsiusq; iluxu radioso
104쪽
LIB. II. PARS II. var est petenda; aut ex ipso organo aliquid obtendendum. Ex ipso visibili puncto afferri posset nihil, quam quod unum esset ideoq;. unum appareret. Sed hoc statim ex eodem 8. capite experimen- taliter retiatatur; nam idem punctum unum manens varijs modis multiplicatur: ex eo igitur, quia unum est, non sequitur; ergo
num apparere debet. Neque per radios CF &D E, quod cx uno
puncto profluant,euadent : nam etiam tunc. um res una gemin tur,r 9 eam deserentes, ab una eademque re promanant: accedit
. amplius, quod Fl atque E Hre cti interueniant, qui magis pro
multitud me,quam unitate rei visae faciunt. At dicent, Mem ra-
. dios Fl & E Haicet retractos, inuicem tamen inclinari, ideoque ''
protractos in anteriora, tandem concurrere, de ob illum commu- e luti
nem Concursum,rem unam videri. At contra est 3 i. quod perib R Ios radios non fit visio. nam tantu secundu punctu Araneae inhorens sunt visoris. Deinde quod res una, situ euerso multiplicetur, per radios intra ipsum rei visum Iocum & oculum mutuo cui curi tu interfectos; vi c. 8. patet. situ vero crecto multiplicata in distani ita maiore, radiorum communem sectionem nanciscitur, post verum rei vi Iocum si igitur communis radiorum istorum coiistio rem unam visui praebet, necesse est id in hisce etia casibus eu riare: itamen experientiaaduersaturi I iPraeterea quiddicent aduectari; n iis casibus , qui hanc radiorum conuenientiam penitus excIudunt quales fiunt c. 6. de
turrium cacuminibus geminglis propositi: quales etiam sunt in Sole, Luna, aliisve sideribus simili modo multipIicatis p&c. Nam ' cursum fieri prorsus α te τοκAccedit huc experientia s. capite Ia. I. I. partis secundae recensita.Volat ipso eius de videre est schemate in quo hic resupio, eadem sphaerula Κ radios rectos in pupillam spargi mutua sectio- ne unitos,nihilominus tamen non una sed muliiplex esse ab oculo creditur. Si ergo hic radiorum multitudo,bum obiectoin culum fluentium, rem unam multiplicem ostendit, quid caussae est obsecro,quod simile quid in nostro proposito non fiat ξ et
105쪽
ts FUNDAM. 6 pNCI, Dices ab oculo petendam. Quaenam ergo, quaeso illa Nam radi; quidem FI & E H, Araneam invadunt disiunctis in lo- icis, sicut radij ex Κ sphizrula in oculum delapsi. Dices radios ini & H acceptos, concurrere introrsus ad punctum Κ; at quid hoc ad rem dato,minime tamen acceptato, quod dicitur,l cum etiam radii ex pitula K in Araneam oculi D ait psi, alicubi post illam in ,
trorsus protracti concurrant ρ nonne ante concursum Κ, actio vis
dendi absoluta est in H & I 3 quid ergo radij ΗΚ&IΚ, ad unita
tem rei visae conferunt 3 imo etiamsi daremus, aliquod ad videndum inde momentum peti,tamen illud ad multiplicationem o lecti visi potius inuitaret,quam ad unitatem credendam alliceret, nonne enim KI &ΚΗ in infinitu protracti a se semper indiue sissima loca tendentes, rem visam in uno loco ostendenti cum lincus rei visae ex tendentia radii viisrh desumatur, ut ostensum hoc l. a. parte i. c. 4.&I3. in probatione L. Cum ergo nihil verosimilitudinis in dictis casibus afferri valeat, & ex uno absurdo in seliud abeatu firmiter & pro pomperto habendum est,superficiem extimam Atia rae radij formaliter visualis domicilium non esse a
T Icendum 1 .Radius profunditatem HumorisCipi se allini occupans, non est formaliter visorius.
Suppono ex communi omnium doctrina, tunicam Ar neam, &. quae aliae humorem Crystallinum circumtegunt, etys demesse cum ipso densitatis & raritatis, unde cum centra etiam
simul habeant, quidquid de profunditate Crystallini dixero, in . communi de quibuslibet eius tunicis est etiam intelligendum. Il. . Radium igitur visualem in hoc humore consistentem non esse eum, quo res aspectabilis vlumo percipiatur, mulsis demo stratur
106쪽
stratur rationibus quarum aliquot asseremus. r. Obiectum aliquod, praesertim sphaericum cencauum excentro suo directe spectatum, aeque simul clare & aeque distincte in singulis partibus videretur , quia per meros perpendiculates eiusdemq; longitudinis radios, aeque claro, aeque fortiter repraesentaretur potentiae visivae in Crystallino permanenti, ob eiusdecum Cornea & ipso visibili concentricitatem. Huius autem comtrarium euenire, solumi axem Opticum rem acutissime mania
festare,sensu experietia* quotidiana est contestatissimum. Quinimo, etiamsi homo conetur simul plura sibi vicinissima disti ctissime contueri, non potest tamen,neque sibi satisfacit, aut rem accurate aspexisse putat, quoad usque axem Opticum per singulamitautatim traduxerit. Quod non esset opus, si reliqui ericircumstantes radij, idem possent. Vndet Crystallinum humorem vision is esse sedem, probabile non fit. Huius rei ideam habes in adiuncta figura, ABC D,in qua obiectum ADC, Aminad radios AB, CB,&DB, in centrum usque X humoris Crystallini,quod quia etiam est centrum
tunicae Corneae, idcirco omnes in centrum pene
trant irrefracti, quare rei visae puncta A, D,& C, aeque fortiter sensui obhcium; axis ergo Opticus D B, in hoc genere praerogatiua nulla gaudetrquod tamen est contra experientiam. Ipsi ergo AB &CB non sunt radi) formaliter visorii. a. Id quod unus oculus sanus & bene apertus Uno obtutu . v a. immotus capit de re aspectabili, est minimum hemisphaerium, S Kepl. iis secundum quosdam paulo plus; refractio autem humoris Crystallini& vitri seu Crystalli, id quod & ego saepissime verum esse
comperi in ex communi Opticorum sententia quasi eadem exsesttit; quare cum maxima Crystallini refractio, ut Keplerus in sua Dioptrice propos s. docet, sit graduum 48. necesse est etiam in humore Ciγstallino talem subinde contingere 3 sed nos ad talem non confugiemus, eo quod maxime inclinati radij, cuiusmodi tangentes sunt, vi in Refractionibus caelestibus cap. 2I. fuse ostensum,non restingantur, proximos ero accipiemus,qui sunt in prin
107쪽
, lib. I. nequein rectitudinem exporrectus cst, oculo praesertim lis l. moue fieri nequit, ut radius ullus praeterdictos introrsus vergat romnes enim raditiseu directi, seareflexi siue refracti, sum rectili-nci. His ergo. praescitis. i, nisibi DiςQ illum radium sub quo viso fit, necessario esse
unum ex enumeratis: quia aliquo radio oculus sentit, de praeter hos alius nullusest.
lata .. DiςQ 'tam portionem de radio vissior ossis χ,QVisio , non esse punctum indivisibile, sed longitudinem aliquam . frobatur L Quia communior Opticorum sententia I . .
bet,radium sub quo visiost, non esse lineam onini latitudinec rentem; Ergo simili rationς, punctum ultimum sub quo visifica repraesentatio contingit, non est omnis Iongitudinis expers. . utrinque a spiritu visorio desumpta eandem vim h
diuisibile sentire non potest seci dum latitudinem, quomodo poterit Urcipere indiuinbile secundum longitudine Z aut si hoc quomodo illud non potem Varest ergo utrinque ratio. Probatur ii Quia ratio alias reddi non potest , cur punctum visbile in hoc possus loco appareat quam in alio curnon ubique secundnm totius coni Optici amphtudirem visi a deatur. Silpunctum visibile Α,&incidatin super
ficiem curvam B C ad punctum D, organi viso- Arh assumpti BD C, atque secundum illud so.
tum punctum videatur 1 de sit puncti A. visus seu apparens locus E: Interrogo nunccur appa- rei punctum A in Ε, & non potius in Α cur non in F aut Mnam ex D, incidentiae puncto radi, exeunt in omnia ista puncta, de is quidem qui in G exit perpendicularis est; qui vero in A,cum radio deferente A D incidit. Facilius autem est,eadem qua ven ris via redire, quam noua eluctari. Ratio ergoloci aDaminis, nulla assignari potest , si apprehensio rei fieri dicatur secundum punctam potest dari. si secundum longitudinem aliquantulam contingat, qualis ast D Hin organum visus immersa, quae,posito
108쪽
L 3. Ix PARS Z. 7s organo desiore antecedetibus Saphanis, refringetur ad perpediculare DI, in punctum Α, ideoque protractaextra incidentia D,c detin punctum Ε, non autem in G vel F. Sicut enim linea r diosa quaevis seu directa siue refracta,quamdiu in eodem diaph no versatur, rectissimo tramite ferturi ita quae vitimo visum assi cit,reique videndae imaginem in eodem effigi si si regredi cogistetur, seeundum eandem rectissimameffertur lineam,cuiuslin portionem aliquam in vivaci organo visus collocauerit. Et hinc sumitur ratio a priore, cur Iocus rei visae apparens, modo huc, modo illuc distrahatura fit enim hoc ideo, quia locus de or visus seu apparens iacet in linea formaliter viseria, haec autem est illa quae ultimo refringitur 3 ω quoniam ipsa secundum portionem quam in organo visus habet sentitur, idcirco rem visam illuc transfert, quo ipsa portio in directum extracta tenderet. Validisi simum huic toti argumento ac ditrobur ex radio a speculo alia quo reflexo. Constat inim res visibiles a speculo in oculum retor. . tas, & situm & locum milὰ variare. Nam modo a de tris, modo a sinistri modo supra, modo infra; nunc inversae, nucerectae; nunc profundὰ infra speculum, nunc minus profund4paulo post extra speculum,quasi in aere pentantes apparenti qum inrum omnium ratio aliqua solida reddi non potest, nisi quod videantur secundum radium reflexum a speculo, non autem incis dentem in speculum. Reflexus enim radius res visas eoloci osten-
dit, quo ipse secundum suam rectitudine tunditi Sic plane etiam in radio visorio ultimo refracto accidit. Quixem visam a sese uspiam diuertere non permittit; quo loci vili M veri discrepa tia atque ratio euidens elucescit. Ex quolatis mira haec enascun
lineam propriὰ& formaliter visoriam tantum esse in ocu- lo; atque in ea oculi tantum parte, in qua videndi vis primcipaliter insit. Cum tamen esse putetur is radius, quem
109쪽
punctumvisite extra oculum in eundem profundit. a. Hanc candem lineam quatenus rem extra oculum reprae sentat,& cum eadem vesuri unit, partim veram partim apparemtem este, nam vera est qriae in organo visus Grmali inhaeret ; apparens, qu ae extra porrigi censetur. i Conciliarimoste ex huius lineae narura auctores nonnubios inter se; qui volunt fieri visionem radijs admissis, & qui emissis: illi namque secundum veritatem, hi secundum apparentiam locuti videntur es te. Cum enim res videatur theo esse loco,ia quo non est,&a quo radius ad oculum nullus venit, Consequens erat opinari oculum aliquos radios in illum ipsum locumciacu
4. Omnes radios formaliter vitaios,esIe refractos, praeter
unicum.quicum axe optico concurritin a,
Et hunc solum radiumhaberetes spectatet eundem lacum
ω Et secundum hunc solam radium rem certimmedirectissmeatque distinctissime spectari. Hinc secundum latum hunci radium artifices collineant, Geometrae terrestria, Astronomicaelestia mensurant. Reliqui enim omnes, quia obliqui oculum subingrediuntur ebilius repraesentant in aliena loca visum do
ltas ita constitutis superest radium Armaliter viso must
110쪽
LIBRI SECUNDIA L T E RQUAENAM EX RECENSITIS
. . nus lineis statuenda sit formaliter visoria.
fvμ i oculi portiones diaphanas denuo
lustrat ista pars, s eum radium qui intiamumfacultatis vi a cubicularium agit, quemi Philo ubi formaliter visorium nuncupant, selicite inuestigat, a tunica Cornea usque ad Retianam,in qua illum tande inuenit, Restactionis atque
experientiarum praemissarumsubsidio ET .PMMO QUIDEM REPROBATUR
radius in Corneae superficiem allapsus. C A p v et I.
Icendum primo. Redius a puncto visibili in Cor.
L neam allapsus, non est formaliter visorius. Alias
in Cornea eliceretur videndi actus, cui tamen repugnat,&ratio&sensus, de consensus omnium: Autenim sermo est desuperficie convexa tantum tunicae Corneae, aut de tota eius prin. fundia