장음표시 사용
191쪽
eireumvoluto dein cylindro , & aqua nova succedente, prior quantitas defertur in C, tumque in D, & sic porro, usque dum in E exitum inveniat. Hac ig-machina alto litur aqua.
Soholion. 3 Mediante hae cochlea multum quidem aquae facili negotio potest attolli, sed ad exiguam tantum altitudinem; quare ad aquam exaedificiorum fundamentis hauriendam potissimum adhibetur , Problema 2. 4.. Ope rosarii aquam attollere. 'i i
Resolutio.' I. Τubo ligneo Λ B cujus infima pars ina.
mittitur aquae, globos coriaceoS funi aut catenae rite anneXOS adapta. . ' . . . 2. Funem Vel eatenam per tubum tractum
circumpone duobus cylindris quorum infimus collocatur in aqua ejusque extremitatibus conjunctis circumage, apta machina cylidrum superiorem, & aqua per lubum usque in B attolletur, ibique effluet.
' Demcinstratio. CVm infima pars tubi immersa sit aquae,
haec in eum ascendit. Jam circumvoluto superiori cylindro volvitur inferior,& globus eortaceus tubum intrat, & aquam inibi
192쪽
deprehensam pra se pellit usquς dum in B eia
s. Aqua sinuli fere modo cistulis attolli po- Ιtest: verum hic adhibendi cylindxi hexagoni, 3 lquo melius cistulis congruant. Idem praestant Idiversi gesteris haustra , ut ABC, cujus cim actae superius & inferis clauis sunt sed in uno latere foraminibus aquae hauriendae idoneiS perviae: aqua vero hausta per foramen amplum A effluit in e natem subjectum. -
s. Globi coriacet, utpote qui attritu fa- . Cile corrumpuntur, non nisi magnis sustinen-t9r sumptibus: catenae quoque brumali gelu sepe dirumpuntur. ' i . Problema 3. . Aquam ope Aniliae prementis attollere. ' .
Resolutio demonstrationi juncta. δ
Fiat tubus inflexus ABCD cujus orificium I
in aquam sit immersum, eique adapte- itur embolus A modo attollendus modo deri primendus ops manubrii, vel rotae ipsi applicatae, & ab aqua fluente circumactae. Dum . embolus ad tubi orifici am adducitur aqua perforamina B subibit tubum , & spatium inter B & C comprehensum implebit. Embolus
193쪽
autem in tubum depressus aquam premendo per valvulam C coget ascendere. Valvulahχc ex Corio compacta una sui parte affixa tubo sic aptatur, ut in partem C D aperiatur, & aquae in eam partem tendenti transitum praebeat, sed reditum intercludat; Itaque eontinua emboli pressione, nova semper aqua in tubum truditur, quae aquam priorem impellit, eumque valvula eam ascendere sinat. non autem descendere ; necesse tandem est, ut aqua Id supremam tubi partem attollatur, & effluat. E. D.
Scholion. . 8.. Aliud aniliae prementis genus, exhibet fig. 6 . ubi duo tubi sic dispositi sunt. ut dum unius embolus attollitur, alterius depriametur, quo major aquae copia expelli possit. maximus illorum usus est , in architectura hydraulica & in hydraeontisteriis.
- s. ope aspirantis antliae aquam attollere.
Resolutio. s. Ubi lignei orificio aquae immerso val- x vulam impone , quae aquae ascensum .snat, descensum cohibeat. a. Hine tubo de Olum adapta, eique impone valvulam priori similem , eoque moto
194쪽
linquitur vacuum ; hine aqua aere semper incumbente Aerom. N. I 8. pressa valvulam A aperit, & tubum intrat: embolo reducto clauditur valvula inferior Λ , & superior in embolo B aperitur, .& aquae transitum praehet: si embolum rursuS adducas , valvula superiore clausa aqua supra ipsam in tubo contenta attollitur, donec tandem effluat per tu-'bum lateralem. Q D. Problema ito. Machinam construere aquae, quorunα ' que lubet ducendae aptam.
. DErspecto locorum omnium, ad quae a- qua ducenda , situ aedificium erige, cujus altitudo omnium locorum situm supe
a. In huius summitate amplum colloca re- ceptaculum L in quod mediante rosario N. 4ta vel cistulis , vel halistro N. vel antlia premente N.7. vel aspirante N. 9. ἡttollenda aqua. . e 3. Fundo receptaculi immittatur tubus, per quem aqua evecta diffluat: huic iubo alii minores affigendi sunt, & usque ad loca extintus vel supra vel infra terram prolonga'di. i
195쪽
4. Denique in loco exitus applicari potest' tubus ad perpendiculum erectus, aut ad qualemcunque angulum inclinatus , in iisque aqua e siliet. υ, scholioes: - . . it. In foco exitus applicari potest epistoamlum, ne aqua continuo emuere neeeta hauheat, aemyemis tempore tubus stramine ac fimo, ne aqua congeletur , probe cingendus est; Ne autem aqua, dum clausiS pluribuS epistomiis, parum exit, in receptaculo redune det bule assigendus tubus ; per quem aqua superflua in flumen recidat. Coro arium. - 1 i. Quoniam experientia teste aqua ad laalem ferme altitudinem ascendit . qualis est aliatitudo , unde delapsa est, fontes quoque saullentes per machinani descripsam N. io. constitui possunt , si in loco exitus tubi apoplicentur angulli.' Problema c.
ta Aquae salienti varias attribuere figua
Resolutio. s. c. Uoniam aqua saliens figuram &situm retinet , quem habet orificium tubi, illius tantum habenda ratio. ut igitur aqua .iecta ascendat, tubi orifitium ad angulos rectos erigendum. Si magna siti aquae salientis
196쪽
uis, illi imponi potest globulus aeneus conca vus, qui ab illa sursunt pelletur, & quoniam ad perpendiculum propria gravitate recidit, in aquam incidens ab illa rursus propellitur, &. adinstar pilae sustinetur. ii. Ut ad latera exiliat aqua , tubus: unus superiori sui parte elausus ad perpendiculum erigendus, cujus lateribus alii minores aut ad angulos rectos, aut ad obliquos ubmittendi. prolubitu. a. Si orificium tubi globus aut haemispha rium pluribus foraminibus pervium terminet, aqua quaquaversum exiliet. Quod si forami- na satis sint angusta & vis . lassiciens , aqua exiliens nebulam exhibebit gratissimum oculis spectaculum sit solis radiis Obvertatur. . 4. Si orificium tubi in rimam desinat, adin- star lintei exibit aqua. Unde colligeS Plu- .rimas alias easque diversissimas figuras aquae tribui posse.
I . Vinum aut quodvis liqitidum ope sipho. Ii
Resolutio jumsta demonstrationi.
Siphonem A B utraque extremitate aperintum liquido immitte, eumque subibit li- , quidum, quousque illi fuerit immerstim , si superius siphonis orificium A police ita occludao, ut aer subire nequeat, proindeque ne.e
197쪽
deorsum premere, extrahes & in aere sum-nebis vino plenum, quoniam a fir incumbens . inferiori ejus orificio dissiuere prohibet, po-lice autem remoto per propriam gravitatem idissiuet, eum aer tantum incumbat orificio superiori, quantum inlariori . . Theorema ' Τ.
R - 1s. Si erure breviori. AB siphonis ΑΒ Cy aquae immissis aerem per C exsugas, aqqa imerus brevius ascendet, & tamdiu per B C di fluet, quamdiu orificium Λ achiae immergitur, eoque alterum C est inlarius. Demonstratio. CVm exsucto aere sipho sit vacuus in eum aqua ab aere incumbente imp4llitur Aerom. N. ai. quae dein gravitate propria dilabitur per η C ; cum autem aεr tantum i cumbat uni orificio, quantum alteri, &aqua . . in crure BC plus ponderet, quam in hrevioia ' ri A B, redire nequit per illud crus brevius ;. dissiuere igitur continuabit, quamdiu orificium A aquae manet immersum, & orificium C illo est inferius. Q. E. D.
II 16. Eadem prorius est ratio dissuentis ariquat in siphone AB. Nil autem refert, sivo i crinia sint recta sive curva , dummodo orifi-eium B semper sit sesetius.
198쪽
II.,FOnticulum construere, qui per vices naquam reddit S retinet.
bus in gyrum pervio, nec non medio phialae C D infige tubum superius & in
a. In E aperiatur soramen ι per quod aqua decidens e superiori vase ΛΒ in vas phialae subjectum decurrat.
. VAS AB repleatur aqua, quae per landi ramina decidet in phialam CD. & Ω- Tamen Ε occludet, ita ut nullus aer vas ΛΒ subire possit; quare ex illo decidere cessabit, donec aqua phi lar per χramen E interim die- lapsa illud relinquat apertum, per quod a vdenuo tubum Ε,& vas AB subibit, &rursus quam deorsum premet. O . D. Problema . I 8. Fonticulum construere, ubi per unum uaut plures tubulos aqua te subjecto vase ex. t ω ilit in vas vitreunt. ' P.MB.GordonPhil.RII. FI R i
199쪽
' . Resolutip. ' . I. T Aminae AB infigantur tres tubuli edec Ita ut fig. ostendit, & unus in medio de- scendens F,cujus amplitudo asstendentium o nis nium simul sumptorum amplitudinem superet S longitudinem. . ' la. Huic laminae agglutinetur vas vitreum, GH, eique parum aquae infundaturi g. Tubus t L insigatur crateri MN, quit ' aqua re teri debet. . 4. Huic tubo IL immittatur tubus F, per quem aqua in vase vitreo contenta mox sua gravitate decidet in vas subjectum o P aeremque in vase vitreo rarefaciet. Aerom. N. 4.ὰ aqua igitur erateriS per tres tubulos eri de illi immersos exiliet in vaS vitreum, cum ibi minus resistat aer Utpote rarefactus , quam aer externus premit superficiem aquae in cratere contentae.
x, Compressione aeris fontem salientem construero. . . Re lutio. 'ii ii I Lobo vel cylindro aeneo adaptetur tu- 3 hos cum epistortio & cochlea , M ap- 4 plieari possit aniliae: duae tertiae vasis repleantur aqua: & aer ope antliae in eam intrudaiatur Aerom. N. Alia clauso dein epistomio ab
200쪽
ab antlia removeatur, & applieentur variorum ori fietorum tubuli N. t 3.J & juxta il- . lorum dispositionem exiliet aqua, cum alis compressiis illans vi inma in tubum impellat. V .i ἰ ' . , ' Scholion. eto. Si duos hosce fonticulos aqua, ut di Elum repletos prunis imponas, eodem modo , exilit aqua, quia vi caloris dilatatur aer, e- ejusque vis elastica augetur Aexom. N. 34. ΠΗoc eodem principio nititur fontjculu, Λ B. Is '' Problema II.
et r. Fontem Heronis construere, ubi aqua exiliens, reliquam exilire cOSit. -
quorum unus g h supra & infra apertus pe- δ netret utrumque fundum vasis superibris AB, ac fundum superiorem inferioris C D, ita ut ab illius tundo inferiore parum distet , alter ivero tubus es in utraque pariter extremitate, aperMS per fundum inferiorem vas . A R sic ducendus est , ut superiorem fundum paene . attingat; vasis autem CD fundum sic penetret, ut infra illum minime descendat. a. In medio fundi superioris vasis ΛΒ eri- gatur tubulus i utrinque apertus, qui a sun do inferiori parum disset.