장음표시 사용
231쪽
dificationes lucem & umbram vocare solemus: lucem eas objecti parteS vocamus , quae a Ta diis luminis perfecte illuminantur; parte S autem objecti, ad quas radii luminis penetrare nequeunt, umbra vocari consuevit.
Desinitio II. 26. Umbra, quae corporibus illuminatis inhaeret, propria der e ne Schatten: quae
vero in alia vicina corpora extenditur, um
Seholion T. I . Com radii luminis e corpore illuminante v. g. sole procedentes per lineas rectas in eorpus illuminandum incidant, Opt. N. . sequitur,omnes & singulaS corporis opaci partes simul illuminari non posse; sed eas corporis partes , quae partibus illuminatis e regione oppositae sunt, desectum luminis pati necesse est. Hunc defectum umbram vocamus inhaerentem. Seholion a. et g. Umbra ista corpori inhaerenS nunc foris tior est, nunc debilior, prout partes non illuminatae illuminatis directe vel saltem oblique opponuntur. Priori casu umbra totalis der ganae oder Ha t- Scbatten) posteriori autem, ubi propter obliquam radiorum directionem aliqualis saltem illuminatio locum, habet,
232쪽
habet, vel etiam a corporibus vicinis lux aliis qua in istas partes reflectitur, umbra mediac der Halbe oder Mittet-Schatten ) appellatur. E. g. Radii luminis x x ea juxta plagas Imundi ratione, qua in fig. apparent, eaque , qua fig. 4 conspiciuntur, elevatione directi L periorem prismatis sexangularis superficiem, non minus ac superficies laterales af & se perfecte ; superficiem vero e dpaulo debilius propter obliquam radiorum directionem illuminabunt. Superficies he &ed directe superficiebus perfecte illuminatis oppositae umbram totalem ; superficies veruab aliquid lucis reflexae capiens, umbram mediam habebit. Id quod etiam hac ratione infig. 6 expressum est. Scholion 3.
29. Qua ratione umbra inhaerens nunc foristius, nunc debilius sit exprimenda, meliuS. experientia magistra, & ipsus naturae Optiis imorumqUe exemplorum contemplatione atque imitatione, quam per prolixas regulaS ad.
3O. Corpus opacum, dum illuminatur, umbram semper post se in superficies vel eorpora vicina projicit, quae hinc umbra projecta vocatur; cum enim corpus opacum radiis luminis transitum neget, hi autem radii per
233쪽
lineas rectas procedant Opt. N. 7. certum spatium post corpus opacum ab is is radiis omnino illuminari nequit. - : Corosiarium r. 31. Differt igitur situs & figura umbrae projectae juxta diversam radiorum directionem. & corporis illuminantis a linea fundamentali elevationem.
Corollarium a. 3 a. Cum sine lumine nihil videri possit Opi. N. 4. umbra vero defectum luminis involvat, Opt. N 3. sequitur corpus ali- qnod in alterius corporis umbra projecta positum non nisi ope lucis aliqualis a corporibus vicinis reflexae videri posse. Umbra vero ipsa projecta per ipsos umbrae & lucis terminos facile se reddit visibilem.
33. Data solis a linea fundamentali elevatione & loco solis, sive radiorum ejus juxta mundi plagas directione umbram projectam corporis illuminati Optice delineare.
Resolutio. - It ichnographia prismatis sexangulari3 ab edes, Orthographia hi kl, ex qui
bus per methodum Sirigatticam enata est:
optica pristagiis delineatio ab c des &c. cui
234쪽
si umbram projectam adjicere velis, praeprimis geometrica umbrae projeme figura delinean- da venit sequenti ratione. 2. Data radiorum juxta mundi plagas di rectione, uti lineae xx fig. s indicant, duc lineas parallelas xx. xx e punctis fig. ichnographicae ab edi, quae probabiliter umbram projicere possunt. Hae parallelae xx &c. di rectionem Umbrae, ejusque latitudinem deter
3. Due porro e punctis fig. orthographiere 4hmno lineas parallelas xx &c. juxta datam solis a linea fundamentali elevationem: &ex iis punctis, ubi linea fundamentalis ab his rari di a x, x secatur, dimitte perpendiculares, quae radios ichnographicos xx secant in I. a. 3 - 4. 4. Connecte haec puncta, & geometricam Umbrae projectae delineationem obtinebis. s. Hanc delineationem geometricam ex iisdem punctis distantie C. e. & linea sectionis A B, quibus mediantibus ipsum corpus Optice delinealli, methodo itidem Sirigat lica eadem ratione scenographicae delinea , sicuti aliam quamcunque superficiem delineare edo
Demonstratio. Um corpus solare absque proportione ma- ,
235쪽
stro terraqueo , umbra objecti illuminati eo magis coarduri deberet, quo magiS a corpore recedit; copi. N. 36. ob immensam tamen' solis a terra distantiam haec coarctatio minime observatur; hinc radii solares paralleli concipiuntur. Radii ergo paralleli xx fig.-juxta datam directionem latitudines dictae superficiei determinant. Radii vero paralleli x x fig. 4. juxta datam solis elevationem ducti, umbrae longitudinem designant : quae duae dimensiones cum in punctis I. a. 3. 4. coincidant, absinque dubio geometricam umbrae projeme fi-- guram nobiS exhibent. Scenographica vero hujus umbrae delineatio probatione alia non indiget, quam superius data cN.aa. Seholion. 34. Si eorpus alia ratione v g. Iumine lampadis illuminetur, eodem fere modo umbra projecta delineatur, hoc solum discrimine, quod hic radii xx non per lineas parallelas, sed ex uno tantum puncto mum flammae aut lucis indicante per quaevis objecti puncta tam in ichnographia, quam in orthographia ejus perducantur.
236쪽
Aioptrica est scientia Iueisia reflexae. Scholion. a, Reflectitur lux mediantibus praecipue speculis. . 'Definitio 2. Speculi nomine superficiem quamvis politam aut laevigatam intelligimus lumini reflectendo aptam.
4. Speculorum superficies aut planae sunt, aut concavae , aut convexae ; unde & primi generis specula dicuntur plana , secundi concava, tertii convexa. Specula convexa solent esse spherica aut cylindrica, aut coniec
237쪽
Problema T. s. Tabulam vitream laevigare & polire. Resolutio. Abulae Iignere majori & immobili vi- 'trea in assige majorem mediante gypsso aut alio simili glutine ; & minorem vitream Iigneae minori, cui adaptatum sit Iapidibus aut aliis ponderibus superimponendis re
ceptaculum. a. Tabulae vitreae inferiori arenam cribra tam ne granula sint inaequalia & aqua humemtam impone: minorem dein tabulam sua perimpone, easque in invicem tamdiu agi tando tere , donec ambae levigentur , tum vero arena subtilior adhiberi potest , eaque utendum, donec fulgere vitra inchoent. 3. Latera dein laevigari possunt lamina ferrea aut cuprea, mediante tamen ut supra dictum, arena humectata. .
Lignum denique planum obductum corio terra tripolitana imbue, eoque tabulaS vi treas polire non desine, donec perfecte sint pellucida. Problema a. .
6. Speculum planυm construerer Resolutio. 3. Cinriam bibulam in tabnia expansam abrasa imbue creta, eique folium stanni Anglici appone, di exacte explica.
238쪽
2. Stanno anglico assunde mercurium &hombacio expande, ut a stanno imbibatur: quod autem superest mercurii, desume ; &chartam mundam superpone stanno. , Tabulam vitream politam superimpone chartae mundae , eamque subduc tabulae viis treae, quam altera interim manu imprimis
' 4. Uitrum dein charta munda lege, quam excipit charta compacta superimposito po dere, quo mercurius superfusus exprimitur p& remanens una cum stanno firmitet affigitur vitro: atque ita speculi confectio absol-
Experientia T. . Radius lueis A B in obscuram eameram Sintromissus, & ad angulos rectos speculo EF exceptus in seipsum reflectitur: Ad anguintum autem obliquum CBE exceptus radius C B, ex altera parte ad aequalem angulum DBF reflectitur.
Definitio s. 8. Angulus CBΕ, quem medius incidens ACB cum speculo EF format, auulus inciden tiae: anguluS vero DBF, quem cum specu lo Ε F format radius reflexus, dicitur angulas resexionis.
239쪽
234 semper aequalis est angulo incidentiae CBE
Experientia a. Io. Speculo plano sphaerico, vel concavo haculum ad angulos rectoS applica, ejusque imago in speculo lineam rectam cum ipso conliituet. Corolgarium. II. In speculo quodvis objecti punctum videtur in linea perpendiculari a puncto illo versus speculi superficiem docta. Sed & videtur in radio reflexo, proindeque ubi hic cum per pendiculari praedicta concurrit.
Theorema Iara. Si res C objiciatur speculo plano, quodlibet illius punctum tantum tergo speculi videtur distare , quantum revera distata speculo. Demonstratio. IN speculum EF ducatur linea perpendicumlatis C G. Iuxta N. II. nihil aliud demonstrandum, quam quod EG sit α EC. Ad E sunt anguli recti: & cum h sit m i N.
240쪽
Corosiarium T. 13. Propria igitur rei species & magnitudo apparet in speculo, sive a tergo speculi. Corollarium 2.14. In speculo horigontali punctum C tan- ω Um inferius in speculo apparet , quanto altius collocatur; unde res omnes in eo videntur inversae. Eadem est ratio speculi in tecto. horizontalem situm obtinentis. Corosiarium 3. I Si tergum uni speculo obvertas, & alintero prae facie collocato reflexos e priori radios excipias , tergum simul & faciem in eodem speculo prae te posito videre poteris. Problema 3.16. Speculum sphaericum conficere. iResolutio.
y ct Artem unam stanni unamque marcaia sitae in crucibulo mundo funde : his fusis & adhuc fluidis duas mercurii partes infundea. Quamprimum materia fusa fumigare inis Ohoat, aquae, qua refrigeretur, immittatur frigidae: essitis dein aqua per linteum duplicatum filiretur materia. 3. Quod linteo transmittitur, globo vitreo infundatur. Huic paulatim circumvO-