장음표시 사용
41쪽
negari iure constitutum, aut recte affirmari Praetoris tantum tuitione consistere: Quare cum necesse sit id quod de tradito fundo hic 'dicitur, exemplum esse usu sfructus non iure constituti,eam emendationem admittendam, quae causerum saltem 'distinctionem faciat, ex quibus usus fructus traditus est. . Hanc emendationem etsi neque ego admittam ; non tamen fero iis argumentis refutari,quibus refutandam sibi nonnulli duxere. Non admitto inquam, quod aiunt Neminem ita ex lecti ne vulgata concludere, modusinfractus tradit o Praetono iure constitutussit: Iino enim ita omnino concludi necesse est, de vero concludendum esse mox ostendam3 Verum iisce ratio- nibus, quibus fine ignoratis nil mirum est receptam lcctionem ad absurdum a viro Clarissimo deductam fui illa.
Non admitto etiam quod aiunt, admissa superiore emen- datione QSOMO DOCVMQVE , e re iam fuit se exemplam quoque proponi ustisfructus iure ipso constituti: Inad vero vox haec ampliativa VOMO DOCVMQVE , illud tantum , pro. 'ICorum nostroruin more, deposcebat, ut modi extraordinari,& dubitabilis exempla apponerentur, non vero ea de quibus dubitari non poterat. Tertio non admitto, quod eundem legis sensum futurum aiunt etiam sine illa correctione. Imo enim non idem sensiis futurus este,quia enim vulgata lectio in genere loquitur Tradiu, ac proinde scrupulum relinquere emendatio vero seu vox quomodocumque squae a DD. valde praegnans dicitur scrupulum eximere videtur, Ciserum videlicet iam distinis ctione indicata ex quibus standus traditus est; puta usumfruct. valere non modo si ex causa iure civili cognita tradatur, verum& si sola aequitate, M MODO CVMQVE denique. Quarto neque admitto eam obiectionem, quod illud ipsumctismodocumque exsuperioribus satis colligi possit;ex illis, inquam , parvi refert, atque idco nil hic immutandum fuisse. Verum equidem est, Regulam exinde recte confici: sed non ideo de exemplis liquebat: ideo etiam mox si1blica IC.Proinde tradisus,dec. Quae verba,sunt a Regula generali ad exem pia progredientis.
42쪽
'Quinto non admitto, quod dicunt nihil ablurditire, etsi dicamus, ICtum exemplum dare voluisse ususfructus iure c6stituti: Non inquam,id admitto:quia enim tralatilius I Corum mos renititur: qui post Regulam extensivam seu progressi vana ab una eaque indubitata specie ad aliam dubitabilem, eius tantum speciei, exempla proponere adsolent ad quam progressus fit, S: de qua dubitari poterat, rei vero notae nullum exemplum addunt. Sexto non admitto argumentum quod ducunt a voce sequente ITEM: nempe aiunt, quod si Iurisconsultus di xisset, traditum modocumque Ginfructum, i. ex quacunque causa, sive civili, sive Praetoria, non debuisse subiicere Deo quae vox arguat speciem sequentem praecedenti non contineri, sed dicendum fuisset, Veluti,aut simile quid: Atquin Traditum Uriomodocumque usum fructum,etiam liquentes species, ususfluctus scilicet in superficiario & vectigali fundo constituti complecti. Non , inquam, id admitto, quia Viri Clatus mi mentem & verba dissimulant, qui traditi quomodocunque usus fructus exemplum quoque apponebat ex CAV-sARvM diversitate,veluti ex causa fideicomtissi,us in specie
legis Uufr. t. or i Α- qmb.mod Uus .amiit. Quae qui dem species diversae sunt a speciebus fundi vectigalis vel superficiari , quae non Causarum diversitatem respiciunt,verum Reisubiectae discrimen spectant. Tandem neque fero haec verba Non iure confisurus urgeri, ex quibus emciunt , admissa superiore ethendatione& legem ipsam sibi contra dicturam, & emendatorem sibi ipsi non constare: Legem ipsam, quia scit ususfructus Iuris Civilis vinculo non subnixus , non sit momodocumque eo titutus. Conintrarium enim omnino colligi oportuit: Quomodocumque constitutus usus fructus est: Elgo Iuris Civilis vinculo subnixus non est. Multo minus sibi contradicit emendator,quia ejusdem fuit dicere,agi hic de uifructu iure non constitiuo: Iare,i iure civili : & eiusdem dicere, agi de eo qui quomodocumque constitutus est, i. vel iure Praetorio.
Interim etiam iniuriam eidem viro C L. Dei unt,cum inconstantiae eum arguere sustinent circa vocem Luoque, quasi de eam ipse primum eodem loco probaverit mox improbet.
43쪽
Ex hypothesi quippe tantum receptae lectionis initio concludebat; Et articulus inquit, πιο E M retineatur,eandem caldubiosuadet inter erationem. N ulla haec opinor inconstantia est, verum ex hypotlaesi argumentatio. . . Nihil igitur hactenus dicitur , quo superior emendatio refellatur ; quam unico 'veri sitimoque argumento refelli oportuit: Novae inquam , Interpretationis remedio : Non quidem eius, qua receptam lectionem nonnulli tutantur, adstita videlicet in subsidium nova constructione: Nempe verbis illis sequentibus, Non ture constitutiu, retractis ad illa superiora, Traditus quoque ustu fructuW: quasi ita lex scripta esset, Proinde traditus quoque usuinruc π non iureconsti usus tem in femd med inve*-r scis non iure constiIurus. Hanc enim co structionem rerutat , Primum intermedia vox IT EM, quae ostendit prius exemplum traditi usus fructus , iam omiano absolutum, neque ex posterioribus quicquam, ceu iam ἀώ,νοῦ ed arcessendum esse. Deinde sensus ipse absurdus fuerit, quia in de iam sequeretur, prius hoc exemplum cum posteriore idem esse: Annon a nim te hoc casu ususscue vim fundo vecti' gali vel superficie constitutus, traditus non iure constitutus est E : . Quid igitur 3 Nihil hic aut immutandum, aut in. αυιν, arcessendum veniebat,eo ipso scilicet, quod fructus Tl aditus erat,& non iure constitutus erat siue quia, ut volunt nonnulli. ususfructus earum rerum numero esset quae mancipi sunt, ac proinde traditione non iure constituebatur, verum mancipa tione seu nexus traditione, vel in iure cessione. Mancipasio,
inquit Vlpianus in fragm. tir. I9. propria decies alienati is eis rerum mancipi: raditio proprie est alienatio rerum nec mancipi. Iniare cedi res etiam incorporalespossunt,ueluti Uinfructus, dcc. Et ex Gaio Boetius lib. 3.in Topica Ciceronis, Abalienario, inquit, maἡcipi,avi nexus tradiIione aut in im e cessioneper ritur: Nam pura traditione abalienatio rei mancipi non explicatur. . Sive quia quod certissimum est in incorporales res traditionem non recipiebant; quod praeter expretam textum te saὐ uislsi etiam ex Institutionibus nostris distere est, glertraditionem. .lo. distae rex.divis ubi Theophilius quoque,'α-
44쪽
. Lex uti ruis infine pro v fructus pet. υ
traditionem non iure Constitutus erat. Quod ipstim rursum idem Vlpianus ostendit d. i. g 7 Τ desuperficieb: ma iem, inquit etiam in rem actu desuperficie dabitur, petitori quoque iis siue ciem dari, o quasi usi ructum sue usum quendam eius esese, or constituiposse perutiles aritiones credendum eis. Sedes tradi possiniosilendum est,at s berari or donara possit. Quem etiam locum Interpretes Vulgo minus intellexcrunt, divulsis ibi perperam paragraphis: Id enim eo loco vult Vlpianus , etsi ipso iure superficiarius usu inructum constituere non possit, ac multo minus per traditionem: attamen quasi usum fructum, per utiles actiones , & sic tuitione Praetoris, Constitui, imo de tradi posse. Ita igitur concludendum,in ipsa & ntula Traditione usiis- fructus vitium iu iste, eo quod traditio non est i modus legitiis
mus Iure civili usu sfructus Constituendi, qui tamen constitutus tuitione Praetoris consistebat. 'V dei in t iam novae constructionis Auctores, quaenam e iii periori biis interpretatio sua sponte fluat, verbis legis adstricta, ae nullatenus detorta aut
petatur. CX libro 17. ad Edictum.
V a s T i o est, de Commodo possessionis in iudicio inter fundi pi optietatem seu dominium sibi vindicantem, Meiusdem fundi usum fructum sibi asserentem. Neque tamen quaestio luris , sed de sen tentia tantum verborum Vlpiani: Nam de iure ipso ne quaestio quidem est. Ait initio legis Vlpianus, Vero domino fundi competere negatoriam actuin nem adυersus esi qui iin utenri fruendi sibi vinitat. Haec quidem de vero domino clara sunt & perspicua. At non item perspicua nonnullis videntur qnae stat de non vero domino
45쪽
si iciutur: Rodsi forte qui am dominin proprietatis nosit, qua-vis fructuariin ius utendi non habet, vincet tamen iure quo po essem sunt potiores, licet nullam ius habeant. Consentiunt equidem omnes iquod de Ioannes vetus Interpres vidit) speciem huiusce versiculi pertinere ad concursum seu conflictum non domini,& non veri seu fhuaris: de sic duorum nullo it ire sibi aut dominium aut ii sum fluctum vindicantium: S consentiunt omnes, in hoc conctiri ex his eum potiorem esse qui possideat.
Sed de eo tantum qi aeteritur,virum in hac Vlpiani specie, non dominus, qui scilicet proprietatem sibi falso vindicabat, posisesser fuisset, an vero is qui usum fructum sibi falso pariter vindicabat: ac proinde, uter dicatur in hac specie vincere eo iure quo possessore sunt potiores,licet nullum ius habeant. Uit superiore aetate Clariss1 mus putabat, in hac specie non dominum possessorem fuisse, & ideo vocem frucuaritis expun- gebat: Quem & ex mer& CL. Antoni j Fabri nota re- prehendi iure video: sed neque veris rationibus , neque caula erroris detecta.
loco agi de Ncgatoria actione dominium sibi vindicantis conistra fructuarium,quod disertis ipsemet verbis profitetur.
Neque nexus aut series legis eam emendationem ulla ratione, quantum equidem ego perspicere possum, refutat. Neque etiam video, quomodo ea voce sublata
Iocus obscurus futurus sit, qhrasi iam colligi non possit contra quem vinceret is qui proprietatis dominus non est. Id enim tum ex superioribus proxime connexis liquido apparet, ii mul& ex tota legis serie, ubi agitur de actione inter proprietarium& fructuariu : quo sanc posito, positaq; simul persona eius qui vincere dicitur,sanc ponitur necessario Se is qui vincitur: Nisi putet quis iam rem tuter alios iudicatam aliis praeiudicare. Et quς si,no iidem illi qui hoc urgent,in interpretatione legis S 7.rmandati. de qua longe Murdius adverserium ali- , quem subintelligi volunt Imo non iidem illi in interpretatione 66. g.pen sis legatis a. . de quai cap. I9.ὶ longe absurdius causas alias ab Exprestis sit bintelligi pariter vo
46쪽
sed,inquiunt, res erit clarior, ii inquiratur in rationem dubitandi de decidendi. Imo neque laaec ratio emendationem supςriorem ullo modo conficit : Eadem quippe semper ratio dubitandi& decidendi futura est , etsi eum qui proprietatem falso sibi vindicat, adversus usum fructum falso sibi vindicantem possessorem feceris. Sane enim Sc luc, etsi neuter vincere debere videatur,quia uterque iure destituitur squarta dira is est) attameta non dominus potior erit, quia squae ratio deridendi est 2 etsi proprietatem sibi falso vindicet, tamen vincit eis iure,quo pὁlle res sunt potiores,licet nullum ius habeant. Aliis igitur & verioribus rationibus superior eme*dati refellenda erat: duplici nempe Emendatoris errore notato quorum prior est, quod cum ipsemet videret non de exceptione. sed de actione negativa scit. seu negatoria hic agi, ubi-derte huius ipsius legis princi vers quanquam enim exprimitu non attendetit, eo ipso non dominum possessorem non fuisse: Nam sane ei qui possidet non est actio prodita, per quam neget rem alterius esse,ut est in VeXato g. 2,UIU.dearitionib: seu . ut'Vlpiarius loquitur l. actio nunquam orro poste ri datur, quippe sufficit ei quod possideat. Deniaque nemo in possessione constitutus agit, sed agentem excer ptione repellit. Secundus error in eo est, quod ad connexa verba ius urendi non advertit; quamvis inquit lex, fructu rius ras utendi non habeat: quq manifestissime vocem requirunt, contra superiorem emendationem refutant, qua iam haec verba ad proprietarium referrentur. Atqui non proprietatem sibi vim dieans ius utendi sibi vindicat, sed fructuarius. Causa tandem erroris haec Vir Clarissimo fuit, quod vocem mincis ad remotiora illa , ubi de non domino proprietatis agitur, referenda putaVir,cum ad proxima de fructuario ius u- tendi non habente omnino spectarent.
47쪽
VLPI ANI Lex, Plenum Ia.M praeter I de usis Os habitatione. ex lib. II. ad Sabinum.
VAEs Tio est, detisu FOLIORUM: Vrrum vidcl.eum ad usuarium pertinere Nerva IC ab aliis I Cis hac parate diversus, olim negaverit. In d. equidem i. rei e tur, Nervam id usuario negasse: NE E FOLIis, inquit, NEC OLEo, nec frumento neque frugibin uiseram : Et ilico ab Ulpiano subjicitur: Sed Sabinusis Cassius o Labeo se Proculos Hoc amplius num ex his quae infundo nascuntur, quod ad V IC T v Msiar s v I s sussciat si plurum, se ex his quae Nerva negavit: μ. ' . bentius tram cum CONVIVIs se hos tibi posse uti s Ibsententia mihi vera videtur. De Foliis istis,uti dixi, magna est quaeiamo,sic ut multa folia librorum impleverint,cuin ab upa parte mirum, seqbeiiliaritis ratio excogitari posse videatui, cur Nerva foliorum istorum usum usuario denegaverit': quae ge- 'neraliter accepta caduca ferme ventique ludibria sunt: Ab altera parte, cum insolens Videatur foliorum istorum cum oleo,fiumento & frugibus societas seu coniunctio. Quare variae admodum & dissentientes inter Iuris Interpretes enatae sunt sententiae, quibus videt lianc lectionem detenderent. Quibus in commune id propositum est omnibus, ut hic appellationem, ves ad certum foliorum genus vel ad certum foliorum usum restringant, quas postea alis ple- rasque omnes subsistere posse affirmarunt, omnes senea alba m
Accursius, & post eum alij eo confugiebant, ut de foliis id
acciperent, quatenus videt his rustici utuntur, ac nominatim braberno tempore alendo pereri velligandis vineis Addit Accuriasius & ea folia, unde fit tinctura cerdonum, qua scit. coria timgunti Adde si lubet solia vel frondes, substernendo, cale- factioni, stercorati'ni,dc cineribus faciendiss Hanc Interpretationem qui excepetunt nonnulli hanc rationem reddunt;
48쪽
L. Plenum I a. praeter. I. de o s habit.
cur inquam, Nervam solioru nothorum usum usuario negasse putent: Nempe, quia haec folia ad opera rustica & ad pecorum pastum pertineant, non ad usum fundi. Verum,quicquid tandem moliantur illi, generalis primum foliorum appellatio,& indefinita horum usus a Nerva denegatio, hanc interpretationem omnino respuit: Quae sane si vera sorer, non indistincte foliorum usum Nerva usuario denegasset, sed hoc aut illo fine hact enus, seu horum aut illorum soliorum. Se-Cundo, quod maximi momenti argumentum M palmarium hic est,hanc interpretationem respuit frumentis frugum focietassu coniunmo , cum quibus quid quaeso commune habent folia ' Ecquis enim unquam fando audivit: folia inter fructus censeri seu refcrri posse, quod tamen etiam confidenter scribere nonnulli audent, multo minus istis quae sequuntur sociari,oleo,frumento, frugibus' Sed cumprimis sequentia illa renitu tur, ad victu bi,siissociat item illa,etiam cam convivis o bosuibm posse uti. Inde enim apparet. hic agi non de capito, ficu pabulo, vel stramento animalis, sed de victu hominis ipsius de suorum & convivarum & hospitum: Uictus,opinor,ca comprehendit,quq esui potui que hominis, tum& ea quae cultui corporis sunt, tandem quibus tuendi curandive corporis nostri gratia utimur l. 3. - . 2 4 g ult de nyl. diariis. de alimentis leg: Suorum item appellatione non pecora sed familia venit. Tandem si haec interpretatio admittitur, contrarium fibi ex parte Nervam facias: proxime enim framenIorum concessit: Atqui ramentorum
pellatio complectitur ea ipsa,quefoliorum appellatione hic ex parte intelligi autumant: nempe ea omnia quae pecori substernuntur : ut fidem faciunt rei rusticae scriptores, Varro,
Alij de sol is hunc locum accipiebant, unde unguentum fomliarum confici solebat: Qv m sententiam etiam Auctorem meum, iro more S instituto suo,iuvandis Lectoribus de studiosis, retulisse, at non & ilicis probasse, video. Nemo equidem reprehendere possit; quod de foliato illi monent, verum haec interpretatio hic admittenda non est ι Nam folia folia
tum intelligi iussilens est: Et hoc ipsim foliatum quid hua
49쪽
faciat, ubi de Hictibus ut modo Liixi agitur, & quidem ad victum hominis,& suorum, convivarum item&hospitum,pertinentibus: nativis item non factitiis, quae fundus ipse scit. edu- .cit, quaeque in fundo nastunIur, ut luc expresse dicitur, solaque excussione aut exprcssione seu detectione egent: cuiuia modi sunt oleum, frumen tum, frugesmon vel o de iis quae perditae Romanorum luxuriae ingenium in potum olim addidit, teste Plinio lib. II c IJ. Alij, quod ab Aueyore meo pariter notatum reperio,videntes per folia unguentum foliatum hic accipi minus recte posse, folia iam ipsa Barbarica, indica, unde tamen inter cςtera unguentum illud conficiebatur, per filia interpretantur: Nullis tamen vel paucis adductis auctoritatibus, quas hic plerasque supplere animus est. Nempe verum est folia, . ,.α, de hoc foliorum genere proprie diciquita Barbaricorum, quibus Arabia dives erat, & unde malobathrum conficiebatur, Myrrhinu, Moenanthinum unguentum: Id enim infinitis auctoritatibus comprobatur, non modo se u- depublican es vecti.
Athenaei lib. I De. Iri. 689. verum de Apicij, non uno loco tib. r. e. a. 2. vindiciant,in carmine de inedicina: - - - Iudaicis fragrant bene condita capsis Thus,costum, FOLIV M, mrrham,oracen, ocomagma.
mereni: Claudiani, lib. I. in Eutropium: Te grandibus India gemmis,
Te FOLIis Arabes ditant te vellere Seres.
Auctoris Carminis de Phoenice: Misto balsama cum F OLIO
Vetus quoque Scholiastes Iuvenalis ad illud Moechis foliata parantur: Unguenta, inquit, FOLIIs plena vel aliis aromatibus. Vt omittam iam, erant vel . . . - παῖα Galeno, Comici Interprete, de Hesychio. Haec sane omnia nemo reprehendere possit. Verum huc ea necquicquam faciunt: id enim huc sectantselia ista,cum hic agatur de iis quae oleo. frumento, frugibus cognata sunt, dc in summam, quae ad vi- , ctum hominis de suorum, convivarum item de hospitum,pertinent,
50쪽
tinent: quo utique haec folia non pertinent Quarta eorum sententia est,qui de foliis id accipiunt nia. κλὰ viridibus,quibus excussis,& si arbores spolientur,aestu eas
arescere &mori contingat:quorum usum ideo Nerva usuario - denegaverit, ut ita detrimentum arborum impediret. Uerum, Primo rationem,aut testimonium vel unicum proferant
illi mihi, quo probetur, de hisce foliis proprie folia praedicari
diesque: cum generaliter hic dicatu olias: ut proinde suaves sint qui hunc locum ad id foliorum genus restringunti Secundo ,& vel maxime, si haec interpretatio vera foret, tum - hanc Nervae sententiam Sabinus, Cassius, Labeo,Proculus omni I Merum contentione tueri debuissent: non autem communi consensu ea damnare: Quandoquidem neque fluctuario huiuscemodi foliorum usus tribuendus est et, siquidem eo concessio, ususfructus salva rei substantia stare non posset. Viderint igitur iam, qui hanc interpretationem vix impugnari posse Munt,tippula Certe leviorem. - γ- Hactenus interpretationes quatuor receptae lectioni tuemdae, seu quae vocem istam fossis tueri satagunt: Sequuntur emendationes. Prior est eorum, qui oleis hic reponendum Iutabant: Quam quidem emendationem alij iure repreis endunt, non rite tamen iustisve rationibus. Nempe ajunt, de fluctibus hic sermonem essς, non de arboribus: atquin oleam esse alborem,olimam fructum. Sero vero natos in orbe , homines, qui nos haec arcana docerent: Consulantur enim vesrei rusticae Scriptores,&oleas passim etiam de fructu &scetuat boris ii surpari reperies: imo nunquam ferme aliter. Aliis igitur rationibus haec emendatio profliganda veniebat,& vero his tribus. Primum argumentum sumo a Connexis,qum scilicet in hac quaestione, oleae cum oleo, frumento, Mfrugibus non recte hac in re socientur, quia haec omnia in annum S apothecas seu horrea conduntur, ad victum hominis& suorum,& in quibus Nerva usiatio usum denegabat,quod videlicet in fructu magis consisterent. Secundo quis negare potuerit usuario aliquid de oleis decerpere ' Imo, quod validissimum est, ipsum Nervam hac parte sibi dissidentem facias, qui paulo ante usum pomorum usuario tribuebat,Sab ,-