장음표시 사용
741쪽
enim lacile cessat mota , quousq; accedat quod quaeritur, & recte procedat motus. Vnde & irae.& timores cum commoti fiterint,contram entibus iterum his, non sedatur, sed ad idem contramouent. Et similis est haec passio nominibus, di cantibus, & orationibus , cum per os fit aliquod ipsorum vehementer. cessantibus enim &nolentibus subit iterum canere aut dicere. Sunt autem & su peri ora maiora habentes, ic nanis similes minus memoratiui, quam cotrari, pro- Ουἰpterea quod grauitatem multam habent in sen- Σὸis,i
fitiuo,&quia neque a principio motus possunt mma immanere , sed dissoluuntur, neque in remini. scendo facile recte procedant. Omnino autem iuuenes, & valde senes immemores sunt, propter motum. hi enim in decremeto, illi vero in augmento mulio sunt, amplius autem pueri,&nanis similes Rint usque ad longam aetatem. D ememoria igitur & ipso memini sie, quaesii natura ipsorum, S qua eas si quae sunt animae meminerint animalia, &de ipso reminisci quid sit, &quomodo fiat,& pr
742쪽
caput Primum. sua sint de Somno ct vigilia cinis
tu anima impionerequidque sis aliqua ex pase E somno autem & Vigilia con*deradum est, quid sint:& utrum animae an corporis propria sint, an communia:& si communia, cuius particulae animae vel corporis elepropter quam causam insint animalibus . dc utrum communicent omnia ambobus ipsis . an alia quidem somno , alia vero altero solum , an alia quidem neutro, alia vero utrisque. Ad haec autem , quid est somnium, & propter quam causam dormientes interdum quidem somniant. interdum autem non t vel accidit quidem semper dormientibus somniare , sed non meminerunt: dc si hoe fiat,propter quam causam fit. Et virum contingit futura praeuidere , an non contingit, & qualiter , si hontingit, & utrum agenda ab homine solum .,n ea, quorum Daemonium habet cau-sama
743쪽
sam. bc natura fiunt, aut a casu. Primum igitur hoc manifestum , quod circa idem animalis vigilia est & somnus. opponuntur enim, & videtur somnus vigiliae quaedam priuatio, nam extrema semper & in aliis, & in naturalibus circa idem susceptibile videntur fieti,& eiusdem passiones esse, dico autem , ut sanitas & aegritudo, pulchritudo dc turpitudo, robur & imbecillitas, visus& caecitas , audi .us & surditas. Amplius autem & ex his manifestum . quo enim Vigilantem cognoscimus, hoc & eum , qui somno premitur.sentietem enim vigilare putamus. Et vigilantem omnem , aut eo quod eorum, quae ex.trinsecus, aliquid sentit, aut eo quod eorum,qui in ipso , motuum aliquem. Si ergo vigilare in nullo alio est quam in eo , quod est sentire, manifestum est quod quo quidem sentiunt, hoc Nvigilant vigilantia, di dormiunt dormientia. Quoniam autem non animae proprium est sentire, neque corporis scutus enim est potenxia, cuivi sth. huius est & actus: qui vero dicitur sensus. Vt a' ,.htiactio motus quidam per corpus animae estὶ ma ii En θ o.
nifestum est quod neque animae passio propria a
neque inanimatum corpus possibile est sentire Cum autem determinatum sit prius in aliis de iis, quae dicuntur quasi particulae animae ,& de nutritiua quidem , quae separatur ab aliis, aliarum vero nulla sine hac existente, manifestum est quaecunque quidem viventium augmento diminutionique particip int solum, quod in his non est somnus, neque vigilia, velut plantis . noenim habent particulam sensitiuam, neque si separabilis, neque si non separabilis. potestate p*r V g enim,& ipso esse separabilis est. Similiter au-tem, quod nihil est . quod semper vigilet ,aut εἰ r' i
744쪽
semper dormiat, sed eisdem insunt animalium utraeque passiones hae. neque enim si est animai habens sensum , hoc contingit neque dormire, neque Vigilare. utraque enim passio haec circa sensum primi sensitivi. Non contingit autem alterum horum semper inesse eidem , veluti ali-uod genus animalium semper dormire , vel emper vigilare. Amplius quorumcunque est aliquod opus secundum naturam , quando excesserint tempus , et in quanto possunt aliquidet σ- - - sacere,necesse est deficere:vt oculos videntes,&G6qμ α φρ' quieti ere facientes hoc : similiter autem & ma- με aliud omne , cuius est opus aliquod. Si μίμη itaque alicuius est opus sentire , & hoc utiq; ex mre t ςςr a cedat tempus ,quanto erat potens sentire conti si nue,deficiet,& non amplius faciet hoc. Si igi-crima, μψέ tui vigilate definitum est eo quod solutus sit εἱh f sensus, contrariorum vero hoc quidem necesse est adesse , illud vero non , vigilare autem ei quod est dormite contrarium est, & necessarium omni alterum inesse, necessarium utique erit dormite . si igitul huiusmodi passio est somnus, hoc autem est impotentia propter excessum vigilandi, vigilandi autem excessus quam doque ab aegritudine, quandoque absque aegri. Ludine fit, quare impotentia atque dissolutio simi liter eritinecesse est omne, quod vigilat contingere dormire. impossibile enim semper agere. Similiter autem neque dormire semper quicquam contingit. Somnus enim passio senutiuae Gnim de- particulae est, ut vinculum & immobilitas quae
dam. Quare necesse est omne dormiens habere sensitivam particulam. Tensitiuum autem,
quod potest sentire secundum actum. Agere autem sensu proprie di simpliciter impossibile
745쪽
est dormientem simul. ideo necessarium est somnum omnem excitabilem esse. Atia igitulpene omnia somno communicant, oc natabilia,& volatilia, atque pedestria. Etenim omnia Piscium genera, & quae mollium visa sunt dormire,& alia omnia quaecunque habent oculos. etenim quae duros habent oculos , dc insecta, manifestum quod dormiunt. breuis autem somni sunt huiusmodi omnia, ide6que latebunt utique quaedam saepe , virum participant f mDO, Vel non. Testaceorum autem, secundum risDιea sensum quidem nondum factum est manife- ando ML
stum si dormiunt, si cui vero verisimilis dicta ratio est , ea suadebitur. Quod igitur somno
communicant omnia animalia , manifestum . ex his.eo enim quod sensum habeat, definitum est animal. sensus autem modo quidem aliquo immobilitate , oc velut vinculum somnum esse dicimus:solutionem autem, remission Smq; Vigiliam. Plantarum autem nullam possibile est communicate neutra harum passionum . nam
sine sensu quidem non existit neque somnus, neq; vigilia. quibus vero inest sensui, & tristari& gaudere.quibus vero haec, dc concupiscentia. plantis autem nihil horum inest. Signia autem, Nutini quoniam & opus suum facit nutritiua particu - artio. Ia in dormiendo,magis quam in Vigilando.nu' magis epustriuntur autem dc augentur tunc magis, D qua sium seu nihil egentia ad haec sensu. in dormiendo quam in
QVaro Mutem dormiunt & vigilant, Zc propter qualem quenda sensum, Vel quales,. ZZ'
746쪽
Si propter plures , conjderandum. Quoniam vero quaedam animalium habent sensus om- a. t. is an nes, quaedam Vero non habent, ut ' visum, ta-ditu , ta ctum autem & gustum omnia habent, nisi si fisi. quod animalium impersectum. dictum est au- s. de anima temin his in iis,quae de Anima impossibile au-Mae. s. , rem simplici er qualicunque sensu sentire quod
dormit animal et manifestum est quod omnibus necessatium inesse eandem passionem in Voc to somno.nam , si hoc quidem, illo vero non, hoc dormiens sentiet. hoc autem impossibile est. Quoniam autem existit secundum unum.
quenque sensum hoc quidem liquid propria, illud vero aliquid commune , proprium quidem vivisui videre , auditui autem audire , realiis secundilm eundem modum est autem quaedam & communis potentia sequens omnes,
quaec quod videt, di audit, sentit. sNon enim visu quidem videt quod videt, & iudicat utiq;, di potest discernere quod alia quidem dulcia
sunt ab albis , nec gustu,nec visu,nec ambobus, sed quadam communi particula omnium sensoriotu.nam est quidem sensus unus, & principaIe sensorium unum , e sie aute m sensui genexis cuiust bet aliud, ut soni, & coloris . haec autem simul tactivo maxime inest. hoc enim separatur ab aliis sensoriis alia vero ab hoc inseparabilia sunt. dictum est autem de ipsis in iis, quae de Anima, speculationibus. manifestum
igitur est quod huius sensorij est passio vigilia,
di somnus. Quapropter. & omnibus inest animalibus. etenim tactus solus omnibus. Nam si eo quod omnes patiuntur aliquid sensus , fieret ipsum dormire , inconueniens esset quibus neque necesse neque possibile est aliquo modo a- sese
747쪽
gete simul, hos vacate simul,& immobiles existere .contrarium enim rationabilius accideret eis, non simul quiescere. Quemadmodum aurem nunc dic imus,lationabilitet se habet & de his.nam,cum principale aliorum omnium sensoriorum, & ad quod tendunt alia, patitur aliquid , compati necessarium & reliqua omnia. illorum autem cum aliquod impotens est, non necesse est hoc impotens fieri. Manifestum autem est ex pluribus , quod non in ipso sensus ociosos esse, di non uti ipsis somnus est, neque in non posse sentire : Nam & manifeste in animae desectionibus tale quid accidit,impotentia enim sensuum animae defectio: Fiunt autem dc amentiae quaedam huiusmodi: Amplius autem, quibus in collo venae apprehenduntur, insensibiles fiunt: sed quando impotentiausus, neque in quovis sensorio, neque per quamuis causam, sed quemadmodum dictum est nune , in primo, quo sentit omnia. cum enim hoc quidem impotens fuerit, necesse est & sensoria omnia imis potetia esse sentire: cum vero illorum aliquod, non est hoc necesse. caput Tertium. Tropter quid mι' animalib- somnus: θ' in qua parte fiat cetrporis . pariter
D Roptet quam vero causam accidit dormi' clausa si 1 re,dc cuiusmodi passio est, dicendam. Qus insomni.niam autem modi plures sunt causarum nam di cuius gratia, dcvnde princlytum motus , dc maveriam, & rationem causam esse dicimus .
Primum isitur , quoniam naturam dicimus
748쪽
gratia alicuius sacere , hoc autem bonum alI-
quod. quietem j vero omni, quod natum est m ueri,non potest autem semper & continue m ueri cum delectatione, necessariam esse atque utilem .somno quoque propter ipsam veritatem coaptant transationem hanc, tanquam requies sit. quare propter salutem animalium existit: vigilia vero finis . nam sentire& sapere omnibus finis, quibus inest alterum eorum. Optima enim haec: finis vero optimum. Amplius autem necessarium est unicuiq; animalium inesse somnum. dico autem ex suppositione necessitatem. quoniam, si animal erit habens suam naturam, ex necessitate inesse quaedam ei oportet, & his causa nais existentibus alia existere . Amplius aute & quaturalissem ii motu, & actione in corporibus facta, accidit m. vigilare & dormire ani malibus post hcc dicendum. Aliis igitur animalibus, quemadmodum exanguibus existimandum causas esse passionis vel easdem, vel proportionales, sanguine vero praeditis quae quidem hominibus. quare ex his omnia speculandum. Quod igitur sensus prin-eipium sit ab eade parte animalibus, aqua quidem & motus , determinatum est prius in aliis .
ipsa vero est trium determinatorum locorum. . medius est inter caput, & inferiorem ven- In b feni treni. Sanguine igitur praeditis hoc est,quae ci ρ-Iavg i- cacor pars. omnia enim praedita sanguine cornem r s habet.& principium motus, & sensus principa-erm pium lis hinc Motus igitur, & spiritus principia, H omnino qui refrigerationis, manifestu quddτ est hie. Et ' respirationem autem , & humido refrigerationem , ad salutem eius, qui est in
. - . hac partacula caloris natura tribuit.Dicetur auis
a tem de ipsa postea separati in Exanguibus vero.
749쪽
ec insecus,& non suscipientibus spis tu in proportionali. connatus enim spiritus inflans, Murrani considens videtur. palam autem hoc in toti pε- nibus,ut vespis,& apibus,& muscis, & quaecunque huiusinodi sunt. Quoniam autem mouere quidem aliquid, aut sacere sine robore non est possibile , robur aκtem facit spiritus detentio, respirantibus quidem quae deforis, non respirantibus quae et complantata , ideo dc bom- emata.
bum edere alata videntur cum mouentur, at tritione spiritus offendentis ad praecinctum t ii pennium. Mouetur autem omne aliquo sensu facto proprio , vel alieno in primo sensorio. Si vero est somnus , dc vigilia passio partis huius, in quo quidem loco, & in qua particula prima sit somnus , & vigilia, manifestum. Mouentur autem quidam dum dormiunt,& faciunt multa, quae vigilantium sunt: non vide επο tamen absque phantasmate , & aliquo sensu. situm . de somnium enim est quodammodo 'sensamen- Generatio istum. Dicendum est autem postea de ipso. Cur ne anima- vero somnia meminerunt expergefacti, Vigi- lium. GR. Ium vero acta non meminerunt, in problema- vide cura. ticis dictum est. Φ Zim.
caput Suartum Suiluisera, ct undem eueniant somn- , ac verba in ipsis anima libus: completaeque fpsus somni traditur δε- uitio.
Consequens autem ad ea , quae dicta sunt, aggredi quibus iactis, & unde principium passionis fit, vigilandi & dormiendi. Palam autem est quod quoniam necessari si est animali ,cilin sensum habet,tune yrimo nutrimen
750쪽
δὴ sanguinι tum laci pere , & augmentum:nutrimentum au- praeditu Ian tem est Omnibus vltimum , sanguine quidem suis est viti praeditis sanguinis ipsa natura, exanguibus ve-mum nutri ro proportionale : Iocus vero sansuinis venae, mentum: in harum autem principium cor et Palam autem
exanguibus quod dicitur est ex disectionibus : forinsecus vero alicis quidem alimenti ingredientis in sulaeptiua lo- proportiona ca fis evaporatio advenas, ibi vero permuta- a. tum in sanguinem vertitur, & vadit ad principium.Dictum est autem de his in iis,quae de alimento, nunc autem repetendum est de ipsis huius gratia, ut principia motus speculemur, α quid patiente particula sensitiua . accidit vi gilia & somnus. Non enim est somnus quaelibet impotentia ipsius sensitivi, ut dictum est. etenim amentia, & praefocatio aliqua,& animi desectus facit huiusmodi impotentiam. Iam autem facta suit imaginatio quibusdam , qui animi desectum sortitet passi sunt. Hoc igitur aliquam habet dubitationem. Si enim contingat . . dormire eum,qui animo defecit, continget utique somnium esse 5 ipsum phantasma. Multa autem sunt,quae dicunt qui vehementer animo
defecerunt, & qui visi sunt mortui esse. De qui-
i bus omnibus eandem esse rationem existimandum est. Sed, ut diximus,non est somnus impotentia quaelibet ipsius sensitivi, sed ex evaporatione circa alimentum passio fit haec. necesse enim quod evaporat, aliquo usq; impeIIi,deinde conuerti N permutati, sicut Euripum. calidum enim cui isque animalium ad superiora natum est sertii cum autem in superioribus locis fuerit, multum simul iterum reuertitur,ser- μxque deorsum Et ideo maxime fiunt somni asib., nam Iepente tune, multa humiditas. N