Aristotelis Stagiritae Physicorum libri 8. Quibus adiecimus omnia illius opera, quae ad naturalem philosophiam spectare videbantur ..

발행: 1566년

분량: 828페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

physicorum

viri rotra- motum determinando quendam motum , qui a Em mensurabit totum, sicut & longitudinem cubi-

vide corra a tempore. Ita tempore enim elle duorum est di timem alterum. Vnum quidem esse tunc , quando tem-Zim. pus est, alterum autem, Ut quaedam dicimus, quod in numero sunt. hoc autem significat, aut ut partem numeri, & passione, & omnino quod numeri aliquid est , aut quod est ipsius numerus. Quoniam autem numerus tempus est , ipsum quidem nunc, prius, & quaecunque sunt huiusmodi, sic in tempore sunt, ut in numero unitas& impar & par. haec enim numeri aliquid. illa veto temporis aliquid sunt. Res autem, ut in numero, ita in tempore sunt. si autem hoc est. continentur a numero , sicut & ea, quae sunt in X.IIs. loco , a loco. Manifestum autem est & quod non est in tempore esse , esse quando tempus est. sicut neque in motu esse , neque in loco, quando motus,& locus est. Si enim erit id,quod est in aliquo, sic, omnes res in quolibet erunt, & coelum in milio quando enim milium est,& coelum est.

sed hoc quidem accidit, illud autem necesse est consequi, & id , quod est in tempore , esse quoddam tempus , quando & illud est, & id, quod est

X Uy. in motu, esse tunc motum. Quoniam autem est, ut in numero, esse in tempore, accipietur aliquod maius tempus omni eo , quod est in tempore. Quaprorter necesse est omnia ea,quae

in tem

122쪽

Liber Quartus. ras

in tempore sunt, contineti a tempore , sicut ocalia quaecunque in aliquo sunt: ut ea, quae in loco sunt, a loco. Et pati itaque aliquid 1 tem- rore , sicut oc dicere consuevimus quod tabefacit tempus , senescunt omnia tempore, di ob- Iiuiscuntur propter tempus, sed non didicit, nec nouum factum est, nec pulchrum. corruptionis enim causa per se magis est tempus. numerus

enim ipsius motus est : motus autem expellit id, Tep- cο quod inest. Quare manifestum est quod ea, quae semper sunt, quatenus semper sunt, non sunt in m a.

tempore .non enim continentur a tempore, ne- vide coπ-que mensuratur esse ipsorum a tempore. Signum reuioIi εautem huius est , quod neque patiuntur quic- Zimur. quam a tempore , tanquam non ex i stenti a in qμ tempore. Quoniam autem tempus mensura semper ut motus est, erit re quietis mensura secudum accidens. Omnis enim quies in tepore est. non enim N,qua vi quod est in motu, necesse est moueri: sic & rivi quod in tempore , non enim tempus motus est, fςrs vi. sed numerus motus. in numero autem motus Te .ιIs. potest esse & quiescens. non i enim omne immobile quiescit, sed priuatum motu, aptum au- Nq xem natura moueri, sicut dictum est in Ptiori 'ς 'VP ebus. Esse autem in numero est esse quendam nu tisi merum rei, & mensurari esse ipsius numero , in pr t f m. Mo est.quare .si est in tem poce,a tempore. Men- - πω surabit autem tempus id , quod mouetur , & μ' ' i'ro quod quiescit, quatenus hoc quidem mouetur, mρ illud vero quiescit, motum enim ipsorum mensurabit,& quietem, quanta quaedam. Quare quod mouetur, non simpliciter erit Tex .ri'. mensurabile a tempore , quatenus quantum quoddam, sed quatenus motus ipsius quantus est. Quare quaecunque neque mouentur, neque

123쪽

ris Physicorum

Esse in rim quiescunt, non sunt in tempore. esse enim in totis, si mili rore est mensurari tempore: tempus autem in rari ius. N quietis mensura est. ore. Idem Manifestum igitur est quod neque omne, Dura uxti quod non est, erit in tempore, Vt quaecunque . . tr . non possunt aliter esse, ut diametrum esse lateri Tex. o. commensurabilem. Omnino enim , si mensura quidem est motus tempus per se , aliorum autem secundum accidens , mantiastum est quod, quorum esse mensurat,tiis omnibus erit esse in quie-orruptili. te,aut motu . Quaecunque igitur corruptibilia, &lia, ct Oene generabi ia sunt, omnino quae aliquando quirantia, o sunt,aliquando vero non, necesse est in tem omnino qua rore esse est enim tempus Quoddam notus.quolat creari γ CX cedet esse ipsorum, & id, quod mensurat sub-Gm stii. au stan iam. Eorum autem quae non sunt, quaecum qu ido verra que quidem centinet tempus,alia quid in erant, non neci se Ut Homeros aliquando erat, alia Vero erunt, ut ιβ ri tu. saturo: um aliquid, quae ad virauis continet. .. ι n. ad ambo,utraque dc erant, & erunt. Quae autem 'ρ haudquaquam continet,neque erant,neque sunt, neque erunt. sunt autem huiusmodi eorum, quae non sunt, quorum opposita sunt semper. ut incommensurabilem esse diametrum semper est:& non erit hoc in tempore: neque ergo commensurabilem esse . quapropter semper non est, quoniam contrarium est ei, quod semper est. Quorum autem cotrarium

non semper est. haec possimi dcesse, & non esse, & est ge

ptio ipso

124쪽

Liber Quartus. III

put Septimum. Luo pacto imum Nune conri-nuat tempus. Deque alio signi cato ipsius Nune. Et quid hae signi Pent , scilicet O liquando, Iam, Nuper, Ruondam, O 'pente. Et quod Tempu3 eοσπrιonis per se magis . generationis autem magis per accidens est causic IPsum autem Nunc est continuatio temporis, Tex.I:I. sicut dictum est. continuat enim tempus praeteritum, & suturum, &omnino terminus temporis est. est enim huius quidem principium, illius autem finis. Sed hoc non , Ut in puncto manente. mani festum est. diuidit autem 'potetia. 'a.Lθpε- ω,quatenus quidem huiusmodi, semper alterum tentia. est ipsum Nunc :quatenus autem copulat, semper idem est. Vt in mathematicis lineis . non enim

idem semper, unumque pumstum est intellectu: diuidentium enim ' aliud est quatenus autem 'a. addis est una, ide penitus est. Sic & ipsum Nunc aliud ct aliud. quidem temporis diuisio secundum potentiam est, aliud autem terminus virorumque , dc unio: est autem idem , Sc secundum idem diuisio , Munior esse autem non est idem. Ipsorum igitur nunc hoc quidem sic dicitur, Tex.ui. aliud autem, cum tempus, quod est huius,prope

sit. ut veniet nunc,quia hodie veniet. Venit nuc,

quia hodie venit. quae vero in Ilio gesta sunt, fuerunt no nunc , neq; diluuium fuit nunc:& tamen continuum tempus est ad ipsa: sed quia non propὀ. Ipsum autem Aliquando , tempus est Tex.ix determinatum ad prius,dc posterius nunc. ut aliquando capta est Troia, dc aliquando erit diluuiu. Oportet enim terminari ad ipsum nunc. erit

ergo quantu aliquod ab hoc tempus, & ad illud, N erat ad praeteritum. Si vero nullum tempus Tox Iz

125쪽

118 Physicorum

est, quod non sit aliquando, omne e it tempus finitum. Deficietne igitur, an non, si qQ idem. semper est motus' Aliud igitur , aut idem GPeZMam festum est,quod ut motus, sic & temptas est. si enim unus, & idem sit aliquando, erit tem rus

unum & idem . sin vero non non erit.

x. D s. Quoniam autem ipsum nunc, finis, Sc principium temporis est , sed non eiusdem, sed pra

teriti quidem finis , principium autem suturi ut habebit circulus in eodem quodammodo curuum, & concauum, sic oc tempus semper in principio erit, & fine. & ob hoc videtur semper alterum . non enim civ dem principium, Gc finis ipsum nunc. simul enim,& lecundum idem opposita essent. 5 non deficiet itaque tempus,sem- Tex. iis . pς renim in principio est. Ipsum autem Iam, propinquum praesenti nunc indivisibili pars est suturi temporis. quando ambulabist iam . quia prope est tempus, in quo futurum est.& praete- v. ii teporis id,quod non procul est ab ipso nunc. quando ambulabis iam ambulaui. Ilion autem iam captum est,non dicimus, quia procul valde Tex. ii . ipso nunc. Ipsum autem Nuper,propinquum praesenti nunc, & pars praeteriti est quado venistit nuper , si sit lepus propinquum pracsenti vitae contr. nunc. Quondam autem,quod procul est. Repete Zimur. autem, quod in insensibili tempore propter pat-

Tex. 12S. uitatem remotum est. Mutatio autem omnis natura remotiua est. in tepore aute omnia fiunt,v.de contri & corrumpuntur. Quas ropter & alij quidem fari Zimari rietissimum dicebant: Pythagoreus autem Paro corruptio. indoctissimum,quia obliuiscutut & in hoc dicernumtati s rectius. Manifestum itaq; est quod corruptionis magis erit per se causa, quam generationis , λ

126쪽

Liber Quartus. ris

per se est ,generationis autem, & ipsius esse secu- eam est irdum accidens. Signum autem sussciens eii, quia pu . Ide β- fit quidem nihil, nisi moueatur quodammodo pratex. Istr. ipsum, N agat: corrumpitur autem , etiam cum viri centri nihil mouetur. 5c hanc dicere maxime consue- Ζιm. Mimus a tempore corruptionem. sed neque hanc

tempus facit,sed accidit in tempore feri dc hanc mutationem. Quod igitur tempus est,& quid est. ει quot modis dicimus ipsum nunc, & quid ipsum aliquando,& nuper,ec iam,& quondam, α repente, dictum est. C put Octauum. Omnem Mutationcm esse in

rempore.

HIs autem nobis sic determinatis , manife-Tex .u9.stum est quod omnem mutationem,& Οm- Omne a qune , quod mouetur, necesse est moueri in tem - mouetur,ur Pore. velocius enim, & tardius secundum omne ces est D est mutationem. in omnibus enim sic videtur. tempore iis Dico autem velocius moueri, quod prius , dum uora. transmutatur ad subiectum secundum idem spacium , d Iregularem motum mouetur. Vt in Iatione , si utraque secundum circunierentiam mouentur, aut utraque secundum rectam. similiter autem est & in aliis. At vero prius in tempore est. prius enim , di posterius dicimus secundum eam , quae ad ipsum nunc est distantiam. ipsum autem nunc terminus praeteriti , &futuri est . quare , quoniam ipsum nunc in tempore. 5c prius, & posterius in tempore erunt. in quo enim est ipsum nunc, & ipsius nunc distantia i E contrario autem dicitur prius & secundum praeteritum tempus , & sutuIum. in praete-xito enim prius dicimus, quod longius est ab ipso nunc, posterius autem,quod proprius est. insaturo autem Prius quidem, quod propinquius

127쪽

rio Physicorum

est posterius autem,quod longius est.Quare,quo

niam prius in tempore est: omnem aut e motum

sequitur ipsum prius: manifestum est quod omnis mutatio, & omnis motus in tempore est. Caput Pionum, in quo quadam ad cuntur dubitationes circa imum Tempus, ct earum s

lutionen

Tex. 3o. T Ignum autem consederatione est ει quo-la.t. secus I modo tadem se habet tempus ad animam. autem, ct & propter quid in omnibus videtur esse tempus, motus,υid. & in terra,& in mari,& in coelo. An,quia ipsius Te- motus passio quaedam est, vel habitus, cum nuru ,9mο- merus quidem tempus sit: haec autem mobilia iin ut omnia: in loco enim omnia sunt: l tempus au-F.nt secun- tem , & motus simul sunt & secundum potendum poten- tiam, & secundum actum. riam, Vtrum autem, cum non sit anima, erit tem-Hum. pus, an non, dubitauerit aliquis. Cum enim in Tex.r3r. possibile sit numeraturum esse , impossibile est viri contr. numerabile aliquod esse . quare est manifestum

Zim quod neque numerus est. numerus enim est auton repus numeratum,aut ipsum numerabile .Si autem nisne anima. hil aliud aptum natura est quam anima nume- vide contri tare, & animae intellectus. impossibile est tem Zim. pus esse , cum non sit anima. nisi hoc , quod aliquando existens tempus est, ut, si contingit motum esse sine anima. prius autem, & posterius in motu est: tempus autem haec sunt , quatenus Tex.r32. numerabilia sunt. Dubitauerit autem aliquis & qualis motus numerus tempus sit. . An qualiscunque. etenim generatur in tempore , &corrumpitur, & augmentatur,& alteratur in tempore, & sertur. Quatenus igitur motus est. eatenus est uniuscuiusque motus numerus. quapropter

128쪽

Liber Quartus. m

propter ipsius motus simpliciter est numerus continui, sed non cuiusdam , sed est nunc motum esse , dc aliud, quorum utriusque motus erit numerus. Alterum igitur tempus erit,dc simul duo aequalia tempora erunt , an non 3 omne

nanque tempus unum similiter,dc simul est, spe - cie autem & quae non simul. si enim sint hi quidem canes, illi vero equi,utrique autem septem, idem numerus est. sic dc motuum simul terminatorum idem tempus est. sed hic quidem velox fortastis, alius vero non :& hic quidem latio , alius autem alteratio. tempus tamen idem

est, si quidem & numerus aequalis sit dc altera tionis. ec lationis, dc simul sint. Atque propter hoc motus quidem alteri, dc seorsum sunt, tempus autem ubique est idem , quia dc numerus ivnus, dc idem ubique est, qui est aequalium, dc simul. Quoniam autem est latio dc huius Tex.m

circularisi, numeratur autem Unumquodque uno quodam cognato, unitates unitate, equi vero equo, sic dc tempus tempore quodam finito. mensuratur autem , sicut diximus, di tempus Surea niti motu, dc motus tempore , hoc autem est, quia a determinato motu tempore mensuratur & ipsius motus quantitas, dc temporis .in si igitur primum mensura omnium cognatorum est circumlatio, regularis menlara maxime erit, quia nume- viderat . rus huius notissimus est. Neque igitur alteratio, Zimarea neque augmentatio , neque generatio regula- Miteratis. res sunt: latio autem est. Quapropter δc videtur augmenta- tempus esse sphaerae motus , quia hoc mensu- tro, gener rantur alij motus, dc tempus hoc motu . Propter tis no scire hoc autem dc quod consuetum est dici accidit. gulares: M- dicunt enim circulum esse humanas res,lc alio- tio aute est. Ium motum habentium naturalem, dc genera-

129쪽

I 22

Physic. Lib. v.

tionem , & corruptionem. hoc autem est, quia haec omnia tempore di iudicantur, di acci piunt finem, & principium, ac si secundum quandam periodum sit. etenim tempus ipsum esse videtulcirculus quidam. hoc autem Iursus videtur,quia huiusmodi lationis mensura est,& me ni uratur, ipsum ab huiusmodi. Quare dicere rerum eas, quae fiunt,esse circulum, cst dicere temporis essequendam circulum. hoc autem est , quia men- . , suratur circuritatione, praeter ' enim mensuram T . L qηοa nihil aliud videtur elle quod mensuratur, quam eηDruti multae mensurae, totum Dicitur autem rectea ex-ι Α- & quod numerus quidem est idem ovium & canum, si aequalis uterque sit. denarius autem non idem,neque decem eadem . sicut neque trianguli iidem,aequi laterus, & qui trium inaequalium laterum, &tamen figura eadem est, quia ambo

dem diuisione. figura enim talis quidem circulus est, talis vero triangulus. huius autem talis quidem est aequi laterus,talis vero qui trium inaequalium laterum. figura igitur eadem , di haec: triangulus enim est: triangulus autem non idem est. Et numerus igitur idem . non enim disteri mam eri disterentia numerus horum, denarius au rem non idem est:in quibus enim dicitur, disterunt: haec enim canes,illa vero aequi sunt. Et de

tepore qui dem,oc ipso &de iis,quae circa ipsumi conlyderationi sunt propria,dictum est.

130쪽

ARISTOTELIS

DE PHYSICO

prima vitur de disi e Motus in suas decies.

In se. unda re viurare o muralitare motus. In rema de sintrarietate motuum o quietum iEummae prima caput primum, in quo dimnguitur motus per se a motu per accirini se a motu F-cuncum partem. Vtatur autem , quod muta rex.r tur, omne , hoc quidem secundum accidens , ut cum dicimus musicum ambulare,quoniam, cui accidit mu-ii cum esse ,hoc ambulat. Hoc autem ex eo, quia huius ali---- quid mutatur simpliciter dicitur mutati . ut quaecunque dicuntur secun partes. sanatur enim corpus, quia oculus, aut thorax et haec autem partes sunt totius cor

poris. Est autem aliquid, quod neque secundum accidens mouetur, neque ex eo, quia aliud quid eorum,quae ipsius, sed ex eo , quia ipsum mouetur primum :& hoc est secundum seipsum mobile. secundum alium autem motum alterum est , 'talterabile , dc alterationis sanabile, et M αδ ρ δωρέ te iactibile alterum. liia

SEARCH

MENU NAVIGATION