장음표시 사용
51쪽
spicitur, ubi nunc domus est Praedicatorum, unde & loco A nema est inditum nomen, juxtaque eam porticus ingens ruderibus oppressa, quam nuper ad saxa in usum calcis perqui- Edit. Basil. renda , effossa humo, multis prostratis ad terram columnis '
prospexi. Prope porticum Minervae, statua est - ) recubantis,
cujus caput integra effigie, tantaeque magnitudinis, ut signa omnia urbis excedat; quidam, ad plantandas arbores scro. bes faciens, detexit. Ad hoc visendum cum plures in dies magis concurrerent, strepitum adeuntium, fastidiumque pedi biendose inlaesus horti patronus, congesta humo texit. Capitolio' con- rixis c με' sorum versus superest porticus aedis Concordiae, sb quam, cum primum ad urbem accessi, vidi fere integram, opere marmoreo admodum specioso; Romani postmodum, ad cabcem , aedem totam & porticus partem, disjectis columnis, sunt demoliti. In porticu adhuc literae sunt S. P. QI. incen. dio consumptam restituisse. Ex adverso aedes erat Teli ris φὶ cujus nulla extant vestigia, Salvatorem in Tellume
Aventina , Copta, Capitolina: omnia haee trita sunt. Addam tantum AEneae Sylvii epigramma a U. C. Joanne Mabillonio e codice Reginae Suec destri' tum , in quo conqueritur de Romanis,
quod ex vetustis monumentis & marmoribus tune ealcem constarent. Extat in musto Italico to. I. p. 97. Oblictat me, Roma, tvassiectare rui h
eums lapsu trica paret. Sed tum hic populus muris de a Detustis.
Calcis in obsequium marmora duraeocyuis. Impia tis rentum re sic gem eraris annos , Nullum hine inductum noιisitaris erit.
a Statua est. Hane statuam suisse
Nili simulacrum lieri conjicere ex liis quae habet Flaminius Uaeea de Urbe Roma , editus in Diario Itali eo a P. Ber- nardo Montiaucon ; scribit enim idem Flaminius p. 246. se a Patre suo edidicisse , in vico prope Minervam extitisse duas statuas, quarum altera Nili, altera Tiberis simulacium reserebat, illam v ro in Vaticanis aedibus ad Palatium vulgo dictum Di Bela.dere suisse positam, quae ibi etiamnum conspicitur. Vera esse possi int quae de humo sit per eam injecta seribit Poggius ; inde vero effossa in Vaticanas aedes deducta es t quod quidem a patre Flaminius Vacca potuit
gnum est quod de aede Coiicordiae hie tradit Pontus, nimirum se, cum primum ad urbem accessistet, integram ferme vidisse, quam postmodum dirutam , disjectisque columnis sua aetate etiam scribit. Eodem Ioci statuit hane
aedem Donatus lib. 2. c. I x. Quanquam diversa sentiat Nardinus lib. S. c. I 6. e addemo erat ades Tellaris. Non convenit inter urbis antiquitatum scriptores ubi potissimum hujus Deae te plum fuerit. Donatus Itb. 3. c. s. incertum esse scribit ex testimoniis veterum,
ubi sit potissimum statuendum, & putat
ultra amphitheatrum modico clivo versus Divi Petri ad Uinevia templum fuisse. Nardinus lib. 3. cap. 14. ante Palladis. aedem collocat ex actis SS. Martyrum Gordiani & Crescentiani. Poggius eam statuit e eonspectu aedis Concordiae,quetu
52쪽
FORΤUNT. LIB. I. Tyhodie vocant, pro Tellure Tellumen corrupto Verbo dicentes. Placet quibusdam, neque abest a vero conjectura fuisse Saturni templum juxta forum, Prisci aerarium Vocabant, nunc Adriano Pontifici secratum. Stat ad hanc diem nobilis porticus aedis Mercurii, si ) eam religio nostra ad Angm tum Michaelem transtulit, ubi nunc est piscatorium forum. Templum Apollinis e) in Vaticano juxta basilicam Beati P tri transtatum in Dei cultum, servavit Religio nostra. Cernitur in radicibus Tarpeiae arcis, Aventinum Versus, aedes vetustissima unica testudine ex lapide Tiburtino, quam nostris anctum Nicolaum ) in Statera appellant, quod nonnullos moisnet ut existiment id Jovis Statoris templum iisse, motos verbi similitudine, quod procul a vero abest. Nam in radicibus Palatini montis id templum Votum atque aedificatum Livius ' Lib. i. eap ii refert. Junonis Lucinae aedis nihil, praeter nominis nam
moriam , conservatum est, ubi Ecclesiam aedificarunt nostri Laurentio Martyri, quam Lucinam cognominarunt. Thex
sane loeum vulgari voeabulo Sahatorem in Tellume, quod emendatius est quam satatorem in Telluvie , ut habent editi omnes , appellabant: quare longe distat ab eo, in quo Donatus & Nardinus sta
a ) siturni. In hane sententiam ei mea situm hujus aedis propendet Fabricius c. s. Vcrum plura diversis temporibus Saturno templa fuisse dicata satis liquet:
qua de re Donatus l. 2. e. I . Allucinatur Poggius , dum scribit Adrimo Pontifici templum consecratum ; nam hujus nominis Adriano Martyri , non Pontifi
innuit Poggius , Mercurii aedem extitisse affirmat Falaricius cap. 9. e Tempian, Apollinis in Vatieano. Od ad locum hujus aedis attinet, Fabricius cap. s. eam statuit juxta viam triumphalem, ubi nune S. Petronillae templum est. Martianiis vero lib. s. Topographiae ui bis cap. 2I. scribit eos, qui tradidere
aedem Apollinis, ubi nunc D. Petroiullae templum est , extitisse , nullo scriptore
idoneo niti. Petrus Manlius editus a Bollandiani operis Continuatoribus, initio tom. 7. Iunii mensis pag. o. scribit insta Palatium Neronis fuisse templuin Α- pollinis, ubi erat sua aetate D. Petronillae templum , ante quod erat Balilica S. Angeli dicta in Vaticano. d Ium in Stracta. In editis legitur MιcbaHem ; sed nunc templa, quae hoe nomine appellantur, nomotant. Censuit Franciscus Albertinus lib. secundo de mirabilibus novae 8e veteris Romae, ubi templum erat S. Nicolai in Statera, fuisse Iovis Statoris aedem. e Iunonis Lucina. Martiari. lib. cap. 6. in Thesauro Antiquit. Rom. J nonis Lucinae templum hic collocat. Umnius de stationibus Urbis , stat. 24. hac de re seriptores inter se dissentire tradit, quorum aliqui putant huic templo additum nomen in Lucina , quod Sixtus III precibus Lucinae piae mulieris hoc templum aedificaverit .unde ιn Larina eidem cognomentum manserit
53쪽
In omnibu, publicas Ξὶ septem suisse accepimus la υaera ' plebis is
Ammiani e- modum b) Provinciarum, ut Ammianus Marcellinus resere, ι ex Irum j quae ita a priori facie commutatae sunt, omni decore a lse, ut nihil sit quod affirmare queas alicui certo
usui deputatum. Diocletiani ς in & item Severi Antonini, sedi
vato ad hanc diem conditorum nomine, permaxima vestigia& caeteris incorruptiora, majorem in modum aspicientes movent ; non sitne admiratione quadam quid sibi voluerit ad tam
vilem usum tanta aedificiorum moles, tot tantarumque columnarum , tam varii generis marmorum apparatus. Con
stantinae in colle Quirinali sitae reliquias suas haud pares
' Edit. Basil. superioribus ostendunt. Constantini id esse opus testis est 'epigramma, in quo Petronium Perpennam urbis praesectum
illas reparasse legimus. Alexandri ' in Severi thermas scimus fuisse prope M. Agrippae Pantheum , quarum plu-
inae publicae septem tantum fuerint, ut mano siubeodem Symmacho, &sub S. ait Do2gius, an plurcs, ut crediderim, Gregorio ,& ex epistola 22. lib s. Ugo. non est a nae disputandum , cum earum nius m 24. liatione tradit in hae ep. subis definitum numerum lcgetam neque a- scriptos legi Arentium G Probinum pud Baccitim , neque apud alios. Cui- beros. Memoria lapsiis est, eum solus nam vero obscurum est , eas ad infini- Probinus presbyter tituli S. Cyriaci letum numerum auctas gatur. Hoc Divi Cyriaci templum Ρον b Iu madum prininciarum extructa. In gii temporibus stetisse potuit, cum ea- editione Basileensi verba haec ν dum dem, qua Potali tempestate, vivens
provincιarum , ut Ammιauus Marcellinus rein Flavius Blondus astirmet lib. I Instauia extris a desiderantur. Ammiani lo- ratae Urbis in fin. p. 242. pene dirutum
cus legitur Irb. pag. 33 I. editionis Disse, sed de his conser cundem Ugo- Hadriani Valesii, qui putat in hune mo- nium. Illud ergo certum e1ὲ Pium P. iis. dum Ammianum non sui iste locutum ,sed casdem thermas D. Genitrici Virgilii loco travιnc rum , scripsit se piscinarum. Mariae Angelorum dictae dicasse, easque e)-De his extat inscriptio Carthusianis Monachis donasse. Severi in ipsis thermis, quam legere poteris nomen, quod hic Poggius tribuit Cara- etiam apud Donatum lib. 3. c. I9. in s- callae , nunquam vel in monumentis v ne. Illud animadvertendum hoc loci du- teribus, vel apud scriptores legimus. ximus, non significaria Poggio sua aeta- Constantinae. Thermarum Comte Diocletianas thermas in sacrum lo- stantinarum epigrammata Ieges apud eum suisse conversas , sed me re, ait, αμ Gruterum pag. CLXXVII. Se apud lucientes quia Fili Doruerit ad tam vilem Donatum in calee capitis I9. Uinn tanta aedificiorum moles. Ad eas Ther- e Alexandri Alexandrina mas S. Cyrtaei Ecclesiam fuisse, ex prisi Thermas prope Neronianas fuisse aedificorum testimoniis colligitur, nimirum catas liquet ex Lampridio in vita Seve ex synodo Romana sub Symmacho, ubi ri: non Procul a Pantheo esse potue- mentio fit pre bieri nixu 1. Ο- rant.
54쪽
FORTUNAE. LIB. I. I ta extant,&praeclara vestigia. Domitianas, quarum perpauca rudera conspiciuntur, suisse in iis locis, ubi nunc Sylvestri Ecclesia est, scriptum in vita Pontificum adverti. Reliquarum ob sicura oblivio nihil certi nobis reliquit, ne ad conjecturam quidem, quibus in locis suerint, adeo aetas longinqua nomen earum obliteravit, quamvis tanta impensa, tanto robore ' aedificatas. Legisse memini in Martyrum libris quum' Diocletianae bὶ fabricarentur, qui fuit fidei nostrae ' Hoc ver- hostis acerrimus, centum & quadraginta Christianorum mi b h.' bidi hialia ad id opus pluribus annis in modum ' servitutis addicta. addatur Gn-Αrcus triumphales, quot suerint numero, nequaquam me. moriae, quod sciam, proditum habemus 3 sed pro multitudi η Edit. ne Imperatorum , caeterorumque ad quorum gloriam consti- lituebantur, plurimos filisse crediderim. Extant salvis titulis homo' rel- Septimii Severi, T. Vespassiani, Constantinique sere integri: pars Nervae Trajani φὶ quaedam praecipui operis residet juxta . EJu Bis . Comitium, in qua sculptae literae Trajani arcum fuisse dicunt. se iura, Duo sunt insuper via Flaminia, titulo in altero penitus deleto , in altero corrupto, quorum eum, qui est: prope Laurentium in Lucina, ubi plura stigna marmorea insunt, vulgo ob victoriam trium Civitatum, prout antiquum epigramma
seniores se legisse reserebant , Tripolim i) hodie quoque Ar-
mitianae thermae statuuntur a Donato I. 3. c. I s. qua nouam Nardinus lib. 6. e. Io. nusquam se legisse affirmet thermas a Domitiano extructas.
xerem cum a Dιoelitiano fabraca-sentur. Porro Chi istianos milites ad opus thermarum esse damnatos,affirmat etiam ex actis Martyrum Cardinalis Baronius ad an. x98. Annal. t. a. qui tamen horum ingentem numerum non recenset.
e ) Mema Traiinti. Dio in Nervae vita scribit hune arcum in ejus foro suisse adificatum: visitur Arcus in nummis ejus dem Imperatoris, quos et Mnti icone excusos videre poteris apuia Donat. in calce c. 24. l. a. Forte erat palatium Ner-Vae , cum extet Romae in Epistiliis c Iumnarum Palatii Neri ae in foro ipsum haee inscriptio , quae est apud Gruturiimpag. 183. Imp. Nerva Gor Tria. potest. ML IN. II. Cum vero prope forum Trajani Areus suisse dicatur, non benet conveniret cum PQῖgio,qui eundem iuxta Coinitium statuit. Porro Comitium prope iarum suille contendu Donat. cap.
d Tripolim hodie quoque repellautia Martian. L s. e. s. sua etiam aetate dictum suisse niρῶ nomine , qui Domitiano Arcus dicatus. fuerat, tradit; co Iocatque ad Dixi Sylvestri aedem, sed j
rc arguitur erroris in notis ad eundem
Iocum , & statuitur ibi Claudii Areum extitisse, idque eomprobari videbis apud Donatum & Nardinum. Fulvius sua aet te dictum ait Arcvm Trae bab
55쪽
cum appellant: alterius nomen perpaucae enim literae super extant, dc antiquae caelaturae tabulae quaedam e marmore,
quas saepe miror insaniam demolientium effugisse ) penitus obli levit. Est alter praeterea Gallieno δ) Principi dicatus, prout superscriptio indicat, via Nomentana; legi quoque titulum ejus Arcus, quem, devictis Iudaeis, & Hierosolymis deletis, Tito Vespassiano bὶ in Circo maximo, ubi nuncilio
ti sunt, gentilitas dicavit Ductus aquarum novem fuisse re
fert Julius Frontinus quem libellum ipse paulo ante reperi hin absconsum abditumque in Monasterio Cassinensii in Ap
piam , Anienem veterem, Martiam, Tepulam , Juliam, Vi ginem , Alii et inam, Claudiam, Anienem novam, adeo sum
ptuoso opere & structura mirabili, ut idem Julius dὶ qui a
divo Nerva curatorem aquarum se factum scribit, AEgypti Pyramidibus censeat aequandos. Anio εὶ novus a milliario L xii. Claudia ultra milliarium quadragesimum quartum, Madia Victoria trium vibium. Verum nulli gii aetate etiam titulus illius inscriptio- nune dubium est, quin Areus iste . qui nis ligebatur, quam suis temporibus dictus est etiam Pisistrallia a proximis suisse est ὀllam scribunt Faunus & Ma aedibus, quas Cardinalis de Porm allia lianus e. 8. l. 3. Eam leges inter exteras dictus ineolebat, sit dicatus ab Impera- apud Gruterum p. C C X LIV. n' 6. Du-tore Antonino Faustinae uxori suae, & bitatum est a viris eruditis, niam vera, ejusdem apotheosim significeta Hunc an sepposititia esset haec inscriptio, eum eundem Arcum Alexander VII. ut viam in ea naevi quidam ad historiam pertilatam splendidiorem & augustiorem red- nentes detecti fuerint, & nusquam Roderet , adhibita magna diligentia, ne sta- mae reperiatur : sed cum in antiquissima tuae, signa & anaglypha infringerentur, Inscriptionum eollectione legatur apud ad aedes Capitolinas transtulit, addita Anonymum editum a Mabitioni O t. q. eodem loci, memoriae retinendae causa, Analcctor. p. 49I . ex codice ante annos inscriptione. Alter Arcus sortasse seit, octinsentos scripto, suspicio omnis de qui Domitiano adseribebatur, de quo cjus finitate sublata esse videtur. meminit Fulvius, & extitisse in via bla- e) Rem monasterio Casnensi. minia, suaque aetate dirutum futile scri- Egregium testimonium inventi a potato bit. Ηune Ferructius, in notis ad cundem Julii Frontini. Hinc vero corrigenda est Fulvium, esse existimavit,in quam edita deleriptio , in qua loco Anienis oe- sententiam deficendit etiam Nardinus teris in novi legitur Amenis. l. e. s. qui eum statuit ad Plateam d ὶ Froni us l. I. de aquae ductibus. Seiarra vulgo dictam. e) Anio notus. Haec eadem de de- a Gallieno. In ea Esquilini parte, ductione acritarum habet Frontinus iniquae ad Caelium montem vergit , ad D. tio lib. i. Extat inscriptio Claudii Im-Viti statuitur Gallieni Areus a Martiano peratoris ad portam Ibaenestinam vul- l. q. c. I . Fabriclo c. I 4. Donat. l. 3. dictam apud Gruterum pag.
56쪽
FORTUNAE L I n. I. . Iptia a milliario trigessimo sexto, & opere arcuato partim excisis, partim e llis, qui intercedebant, montibus in urbem deducebantur. Sola ex his Virgo hodie in urbem fluit, quae a milliario octavo conspicitur , caeterae intermistae, collapi aeque sunt; nonnullis solo aequatis, amissaque non solum forma, sed etiam dignoscendi conjectura. Videntur reliquiae omnium magnificentismi mi aquaeductus, qui a Divo Claudio in urbem ad Coelium usque montem perductus est, unde & Carti-montanum nominabant, & a L. Septimio Sovero, & a M. Aurelio Antonino Pio, cum vetustate collapsus & corruptus plurifariam esset, a solo, ut resert sculptum in marmorea tabula epigramma, h) restitutus. Theatris atque amphitheatris urbs referta erat ad ludos populis edendos. Ingens pulcherrimumque omnium fuisse dicunt, quod est media sere urbe ς ex lapide Tiburtino, opus Divi Vespasiani, Coti eum vulgo appellatum, atque ob stultitiam Romanorum , majori ex parte ad calcem deletum. Alterius portio est inter Tarpeium collem Tiberimque, ubi ad praesens m,
cellum patet, quod olim C. Iulium Caesarem dὶ destinasse
scribunt. Ex adverso, via intermedia, sunt plures columnae marmoreae, pars porticus templi, ut aiunt, Jovis, cujus portio
a hiate. Cum Alaberetur, restituta est a Nicolao V. Sixto IV. &Pio I V. ea dicta vulgo di δεσι. Lucas Paetus uberem de aqua Virgine lucubrationem scriusit De restituta aqua Uirginea Nicolao v. legitur in Dacto marmor juxta ipsum sontem inscriptio,quam cum reserat Ciacconius in diis vita, hic etiam haud praetermitendam duximus: ea est
Pontificarus sui VIL Fabretius in dis. sertatione de aquae ductibus censet modo distare circiter decimo ab urbe lapide ad viam Collatinam illius originem, quanquam revera Frontinus octavo tantum abesse scribat. Inscriptio in porta Praenestina indieat Anienem ductam cile LX ll. ab urbe lapide, sicut Claudia X L V. Nota Popsti tempore hunc solum aquae Virginis sontem in urbe extit: sic. De aquis in urbcm influzntibus Manutilis in Quaesitis per epistolam, quem tamen reprehendit Faut et tus in laudata dissertatione I .
b in Di amma. Hane Claudiae aquae
inscriptionem habes apud Gruterilin P. CLXXXVII. 3. In editione Basileensi
tabula reserente nescio quid magis inepte. e In m/d a fere .rbe. De amphitheatri situ idem scribit Suetonius in Vesepasiano, cap. 9. d C. I. ια- Caesarem Linnasse. Fortasse innuit theatrum Marcelli ab Αugusto aedificatum. Deιon. an Caesare c. ε .
57쪽
rotunda novis aedificiis, interius vero hortulis est occupata Tertium in ex latere cocto juxta Ecclesiam, quam Hier salem appellant, his novis insitum maeniis partem essicit ambitus murorum urbis. Est & locus ingens, plebis receptacu
lum hodie Agonem hὶ appellant in ad venationes & specta
cula editus, in quo & hodie quoque Romani quotannis ludos licet insulse quosdam exercent. Circi maximi, φὶ celeberrimi quondam spectaculi, nunc hortis deputatus locus , in quo& obeliscum ingentem , & Arcum triumphalem T. Vespasia
ni 4ὶ fuisse legimus : parum quid visu reliquit vetustas. Pars theatri ςὶ Pompeii haud procul ab eo, quem Cauemn Mo
rum appellant, superextat, etiam ipsa privatis aedificiis occupata. Id ut credam, literae quaedam sadducunt, effossis nuper marmoribus, quae in ejus collapsa porticu columnis inmmixta reperta sunt, incisae. Alterae, epigrammate effracto, genium theatri a quodam Praefecto urbis instauratum serunt, alterae a Symmacho urbis Praesecto Honorio Augusto dicatum: vulgo antea theatrum Pompeii dicebatur: sed Romanorum inscitia falsa pro veris affirmantium detrahebat verbis fidem.
Sepulcra tum civium, tum imperatorum miro opere per-
a in Tertium ex uim recto. Mendum lat Pontus alteriam Titi Arcum trium- est in editis, eum legatur earis ero recto, phalem prope Circum Maximum fuisse. quo in loco ab antiquariis statuituram- Duos obeliscos in Circo Maximo exti-phitheatrum Callieitis. Nardinus l. 4. tisse tradunt antiquarii; alterum ab Αuc. a. Olius Borriclitus de antiqua urbis gusto, alterum a Constantio advectum, Lacie e. I . qui a Sixto U. ad Basilicam Lateranen-b Η.L. Circum agonalem lem translatus est. dei ignat in eo loco, cui hodie corrup- eo rara theatri Pompeii. Antiquariito vocabulo Piaχῖ' Navona nomen est. Omnes in eodem loco, qui eam pus Flo- Nostris temporibus nullus ibi ludus extet rae hodie dicitur. theatrum Pompeiicetur. Tantum mense Aususto , diebus suisse censent. Nardinus lib. . c. 3. scri-kstis, platea illa celeberrimi sontis in me- bit augustius S latius suisse . quam Paladio extructi aquis irrigata, Romanis rhe- tium Ursinorum. De hoe theatro habes da vectis ad frigus captandum in eo lo- antiquorum teli imonia apud Donatum eo deambulare permillum est. De ludis l. 3. e. 8. Naidinum eitato loco, Martia- Agonis, qui Poggii aetate insulse in hac num l. s. cap. Io. platea fiebant, consule Statuta Romae s tale q-dam Non licuit apud Gru- Pag. I 86. edita in ea urbe M. I sgo in sol. terum, neque apud alios inscripti 'num
e Omnia verba haee circ. maximi coliceiores ea epigrammata Invisere ..usque ad sepωlcra tum eiviam , tum ruee- quae legisse ex marmoribus eo loci effossis rarmin in edit. Basil. desiderantur. refert Poggius.Verum ejusdem fragmen
d Tiu P espasiam Disse legimus. P tum exta apud Anonymum editum a
58쪽
FORTUNAE. LIB. I. io multa historiae tradunt: Mausoleum a Divo Augusto in
quo & conditus fuit, inter Flaminiam viam & Tiberis ripam constructum, duobusque ornatum obeliscis: & Divi Hadriani di ac Diva: Sabinae molem in primis conspicuam juxta pontem, quem suo quoque nomini dicavit; alterum disjectum vineis occupatur , licet locus in morem collis editus conditoris Augustu enim appellatur j nomen serVet ἱ alterum, quod Castrum Angeli vulgo dicunt magna ex parte Romanorum injuria, licet adhuc titulus supra portam extet integer, disturbavit, quod certe landitus evertissent, id enim publice decreve- . hrant, si eorum ' manibus pervia, absumptis grandibus saxis, re liqua moles extitisset. Trajani, & item Divi Antonini Pii de coe.lo tacta Cochleae Columnae marmoreae speciosa sepulchra. in quibus conditorum gesta sculpta sunt, multos magnitudine sua ad spectaculum trahunr. Prior ex parte titulum servat: alterius nullae resident literae. Juxta viam Appiam, ad secundum
lapidem, integrum vidi sepulchrum Q aeciliae Metellae, dὶ opus egregium , & id ipsum tot saeculis intactum, ad calcem
Mabillonio in Analect. t. q. pag. 697 .Ea autem est hujusmodi DD. N Areadiiss
vulgatis cist Mausidiuin , deinde Flammea loco Fiaminia viae. De eo extat testimonium Suetonii in Aus. Taciti t. 3 Annal. Alterum ex duobus obeliscis, quibus ornatum eratMausoleum, advexit ad aedem Liberianam Sixtus U ; alter o rutus cxtructis supra domibus , nunc etiam iacet. b Dioi misiani est Dita Sabina molem, Moles Hadriani nulli non patet suilla, quae eastrum S. A iteli nuncupatur. Eam in Regione I x. ealocat Panci rol. in deleriptione urbis Romae. Narratione sere huie simili utitur Martianus I. U. cap. 22. qui testatur etiam sva aetate legi inibi titulum L. H AL LIO CAE S. DIVI HADRIANI AUG. F. COS. ILF. De eo meminit Dio in vita Hadriani. Equestribus statuis ornatum fuisse sua aetate Procopius scribit. Asylum extitit
Romanis Pontificibus variis temporibus cum saevitia Romanorum vexarentur , ut videre est apud Donatum l. 4. c. 7. ubi habes etiam , cur mutato nomine
S. Angel, Arx dicta sit e Cochlea Columna. De columnis Traiaiani Sc Antonini luculentas distertationes seripsere Ioannes Petrus Bellorius de Antonina, & Raphael Fabretius & Petrus Ciacconius de Trajana. Cum colu na Antonini Gratoria vulso appellata. jussu Clementis XI. Pontificis Maximi anno ejus Pontificatas II. est bssa suisset, de ea peculiari distertatione uberrime egit V. C. Joannes Vignotius quae edita Ell Romae anno I os. d Otacilia Metella. Martianus etiame. 17. l. s. tum titulum hujus sepulchri
caeteris ornamentis eversis, superi se suo aevo tradit.
59쪽
postea majori ex parte exterminatum. Illud quoque via ostierrosi, secundo milliario, juxta Tiberim adhuc integrum manet MoAntonii Lupi cum inscriptione egregia remina se gesta
rum, quod tribus tantum praegrandibus faxis altero super al- Hactenus terum positis' constat. Pyramis b) est praeterea in Vaticano hi ues grandis operis, instar molis, omni ornatu ablato. Qii id resc- Romae ut ex- ram obeliscoS, quos magno cum labore & sumptu ex AEgypto advectos Plinius ' meminit. Unum tantum urbs retinet,
iuuntur om- qui est in Vaticano ) a C. Caesare Caligula positus Divo Au-. iμη -& Divo Tiberio sacer. Vidi alterum paulo minorem' k l. 3 s. e. Varii S ani m alium aviumque figuris, quibus prisci AEgyptii pro
s. Io, literis utebantur, jacentem in Hyppodromo via Appia quutuor frustis confractum. Sunt & aliorum particulae quaedam erectae, altera in Capitolio , altera in Regione quae hodie Pinea appellatur, reliquis non solum contritis , sed omni insuper memoria deletis. Hoc videbitur levius fortasse, sed me maxime movet , quod his subjiciam , ex innumeris serme Colossis , statuisque tum marmoreis , tum aeneis nam argenteas atque aureas minime miror suisse conflatas) viris illustribus ob virtutem positis , ut omittam varia signa voluptatis atque artis causa publice ad spectaculum collocata , marmoreas
S. Angeli, ubi nune sons est a Paulo V .
pro aqua deducenda in cam rcgionem conititutus.
e Unum tantum qui in Vatisano , Iaceniem in FDipodrom, Dia Eo loci Caracallae Circum sutile Nardinus tradit l. 3. c. in quo erutus fuit obcliscus qui in Platea Agonali erectus est anno I 6 9. ab Innocentio X. Porro Is Circus fine. ubi Calira Praetoriana erant perpe ram cum kircherus in via Ardeatina statuit in dillertatione de Obelisco Pamphilio. St milia sere de Obelis is habet Blondus i. I . instauratae Romae. Hujus enim, & Poppii aetate saeuisse obcliscos
omnes, & non nisi qi Ledam eorumdem fragmenta tune erecta sui Ile constat.
Uberrime de Obeliscis Michael Merc tus, Eircherus , Bellorius, Donatus , Naidinus , & alii plurimi. a) A1. Antonii Antii Lupi. Extat
inscriptio apud Gruterum p. 336. n'. I . b )-in Vaticano Pianitis operis. De hac Purantide mentio fit apud An nymum de mirabiliuem Roma edittim a Bernardo Monsauconio in Diatio Italico p. 283 In Naumai Ma, inquit, est
chrum Ro-I , quod voratisr Med.t, quae fuit miro lapide tabulata, ex quibias factum est pa- τι mentum I aranis graduum S. Petri - ωιuu eirea se plateam Tiburtinam XX. pessum cum eloaca C 'orali suo. De ea Nardinus I. T. e. I 3.seribit mentionem iactam a Blon. do , Fulvio , Martiano. , inquit Nardinus, in cia boLerna, inter H. Giani molem in Basi liam D. Petra , rspeS.
geret. Turrigins de Cryptis Vatica uis par. 2. scribat eam extitille prope pinnum
60쪽
quinque tantum in , quavior in Constantini Thcrmis; duas stantes pone equos, Phidiae & Praxitelis b) opus , duas recubantes ue quintam in foro Martis i statuam quae hodie Martis foti
nomen tenet; atque unam solam aeneam equestrem ς deauratam,
quae est ad Basilicam Lateranensem Septimio Severo dicatam , tantum videmus superesse: ut partem maximam stragis urbis, si quis numerum advertat, hoc sis tum fuisse fateatur. Id vero gravissimum dc haud parva cum admiratione recensendum, hunc Capitolii collem,caput quondam Romani Imperii, atque
orbis terrarum arcem , quem Omnes Reges ac Principes tremebant, in quem triumphantes tot Imperatores ascenderunt, donis ac spoliis tot tantarumque gentium ornatum, florentemque , ac universo orbi spectandum adeo desolatum atque eversum, & a priori illo statu immutatum, ut vineae in Senatorum subsellia successerint, stercorum ac purgamentorum receptaculum factum. Respice ad Palatinum montem , & ibi fortunam incusa, quae domum a Nerone post incensam urbem totius orbis spoliis consectam, atque absumptis Imperii viribus ornatam , quam silvae , lacus, obelisci , porticus , colossi , theatra varii coloris marmorea admirandam videntibus reddebant, ita prostravit, ut nulla rei cirjusqua in emgies supercxtet, quam aliquid certum , praeter vasta rudera queas dicere. Caeteros urbis colles perlustra, omnia vacua aedificiis, ruinis , vineis oppleta conspicies. Forum jure dicundo, serendis legibus, plebe ad concionem advocanda. celeberrimum urbis locum, & juxta Comitium creandis magistratibus insigne, deserta squallcnt malignitate fortunae, alterum porcorum, bubalorumque diversorium, alterum 1erendis oleribus cultum. Extat tamen Comitii porito quaedam murorum insigni structura, in quibus adhuc duo signa mar-
a Asarmoreas quinet tantum. Mirum tum alictolibus , dispungit Donatus 3 est, quod hie scribit de paucitate statua- e. XWrum , 'li ae sto tempore visebantur. b ) AEneam equestrem deauratam , qua l, o Phidia in Putabantur est ad Bassitiam Laieronensem. I alii fortalibet iam tum bini ad thermas Constantini potuit Poegius, dum putavit hane si positi equi, opus esse Phidiae & Pi axis tuam ad Lateranum positam, dicatam, telis, ut habet etiam Blondus i. h. urbis Septimio Severo. Eam Paulus III. inCa
r astauratae n. I9. Hanc autem senten- pitolium transtulit & eruditorum o ni-uam de Pludia& Praxitelo horum equo- Iuum calculo constat este M. Aureli ia