Specimen exercitationum criticarum in versionem 70. interpretum ex Philone. Auctore Claudio Frees Horneman

101쪽

98 EXERCITAT. PR. CAP. I. M. C. XI. v. 22, τον, γνως ως ἰνα ιδω σε. Compi et Grab. editt. εαφωνισον μοι σεαυτον γνωτως, δαιδαν σε. Pro σεαυ-

τον των LXX. hodiernus textus Hebri habet pro quo quo etiam alius interpres Graetus v . legit, δειξον μοι σεαυτου οδον. Cum LXX. autem non solum Philo li. cc. sed etiam Clemens Alex. p. 382. et Hexaptaris τ- ό editio legunt: εMφανισον μοι σεαυ- σον. Ipsos igitur Alexandrinos interpretes altero quoque loco vers I8. cum muti edit. εαῖανισον μοι σεαυτον legisse, lectionemque C, phitetvir, Aldbnae et Grabianae editionum, o Dξον μοι σεαυτου δοξαν, ex alio interprete interpolatam sitisse existimo. Lectio Philonis γνωτιυς ιδω σε, vocem ἱνα omittens, eo potius attentionem incretur, cum Romani των ό

editores alios quoque libros eandem lectionem exhibere testati sint.

Cap. I, v. 13. Philo Lib. III. Allegor. p. 87. eum LXX. legit τα εγκοιλια, ubi vero Compl. edit. habet

χην quarto et ultimo loco post την ακριδα ponit pro

102쪽

xEUITICUS. cAp. XI. v. 42. CA P. XVI. v. 18. 9 v. 42. Philo. Lib. III. Allegor. p. 87. cum LXX. priori loco legit πας contra Compl. e- dit. quae utroque loco habet παν πορουο αενον. Posteriori vero loco et aera παν πορευομενον editionis et ac Στας πορευομενος reliquarum penitus Omittit; quod tamen mihi ex circumscriptione ortum fuisse videtur, quemadmodum paulo post verba εν πα- σι τως ερπετοις κ. τ. λ. negligenter praetermisit, quae

tamen ipse Lib. de migratione Abrah. p. 397. ita exhibet: επι LXX.ενὶ πατι τοις ὲρ τετρις τοις επι LXX., cum Hebr. convenienter: τοις ερπουσιν - της γης, ου φαγρα γε LXX. ου φαγεΘε αυτο), οτι βλιλυγMατα- LXX. editt. Eom. Ali Grab. οτι βδελυγμα κυιν ετι. et Compl. ρτι βδελυγμ α τουτο Hebraica cin yput 'P, si vocem ypia, quod etiam pronomen QI suadere videtur, sensu collectivo sumseris, lectionem Milonis, οτι βδελυγμ αυτα ετι, compro bant ; unde et vox υμιν in Hexaplaribus των ό codd.

Obelo notata reperitur. - Pag. 87. pro επι τεσσαρα, cum Compl. et Alii editt. habet εμι τεσσαρων. - Sed l. c. p. 39T. ut Videtur, vitiose ά . . . et P. 87. os . . pro ο πολυπληδει ποτιν legit.

Cap. XVI, v. I8. Philo Lib. II. Allegor. p. Io96. τραγους habet, pr--των LXX, qui etiam ipsi Hebr. '' xvi promiscue vertere solent π). Numeri

103쪽

Ioo EXERCITATIO PRIOR. CAP. v. v. a. 28.

Numeri.

Cap. U. v. a. Lib. III. Allegor. p. 62. pro εκ της παρεριβολης, pro quo solum MS. Alex. εκ της in γαγγης habet, mila legit εκ της 'αγιας φυχης. Quae lectio, si salsa foret, potius e συναγωγης, quam παρεμβολὰς oriri potuisse videtur. Sed in Phi. lone retinenda est, et pro allegorica interpretation. lectionis των ό sive συναγωγηc, sive παρεμβολης habenda. Noster enim inst. p. 68. ad Exod. IX, 29.eταν, inquit, εξεψω την πολιν , την id υχην. πολις γαρ εςι κ rη του νομιους διδουσα rara Franei p. 78. ad Exod. XXXV, 3O. . . . παντ- των της σκηνης, -τπι των της εργων. et denique etiam p. 89. ad Deut. XXIII, Ia. παρε Τολην καλων

tem η παλεμ βολη, quae in deserto civitas populi Ista erat, ex pluribus σκηνως coni labat, facile patet, quomodo h. l. vel την παρεμβολην, vel την συνα- ογην per την αγιαν ψυχην explicare potuerit Philo. vers 28. Textum Philonis l. c. p. 88. vitio Libra- Tiorum depravatum , tenuique των ό conformandum existimo. Philo ita: . . . nu καΘαρα κ ψωος Tota εκ σπερμα - εις σπερμα. LXX. vero ita: κοα καΘαρα η. χ- α ά εςM, κα εκ r ρματιεισπερ usi. Secundum Philonem haec omnia ad apodosin pertinent ; secundum LXX. vero verba aeo

ea η ad protasia. Atqui ipsum quoque Philonem non, solum

104쪽

NvΜERI CAP. XII, Iz. C. XXI, 6. 7. solum verba κ κα-ρα η in LXX. legisse, eaque ad protasin retulisse, sed etiam hodiernam lectionem -- σπερματιει σπιρμα in suo των ό exemplari habuistse, e proxime sequenti contexu, quam hic proponam, eerto patere videtur: e , inquit, 'o παθους μηρει Θη, καΘ αοευση δε LXX. κχαι ψωα η προe

Cap. XII, v. II. Philo Lib. I. Allegor. p. 34. cum LXX. legit γενητα contra solum MS. Alex. quod γε- νοιτο habet. - Cum Compl. των ό editione ιός habet pro ευσει reliquarum ante ισον Θαναπεν; sed contra omnes των ό editt. etiam ante εκτρωμα. - Nullum pronomen αυτης exhibet post , quod tamen Grabius contra omndis τοὐν ο editt. ad normam textus Hebr. cum supplevit. - Philo κατεΘιη legit pro κα Θιρι. Cap. XXI, v. 6. Philo Lib. II. Allegor. p. IIoI. απεΘ νησκε pro απατυε. vers. 7. Philo cum Rom. Compi et Grab. των ό editt. hoc dictum ita exhibet: οτι ημαξτηκα αεν LXX ημαρτομεν , τι κατελαλησαμιεν ... ευξα Ην. Sola vero Aldina τεων o edit. e qua interpolata hoc loco videtur Aniselodamesis editio, fio. I 6S3. ad litteram secum dum Romamam expressa sic legit: ημαρτηκα κεν οτι M τελαληπαμεν ... priori οτι, quod neque in Hebraeis

invenitur, omisse. Alia adhuc varia lectio e proximo . . . G 3 sequenti

105쪽

IOa EXERCIT. PRIOR CAP. XXI. v. 7.

sequenti contextu Philonis desumi posse videtur; dicit

Quasi sensus verborum Israetitarum ad Mosten hic foret: Quia legem Divinam transgressi suimus, perversitati cordis nostrae nos tradidit, atque gravissimam illam poenam nobis imisit Deus, ut liuite et stolide contra Mosen, ipsius.Dei ad nos legatum, quin etiam contra ipsum summum Numen loqueremur. Constare quidem poterat hic sensus cum aliis dictis si blicis sy); in hoc vero dicto nullum omnino imcum habere videtur: Primum enim peccatum, quod post egressum ex Aegypto ab Israelitis commissum memorat lcriptura, ipia fuit murmuratio contra x sen et Deum a). Potius igitur rem nobis ita conciripere lubet: Philo in LXX. legit οτι ἡμαρτομεν, οτικατελα ταμεν. Postea vero more, sibi haud insolito a , ut eo facilius ad explicationem allegoricam

y Exod. VII, 3. coli. C. Vu s. Ies VI, 9 oll. Math. Xul. 4. Rom. IX, I 8. Xi, 8 cm Exod. XIV. Io. sci' XVI, 2. q. XVII, 2. R. ca v. e. Lib. II. Allegor. p. o. ad Gen. II, 19. ubi pro τι, tia τι legere vellet, ut sententiam allegoricam e ver. bis Bibliorum eo secilius elicere posset. Huc etiam referri posse videtur locus Philonis Lib. ἐε Abrab. p. 373. ubi: διε, in.

σμοι Si LXX. et Bibl. Hebr. ad Gen. XIX, 2 eoaserre velia, Philrnem non solum ipsum Hebr. textum non

106쪽

NvΜERr C Ap. XXI. v. 8. Io 3 viam sibi sterneret, ρτι ante γαπελαλησαμεν praetermisit, quasi in Biliis Graecis omnino non legisset, cuin tamen ipse in dicto, paulo supra exicripto, utrumque οτι exhibeat. Si igitur textum τον ό, οτι

pro vero habueris, duplici modo verba haec explicare poteris: vel: quia peccavimus, quia locuti sumus . . . igitur ora o Moses . . . ita ut in Hebraitis suppleatur 2 ante uNUm, vel : peccavimus, locuti sumus . . . Ora igitur . . . ut redundet utrumqueo τι, ut et Hebr. 'et ab initio sermonis b).vors. 8. Philo l. c. p. IIoI. cum LXX. legit ποιησον σεαυτcia οφιν post quae Compi edit. et Itala Sabat. χαλκουν supplent. - Philo cum LXX. εἴτι σημειου, pro quo

μιμου legit. - Philo p. IIoa. ον αν ουν δακη ρφις, πως ὀ ἄ- αυτον ton rara, quae pro circumscriptione

verbo legisse, sed etiam sensum Bibliorum Graecorum sententiae suae allegoricae studio adaptare voluisse, certo patebit. Nunquam vero, nid in gircumscriptione et explicatione dicti Biblici Nilonem in ejusmodi fraude deprehendimus. In ipsius dicti allegatione nimis religiosus ivit . quam qui aliquid fraudulen ter immutare aulus sit. F cf. Bibl. Hebr. eo LXX. ad Exod. IV. I. vhi LXX. pro ipsorum ιτι ante nn 'P legisse videntur, quod certe I Res. I, 13. in verbis . . . ne ira 'd otiatur. ce ce Hexapta Monisaac. ad h. l.

107쪽

Io4 ETER cIT. PRIOR. CAP. XXI. v. 27. 28.

verborum των LXX, πας ὁ δεδηγμενος ιδων αυτ ποσετιu, habenda videntur: verba enim praecede tia editionis Rom. et MSti Alex. εται, εαν δακnoφις ανΘρωπον, pro quibus Aldina edit. legit, εαν δα-κη ρ ωφις ανξτριχ πον, interpolata videntur e verbis sequentis versus 9. Oταν δακνεν οφις ανθ ρωπον; omittit saltem ista verba in versu 8. ipsa Comm. των oediistio, quae verum, ut mihi videtur, Alexandrinorum textum ita eXhibet: . . . σημειου, καs πας ό δεδηγμενος . cum Itala Sabat. . . . Signor et Omnis momybs, ridens illum, viυet, et cum ipso quoque textu Hiar. 'm' 'nN INNi 'Divari ,2 mm m Ss com

. v. ar. Philo Lib. LII. Allegor. p. Ioa. pro διατκτο των LXX, quod cum Bala Sahat. et textu Hebri convenit, forsan ex circumscriptione τοτε γαρ legit. - Cum LXX. habet ελ.Θετε contra solum MS. Alex. quod ελ. τε legit, et 'Eσεβων contra solam edit. Aldinam, quae ασεβων habet. εv. 28. Philo I c. p. Icia. 'Io3. cum LXX. κη ante φλοξ omittit, quod in sola edit. Alae exstat. - Pag. Io3. legit, καs κατεπαυσε τηλας Αρνον, quod vero eum LXX, praeter Aldin. editionem, quae κατεφωγε habet, se qua etiam hoc loco interpolata videtur Amselod. των ό editio, a Romana alias desumta non κατεπαυσε, neque κατεφαγε, sed χαψε se legerit, ex sequenti contextu patet: χωτεθιει, inquit, κα

108쪽

V. 3O. Philo l. c. p. Iog. et Lib. de meras. Abrahami p. 4o3. cum sesa Aldi Ia των o edit. ante J υνα κες omittit, ἀι et post γυναικες contra solam edit. A dinam omittit, αυτ .

Demeronomium.

Cap. IV, v. 39. Philo Lib. III. Allegor. p. 63. ὁ

Θεος εν τω Ηρανω. LXX. vero , ὀ-σκ ουτος Θεος is τμ υρανω, qui sorsan Hebraicum mi per ο Θεος em verterunt, quia hoc nomen proprium erat Deo

Judaeorum; quodsi ita se habeat frustra his verbis obelus praefigitur in edit. Grabiana. Fieri etiam potuit, ut Phila veri,' ὀ Θεος σου κτος, in suo

109쪽

io6 Ex ERCIT. PRIOR. C. VI. v. I 3. C. VIII, v. 3.bus versus hujus verbis omiserit. Sed tum ex Philoneo ante Θ λος εν τω Ηρανω in LXX. inserendum foret, quod Hebraico inbNI melius responderet. - mulsetiam verba, Tram αυτου, quae Grabitis obelo notavit, exhibet. tCap. VI, v. I3. Philo l. c. p. 99. φησἹν, κ τω

Cap. VIII, v. 3. Philo l. c. p. 93. et Lib. de totam Gna . eruae gratia p. 448. cum LXX. legit, ο ουκ ηδεισαν Compl. ed. ειδεσαν) ὀι πατερες σου. G. vero Grabius, non solum contra Philonem et reliquas των ό editt. sed etiam contra ipsum MS. Alex. et Ita 1 vi Sabat. quae sic legit: quod non sciebant patres tui. ad normam textus Hebraici, N, in N, ' ONPx i, intero et uκ supplevit, ουκ ηδεις ιτυ, κ . Tantum abest, ut illa hoc loco, contra Omnes MSStoruin, editionum et versionum των ό auctorita. tes , suppleri vellem, ut potius loco parallelo Roma nam, Compl. et Aia. των ό editiones interpolatas sere crediderim: Illa nempe insta v. I 6. sic legunt: ὀ ουκηδcti: Compl. συ, - ουκ ηδεισαν scimpl. ριδεσαν in ὀι πατερες σου. Philo autem Lib. IV. AElegor. p. Hoa. cum ipso textu Hebr. et Alex. των LXX.M4. etiam hoc loco v. 16. kSit. ο ουκ ἀεισαν οι Στα. τε

t ' . Dissitir Coos e

110쪽

v v TER. C A P. XVI. v. 2I. C. XIX. v. IT. Iorτερες σου. Ex his igitur verosimile videtur, jsos A lexandrinos interpretes et v. 3. et v. I6. in Hebraeis legisse, TireQN Porim N, num, eaque transtulisse, o ουκ ηδεισαν θι πατερος σου. Cap. XVI, v. 2I. Editt. Philomis ante Mani Lib. I. Allegor. p. 48. pro σεαυτω των LXX, εαυτω imgunt; Mangens vero e MS. Med. Philonis σεαυτω reas lituit. - Editt. Philonis , παρα τω Θυσιατηριω κυ- ριφ Θεω σου. Mangelu vero, lectore non monito, correxit το Θυσιας ηριον κυριου του Θεκ σου, ut habent Ompl. et Hlae των ό editt.; In Rom. vero edit. et MS. Alex. omittitur κυριου, licet in Hebr. si Tn,M rio. Philo eum LXX. legit ου ποιησεις σεαυτω, pro quo tamen Grabius, ad normam Hebraici 'UM, subni tuit ὀ πονσεις σεαυτω. lCap. XIX, v. I . Philo Lib. III. Allegor. p. 73. hoedielium circumscribendo sic affert: MMυων εν ετεροις ακωθομ του δυο . . . LXX. vero legunt κα3 τησομο α όι δυο. Hinc sorte Tnrnetas in margine Philo, ius lectionem εικως τηνω pro, ακκ aia, posuit. Cum vero Cet mngetis ad hunc locum nullam attualerit lectionis diverstatem, lectio ακωτηνα in Phil ne retinenda videtur; praecipue, cum neque sola au.ctoritate textus hodierni των ό PMi 1 ι emendare,