Caii Plinii Secundi Naturalis historiae libri 37. Interpretatione et notis illustravit Joannes Harduinus Soc. Jesu, jussu regis christianissimi Ludovici Magni, in usum serenissimi Delphini

발행: 1685년

분량: 663페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

tys C. PLINII NATUR. HISTOR.

mum urso caput, quod leoni sortissimum : ideo urgente vi , prae cipitaturi se ex aliqua rupe , manibus co operto jaciuntur : ac saepe in arena colapho infracto exanimantur. Cerebro veneficium inesse Hispaniae credunt, oecisorumque in spectaculis capita cremant, ψ t s stato, quoniam potum in ursinam rabiem agat. Ingrediuntur re pedes. Arborem aversi derepunt. Tauros , ex ore cornibusque eorum pedibus omnibus suspensi , pondere fatigant. Nec alteri animalium in maleficio stultitia solertior. Annalibus notatum est , M. Pisone , M. Messala Coss. a. d. x I v. Calendas Octobr. Doro mitium Ahenobarbum AEdilem curulem ursos Numidicos centum S totidem venatores AEthiopas in circo dediste. Miror adlectum N midicos fuisse, cum N in Africa ursum non gigni constra.

pNTERPRETAT P . φ Ae βρε. J Ae saepe in theatro vel uno impacto colapho, fracto capite exa

nimantur.

1 Testato. J Cum sit res maxime pet- vulgata, poto eo Languine in ursinam rabiem hominem agi e Arborem. J Ex arbore aversi desce

dunt

ris calvariae crassi riuio in nte est . ut docent Anatomici recentiore , Quam ob rem apud Theocritum idyll. H. calite admodum Hercules , non interemptum a se Nemeaeum leonem ictu clavae in caput inflictae ait, sed consternatum modo : ips, deinde irruente manibus pro earum

i . Colapho infracto. I In thraim, inquit, sive Cir . cepe eo lapho, id est, pugno, visi runt ursi contuli, persca que eapite exanimati. as. Et bipedes. J vide Notas & mend. num. C U II. 1ς. Arborem a-s. l Hoe est , non pinni , sed posterioribus primum pedibus , anterioribus interim molem eo roris sustentantes , ne ruant, ducunt se deorsum de arbore , ut velis Plautinis urar. in Aulul. act. 4. se. 8. Sic praeeuntibus elunibus . quasi rei radi, Aescendunt ab arbore : atque in hoc quoque hominem imitantur , praeter aliorum suadrupedum morem. Plinius lib.

2 T. Tauros. J Elianus, Ilia 6. his .anim. cap. s. Solini paraphrasis, eap:26. pag. 43. Si quando tauros aririmet-tur, sciunt qui a pol smum partibin i

morretur . nec aliud quam corarina aut nares petunt cornua, it rindere defatigentur: nares, ut acrior dolor sit in loco u-

neriore.

18. Stiaritia. J Nulli maior in vasta tardaque mole solertia. An legi commo de posset. astutia solertior 'αs, onalibus. J Solinus haee iisdem verbis, Ioe. eit. De bis Cossi dictum est lib. T. sect. x . De Ahenobat dice. mus lib 1 . sect. I. o. In Afra ursum. I Ita rursis ipse testatur cap. 18. Et est sane veritumum : Tota Libya, ne in Atlante quidem . ubi nix , frigusque perpetuum , nulli gignuntur ursi : quanquam gigni veteres permulti seriptis prodiderunt. Ex commutatione vocis A. ini in xc Mi sorte natus error. de uiss Libycis, sive Numidi eis, cum revera Ligyci sive Ligustici ellent. Ursos vero I omiti LAhenobarbi Numidicos, meros fuisse leones, visi docti asseveraut . inter quos

202쪽

LIBER OCTAVUS. i'

L V. ' Conduntur hieme & Pontici mures , hi duittaxat albi : CAruvquorum palatum in gustu sagacissimum, auctores quonam modo in- XXXVII, tellexerint , miror. Conduntur & Alpini, quibus magnitudo 3 m lium est: sed hi pabulo ante in specus convecto, Cum quidam narrent, alternos marem ac seminam , supra se complexo sesce herbae, rsupinos , cauda mordicus apprehensa , invicem detrahi ad specum rideoque illo tempore detrito esse dorso. Sunt his pares de in AEgypto: similiterque resident in clunes, & binis pedibus gradiuntur,

prioribusque, ut manibus utuntur. L V I. Praeparant hiemi & herinacei cibos: ac volutati supra jacentia poma affixa spinis , ' unum amplius renentes ore , portant m cavas arbores. Iidem mutationem Aquilonis in Austrum, cois-N o T AE. Lipsius . Vossiusque. stomani sei licet priscae illius ae simplieis antiquitatis,

elephantos, Boves Lucas mearunt: ca

melopardalim. ovem seram, ut superlux ipse Plinius animadvertit, sect. 6. &a . Pantheras, mures Asricanos , apud Comirum vatem in Pamulo .ae s. sic. a. v. 3I. Sic & leones, urses Numidicos. Suff. LV. I. Conduntur. J Aeceptumhes ex Arist. lib' 8. his . alii m. cap. 12. I g s 3 p. Pontiet mures hermines Gal- is vorantur. Sed est & aliud genus quo Sacerdotesordinarii in templis utuntur , neque est totum eandidum , sed ventre tantum, dorso fiseo. Veneti vocant Uarium : Galli Mn- ιν. Ita sere S liget in lib. 8. Arist. cap. L . pag.

x. Eh Alpini. J Vulgo Marmonis ut eant. De his Aldrov. ub. x. de quadrup. 3. Meliram. J Sive Melis, ut Turne-bus legit, lib. x . Advers. cap. 1'. pag. si. De melibus dicetur, stet. 18.4. Sunt his pares. J Magnitudine scilicet. Hate Plinius ex Theophr. libro,

De animatibM qua repente apparent, pag. 74. aut ex Arist. lib. s. hist. anim. cap. ult pag. 788. ex quo & Mianus accepit. lib. s. hist. animal. cap. 16. Hos mures AEgyptios putat Getheriis esse quos vulgus sciuros Africanos appellat.

s. Simit inlue. J Hoc est , perinde atque Alpini, de quibus est dictum proxime Plinius lib. ao. see1. 21. ρtiis muribus durus pilus, fleui herinaceu riadem bipedes ambulant se ceu Alpini. Sec . L U I. r. Praparant. J IElianus lib s. hist. anim. cap. Io. Herinaceus

Gallis Un herisso. x. facentia poma J Elianus, ficus Hserandum expositas. μ' ἰκ-s &e. Sed& de fiea pomum dieitur, ut sito loco

monebimus.

3. Unum amplius. l Praeter poma syi-

.nis ama, unum praeterea ore deserunt.

Vide Notas & Emend. num. C U III. . Iidem minatimem. J Aquilonis sei-lieri de Austri'. ut AristoteIes scripsit,

licius Plutarchus expressit, lib. de s lert. animal. pag. 971 3e Basilius, ho- mil. s. in Hexam. pag. II s. Festiva simplieitate Albertus M. lib. g. de ani

ricii, inquit , pr entire dicuntur vent, Aquilonares o, Aristrinos r quoniam ante hos ingrediuntur eammas , ct eblauun r

os caverna versus partem unde venit vinu

tus , timentes udi a vento. Cuius signum est , quod quidam cisium Constantino tanorum feretur habuisse hericium , euius absconsiones proditiones ipse solus intestexit , , per illum pradixit ventos nauiuisse, factus est diυes. De sciuris idem narrat.

Plinius sect 18.

203쪽

dentes se in cubile praesagiunt. Ubi vero 'sensere venantem , contra sto ore pedibusque , ac parte omni inseriore, ' qua raram & in. nocuam habent lanuginem, si convolvuntur in formam pilae, ne quid comprehendi possit praeter aculeos. In desperatione vero, γ urinam ex I se reddunt tabificam , tergori suo spinisque noxiam, propter hoc se capi gnari. Quamobrem exinanita prius urina velaari , ars est. ' Et tum praecipua dos tergori , alias corrupto , stagili, putribus spinis atque deciduis, etiam si vivat subtractus fuga :-id non nisi in novistima spe maleficio eo perfunditur: quippe & ipsi odere suum veneficium, ita parcentes sibi, terminumque supremum opperientes, ut serme ante captivitas occupet. Calidae postea aquae asperia resolvitur pila: apprehensusque pede altero e posterioribus , suspendio ac fame nccatur : aliter non est occidere , & tergori parcere. Ipsum animal , δ' non ut remur plerique, vitae hominum supervacuum est : si non sint illi aculei , frustra vellerum mollitie in pecude mortalibus data : Hac cute expoliuntur vestes. Magnum Daus & ibi lucrum a monopolio invenit, de nulla re crebrioribus senatusconsultis, nubioque non principe adito querimoniis provincialibus. L VII. Urinae & e duobus aliis animalibus ratio mira est. Leoma ο tophonon accipimus vocari parvum , nec aliubi nascens , quam ubi

INTERPRETATIO.

animal. cap 34. Phile, de propr. animal. cap. de herinaceo, Pag. Io 8.ε. Con---ur. J Ita Iibri omnes M S s. editique ante Dale mpium, qui co uunt, de suo maluit. 7. Urinam ex se. J Theophr. in sing. mento . Da Maimalibus qua invia r , p. 47s. AElianus l. 4. hist. anim. c. I T. 8 . Proter hoc. J Tergoris causa , seu corii. 'Ei M eA --, 9 ees Theopbras . s. Et tum. J Ita M S S. Reg. I. 1. Coib. r. a. Paris Editi male. it eum. O. Non ut remur. J Vide Notas &Emend. num. CI X.

II. Si non sint illi ararii. J Ouibus

panni poliantur. 11. Monopolio. t Ex heianaeeorum In nopolior cum ditiores mereatotes ea sibi eoria e merent, δc soro intercepto apud se haberem , caritatemque per frau

dem inferrent annonae . eum tenuiores non paterentur in uam eommodiimque

suum similiter mereari. Exstat in Cia re, lib 4. tit. 19. de motuinoliis, simile Zenonis edictum t Alemm , inquit , ne quμ οπι --que vestis, vel pisecis, vel pectinum forte , atit echini monopolium auriat exercree. Ubi pectinem , & echinum nomina piscium esse. perperam Gothostedus . aliique inter-pletes existimarunt. Sin. L U I I. r. Leonto honon. J Aε-

, quasi leonicidam dixeris. Referthaee quoque Solinus , cap. 27. pag. F. . de Auctor libri de Miris. Auscult. pag. IIεε. ibi inSyria vivere id animi prod

204쪽

LIBER OCTAVUS. rsy

lio gigni rur : quo gustato tanta illa vis , ac ceteris quadrupedum imperitans , illico ex iret. 3 Ergo corpus ejus adustum aspergunt aliis carnibus polentae modo, insidiantes ferae , necantque ' etiam cinere. Tam contraria est pestis. Haud immerito igitur odit leo, visumque seangit, & citra morsum exanimat. Ille contra urinam spargit, pru- 1 dens hanc quoque leoni exitialem. 6 Lyncum humor ita redditus, ubi gignuntur , glaciatur arescit . ve in gemmas carbunculis similes , & igneo colore fulgentes , lyncurium vocatas, atque ob id succino a plerisque ita generari pro- dito. Novere hoc, sciuntque lynces , dc invidentes urinam terra ι operiunt, eoque celerius solidatur illa.

α. Arro gustato. J AElianus , lib. 4.

3. eorpus. J Leontophoni videli- . t. Vide Au res supra memorat . . Etiam einere. J Exusto, ut dictum est, eorpore , & aspersio aliis earnibus. Ita M S S. omnes, quorum securias nimis Salmasius, pag. 318. in Solin. legit , etiam in bora , quod est hoc Ioeo. s. Ilis. J A em φυος stili me. κακοῖ, inquit auctor libri de Mitis. Aviacuit - σουm v λε'ον- να - , Plinius supra sect. s. Ob eo se peti prudos. s. L eum. J Solinus, cap. 1. pagis. ex Plinio r Plinius ex Theophr. Iib. ἀὲ λβων. Hae de re iterum lib. I. cap. 2. Meminit de Sextus Platon. lib. I. Pyrrh. hypot. cap. I p. I7. 8c Philet de propr. anim. P. I s. 7. Vbi gignuntur. J In AEthiopia, Indiave, ut diximus sech. 3 o. ovidius lib.

I 1. Metamorph. vers. 433. , Victa racemifero L cara dedit India Baccho rE quibus , ut memorant, quidquid υ sita remisit, Venitων in lapides , smetit aere

iacto.

De animatibus qua invident. Auctor tris bri Mirab. Auscult. pag. Ir16. AElian lib. 4. his . anim. eap 27. Carmine igMar deus expressit, lib. de lapid. preta cap. 4 I. sol. 4 . Vertitur in Isirim, qui stillat ab inguine lyncis rL neurium asione: Iapis est tamen hic pretiosus. Nam eredMnν ipsim hoc prasentiscera I nin

Sollicet inlidis . ne nostras cedat ins σιμε. El. . similem Neobrastin habere ω- lorem Hune ait, ,-smiti patia. adducere pacto. Similius vero nihilominus videtur. se ri id natura magistra . ne lolii Mox praetereuntes , quibus insidiatur , abigat e qua ratisne kles , domesticuna animal, steacus pulvere contegunt.

205쪽

uo o C. PLINII NATUR. HISTO R.

LVIII. Alia solertia in metu melibus : sumatae cutis diis

stentu ictus hominum & morsus canum arcent. Provident tempestatem 3 de sciuri: obturatisque , qua spiraturus est ventus , cavernis , ex alia parte aperiunt seres e de cetero ipsis villosior cauda pro te-

ν gumento est. Ergo in hiemes aliis prouuum pabulum , - aliis pro

ei bo somnus. C A p uet LIX. serpentium vipera sola terra dicitur condi : ceterae ar-XXI borum aut saxorum cavis. Et alias vel annua fame durant, ' algore modo dempto. Omnia secessus tempore veneno orba dormiunt.

Simili modo & cochleae. Illae quidem iterum& aesta tibus, ad

INTERPRETA TRO.b-J Inflata rate . atque ita i morsus canum nocere queat.

animal somniculosum. Terra conditur,ivernis, inquit , a proeellis ventisque, re vulpes , vineas populatur. Tasium qua ratione dictum est di alioqui . hoe voeat IraIia, Vasconia : Francia,test. extra caVernas. villosae caudae teg--reau. Dentibus pugnacissimum , homimine se tutantur : 8c inde pomen Σιώtido pilo. invicto pluviis. Addunt rusti-lse mas, umbra, &-eauda. Gallis. at eos ad anum tot habere foramina,iun ecure A. quot annos nati sunt Nee quidquam Sal- s. Aliis pravisum. J in Alpinis mu-masium moror, qui a ceteris omnibus,tribus , dc herina iis . de quibus eap. ut set e solet. dissidens, pag. Io os . in sap. Solin. melemateleium esse quam vulgus 6. Aliis pro cibo. J Ursis, videlicet. minam vocat . conatur ex Varroneiqui veteritis pinguescunt, ut dictum est adstruere. Gestero magis assentior. &ssea. s . Palam fit ex eo loeo non siti Sealigem in Comment. ad lib. x. Arist.;se ab auctore ipso distributum in capita de hist. anim. pag. 16 o. aliisque uni- opus, sed petpetuo quasi contextu du- versis , qui sunt in eo argumento eumsctam historiam. raude versati. Se 1. LIX. I. Serpretrum vipera. J Vi-1. Susata eutis Mentu. I Ut ranalia Notas 3c Emendationes num. C x II. illa apud Phaedrum'. lib. r. quae rugosim L. Simili modo I Subintellige, inflavit pellem dc mox rurs- in dis latent : neque hieme solum, sed etiam euram. Plautus in Meehi d. act. 4. 2. h. aestate r ut Plinio quidem Plautus om-

vers 1 I. nino concivit. Capt. act. I. se. I. verssu arus iste huc veniet. P I. Diruptumii 2. velim. eum eatitur, cochis in occulio

3. Et sciuri. J Jo eb. camerarius, in Mimi, auctario ManuElis Philes, pag. i x. de Suo sibi succo visunt , ros si nras ea

haerentes Di iligo: by

206쪽

haerentes maxime saxis: aut etiam injuria resupinatae avulseque, non tamen exeuntes. In Balearibus vero insulis cavaticae appellatae, non prorepunt e cavis terrae r neque herba vivunt, sed uvae modo inter se cohaerent. Est & aliud genus minus vulgare, adhaerente Ope culo ejusdem testae se operiens : obrutae terra semper hae , dc circa ma- Fritimas tantum Alpes quondam effossae, coepere jam erui & in Veliterno. Omnium tamen laudatissimae in Astypalaea insula. LX. Lacertae, inimicissimum genus cochleis, negantur semestrem vitam excedere. R Lacerti Arabiae cubitales : in Indiae vero 3 Nysia monte, xx IV. in longitudinem pedum, colore fulvi, aut punicei, Ioaut caerulei.

LXI. Ex his quoque animalibus, quae nobiscum degunt , multa CAP. XL. stant cognitu digna : ndelissimumque ante omnia homini Canis , atque equus. Pugnasse adversus latrones canem pro domino accepimus, confectumque plagis a corpore non recessisse , volucres dc seras abi- is gentem. Ab alio in Epiro agnitum 3 in conventu perculsorem domini , laniatuque , & latratu coactum fateri scelus. Garamantum regem canes ducenti ab exilio reduxere , praeliati contra resistentes. . Propter bella Colophonii, itemque Castabalenses, cohortes canum

INTERPRETATIO.b Aut etiam. J Aut etiam si vi resupinentur de avellantur, non tamen exeum e resta sua. N o T AEa

s. In Velit o. J Pmpe velitras Italiae oppidum, de quo Iib. 3. seCh. s. Sed magis placet lectio Reg. I. & L. eod In Lit . quod oppidum est Campaniae maritimum , Scipionis Africani majoris exilio nobile , ut ait Strabo, Iib. s. pag. 2 3. Sin. LX. r. semestre . I Arist. lib. I. hist. anim. cap. 13. pag. 633. L certi , inari. 2. Lacerti Arabia. J Mώζους - ιον cubito majores hos esse Philosophus prodidit. lib. 8. histor. anim. cap. 3 . pag. 984. 3. 'sa monte. I Vide Notas &Emend. num. C X III. ME. L X I. r. Ab alio in Epiro. J Ηxe Solinus ex Plinio , cap. II. pag. 34. Huc respexit Petrus Ouique ranus Epist. Senee. lib. x. de laua Provinc. sol. 33.

Tom. II.

Nihil Me. Inquit , eanu illa Misi με, σιώ in Epiro p.rcussorem domini verbis quia bm licuit reum faeis. Alioqui talo aliquid, aliquantoque splendiatus, nimarum .llo ipso cum Iliario talio in Gadia accidit, non aias multi sunt anni, fid6

bente pictura, qu- continuo. μνε eveniat tu rei exaratam, ad hunc diem eo 'iei audis ira arce oppidi, mi nomen Monta

tis. Canem hunc Epirutam, de quo Plianius, Pyrrhi Restis suisse . --r est Tetrietes , Chiliad. 4. hist. rsi. vers

x. In eonventu. J Solinus, in rartu. 3. Garamantum. J Solinus Ioe. eit.

. Propter bella. J Solinus haec quoque Ioeo eit. Eadem Pollux refert de Magnetibus juxta Maeandrum positis, lib. s. cap. s. pag. 2ι6. De Hyrcania' 3e Magnesiis. Alianus lib. 7. hist. anim. cap. 38. De Gallis ipsis Strabo lib. 4.

207쪽

xo 1 C. PLINII NATUR. HI STOM

habuere: hae primae dimicabant in acie nunquam detreetiuites : haec erant fidelissima auxilia, nec stipendiorum indiga. Canes defenderes Cimbris caesis domus eorum plaustris impositas. ε Canis Iasone Lycio interfecto , cibum capere noluit, inediaque consumptus est. Is v s ro , cui nomen Hyrcani reddidit 7 Duris , accense regis Lysit chi rogo, injecit se flammae: similiterque Hieronis regis. Memorat& Pyrrhum ' Gelonis tyranni canem nil istus. Memoratur & Nicomedis Bithyniae regis , uxore ejus Confingi lacerata , propter lasciviorem cum marito jocum. Apud nos Volcatium nobilem , qui xo u Cascellium jus civile docuit, astureone e seburbano redeuntem , cum advespcravisset, canis a grassatore defendit. Item Caelium Senatorem aegrum Placentiae ab armatis oppressum: nec prius ille vulneratus est, quam cane interempto. Sed seper omnia in nostro aevo

actis populi Romani testatum, Appio Iunio & P. Silio Cest . cum

Is animadvorteretur ex causa Neronis Germanici filii , in Titium Sabinum, & servitia ejus , unius ex his canem nec a carcere abigi potuisse, nec a corpore recessisse , abjecti si in gradibus Gemitoriis , moestos edentem ululatus, magna populi Romani corona : ex qua

cum quidam ei cibum objecisset , ad os defiincti tulisse. Innatavi:

N o T AE 3. Cimbris rasis. J In Cimbroriun ela. de illa, inquit, domicilia eorum, quae

plaustris, uti gentis ejus mos est, fere-Dantur. canes itidem defenderunt. 6. Canis-J Solinus loci est. 7. Dum. J Historieus, de quo nos e mus in auctorum indice.

nus, loe. eit. AEliarras, lib. s. hist. anim.

p. 21. Hyrcani nomen fuisse ei emi, testatur quoque Plutarchus, lib. de s

s. Getinis. J De eane Gelonis Syra fiorum tyranni , Tretus Chiliad. 4. v. 166. Alianus, lib. c. hist. animis cap. 61., ae lib. I. Vat. hist. cap. 13. to. Cosingi. J Vide Notas & me . nam. CXIV. 1. Cascel m. J Vide Notas & Emen. dationes num. C X V. xx. I- Calisian. J Refert hoe ipsum Plutarchus, lib. de solert. anim. pag. tacito tamen Senatoris nomine, quem mimus lib. 7. hist. anim. cap.ro. μιν vocat, sertasse pror 3. μνω.J Urbis anno D cc Lxxx I.

Titarii. x v, Id quoque recitat Solinus

ex Plinio, eap. II. pag. l . I . Ex eaWa Nerinis. J Cum Neronem dc Drusum, Germanici liberos senatus, Tiberio criminante, hostes judieavit, ut scribit Tranquillus in Caligula. cv. 7. pag. 1s. dc in Tiberis,. AP.-pag s. Is. Titium Sabim . 1 Vide Notas αEmend. num. C x V I. x ε. In Graia- G--iis. J Ita eo stanter M S S. omnes, etsi in editis Gemoniis legitur, quod perinde esse mihi nunc videtur. Gemonii enim dicti suae gradus, vel scalae Gemoniae, quod i eus esset gemitus & ealamitatum et non ab auctore Gemonio, ut quidam fabulantur. Erant eae in Regione Urbis x IIT P. Victore teste. Meus fuit, quo corpo ra noxiorum , in carcere necatotum muneo per dedecus tracta. abjiciebantur.

Ipsum porro Titium Sabinum, in Gemonias scalas abjectum , scribit Dio, lib. 18. pag. 61 I. Non ipsi Titio, sed uni ex servitiis ejus pariter in eas abjecto.

exhibitum a cane obsequium Plinius Ieseri : aut eum unim exim est Titium Q

sim servitiaque eomplectirari

208쪽

LIBER OCTAVUS. xos

idem radaver in Tiberim abjecti sustentare conatus, effila multitudine ad speetiuidum animalis fidem.

I soli dominum novere: & ignotum quoque, si repente veniat, intelligunt. Soli nomina sua, seli vocem domesticam agnoscunt. Itinera , quamvis longa , meminere. Nec ulli praeter hominem me- smoria major. Impetus eorum & saevitia mitigatur ab homine considente humi. Plurima alia in his cmoque vita invenit. Sed in venatu solertiadi sagacitas praecipua est. Scrutatur vestigia atque persequitur, comitantem ad feram inquisitorem loro trahens: qua visa quam silens L M & occulta, quam innificans demonstratio est , cauda primum, - deinde rostro Ergo etiam senecta HIos, caecosque, ac debiles sinu ferunt, ventos & odorem captantes, prodentesque rostro cubilia. E tigribus eos Indi volunt concipi e & ob id in silvis coitus tempore alligant feminas. Primo & fecundo fetu nimis feroces putant M

cap. 11. pag. L 74. Ec Cicero lib. 1. de Nat. Deor. pag. II . mulin praeclare in eam sententiam.

rg. Et ignorum I UeI, alienis vestibus dissimulatum domitiiun norunt, quod de Ityssis eane legitur apud Homerum: Vel, ignotum exaemumque hominem , etsi improvisus adsit. distinguere statini

norunt a domesticis, ae internoscere odio, latratuque canes. Canum , inquit Cicero , tam fida e uia, tamque omans δε- immoriam adsilatio, tantumqua odium in . extemos, o e. I9. Sed in venatu. J M S S. in venatus 2 o. J Venatorem.

xx. Et oceulta. J Fractis ad summum voeis elisione testatus sua gaudia, dum .ut Ennius eleganter, Animus ' in pectora latrat, Iustrum si forte ex naresagaci , sensit.

Silia eani, nisi Oi presso v stigia rostro

'Iχει ν defetibit, quae eanum silentio peragenda est r non πολε- ν, Prae I tratu. V ide Notas & Emendationes num.

CX VII. 21. Deinda rostro. J Gratius in Cynegetico, V. 137 Aut effecta Iovi restatuν gaudia ou

da Aut .a infossiens uncu vestigia pumtis Mandit humum , cessa e a prensae

naribus num .

13. Prodente a. J Eadem sententia. Reg. r. x. Chim. & Paris protras isto qua rostra ad eubilia. 14. E tur M. J Arist. I. g. hist. anim cap- 33, Pag. 786. Diodorus lib. I . Bibl. m. 16 I. Solinu , cap. II. pag. 34. aliique. 23. Primo O . J Lucem assere hiae I eo Alianus lib. s. hist. anim. eap. I. dum ex Indicarum rerum scriptoribus ait, ea-nem Indi eam ex tigride primum tigrim parere t qui deinde cum cane semina

mixtus tigrim iterum procreat: at tertius demum fetus degenerans , eanem.

Non Indis istum, sed & Hyreanis hune esse morem Gratius Melarat, in Cyneg.

Sed non cana satis est vehemoria sent

209쪽

1o C. PLINII NATUR. HISTOR.

gigni: tertio demum educant. M Hoc idem e lupis Galli , quorum greges suum quisque ductorem e canibus & ducem habent. Illum

in venatu comitantur, illi parent. Namque inter se exercent etiam magisteria. Certum est juxta Nilum amnem currentes lambere, nes crocodilorum aviditati occasonem praebeant. Indiam petenti Alaxandro Magno, rex Albaniae dono dederat inusitatae magnitudinis unum : cujus specie dele tus jussit ursos, mox apros, & deinde damas emitti, contemptu immobili jacente eo. Qua segnitie tanti corporis offensus Imperator generosi spiritus, eum interimi jussit. Ninto clavit hoc fama regi. Itaque alterum mittens addidit mandata, ne in parvis experiri vellet, sed in leone, elephantove. Duos sibi fuisse: hoc interempto , praeterea nullum sere. Nec dimilit Alexander , te nemque sea m protinus vidit. Postea elephantum jussit induci, haud alio magis spectaculo laetatus. Horrentibus quippe per totum corpus 31 villis, ingenti primum latratu intonuit : moxque increvit aia

INTERPRETATIO. Moxqu/.J Moxque inere re animi.

silvis. Dat Uenin arces , o. blando foed ejungit. Tune ct manseretis tuto ferm emat

adulter

In stabulu, vitroq- grauu succedere

Ausa eanis, majora tulit de sanguine

16. Hoc idem a Iupis. J Procreantur, inquit, e lupis quoque canes in Gallia, si euti apud Indos e tigribus. Aristoteles Ioe eit. Cyrenensium, non Gallorum esse hujuscemodi eanum genus, docet. Sunt qui legant. Hoc idem e lupu atii. GALIicorum greges. canum sei licte, mala: etsi in Reg. h. cod. Iegitur, Gallicorum greges. De Gallieorum canum praestantia supra ceteros finitimarum gentium , etsi Britanni corporum robore & audaeia hoc aevo, Corsici ami de dexteritate pugnandi vincere vulgo credantur, vide Petrum ouiqueranum, lib. 1. de lavd Provine.

733. De eane porro hujuseemodi, none eane semina. & lupo, sied ex mare &lupa genito , carmen exstat medio aevo

in Galliis scriptum , apud Janum Ulitium, in Cromet. Gratii, pag. xos. 17. Du rem. I Ductorem itineris

pugnae ae venationis dueem. Ita vulgoneri & in Narbonensi Provincia norat ad hune locum Dalecampius. Viae N tas & mend. num. C X V III. 18. Cerrum est. J AElianus tib ε. his .anim. cap. 13, & lib. I. Var. his . cap. 4. Solinus item eap. Ir. pag. 34. Phaedius, lib. I. Fab. Canas currentes bibere in Niti fumis.,

Accede, pota leniter . , noti dolos,

Dauit, vereri. At illa e mearem mehercules

Nisi esse scirin camis te evi πν mea. 23. Indiam petenti. J Diodorus, lib. 7. Bibl. pag. 16 I. Strabo, lib. I s. pag. 7oo. Plutarchus , lib. de solere. ni m. p. Is . AElianus , lib. 8. his . anim. cap. I. Solinus . cap. I s. p. 34. aliique. o. Rex Assama. J Vide Notas MEmendationes mim. CXIX. 3r. Intonuit. J Alii insonuit. Solinus ς de canibus Albanis , Terrificis ut ratibus

ultra ru tus infanainter.

32. Moxque increvit. J Vide Notta κ' Emend. num. LXX. γ

210쪽

LIBER OCTAVUS. 2os

sultans, eontraque bellum exsurgens hinc de illine , artifici dimitatione , qua maxime opus esset, infestans atque evitans, donec assidiis rotatam vertigine afflixit, ad casum ejus tellure concussa.L XII. Canum generi bis anno partus. Iusta ad pariendum annua aetas. 3 Gerunt uterum sexagenis diebus. Gignunt caecos : &quo largiore aluntur Iachir, eo tardiorem visum accipiunt: non tamen unquam ultra vicesimum primum diem, nec ante septimum. Quidam tradunt, si unus gignatur, nono die ccrnere e si gemini , decimo et Idemque in singulos adjici, totidemque esse tarditatis ad lucem dies. Et ab ea , quae femina sit ex primi para genita , 3 faunos cerni. Optimus in fetu qui novissimus cernere incipit, aut quem primum fert in cubile feta. LXIII. Rabies canum Sirio ardente homini pestifera, ut diximus , ita morsis letali aquae metu. Quapropter obviam itur per xxx. eos dies, gallinaceo maxime fimo immixto canum cibis: aut si

praevenerit morbus, veratro. A morsu vero uniram remedium oraculo quodam ' nuper repertum, radix silvestris rota, quae cynorrhodos appellatur. , Columella

cap. II. pag. 16 I. 3. Gerunt uterum. I Iin Reg. I. Paril. Ne. Me Columella, de va ecis, lib. 6.

s- ωιntrem Uerunt. λ hae quoque Plinius ex Arist. l . cit. 4. Gigmini eaeos. J Arist. lib. c. hist. anim. cap. 1 . pag. 736. & 737. s. Faunos. J Passim vagantes & in se irruentes formas et quales quae Ephialtae vocantur. Plinius, lib. x s. sed . Io. de Paeonia : Hac med r o. Fminarum inquieta ludiariis. V ide quae ibi dicturi sumus. Tamen in MSS. Reg. r. & Paris. Climos. In Reg. 1. Flutiss. Sin. L X III. I. Non,ini pestisera. JArist. lib. g. hist. anim. cap. LI. pag. sos. ubi quae rabiosi eanes momorderint, agi pariter in rabiem seripsit, unua

exoepit hominem ---Id quod experientiae pugnat ipsi : Nam & is r bit . Sc mordet, & interit : εe qui ab

eo morsi sant, eundem morbum eontra

hunt. Canum rabiem homini esse pestiseram dictum est supra, lib. I. sect. 3 3. a. Latiat aqua metu. J Celsis lib. s.

eap. 7. de canis rabiosi morsu et Solet, inquit. - ω vubpere, ubi paruna occursum est. AEqua timor nasci r tipes pacἰαν Grilei appetanti Miserrimum genus morbi . in quo simia ager. siti, is aqua

metu eruciatur : φιν oppress in angustostos est e Sed unicum tamen renudium est , me opiminum in piscinam non ante ei pro- ωfam projicere, b c. 3. Per XXX. eos. J De Cani eulariunt dierum numero , quantum veteres diu derent Calendariographi, aliis xxx. aliis xx xi v. aliis x L. aliis etiam pili tes statuentibus, vide apud Κepplerum. lib. 3. Epitomes Astron. Copem. p4. Nuter repertum. 1 Narratur hist tia prolixiori oratione, lib. 21. sect. c. s. Colunulla. J Locus est lib. I cap. IB. Pag. 77. C murum c Mas, post diem

Dissiligod by Coos le

SEARCH

MENU NAVIGATION