장음표시 사용
101쪽
nas eou. - gmentatio videtur fieri omnibus per vacuum. se imposise alimentum enim corpus esse, duo autem cor-
μὸsimul pora impossibile simul esse. Tistimonium
ossa. autem & illud de cinere iaciunt, et qui tantum Tex.ss. aquae recipit, quantum vas Vacuum. Esse autemet a. l. qui amrmauerunt & Pythagoraei vacuum, ipsumque aequale a- coelum ex infinito spiritu , Veluti respirans in-2 m. gredi. Et hoc esse vacuum, quod disterminat naturas et tanquam Vacuum separatio quaedam sit eorum, quae sunt consequenter , & disterminatio. de hoc esse primu in numeris.Vacuum enim, disterminare naturam ipsorum.
caput Secundum, nonnultarum opinionum miscuum sis asserent um consitatio.
Tex. s7. ' X quibus igitur ali j quidem dicunt esse, alij
cvero non dicunt, tot sere, ac talia sunt.Vt autem scianius viro se modo habeat, Oportet accipere quid ipsum nomen significat. Videtur igitur Vacuum locus esse , in quo nihil est. huius autem causa est , quia quod est, corpus esse putant : omne autem corpus in loco esse et vacuum autem, in quo loco nullum est corpus. quare si-la.Libini- cubi non est eorpus, libi vacuum esse. Corpus huesse. autem rursus omne putant esse tangibile: huiusmodi autem est quodcunque habet grauitatem, aut leuitatem : accidit ergo ex syllogismo hoc esse vacuum, in quo non est graue quic- Tex. s8. quam, aut leue. Haec igitur, sicut diximus etiam' a.ί plenu prius, ex syllogi O accidunt.Inconueniens au- sibili. tem est λpunctum vacuum sit. oportet enim I et αἰplenu cum esse,in quo corporis sit spatium tangibilis.
'sensibili Attamen videtur dici vacuum et Uno qui- ex Mox. dem modo et non plenum sensibili corpore secundum
102쪽
cundum tactum. sensibile autem est secundum tactum quod grauitatem habet, Vel leuitatem. Quocicca dubitauerit aliquis, quidnam dicen T, L , si Mabeat spatium colorem, aut sonum , virum xi acuum, an non An manifestum est, si corpus quidem suscipiat tangibile, vacuum esse , si ve-IO non, minime Alio autem modo, in quo ς sy non est hoc aliquid , neque substantia aliqua corporea. Idcirco quidam dicunt vacuum esse Corporum materiam . qui quidem dc locum hoc
idem dicentes , non recte. materia enim separa - . . , .
bilis non est I .coloribus: vacuum autem, 'quaerunt, ut separabile. Quoniam autem de , loco determinatum est, dc vacuum loeum ne 'ς ς sto. cesse est esse, si sit, priuatum corpore, locus autem ει quomodo est , dc quomodo non est, dictum est, manifestum est qubd sic quidem vacuum non est, aut separatum, aut inseparabile. vacuum enim non corpus , sed corporis spa- .rium esse volunt. Quapropter dc vacuum K M videtur aliquid esse, quia ec locus, dc per eadem. venit enim motus , qui secundum locum est, Miis , qui locum dicunt esse aliquid praeter incidentia corpora, & iis, qui vacuum. causam autem motus putant esse vacuum, sie , ut in quo mouentur. hoc autem tale erit, qualem locum in . dicunt quidam esse . Nulla autem necessi- Vς V tas est,n motus est, esse vacuum. omnino igitur omnis motionis , nequaquam. quocirca dc Melisium latuit. alterari nanque potest plenum. Sed neque secundum locum motum. simul enim cedere sibi inuicem contingit, nullo existente spatio separato. praeter corpora mota. atque hoc manifestum est dc in continuorum reuolutionibus, vς dc in iis, quae sunt humidorum. contin
103쪽
Tex.63. contingit autem di densari non in vacuum sed propterea quod ea , quae insunt, elabiamur: Arameta Vt, aqua collisa, acrem, qui inest. Et augmentari contigit, ri, non solum ingredi ente aliquo, sed Κ alcet, novsolum- tione, Ut si ex aqua fiat aer. Omnino autem degrediere,ali augmentatione ratio , dc de aqua in cinerem inqua, sed is lasa, ipsa seipsam impedit. aut enim, non auge- alteratione. tur quodlibet, aut non corpore, aut contingit . duo corpora in eodem esse. Dubitationem igitur communem volunt soluere, sed non vacuum domonstrane quod est , aut totum corpus va- cuum esse necessarium est , si penirus augetur, ta augetur per vacuum, eadem autem ratio & in
TeS. Vod igitur ea, ex quibus demonstrant v cuum esse, soluere facile sit, manifestuest. Quod autem non est vacuum sie se- paratum, Ut quidam dicunt, dicamus rursum. . Si enim est uniuscuiusque simplicium corpotu. latio aliqua natura , 't ignis quidem sursum, iterrae autem deorsum , & ad medium, mani. . .stum est quod vacuum non. eris causa lationis. Cuiusdgitur causa erit vacuum Z videtur. enim .esse musa motus secundum: locum . huius au-
suxein non est. FAmplius si est aliquid, ut locus
priuatus corpore , cumest vacuunx, quo mouebitur impositum in ipso corpus non enim in omnem partem. Eadem autem ratio & ad eos, fra L m μ' qui loeumesse quid' separatum putant, in que m. MV, qvid iis sertur quod fertur. quomodo nanque seo. F in positum, aut: --bitr i Et de i pto laesumi, κti est devi
104쪽
deorsum ,& de vacuo conueniet eadem ratio merito. vacuum enim locum faciunt, qui elIedicunt. Et quonam modo inerit, aut in loco, aut in vacuo'non enim contingit, cum totum positum fuerit, ut in separato loco, ac perma- Pars nisi sinente, corpus aliquod . pars enim, nisi seorsum orsium poma ponatur, non erit in loco, sed in toto. Amplius, rur,non erit si neque locus est,neque Vacuum erit. in sica, sed Accidit autem dicentibus vacuum esse Ut in totis. nece sarium, si erit motus, contrarium magis, Tex.ός. si quis c onsyderet, non posse moueri quicquam, si sit vacuum. ut enim qui propter simile dicunt terram quiescere , sic & in vacuo necesse quiescere. non enim est, quo magis, aut minus mouebitur. quatenus enim Vacuum est, non habet aedes cdifferentiam. Primum igitur, quoniam om- n'. nis motus, aut violentia, aut secundum natu- ,
tam fit, necesse autem est, si quidem sit violen- - -
tus, esse & eum, qui secundum naturam. Violen' nato istis tus enim praeternaturam est: qui vero praeter 'naturam est, posterior est eo, qui est secundum ri,aiis. naturam . quare , si non est secundum naturam nasutata. unicuiq; naturalium corporum motus, nςqui Motin praestorum erit motuum ullus. At Vero Π tura ur hista quidem quomodo erit, cum nulla sit differen- .ndi. o. tia secundum vacuum , 5 infinitum' quatenus enim infinitum est, nihil erit sursum , aut deorsum, aut medium:quatenus vero vacuum, nihil differens erit deorsum , a sursum. ut enim nihili nulla est differentia , sic & illius, quod non est. Vacuum autem non ens quippiam ,& priuatio videtur esse . natura autem latio differens est. quare erunt quae sunt natura differentia. Aut igitur non est natura usquam ulli latio: aut, si hoc est, non est Vacuum. Amplius, nunc qui- F
105쪽
armethse dem mouentur prolecta, eo, qui impulit, non --. tangente, aut propter contrarij circu obsistentiam, sicut quidam dicunt, aut ex eo, quod pentit pulsus aer motu velociori, quam sit pulsi latio , qua fertur in proprium locum . in Vacuo autem nihil horum potest esse . neque enim ferti
Tex.69. erit, niti Vt quod vehitur. Amplius , nullus viiqi poterit dicere propter quid. quod mouetur stabit alicubi . cur enim magis hic , quam ibi uiuare aut quiescet, aut infinitum necesse est ferti, nisi aliquid potentius impedierit.
Tex.7o. Amplius autem , nunc quidem in vacuo, quoniam cedit, ferri Videtur:in vacuo autemptot sus simi liter. tale est quare in omnem fere- Sex. . tur parsem. Amplius aute&ex his manima dupli sestum est quod dicitur. videmus enim idem .e caesum pondus , atq; corpus Velocius ferri propter duas velocitatis, causas, aut, quia id differt , per quod , ut petis tardita . aquam, aut terram, aut aerem aut, quia id di sies i, Buis. fert, quod serius, si alia simi eadem , propter excessunt grauitatis, aut leuitatis. hoc agitur, petquod fertur, causa est, quoniam im pedit maxi- me quidem quod contra sertur , deinde autem di manens:magis autem id, quod non facile diuiditur : tale autem est quod crassius est. Id au tem, in quo est. A. mouebitur per. B.eo, in quo C. tempore et per ipsum autem D. cum sit subi lius, co,inquo. S. tiar qualis est longitudo ipsius
B .cum ipso. D.secundum proportionem impodientis corporis. Sit enim. B. quidem aqua. D. Vero aer. quanto ergo subtilior est aer aqua,&minus corposeus. tanto citius. A per .D. moue-e bitur, quam per .F.habeat ergo eandem rationem, secundum quam distat acrab aqua vel citas ad velocitatem .quare,si in duplo subtilius est.
106쪽
est, in duplo tempore lineam, quae est ipsum. B.
tranusit,quam quae est ipsum. D. N erit tempus, in quo est. C. duplum eius, in quo est. E. atque semper quanto fiterit minus corporeum , minuique impeditiuum,ac melius diuisibile id ,per quod seriat, citius mouebitur. Vacuum autem nulsam habet rationem , qua exceditur a corpore, sicut neque ipsum nihil ad numerum. Si enim quatuor excedunt tria uno, pluribus autem duo,& adhuc unum pluribus quam duo, ipsum Caad nihil non amplius habent rationem, ς . qua excedant. necesse enim est diuidi id , quod ... Texcedit .& in excelsum , & in id, quod excedi- . tar. quare erunt ipsa quatuor, quot excedunt,& . G , nihil. Quapropter neque Linea punctum exce- 'ta ἡdit, nisi componatur ex punctis. Similiter au-. tem Uacuum ad plenum nullam possibile est
habete cationem:quara neque motum.
sed, si per subtilissimum in tanto tempore Tex. 72.
tanto motu sertur per vacuum , Omnem eXupe xat rationem.Sit enim .F. vacuum,aequale autem
magnitudine ipsis. B. &. D. Ipsum ergo. A. si transibit,ic mouebitur quidem in quodam tempore,eo scilicet,in quo est. G. in minori autem quam in quo est. E. & hanc habebit rationem vacuum ad plenum .sed in tanto tempore, quantum est,in quo est.G.ipsius.D. A.transibit lineam Κ.transibit autem,si etiam sit quippiam subtilitate diTetens ab aere id , in quo est .F. secundum hanc proportionem,quam habet tem pus ,i n quo est. E.ad tempus, in quo est. C. Si enim sit tanto subtilius corpus, in quo est. F. ipso. D. quanto exuperat.E. ipsiam. G. econuerso transibit velocitate in tanto , quantam. G. ipsum. F. ipsum, in quo est. A.si seratur,si ergo nullum sit corpus in G α
107쪽
ipso E. adhuc velocius. sed erat in ipso s. quare in aequali tempore transibit zc quod plenum est,& vacuum. sed impossibile est. Tex. i. M nisi stum cst igitur quod, si erit aliquod
tempus, in quo per vacuum quodvis seretur, accidet hoc impoisibile. in aequali enim acci pietur aliquid dc quod plenum est transire , ec va- cuum. erit enim aliquod proportionale corpus alterum ad alterum, ut tem ξus ad tempus. Ut aute in summa dicam , manifesta est eius , quod M.tm . n. euenit, causa, quia motus quidem omnis ad motiis ad m, - tum est proportio; sin tempore enim est) tempo-tum .st λι- ris autem Omnis est ad tempus , finitis vitisque: vacui autem ad plenum non est. Tex.j4. QR tenus igitur differunt ea, per quae serun-' ' tur, haec contingunt, secundum autem eorum, quae seruntur, excessum,haec. Videmus enim ea, quae maiorem impetum habent aut grauitatis,
aut leuitatis, si quo ad alia similiter se habeant figuris,citius serri per aequale spatium secundum rationem , quam habent magnitudines adinvicem. quare & per vacuum. Sed impossibile est. Propter quam enim causam, serentur Velocius Z in plenis enim ex necessitate. velocius enim diuidit sortitudine maius. aut enim figula diuidit, aut impetu, quem habet id, quod fertur. aut quod proiectum est, aeque velocia ergo omnia erunt. sed impossibile est. x. s. Quod igitur, si Vacuum est, accidit contra rium illius, propter quod probant dicentes esse vacuum, ex dictis manifestum est. Hi igitur putant vacuum esse, si erit secundum locum motus , separatum secundum se . hoc autem idem est, ac si dicamus locum esse quid separatum.
hoc autem quod impossibile sit dictum est prius.
108쪽
t caput Luartum, ostendent vacuum non esse Aa- rex. ς. . rarum quid a corporibu , Si ponar quis in a-AT veto per se con syderantibus Videbitur qua ιιιbii ,
utique dictum vacuum , perquam vere Va-cedet tantacuum. Vt enim in aqua, si ponat aliquis cubum, aqua, quancedet tanta aqua, quantus cubus , sic di in acre, im ut cuis sed sensu immanifestum est. atque s emper itaque ιm. in omni corpore habenti transationem in '-a.Lin otquo est aptum natura transferri , necesse est, nisi Si ιου- condensetur, cedere aut deorsum semper, si de- esebis in ab
orsum latio est, ut terrae, aut sursum, si ignis, aut omnibs qua ad utraque,ut aer,sive quodcunq; aliud sit i mpo- titatibu sinsitum. In vacuo autem hoc quidem impossibile 'thibu, δε- est. non enim corpus est. per Vacui autem aequa- paratis De-le spatium transiuisse videbitur, quod quidem rit, in aquaerat & prius in vacuo: tanquam,si neq; aqua cer adhue aquaderet ligneo cubo,neq; aer,sed omnia transirentis statu per ipsum. At vero dc cubus tantam habet ma-eotinebιt,ex gnitudinem , quantum occupat Vacuum. quae, quovidetur etsi calida est, aut frigida , aut grauis , aut leuis, corpora Manilii Iominus ipso esse altera ab omnibus passio- thematicanibus est , etiam si separabilis non sit ab illis. non abstradico autem lignei cubi molem. quare & ,si sepa-hινe a Deo. retur ab omnibus aliis, & neq; leuis, neq; grauis Irimsupra sit, occupabit aequale spatium , & in eadem erit commenta. dc loci, & vacui parte aequali sibi. quid ergo dif- . Ei rinti corpus cubi ab aequali vacuo , & loco si Generatio. duo talia , propter quid& non quotlibet in eo- comEt 4 . demerunt Z Vnum igitur hoc inconueniens viri opimpossibile est. Amplius autem manifestum postium s. est quod hoc cubus habebit etiam , cum trans- coeli. t.c.ss.sertut , quod dc alia coryora omnia habent. vide eon:r. quare , fi a loco nihil differat, quid oportet sa- Zim. cere locum eorporibus , praeter uniuscuiusque Tex. 77.
109쪽
molem, si impassibilis moles est 3 nihil en7m
conseri si alteium circa ipsum aequale spatium Tex. 8. huiusmodi sit. Amplius, oportet manife-' taliqui tam esse quale vacuum sit in his , quae mouen
dices Grae tur. nunc autem nusquam infra mundum , aErci non habet enim aliquid est,no videtur autem neque aqua.
istum lex. si essent pisces serrei. tacta enin sit iudicium eius,quod tangitur. caput Suintum, quὸd non sit vacuώm corporia
Tex. o. Vod igitur non sit separatum vacuum, ex
manifestum esse quod est vacuum. Si enim non Vod his manifestum est. Sunt autem quidam,qui perrarum ,& densum putant est rarum,& densum,neque coire, di densari possbile est.si vero hoc non sit, aut Omnino motus xumidis non erit,aut totum fluctuabit , ut dixit Xuthus, vacuo sintd aut in aequale semper mutari aerem, & aquam tui. ' oportebit.dico autem, ut, si ex aquae cyatho soctus est aer, simul ex aequali aere tantam aquam fieri, aut vacuum esse ex necessitate : coarctasi enim,ac dilatati non aliter contingit. Te .so. Si igitur rarum dicunt, multa Vacua separ
in habes, manifestum est quod,si neque vacuum esse potest separabile, sicut neque locus habens sp xium sui ipsius,neque rarum sic. τex.Si. si vero non separabile , sed tamen inesse quid vacuum , minus quidem impossibile est.
Accidit autem, primum quidem non omnis motus causam esse vacuum,sed eius, qui sursum est. rarum enim leue , quapropter ignem rarum esse dicunt. Deinde causam motus non sic esse 'Vacuum ut in quo, sed ut vires, ex eo , quia fe- Iuntur sursum, ferunt quod ipsis continuum est,
110쪽
se vacuum sursum sert. Atqui qualiter possibile est esse lationem vacui, aut locum vacuit vacui enim est vacuum, ad quod fertur. Amplius autem,quomodo in graui assigna- Tex.81 bunt ferti deorsum Et insuper manifestum est quod, si quanto rarius, di magis vacuum fuerit. sursum feretur, si omnino sit vacuum , velocin sime utique seretur. Fortasse autem &hoc impossibile est moueri. ratio autem eadem. quo is niam, ut& in vacuo immobilia sunt omnia. sic & vacuum quod immobile. incomparabiles enim sunt velocitates. Oput Sextum, quod non absiue ratione dubiistent ponentes vacuum esse, earumque --bitationum solutio.QVoniam autem vacuum quidem non dici-Tex.83 . . mus esse , alia vero dubitata sunt vere. aut motus non erit, si non erit densitas, & raritas , aut fluctuabit coelum , aut semper aequalis aqua ex aere erit, & aer ex aqua. manifestum enim est quod plus aeris ex aqua fit. Necesse est igitur, si non est constrictio , aut expulsum attigvum , ut Vltimum fluctuet facere, aut alicubi alibi aequale mutari ex aere in aquam , Ut tota moles totius aequalis sit, aut nihil moueri. semper enim re mutata hoc accidet, nisi circulariter moueatur. non autem semper fit in circulum
loci mutatio, sedic in rectum. hi igitur propter haec vacuum aliquid esse dicerent. Nos autem dicimus ex suppositis, quδd est Tex.8 .
materia una contrariorum, calidi, dc stigidi, & cinisario. aliarum naturalium contrarietatum, & ex eo, rum vna est