Philosophia utilis et jucunda tribus tomis comprehensa, quorum 1. Logicam, metaphysicam, & ethicam, 2. Elementa mathematum, & 3. P hysicam, cum appendice de electricitate complectitur. In usum studiosæ juventutis concinnata a p. Andrea Gordon ... Tom

발행: 1745년

분량: 599페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

H versetur , nulla tamen in stella tixa ota servatur paralaxis , quoniam integer Oraitae terrae diameter D H non nisi ut punctum haberi volunt respectu distantiae fixarum a Terra.

D finitio 33 .

192. Punctum ellipsis L ubi planeta soli

Α proximus est, dicitur Perihelium: pun-mum vero D , ubi planeta maxime a sole distat, Aphelium vocatur. Qui soli motum circa terram tribuunt, punctum L dicunt Perig lim , punctum vero D Apogaeum. x

Problema

193. Orbis terraquei diametrum explo

rare.

Sumantur duae urbes sub eodem Meridiano constitutae . quales sunt Lutetiae &Ambianum in Gallia. In utraque Observetur Poli altitudo N quae Lutetiae 48 , Ambiani vero 9 cum s I circiter,

minutis deprehendetur. Τunc certum erit. arcum Meridiani terrestris Lutetiam inter & Ambianum interceptum unius Heeirciter gradus. Cumque ambae istae u rbes κ . S I 6 milli

332쪽

3 Q - γ . 16 milliaribus Germanicis communibus inter se distent: vel potius Is aut proxime, si viarum curvamina subducantur 3 hinc' colligi' poterit , arcum unius gradus in Meridiano terrestri is Miltiaria Germanica comprehendere. Adeoque 36o maximi terrae circuli 34oo milliaria Germanica

continebunt. .

Cognita circumferentia, inquire diametrum GeomN. II I. eumque reperies paulo supra i I9. milliaria, indeque semidiametrum assumere placuit 86o.

Problema Σό.

194. Lunae distantiam a terra investigare.

I Cognito terrae semidiametro N. 193 inquire Lunae parallaxin I. Horizontalem 8 N. ios )sicque in triangulo rectangulo F B G noti erunt duo anguli F & B , unde

facile erues tertium. Cumque praeterea notum sit latus F G, utpote semidiameter terrae , invenitur latus G B trig. N. 19 e quo si sein idiametrum terrrae subtrahas, Meudua erit distantia Lunae a terra.

333쪽

I9s. Celeberimus Cassini sequentem ponit Planetarum a terra distantiam in se- , mi diametris terrae. Distantia maxima' media '

minima

Iuxta parallax in solis a de la Hire observatam distantia haec major deprehenditur.

Soholion.

I96. Cognita Planetae distantia a terra,& angulo , sub quo illius diameter apparet , iit ius diametri magnitudo colligitur

unde tota superficies, nec non magnitudo totius corporis erui potest. Proportionem diametri terrae ad diametrum Planetarum , ac proportionem magnitudinis terrae ad magnitudinem planetarum, quotiesque terra

334쪽

terra planetis minor sit aut major , subjecta tabula docet. Proportio dia. Proportio ma-IQuoties terra metri terrae adignitudinis ter. Planetis mi- diametros Pla.

netarum.

rae ad maidinem

I. 33

I. III

3. 2

Lunae diameter est quarta pars circiter diameteri terrae. Hinc terrae superficies quatuordecies major est Lunari superficie,& terra ipsa quinquagies quinquies Luna

major deprehenditur.' .

Theorema I.

197. Stellae fixae a sole non illuminantur, sed gaudent lumine proprio. .

335쪽

Demon stratis,

Fixae magis a sole distant quam Saturnus N. i o. illoque nihilominus longe magis fulgent:neque telescopiis eorum lux deprehenditur debilior quemadmodum lux planetarum, Fixae igitur a sole lumen ibum non mutuant ; proinde lumine proprio fulgent.

Observatio 36.

398. Quandoque apparent stellae , quae post tempus ince tum rursus evanescunt, ut stella mira, quae in pectore cigni saepius se videndum exhib*t, & Astronomos indi versas circa ipsain sententias ire cogit.

Observatio 37. . .

I99. Interdum aliae observantur stellae, quae respectu fixarum proprium habent motum, quaeve pariter post tempus incertum evanescunt, & dicuntur Cometae: Hi plerumque annexam habent caudam illuminatam, motumque diurnum cum caeteris astris communem , ita ut intra 24 horas circa terram moveantur. Motu proprio

Zodiaci signa non sequuntur , sed alia potissimum sidera, quae Cassmi sequentibus comprehendit versibus. Antinous, Pegasusque, Andromeda, Taurus.

336쪽

Porcyon, atque Hydrus , Centaurus ,Scorpius ,

Adhibitis telescopiis Cometae nubeculis rarioribus cernuntur similes , praeprimis tamen cauda , per quam stellae nxae quandoque videntur. Medium capitis densius est, diciturque nEcleus Cometae.

Corollarium I.

etoo. Quoniam motus diurnus Cometarum cum reliquis astris communis est, in Atmosphaera nostra esse nequeunt, ut male sensit Aristoteles; sed Planetas inter, aut supra illos moventur. Inssignem illorum

a terra distantiam inde colligunt alli, quod nulla in ipsis observetur parallaxis. Corollarium x. ao I. Cum nubeculis a sole illuminatis ope telescopii appareant similes, proprio non fulgent lumine , sed illud a sole mu-

tuantur : eorumque cauda nebulae rarae comparanda, quoniam per eam stellae fixae demuntur.

acia. Cometas corpora esse perpetua di in prima statim creatione producta inde colligunt , quod iidem Cometae redii se credantur , qui olim visi fuerant. Keplerus

i . 7 tamen

337쪽

tamen & Hevelius ex aethere subtili generari autumant, quod figuram suam mutare soleant ac rarescere. .

Scholion et .

ao3. Quidquid de Cometarum natura statuatur , euentus in terra futuros portendere nequeunt; cum ubique terrarum ferme cernantUr , eventus autem illi , sive boni sive mali, non nisi uni aut alteri populo aut regno sitit communes.

Definitio 26. ια6 . Dum sol & Planeta eodem erili l eo consistunt, vel sexta , quarta , tertia aut diotidia caeli parte ab invicem distant, exurgit aspectus. In primo casu dicitur coniunctio , in secundo sextilis , in tertio quadratus, in quarto trigonus, & in quinto oppositio.

Soholion. aos. Hi aspectus sequentibus denotan-III tur signis ci f. Sic oppositio αα

Jovis & Martis ita scribitur M. O Quodsi in autem aspectus signum uni apponatur Planetae , Luna semper subauditur V. g. tans indicat aspectum quadratum Lunae &Mercurii. His autem aspectibus indieari tempestatum vicissitudines , aut futuros

eventus s

338쪽

3a eventus . inaae est Astrologorum figmentum. Quae enim sermonis connexio, cras erit Δ Ε & o ':ergo futurae sunt pluviae. Nee aliud magis hanc confirmat doctrinam , quam ipsa experimentia figmentis Λstrologicis plerumque contraria.

Definitio 37.

stos. Puncta A & B ubi orbita Lunae aut V alterius Planetae secat ecclipticam , dicun-' tur nodi. Et quidem A , ubi planeta a iacendit in signia. Borealia , dicitur nodus ascendens &. Borealis, & hac nota indicatur : B vero ubi planeta intrat signa Australia , nodus descendem & Australis didius

hac nota'denotatur.

Theorema 8.ao7. Dum Luna in nodis aut prope nodos constituta opponitur soli , ecclipsin patitur : si vero in nodis aut prope eos mota conjungatur soli, Mecclipsis solaris.

Demonstratio.

Luna in nodis aut prope nodos constituta , aut in Ecclipsica ipsa , aut prope illam movetur N. ao6. ibidem autem soli opposita umbram terrae intrat: N. I 3O. α soli conjuncta illum inter & terram

339쪽

interponitur. Ecclipsin igitur patitur Luna, dum in nodis aut prope nodos Soli oppoρnitur: & ecclipsin Solarem essicit, dum eidem in nodis aut prope nodos conjun

sto8. In Ecclipsit ergo Lunari summa semidiametri Lunae & semidiametri umbrae a Terra projedis major est alitudine Lunae. In ecclipia vero Solari summa seamidiametri Solis & semidiametri Lunae major est latitudine Lunae. α sil

Grossarium 2. ao9. Hinc faciIe patet, cur non in omni plenilunio ecclipsis Lunaris, nec in omni novilunio ecclipsis Solaris contingat: &cur ecclipsis una sit altera major, ac diutiu

duret.

Problema ap

- aio. Ecclipsin Lunarem observaret. l Gi Telescopium micrometro instructum in Lunam dirige, iac ope horologii acurati Dsimi tempus nota, quo Lunae discus rotunditatem amittere inchoat , illamque pommodum ex integro recuperat, atque ita habebis ecclipsis initium, & finem: simulque integrum tempus durationis ac medium colligere poteris. Ope micrometri autem

340쪽

facile indagabis . quo tempore haec vel illa Lunae macula fuerit obscurata.

l . Problema 28. 'ar I. Ecclipsin solarem observare.

Resolutio.

I. In conclavi obscura salis imaginem telescopio trajectam charta munda excipe. θ a. Hujus im ginis seisidiametrum in s. partes aequales quas digitos. nominare placet divide, ac per singula divissionis puncta duc circulos h centro imaginis. f 3. Ope horologii accurati tempus Observa, quo singuli digiti lumine priventur, illudque denuo recuperent, sicque Solis seclipsin rite observasti.

Asronomia Finis.

Elementa Geographiae.

Definitio a.

r. Geographia est scientifica terrae dein scriptio.

Theorema T.

a. Terra figurae sphaericae proxime accedit.

SEARCH

MENU NAVIGATION