장음표시 사용
341쪽
fidem vestram et religionem non potueritis, eo vobis judicandi potestas erepta sit: delude etiam illud co-
quos propter odium vestri populus romanus de vobis voluerit judicare. Verum vobis dicam id, quod intellexi, judices : homines scitote esse quosdam, qUOS tantum odium vestri ordinis teneat, ut hoc palam jam dictitent, se istum, quem sciant esse hominem improbissimum, hoc uno Domine absolvi vello, ut ab senatu judicia per ignominiam turpitudinemque auferantur. Hae s me, judiceS, pluribus verbis vobiscumagere coegit Don timor meus de Vestra fide, sed spes illorum ' nova ; quae quum Verrem a porta subito ad judicium retraxisset, nonnulli Suspicati sunt, non sine causa illius consilium tam repente e Sse mutatum. IX. Nunc, ne novo querimoniae genere uti possit Hortensius, et ea ' dicere, opprimi reum, de quo nihil dicat accusator; nihil esse tam periculosum fortunis innocentium, quam tacere adversarios; et De aliter', quam ego velim , meum laudet ingenium, quum dicat, me, si multa dixissem, Sublevaturum suisse eum, quem contra dicerem; quia non dixerim, perdidisse: morem illi geram; utar oratione Perpetua : non quoniam
8. Quanto perieti o. Quia, quod Integri sunt equites et in iei nobilitatis , quum translata erunt a vobis ad eos indieia, de vestra infamia et inI-quitate severe iussi hunt. u. Hinc Nitigat auperioria admoniis
tionis acerbitatem. ro. IIIortim. Verela amicorum.
A porta. Qua in exsilium prossei,
IX. t. No-. Inaudito : ridiculo.Qtiis enim umquam rei patronus Pau-elora ab aecusat re dici questus est 'Ironteo Hortensii querelam Proponit
a. Quorsum eap Vereor, ne ex est ortum sit. Forte etiam fuit ita . quod esset eleganticia; et ira agem sic eum verbo diaere est apud Cieeronem. Ernest. I. V. L. - sed ea Idem est h. I. ae Aree et talia , et optἱm Conis gestis Nortensii querimoniἱs accommodatur.3. Ne aliter. Astatuiti me Milicet et eati Idum appellans. 4. Non quoniam. Nam ex priore
342쪽
hoc sit necesse; verum ut experiar, utrum ille serat molestius, me tunc tacuisse, an nunc dicere. Hic tu
sortasse eris diligens, De quam ego horam de β meis legitimis horis remittam: nisi omni tempore, quod mihi lege concessum est, abusus ero, querere; deum atque hominum fidem implorabis; circumveniri si C. Verrem, quod accuSator nolit tamdiu, quamdiu liceat, dicere. Quod mihi lex mea causa 7 det, eo mihi non uti non licebit λ nam accusandi mihi tempus mea
causa datum est, ut POSSem oratione mea crimina
Causamque explicare: hoc si non utor, non tibi injuriam iacio, sed de meo jure aliquid et commodo detraho. Causam enim', inquit, cognosci oportet. Ea re quidem, quod aliter condemnari reus, quamvis sit nocens, Non potest. Id igitur tu moleste tulisti, a me aliquid factum esse , quo minus iste condemnari posset nam causa cognita multi possunt absolvi : incognita quidem condemnari nemo potest. Adimo enim comperendinatum P. Quod habet lex in se
aetione Eonstat reum absolvi non Posse.
s. De meis. De eo tempore, quod mihi lex ad aeeusandum tribuit. Temiaptis destitium Tullius horiam vorat graeco more. Viginti dies actori dabantur ad aeeusandum. totidemque defensori ad respondendum. Nota Ironiam In hoe toto IOeo. 6. Ciretimoeniri. subaud. clamabis. . Mea causa. Propter meam nisi
s. causam enim. ProposItio Ilo tensii : eo; respondet Ciecto sateri sa ansam e gnosei oportere eam ob rem, quod aliter, ete. s. Al. Comperendisatum , q. I. V. L. - Adimo. Verba hais Horten,ii nomine dieuntur ἔ quasi esset, at die; me reo comperendinationem, l. e. eati ae in tertium diem dilationem quam lege de repetundἱs iussit Q seris vilius Glauela A. U. 653 praetor), au-serre. Notat Asconlus, romperstudinato iudieio, dieere priorem defenso
rem , I ateriorem vero aer at rem.
et defensionem tamquam in medio p sitam ah nitumo obrui accusatore. Ceis tertim illud non satis e natat, et quamvis docti viri plerique probent, non male adversatur Ferratius , et postquam rationem istam isti legi repugnare docuit. Ipsum Ciceronem Aseonio opponit. Nempe pro Fonteio, r3r ω M. Fonteitis ita duabus aesoniistius ace altis est, ut O Meetum nihil ait, quo signis es vestigium libidinis , aut audaeiae possitis. Duabus
343쪽
molestissimum, bis ut causa ' dicatur. iii aut mea causa potiri S est ConStitutum, quam tua, aut tithilo tua potius, quam mea. Nam Si his dicere est commodum, Certe Utri u Sque commune eSt. Si eum, qui posterius dixit, opuS est redargui; accuSatoris cata Sa, ut his ageretur, constitutum eSt. Verum, ut opinor, Glaucia V primus tulit, ut comperendinar tur reuS :
antea vel judicari primo ' poterat, vel amplius pronuntiari. Utram igitur putas legem molliorem p opinor, illam Veterem Τ, qua vel cito absolvi, vel tarde
condemnari licebat. Ego tibi illam Aciliam 4 legem
igitur aetionibus accusatus iam fuerat Fonteius, et in secunda po tremoloeo defendebat Τullitis. Et ipsis Verrinis quas, tamquam dixerit vere , scripsit, Deile est invenire Ioeos, qui responsurum suisse Hortensium demonstrent. Sie I, 28 : vi nisi sorio il- od dieet Hortensius in . nondum igitur dixerat; et V, II: .aeitieet est vim tuendum, ne ad exitum desonsionis tuae vettis illa Antoniana dieendi ratio
atque auctoritas Proseraturis. CLVere.
o. Bis tit evitisa. Comperendinatio vel aeque favet utrique; vel accusatorἱ magἰs quam defensori. si enim opus est redargui defensorem, qui in pei-ma actione posterἱus dixit, seeunda aetio Instituta est in gratiam accusat iaris, ut hie possit redarguere in se eunda actione. quae defenxor in prima dixerit. Hoe ergo sensu accia atori vel, quod hie actione Prima neque praevidere potuit, neque oecupare mi Ia, quae rei causa defensor esset dieturus : hIe enim posteritis diale,
hutie redargui ab se Commodum aeiacusatori. Porro ademptam Compereniadinationem excusat, quod eausa his diceretur, et ex eriminum repetitione odium et invidia in reum Crescerent. - Quod atie. Lectio nova Ernestio debetur. I. V. L. II. Gliati M. C. Servilius Glaneia, quo praetore Saturni us maxime est usus. in illa seditione propter quam In eurta est interseetus. Etim Cieero de Orat. III, per similJtudinem aleretis rior appellari posse dicit. nisi deformis esset e gitatio similitudInis.
2. Primo. Prima actione. - mis
Quum causa non fiatis explanata iudi-ethus videbatur, dieebant non liquet.
I. e. obseura carasa est; tum Praetor. iamplius . I. e. amplius est cognon endum, pronuntiabat. Cui ampliationi
non certus erat definitus dies, ut tertius comperendinationi; nec ampliationis aetionum eertus erat numerras . ut patet ex pausa Cottae septies ampliata , Val. Max. VIII. I, r. Comia perendinationis vero lege numerusaei; num duar in praestitutus erat.
Ergo diarior erat ampliatione compe rendἱ tIo. 13. Issam et et rem. Aetllam do repetundis et quam inierat Acilius Gla. brio huiusce praetoris pater. I 4. Hot mannus, Observat. I, I 4,
344쪽
restituo, qua lege multi semel accusati, semel dicta causa, semel auditis testibus, condemnati sunt, nequaquam tam mani&Stis, neque tantis criminibus, quantis tu conviti ceris. Puta te Non hac tam atroci, sed illa lege mitissima causam dicere. Accumbo : re
spondebis : testibus editis, ita mittam in si consilium, ut, etiamsi lex ampliandi si iaciat potestatem, tamen isti turpe sibi Oxistiment, non primo judicare
cognita est 3 Dissimulam US, Horten Si, quod saepe experti indicendo sumus. Quis nos magnopere attenditu inquam, in hoc quidem genere causarum, ubi aliquid ereptum, aut ablatum a quopiam dicitur λ non non ut in tabulis, aut in testibus omnis exspectatio judicum estpDixi prima actione, me planum esse lactiarum C.Verrem H-S quadringenties contra legem abstulisse. Quid Θ hoc planius egissem, si ita narrassem p Dio quidam fuit Halesinus, qui, quum ejus filio, praetore Sacerdote heredi ias a propinq uo Permagna veri isset,nihi lhabuit neque negotii, neque controversipe. Verres, simul ac tetigit provinciam, statim Messanam literas dedit; Dionem evocavit; calumniatores ex sinu Suo' apposuit, qui illam hereditatem Veneri Erycinae β commissam
eorrigi iussit. . Illam antiquam te gemis, vel is illam Caeeitiam .. I. V. L. - Frustra. De toto hoc loco consule Ind. Leg. x5. Mittam in conflitum. Sententias. causa perorata, ferre iudices imbebo. 16. Ampliandi. Lex Acilia ampliandi laesebat potestatem, si non liquere a vilἱ ut vel eondemnare vel absolvere
Frum ne es se erat. Comperendinati
citatem nondiam locum habebat. per quam his eausa dieebatur.
eausari rem non esse satis cognItam. lam manifestis criminibus, tot testibus prohatam. . I. sacerdote. Is armo ante Veria 'rem proximo praetor mit in Sicilia. I. Ea sisti stio. subOmavit ex domesticis . quos habebat maxime familiares. qni eum accusarent. Aie Cat. II: ω de sinu et eomplexu Catilinaeis. 3. Veneri E eiam. Id. D; v. II. commissam. Addietam gall. eon.
345쪽
esse dicerent; hac de re ostendit se ipsum cogniturum. Possum deinceps totam rem explicare; deinde ad extremum id, quod accidit, dicere: Dionem H-S deciescentena millia numerasse, Ut causam certissimam obtineret; Pricterea greges equarum ejus istum abigendossi curasse ; argenti vestisque Stragulae' quod suerit curasse auserendum. Haec neque quum ego dicerem, neque quum tu negares, magni momentii nostra esset oratio. Quo tempore igitur aures judex erigeret, animumque attenderetῖ quum Dio ipse prodiret, quum ceteri, qui tum in Sicilia negotiis Dionis interfuissent; quum Per eos ipsOS dies, Per quos causam Dio diceret, reperiretur PecuniaS Sum pSisse mutuas, nomina' sua exegi SSe, praedia vendidi SSe; quum tabulae virorum honorum proferrentur; quum, qui pecuniam Dioni dederunt, dicerent se jam tum audisse, eo nummos sumi, ut Verri darentur; quum amici, hospiteS, patroni Dionis, homines honestissimi, haec eadem se audisse dicerent. Opinor, quum haec fierent, tum vos audiretis, sicut audistis; tum causa agi v videretur. Sic a me sunt acta omnia priore actione, ut in criminibus omnibus nullum esset, in quo quisquam VeStrum peret apud ICtos. Inssus Horat heres in soro statuas ponere; nisi poneret Vetieri moletandus. Has non ex testamento colloeatas finxerunt salsi aceti
4. ΗΔ Meias gall. 2o5 goo D. 5. Abigendos. Abigere ex ICtis aest greges aut armenta abducere et depraedari : hinc abiget dieii, qui istiusmodi furta exercent. Digest. x LVII, 14.
6. malisqtie seria M. Hoe nomine ἐntellignntur tapetes , aulaea, peristromata et celera, quibu , ornatus gratia , insternitur humus , lemna, mema, equus, etc. . Magni momonti. Ad sdem ira.dieibos laetendam. 8. Nomina. D ita. fitiis. Qui-hus vimirum probaretur Dionem Pe- nnias sumpsisse mutuas. Vidimus pro Rose. Com. I. r. magnam fidem Illiat bolis adhiberi, et in iudieium, quum Pus e et . proferri. s. Agi. Tune reipsa, revera Causa agebatur. Μs Franc. I : vi agi vere m. Probat Graes. Lallem. recte Terra Eglossa natum iudicat Ernest.
346쪽
IN VERREM AC T. II, LIB. I. 3OI
petuam accusationem requireret. Nego esse quidquam a testibus dictum, quod aut Vestrum cuipiam csset ObScurum, aut Cuju Squam oratoris eloquentiam
XI. Etenim sic me ipsum egisse memoria tenetis, ut in testibus interrogandis omnia crimina proponerem , et eXPlicarem, Ut, quum rem totam in medio proposuissem, tum denique testem interrogarem. Itaque non modo vos, quibus est judicandum, nostra crimina tenetis, sed etiam Populus romanus totam accusationem Causari que Cognovit: tametsi ita de meos acto loquor, quasi ego illud mea Voluntate potius, qtiam vostra injuria' adductus secerim. Interposuistis RCCH Satorem, qui, quum ego mihi c et x dies solos in Siciliam postulassem, C et V m sibi in Achaiam postularet. Menses mihi tres V quum eripuissetis ad agendum maxime appositos β, reliquum omne tempus hujus anni me vobis remissurum Putastis: ut, quum horis nostris nos essemus usi, tu, binis ludis interpositis, quadragesimo post die responderes; deinde ita tempus duceretur, ut a M'. Glabrione praetore, et a magna parte
horum judicum, ad praetorem alium judicesque alios
veniremus. Haec si ego non Vidissem; Si me non omnes
noti ignotique monuissent, id agi, id cogitari, in eo
4. Menses tres. Malum, innium et quintilem. Quam eiam iste Achateus inqti it e CVIII dies obtinuisse , Oh-I. Ge. pars Meunda. aliiἱsse videtur ne C; ro anto h e elapsum tempus causam oraret. Cieero enim L dies in Stellia eommoratus est, unde hal. maiia discesserat, et tribus sequentibus mensibus exspecta vit , donec iste anum tempus consum psisset : et nonis lautum sextilibus
et de sensio dies XL postularet, tantum in I;s men Ibus erat dierum uitalium, ut iudieitim terminaretur.
347쪽
laborari, ut res in illud si tempus rejiceretur; credo τ, si meis lioris in accusando uti volui SSem, Vererer, D mihi crimina non suppeterent; ne Oratio deesset; ne vox viresque deficerent; ne, quem nemo prima actione defendere ausus esset, eum ego bis accuSare non POM
romano probavi. Nemo est, qui alia ratione istorum injuriae atque impudentiae potuisse Obsisti arbitretur. Etenim qua stultitia suissem, Si, quam diem', qui
istum eripiendum redemerunt v, in cautione vidi runt,
quum ita caverent, SI POST KALEND. IAN. IN CONRIL UMin ETun; in eam diem ego, quum potuissem Vitare, incidissem Θ Nunc mihi temporis ejus, quod mihi ad dicendum datur, quoniam in animo est causam omnem exponere, habenda ratio est diligenter. XII. Itaque primum illum actum istius vitae turpissimum et flagitiosissimum priPtermittam. Nihil a me do pueritiae suae flagitiis peccatisque audiet, nihil ex illa impura adolescentia sua : quae qualis fuerit, aut meministis, aut ex eo', quem sui simillimum produxit', recognoscere potestis. Omnia praeteribo, quae mihi turpia dictu videbuntur; neque solum, quid istum audire, Verum etiam, quid me deceat di-6. Ernest. eo Ieit alitidi schistκrerepit. I. V. L.-Vulgatae standum: iamd enim in olligitur temptis quo a Iussuturus est praetor, alii ludἱees, i. E.
. credo , si. Ironice vietum. R. Metim conssitum. Omittendae nimirum orationia per triae.
s. Si. quam diem . si ego in illud
tempus ineidissem, quod, in conditionibus aera clausulla pactionI appO- Altis . providerunt ii qui Verris a indἱ-eio IIbarandi provineIam , aeeepla Pectania, arasceperunt: quum ea lege iudieiἱ eorreptionem promitterent, aido Verre post kalendas ianuarias, I. e. anno aequenti iudiearetur. Vid. Aet. I. 6.
peennia. ut Verres erἰperetur legibus. sie ad Att. I: vi rem illam redemptam a iudieibus eonstentur M. XII. I. Aerum. Partem. Μetaphorae theatro desumpta. I. Ea es. Nempe Verru stio. 3. ProMait. Genuit. Subaud; Nan
348쪽
IN VERREM AC T. II, LIB. I. 3 arcer , COI Siderabo. Vos, quaeso, date hoc, et concedite
pudori meo, ut aliquam partem de istius impudentia reticere possim. Omne illud tempus, quod suit, antequam iste ad magistratus remque publicam accessit habeat per me solutum ac liberum. Sileatur de nocturnis ejus bacchationibus ac vigiliis; lenonum , aleatorum, perductorum nulla mentio fiat; damnasi dedecora, quae res Patris ejus, petas ipSius pertulit, praetereantur; lucretur Τ indicia veteris infamiae; patiatu ejus vita reliqua, me hanc tantam jacturam criminum facere. Quaestor Cn. Papirio P consuli suisti abhinc annos quatuordecim : ex ea die ad hanc diem quae secisti, in judicium voco. Hora nulla vacua a furto, scelere, crudelitate, flagitio reperietur. Hi sunt anni cori sumpti in quaeStura, et legatione Asiatica, et praetura urbana, et Praetura Siciliensi. Quare haec eadem erit quadripartita distributio totius accusationis meae.
XIII. Quaestor ex senatusconsulto proVinciam som
nus Placet. - Recognoscere. Quasi tanta sit similitudo paternae turpitu diti; . 4. Per me. Quod ad me attInet nimii 1tirpitudine eognita, continuo parentis In mentem veniat. 5. Loonum. Quos Verres socios adneiscebat. - perductores. Ii sunt qui Personas vel invitas variis artibus
ad aliquem perduennt; in quo dissertant a lenonibus. sic per core snet. Calig. α 5: is Perductam a marito conis j tinxit albi A. 6. Diamna ad bona patris, dedecorad aetatem . h. e. adolescentiam Verris
I. LNeretur. Lucro apponat, quod veteremi eius infamiam non Indi ho. 8. Patiatur. Reliqua ei a vita, quae Perse aeeusatori eriminum satis dabit. Illam iaeturam eompenset. 9. Cn. Papirio. Carboni, cuius alterum consulatum quem annos abi, Ine tredec;m eum L. Cinna gessit, orator
signiscat. XIII. r. Qv Dr. A. U. C. 669. Cn. Papirio Carbone II, L. Cornelio
Cinna IV e M. Porro quaestura primus erat ad honores gradua : illis a tribuanis aerarii adnumerabatur pecunIa in militum stipendium, annonam eTercitus, et sumptum in legatos et conis stilis praesertos. Inde autem dictos apis
paret , quod illi in provinciis popul ri
349쪽
titus es : obtigit tibi consularis', ut cum consule Cn. Carbone esSes, eamque provinciam obtineres. Eratium dissensio ' civium; de qua nihil sum dicturus, quid sentire debueris : unum hoc dico, in ejusmodi
tempore ac sorte Statuero te debuisse, utrum malles sentire atque defendero . Carbo graviter serebat, sibi quaestorem obtigiSSe, hominem singulari luxuria atque inertia : Verumtamen ornabat eum beneficiis si omnibus. Ne diutius teneam, pecunia attributa 7, numerata est; prosectuS est quaestor in provinciam; venit in Galliam cxspectatus ad exercitum consularem Cu a pecunia. Simul ac primum ei occasio visa est cogno scite hominis principium magistratuum gerendortiri et reipublicae administrandae), aversa 'pecunia publica quaestor ConSulem, eXercitum, Sortem provinciamque deseruit. Video quid egerim : erigit se; sperat, sibi auram se posse aliquam asstari, in hoc crimine, voluntatis assensionisque ' eoruIn, quibus Cn. Carbonis mortuiti. constitiaris. Ea erat quae a eonsulari viro; praetoria vero quae a Praeto τέο regebatur. Vide plura ad orat. de Proseinciis consularibus 3. Dissensio. Verborum lenitate rei trixtitiam mitigat. Bellom erat ei vile Mariatium . quod atrociter gestum est
ab anno 663 ad 6 i. Flor. III, dia. 4. Sorte. Provinciali administratione; quae tibi sorte obtigerat. 5. Malies defendere. Ut lege Illati ilἱ solonia Atheniensis, quae Capite puniebat, si quis in sedἰttione, non altorutrius partis suIsset. 6. Volgo inde a Victorio addebatur
ia OsBelisque . . Delevit Ernest. auctoritate codd. et edd. veit. Defendit antem Garaton.
arro: is attributa pecunia dieebatur quae assignata erat: unde tribuni aeraiari I dieti, quibus attributa erat pecunia, quae militibus reddereturis. 8. Aνersa. Alio versa. Notum iuris verbum , de quo eons. I. F. Gmnov. Observ. IV, s. s. Auriam. Netaphora a Lephyr dueta, quo amari recreamur aestu lanis guentes. Sensus est : sperat illos sibi quodammodo satitur , qui Cn. Car-honem aversantur. Porro Cn. Carbo, Cinnana, factionis dux, tertium Con sui . Ocelsus est a Pompeio iti sieis IaA. U. C. 6 I. IO. Assensionisque. sIe optἱme Man. Ern. At dvssensionisqtie Frane. I. Guel cuiae. edd. prine. Graev. Male. Nam
voluntatis et assensionis fiunt sFnDnΤ-ma, et utrumque refertur ad iati m. Senientia enim est, sperare Verrem se
350쪽
nomen odio sit; quibus illam relictionem proditionemque consulis sui gratam sperat fore. Quasi vero id cupiditate defendendae nobilitatis, aut studio partium
secerit, ac non apertissime consulem, exercitum, Provinciamque compilarit, et propter impudentissimum furtum aufugerit. Est enim obscurum, et ejusmodi factum ejus, ut possit aliquis suspicari, C. Verrem, quod ferre novos homines ' non potuerit, ad nobili- tutem , hoc est, ad suos transisse; nihil secisse propter pecuniam. Videamus, rationes quemadmodum retulerit. Iam ipse ostendet, quamobrem Cn. Carbonem
reliquerit; jam se ipse indicabit.
XIV. Primum brevitatem cognoscite : ACCEPI , in
quit, VICIEA' DUCENTA TRIGINTA QUINQUE MILLIA QUADRINGENTOS XVII NUMMOS: DEDI STIPENDIO, FRUMENTO, LEGATIS, PROQVAESTORIBUS', COHORTI PRAETORIAE A , H-S MILLE β SEXCENTA TRIGINTA QUINQUE MILLIA QUADRINGEN-
Carbonis inimἰeorum a senAione ac um untate levatum iri II. Est enim. Ironica obieetio. ra. Noms homines. Illos quorum majorea nuIlum in rep. magistratumge erant, Ma HI ae Cinnae fautores. notiἱlibna verti ae sullae infensos. x3. Rationes. Acceptae a consule pecuniae. XIV. r. sequuti xtimus, post G -
erram , editionem Victorii. AIIter Bis-daeos, lib. pr. de Asse; aliter Lambin. aliter ram et edd. veit. I. V. L. I. Vicies, ete. 443. II 3 D. 3a e.)
. Pro quaestore in , ut sἱgniseet, qua Verres siti; Ipse, pro Onici quaestorio . expensa tulerat. I. V. L. Proqiuratores autem ii erant in quaestoria Procuratione, qui, in procon- illari, legati. 4. cohorti prretoriae. sie in re militari Seebaine manus parti in evocatorum militum, partim nobilium adolescentium . qui in acie et agmine praesto ἱmperatori adesse solebant. Erat quoqrae sua provineἱal; praetori Cohors, quae Praecones, medicos, aeriin has. lictores continebat, quibus do publieo stipendium atque alimentadahantur. De Poster; re illa saepius dicendi loeus Oeeurret passim in Veris Huis.
his rationibus reprehendit Cieero quod nulla re pluribus verbis explicata . ita quadrent gramina , ut vix melius Arelit. mede, deseribat.