Specimen exercitationum criticarum in versionem 70. interpretum ex Philone. Auctore Claudio Frees Horneman

81쪽

78 EXERCITATIO PRIOR. CAP. XVIII. v I

lectionem των ό εν εαυτη confirmant; ita ut nelni. ni ex Philone oriri debeat suspicio, interpretes Ale. xandrinos verba Hebr. Inpn Gen. XVIII, II. et in a Gen. XVII, IT. utroque loco per eandem vocem τη δακνοι explicasse; Quod tamen ἔta fieri potuisse ostendunt Syri Arabisque interpretationes: ille enim utroque loco per hic per orata reddunt. v. II. Philo Lib. III. Allegor. p. 66. cum LXX. μη κρυ mi; EOm. vero ut GP L editt. ο κη κρυ νω legunt. - Ηγω ante απο αβ αρ α in sola Commedit. omissum est. - Porro Philo hoc quidem loco eum Omnibus των O editt. του παειδός μου, sed, quod notatu dignissimum est, Lib. de verbis: Resipuit Noe. p. 28I. hoc dictum ita exhibet: φιλον γαρ το σμφον Θεω μαλλον η δουλον, παρ' ὀ σαφως επιAβρααμ. φαγκε et, μη Γπικαλυψω εγω απο Aβρααμιτου φιλου μου . . . Philonem igitur in LXX. του φιλου pro hodierno του πρυδες legisse, manifestum est. Atque veram esse hanc Philonis lectionem plurimae

suadent rationes: Iacobus Apostolus q de Abi m

82쪽

GENEs II. CAP. XVIII. V. IT. 79 iteratis vicibus gloriosum hoc nomen Abrahamo tri buit: is Σαφε τατα γουν, inquit η, o κυμος δια τουαβρααμ διδασκει πατριδος .... καs παν τος νιαταφρονειν .... δια τουτs κρη φιλον αυτον ονορια εν. V Et alio loco str) δια τουτο, οριεν , ηκουσεν φιλος. Et tertio denique loco verba Clementis Romani citans st):.και αβρααα, ος διαπισιν και φιHοξενιαν τιλος Θ εου, πατηρ δε του Ισωκ. προσηγορευξ η. '' Maud Arabes etiam Aobrahamus modo b λαοῦ amicuta Dei, modo . ut amicus, vocari solet. Huc denique pertinere videntur verba Origenis ν): si του δε αβρααμ i

Ioeus ille in Libro Iudith , , ubi Vulgata de Abra

hamo haec verba, quae tamen in Graeco non inveniuntur, exhibent: se Dei amicus Uectus es'. Ve-xum enim veroo, cum nullus alius exstet Bibliorum locus, ubi nomen illuu, φιλος του Θεου, Abrahamo tribui-

83쪽

go EXERCITATIO PRIOR. C A P. XVIII. v. II.

tribuitur, suspicio sorsan haud immerito oriri poterat, in hodierno textu Hesraim Gen. XVIII, II. intery N et 'NvN excidisse vocem 'nim, quae ob λmilitudinem cum tribus ultimis litteris vocis praec dentis diri N a librario minus attento facile omitti potuit. Quod vero Hebr. Nam του φιλου μω vertere potuerint Alexandrini interpretes, ex convenientia vocum Galae et Syri quae amicum signific4nt, imo etiam ex ipsa radice Hebr. cim, quae Ps XVIII, a. et Prov. XXVIII, perinde ac Ares. v et notionem amandi habet, et ab ipsis LXX. ll. cc. per αγ- αν translata est, satis constare videtur y . Cum tamen Omnes, praeter Syriatam, quae cum hodiernis τοις ό l . ira, , - o habet sa), versiones Bibliorum antiquae, et ipse quoque .

cy Hanc quoque vocem Iob. XXIV. m. per amicum redis dere voluit R. Levi Gersonides, non dissentientibus Drusis et ipso Schiatrem in Commentar. ad h. L Ibi p. 676. Etiam Amos. I, II. haec vocis significatio omnium aptissima viis detur. α Uerba illa, του-- , in hodiernum uam textum ex alia versione Graeca irrepsisse sere crediderim ; Syrum. in vertentem, decepit, ni fallor, ambiguitat vocis interpolatae qua non pro puero solum, sed etiam pro serio uti solent Graeci. Auctor vero versionis Graecae puerviae sorte intellexit, quatri vel sionem vocis cim proritas damnare haud ausim, cum pro puella posita esse videatur haec vox

84쪽

GENEII s. C. XXI, Ia. XXII, 26. XXIV, 63. si

quoque texitas Hebraico - Samaritanus, cum hodierno textu Hebr. in eo conveniant, ut nullum Omnino co gnomen Abriamno hoc loco tribuant, nil certi l a- tuere de Hebraicu ausim. . Cap. XXI, v. ia. Philo Lib. III. Allegor. p. Io 6. παντα αν οσα ειποι. LXX. vero Cum textu H r. παροα οσα αν MS. Alex εαν) ωτη σοι. - Solum denique M8. Alex. inter εσω et εναντιον σου vocem ρημα supplet, quas in Hebraico fuisset post in i , quod, si exsaret, haud incommodum sensum praeberet cum vero desideretur, pro interpolatione habendum videtur ρηαα, et vel Omnino delendum, vel obelo saltem notandum. Cap. XXII, v. 16. Philo Lib. est. p. 98. pro am κεν, ἐνεκειν habet et p. 99. ενεκα. - Uerba δί εαε, quae supra v. Ia. Hebrasto respondent, lioc loco in ipso textu Hebr. , ut et in tali των ό edit. omis. sa, Philo cum reliquis των ό editt. exhibet.

Cap. XXIV, v. 63. Etiamsi Philo Lib. t t. p. 63.

eligere suadent; unica enim, quae ex illa Philonis et των LXX. lectione elici posse videtur , sentent; a haec foret, quod Hebraica aris nuci, de occidentali pia

85쪽

8a EXERCIT. PRIOR. CAP. XXIV. v 63. ga agri, in quem egressus erat Iacobus, intellexerint Alexandrini Q. Cum autem vox Graeca δειλη non de plaga aliqua terrae, sed potius, ut alio loco apud ipsos Alexandrinos interpp. δειλινον pro Hebri

divini rem, b) et ipsum hoc hin alias saepe se

pro vespertino tempore diei usurpari soleat, lectio editionis Compl. προς ια ει ν Omnino praeferenda videtur. - Verba praecedentia non ut in LXX. ex. stant, εις το πισιον, sed ut in edit. Compl. εν ταὶ πε- διω, quae cum Hebr. m nr' a conveniunt, Hierony

mus d in LXX. olim legit.

ab Graeca enim constructio προι δειλους cum πρες βορεου et πρω v Nu Homeri, et νυκτος Hemdi, per noctem intelligentis ocorsum, convenit. . . O Gen. III, 3. quem ad locum Hieronmau in quaeri Hebr. tom. III. p. 3 . haec profert : . . . o δει uvis Graeacum sermonem ad verbum transferre non possumus, pro quo in Hebraeo scriptum est ΛAPOH AIΩΜ . quod Aquila interpre

tatus est av τω-της - . . . Symachus vero, λα πιευ- ματος - ρας. . . . Porro Theodotion manifestius. ιν v. --ματι-της Alexandrinorum vero interis

pretallonem vocum n mi ri 'ab reliquis versionibus Graecis non repugnare exinde patet, quod cognatae radices Arabicaer, et , quia tervus vespertinam ventusque in eci conveniunt, ut aerem frigidiorem reddant, tam actionem. tempore tespertino susceptam, quam satum ventus significent. e vid. Troium. m. II. p. . cd l. c. p. 342. et egressus cs Isaae exerceri in e ani po ad vesperam.

86쪽

Cap. XXVII, v. i I. Philo Lib. II. Allegor. p. Io 97. verba, quae . Iacobus locutus est per dircumscriptio. nem Mosi tribuit; hine, ubi LXX. ε γω habent, in Philone legitur Ιακωβ. - Verba ὀ αδελφος μου pe- .nitus omist, et pro ε ν substituit vers. 36. In verbis των LXX. ιδου δευτερον τουτο

plurimae occurrunt lectionis varietates. Rom. et Ald.

editt. ιδω. Philo vero Lib. III. Allegor. p. 96. M S. Hlex. et edit. Compl. των ό ηδη legunt, sensu fere eodem manente se . Cum posteriori tamen leetione proxime convenire videtur Verso LM. texitial Sabat. supplantavit enim me jam bis. Sive vero ιδου, sue ηδη pro

e Liιe. XIII, l6, legitur: i v εδησεν ι ea vae ιδου δε- aaι οκ' arre; ubi manifeste ιδου synonymum του η occurrit; quemadmodum quoque illud interpres Syriacus per quod alias. v. e. locis not. R. allatis, pro ηδη ponere solet, ver terit. Similiter in 'psia LXX. Deuter. VIII, 4. legimus ιδουνδεσαρακοντα ενη; ubi etiam Syrus lax habet pro . ..

87쪽

ir14 EXERCITATIO PRIOR. CAP. XXVII. v. 36. pro vera των ο lectione assu mseris, quorum quidem posterius suadere videntur auctoritates plurimae, quaerundum omnino erit unde ortae sint hae lectiones, quae intextu hodierno Hebri lavstudi m minus sundatae videntur γ Num exinde, quod Alexandrini interpretes vocem Izri, quam certe ante rit x non legerint, forsan

paulo supra ante m in suo exemplari Hebraico habuerint' Quod, si ita se haberet, ex illo non soluin ιδου, sed etiam ηδε oriri potuisse videtur: Hebraico enim an cum cognata particula Syriata loi Graecum ηδη in respondere poterat. Obstat vero, quo minus rem ipsam Concedere possunus antiquissimi Bibli

mina textus Hebraico - Samaritani, omniumque reliquarum versionum antiquarum cum hodierno textu Ilecti . convenientia, quae non solum mn, ubi hodie exstat, ante Inu coibent, 1ed etiam ante m omnes

omittunt e). Forsan igitur, dixerit aliquis, ipsum Hebr. m per ηδη verterunt Meaandrini, quod postea in nonnullis exemplaribus vitiose in ιδου mutatum sueriti

f es. Nov. Testam. Graeci et Syri Math. III, I P. XV, 32-

O Hi quod Syrus in verbis e lin

exhihel, hoc loco neque πω ιδs neque - ηδου Graecorum, sed Hebraico ni respondere ostendunt loca, quae infra nor. h. citata inveniuntur; ubi ipsi quoque LXX. nullum . ix vel .δ. ex

hibent . et ubi semper Hebraicam ni per lor vertit Syrus Chaldaeus semper per lan.

88쪽

oENEs Is C A P. XXVII. v. 36. . S rit. At vero, licet equidem m tam per ut DG ter. VIII, 4. quam per ηδη explicare potuerint Ale. xandrini , hoc loco hanc vocem per τουτο ab illis empressam suisse suadent loca parallela, infra not. h. aD serenda. Nobis igitur vero videtur simillimum, vo-eem mn, s ipfs Alexandrinis interpretibus ortum debeat, illustrationis gratia, ut supra nonnunqualucontigisse ostendimus, inseriam fuisse; Quod si vero interpolatio fuerit, forsan ex ambigua significatione vocis m, vel ex Versone Lat. Sal. jam bis quae certe etiam hoc loco corrupta videtur, dum alio loco Λὶ Hebri m et Grael. τουτο accuratius per hac vertit, vel denique ex VulgataHieronymi, quae Hebri mr

saepe eu vel me vertit, recentiori tempore orta, eo potius in accreata των ό edit. obelo notanda videtur. - LXX. δευτερον τουτο. Compl. vero edit. vocem τουτο penitus omittit, et Philo verba δευτερον τουτο. τα τε sic Iegit. . . δευτερον. τοτε τα. . . Leetionem Philonis commendat

placidus et elegantissimus sensus, quocum consentiunt verso Bibliorum Arabita et Vulgata nova Hieronymi i), et facile etiam, minima mutatione adhibi-

c b Numer. XXII . 28. LXX. -το τριτον Vel Tereo. Vulgata σntiqua Sabati quia perevisti me textio boe. i abi Polygiora. malioni habet: Aa, is : et 'o .ccepit me bis, primo abstAlit . . . et Vulgata Hieronmir supplantavit enim me en altera cice,

a rite tulit. . a.

89쪽

86 Ex ER cITATIO PRIOR CAP. XXVII. v. 4o. ta ii) conciliari poterit textus Hebraicus. Vulgatam vero των ό lectionem δευτερον τουτο veram fuisse an. liquam interpretum Alexandrinorum explicationem verborum rei, ex aliis locis h), ubi eandem constructionem Hebraicam similiter transtulerunt, certo constat. Lectionem igitur Philonis, nisi ex

illius et LXX. interpp. lectionibus simul junctis novam

tertiam: δευτερον τουτο. του τα . . . Componere

velis, damnare cogeris. Nobis certe illa, inquam Philo, Arabs et Vulgata conspirant, lectio ob sensum, quem praebet pulcherrimum, e circumscriptione Oriri potuisse videtur. - Philo cum editt. Rom. et Compl. 'Trecare τουα habet pro πρωτοτοκεια editionis Alae et MSti Alex.; cum his vero contra illas , pro

90쪽

σου. unde colligimus, illum una cum Hieronymo l)nullum αυτου post τον 9γον legisse, et sensum textus Hebraici hoc loco minime assecutum suisse. Vult nempe, cum versione Alexandrina, Isaaeum EFavodixisset non servies fratri tuo Iacobo Philoni τη α antequam fugum se. - κοα αφορητων πων εν σεαυτω δεσποτων) a cervice tua dejeceris. Qui sensus, quominus e textu Hebraico elici queat, obstat sumuin vocis , ad Iacobum necessario referendum. Plana vero et expedita erunt omnia, si cum Viris Celi. CotaVo m , Ludov. de Dieu n) ot Majο o verbo 'm, collata radice Arab. et Λethiop. significationem volindi tribuas; tunc

'DN'x b c , v dipnid' ' n haec erit sententia: Fratri quidem tuo servies, sed non perpetuo, quamprimum enim ipse velis, vel te obstinaveris animum. que suinseris, jugum ejus e collo tuo incutere poteris. - Lib. de congressu quaerendae eruditionis gratia p. 449. initium hujus versus affert, ubi τη των LXX.

ante ι In Quaest. Hebr. p. 348. Secundum autem septu ninta, qui dixerunt: erit autem eum deposueris et solveris iugum de collo tuo, videtur pendere sententia. nec esse completa. m In Commentar. ad Jerem. II, 3I. et Hos XII. I. n In Commentar. ad Il. cc. Q in supplem. ad Ps. G. 3. coli. Tren. I. 7.