Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De vitiis, libris duobus agens quorum primus corporis secundus excretorum vitia continet. ..

발행: 1609년

분량: 1102페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

eaussis promota; Inter quas & impetus alij in partem aliquam citra laesionem facti, succum hunc in partem allicientes, hoc possunt efiicere. Quibus cum Se sessione incommoda vel equitando testes ipssq: adnata vasa saepὰ valideque impelluntur, li-cὰt nulla ad huc, uti dictum, fiat alia laesio, sanguine ob id continuo eo attracto, sarcocele interdum nascitur. Vti & si ob immoderatam venerem,vasis hisce dilatatis ea ratione sanguinis eo quoque fiat influxus , Quod ut in hac aliave sede fiat, partium dispositio apta ad recipiendum, cuiusmodi & laxitatas illius existit, plurimum adiuuat. Cuius caussa Mgingiuae saepὰ adeo excrescunt, & caruncula in Iaxa oculi anguli carne augetur, praesertim si vis illa qu in gingiuae masticando, oculus frictione multa ob pruritum facta patiuntur, insuper accedat.

Crassior succus, quilin carni nutriendae conue' . , Diebat, Tu mores duriores quam sarcomata eYistunt, interdum progignit; eosq; simplices,vel si a- se, hi, lius humor illi iungatur, cum illo compositos, qua- theromata, lis est Scirrhus appellatus, a succo admodum cras Meatomat a sonatus, duritiemque hanc acquirens, & de die in diem magis indurescens firmusque permanens:

Vnde etiam plures illi scirrhi si modo non sunt flandulae scirrhois, ab illorum causa gentiae, in abdomine prodeui. Dein & tumor alius durus, qui non adeo confirmatus est, quin tandem in Absees sum desinere possit, in quo diuersa materia, pro succi huius qui tumorem hunc genuit diuersitate, A mistione cum alijs humoribus generatur, non tamen uti alij abscessus, a sanguine geniti, suppuratur, aut in pus c onuertitur, sed uti in abscessus descriptione ostensum, insolidam quandam substanaxiam carni innatam transinutatur, vel in humorem quenda,propria inclusu vescula maturatione abit

Melicerida.

262쪽

Haec autem succi huius nutrientis crassa portio, tumores hosce producens, ab illius incras latione, vel prius in sanguine, vel hoc succo facta procedere potest. Idq; uti varijs de causis ita & ab inflam matione scirrhus hoc pacto gigni, non ea ratione uti putatur, quod sanguis non discussus aut suppuratus sic induretur, vel frigidorum nimia applica

tione condensetur, cum tunc potius putreiceret

3c corrumperetur, sed quod a calore vehementiore inflammationis , sanguine discusso , succus partis illius quae inflammata erat, incrassatus, induratusque scirrhum procreet. Praeter quam causam quod succus ille crassior qutin decebat, parti oblatus eiusmodi tumores duros producat, sortὸ non minima illa erit, si nutrimenti alterius partis quae crasso admodum succo ali debuit, portio ab ea abscedens, in carnosas sedes cum illarum nutrimento delata, talem duritiem in illis gignat. Quod& inde comprobari potest, quod in eiusmodi abscessibus ex illis tumoribus genitis,aliquid aliarum partium substantiae simile inueniatur, nunc pilum

nunc unguem, nunc os, nunc glandulam reserens,

ouae vixdum ex alijs, quam ex succo hasce partes illic in cute, vel carne vicina, nutriente, huc cum proprio carnis nutrimeto delato, nasci potuissent; uti & si saeuum reserat, pinguiorem sanguinis parrtem, quae pinguedinem efficit, huc quoque peruenisse, ex eoque sic concreuisse, veri innite videtur: Vel si pultem aut mel exprimat, succum carneum, non in pus tale quale in calidis tumoribus per suppurationem nascitur, sed eiusmodi humorem magis tenacem,maturatione vi caloris excoctam sui Ole, qui si ulterius torreatur, succusquo ille magis terreus sit, aliud quid ut carbones, vel calculos si, miliaque reseret. Haec si propria inclusa sint mem.

brana, & illa quoque a membranola succo, similiter uti

263쪽

C A v s α. α,7 ter vii de caeteris partibus dictum, huc perueniente nascetur. Quae uti in tumore in abscessum degenerante ita fieri possunt; sic & alterius crassioris durioris partis succus carni insertus,Scirrhum hoc pacto quoque producere poterit. Qui si in cancrum, uti putarunt, desineret , aliquid de veneno illo, Θ quo cancrum gigni docuimus, huic succo sciretium gignenti,permistum esse oporteret. Qui uti probabilia, potius in generatione horu duorutumorum proponere maluimus, quam pituita aut melancholiam horum caussam, uti plaerique, statuere: cum si ex eiust nodi excrementis siclis tale quid nasceretur, non tam stabile sed putredini &corruptioni obnoxium esset, scuti etiam in aliis

tumoribus, quos ab ijsdem humoribus proficisci

existimarunt,ostendimus. Verum & interni tumores duri in parenchyma. M tu nu

te hepatis & lienis nati, uti&scirrhi, qui tumorem extrinsecus in hypochondrijs apparentem, veli ' Dti, sis ctui expositum proferunt, uti & qui circa uteri re Seth, i H gionem a fundi uteri scirrho, prodeunt, eodem patis De modo, sicuti de externis dictum, ab inflatione pr - cedente, vel consimili succo crasis, gigni possunt,

quemadmodum quo pacto hoc fiat, in hydropis

ascitis, cacheriae de teteri caussa,a tumoribus hisce& scirrho procedente, exposuimus, & in uteri in flammatione similiter illius scirrhi meminimus, qui aliquando admodum quoque increscit, Sc augetur, litat uterus alioquin existius sit, qui tamen uti cum foetum contine ad modum excrescit. Sic& hic in molem augeri potest. In Glandulis succus eas enutriens, vel simplex, ob sui copiam,vel crassitiem,aut alijs etiam humo

ribus permistus, durities & tumores inter quos ali- Pah bii iam qui etiam in abscessum, materiam aliquam insecon Eubonarinentem alienam, desinunt, vel alioquin ulcerati. in LilantiHm

264쪽

' Ti & Strumas in collo,quae Dequentius indurati manent & Scrophialas illas in pluribus locis nunc inscirrhum nunc ulcus peruertum abire solitas, quas

scrophulas vocamus.

Huius autem succi redundantiae & crassiti ei caussa eade, quae ac scirrhi & tumoris alterius duri esse potest, qui cum hic alioquin in glandulis ad earum nutritionem crassior, quam in alijs carnosis locis esse debuerit, eo facilius ulterius incrassatus, eas vel indurat aut saltem tumidas reddit, vel si alio Unde quoque ab alijs partibus accersatur, sic in illis duritiem vel tumorem, in quo materia generatur illis partibus nonnihil similis, procreat, quae materia si tunica quoque inuoluta 3e conclusa sit, nisi haec ipsa glandularum sit tunica, ex si initi quoque succo, uti illic dictum, nascetur. Cui succo etiam pituitam aliosve humores permisceri interdum, minimὸ negamus, sed solam pituitam aut melancholiam has glandulas gignere, supradictis rationibus nixi affirmare mini inὸ possvinus. Sed si a pituita defluente a capite, vel influxu sanguinis infe stentur, eas quidem intumescere, minimὸ tamen hoc pacto indurari: Et si illa succo huic permisce in tumori ut citius in abscessum vergat, occasionem praebere, asserimus. Sed Se si serum cum eiu ni odi crassiore succo permisceatur, dum ille condensatur, &seri terrestre itas exiccatur, calculos gignere posse, uti in podagricorum nodis idem fieri docuimus, ex calculis, quos in parotidibus nos inuenisse diximus, colligere licet. Quod si quoque alius humor pravus accedat, deteriores Sc quae facito exu Icerantur glandulae inde prodibunt. Quales illae ferὸ sunt scrophulae, quae pluribus in coraporis locis similiter eruinpunt. In quibus, si humor

265쪽

ca coethea, si vero veneni illius, quale cancrum gignere diximus, adsit portio, in cancrosa couertentiar. Quorum prauorum humorum origo, inco

Pore ab eadem caussa, quet scalia eiusmodi peruerasa ulcera eslicit, in illisque fuit exposita, dependet. Cuiusmodi est, quae efficit, quod strumosi in collo aliqui populi fiant, quam inprimis aquae niuium, ab Alpi genis bibi solitae adscribunt. Quod tamen. cum in aliquibus solum locis, regionis illius,ubi h eaqua in usu est, accidat, ut in Valesiae nostrae inseorioribus tantum feta illius vallis partibus, non vi detur veris mile. Sed qud d&eiusmodi colli struamae,3c scrophulae illae plures simul corpora inua dentes, populares sint in quibusdam regionibus. illud potius dispositioni cuidam, naturali istorum

hominum adeas suscipienduin aptae, attribuendum. Quae quoniam haereditaria,& a parentum semine continua generis successione propagata. glandulis q. innata est, quod in certis locis hi affeta eius, adeo vulgares sint 3e regnet, effici liquam huius rei caustum statuere, quam aquam aut aliam a liquain, minus mihi videtur a ratione alienum. Sic- uti & in seminis caussa explicanda, quomodo fiat, demonstratum fuit.

In excarni articulorum sede succus crassus, ten- memdines, neruos, membranas, litamen ta di illius loci nutriens, luxurians, tumorem durum eo in loco Gis,

Ganglion dictum, gignit. Quando quoque ab ijs alii.

partibus. alicubi ob laborE, ut de cuticula dictum, attritis vel attenuatis, exudans illisque se adglutianans, similem ijs in duritie substantiain producit. idque in hisce articulorum sedibus potissimum, cum hi per motum nimium vel diuturnum, magis exerceantur, unde & in poplite propter genu artuculum, qui validistrinos in motu impetus sustinet,

266쪽

r o Ex TUBERANTIA frequentius ganglion enascitur. Quod Sc prae terhasce caussas, ab alijs in locis illis factis laesionibus, ut vulneribus, dum sanantur, luxuriante harum partium succo prodire podest. A pituita vero emcremetitia uti statuunt. eiusmodi nerueam solidam

stabilemq; substantiam minimὸ gigni, ijsdem a

gumentis, quibus nec callos nec nodos caeteraque

similia corpora ab ea nasci posse demonstrauimus, facilὸ comprobamus. Vti de bronchocelen, quam eiusdem generis cum gaglio esse, Se a pituita quo liprodire aliqui existimarunt. Cum tamen diuersi sit generis, alijsq; de causis, ut in caussa flatulenta de

monstrauimus, oriatur. Succus cuti In cuticula nutrimentum seu succus eam nu-

'μ triens luxuriat, duritiem illam callosam quam Callum vocant,procreat , Id si succus qui eam refi

cit,ad cuticulam plus iusto vergat, cotingit. Quando nempe alicubi ob laborem continuo attrita, licet non penitus abradatur,nihilominus tame semper aliquid de ea abscedit attenuaturque, tunc enim succus nutriens, eo copiosus hac triclione allici tus, non soluin eam reparando, sed se sub ea nouam aliamque si prioris attritio non desinat, rursum sub illa producendo, tandem hisce coalescentibus 8c induratis, callum illic ubi hoc accidit, gigni. Vt in manuum 3e pedum ea sede, quae tangen do 3e ambulando magis teritur, solet euenire. succus cntet in cute succus eam nutriens, diuisioni alicui ex ' rise, latione continui ex vulnere vel vicere factae, vis eam rursum conglutinet se ingerens, spacium hoc implendo, callum loco ver cutis gignit, Cicatrice 'dicta, a cute vera proin, uti indicatum, quod in sens lis 3c solidior sit, nec porosa nec pilis obsita, disse rentem. Quae pro ratione sol ut continuitatis lain unitae, formam amplitudinemque seruat. Et si sucocus luxuriet, altior euadit, sin iniim cuti similis ma- net,

267쪽

C Α v s α. et ine: Quod si ulcus cauum fuerit, illi q: nondum carune impleto, cicatrix innascatur, pros unda Se foueae alicuius instar impressa manet, vel uno loco, si num ulcus, vel pluribus si plura, ut in variolis, sue

rint

Sicuti & in umbilico accidit, Vt s soramen illius

quod in foetu chordam transnittebat, postquain ille in lucem prodihi, ea ablata, in profundo coale cat, fouea profunda relinquaturi si vero altius hoc fiat, callus ille foramen cum cute quae illi complicata est opplens, umbilicum ventris superficiei aequalem reddat, vel si callus ulteri os excrescat,Vmbilici dictam eminentiam efficiat In cutis poros irruens succus, durioribus parti. nu

bus alendis destinatus, similem in illis substantiam gignendo, Verrucas & Clavos producit. Qui suc- ώ - -

cus ab eo qui cutem cuticulanaque alit, prodire Her easti; potest. nam uti in illorum substantia ad huc consi- ori stens durities callosas 3e cicatrices gignit, sic in porum unum pluresve portio illius irrepens, cuti adhaerens radicibusque ad nascens, eXcrescensque, portiunculam exiguam, porum adimplentem duram 8ccallosam generat; quae nunc extra poruni

essertur, in verruca pensili, alias in eo permane in verruca sessili,vii Be clauo in pedibus, ubi ex inces.su dum crescit pressus, ne ulternis evagetur, proliubetur , dolorque ex compressione cum subiecta ncarnem cui infixus est, pungat, mouetur. Quod

autem succus ille in poros se ingerat, illorum dii tatio & amplitudo in caussa esse potest, cum alloia quin angusti penitus esse, & tantum exhalationes unde sudores fiunt, transmittere, debeant. Quod uti avarijs causis prodit, ita in pedibus cute loco uno validius pressa, poroque sic ampliato, clauus facilὸ gignitur, cui callosa cutis simul in eo loco obcandem caussam, uti dictum, iungitur. Inmaa

268쪽

principium sumere possunt. A succo pilos alente, qui singulis poris infixi sunt, radicibusq; suis albis nutrimentum ab eo accipiunt, tale quid quoque oriri potest, si crassior vel copiosior in porum infu-

Rondet. ab humore pituitoso eas gigni, comprObat, cum & enarratus succus malignitate aliquam adipisci possit, ut in maligna causta mox demonstrabimus. Vti &si haereditariae sint. vel ab ortu processerint, a semine hoc sicuti in illorum caus a demonstratum fuit, prodire potius, quam alio lim succus ni Ab alio succo crassiore alijs partibus nutriendis 'p' assimilato, poris se insinuante, pustulae durae M

more praeternaturali, patet.

269쪽

c A v s AE: a redundans portio, eiusnodi tubercula producit,& si Vlterius succus ille diffundatur, eadem in facie ob illius loci laxitatem efficit. Quae pustulae si ex

solo hoc nutrimeto nascantur, stabiles sunt. Quod si vero excrementitius aliquis humor aut ichor si mul illi permisceatur, tunc pustulae ichorem profundunt . atque interdum suppuratae in ulcuscula

abeunt.

In ossibus succus ea nutriens, Nodos in ipsis quoque gignit. Quod ut in carne a cute tunicis denudata accidit, ita hic in ossibus ob periostium ab rasum ab ipsis, aliqua in parte vel exesum, euenit, siquidem succus ossium expullulans, quem pς-ri ostia quoq; cohibere intra os la solent, forisque se illis affigens , ijsque ad nascens, Nodos illos veluti osseos progignit. Quod a violentia aliqua externa, uti in equorum pedibus, sic in hominibus nonunquam alias ab alia caussa pernitiosa, ut lue Venerea, sicuti illic demonstrabitur, prouenit. Fractis quoque & abruptis ossibus, ex ipsorum fracturis hoc succo luxuriante, Callus qui ea rursum iungit& conglutinat natus, si citra ossium amplitudinem excrescat, & nodi instar promineat, Tumorem hoc pacto quoque hic succus gigneti Inunguium radicibus succus illis nutrimentunias figens, si copiosior offeratur & apponatur, non solum crassitiem eorum non decentem parit, sed& si admodum luxuriet, vel crastior plus iusto sit, extuberantias inaequales, producit, nonnunquam etiam spissos & duros ungularum instar reddit. Cuius succi redundantiae caussa, inter reliqua elalain, hq c esse potest, si eὀ per attritione aliamve laesionem alliciatur, uti in crassitiei illorum causa, in magnitudinis auctae causis demonstraulinus. Vel etiam succ' ille, si admodum crassescat, aut ossium vicinor in succo permisceatur, ut ad osseam hanc

nutries, cam

Succi ina 'gues nutrie redundanae

270쪽

et Ex TvBERANTIA duritiem &crassitiem redigantur causat. Quod si alio succo prauo misceatur, praeter duritiem alia quoq;. ut alibi declarabitur, illorum acceo ut vitia. Augendo corporis substantiam, succus corpias nutriens, extumescentiam parit, si crudus seu imperfectἡ coctus, loco perfectὸ cocti & elaborati, uniuersuin corpus diu alat, tumidum, molle & languidum reddens, Leucophlegmatiae sc dictae, quia succum hunc pituitam nominant, caussa existit, illius q: simplicis, si impermistus si, vel alteriusserosae appellatae, si serosus vel aqueus humor huic permisceatur , quam rectius Aquae inter cutem speciem statuere nos posse ostendimas , quam priorem ex solo succo crudo genitam, quam tamen ut eo quoque referre possent, hunc succum non saltem pituitam, sed aquam concretam aliqui appellare voluerunt. Huius autem crudi succi generationis & co ceruationis, caussa non alia quam & cach exiete, ab eodem succo genitae existit, sicuti eam illic a sanguine crudiore similem succum gignente, dependere ostendimus, & quomodo vel alimenti assumpti caussa generetur, vel ob viscerum naturalium, ivt ventriculi affectus in prima concoctione chylum imperfectum relinquentes, vel hepatis&lienis ira hecillitatem . intemperiem aliosque morbos, ut obstructionem &duritiem, quorum caussa in secunda concoctione sanguis non sufficienter elaboratur, succus ille in venis coaceruetur, comporisque habitum nutriens, ab initio cach extam, quae leucophlegmatiam solet praecedere, gignat, ni X vero ii diutius hoc agat, materiaque illius 1 berior suppetat Leucophlegmatiam producat. In se os quoque humore, qua ratione ab ijs emi et 8 Catii s iiiiiii, prouentus fiat,&crudo permistus, se-

rquin di tam leucophlegmatiam simul proferat, is

SEARCH

MENU NAVIGATION