Pars Secunda Sive Orationes Omnes

발행: 1827년

분량: 659페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

Μ. T. CICERONIS

Hortensi, aut quisquam hominum retulit 3 Quid hoc est 3 quae impudentia λ quae audacia λ quod exemplum

ex tot hominum rationibus relatis hujusmodi est Θ Illa tamen ΙΙ-S sexcenta millia, quae ne salso quidem potuit, quibus data essent, describere, quae se Arimini scribit reliquisse, quae ipsa H-S sexcenta millia reliquas acta sunt, Deque Carbo attigit, neque Sulla vidit, neque in aerarium relata sunt. Oppidum sibi elegit Ariminum, quod tum, quum iste rationes reserebat, oppressum direptumque erat: non suspicabatur id, quod nunc sentiet, satis multos ex illa calamitate Ariminensium testes nobis in hanc rem reliquos osse. Recita denuo : P. LENTULO', L. TRIARIO, QUAESTORIBUS URBRNIS, RES RATIONUM RELATARUM. Recita : Ex S. C. Ut

hoc pacto rationem referro liceret, eo Sullanus repente sactuS est, non ut honos et dignitas nobilitati restitueretur. Quod si illinc inanis profugisses, tamen istatua fuga ne saria, proditio consulis tui scelerata judicaretur. Malus civis, improbus consul, seditiosus homo Cn. Carbo ' suit. Fuerit aliis : tibi quando esse coepit pposteaquam tibi pecuniam, rem seu mentariam, rationes Omnes Suas exercitumque commisit. Nam si

tibi antea displicuisset; idem secisses, quod anno post

6. Ego, iant lia. Fuerat uterque quaestor; Cieero in stellia. anno Gog; Hortensius antio 6 3, qua provineia incertiam. . O pressum. A Stilla; prodente illud Albinovano, duce Μariatio. 8. P. Lentiara. Titulus est rationum oreti. Nempe A. υ. 6 2 quae, ores erant P. Lentulus suta et L. Valerius Triarius. ad quos rationes retulerat Verres. Verba ea Scio hariam prima sunt verba. - Res. Gall. Aiae. Et is est index. seu codicis inscripti . seu literae quibus consignatae erant ratio nes Omnium , his quaestori Lus urbanis

relatarum rerum.

tia seribit Cicero, qui ad Div. IX, uade hoe Carbone loquetis : ω Hoc, qui Lis3baei a Pompeio nostro e i inter-

352쪽

IN VERREM AC T. II, LIB. I. 3 it

M. Piso R. Quaestor quum L. Scipioni consuli obtigisset, non attigit Pecuniam, non ad exercitum profectus est : quod de republica sensit, ita sensit, ut

situdinem sortis laederet. x V. Etenim si haec perturbare omnia, et permiscere volumus; totam Vitam periculosam, invidiosam, infestamque reddemus; si nullam religionem sors habebit, nullam sanctitatem' Conjunctio secundae dubiaeque sortunae, nullam auctoritatem mores atque instituta majorum. Omnium est communis inimicus, qui suit hostis suorum. Nemo umquam sapiens Pr

ditori credendum putavit Τ. Ipse Sulla , cui adventus istius gratissimus esse debuit, ab se hominem, atque in exercitu suo removit : Beneventi esse jussit apud DOS, quoS Suis partibus amicissimos esse intelligebat; ubi iste summae rei causaeque nocere nihil posset. Ei postea praemia tamen liberaliter tribuit : bona quaedam proscriptorum in agro Beneventatio diripienda concessit; habuit honorem A ut proditori, non ut amico fidem. Nunc, quamvis sint homines, qui mortuum Cn. Carbonem oderint; tamen hi debent, non, quid

eius, improbior nemo . meo iudicio,

ro. M. Piso. Fregi: homo nobilissimus. innoeentissimus et eloquentIssl-mris . ut eum appellat Cicero pro Plane. 3. Vid. lnd. Histor. xx. L. Seipioni. Qui consul anno 6ro ad veritis stillam prosectus, ah exmeitti auo deseritia ae prodἱtus est: inviolatus vero a stilla dimissus. Ma alliam abiit in exsilium. Veli. Patere. II, 25.

H. Ficiem sunm. Quam nee eonsul I uia dedit. - Morem mnioriam. Qui praetDrem quaestori suo parentis esse loco voluerant. - Necessitudinem. Qualia est parentis eum stio. V. r. Etenim. ordo est. Etenimai haec ... permiscere volumus; si nullam religionem, etc. totam vitam In -

tam . . . reddemna.

u. Vulgo societatem. Recepimus mendationem I. F. Gronovit. I. V. L. 3. Putaseit. Hane in sente tiam praeclarissime non semel Demosthenes. quem adi de Coron. pansim. 4. Honorem. Μercedem ac Prae

mium.

353쪽

3Ia M. T. CICERONIS illi accidere voluerint, sed quid ipsis in tali re me

tuendum sit, cogitare. Commune e Si hoc malum, Communi S metus, commune periculum. Nullae β sunt

occultiores insidiae, quam ear, quae latent in simulatione officii, aut in aliquo Decessitudinis nomine: nam eum, qui palam est adversarius, facile cavendo vitare possis ; hoc vero Occultum, intestinum ac d

mesticum malum, non modo non exsistit', verum

etiam opprimit, antequam prospicere atque explorare

potueris. Itane vero p tu, quum quaeStor ad exercitum missus sis, custos non solum pecuniae, sed etiam consulis particeps omnium rerum, consiliorumque sueris; habitus sis in liberum loco T, sicut mos majorum s rebat : repente relinquas p deseras p ad adversarios transeas 3 o scelusi o portentum in ultimas terras exportandum i Non enim potest ea natura, quae tantum

facinus commiserit, hoc uno scelere esse Contenta:

necesse est semper aliquid ejusmodi moliatur; necesse est in simili audacia perfidiaque versetur. Itaque idem iste, quem Cn. Dolabella' postea, C. Malleolos occiso, pro quaestore habuit haud scio, an major etiam harenecessitudo suerit, quam illa Carbonis, ac plus judis. Mais sunt. Eam sententiam op rae preti m erit conserre eum simili, Rosc. Am. 4o, et observare quomodo verbis eam variaverit orator. Conseretiam Xenoph. Rerum Graecarum lib. II. I 5. s. Non exsistit. Non se aperit: non agit extra.-Provisere. Est a Pall. et Cinae placueratque item Lambino; vett. edd. permicere.

. In Iuertim Deo. Vide Diuinat.

cap. 19.

8. Cn. Dolabella. Praetor urbanus antici 6 2, de Cuius iniuria in P. Quintium graves sunt Ciceronis querimoniae pro Quint. passim. Ex praeinra Ciliciam anno Aeqtienti administraxi et ex qua reux factus ab adolescente M. I milio seauro repetundarum damnatus est A. U. ει 5, maxime adinnitente Verre. Vid. itis. 3O, 38.

Oetam. suspiciosum verbum, quasi Μallet,lum Verres, eui mors illius luero stiit, Oeeiderit. Illud et lain animadvertendum quam artisseiose ad ἱlludeoniiciendum indises, tamquam aliud agens , impulerit, quum nullum Donacelus in proditorem cadere declara

ver t.

354쪽

cium voluntatis δ' valere, quam sortis debeat), idem in C. Dolabellam, qui in Cn. Carbonem fuit. Nam quae in ipsum valebant crimina, contulit in illum,

causamque illius omnem ad inimicos accusatoresque

detulit ; ipse in eum, cui legatuS, cui pro qua'Storesuerat, inimicissimum atque improbissimum testimonium dixit. Ille, misero quum esset, tum proditione istius nefaria, tum improbo et salso ejusdem testi

monio, tum multo etiam ex maxima parte, istius su

torum ac flagitiorum invidia conflagravit. XVI. Quid hoc homine iaciatis, aut ad quam spem tam perfidiosum, tam importunum animal reservelis pqui in Cn. Carbone ' sortem , in Cn. Dolabella ' vo

luntatem neglexerit ac violarit, eosque ambOS non

solum deseruerit, sed etiam prodiderit atque oppugnarit. Nolite, quaeso, judices, brevitate orationis mea

PotiuS, quam rerum ipsarum magnitudine, crimina ponderare : mihi enim properandum necesSario eSt, ut omnia vobis, quae mihi constituta sunt, possim exponere. Quamobrem, quaestura istius demonstrata prirnique magistratus et furto et scelere Perspectis

reliqua attendite : in quibus illud tempus, Sullanarum

proscriptionum ac rapinarum praetermittam; neque

ro. Voluntatis. sorte obueniehant Praetoribus quaestores; sed si qnis in Provincia esset dem rivus , eius in locum praetor, quem vellet, constituehat. Testis hie loctis. xx. Detulit. Ad M. Scaurum, qui in Dolabella aeeusando, Verris opera et IndIeio est usus. ra. Miseri Reus, amIetus, eat ami- Osras. Reos enim miseros die; quum ἱn summo dἱscrimine versentur, satis est pervulgatum. Ad hanc autem miseriam aeeesserunt proditio Verris. ἰsiitis surta et flagitia . qnorum invii Ia multo magis quam suorum Consta- gravit. XVI. a. me homine. Mentio vetu pro . de hoe hcim; ne. I. Alἱέ, vi Carbonem ... I. V. L. 3. Dolabellam. Cum Erra. sequImur Manut Ium. I. V. L. -Verres enim in Carbone sortem neglexit, qua ἱlli sanete e niungebatur; in Dolcihella volutitatem qua delectus ab eo fuerat. Illud temptis. Quo tempore Beneventi proscriptorum hona dieipuit.

355쪽

ogo istum sibi ex communi calamitate defensionem illam sinam sumere : suis eum certis propriisque criminibus accusabo. Quamobrem, hoc omni tempore Sullano ex accusatione circumscripto β, legationem ejus praeclaram cognoscite.

XVII. Posteaquani Cn. Dolabellae provincia Cilicia constituta est; O dii immortalest quanta iste cupiditate, quibus allegationibus' illam sibi legationem Τ expugnavit Z id quod Cn. Dolabellae principium maximae calamitatis suit. Nam ut iste prosectus eSt, quacumque iter fecit, ejusmodi suit, non ut legatus populi romani sed ut quaedam calamitas pervadere videretur. In Achaia praetermittam minora omnia, quorum simile forsitan alius quoquo aliquid aliquando secerit: nihil dicam, nisi singulare, nisi quod, si in alium reum diceretur, incredibile videretur), magistratum Sicyonium nummos poposcit. Ne sit hoc crimen in Verrem: secerunt alii. Quum ille non daret, animadvertit. Improbum, sed non inauditum. Genus animadversionis Videte : quaeretis, ex quo genore hominum si istum judicetis. Ignem ex lignis viridibus atque humidis in loco angusto fieri jussit : ibi hominem ingenuum, domi nobilem , populi romani socium atque amicum,

s. circumso eo. Remoto, repudiato. Sie Caes. de Beli. Ei v. I. 32. TVII. r. cuiata. Anno 6ο 3 primum eum piratia Citieibus bellum initum est, provinciaqDe Cilicia cum proe solari imperio Cn. Dolabellae praetori

demandala est. a. AIlegationibtis. Inter Asionἱbus eommunium amiCrarum.

quos Proconsules aut Propraetores. ἱitiri in provincias, eonsilio vi atqueonteii adiutores sibi adiungebant. Illi aut a senatu dabantur. ant ex aucto ritate senattis ah ipsἰs praesidibus eligebantur plures patie Ioresve, ut bellum, aut res poseebant. Cleoro In Cilieta administranda legat s quatuor; quindecim Pompeius In bello piratico habisit. T. Liu. XLIV. 18. sall. Ing. 28, ete. 4. In Achaia. Per quam iter eum Dolabella in Citieiam provincIam suam iaciebat. 5. Multi habeni hominem; alteraiectici ah Motomanno est. I. . L.

356쪽

sumo excruciatum, semivivum reliquit. Iam quae iste signa, quas tabulas pictas ex Achaia sustulerit, uou

cupiditatem demonstrandam Servatus 7. Athenis audistis ex pede Minervae' grande auri pondus ablatum; dictum hoc est in Cn. Dolabellae judicio : dictum etiam aestimatum s. Hujus consilii non modo participem C. Verrem, Sed principem suisse reperietis. XVIII. Delum venit: ibi ex fano Apollinis religiosissimo noctu clam sustulit signa pulcherrima atque

antiquissima; eaque in onerariam Davem Silam Conjicienda curavit. Postridie quum sanum spoliatum viderent ii, qui Delum incolebant, graviter serebant: est enim tanta apud eos ejus sani religio atque antiquitas, ut in eo loco ipsum Apollinem natum esse arbitrentur : Verbum tamen sacere non audebant, D sorte ea res ad Dolabellam ipsum pertineret. Tum Subito tempestates coortae sunt maximae, judices, ut Non modo proficisci, quum cuperet, Dolabella nori Pomet, sed vix in oppido consisteret : ita magni fluctus ejiciebantur. Hic navis illa praedonis istius, onusta Signis religiosis, expulsa atque ejecta fluctu, frangitur: in litore signa illa Apollinis reperiuntur; jussu Dola-

si h*ne evaserit; non vero , ut putas it Aseonius. In libro de signia, quum in eo de tabulis ex Achaia sublatis uerbum nullum fiat. sie Manutius. Cotilenivit autem Ferratius de hoe ultimo libro hie agI. quum promittat orator, se nimirum hiane Verris etiρ dilatem demonstraturum . Neqne ideo de Aetaleis signis loqui Siciliae patrono DECEsse sit , quum ex istius inlioe genere surtis saeIle appareat quid in aliis provinetis secerit.

paratias; nonnulli alii. resemattis. I. V. L. 8. AEda Minerine. Quam Parthenonem Graeci voeabant, a Pericle in

arce exstructam.

9. 9 timcitum. Dolabellae imputatum , ita ut damnato illi fuerit scil-vendum.

XVIII. r. In oppi . Rem a P amo in m auget Orator. Non enim verisimile est Heetos stiἱsse suetus in Oppidum , quod in inedia inaula positum erat ad radices Cynthii montis . nisi sorio tune terrae scierit motus.

357쪽

316 M. T. CICERONIS

hcllae reponuntur : tempestas sedatur; Dolabella Dolo proficiscitur. Non dubito, quin, tametsi Dullus in te sensus humanitatis, nulla ratio umquam fuit roligio-Dis, nunc tamen, in metu periculoque tuo, tuorum tibi scolorum veniat in mentem. Potestne tibi ulla spes Salutis Commoda ostendi, quum recordaris, in deOS immortales quam impius, quam Sceleratu S, quam notarius sueris p Apollinemne tu Delium spoliare ausus cs 3 illine' tu templo, tam antiquo, tam Sancto, tam religioso manus impias ac sacrilegas asserre conatus

os λ Si in pueritia non his artibus et disciplinis institu-

atque CognoSCereS : No postea quidem i. quum in ea ipsa loca venisti, potuisti accipere id, quod est Proditum memoriae ac literis 3 Latonam ex longo errore

et fuga, gravidam, et jam ad pariendum svicinami tem

poribus exactis, coniugisse Delum, atque ibi Apollinem Dianamque peperisse: qua ex opinione hominum illa insula eorum deorum sacra= putatur; tantaque ejus auctoritas religionis et est, et semper fuit, ut ne Persae si quidem, quum bellum toti Graeciae, diis hominibusque indixissent, et mille numero 7 navium claSa. Illine. Cleero ut maiorem Verria in hoe temptra furtis invidiam addat. de Ingente elade retieet quam sexennio ante Verrem , Μ nophanes Delo Intu. Ierat, vasta omnia ac deserta penitus relinquens. Idem tamen hane in Maniliana resor . quam adi. 3. mandata sunt. Poetas dἰκebant

in scholis pueri, et ex iis deorum sabulas. Quod ad Delum et Apollinem pertinet, mInrita qitieque dabit Span homi I e ditis imus commentarius ad Callim. h3mo. In Delum , vs. α55. Vr xtim is Cui non dictus Hylas puer, et Iahionia Delos' ., 4. SIe edd. pr. et inulti MSS. Aldo eAiderat figisse. I. V. L. 5. Saera. Illis dIIs Merala. 6. Persor. De his plura vide in Herod. VI, 9 . - Diis. Quorum templa Persae ineendebant, deos parieti-hu, Ineludi nefas arbitrantes. Vide de Leg. II, 26. aes f. in Pers. Deliae autem ac Ephesio templo eos peper-Q;sso tradit selioliastes Aristophanis ad Pacem, v. 4os. quod Aolem ae

Lunam deos maxime venerarentur. . Milio niam m. De harum rara moronavium vide trosium ad Cornel. Nei' Thomisi. v. Illud etiam intelliges, ro-

358쪽

IN VERREM AC T. II, LIB. I. 3i7

som ad Delum appulissent, quidquam couarentur aut violare, aut attingere. Hoc tu sanum depopulari', homo improbissime atque amentissime, audebas 3 suit ulla cupiditas tanta, quae tantam exstingueret religionem pet, si tum haec non cogitabas, ne nunc quidem. recordaris , nullum esse tantum malum, quod Don tibi

pro sceleribus tuis jamdiu debeatur XIX. In Asiam Vero postquam Venit, quid ego

commemorem Nihil cum Verre de quotidianis criminibus acturus sum. Chio per vim Signa pulcherrima dico abstulisse; item Erythris et Halicarnasso. Tenedo praetereo pecuniam, quam eripuit) Τenem in ipsum, qui apud Tenedios sanctissimus deus habetur, qui ur-hom illam dicitur condidisse, cujus ex nomine Tene diis Dominatur; hunc ipsum, inquam, Tenem, pulcherrime tactum , quem quondam in comitio Α vidistis, abstulit magno cum gemitu civitatis. Illa vero expugnatio sani antiquissimi et nobilissimi Iunonissi Samia , quam luctuosa Samiis suit quam acerba toti Asiae quam clara apud omnes λ quam nemini vestrum inau

dita λ de qua expugnatione quum legati ad C. Neronem

ttindos a Tullio numeros, dum orato rem agit, amari. 8. Lamhinus maluIt indepeculariti.

I. V. L. XIX. r. In Asiam. Nitiorem, euἱ C. Nero praeerat. α. Coelius Rhodiginus e ni. adis veniti , quod recte improbat Gulielm. I. V. L.

perInde ut suerat pater, oecisum: ideoque institutum est, ut In eius templo Numquam audiretur Aehillis Domen. Pint. Qu. gr. Hune viae rursum sequn. lus erat Verres, ut Peloponnesum

primo inviseret, tibi Achaia et sie3on. postea Athenas, Delum, Chium, Er3- thras. Samum, Tenedum, quae insula . extra Hellespontum , adversa sigaeo litori adiaeet. Plin. XXXI. Virg. II. et r. 4. In eomit O. In foro, cuius parserat comitium; quum ab aedilibus iti.

dorum causa ornaretur. Porro aediles signa nobilia ex urbibus sociorum mutuabantur, quae Postea reportanda eurabant. De eomitio vide in . c. 22,

not. 2

5. Iunonis Samire. In hae Insula Iuno praecipue colebatur. Virg. R n. I, I 6.

359쪽

318 M. T. CICERONIS

in Asiam Samo venissent; responsum tulerunt, ejMS-

modi querimonias, quic ad legatum populi romatii

Pertinerent, non ad praetorem, sed Romam ' deseri ioportere. Qua de ro I Charidemum Chium lesti m nium priore actione dicere audistis : SeSe, quum esset trierarchus, et Verrem ex Asia decedentem prosequeretur, jussu Dolabellae suisse una cum isto Sami; sese que tum Scire Spoliatum esse sanum Iunonis et oppidum Samum; Posteaque se causam apud Chios, cives suos,

Samiis accusantibus publice, dixisse; eoque se esse absolutum, quod planum secisset, ea, quae legati Samiorum dicerent, ad Verrem, non ad se pertinere. Quas isto tabulas illinc, quae signa sustulit 3 quod Cognovi egomet apud istum in pedibus nuper, quum

ubi sunt Θ illa quaero, quae apud te nuper ad omneScolumnaS, Omnibus etiam intercolumniis, ins silva denique disposita sub divo vidimus. Cur ea, quamdiu alium praetorem ' cum iis judicibus, quos in horum locum Subsortiturus cras, de to in consilium iturum putasti, tamdiu domi fuerunt λ posteaquam nostris testibus nos, quam horis tuis ', uti malle vidisti; nul-6. Romam. Poterat quidem praetor de rebus provincialibus eo ciscere, sed non ita ut legatum alterius praei ris castigare posset: enitis rei eognitio ad sena tram pertinebat, aut etiam siquid gravius e mmissum erat, illud animadvertere erat populi rom. I. Haec, usque ad verba vi non ad se pertinere is, sunt in edd. aliis post

in sectoremque Pugnare . . Ernest. Primns transtulit. I. V. L.

sator obsignaret domum , et ela aieneret omnia illius quem accusaturus

ris constituta ah eo removerentur. Α- N. - Ex seqq. apparet non eam

obsignationem ad signa tabulasque pietas patere, quum ea abhine a Verreeelaia et in alias domos avecta quernatae Cicero. s. In si a. Silutila, viridario. Io. Asitim praetorem. Metellum.-tiorem. Qui nune adsunt. II. Alii, stiMortitus. a. V. L.

I a. Tuis. Tibi potius quam mihi commodis. Dempe ad iudicium protrahendum. Vid. mp. s, et Ara. I, 8.

360쪽

IN VERREM AC T. II, LIB. I. 3i i

lum signum domi reliquisti, praeter duo, quae in mediis aulibus sunt; quae ipsa Samo sublata sunt non putasti me tuis familiarissimis in hanc rem testimonia denuntiaturum, qui tuae domi saepe fuissent; ex quibus

Quid tum hos de te judicaturos arbitratus es, quia mviderent, te jam non Contra accit Satorem tuum, sed contra qHaeStorem Sectoremque pugnare λ

XX. Aspendum, Vetus oppidum et nobile in Pamphylia scitis osse, plenissimum Signorum optimorum. Non dicam illinc hoc signum ablatum esse, et illud: hoc dico, nullum te Aspendi signum, Verres, rotiquisse; omnia ex sanis, ex locis publicis, Palam, Spectantibus omnibus, plostris evecta' asportataque osse. Atque etiam illum Aspendium citharistam', de quo saepe audistis id, quod est Graecis hominibus in proverbio, quem omnia intus cancro dicebant, sustulit, et in intimis suis aedibus posuit : ut etiam illum ipsum

et 3. Misse. Domi tuae signa illa. quae iam non apparerent. 4. Q/t Estorem. Qiarestores Herariiatietionem serI jubebant honorum eius. qui repetundarum si erat damna, tus. sie Livius serihIt: is missos quaestores in pomessionem honorum Aebpionia Asiatici. aed eos nequaquam summam in aerarium redegisse, quantae pecuniar damnatus fuerat . . Emebant vero sectores gall. les meherissetira . Verrea autem illa anhtrahendo. iam non se Crantra accusationem, sed honantia Contra auetionem, ut iam damna-ttis, defendere videbatur.

XX. r. Aspendi. Urbs illa ad For3medontem fluvium alia, ad Dolabellae provinciam pertinebat. Vid. Pomp. M.t. XIV. strab. XIV. Plin. , et a

xx xl, . a. Vetusanonymus interpres, in ave cta exportataque .. I. V. L.

3. Aspendium cithiarisIam. I. e. simulaertim apud Aspend; A eitharIstae speetem exhibens. Quod apud Grieeos ita erat notum . ut iam In prouerbItim abierit. Settieet, quum rariunt Eltharistae , utrIusque manus taluntur os ἰώcio. Dextra plectrum tenet, et hoe est foris seu aliis eanere; sinistra digitis ehordas carpit, ae sonos leviores eliis eit , quod est inlus aera sibi eanere. Aspendius ille eitharista universam eantionem initis. I. e. sinistra tantumnianu complectebatur, ita ut a se et a paucis, qui proximi adstabant , exanis diret r. Unde omnes quotquot sure erant, a Graeeis Aspendii cithnristo in proverbI dieebantur, quod ut illo carminis, ita isti lariorum occulta o-

SEARCH

MENU NAVIGATION