Caii Plinii Secundi Naturalis historiae libri 37. Interpretatione et notis illustravit Joannes Harduinus Soc. Jesu, jussu regis christianissimi Ludovici Magni, in usum serenissimi Delphini

발행: 1685년

분량: 663페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

116 C. PLINII NATUR. HISTOR.

que tondentur: durat quibusdam in locis ' vellendi mos et colorum plura genera: quippe cum desint etiam nomina eis. Quas nativas appellant, aliquot modis Hispania: nigri velleris praecipuas habet M Pollcntia juxta Alpes : jam Asia rutili , quas Erythraeas vocant: s V item Baetica: Canusium fulvi : Tarentum & suae palliginis. Succidis omnibus mcdicata vis. Istriae Liburniaeque pilo propior,

batam alii vellera, alit vilumina appellant: ex quorum vocabula anima erri licet , prius lana vulsum m. quam tonsuram intientam. inti etiamnunc vellunt, ante tνiduo habent jεj1ιnas. σέ. Isidorus lib. I s. cap. 17. A vellendo velim, quod pri- Iana υellerentur. Non tonderentur. Io. narrem. J Quas oves, inquit, nativas appellat Hispania. eae aliquot modis diversae, seu in varia distribui genera possunt, pro velleris colorumque discrimine et sunt enim aliae pul-Iae, flavae aliae, &c. De pullis, Nonius

Marcellus, cap. 16. n. Is . pag. 7ss Pullus color est . quem nunc Hispanum.

vel nativum dicimus. De ilavis. Martialis , lib. s. Epigr. 62. In Tartesiacu domus est noti a ter

riss

am t.

Vellera nativo pallent ubi fama metallo Et linit Hesterium bractea viυa pecus e M. Lanam Hispaniensem in primis commendat Strabo, tib 3 pag 1 4. Vide NotasM Emend. num. C L II. II. Pollentia. J Martialis, lib. I . Epigr. III. cuj ira lenima, Lana Pallentina: Non tantum piati inentes vellere Ia-

sia solit calices hac dare terra

suos

Silius Italicus, lib. 8. pag. 373.

Fuscique ferax Pollentia villi. Et ante hos columella, lib. 7. cap. L. pag. 149. unde pleraque accepta a Plinio esse non dubitem : Sunt etiam, inquit, suapte narura prιtio commendab/les , Matque fuscus , quos prabet in Italia Polleniatia , &c. ii. Asia rutili. J Columella loe. eit. Nee minus Asa rutilos, quos vocant ἐρυ-I . Item Battea. J Subintellige, rutili: nee sorte de tota Batica accipiendum. Plinio Martialis videtur patrocinari, scribens lib. 1 Epigr 38. pag. 177. ad notium puellam, Qua erane vincit Batici gregis vellus , Denique nodos, aureamque nitellam. Rutilas eerte Germanorum comas, qui Rhenum accolunt, scribit Tacitus lib. de moribus German. pag. III. & Seneca lib. 3. de Ira, cap. 16. pag. 196. Nons Albiois inter sies insignitus color: nec

rufo erinis, o, eoactus in nodum apud Germanos. Sed planius apertiasque aurea. οωθὰ, Batteae vellera Martialis commen. at. lib. I 2. Epigr. Io OBatis otiissera crinem redimite corona . Aurea qua nitissis vellera Iurgit aquis.

Adde de Epigr. Is 3. libri I . cui lemma,

14. Ca sum futui. J Fuscas tamem , rasasque Canusinas laudat Martialis idem

lib. i Digr. ILI. & ras. ut non unius tantum generis coIor civium in iis regionibus, sed multiplicis, fuisse videa

tur.

21. Sua pullitinis. J Hoe est, non Pollentinae illi. Hispaniensique communi sed peculiari quadam nota discretae. I 6. Succidis. J Quae porro praestent remedia lanae suceidae, dicetur lib. 19.sech. s. Qi nam vero suecidae sint, edo-euit lib. 1. de re rustica Varru, cap. x I. Tonsura tempus, inquit, inter qumο-ctium vernum, o, sositium, cum sudare coeperint oves, a quo sudora reccns Ianat a. succida est at stata.

232쪽

LIBER OCTAVUS. 227

quam lanae, 7 pexis aliena vestibus , & quam Salacia s scutulato textu commendat in Lusitania. similis circa is Piscenas provinciae Narbonensis r similis & in AEgypto , ex qua vestis λ detrita uia pingitur, rursusque aevo durat. Est & hirtae pilo cratri in tapetis antiquissima gratia: jam certe priscos iis usos, Homerus auctor est. 3Aliter haec Galli pingunt, aliter Parthorum gentes. Lanae dc per se coactam vestem faciunt : & si addatur acetum , etiam ferro resistunt: '' imo vero etiam ignibus novissimo sui purgamento , quippetalienis polientium extraetie, in tomenti usum veniunt, Galliarum,

INTERPRETATIO. Ex aua. I Qua ex lana. vestis quae

detrita ulu est, iterum aeu pingitur. Imo vero. J Imo vero etiam resistunt ignibus, ubi sunt ultimo expurgata : extractae enim ex alienis eorum qui

r . Preis. J Pexa vestis, ψ - τέ ειως. divitum erat, eminem tote longioreque villo, cui rata tritave opponebatur. Martialis lib. x. Epigr. 38. Pexatus pulare rides mea , Zorte , tri

ta. .

Horatius quoque , I. I. Epist. I. vers ys. Si forte subucula pexa Trita subest tunica. Ig. Et quam Salacia. I Vide Notas Ee

Emend. num. C L l II. O scutulato textu. J Orbieulato, vel quadrato. Scutulata vestis a scutulis nomen habet , hoc est, a o υ- η , quae vox in Glossis habet; : non a voce scurum. Nam At in icutulata prima brevis est i in voce scutum producta. Scutula autem segmmtum est aliquod quadratum . vel octiculatum. vel cuneatum. Seutulata itaque iunt crebris laterculis, quadris, orbiculisve distincta , divisa :quale fere in retibus, reticulatisque operibus cernimus. Sic aranearum scutulatum rete Plinius appellar, lib. xl. seeh. 18 Destutulatis, Juvenalis, Sat Ira 2. v. 'T. Camlea indutus scaturum, aut galba

Infra quoque Plinius inpetium intextum significans, Instituit, inquit. seurulis dimidere Gallιa. Papias in V ocabulario: eas purgant ae poliunt , pro tomento adhibentur, Galliarum, ut arbitror, invento : sunt enim varia apud Gallos e

menti nomina. T AE. Scululata, genera vestimotorum , dicta

quod orbiciati, quosdam habent in smilitudinem scutulorum. Igitur & orbiculis

quoque constat textus scutulatus, μη νυφασμυς. At plerumque sorma est quadrata & Ob onga : Lausantias Galli voeant. a .liorum lauri similitudine, quasi

stem Reg. I. 1. Paris. dcc. magno consensu defendunt. Alii, Lana per se coacta, legunt. Vestem coactam faciunt coactilia, G taeeis dicta. Gallis. du finire. Ipsa quoque coactitas appellatur, in notis Tironis, apud Grutcr. pag. Is inter vestium species. Vide

Constantinum in Lex Ico, v. πιλημMi.

24. In tomenis usum. J T omentiunhoe loco Iana est, quae ex pannis, seu textis laneis extrahitur . ab iis qui ea

233쪽

118 C. PLINII NATUR. HISTOR.

ut arbitror, invento: certe Gallicis hodie nominibus discemitur di nec facile dixerim, qua id aetate coeperit. Antiqais enim torus e stramento erat, qualiter etiam nunc in castris. Gavisa patris mei memoria coepere: 7 amphimalia, nostra : sicut villosa ctiam ventra-3 lia: nam tunica δ' lati clavi, in modum gausapae texi nunc primum incipit. Lanarum nigrae nullum colorem bibunt. De reliquarum infectu suis locis dicemus, in conchyliis marinis, aut herbarum

natura.

L X X IV. 3 Lanam in colo de Aso Tanaquilis, quae eadem φ Caia1o Caecilia vocata est, 3 in templo Sangi duras te, prodente se, auctor est

N o T AE poliunt, ut deinde ea culcitae sareiantur. Gaalis, Boum lanice: tame Murre. Varro, lib. . de ling. Lat. Pag. O. Posteam am transierunt ad evicita/, quod in ea Iagum aut tomorum. aliudve cymdealiabant, a nculcando Culcita dicta. 21. G Itieis . . . . discemitur. J Sane tomentum Lingonteum Martialis eximie eommendat, lib. I . r o.&ca.durcum , seu euleitam Cadurcam eum tomento, Iuvenalis Satyra ε. V. y 8.ae Plinius ipse lib. Is . sin. 1.26. Gausapa. J Gausapina indumenta plurimo longiore muniebantur villo, hibernisque ideo aversus frigora expetebantur : Hine Martialis, lib. I 4. Digr. I I. cui titulus e Panula gausapina: 1s mihi candor inest. Ullorum gratia

tanta est.

Ut ma vel media sumere messe velis. Vide Notas & Eme . num. C L U. 17. Amphimalia, nostia. J Nostra, inquit . memoria ecepere in usim venire amphimalia texta, hoe est, ex utraque parte villosa. Ea Nonio Ae Lucilio Amphitapa dieuntur : Ejusinodi sint quas hodie vulgus Coin/ertures de Catalagne, de Canes de Bearn, de regionis nomine, ubi praecipue texuntur, appellat.18. Ventraria. J ventrale bulgam appellati Vossius ait in Hymol. quia ad ventrem praecincta. Male t Ventrale --nae genus est , quod ventri apponitur: unde nomen. Quod Plinio lib. 1 . sec . 18. ventrale dieitur. hoe Apuleio,

C. O . tir. 4. semicinctium appellatur.

x s. Lati clami. J Ouid sit latus ela- M, quid angustus , dicemus libro sequenti, sect. ει. o. In modum gausapa. J Hoe est , longiore villo texi, qualis est in gausapinis indumentis. i. Suis lotis diemus. J Libro s. sin. ε L. & seqq. ae libro deinde 1 I. sed . xx. Sin. L X X I v. i. Lanam in eolo. IIta M S S. omnes. Editi, cum colo. . Caia Cacilia. J Festus : Caia Caecilia appellata est, ut Romam venit, qua

antea Tanaquil vocitata erat, uxor Tar

quinii Prisci Regis Romanorum V tius mutarehus , in quaest. Rom. pag. Tm uxorem ait fuisse unius e Tarquinii liberis r eidem in templo Sanei statuam pristis temporibus positam , eum fandaliis & sitis, quae domi actae vitae,

filiae otionis M. Imp. sepulcro susim appensum Dirmarus docet. lib. h. p. 21 3. In templo Sangi. J Vulgata inseriptio a P. Ciaconio Romae reperis, Q. 1174. SEM N . SANco. DEO FIDI . s Ac Ru M. Quid Semo sit,

explicat Fulgentius, Itb de pristo serm.

n. X I. Semones ista voluerunt Deos, quos

neque eati dirnos adscribisent , ob meriti paupertatem , sicut sunt Priapus , Hi πο-na , Uertumn- : neque terrenos eos depu- Are , pro gratia veneratione. Hujus be-monis Sangi meminit Livius . Iib. R. pag. I 44. Σάπινει a Plutaretio scribitur. loc. cit. Varro lib. 4. de ling. Lat.

234쪽

LIBER OCTAVUS. 129

M. Varro: Adhamque ab ea togam regiam undulatam in aede Fortunae , qua Scr. Tullius fuerat uuis. Inde factum, ut nubentes virgines comitaretur colus compta, & susus cum stamine. Ea prima texuit rectam tunicam , quales ' cum toga pura tirones induuntur,

novaeque nuptae. 7 Undulata vestis prima e laudatissimis filii : inde s3 sororiculata defluxit. ' Togas rasas Phryxianasque , Divi Augusti novissimis temporibus coepisse , scribit Fenestella. Crebrae N o Tpae. Sanctum Sabina lingua, He eulem esse Graeca putat. Et Propter viam fit sacrificium , quod est pro

ciscendi gratia . Ηιrculi aut Samo, qui scilicet idem est Deus. Vide S. August. lib. ig. de Civit. eap. Ist. Ovidium in Fastis, lib. s. v. xi 3. Sangi sacellum in septima Urbis regione loeat P. Victor: Sacellum Geniι Sangi. φ

. Indι factum. J Plutaretius . in

quaest. Rom. Pag. 27 I. Rectam tunicam. J Festus : Recta, αρμllantiar vestimenta virilia , qua pan ei Iibaris suis conficienda curant, ominis cauissa r ita appellata , quod a flantibus ct in

altitudinem texuntur. Et alio loco: R fissis , tunicis albis , , reticulis luteu, utrasque rectu , textis sursum versum astantsius, pridie nuptiarum diem, virgines induta cubitum ibant, ominis causa, ut etiam in tuis viritibin dandis obser mi solet. 6. Cum toga pura. J Toga pura . virilis, libera. eadem erat, inquit Manutius, lib. I. de quaesitis per epist. Pura vocabatur, quia nulla diversi coloris fascia praetexeretur. Dabat ut in exitu anni sextideeimi: Antea praetexta induehantur et mos tamen ille non semper obtinuit. Ea vestis initium virilis aetatis indieabat: propterea virilis etiam dicebatur. Qui vero eam sumebant, tirones appellabantur : uti tum ex hoe Plinii loco apparet, tum ex illo Sueto nil, de Caio , cap. Io. pag. 16. Uno atque eodem die totam sumpset, barbamqueto uit , sine ullo seriore, qualis contigerat tirocinio statrum 6m. Liberam quoque vocitabant, quia pueris toga pura initium Uidani libertatis erat, cum antea cutientur a paedagogis.

. Vndulata. J Ab undis seu fluctibus.

Galliee. Dιt en ondes. Nonius cap. L. n. 926. Vn latum , nove positum purum. Varro do vita popaeli Rom. lib. I. Et a quibusdam Leitur esse virginis Fortuna semiaacrum, eo quod duabus undulatis tuis es opertum: proinde ut olim Reges nostii undalatas, espratextas toga

soliti sent habere. Vide Notas & mend. num. C L V I. g. Sororiculata. J Ita M S S. omnes. Editi . soriculata. Utriusque vocis incerta originatio, inexplorata adhue vis tisignificatio est. Vide Turnebum tib 1 . Advers cap. pag. 33 I. In Notis

Taronis, apud Gruter. pag. Is s. Soro rectatum inter pannorum genera cense-tiir, quod huc sane pertinet. s. Togas rasas. J- en et . Sed quid si Rallas legatur, a texturae viae re, ut crebris statim subsequentibus op

tunicam syissam. Aecepisse aliter Papias videtur in vocabulario. Ralla vestu est. inquit, qua vasto Rasia dicitur. Rasile,

acutum. vel bene rasum.

peram , Phrnianao. Vestes furit , quae Phryxaei velleris erispos & eminentes villos imitantur : Gallis, d. Ia stse, inquit Turnebus loc. et t. post Pellicerium.

In notis Tironis apud Grurer . tom. 2. Is s. Phrixenum , inter genera Vestium diversa. II. Crebra. J Dense textae. & multo subtemine fartae r quae res pinitatem plerumque floccorum facit. Sie libro umdecimo, sech. 13. cribrata pexirm uia.

235쪽

13o C. PLINII NATUR. HISTOR.

papaveratae antiquiorem habent originem , jam sub Lucilio poeta in

Torquato notatae. M Praetextae apud Etruscos originem invenere.

Trabeis usos accipio reges : pictas vestes jam V apud Homerum suis, in unde triumphales natae. 7 Acu facere id Phryges invenerunt,

N o T AE. xx. Pataverata. I De papaveratis vestibus multa V ossius in Elymol. verbo Papaver: multa Salmasius pag Ir27. in Solin. Neuter ad rem quidquam appo sire. Ille tenuem ex byssici linoque subtili. Hestellio dicitur, quae vox α papaveri communis est. vestem interpretatur r iste ex pinnarum papavere textam. Cum structura ae series orati

nis Plinianae ipsa per se liquido prober,

se de lanis tantum in praesenti, laneisque vestimentis agere. Vir Cl. D ducange . in Glossiatio , verbo Papaver, veteris cliartae stapmentum reeitat . ex Joan. Scheffero in Chronicon Uplaliente. pag. Is L. in qua casula Dalmatica, cappae duae , doliale , antependium . panni duo, omnia de papavere la dicuntur. Suis q1id papaver sit, inde non liquet Fuisse olim papaveris quoddam geuus scimiis, ex quo iplendorem canctoremque lina traherent: quidni & lanae ut papaveratae vestes existimentur eae , quX eo papaveri, genere tersae nitorem eum accepissent. Plinius, lib. issect. 4. inter papavera genus quod dam , quo ecndorem tintea praeg-m trahunt. Et lib. ao. se a. 78. Alterum estis stratas genus heraclion vocatur

Ex hbe lina lytindorem trahunt astate. 3. Pra texta. J Togae albae purpureo in ima Ora praetextae limbo e quas qui gestabant, praetextati dicebantur. Anno, ut diximus, x v xl. aetatis una cum bulla has deponebant. Vide quae congessit Aldus de praetexta, in Ouaesitis per epistolam. Est & Prasexta. ut ait Nonius, cap. I . pag. 29. insigne Romanum, quod supra tunicas honorari quique -- nunt. D primum Etruscis devictis usum esse Tullum . Plinius est auctor librosequenti. sect. l . Trabeu. J Romulum intelligit, de quo libro seq. sect. 63. Purpura usum

Roma sempιν fuit se video : se. Remulo intrabea . Etiam ante Romanorum Reges, Aboriginum, sive Latinorum, Principem Picum eo ornatu Maro describit, lib. 7.

Ipse Quirinali lituo . parvaque sedebat Sutrinctus trabea .

Nisi poetica prolepsi sive anticipatione

usus sit. Trabea toga fuit, eommunis, sive albi, coloris, multis fastiis, virgisque purpureis, instar trabium transversis ac discurrentibus ornata, iitque vel intex-l tis, vel assutis.ls. Aptid Homerum. J Iliad. 3 versiis. ubi Helena purpuream vestem texens inducitur, in eaque G rae rum ac Trojanorum pugnas intertexens.

Ubi Eustathius variare, & pingere, illud Humineis in

terpretatur.

6. de triumphalis. J Eaedem pariter purpuleae, & pictae nuncupatae . quod

erant ex purpura auro picta. Plinius, lib. s. sea so. Festust Picta qua nunc toga dicitur, antea purpurea vocitata est, eaque erat ne pictura. Dux rei arxumentum est gemina pictura in ade Ver tumni or Consi . quarum in Hiera M. Ivius Flaecus , in altera C. Papirius

Cursor, triumphantes ita pim sunti dem & postea palmatae dictae , proprimque Consulum. Cassi dolus, lib. 6. Uar. form I Nos habemus labores Consulum ., vos gaudia dignitarum di Palmata si . quidem vestra, nostra probantur esse victoria . &e.

37. Acu facere J Facere id , hoe est , pingere , seu pictas vestes facere amphryges instituerunt. Nonius , cap I n. 1 o. pag. 436. Phruia vestu picta est:

236쪽

LIBER OCTAVUS. 13 I

ideoque Phrygioniae appellatae sunt. Aurum intexere in eadem Alla invenit Attalus rex : unde nomen Attalicis. Colores diversos picharae intexere M Babylon maxime celebravit, & nomen imposuit. Plurimis vero liciis texere, quae polymita appellant, Alexandria instituit: scutulis dividere, Gallia. M Metellus Scipio tricliniaria Babylo- FN o T AEa ejus arti res Phrygiones appellantur Titimus in Barbator Phruio fias primum, be-, neque id opus sivi r reliqui acus aetas'eii hero atque hera nostra. Hidorus lib. I s. torig. cap xx. Acu pinia vcstis, aut tem,c

huius enma artis periti Phrrari omnes i-il cuntur : sυe quia in Phruia inventa est: lunda artifices qui id faciunt, Phrygio-i ius dicunt ιν. Gallis , Brodeur . s. Phνuionia appellata. I Ita M S S. omnes: & sane id nomen ad vestes referri, postulat orationis ipsi structura. Forte. Phrygiana rectius. Editi , P - giones appellati. mendole : nam de opifi-ilcio. non de opifieibus instituta alio est. iis . Attaticis. J Attalicarum vestium .s aulaeorum Attalicorum , Attalici toti,il crebra apud Propertium mentio. Plinius.

lib. sect. 19. Attalicisjampridem aurum intexιtur , invento regum Asa. si-lius Ital. lib. I 4. Leuauue Attalicis variata per artem lati seribunt ιιν acu. 1 o. Bastin maxime. J Unde Babylo ni ea dicebantur. Martialis, lib. g. Epi

gramm. 13.

Non ego pratulernis Bablonica piata

superbe

Texta , Semiramia qua variantur

acu. .

Babylonicae porro picturae argumentum fuit, venatio tantum , praeliumve. Ammianus, lib. x . pag. 278. Juliani Aug. in agro Ctesiphontino mansionem desicribens, Diυersorium. inquit, opaeum a manum , g ntiles picturas per omnes ἀ- ώium partes ψιndens. Regis bestias venatione multiplici trucidantu r nec enim apud eos pingitur υιι fingitur aliud, prater v rias eades ,-bella. Acu porro ea pictura peragebatur: quare inlisi perinde atque intexi dicebatur. Babyloniea peristromata , consuιa tapctis , Plauto.

xi. Plurimis vero litiis. J Filis diversicoloris in longum tinniversumque ductis, uti hodie fit, a polymitariis nostris, quos tapetiarios vocamus, Tapumrs. Non enimaeu id fiebat, sed pectine et ac vere, ut Plinius ait, texebant: sed ea industria , ut Babylonica interdum opera superarent Martialis, lib. I 4. Digr. Iso .cujus lemma , Cubicularia polymitarΗae tibi Memphim telluε dat munerarmicta est Pectine Niliaco iam Babylonis acus. Ipsa tamen Babyloniea in Glossis aliquando πολυμα pariter appellantur:

noe est , multilleia : enim lietum est. In polymitis Alexandrinis, aeque atque in Babylonicis , belluarum imagines fingebantur: unde belluata ea a Plauto nuncupamur in Pseud act. I. sc. a.

Neque Alexandrina belltiata conchyliata tapetia.

11. J orbiculis , in macularum plagularumque modum pingere, seu

distinguere. De ea re egimus paulo ante. sech. 3. Adjicere corollatii vice hie modo lubet, etiam & pravimenta ex sevitiliu , ob similem formam laterces tum a Palladio commendati, lib. I eap. s. sub finem : inde & scutulato equorum colori. de quo idem in Martio, cap. I s. quem nos Pommeia dieimus, talium nomen esse

13. Metellus. J Fuit is in Caeei lius Metellus Pius Scipio, Trib. plebis, Julio

Caesare, & Biuulo coss. cujus acres aevehementes in T ribunatu adversus Catonem Uticensem declamationes Plutarchus commemoIat, in Catone Minore, pag. 77 r. idem postea Pompeii socer,& in ea usdem tertio Consulatu Collega. 24. Tricliniaria. J Stragula, quibus le- tricliniares stet nebantur: ut cubicularia stragula appellat sect. 83.

237쪽

131 C. PLINII NATUR. HISTOR.

nica sestertium octingentis millibus venisse jam tunc , posuit δε in Catonis criminibus, quae Neroni principi quadragies sestertio nuper stetere. Servii Tullii praetextae, o quibus signum Fortunae ab eo

dicatae coopertum erat, duravere ad-kjani exitum. Mirumque filii I nec defluxisse eas, nec teredinum injurias sensisse annis DL x. Vidimus jam & viventium vellera, purpura, cocco, conchylio , sesquipedalibus libris insecta , velut illa sic nasci cogente luxuria. LXX U. In ipsa ove fatis generositatis ostenditur brevitate crurum , ventris vestitu : quibus nudus et Iet , apicas vocabant, dam- Io nabantque . . Syriae cubitales ovium caudae , plurimumque in ea par. N o T1s. Sestertiiam. J Ita MSS. Reg. I. 2. Coib. I. E. Paris. &c. Sestertium octinenta millia, sive, quod idem est. sterita octingenta, efficium moneta GaI. lieae libras 8OO o. 26. In Catonu.J Vide Notas & mend. num. CLVII 17. Ita MSS. laudati. Summam efficiunt Gallicarum librarum. ocio Oo. Si quadringenties legas cum Budaeo, excedet id pretium fidem Omnem : erit enim librarum 4 oocio O . seu quatuor, ut aiunt vulgo, millionum.

18. Quibmsignum Fortuna. J Non Fodit ae quidem . sed ipsius Servii in Fortunae templo , quod dediearat, positum simulacrum , togis superpositis velatum seribit Ovidius, lib. 6. Fastor. V. 16'.

Lux eadem , Fortuna. tua est, auctorque. De que et

Sea superi tritis quis latet ade tuis 'Servius est. id constat enim sed camo talendi

Discrepat.-dubium me quoque mentis habet. dcc.

Et dubius idcirco mihi animus quoque suit, num in mendo cubaret hie Plinii locus : legendumne seret, Feuibus juxta

xy. Seiani exitum. J Oui Tiberii octavo decimo principatus anno contigit: a Servii obitu, omnino sexagesimo supra quingentesimum 3 o. Terediniam. J Vermium vestes ero

dentium.

3I. Sesquipedalibus libris. J Ita MSS. Plane omnes: non, ut editi mutile, sesquilibris. Quid porro sint sesquipedales librae, nega udaeus se intelligere. lib. L.

de asse, sol. 1 I. negat & P licerius in notis MSS. Dalecampius vorem libris de eortieibus accipit. Nos qui nihil amite cogitamus. sie interpretamur e Cura indust tiaque hominum sie distributas esse trium i storum colorum vices. purpurae. cet, conchyliique, dum vellera quae vis venti ad bue pecori adhaererent, necdum essent decuma tergo. iis coloribus tin- ferentur , ut quilibet color semipedae spatium in quadrum occuparet et tres semipedes denti admodum velleris, libram pondere adaequarent : quae libraidei reo sesquipedalis merito appellaretur. Canem eo modo variatum pictumque nuper in hae urbe vidimus. Se t. LXX U. I. Brevitate crurum. IVarro lib. x. de re rust. cap. 2. pag. Tr. se oportet ovem eruribus humilibus: --

au Observare. ut sint in Italia protiris. in Syria brevi l. 1. ApieM. J Varro loe. eit. Ovem es

opo t eo more amplo .... ventrem quo us

habeat pilosum. Itaque qua id non habuerim . majores nostri Atieaι appellabant, aereiiciebant. Hune Plinii loeum prorsus - κως eitae Erasinus in adagio , Trica. in a. Chiliad. r. Centur. 2. adag. 6 . pag. 7 . . Sνria cubitales. J Latitudine addendum fuit ex Arist. lib. 8. hist. anim. cap. 33, pag. 982. ω πι Συρία ἡ - .eατα πις ἡγὶς ἔχει. λύς - ως. Alioqui eubitalis esse longitudinis perperam intelligemus. Idem de Libyeis ovibus tradit Albertus, lib. 7. de Animal. pag.

te lanicii.

238쪽

LIBER OCTAVUS. 233

te lanicii. Castrari agnos, nisi quinquemestres , praematurum existi-inatur. Est & in Hispania, sed maxime Corsica, non maxime abs Captae mile pecori, ' genus musmonum , caprino villo , quam ' pecoris X LI A. velleri, propius. Quorum e genere & ovibus natos prisci 3 Umbros vocarunt. Infirmissimum pecori caput, quamobrem aversum a So- Fle pasci cogendum. 7 QNm stultiluma animalium lanata. Qua timuere ingredi , ν unum cornu raptum sequuntur. ' Vita longissima anni x. in AEthiopia xi II. Capris eodem loco x I. in reliquo orbe plurimum octoni. Utrumque genus intra quartum coitum impletur. I. LXXVI. Caprae pariunt & quaternos, sed raro admodum. C, pux L. Ferunt quinque mensibus, ut oves. Caprae pinguitudine sterilescunt. 3 Ante trimas minus utiliter generant, dc in senesti ultra quadrien-

INTERPRETATIO. Pecoris. J ovium. Inibus rapiatur, sequuntur.

3 . Et in Asia minore testis ια-gre BuΩbequius prodidit, epist. r. pag. 32. Irequens elle seum illud ovium , quod pinguem ρα rosam caudam trahit. qua decem interdum librarum ste qum ima in eam utiquando magnitudinem excrescat in ovibm paulo vetustioribus , ut dum ratula eum media tabella subrio necesse sit . in quam ilia recumbat e ut oves trabant, quod fer- non possint. 4. Ginin musmonum J Strabo lib. s.

qui lana loco pium ferunt caprinum rvocantuν Musmones. Vetus Epigramma. de ambiguis: Tityrus ex ovibus oritur, hircoque pa

rente t

Musimonem eapra ex vemegno semina riguis.1. Vmbros voearunt. J Hoe est, spurios, hybridas, a Gnrco ejuciam. Vide Vossium in Elymol. verbo Campin, &

M mones.

6. Aversum a Sole. J Varro, lib. 1. de re rust. cap. 1. Columella, lib. 7. cap. 3. pag. xsis. Palladius lib. ix. in Novemb. tit. II. pag. I i. Plinius ipse lib. 13. sech. 7 c. vide Notas x Geud. num. l

his . anim. cap. 4. pag. I I . & Albertus M. lib. 8. de animal. tract. L. cap. I. pag. 2 s.

g. timere. J Simi te ae plane paestoliditatis ovium exemplum affert Philolbphra loco citato. s. Vita Reliqua, quae hae feci. continentur, excerpta ad verbum ex Arist. lib. 6. Ust. anim. cap. 1'. pag. γν o. dc 731. Sect. LXXVI. r. Cana. J Arist. loe. eit. Etiam de in AEgypto quinos pariunt, ut auctor est AElianus lib. 3. hist. anim. cap. s. ob setiferum potu N

3. Ante trimas. J Otiae nondum trimae sunt, de quae quadriennium jam excesserunt, non ram utiles partus edunt, quam tu aetate intermedia constitutae. Priores quidem , quia nondum eonfirmatae aetatis : sequentes, quia jam in senium vergentibus annis labefactatae. Via de Notas de mend. num. C LI x.

239쪽

134 C. PLINII NATUR. HISTOR.

nium. Incipiunt septimo mense , ' adhuc lactentes. 3 Mutilum in utroque sexu utilius. si Primus in die coitus non implet: sequens eia ficacior , ac deinde. Concipiunt Novembri mense , ut Martio pariant turgescentibus virgultis, aliquando anniculae, sum per bimar, I in trimatu inutiles. ' Pariunt ochonis annis. Abortus frigori obnoxius. Oculos suffusos capra junci puncto sanguine exonerat, caper rubi. Solertiam ejus animalis , Mucianus visam sibi prodidit itiponte praetenui, dira bus obviis e diverso : Cum circumactum angustitiae non caperent , nec '' reciprocationem longitudo in exilitate caeca, ro torrente rapido minaciter subterfluente , alteram decubuisse, atque ita alteram proculcatae stupergressam. Mares quam maxime sim longis auribus infractisque, armis quam villos sumis probant. Feminarum generositatis in ligne , laciniae corporibus a cervice binae dependentes. Non omnibus cornua : sed quibus sunt, in his & indicia annorum per I incrementa nodorum. Mutilis lactis major ubertas. Auribus eas

INTERPRETATIO. a Turgesimillius. J Cerminantibus. b Nee reciprocationem. J Nec retrogrediendi locus esset, propter longitudinem

Emendationes num. C L X. s. Mutilum. J A cornibus. CoIum. lib. 7. cap. 6, pag. 26 s. ΩΜ iam cornuti fe- νε perniciosi sunt propter petulantiam.

6. Primus in die. J Arist. Iib. s. hist.

7. Turgescentibus. I Columella : νερ inquante Vere . gemmantibus stuletis, eum primum silva nova germinant stre-M , partus edatur. g. In trimatu inutilis. J Vide Notas &mendationes num. C L X I. s. Pariunt octonis. J Arist. loe. cit. pag. 31. Palladius in Novemb. lib. I x. tit.

xi. funci puncto. J Magis probarim ,

puncta. Refert hoe quoque . Elianus lib. r. his . anim. cap. I . I x. auribus. J Ita MSI. omnes: editi male, auriculis. Sunt autem infra Te aures, non erectae , sed deciduae , quas recte flaccidas dc praegravantes Columesia nuncupat. lib. 7. cap. 6.13. Lacinia. J Non eae quidem e villis pontis, conjunctam exiIitati, ob quam ubi

pedem poneret, eapra non videret.

e Muriis. J Quibus exsecta comi

seu pilis factae, sed e eorporibus ipsis δρ

cute enat atque e cervice pendentes.Varis

r , I. 1. de re rust. c. s. p. so. ubi de eligenda eaprarum forma : Cub rostra, in. quit, di s ut mammulas pensiles habeant. quod ea fecundiores sint, dcc. Vel tueulas appellat Columella , l. 7. c. s. p. 264. I . Mutilis. J Colum. loe . eit. ubi de caprino genere : H nc pecudem. inquit. mutilam parabimus , quieto cali staturnam procelloso atque imbrifera comulasem per. Nam is omm regione maritos gregum mutilos esse oportebit, quoniam cornutis-

re perniciosi si int e .is. Auribus.JPhile. lib de propr. anim.

chelaus scribit, non iat reliqua ansmalia. naribus, scd auribus spiritum ducere solere. Ab AIemaeone id proditum, non ab Ar.ehelao, scribit Aristoteles lib. I. hist. anim. cap. s. pag 7 . idque ipse verum esse pei negat. Certe natibus siet nutant: igitur de spirant. Utraque parte, auribus natibulque spirare . ex peeuariorum relatu , assiimat Elianos, lib. I. bist.

240쪽

LIBER OCTAVUS. 23s

spirare, non naribus, nec unquam sebri carere, Archelaus auctor eur ideo fortassis anima his, quam ovibus, ardentior , calidioresque concubitus. Tradunt & noctu non minus cernere , quam interdiu e I ideo si caprinum jecur vescantur, restitui Vespcrtinam aciem his, quos ny opas vocant. In Cilicia, D circaque Syrtes villo tonsili vestiuntur. V Capras in occasum declivi Sole , in pascuis negant contueri inter sese, sed aversas jacere e reliquis autem horis adversas,8c inter cognationes. Dependet omnium mento villus, quem aruncum vocant: hoc si quis apprehensam ex grege unam trahat, ceterae stupentes spectant. Id etiam evenire, cum quandam herbam aliqua ex eis momorderit. Morsus earum arbori exitialis. Olivam lambendo quoque sterilem faciunt , eaque cx causa Minervae δε non

immolantur.

LXXVII. Suilli pecoris admissura a Favonio ad aequinoctium

cit. Caprati sanM samu nemo promittit: nunquam enim sine febri sunt. Florentinus in Geopon. lib. I g. cap. s. pag. 13

I7. Ideo si. J De hae re dicturi sumus,

peri non vident, ut ait Varro apud Nonnium, cap. L. n. s II. De ea voce dicemus uberius lib. 28. sect. 47.

I9. In Cilieta. J Arist. lib. g. hist.

anim, cap. 33. pag. 982. Varro, lib. 2. de re rust. cap. x I. sub finem : Vt stu-ctum ovis e lama ad vestimentum, se capra pilos ministrae ad usum nauticum. . . . Neque non quadam nationes harum pellibus

sunt vestita, ut in Gaiulia , on in Sardinia Tondentur . quod magnis villusunt, in magna parte Phruiat unde ellicia , eetera ejus generis ferri solent. Sed quod primum ea tonsura in Ciliciast instituta. nomen id Cilicri adiecisse scribunt. AElianus , lib. I 6. hist. animcap. 3 o. ἐν Λυκία quoque, ex Callisthene olynthio refert, ut oves, sic tonderi capras, eoque pilo nauticos rudentes eontexi. Bumequius epist. I. sol. II. vias a se resert in minore Asa eapras illas, quarum ex vellere sive pilo pannus ille texitur . quem undulatum v eant r Les Cametits i Est earum , inquit, tenuissimus, miseque nitens pilus. ad ter- Ο usque propendens. . . . nec multum serico puleriturine redis, &GLO. Cireaqua syrtes. I vide Notas MEmend. num. C L X II. 2I. Capras in . J Transeripsit hune Io- eum Plinius ex Arist. lib. s. cap. 4.

xx. Dependet. J Arist. loe . eit. p. Id Is. Aruncum Philosophus κρι ιν vocat. 13. Id etiam. J Postulare videtur orationis structiira, id aiunt evenire,vel istud,

aiunt, subintelligendum.14. Cum quantam herbam. J Eryngionsei licet. Theophr. in fragmento. De animalibus quae invident. Plutarch. lib. de sera Numinis vindicta , pag. 318. Ni- eandri stholiastes. in Theriae. pag. o.

atque e recentioribus Marcellus Virgilius , in lib. 3. Diosc. cap. 13. de ery gio : ubi multa praefatus de abditis rerum causis, hoc miraculum ex Pluta elio refert.

21. Eaque ex eausa. J Ceu ingratum sibi animal pro hostia etiam in saetis

oblatum aversetur, atque abhorreat. Minelio tamen eandem immolari, propterea uod similiter vitem erodat, scribit Ovia ius lib. i. Fastor. V. 36Ο.

Uarro , lib. 1. de re rust. cap. 6, pag. 81. Florentinus, in Geopon. lib. I s. cap. 6. pag. 468.

SEARCH

MENU NAVIGATION