장음표시 사용
131쪽
Tex. i. Est aute & in mouente similiter. Aliud enim
secundum accidens mouet, Aliud vero secundum partem, ex eo : quia partium huius aliqua. Aliud vero per seipsum primum , Ut medicus quidem sanat, manus Vero percutit.
Tex.3. Quoniam autem est quidem aliquid moues primum , est autem aliquid, quod mouetur , ad haec in quo tempus, di praeter haec ex quo, di in Omnis mo- quod, somnis enim motus ex quoda, & in quidiis Est ex dam. alte tum enim est quod primum mouetur, quodam ct M in quod mouetur, & ex quo, ut lignum, & ca- Di quid . lidum, di frigidum. horum autem ,aliud quidem Forma ti. quod , aliud vero in quod, aliud autem ex quo. sue m,ues, motus manifestum est quod in ligno est , non inheque mο larma. neque enim mouet, neque mouetur for-xetur. ma, ut locus,aut ipsum tantum.
Tex. . Sed est mouens, & quod mouetur, atque in Mutatis d. quod mouetur. Magis autem ab eo , in quod, nominatur quam ex quo mouetur , denominatur mutatio. magis ab eo quapropter & Corruptio in id,quod non est, mu- inqtquam ratio est, quavis & ex eo, quod est, mutetur quod ex quo mo corrumpitur di Generatio in id, quod est, qua
uetur. uis ex eo, quod non est.
δε eau Quid igitur motus sit dictum est prius. Fol.
Mam. a.de a mae autem ,& passiones,& locus, ad quae mouenni .uae. tur ea, quae mouentur, immobilia sunt,ut scien--ν. tia , dc calor. Attamen dubitabit aliquis, si pas-zex.s. sones motus sunt: albedo autem passio est : erit enim ad motum mutatio. Sed sortassis non est albedo motus, sed dealbatio. Est autem dc in illis & quod est secundum accidens.& quod est secundum partem, atque secundum aliud, &Quod primo est. di non secundum aliud. vi quod ut album in id, quod intelligitur, mutatur secundum accidens:colori enim accidit intelligi: in co
132쪽
in colorem autem , quia album pars est coloris: di in Europam , quia pars Europae Athenae sunt: in album autem colOIem per se. Quomodo igii tur per se mouetur, ta quomodo secundum ac ei
dens , & quomodo secundum aliud aliquid , dci quomodo idem primum & in mouente est, & in eo quod mouetur, manifestum est :& quod mo-l tus non est in forma, sed in eo,quod mouetur, dei mobili secundum acriam. Quae igitur secundum accidens est mutatio Tex .c dimittatur. est enim in omnibus,& semper, &i omnium. Quς vero non secundum accidens non est in omnibus, sed in contrariis ,& mediis , Min contetadictione. Huius autem fides ex indu- ctione est. Ex medio autem mutatur Vt ex con- M diis j ttario. utitur enim ipso, Ut contrario, ad Ursum πω, modisque. est enim quodammodo medium ipsum ex .aeirima. trema. quapropter & hoc ad illa& illa ad hoe quodammodo dicuntur contraria. Vt media grai uis ad ultimam,& acuta ad primam. atque sustum album ad nigrum & nigrum ad album. put Secun m. Suot modis aliquid dicatur imaliud mutara.
QVoniam autem omnis transmutatio est ex Tex .m. quodam in quiddam': manifestat autem dc nomen. post aliud enim aliquid.
bc aliud quidem prius significat,aliud aute posterius. mutabitur quod mutatur quadrifariam. Aut enim ex subiecto in subiectum. Aut ex non subiecto in non subiectum et Aut ex non subiecto in subiectum : Aut ex subiecto in non ibbiectunt. dico autem Subiectum, quod affirmatione mon- sttatur. Quare necesse est ex iis, quae dicta sunt,
133쪽
tres esse mutationes, eam quae est ex subiecto in lubiectum , dc eam , quae ex iubiecto in non subiectum, dc eam, quae ex non subiecto iri stabiectum. quae enim est ex non subiecto in noti subiectum , non est mutatio, propterea quod non est secundum oppositionem. neque enim contraria,neque contradictio e st. Quae igitur ex non vide coη. subiecto est in subiectum mutatio, securidammm. cotradictionem generatio est. alia quidem simpliciter simplex, alia vero quaedam cuiusdam ut ea, quae ex non albo in album, generatio huius est:ea vero, quae ex eo,quod non est , simpliciter in substantiam , generatio simpliciter e st, secundum quam simpliciter fieri , ω non aliquid fieri dicimus. Quae vero ex subiecto in non subiectum corruptio est , simpliciter quidem
quae ex substantia ad ipsum non esse est: quodam autem ea, quae est in appositam negatio- .nem,sicut dictum est & in generatione.
GY.s si igitur, id, quod non est, dicitur multipli-
' citer, & neque id, quod est secundum compositionem , aut diuisionem, contingit moueri, neque quod est secundum potentiam , quod ei, quod est simpliciter, secundum actum, oppositum est. quod enim est non album , aut non bonum , fieri potest ut moueatur secundum accidens: suerit enim homo non album . quod autem simpliciter non hoc est nullo modo: impossibile enim est quod non est, moueri. si autem hoc , & generationem motum esse impossibile erit. generatur enim quod non est. nam det si quam maxime secundum accidens genera, tur, attamen est verum dicere quod est id, quod non est,de eo, quod generatur simpliciter. similiter autem & quiescere. haec igitur omnia accidunt
134쪽
dunt difficilia, ad moueri id, quod non est. &, si
omue, quod mouetur , in loco est: quod autem non est , non est i a loco. esset enim alicubi .λNeque ergo corruptio motus est. contrarium enim motui motus est, aut quies et corruptio autem generationi contrarium.
Caput Tertium. In quat, O quibus praedicamen-
tu reperiatur proprie Moti . Et quot modu dicatur Immobile.
QVoniam autem omnis motus mutatio quae- Tex.ν.
- dam est, mutationes autem ircs , quae dictae sunt. harum autem eae , quae sunt secundum generationem , dc corruptionem, non sunt motus, hae autem sunt, quae secundum contradictionem fiunt, necesse cst eam, quae ex subiecto est in subiectum mutationem , motum esse solum. Subiecta autem, aut contraria sunt,aut media. etenim priuatio ponatur contrarium. Scmonstratur amrmatione nudum , dc album , Mnigrum.Si igitur praedicamenta diuisa sunt subis stantia,& qualitate,& ubi, & quando, & ad aliquid, & quantitate, & ipso agere, &pati, nece se est tres esse motus , eum , qui quantitatis , Meum , qui qualitatis , dc eum, qui secundum locum est. Secundum substantiam autem non Tex. terest motus, propterea qου od nullum est entium substantiae contrarium. Neque ei, quod ad aliquid. contingit enim , altero mutationem patiente , vere dici alterum nihil mutationis subis ire. quare secundum accidens motus horum est. Neque etiam agentis , & patientis, neque omnis mouentis , & eius , quod mouetur: quia non est ipsus motus motus, nec generationis genera
135쪽
tio, neque omnino muratio mutationis. Tea .H. Primum enim dupliciter contingit motus esse motum. Aut ut subiecti, ut homo mouetur, quia ex albo in nigrum mutatur. An ne sic Scipis motus, aut calefit aut frigefit, aut locum mutat, aut augetur, aut diminuitur Hoc autem
impossibile est. non enim sabiectonum aliquid Tex. λ. ipsa mutatio. Aut ex eo , quia aliquod aliud subiectum ex mutatione mutatur in alteram formam , ut homo ex aegritudine in sanitatem Sed neque hoc possibile est , ni si secundum
accides. hic enim motus ex alia sorma in aliam mutatio est. & generatio etiam , atque Corruptio similiter . verum hae quidem in opposita sic,motus autem non similiter. Simul igitur mutatur ex sanitate in aegritudinem,& ex hac ipsa mutatione in aliam. Manifestum autem quod, cum aeger suerit , mutatus erit in quamlibet. contingit enim quiescere. Et amplius nori ad quamuis semper. & illa ex quodam in quoddam alterum. Quare di opposita exit sanatio, sed ex eo, quia accidit. Vt si ex recordatione in obliuionem mutaretur. quoniam , cui inest , illud mutatur, aliquando quidem inscientiam,
Tex II. Amplius aulcm in infinitum fiet abitio, si
erit mutationis mutatio, bc generationis generatio. Necesse igitur est este primam , si v stimi erit. ut si simplex generatio fiebat aliquariclo&quod fit fiebat. quare nondum erat quoci sit' a.d non simpliciter, sed aliquid quod fit, sta quod fit
habet , ct iam.& rursum fiebat hoc aliquando. quare non-q-dsit dum erat tunc id , quod fit. Quoniam autem infinitorum non est quicquam primum, non erit primum . quare neque conti suum. neque fieri
136쪽
Igitur , neque moueri postibile est, neque mutati quicquam. Amplius , eiusdem est motus et EY Contrarius,& insuper quies, & generatio, & cor 'ruptio quare id, luod fit, cum fit id, quod fit,tuc Comum Pitur . neque enim quod mox sit, neque si 'Fqrtu Posterius .esse enim oportet quod corrupitur. μ' νοου Amplius oportet materiam si1besse &ei, p ιμα quod fit,dc ei, quod mutatur.quae igitur erit' ut ς
alterabile, aut corpus,aut anima eli ,sic id,quod fit. motus, aut generatio. Et rursus aliquid, Tex. ic. in quod mouentur. oportet enim quod aliquid sit huius ex hoc in hoc motus, & non motus, aut generatio. Simul autem dc quomodo erit 3 non
enim erit disciplinatio disciplinationis generatio. quare neque generationis, generatio,neque
quaedam cuiusdam. Amplius , si tres species Tex.r7. motus sunt, harum aliquam necesse est esse
subiectam naturam, dc ea, in quae mouenturivi necesse est loci mutationem alterari, aut ferri. Omnino autem , quonia mouetur omne, quod Mutationis mouetur, tripliciter, aut quia secundum acci- stum. dens , aut quia pars aliqua, aut quia per se, secundum accidens solum continget mutari mu-xationem .vi,si is, qui sanatur, currat, aut discat. eam autem, quae secundum accidens, dimisimus pridem. Quoniam autem neque sub- Tex. ig.
stantiae, neque ipsius ad aliquid, neque ipsius A quot prafacere, M pati relinquitur secundum qualita- dis amentistem, & quantitatem , & ubi motum esse solum . si motus
ira unoquoque enim horum est contrarietas.
Motus igitur secundum qualitatem Alteratio sit. hoc enim inditum est commune nomen. Dico autem qualitatem, non quae in substantia:
etenim differentia qualitas cth: sed quae passi- Dissere ua est secundum quam dicitur pati, aut impan Palinus. Aristot .Physic. I
137쪽
sibile esse. Qui vero secundum quantitatem est,seeundum commune quidem innominatus est: secundum autem utrunque, Augmentatio, dc, Diminutio. is quidem,qui est in perfectam ma- gnitudinem, augmentario:qui Vero ex hac , diminutio. Qui autem secundum locum ,ec secundum proprium , & secundum commune , innominatus est . vocetur autem Latio nomine con
muni. quanuis dicantur serri haec sola Proprie, cum non in seipsis sit, mutatibus locum, stare,& quaecunq; non ipsa se ipsa mouent secundum
Tex I9- locum. Quae autem est in eadem inrma mutatio in magis, & minus alteratio est. xenim . ex contrario est, in contrarium motus est, aut simpliciter, aut aliquo modo. In minus enim cum ierit, in contrarium dicetur mutari: in magis autem,ut ex cotratio in seipsum .differt enim nihil secundum quid mutari, aut simpliciter .verum aliquo modo oportebi contraria esse. magis autem, & minus est ex eo, quia pius, aut minus contrari j inest, S non. Quod igitur hi tres soli motus sint, ex his manifestum est.
Tex 1 o. Immobile autem est& quod omnino nono mobile potest moueri , sicut sonus est inuisibilis. Et M. quod in multo tempore vix mouetur. Aut quod dicatur. tarde incipit , quod dicitur aegre mobile. Ξt
quod aptum natura est, potestque moueri , non mouetur autem tunc, cum aptum natura est , & ubi ,& quomodo : quod quidem immobilium solum quiescere voco. contraria enim quies
motui est. quare priuatio erit susceptiui. Quid igitur est motus, di quid quies, x quot mutationes ,& quales motus , dc manifestum est ex dictis.
138쪽
Summa Secunda, in qua agitur de unitate , O
caput CPrimum, in quo declarat quid sit simuL. quid Separarim , quid Tariere , quid Inter, quid consequenter, quid contiguum. O quid
ost haec autem dicamus quid est Tex.it Simul, 5 Separatim ,&quid est Tangere, quid est Inter,& quid coniequeter, di quid Cotiguum,& quid Continuum , & quibus unuquodque horum inesse aptunatura sit. simul igitur dicuntur haec esse se- Τex. xi cundum locum, quaecuque in uno loco sunt pti. 2 uiae S
mo.Separatim autem,quaecunque sunt in altero. mutuse,Sar Tangere autem,quorum extrema sunt simul. In- paratim,
ter vero, in quod prius aptum natueta est perue- ragine, Onire id, quod mutatur , quam in quod ultimum Interimulatur, secundum naturam continue mutati
nem patiens. in paucissimis autem est inter, trihus. vltimum enim est mutationis contrarium. Continue autem mouetur, quod nihiI, aut paucissimum intermittit rei,non temporis.nihiI mis. Conrν enim prohibet intermisisse, &statim etiam post 'se primam sonuisIe Vltimam, sed ret,in qua mouetiit. hoc autem di in iis , quae sunt secundum lo- eum ita in aliis mutationibus manifestum est. contrarium autem secundum locum est Tex .et . quod secundum rectam distat plurimum. minima enim finita est : mensura autem finitum. Consequenter autem est inter quod, post Tex.ας.
principium solum , existens aut positione, aut Suido usi natura, aut alio aliquo sic determinatum , nihil quenter. est eorum, quae sunt in eodem genere, M id , ad I x M
139쪽
quod consequenter est:dico autem,ut ad lineam linea,vel lineae,aut ad unitatem unitas,ue I voitates, aut ad domum domus: aliud autem nihil prohibet est e inter . consequenter enim ad aliquid est consequenter, & posterius aliquid est. non enim unum consequenter est ad duo, neque noua luna ad secundam consequenter est, sed
Tex .is. haec ad illa. contiguum autem est quod. Suid cinia cum consequenter est , tangit. Quoniam autem, ..is. omnis mutatio in oppositis est, opposita autem' ' sunt & contraria , dc quae secundum contradictionem sunt, contradictionis autem nihil est medium , manifestum est quod in contrariis O tis erit id, quod est Inter. Continuum autem est πη quod contiguum quiddam est. dico au- 'μη ' iem esi e Continuum , cum idem fiat , M unus
utriusque terminus, quibus tangunt, &, ut significat nomen, contineantur. hoc autem esse non
Tex. ατ. potest, si duo sint vltima. Hoc autem determinato , manifestum est qubd in iis est continuum , ex quibus unum quid aptum natura est fieti secundum contactum. & ut demum fit continuum unum, sic & totum unum erit,ut aut clauo, aut glutine, aut tactu, aut insertu .
Tex. 18. Manifestum autem est, di quod primum est
id, quod consequenter est. quod enim tangit. necesse est consequenter esse, quod autem consequenter est, non omne tangere. quaproptet &in prioribus ratione consequenter est, ut innumeris, tactus autem non est. Et,si quidem continuum est, necesse est tangere : si Vero tangit. nondum continuum est. non enim necesse est
unum esse ipsorum extrema, si simul sint: sed, si unum sunt, necesse est simul esse. quare ultima consitio secundum generationem est. necesse
140쪽
i est enim tangere,si consita erunt extrema : ea Ve- To,quae tangunt,non omnia consita sunt. in quii bus autem non est tactus, mani festum est quod neque est consitio in his. Quare,si est punctu, Tex .r'. M unitas , qualia dicunt separata, non possibiles est unitatem, & punctum esse idem . his enim
inest tangere,unitatibus autem consequenter. &i inter haec quidem contingit e sse aliquid: omnisi enim linea inter puncta est: inter illas autem: non est necesse : nihil enim est inter dualitatem, i & unitatem. Quid igitur est simul,& separa-Tex .lo. tim,& quid tangere,& quid inter, di quid conse-i quenter, S quid contiguum, & quid continuum, di quibus unuquodque horum inest, dictum est.
Caput Secundum. Sustuphratιr dicatur Morinun- : Et qui proprie unus. qMiυe plures. VNus autem motus dicitur multipliciter. Tex .si. Vnum enim multipliciter dicimus. Genere igitur unus est secundum figuras praedic menti. latio enim omni lationi genere unus est. alteratio autem a latione diuersus genere est. Specie autem unus est, cum genere sit Vnus, di
in indiuidua specie sit . ut coloris quidem sunt dii rentiae. Igitur alius specie denigratio,& de- albatio. omnis igitur dealbatio omni dealbationi idem secundum speciem erit, & omnis denigratio denigrationi: albedini aute m nonamplius. quapropter specie unus est dealbatio dealbationi omni . Si autem sunt quaedam,qua &genera simul, dc species sunt, manifestum est quod specie quodammodo unus erit, simpliciter autem unus specie non . ut disci plinatio, si scientia species quidem est existimationis, genus autem