장음표시 사용
201쪽
s M. Is expectanda crisis est nana ex secunda administratione perspicua utilitas apparebit omni bris porro post frictionem, quae calidae quod satis sit, dandusia est .siq; tempora remissionis adsint, post turbationem quani auxilium hoc attulit, S post sedationem concussionis alendus aeger est . at in quibus nihil quicquana remittitur, eos persectas remissiones expectando nutrimus, in
me iij ten poribus argum potum dantes Sir sertim ijs , quos siccitas male habet alimenta uero liquida calida danda sint Si hyems sit, ea quae ad curationena pertinent, in loco calidiore fiant oleos aphronitrum
misceatur , tam decima pars in datur in secundis uero frictionibus, si non laxentur, uiresci corporis ualid sint, pulsus in propria magnitudine permaneant, nec ulla turbatae respirationis nota videatur, si ictione reseci os insidere oportet, atque persundi ut inde laxandis corporibus, simile quippiam iis que per sudores hiant, post crisin perficiatur atque utilitates magis
uarie extent nam uel manent in eodem statu, ut ante
dixi, adiuti ad morbum discutiendum vel lupi in alierius generis Ormas transeunt: uel intermissiones capiunt, vel fiunt uehetalentiores, eodem die cessant. s,pe etiam tuta si perseuerantia inferunt, post quas laboriosus frictionum modus cauendus est sed initimis frictionibus manenduin cum non procul sinis conspiciatur . si uero intendas manu una iniecit Onein, neque serant, ulcerasq; sensium tactus inuehat, frictione desistendum . si uero fricando multum circa e calorem sentiant, idq; semper,&maiore iisdem malo affciantur, adiit uero etiam aliquod sinapio macim liacidum tunc tali quoque auxilio abstinendum est cum eis
immensum calorem asteramus: ut caetera adhiberi queant , tempora remissionis expectabimus . si uero adhibita frictione in diuturni. intermittentibus ebribus accidat, ut continua&uehemens febris subsequatur, moueri turbari non debemus, quasi res male cedat quandoquidem inde statim aeger recreabitur.
lam uero frictionem quoque ostendae febris causa
202쪽
adhibere debemus ini)s, qui sebres molles, tepidas
habent, quae uel ab initio tales in eadem sorma perstiterunt, vel ex uehementibus&disiicilibus febribus decli inantes, ad has e magnitudines peruenerunt quibus uero frictiones adhibendae non sunt, discerni debent ex temporibus morbi, ne aliquid incommodi palam asteramus quin etiam facta aegrotantis secum comparatione, id discernetur quam ob rem no Xae, quae invehunturi spectandae sunt nam cum febres qua africtionibus excitantiar, uehementes sint, nec declinent, sciendum
est iocauxilium non proficere si nil quoque modo, si segnes,&somnolenta per totum caloris tempus sint, lactum i corpus, respirationem dentiorem pulsus exiguos. Obscuros, atque etiam frequentes reddant, tum frictionem male cedere iudicamus sex tremor, es&conuulsio ex frictione intempestiua, multa set pariter etiam ex dolore inflammatio exorietur,carne in tota corporis mole intumescente . His symptomatis animum di inenter attendere,&copiam remediorum paratam labere oportet. De inambulatione , ex xxx libro Aut Ii, de auxiliis quae sunt. C A P. XXI. DE AMBULATIONI duo statuenda sunt genera, quorum alterum ut auxilium, alterum ad corporis recurationem adhibetur deambulare igitur auxilij gratia censemus in allectionibus, quae capiti itemq; oculis, gurgulioni, thoraci, praeterquam in sputo fan-puinis, contingunt est uero etiam maxime utilis deam oulatio stomacho humescenti, dolenti, in quo alimenta coacescunt, corrumpuntur . efficax est etiam
ad mulieres, quibus suppress 4 in purgationes, cum aluus sistitur, cibi supernatant, trina retinetur. non mediocriter quoque coxendicis morbis prodest:&ad summam, omnibus iis, in quibus necesse est, aut a superioribus partibus ad inferiore aliquid defluere, aut quae ad inferiores partes propensa seruntur, excer nenda sunt. Deambulatione uero apotherapeutica utimur,cosectis grauioribus exercitationibus, ct post purgationes
203쪽
s EX TV s. et 8 gationes, quas medicamenta secerint, ct post sublitionem oculorum, post copiolusia uomitumi ct absolute, atque Uno uerbo , deambulatio apotherapeutica potest animum remittere, spiritum coni mutare, o in ordinem adducere: quae distenta sunt, soluere, itemque thoracem purgare, it facile resipirationen edat , essi-ccre instrumentaq; sensu roborare, tetriculum r- mare: quod maximi reteri, omnem a festionem quq lassitudinis sensum a fert, quaeque periti ibat, explicare, atquedi soluere. Ac deambulatio quidem quae auxili causa suscip tur. multa, contenta esse debet tum crura impariter mouenda, calcibusq; incedendum tum pectoribus pedum cum poplitum contetione ambulandum . ac mitio quidem quiete, deinceps uero uehementi usi rursus uicissim remittendum oluantitas autem ex uiribus iudicetur. Verum quae recurandi causa initur, pauca, placide administrata, quieta, animi corporisq; est usione coniuncta es e debet ex quo st, ut quieta deambulationes tinbecillioribus accommodatae sint eaedem quoque conueniunt i)s, qui a cibo deambulationibus utuntur, itemq; ijs, qui nuper e somno sunt experrectii;is qui ante maiores exercitationes, ad eas ineundas se deambulando praeparant, qui parte suauis
dolent robustae uero deambulationes conueniunt ualentioribus, perfrigeratis, quiq; piritum aegre trahut, languiduinq; una etiam cum uiribus liabent qui i segnibi e sunt mole corporis, qui carnem reficiunt,
conualescentibus. Quae uero cum intentione Crurum
aut calcibus incumbendo fiunt , capiti male fecto sunt accommodatissimae, itemq; thoraci humidiori, itero conuulso, iurgationi supprest . cum partes m- sernae ex alimento fructum no capiunt: S omnino, quibus materia sursum repit, ct se itur. Non ita tentae uero deambulationes placidis sinities sint, atque ad eadem ualent quae uero extremis digitis obeuntur, eas Obserua
tum est proprie lippietibus, aluo suppressae utiles esse: acclives autem thoraci, qui spiritum exiguu ducat idq; ante cibum, cum loco aliquarum maiorum exercitationum
204쪽
188 ntionum iniungitur deambulatio decliue uelo, cruribus laborem flerunt illae quidem, sed tamen maois, quam aliae, materiam infra trahunt, cuna cana a capite ad inseriores partes deducant. Inaequales uero utiles suntiis, qui cito deabulando fitigantur qua in campo sitit, magis laboriosae, quam hae sunt: magis etiam sunt accommodatae ad spiritum, ad corpus constitu cladum quae loco asper bunt, caput replent . quae in arena,&praesertim profunda, est enim hoc unum oenus exercitationis uehementissimae efficacissimae sunt ad omnes partes corporis firmandas, potetissimae ad nateriam supernis ad infernas partes deducendam quae uero in terra molli fiunt, proxime accedunt ad eas, quae in arena sunt . quae in pratis exercentur, blandissimae sunt,
nihil omnino sensus tentant, nihil commouent, sed tamen caput implet,cum propter odoris suauitatem, tumhropter humiditatem, quae in eis inest quae uero in viis fiunt, minore cum labore sunt, quasi eae, quas in locis deambulationibus dicatis obimus quae uero habentinuolutiones, sint capiti noxiae Oblo a uero, similes sunt ijs, quae in hiijs fiunt quae uero in ocis superiori bus domus fiunt, caeteris omnibus sunt anteponendae
nam uaporum , qui e terra esteruntur, sunt expertes,&aerem habet puriorem atque ex eis accommodatiores etiam sunt, quae fiunt in locis quae tabulis sint strata siquidem obsecundant,vi caput leuant,4 materiana deorsum trahunt. exigua deambulatio prodest ijs, qui fatigati sunt, quiq; post exercitationes toti non sunt:&iis, quibus a cibo deambulationibus opus est quibus
grauitas est in corpore. multa uero deambulatio iuuat eos, qui caput, aut thoracem male affectum habent, quibus inserna corporis partes non nutriuntur: qui in exercitationibus uehementiore motu egent. Iam uero, quae prope mare sunt, siccandi materiam attenuandi uim habent. at quae circum flumina, sta nanunt, humectandi uim habent ueruntamen tu prope stagna fiunt, deteriores censentur. quae uero in mediterraneis sunt partibus, eae sunt alijs, quae dictae sunt,
205쪽
praest .mtiores uerum superantur ab iis, quae prope mare obeuntur . quae in ore si int, similes sunt ijs, quq ad stagna mini. quae in locis auium uolatu frequentatis
sunt, esticacissimae sunt ad uocandum per halitum , ad leuandunt simili quoque modo eae, quae in sublimibus sunt locis .atinus cauis locis, de speluncis aerenim ibi intemperatus , uitiosus inest item it, quae sub tecto sunt, deteriores sunt iis, qua sub dio ualent enim id replendum uel maxime, sit humili tecto casa sit munita. Quae loco uentis non perflato sunt, ualent ad
euocandunt per halitum, A ad excrementa dispergenda, itemq; remittunt non seriunt at ex iis,qua uento persante sunt; quae sub Borea, tusses excitant, thoracemiudunt, stomach una di sibi utu roborant, uires collabentes firmant: sensuum integritatem asser ut quae subaustro, caput replent, sensuum instrumenta hebetant, alii iam molliunt, atque ad di sibi uendum ualent. at qua Zephiris spirantibus sunt, eae praestant caeterisOmnibus,quae in uento sunt non habi ni enim ore uinsuauitates, cum eis mansuetudo simul atque iucunditas sit coniuncta quae in pelio te fiunt, mala sunt :&seriunt quae in Sole, est undunt, caput implent, re inaequalitates gignunt quae sub arboribus fui, meliores sunt iis, quae sub te to . aer enim uentilatur, S redditur salubrior . eaeq; conuenienter arborum qualitatibus, aut nocent corporibus, aut prosunt qua uero coelo sereno , cuant, per halitum euocant, attenuant, bonam resipirationem, mouendi facilitatem parant: que nubilo, caput implent, grauitatem importat, minii S i , per halitum euocant ac matutinae aluum molliunt:
segnitiem e somno contractam dissoluunt, spiritusq;
attei uiant uespertina uero ad somnum homine mi r parant , inflationes disper uni. De cursu , ex eodem Ait si libro , C A P. XII.
ha cursus est deambulatio uehemens
concitata, ideo inter uehementes exercitatior es numeratur est uero accomodatus hyberno tempore itemque aestate media . Valet autem ad corpora calfacienda, ap'petitum
206쪽
bor indas, stomachum si inadum, defluxiones euocandas risi enim primum defluxiones uidetur excitare, eas tamen postea cohibct&comprimit uerum caput implet. In renum autem morbis, Te minis profluuio, ut asseruatum quoddam auxilium, nos cursum ad-liibuimus prodestis chia dicis in quibus incursus initio uix moueri possunt, sed ubi incursu sunt, ita properant, ut morbi propemodum obliti uideantur. In iis uero, quorum uiscera torquentur, qui ungos sitarunt,&quia scorpionibus icti sunt, nos cursum pro fuisse obseruaui inus ergo disteretias, quae ex qualitate,&quantitate su inulatur,&caeteras etiam genetis ius dem, ex j intelli remus, tuae supia de ipsis deambulationibus dicta sunt nobis atquae non dixerimus, quae quidem sunt perpauca, ea nunc persequemur est ergo cursus quidam, qui recta ad anteriora sit, qui inde et a nomen duxit alius in posteriora, quem recursum uocat: alius in orbena, quem circia cursum not triant ex itibus is, qui ad anteriora sit, ea praestat, quae a diximus. at recursus in posteriora is non celeriter initus, iapiti, oculis, tendinibus, e stomacho, lumbis accommodatus est, atque utilis idcisco non replet caput. porro incestis, qui pedibus in altu sublatis sit, qui cogit, ut firmius summis pedibus incumbendo homines vadant, ne concidant, materiam infra trahit. Cursus uero in orbem, thoraci, cruribus accommodatus est: at capiti est alienus. Ergo cursus qui tecto corpore ineuntur, i carnen calfaciunt, sudores mouent qui non tecto corpore, non magnam illi quidem sudorum
A I AE exercitationes in motu corporis consi- sunt gestatio uero media est inter motum, ritu partium corporis quiescent i m. Cumq; totum corpus s rendo moueatur , inde existit utilissi ima. placidissima exercitatio,
207쪽
exercitatio, quae ipsas itidem partes non minus, quam magna exercitationes, moueat. Omnis autem uestatio potest naturalem calorem augere, materiae nulli tudinem discutere, in abit tam corporis firmare, actiones stupidas excitare, segnitiem praeterea dissoluere: corporis turbatione sedare, ijs quos uigili exercent ob innum conciliare: contra etiam 'eternosis&distis lutis roditum ad se, uigilias parare ac sona Duin quid cm conciliat, excrementa quae a capite sto macho delabuntur per a alitum digerendo cum hae partes sint uigiliarum caulaeir cipuq a uigilias postea inducit, corporis tenorem ad se reuocando, corroborando Gellationis autem disterentias comunes,in oratione, quae deambulationibus habita est, exposuimus. propta: uero sunt hae una in lectica sit, quae fulcra habeat lineis ab angulo ad angulum per pedes distincta. uel si in Hia haeco duplex est , vel sedentibus iis, qui gestantur, uel iacentibus uel in uehiculo uel iii naui ac in naui quidem, quae aut uentis, aut remiuibus impellatur Gestationi quoque sub ciatur equitatio quamuis nonnulli de ea priuatim loquantur. Eigo gestatione, quae in lectica sit, utimur in febricitantibus, aut qui diuturna imbecillitate laborant, litiq; elleborum sumpse runt atque etiam dum uires reficiuntur, cum imbecilli
adhuc homines sunt, prodest ite i uigilantibus, utq; segnitie tigritia quadam sunt oppressi. iis, quibus caninum in modum appetitus est intentus, quippe qui intentionem illam sedet. iis, qui tarde alimen tu consciunt: iis qui alias obite ex ci citationes non pos sunt . ea de quoque proportione, iis qui diuturno morbo impliciti sunt, utilis est sed aliud genus, quod istulo pensili st,&ante, post cibi prodesti alter una uero, post cibum est inutile. quomodo autem ut hac gestitione debeamus, explicatur a nobis, ubi de elleboro propinando loquimur In sella autem iratos gestamus eos, qui sebrim habent, atque ex ijs, letha Hicos potius . quos cataphora urget qui uero simplici, permanenti. diuturnas bri iactantur, si uircs erant, debent
208쪽
debent gestari quam plurimum quandoquidem gesta
tio minus mouens corpora,quandoque febrim excitat. ergo in ebricitantibu s, qui ad integritatem peruenitit,ue quorum loga ad modia reiiussio est, uel qui febribus tenentur longis , etiam a nomagna interualla habeant, conuenit haec gestatio. si sebiim non habent in cathedra non tecta potius, quam tecta, gestandi sunt tempora autem, loca in quibus gellatione utendum sit,&quibus modis fieri debeat dea in bulationis tractatio nobis exposuit quum uteii in uehiculo sit, habet im quandi m amoliendi, coin mouendici morbos stabiles, permanentes quae uero innali ibus sit, parum plerunque distinguitur ab ea, qua in terra administratur. ac quae tranquillo mari obitur , no admodum magnam turbationem , neque concussionem acti it ex quo fit, ut ferme accommodata sit iis, quibus etiam gestatio percurrum conuenit nisi quod hoc magis habet, quod in purgato aere, is quo non humidi uapores , sed sicci, acres sint, efficitur Mob eam ipsani causam est praestantior. Quae uero per pontum fit, Uenis navim serentibus , ea maxime uaria est. ex maxime cotrari j constat. habet enim motum acutissimum, uehementissimum neutiquam cessantem , dum nauis amento impellitur estq; mixtus ex securitate timore habetq; facillimas. celerrimas minationes ac tales qui de mutationes,omnem diuturnam morborum flectione remouent. Coimmotio denique,quae in nauioatione excitatur, uim habet elleboro leui, Malbo perlimilem.
De ec uitatione ex eodem. A P. XIIII.
Ei V ITATIONI exiguus in aegrotatibus est usus iam si placide equus radiatur, nihil magis quam
lassitudinem, praesertim inguinibus ast eret: si uehementer impellatur, quamuis totum corpus laboriose concutiat, tamen aliquid utilitatis a fieri siquidem magis quam omnes a .e exercitationes, corpus , praesertim stomachum firmat ' sensuum instrumenta purvat, ea reddit acutiora. sed thoraci excrcitatio haec
209쪽
Degsatione, quae tu ibribus conuenit, ex Heronti 5bra de auxili a quae sinit P X,
P primus modus est, ut neque inmus quinque stadiis ne 1 que plus,quam huius duplum, producatur . qui modus 'equenti etiam die erit obseruandus a tertio uero diel 'umque stadia singulis diebus accedant usque ad tristinta stadia qui uero longiore gestatione indi ent, ii curru, qui manu ducatur, utuntur: quos per Atunt sta dia mouere incipimus, deinde ea conduplicamus qui in febribus uigilia premuntur, eos usque du somnum capian gestare oportet. quos uero dolor uexat, aut aliud tale sympto in exercet, gestandi sunt, donec id quod eos infestat, amoueatur. oestatio ueto, quae lecto pensili fi numero quidem non facile definiri po- teli, quanta esse debeat uerum consequi ratione debemus tanto tempore utendum ea esse, quanto quispiam in sella perlatus quadraginta stadiorum iter conficeret qui uero in bigis gestantur, a stadiis triginta aut quadrasinta ducentes initium, usque ad patit altero tanto ma aus progredi debent quibus maiore mensura opus estiunt qui equitare consueuerunt. in quibus equitatio'
quoque anteponenda est, utpote eorum nature accom
modatior , habita etiam consiuetudinis ratione Quidemque navibus gestantur, a sexaginta stadiis incipiti.
De rici&ylia, ex quarto libro Antissi, de auxilus quae Oιnt P. XVI. H A C exercitatio intenta corpora mollire potest. quae loco stabiliri non possunt, tum reuolutionibus, tum uero etia in figurarum corpo iis uarietate sic para' re, ut facile sectantur, sabiliantur, iam uosq; imbecillos firmare,&laxare, calorem caecitare. intelligentiam,quae deflexit de uia, Matra bili et latur, ad statum suum reuocare . si autem crici illa taeter minor, quam sit hominis longitudo, ut cius altitudo ad mam' u usque perueniat neque impellatur per longitudinem, sed etiam errando esto autem serreus aurioa, qui ansa in
210쪽
ansam ligneam habeat . non ulli tamen tenues cricos rotae adiecitos superuacaneos esse putauerunt . ueruntamen non ita se res liabet sed stridor ex eis ortus hilari
tatem, uoluptatem animae parit. In initio autem rectos impellere cricos oportet. ubi autem corpus caluerit, atque inane sit factum tunc exiliendum, di scurrendum sub lane uero, iter u recti impellendi sunt, ut statum quem exercitatio parauit, tueamur tempus autem accommodatum est ante cibum, aut balneum, ut etiam in alijs magnis exercitationibus obseruatur.
P diuturni morbi sunt, in quibus apta sit
natatio . perraro etiam adhibetur a caestates hi in ea utimur potestq; gracilem reddere, per halitum euocare, firmare calefacere, attenuare hominem iuriae minus Obnoxiuna sacere . quae ergo in mari sit, ea hydropibus, scabiosis, quos ex antiremata infestos habent, itemq; elephantia inpatientibus,3 quorum crura, aut aliquae aliae corporis partes defluxione tentantur, accommodata est facit quoque ad eos, qui ex alimento fructum non sentiunt, ijsq; qui in naorbo exagitantur. Capiti uero nocet non solum quae in mari sed etiam quae ubiq; t. quae uero in dulcibus aquis, egre imbecilliter praedictas res potest quam ob rem uitanda plerunque est. nam siquis in ea diutius immoretur, ei nerui cum propter frigus, tum propter humidita tem l dentur atriussit in calidis sponte nascentibus, incommoda est, quippe quae impleat. Sed multo magis fugie lanatatio est, quae ex calefacta aqua costet. xi in etiam siue in marina, siue in alia aqua natare quis uoluerit, debebit is prius moderate unxisse, frictione praecal sectile corpus. e uestigio in aquam se proij cere.
PALAESTRA uehemens si naum&ualidum spiritum csscit, item corpus solidum, Minusculosum neruq etiam confirmat, sensus exacuit, naturales