De morbis veneficis ac veneficiis libri quattuor: in quibus non solum certis rationibus veneficia dari demonstratur, sed eorum species caussae, signa, & effectus nous methodo aperiuntur. Postremo de eorum curatione ac preferuatione exactè tractatur.

131쪽

trans se, d e re possurit. Quoti estian- enim inuidia tabescentes lividos aliquem oculos defigunt, animi si-ulienenum vibrant, di quasi iaculis rulentis inuisum confodiunt, uul-rant. Quam plura alia Plutarchus aducit ad comprobandam ueneficam anc in oculis uina, i iis prudens lector x se legere potest . quidem uenecta per uisum ferri inficias ire non ebemus, cum inuam plurimis X-lit comprobata. Sed qua ratione ex la uisione inferantur , dissicilimunt st percipere , cum enim oculus sit a iura duplici facultate donatus, ut testatur Gale. motrice uidelicet&uiso L metiria Prima multis aliis particulis con,

uvinis est. Alicta uero ipsi peculia

ris, cuius ratione ad exactam rerum, ac scientiarum cognitionem facile peruenimus, uitam conservamus, uti

libus electis, ipsam tuemur noxiis uitatis. Ideo in parte sublimior fuit collocatus, ut esset tanquam custos,

α speculator , ne pede declinarent

132쪽

a recta uia, me innus apprehen irent nocua, ne ipse extrinsecus irr

tiretur periculo hi preter has duas a. tiones nullana aliam sit sortitus. Se qui titruone naridi in interimendi uim ab ipsius natura multum abesse , cum ad multas eruntdifferentias ostendo das &non ad res ipse abolendas,& exter m mandas procreatum csse dixerit si stor si ueneficia inferri intuitu solo vidcantur,2 natura, oculi proprietate nequaquam emanare possunt

Sed si necessarium a iam indagare

cauissam nobis laturm occultam. Et quari uis euidendi modo inter anti. quissimos etiam philosophos fuerit cono ucssa. Cum alii diYerunt ut Plato, Galenus fieri per radiorum emissioli. sis culo ad rem uissim Arist. ue Osen. per actionem os iri in organu insusus per mediu conspicuum, nunqtia tamen ob alium finem, iustum esse dati indixerunt. Nam ctim ad uiderida duo praecipue sint necessaria uidendi facultas. ipsum obiectum idonemri: ex horum nullo ueneficium originent

ducere,

133쪽

cerri probare enitar. Non ab obte' ipso, quod cuna visibile esse debeat Arist. in lib. de anima, erit uel color. Et diaphanum, uel lumen Si pro uidei obiecto color sumatur,tae qua quasi i eum veneficium immitti potest. Si idem omnis coloris natura sit, ut luit radiata actu diapbanum moueat . NAE.'uia cum uidere sit quoddam pati, ut philosophus 4 color semper a sena distet mediuna aliquod intercedere ecesse est, per quod color in sensum gat. Quod quidem medium diapha una ipsum es iam ut idem Arist. do . t agens in patie soportet esse simul. inare color diaphanum mouet, qui olor spetiem suam in eiusmodi mediomine affecto spiritualiter multipli at Dia phalaum autem coloris peti ε

ted actio absoluitur unde si ex parte 3biccti id quam in comodi uel lesionis riretur: ii ulli nisi oculis ipsis noceret; ut fieri videmus, in c&cellens obiectallis offertur, id se in sum corrupit, ut caculos solis radiis obiicimus. No ergo

irati

134쪽

lone obiecti per oculos usquam e fisci. inferre Pot. Nec etiam One pol statis, que iure passiva sit ut Aristo .ai siqnti reus quoddam pati quantu a organu siue ac tua ut apprehen iit, de obiecto iudicat, per uisum enci cium inferri non potest, non ut ac tu: Quoniam ut actina ui tus est, hoc soli

obtinet, ii: in ipso oculo f. rmam obiicti uisibilis X primat, siue actum ui sic nis, que sublato uisubili transit&de si iiit,eliciat.Vnde improprie activa dictitur. Quod si ita est,palsione aliis se re no pol, sed ipse ab aliis paritur. Nei quatenus passiua, qui aut Arist. in .d Genciait, sensatio petiem recipiendo sat At dum a re obiecta spetiem recipit

in alios ueneficiu iacula relabrot: Spe ties. n. visibiles ab obiecto dis tuse, S i sentieci parte recepte sentie di actu ab

tui, k l ccc pii: pore, dicare nulla Ino pol, neque uirtus oculi quatenus passima est, passion o aliis inferre, neque D conetna iuridere poterit. Quinim o si uisus pus quas recipit in alios iaculari possiet;

135쪽

set, etiam ilic fascinaretio posset si spes no est res sed res uestigiu & si laclitum, quo diis actionis est cx

in ut Themistius, ' Alexander inint & tua uisu adi: de tu excitat . ac Ille robora tui, ea insus manc S, J no insiens actio appellatur. Pcr transeu- t. n. acti Onc se mi alio fit, quod actiost absoluta manet vi domus ardita ca- , ne perfecta, clomus aedificata relin- itur, sed desistente uisione, nihil sulerest, ut Ale X.& Arist. laten tr. Ergo in manens actio est, ut de in lib. diui-toria fatetur, di ad X terna obiecta nisi iaculare pol Reliqua modo est, utis . quae in oppositam partem fuerunt dilueta satisfaciam . Et ad illud prino, quod aiunt ex oculis spiritus,& de Iuuia quaedam emitti, quae ulmi ne-icandi secum deserant ad corpora uia a dico cum Aristotele,uili oriem non fieri spirituum emissione, sed spetierureceptione. v d si spiritus ex octilis xire, si cedere, animalia paruvlueret. ix cotinua. n. spirituu ab oculis etfusone eoru corpora languida,&1becillia redde-

136쪽

redderentur,& tandem etiam non m suo temporis interuallo interirent Quod tamen non euenit. Nam ex in

sit vel longa inspectione oculusdem, ac uis uisu debilitatur, sed tot

corpia nullam rurium imminutione petrcipit. Quanta vero virium enerutio, atq; imbecillitas fiat ex consuptione spirituum,patet in sectione unae,&in confressu venereO. Praeterea spiritus ex oculis ueneficorum fredrentur,&ad corpora ueneficio assicida peruenirent, quis eos ad reni viiii comitabitur , num rationis participe

suntPquomodo nantibus uentis ab erum impetu dissipati, ab excellenc Edo uel trifido consumpti, drei visam pervcnire, eam ueneno in sc

re possenti Nec mulierculis , uetulis es bac uepe sic odi uis distribi debet eo quod in aniculis menstruus sangui cohibitus, ac in corpii redund n x

nonnulli persuadere contendunt. Cuenim menstrua purgatio uetulis extate, naturae praescriptio deficia ne-

6Rς ipsi ineq; alijs aliquid mali est ab

latur

137쪽

I de ani

ura Quin etiam ea, quibus X O o supressi sunt me multo uehe-α ntius pueros fascinarciri, quod no ulis modo, uerum etiam habitu,& piration uiscilicatior esset. Acce, quod cum ainbus cornea. mico eo rugositis talem crassitie memana Omnes contrahant, ut alic clui-rm prorsus, hil, aliae uero mali, aut uideant. Et ideo Arist. iseriti faculem anima iudicativam Mammam sim per signium non det illi:iri, te is m organum corporeum, di cum Octus in sene sit factus terristris, ac mi is perspicuus, hinc fit, ut minus aptu adlismen, colores recipiendas, tricium enim organi est recipere, di ima iudicare. ideo ii sene accipet oculum iuuenis,uid Cret, min

nis, preter quod pii itus supcrne par o in aniculis adnuit, ex quo uisio de

ilior dissicitur. Et ideo cum anicule palam, ac dimmute vidcant, Meae: it si i- tui abiculis' mittant, fieri non post, ut naar ima fascinandi inops miculis ui zeat. Imo est qui Opi ritus

138쪽

ritus huiusmodi uirtutem haberet, t

men ob ipsius inopiam, tum quia ips

siccissent naturae, ueneficio articerem nime possunt. bi quos uero solo intuit aliquando mala inferre putamus, ut de horo ines tueri potissimum ad them uel aliam assectionem deueniancqui macrescant,& emoriantur, ses res sanguineant,arbores crescat,pecu des lacte destituantur, ac deniq; alimalorum genera infligantur, non ociorum naturae, non totius uitiato terperamento, scd daemonum uirtuti ascribendum est, qui virulentam qualtatem, contrariam illi rei, quari posui dare uo in t iaculantur. Quae qulitas odore solum, aut rerum a Ghibitarum uapore humores corrupit, Lino bos procreat. Quos postea nulla me corum uis cosnosccre, ne dum sanara otis est. Qus luero id natura uia eiici non possit hinc clarum esse potes Primum si maleficiorum effectus conliderentur non nisi mulio tempore,

139쪽

obseruamus,deinde quod hornius nocet, segetibus arboribus, ac tis animalibus officere hon solet. ihilominus, quae per uisum inficereantur, eodem intuitu, nulla inter' sita mora ut sit periori exemplo a

quaecunque uolunt, fascin ant,acis imunt. Ex daemonum igitur actione, maleficarum prauitate accidunt Et eo omnes authoritates, quibus perulos ueneficium exerceri demo it ra- , hoc pacto sunt interpretandae. e. in quia no irines nouer ut tali faculae de mones esse reditos, ideo huius odi causaru oculor unatura ascripsent . interdia in accidere consueuit, uteri 'otes ibecilla naturae, quos fac infectio penetrat, uisiud exhalatio inficiant. Ex sordidis. n. dc male affeci corporibus uapores tetri, ac insitis, tanquam ex palude qua a limosa

halare solent, ex quibus alii facile is ficiuntur. Vt cum qui phthisi, lepra, te, uel alio contagioso 0rbo affe-l V , inficit idque non mala fi um, sed contagium dicendum hic HSicut,

140쪽

Sicuti etiam opht linia laborantib

usue uenire consuetuit, e quorum.

lis lippis in alterius oculos lippitur, Wis nemi custari posse ex Galeno, in

με S experientia didicimus, ac similemi sectionem in serre. adae tamen uisio est, sed uaporum prauorum extram sto, qui ad oculos sanos delati, ipsos sciunt.Tales autem putridi, ac corpii spiritus a contagiosis morbis,&ile allectis corporibus exeuntes, uirti corporum non obediunt, nec certdeterminatumque potius hominenquam quemlibet obuiqui sine discinine laedunt. Si enim corporis uirti parerent,eo' natura regere posse ac eis de dominari, in corruptione, uputredinem birentiquam patereri Nec rationi consentaneum uidexur, utemi&bonum humorem, quem natua putredine uendicare non potuit, ptridum iam,& exitialem gubernare, quorsum libet porrisere posse. Proficto si halitus seipsos ad praefinitum lcum conferendi, res imperatas ciendi uim haberent, nemo si et,