장음표시 사용
711쪽
& solem dicat quis. Horum autem,sicut Empe- Improbatis docles dicit, multum apertum mendacium. Via Empericludemus enim transmutari a calore sapores, si auserantur ea, quae circa fructum ad Solem, de igni antus, tanquam non eo quod ab aqua trahant tales factos esse,sed in ipso quod circa fructum transmutari: & resudantes propter tem pus austeros e dulcibus, & amaros,& omnimois dos fieri: & , cum decoquuntur in omnia saporum genera , ut ita dicam , transmutari. simili- Imprebat,
ter autem 6c omni seminati j materiam esse 'aquam impossibile. ex eodem enim videmus, si- ρὰ
eut ex esca factos alios sapores. Restat igitur, eo quod patitur aliquid aqua , transmutari. Quod igitur non a calidi solum virtute accipit hac virtutem aqua,quam dicimus saporem, manifestum est : subtilissimum enim omnium humorum aqua est , dc ipso etiam oleo,sed protenditur oleum pius quam aqua propter viscositatem , aqua autem fragilis est, quare & difficilius est seruasse aquam in manu,quam oleum. Quoniam autem calescens aqua non apparet
crassati ipsa sola, manifestu est quod alia quaedam utiq; erit causa, sapores enim omnes crassitudinem habent magis et calidum autem est concausa. Apparent autem sapores, quicunq; causa sis quidem in his , qaae circa fructus , hi existentes rum secun-εc in terra. Quare multi antiquorum ' Physio. logorum dicunt talem esse aquam, per qualem -' Naturacunque terram transeat. Et hoc manifestum est interpretazin salsis aquis maxime, sal enim quaedam terrae Sal quida species est,quare quae per cinere colantur
tum existentem,amarum faciunt saporem: Sunt terra.
quoque sontes multi,hi quidem amari,illi vero acidi, alij autem omnimodos habent sapores
712쪽
alios .Rationabiliter itaque in terra nascetibus fit saporum genus maxime , pati enim natum est humidum,quemadmodum & alia , a contrario contrarium autem siccum. Quare & ab igne patitur quid , sicca enim ignis natura. Sed proprium ignis calidum est, terrae vero siccum: sicut dictum est in iis, quae de elementis. Qua igitur ignis, & qua terra, nihil natum est agere vel pati,nec aliud quicquam : qua autem inest conistrarietas in eis , hac omnia agunt & patiuntur. Quemadmodum ergo qui lauant in humido colores & sapores, talem faciunt se habere aquam,sic & natura siccum & terreum, & per siccum &. terreum colans, & mouens calida, qua-
Saporis δε-le quid humidum facit. Et hoc est sapor, facta a ouis. dicto sicco passio in humido, gustus, qui secundum potentiam , alterativa in actum. ducit enim s ensitiuum ad hoc, potentia praeexistens. non enim ut giscere, sed ut speculari ,est sentire.
Quod autem non cuiusque sicci , sed nutritiui sapores aut passio sunt, aut priuatio,oportet sumere hinc , quod nec siccum absque humido, nec humidum absque sicco, alimentum enim ipsis animalibus nullum eorum est, sed mistum: neque ipsis plantis, sed mistum. Et sunt eius qui offettur cibi animalibus tagibilia quidem sensibilium , augmentum facientia dc decrementum. Horum enim causa, secundum quod calidum aut frigidum id , quod offertur. haec enim faciunt & augmentum S. decrementum. Nutrit omnia iv autem, secundum quod gustabile id, quod offer- tristur Vel tui. omnia enim nutriuntur dulci, vel simplicia Lisso ter , vel misti m. Oportet igitur de his determi- citer, νιι mι nare in iis,quae de Generatione & Corruptione, stim, nunc autem , quantum uecesse, tetigisse ipsa.
713쪽
Calidum enim augmentat, dc struit nutrimen- Gloris pr. tum , & leue quidem attrahit; amarum autem fruivi.& salsum relinquit propter grauedinem. Quod itaque tacit in exterioribus corporibus exterior calor , hoc ,qui in natura , internus animalium M plantarum. quapropter nutriuntur dulci. Commiscentur autem ali 3 sapores ad cibum eodem modo salso & acido, pro condimento. haec autε , propterea quod ' retrahunt; eo quod . Qi, nimis nutritiuum sit dulce , di supernatativum. ια,ἴν. Quemadmodum autem colores ex albi & nigri mistione sunt , ita & sapores ex dulci &amaro. Et secundum proportionem etiam.
eo quod magis vel minus unusquisque est , siue Lecundum numeros quosdam mistionis icmotus, siue & indeterminate. Qui autem delectationem faciut misti, hi in numeris solum. Pinguis ergo sapor ipsius dulcis est. amarum vero & saltum se te idem sunt. acris vero & au- fletus,& acerbus, & acidus in me dio .Fere enim aequales saporum species , & colorum sunt. Septem enim utrinque species si quis ponat , sicut rationabile est, liuidum nigrum quid esse. Relinquitur enim flavum quidem albi esse, quemadmodum & pingue est dulcis. Puniceum vero, Sc purpureum,& viride.& ceruleum in medio albi & nigri .ali j vero misti ex his. Et quemadmodum nigrum priuatio est albi in perspicuo, ita amarum & salsum dulcis in nutritiuo humido. Quare & cinis combustorum
amarus , Omnium. exhalatum enim est ex ipsis
potabile. Democritus autem , & plurimi Phy- Demeriis, nologorum , quicunque dicunt de sensibus , in aὸ aliuroo congruissimum quid facisit. Omnia enim sensi- improbatis. bilia tangibilia faciunt. Et tame, si hoc taliter se
714쪽
habet, manifestum est quod & aliorum sensuum unusquisque tactus quidam est. hoc autem quod sit impossibile, non dissicile est dita
cernere. Amplius autem communibus sensuum omnium utuntur quasi propriis. magnitudo enim & figura, & asperum dc laeve, amplius au- mea sens- tem acutum & obtusum,quod in molibus, com-bile premia munia sunt sensuum. & si non omnium , saltem non est dece visus & tactus. Quare & de his decipiuntur , de pris,sed cir propriis autem non decipiuntur, velut visus de comune. colore, & auditus de sonis .Quidam autem propria ad ista reducunt, quemadmodum Demacritus. Nam album quidem dc nigrum, hoe quidem asperum dicit esse, hoc vero laeue .ad figuras autem reducit sapores;Uiamuis aut nuIlius, aut magis visus est communia. cognoscere. Si ergo gustus magis , . minima igitur certissimi sensus est discernere circa unumquodque genus. Mare oportebat gustum , & alia communia sentire maxime , dc aliarum etiam figurarum esse maxime iudicativum. Amplius sensibilia. quidem omnia habent contrarietatem, velut in colore,nigro album, in saporibus dulci amarum. Figura autem figurae non putatur esse contraria, cui enim ex multangulis circum
fetibilis contraria est 3 Amplius & figuris existentibus infinitis , necesse& sapores esse infinitos , quam enim ob causam hic quidem saporum sensum faciet, hic vero non iaciet 3 De sapore igitur, di gustabili di ctum est, aliae nanque passiones.saporum propriam habent con-syderationem in Physiologia de plantis. caput
715쪽
sput auintum De odoris essentia,ae eiu/Pecrebin, O a quibus, O quomodo percipiatur. Ωμodque
animalia odore minime nutriantur contra nonnullos Frthagoricos.
Eodem vero modo oportet intelligere &circa odores. Quod enim facit in humido siccum. hoc facit in genere alio , in aere , & in aqua similiter. commune autem de his nunc quidem dicimus ipsum perspicuum. est autem odorabile, non secundum quod perspicuum, sed secundum quod lauatiuum , vel abstersi-uum sapidae siccitatis. Non enim solum in aete. Non somsed& in aqua odoratio est. Manifestum autem ino ere,sed in piscibus,& testaceis . videntur enim odorari, O mnec aere existente in aqua s supernatat enim οὐ no Ur. aer, cum ingenitus suerit in nec ipsi respirant. Si quis ergo ponat aquam & aerem Vtraque humida, erit utique , quae in humido sapidi siccinatura, odor, & odorabile,tale. Quod vero a sapido est passio, manifestum est per habentia&non habentia odorem. Elementa enim in- nodorabilia, velut ignis, aer, terra, aqua. quia i sicca & humida eorum sapida sunt, nisi quid ' 'mistum faciant. Propter quod & mare habet odorem. habet enim saporem, & siccitatem. Et sal magis nitro odorabile est. manifestat. rem , quod ab eo emuit, oleum. nitrum autem terrae est magis. Amplius lapis inodorabilis. insipidus enim. Ligna autem odorabilia. sapida enim:& horum aquosa minus. Amplius eorum, quae metalla sunt, aurum inodorabile. insipidum enim. Aes autem , & ferrum odorabilia. Quando vero exustum est humidum, inodo
rabi Iia ' recrementa fiunt omnium. Argentum '
716쪽
vero,& stannum his quidem magis odorabilia
his vero minus. aquosa enim. Videtur autem quibusdam sumida evaporatio esse odor , communis existens tetrae dc aeri. & omnes deseruntur ad hoc de odore. Quare & Heraclitus sic dixit, quod , si omnia entia sumus fiant, narea uti sue discernerent. Ad odorem autem omnes deferuntur , hi quidem tanquam evaporationem , illi vero tanquam exhalationem, illi aue per Uttem Vtraque haec. Est autem vapor quidem hu-ouida hu . naiditas quaedam. Fumida vero exhalatio, sicut missilia. dictum est, communis est aeri εc terrae. Et conati;d ιῶν stituitur ex illa quidem aqua ex hac vero , terno sit diapor, r* quaedam species. Sed neutrum horum vide-nu si miatur. Vapor enim aquae est, fumida vero evapo- euatora ratio non potest in aqua fieri , odorantur autem
iij. N qux in aqua . sicut dictum est prius. Amplius exhalatio similiter dicitur defluxionibus: si igitur nec illa bene, nec ista bene. Quod ergo contingit recipere humidum dc illud, quod in aere,& illud, quod in aqua , & pati aliquid a lapida
siccitate, non immanifestum. etenim a rhumidus natura est. Adhuc autem , si similiter in humidis faciat & in aere , velut quod lauatur siccum, manifestum est quod oportet propor-
. A ,να H l odores seporibus. At vero hoe in θυω. quibusdam accidit. Etenim acres,& dulces sunt Ῥ,.stis, odo 3, N austeri, di acerbi, & pingues.& ama id si seis, xi pr0pQxxionales dicat utique quis putridos. uarii, dira lv xe quζm d modum illi aegre potabiles , pu- tbre, ιὸb. tricla ' aegre spirabilia sunt. Manifestum est et rari go, quod in aqua sapor, hoc in aere & in D. 'Eia.. aqua Odor. Et propter hoc frigus , & gelatio &bu, odoro. sapores hebetant, & odores delent. calidu enim
717쪽
gelati o. species autem odorabilis duae sunt.non enim, sicut quidam dicunt, non sunt species odorabilis , sed sunt. determinandum aute quomodo sunt, & quomodo non sunt. Hoc enim est secundum sapores ordinatum, ipsorum sicut di ctum est , & suaue & triste habent secuneum accidens. quoniam enim nutritiui passio sunt , apparentibus quidem suaves odores eorum sunt: plenis autem,& nihil egentibus non suaves neque odores , & cibus habens odores non suauis neque his. Quare isti quidem, sicut.diximus , secundum accidens habent suaue M triste. propter quod & omnibus sunt communes animalibus. Quidam autem odorum secundum seipsos suaves sunt , quemadmodum illi, qui florum, nihil enim magis vel minus ad cibum inuitant , nec conserunt adde derium quicquam, sed contrarium magis, Verum enim est, quod Euripidem vituperans Stratis dixit.
taurinri lens docoquiturinon infind- PVMent m. Adis um Qui aatem nunc commiscent ad rotiones ta- les virtutes , vim faciunt per usum voluptati, donec utique ex duobus sensibus fiat aue, tanquam unum, & ab uno. Hoc igitur odorabile orirabiti proprium hominis est. qui autem secundum proprium sapores ordinatus est, & aliorum animalium, ibo his . ssicut dictum est prius. Et illotum quidem, in 'quia secundum accidens habent suaue , diuiduntur species secundum sapores : istius autem non iam, propterea quod natura ipsius est secundum seipsam suauis, aut tristis , Causa au- D. eauratem,cur proprius sit hominis talis odor,est pro- ra sma iopter frigus , quod circa cerebrum . . Frigido, enim natura existente cerebro, & sanguine,qui
718쪽
circa illud in angustis venis existit, subtili Seputo, de facili autem infrigidabili propter
quod te cibi evaporatio , infrigidata propter locum, fluxionum morbos facit hominibus ad auxilium sanitatis facta est ista species odoris . nullum enim aliud est opus ipfius, quam cibis Sa- hoc. hoc autem facit manifeste .cibus enim sua- ωis morbos uis existens , di siccus ,&humidus saepe mor- excitat. bosus est. Qui autem ab odore secundum se i- diuisoridiu psum Odorisero suavis, quomodocunque se ha- melior. beant, Vtilis, ut ita dicam, semper est. Et propter hoc fit per respirationem non omnibus, sed hominibus, di sanguine praeditorum , Ut quadrupedibus, & participantibus magis naturam aeris. Ascendentibus nanque odoribus ad cerebrum propter leuitatem caloris , qui in ipsis,sanius habent quae circa locum hunc odoris nanque virtus calida natura est. Vtitur autem natura respiratione ad duo. ut ex Proposito quidem, ad thoracis adiutorium : ut extra propositum aurem, ad odorem. Iespirate enim, tanquam ex transitu , facit per nares motum. Proprium autem hominis naturae est taIis genus odoris, quia maximum & humidissimum cerebrum habet inter animalia ut pro magnitudine. propter hoc enim solus , ut ita dicam, semit animalium homo , dc gaudet sotum & talium odoribus . commensuratus enim eorum color , & motus ad excessum eius , quae
in loco frigiditatis , & humiditatis , est. Aliis
vero, quaecunque pulmonem habent, per re-. spi Iationem alterius generis odoris sensum
dedit natura, ut non duo sensoria faciat. sufficit enim quoniam dc ut respitantibus quemadmodum hominibus utrorunque odorabi-
719쪽
lium, ii s alterorum solum existit sensus. Quae vero non respirant, quod quidem habent sensum odorabilis, manifestum est. Etenim pisces,& insectorem genus omne exquisite sentiunt& procuI, propter nutritiuam speciem odoris, remota multum a propria esca. quemadmodum apes faciunt ad mel, & paluarum formi - , carum genus. quas vocant quidam senipas , &marinorum purpurae, & aliorum multa talium Ianimalium acute sentiunt escam proptet odo 'q) m iurem. quo sentiunt autem, non similiter mani- , . .
sestum. Quapropter utique dis bitabit aliqui, ' qquo sentiunt odorem , si spirantibus quidem omnibus fit ipsum odorari unico modo hoc
enim videtur in rei pirantibus accidere omnibus) illorum autem nullum respirat, .sentiunt tamen,nisi aliquis praeter quinque sensus alius. Hoc autem impossibile. odorabilis enim olfa- ρωιπ-ctus.Illa vero hoc sentiunt. sed non eodem forte modo. sed respirantibus quidem spiritus au- seri superiacens velut cooperculum quoddam. quare. non sentiunt , non respirantia. non respitantibus autem ablatum est hoc , quemadmodum in oculis. quaedam enim animalium habent palpebras, quibus non reue latis, non pota sunt videre: quaedam autem, quae habent duros oculos, non habent .quare non indigent vllo quod revelet, sed statim vident ex eo , unde possibile est ipsis vi dere. Similiter autem & aliorum animalium quodlibet non aegre fert eorum , quae secundum seipsa foetida sunt, odorem, nisi quid accidat corruptiuum existens. ab his autem .corrumpitur smi liter. & quemadmodum homines a cathonum fumo patiuntur grauedinem credis, & corrumpuntur saepe, sic
720쪽
ti a virtute sullaris , bituminosorumq; vi corrumpuntur alia animalia , & sugiunt propter passionem. ipsam autem secudum seipiam gla-
ue olentiam non curant, quamuis multa ex teris
tae nascentibus foetidos habeant odores , nisi quid conferat ad gustum , vel ad edulium illig. Videtur autem semus, qui e si odorandi , imparibus existentibus sensibus, & numero habente me diu impari, & ipse medius esse tactivorum, ut tactus, dc gustus, & per alia sensitivorum, ut visus, & auditus. Quare & odorabile nutritium rum est passio quaedam. haec autem in eodem genere , & audibilis quoque & visibilis. Quocirca & in aere & in aqua odorantur. quare odorabile est commune aliquid horum ambo rum , quod & tangibili inest,& audibili,& ret. spicuo. Quare rationabiliter assimilata est, siccitatis in humido & sutili velut tinctura quaedam esse, & lotura. Quomodo igitur species
oportet dicere, quomodo non oportet odorabilis, intantem sit dictum. Quod autem qui- 'thagori dam Pythagoricorum dicunt, non est rati coram oria nabile. nutriri nanque dicunt quaedam 'animanio. Ita odoribus. Primum enim videmus , quod probatio oportet ei bum esse compositum. etenim quaenultiuntur, non sunt simplicia. quare & superfluitas fit cibi,aut in ipsis,aut extra, sicut in plaris. Amplics vero, neque aqua vult ipsa sola nutrire immista existens. corporeum enim aliquid oportet este , constituendum. Adhuc multo minus rationabile aerem corpulentum fieri. Adhaec autem quod omnibus est animalibus locus receptiuus cibi, a quo trabes accipit codipus. odorabilis autem sensorium in capite, &cum spuituosa intrat evaporatione. quare ad