장음표시 사용
101쪽
BIBLIOTH. AMBROS. LIB. II. II sequenti, quibus stud ijs darent operam; & quidcm Salmatius publici fecit iuris libros Ioannis Zonarae in Caninnes veterum Conciliorum, quos latina primus omnium lingua donauerat: & Ferrarius de antiquo Ecclesiasticarum epistolarum genere eruditisIimum opus vulgauit. Collegarum autem Iucubrationes mittebantur ad exteros , mandante Federico. atque vicissim reserebantur ad nos alii codices , quos deferendos curauerant Andreas
Carmelita. Madrito Hercules Ramusius miserat codi- e. . o cem descriptum Arabice, sibi ab Atanso Ramone tradi- - tum; apud Turcas vero, atque Basilianos Coenobitas in monte Atho Georgius Barbatus Epirota libros graeco
sermone exaratos, quos OlgiatuS Bibliothecae praeructuS mundi iam ab .
ab eo expetiuerat, se inuenisse nuntiauerat Cardinalia Epidauri autem Gido Caualcantius rem hanc librariam .... pro virili curabat. Cum eodem Epirota egerat Hieronymus Comes , ut antiqui Graecorum Patrum codices his. ., is . c.I.
compararentur ue quorum aliquos cum iam Romae Mau- δ' V titius Bimius, librarius ad rem attentus satis, descripsisset, εἰ, ἡ,, -ι Leos avide postea expectabat a Bartolo Cardinalis. Ho i Q rum vero studia erga Borromaeum praeverterat Athanasius Misiae superioris Antistes, mi homine, qui undi- ε hara .
primis. Qtim ex terorum officia cum Ambrosianas opes amplificarent quotidie. vendicauit sibi interea Religio Fcderici curas, atque ad alterius molis magnitudinem. Aronensium montium fastigia submisit. Videbimur hic aliquibus Qrtasse ab rerum scribendarum ordine declinare, si de natali cubiculo Diui Caroli, atque cellulis ad Religionem loci positis tradamus; verum iuuat, varictatibus distinguendo opera, legentium taedio obuiam ire, neque enim importuna erunt haec diuerticula, quando
102쪽
do nouam molem Federicus, atque substructionem totam Ambrosiani Collegij Conseruatoribus commisit. Qua Verbanus lacus stagnantium late aquarum desidiam indignatus lymphas erudire videtur adcursum , ac paruo locorum interuallo exundans, violentum deinde amnem per medias cautes propellit, lacum utrinque claudunt duo oppida' Arona, & Angleria. Hanc non obscuri scriptores, aut ab Anglo Hectoris filio, aut a nepote Aeneae conditam serunt: quamquam alis malint parentes oppidi fuisse AngloSSaxones, qui cum Longobardis in Italiam irruperant. Idque oppidum qua magnitudine sedis , qua opibus, ac imperto finitimarum, gentium in urbem excreuisse postmodum , regium Quet, ibi domicilium Regem Bellovesum posuisse. Apuci rerum Med iolanensu scriptores, immo in tabulis publicis, urbeculam hanc frequentius Stationae, quam Angleriae nomine appellatam legimus, siue a statione militum Romanorum, quorum meminit 'Bona uentura Castillionius, siue a sede Praesecti, qui accolis Verbani ius diceret, siue quia statio illa esset nauigijssidissma. cum recedentes in sinum aquae portum aperiant. Corius autem a Stationo quodam appellatam docet, qui deletum a Gothis oppidum restituit, suoque nomine insignivit. Haec scopiora veris existimamus, quam ut eius oppidi originem ad filium, aut nepotem Aeneae aut horem referamus : urbis autem eius vestigia se nunquam reperisse Carolus a Basilica Petri profitetur. Caeterum Angleria, cum Longobardis cessissent cuncta, venerat in potestatem Athonis Vercellatum Episcopi, qui regio genere prognatus, cum palatium,&pomoerium legasset Archiepiscopis Mediolanensium Pontificales diuitias auxit in maius . Delectatus postea loci ingenio, ac montis fastigio, munitissimam arcem substruxit Ioan
103쪽
nes Vicecomes infula, ac dominatu Insubrum potens; cuius tamen antea conditorem fuisse Othonem viceco' ι ..
tium viscet ibus puteum effodisse, quem etiamnum incolae, adulterino nomine, Ortandi appellent. Vicecomitum quidem magnificentiam , atque adeo authores fuisse arcis eius, probant parietes Othone plurimo pi turatii tanti autem moratos fuisse Mediolanetisium. Duces oppidum Angleriae legimus, ut se Anglos, atque Comarchos eius oppidi vocitarent, rati se nimirum or n. e--.. natoS eorum nomine, ac possessione, qui regnum Italiae obtinuissent, atque Imperatoribus, antequam inaugurarentur, Litar tiae librum ad sacramenti sanctitatem east,sti,ais, proponerent, & Crucem paulo post eorundem osculo νώ - t. - ὰφ Cifferrent ad eam columnam , quae adhuc vetustatis ingratijs stat ad valvas Ambrosianae Basilicae. Sed, ut mos cst rerum humanarum alternis semper vicibus fluctuantium , inuasit Angleriam , sublato Archiepiscoporum c.νίω, H. E. . dominatu, Matthos Uicecomes , cuius flagitii causa communione lacrorum est prohibitus a Cassono Turriano , qui eo tempore Pontificatum Mediolanensem D. c. Hψ.m obibat. Nostra aetate Angleriam tenet inclyta BorrΟ- ω.. . d. Misislamaeorum FamiIia , quemadmodum reliqua Uerbani oracidem genti paret. Ex aduerso in lacus litore Arona urbis speciem mentitur, inclusa moenibus, & portu, em - η-- εν. a. d.
net munitissima, in imperio quondam Archiepiscopali
Contenta, nunc Martis opibus tuta prouinciae Mediolanensis fines tuetur. Ergo cum in arce Aronensi Diuum μα/ 2 2Carolum Parens Margarita Medicaea esset enixa, neque in Aleiai,m iailluc ob miIitis praesidiarij stationem, ad colendum Borrorneae sanctimoniae domicilium euadere peregrini ho-Κ mines
104쪽
mines possent, in proxima montium iuga evulsum se-ι dibus suis natale cubiculum transtulit Federicus. Excitatum deinde templum sumptuosi operis Diuo est, adidi
sent. m. a. cui in speciem Lauretanae Aedis cubiculo cui circumfusa'.: 'οῦ μ' iterum luce sidera alluserunt, quemadmodum ex tabulis testata res est. Lapidem primum salutari signo, atque caeremonijs rite expiauit Federicus: aderantque speci matbl. Ambj. culo Philippus Arcia intus Novocomensium , & Petrus G ......i. Georgius Odescalcus Viglebanensium Antistes, clara item , atque obscura capita assinium agrorum, & Verba ni. Monti impositum Caroli nomen, aediculis per certa v.f...ilis Mi interualla dispositis . ut fictili opere sub ij ciant oculis tes
estas Diui, cuiusmodi sacella spect1mus in Varisiano
monte Magnae MatriS. hs autem aediculis 1 struendis ingenti sumptu contulere Dux Allobrogum, Cardinalis Ferdinandus Taberna Sodalitas Oblatorum, Ciuitas Bri-xiensis, Familia Borromatorum, Vi comitum, & Littarum , ac nobiliora Collegia artificum etiam transa bnorum. Inaedificauit etiam in eo monte Federicus Seminarium , cuius moderator ciri praefecit operi toti iacebiorum . Accessit postea ingens simulachrum Diui ex cupro quale Detrianus architectus, si viveret, suo lon-
mos maius ex is imaret) cubitis tribus supra triginta in --r- . m Irandam altitudinem procerum, latum sexdecim ς bosetasse etiam cum factum est, fieri minime posse credid, muS : attamen minor colosius magnitudinem Diui non aequasset. Maximi eius simulachri partes nondum coluere, siue artis desperacione molem suam extimescentis, siue magnitudine sumptus. Colossum aere suo faciundum curauit Borromaeus, ingentibus tantum oporibus architectandis natus : graplude descripsit Ioannes Baptista C eranus pictor ex imius. Nos vix Bibliothecam Ambrosianam attigeramus , cum explicandae saltem
105쪽
graphidis eius subijt cogitatio. Tentata non semel res, nunquam tamen processit ue conclauia enim nostra angusta sensimus, atque in sedes praeter modum amplas induci posse censuimus . Suo iterum volumine intorsit nusgraphidem , ac intulimus in mustum artis statuariae, uno pollice contenti, quem fictilem proponimus oculis ci- Uium , atque exterorum ad aestimandam molem. Iam secundum Collegij Ambrosiani leges serat enim in ex tu olympias iubebantur abire magistratu Conseruatores, cum eis quinquennem prouinciam prorogauit Borro-maeus. Alius iniuit annus inglorius fere. Ioseph Uice-i in comes ecclesiastic eruditionis scientissimus primum vo. Iumen obseruationum suarum typis commisit. Liber est laeui cupreta seruandus; inquiritur in ritus, ac caeremmonias veteres Baptismatis, & ex veterum Patrum, ac doctissimorum scriptorum oraculis singula depromuntur. Sacram hanc Vicecomitis eruditionem placuisses cordatis viris argumento est , quod exteri codicem eureta quaerant ambitiosti tanta vis est doctrinae, praesertim Cum demorsos ungues sapit. Certauit etiam cum Collegis nostris Georgius Longus Bibliothecae custos ue teruntur adhuc legentium manibus illius lucubrationes de annulis signatorijs antiquorum : quas profecto subsecivis horis natas coniicimus cum tempus solidum exscribendis indicibus Bibliothecae impenderit, eosque Oigiato Praefecto nuncuparit. Paulo maiora molituS est annuS se- ,ι ι.quens, nam prospexit literis Federicus, ne desiderarent linguarum cultores, siquando funestum essct alicuius timteri tu Collegium. Igitur peregrini sermonis studia in S minarienses scholas induxit Borromaeus: & commendauit consilium Paulus Pontifex Maximus, scriptis breuibus Ilieris. Pontificias, inquit, partes esse, ut eae exercitationes, ac studia foueantur maxime, quae sunt e re-
106쪽
publica: probatam iam Oinnibus esse Collegij Ambrosiani operam propter linguarum variarum disciplinam,
quae nobis exoticarum facultatum arcana aperiunt ne casu , aut temporum inuidia intereant ea studia. mandare se, ut duo, quatuorue adolescentes ijs exercitationibus subigantur in Seminario Mediolanensi, eiusdemque sedis quadra vivant: quam si rationes Seminaris negent, eandem dimidia tantum pensione aeris, uod reliqui conuictores exsoluunt , redimere posint. Haec Pontifex ; tanta scilicet eius exercitationis
hi 'o,,u.ρ cura permoverat Fedetacum , ut quaereret etiam apud
'. l: 'exteros hominem , quem studiosis linguarum ducem praeponeret, Arabici praesertim sermonis. Nec erantiqui Persicam interea, &Abyssinam linguam traderent, 1--. . ita, quamquam id eXpetijsset Borromaeus a Paruta suo; immo eius spem deluserat Arabs patrii sermonis interpres, nam Antonius Caracciolus profectum eum cum Nea-αλῶ, - ea. poIlianorum Prorege in Hispaniam significauit, parem-ε - que fore huic oneri Florentinum ciuem, cognomento Cinum, Maioris Templi Canonicum, &seruitio Hetruscorum Ducis addictum. Expeditius visum Borromato: ut quoniam Gigatus iam elementa sermonis Persici, atque institutiones eius callebat, ad Hetruscos proficisceretur . Fauit homini singularis humanitas Princieuiam Medicaeorum; nam instituto huic Ambrosiani Collegii,& Bibliothecae studuerunt magnopere, propensiori quadam voluntate erga Borromaeam gentem propinquam .. t . , οὐ sibi, cultu certe , ac medere perpetuo literaru- .m s iis eat D.- Sane Magna Dux humanissime Gigaeum excepit, cuius auspicio se Pisis, atque Liburnum coptulit, ubi collocutus cum seruo est Arabici, ac Turcici sermonis peritissimo , nec loco humili natum mancipium ossicia. ac mores prodebant. Hunc dignu esse pileo seruum significa-- bat
107쪽
BIBLIOTH. AMBROS. I IB. II. IIbat Gigaeus Cardinali, percupidum eius disciplinae tradendae , iam Que accinctum ad ministerium, si Gigarus docentem vellet audire. Memorauit quoque sic iturum l. io is,
cum eode mancipio Pisas ; illuc enim Magnus Dux m iste .. c.l. D e. ...
rat seruu Arabem, Abdalam nomine: ut sine arbitris, atq; M o Vopportunius inter ipsum, & Gigarum disciplina linguarum ageretur. In hac Gigaei mora mittebantur subinde ad Cardinalem ab exteris codices sermonis Turci-ci, opera Fabis Quaesitoris Melitensis: & inter Collegas Soc lacus excitauit iterum Musis edito epigrammatum, atque odarum libello . Paulo serius visi sunt
Collegij legibus paruisse Ripa montius , &Collius;
nam octauus prope annus a Bibliothecae institutio- Anno i in ne fluxerat, cum nondum lucubrationes eorum viderant ossicinae. Rerum quidem agendarum magnitudo utrumque scriptorem videtur desidiae nota abloluisse. Ripamontius inquirere in Mediolanensis Ecclesiae primordia, & Apostoli Barnabar aduentum debuit, tum sequentia scrutari, librare scriptorum sententias ob antiquitatis caliginem vix nobis intermicantes. Hoc labore stetit prior V eas Pontificalium monumentorum, tanta ubique castimonia latini sermonis,ut in veteri Latio. non inter Insubres, Ripamontius natus facile videatur. Collio longe grauiora suerant tractanda . na de Christi Sanguine agendum erat, quod opus non satis est expeditum ingemis; difficilem tamen illam scribendi materiam exi-
lis Ioannes de Lugo Theologicis essatis, & Ioannes Ferrandus suis lucubrationibus impressit. Eadem exhauriendi laboris improbitas traxit in hunc annum Iucubratio- Anno 16 is. nes Salmatij; prodierunt autem orationes Paschales DLui Cyrilli Alexandrini, quas omnes la tine vertit, professus initio operis gratum animum erga Andream Scholium
108쪽
νε DE ORIG. ET STAT BIBL. AMB. LIB. II.
modestum hominem, & Ambrosianis Collegis, doctrinae causa, deserentem cuncta. Accessit nouum opus Iosephi Vicecomitis; indicauit in eo veteres Confirmationis caeremonias , tum egit de Liturgia ritibus, explicando originem, nomina, ac diluendo impia haeretιρο- jam dicta diuinis institutionibus, ac sacris obloquem,tium. Ita externis lucubrationibus, atque domesticis Bibliothecae scrinia ditescebant.
109쪽
Liis, ornamentis insignivit Romanus Pont, sex Bibliothecae Collegas, sacris videlicet ' 'Τ' 'amictibus, quibus velati Ambrosianae Basilicae Canonici , aut psalmodiam peragunt, aut supplicatum eum.' Et quia indumenta eiusmodi Collegium utrumque cum templi Ambrosiani, tum Bibliothecae inter caeteros Ecelesiastici coetus ordines amplissime decorant, nos m inime abs re facturos opinamur , si de Ambrosiana Basilica, atque Canonι rum dignitate tradamus , quippe facile haec or menta Collegarum nostrorum eminebunt, quos Paulus Quintus eisdem velamentis & coetu nobilitauit. Basilicam
110쪽
eam ab Ambrosio aedificatam scriptores omnes tradunt: atque ob eius nomen, & tumulum appellant Ambrosia-. nam . Coluit hoc fanum impensius Simplicianus Anti- νι. m. ni,. stes sus cistus Ambroso, edicens praeterea, ut Mediola--ιιι, .is Arisν. DensS Prouinciae Episcopi singuli, eunte in orbem heb- domada, in eius ara maiori sacra facerent. Eam postmoes QTc du aram aureis laminis immo Iaminas prope ipsas union n. iist. o. hus, ac gemmis texit Angilbertus Pusteria Archiepisco--ε ι,.s 8ψι. puS tanso sumptu , quanto olim Reges pubescentis Ε - - Uesiae Basilicas exornarunt. Huc caeteri Antistites Ambrosiani tumuli causa conuenire, cum coetum Prouinciae indiceret Archiepiscopus: cuius rei argumento monstrat
Gaudis is is adhuc Odeum sellaS veteres Patrum inscriptas nona Inlal 'hus urbium, quibus singuli prae siderent , ipsius autem. Odei caput occupat sedes marmorea index caeremonia . illius, cum Mediolanensium Antistes Concilio praeesset.
demate vinciri mos erat ue de quamquam alibi redimitosi . . .., interdum CassareS tradant monumenta, coronamquαo. Miuiuii sacram Modoetiensi templo Ioannis Baptistae donatam,
royavines, & extra Orclinem to tactum putantium est, atque munere,ib. illo ferrei diadematis oneratos potius, quam ornatoS m u T Unicipes Mogunciacos affirmat Merula, cum illa inaugum et randorum Cauarum caeremonia urbi semper cederet im M, T, auspicato. Porro de Canonicis Ambrosianis varia prodi---2 6T,. de re scriptoreS, ut quisque aut ex vetustis tabulis hausit, veris propiora existimauit. Putacellus , vir caeterin quin doctissimus , tradidit a mustis quibusdam, quos Σ.-Iaz Thado A rchiepiscopus in Ambrosianam Aedem induxerat famulaturos coenobilis, proclijsse Canonicos; quam,r.is.. certe Originem cum indecoram nobilitati Collegij, tum veris minus consonam arbitramur. Et quamquam Puri, M.' '' celli sententia placuit scribenti rihello, nos tamen supra Tham