장음표시 사용
51쪽
cio partes accusatoris obtinet, contra me sit dicturus; cui summam copiam facultatemque dicendi natura lamgita est. Da fit, ut ego, qui tela depellere et vulneribus mederi debeam, tum id facero cogar, quum etiam tolum adversarius nullum jecerit: illis autem id tempus impugnandi detur, quum et vitandi illorum impctus poteStas adempta nobis erit; et, si qua in re, id quod parati sunt sacere, falsum crimen, quasi venenatum aliquod telum, jocorint, medicinae iaciendae locus non
quod, contra omnium Consuetudinem, judicium prius de probro R, quam de re, maluit fieri; dein do, quod ita constituit id ipsum judicium, ut reus, antequam
Verbum accusatoris audisset, causam dicere cogeretur;
quod eorum gratia et potentia lactum est, qui, quasi Sua res, aut honos agatur, ita diligenter Sex. Naevii studio et cupiditati morem gerunt, et in ejusmodi rebus o PQS suas experiuntur, in quibus, quo plus propter virtutem nobilitatemque possunt, eo minu S, quantum POSSint, debent ostendere. Quum tot tantisque difficultatibus assectus atque afflictus, in tuam, C. Aquilli, fidem, voritatoni R. misericordiam P. Quintius consuγ-rit ; quum adhuc ei, propter Vim adverSariorum, non jus par , non agendi potestas eadem, non magi Stratus aequus reperiri potuerit; quum ei, summam per inju-
. Tria haec verba , ni aptiria , deleuit Lambinus. I. V. L. 8. Iniquitate. Miranda non a meloeeurrit ora oris libera indignatio, qui non in magistratuum injuriam imvehi dubitat, dummodo omelo aesdei Inserviat. s. De probro. Quaeri enim volnit Praetor, priua an desertum fuerit a Quinito vadimonium c vadimonii autem desertoribus Infamiae poerxa arate nati tuta . et possessa ne sint eius hona ex edieto. Quam de re. i. e. de Pecunia quam athi Naevius a Quinti deberi dicebat. Vid. Ins eap. g.
Longol. ad Plitia Epist. III, s. I I. Itis par. Non aequa diseeptandi iuris ecinditio. Ia. Magistratus. Praetor Burrhi nus, qui Quintium prior damnavit; et Dolaballa, qui damnatum itarum uelit.
52쪽
riam, omnia inimica atque infesta fuerint: te, C. Aquilli Vosque, qui in consilio adestis, Orat atque obsecrat, iit multis injuriis jactatam atque agitatam sequitatem, in hoc tandem loco consistere et confirmari patiamini. ΙΙΙ. Id quo facilius facere possitis, dabo operam, ut a principio, res quemadmodum gesta et Contracta Sit, cognoscatis. C. Quintius fuit P. Quintii hujus --ter; Sane Ceterarum rerum patorismilias et prudens et attentus, una in re paullo minus consideratus, qui Societatem cum Sex. Naevio secerit, Viro bono, Verumtamen non ita instituto, ut jura societatis et ossicia certi' patrisfamilias nosso posset: non quo ' ci deesset ingenium; nam neque parum sacetus scurra Sex. No Vius, neque inhumanus, praeco= est umquam existimatus. Quid ergo est λ quum ei natura nihil moliusquam Vocem dedisset, pater nihil praeter libertatem reliqui Sset, Vocem in quaestum contulit; libertate usus CSt, quo impunius dicax osset. Quare quod socium tibi eum velles adjungere, nihil orat, nisi ut in tua pecunia' condiscerpt, qui pecuniae Ductus csset. Tam n inductus consuetudine ac familiaritate Quintius secit,
ut dixi. societatem earum rerum, quae in Gallia Comparabantur. Erat ei pecuaria res 7 ampla, et rustica Sane
VI. I. ceterarum rerum. Suhand. in negotio. sie in Cat. Maj. vi Saepe numero admirari ac leo. qntim celera Tum rerum tuam exeellentem, M. Cato, sapientIam, tum vel maxime ete. Et multo post: ω quam hominis natura morte dissolvitur, eeterarum rerum Perspicuum eat, etc.. Sie Graeei: et uvάλλωου πρα4μαTtari.
a. Certi. Sineera fide. cui fidere possis. sie Vere. II: vi homine certissimo .. sier ω amiena eertus in re in-
landare velle Naevium videtur, pungit acriter. 4. Inhumantis. InsuavIs, inicien dus. Vid. pro Plane. 14. Brtit. 46. s. Praeco. servi olim erant publiei Praeeones; quorum minime liberalia habebatur quaestus. Notum iuud Mar
tialis . lib. V, epigr. 56, ro: ω si duri
puer ingeni uidetur. Praeconem saetis . 6. In tua pretinia. In aliena. Hoeenim ad quemvis generatim resertor. Peeuniae vero fructus est luerum quosamiliaris res augetur. . Pretiaria res. Plurima possid
53쪽
bono culta et fructuosa. Tollitur ab atriis Liciniis', atque a praeconum consessu in Galliam Naevius, et trans Alpes usque transfertur. Fit magna mutatio loci, non
ingenii. Nam, qui ab adolescentulo quaestum sibi instituissot sine impendio, posteaquam nescio quid impcndit, et in commune contulit, mediocri qMaestu Contentiis esso non poterat. Nec mirum, si is, qui Vocem venalem habuerat, ea, quiae Voces quaeSi erat, magno
sibi quaestui fore putabat. Itaque hercule haud mediocriter de communi, quidquid poterat, ad se in pri-
Vatam domum sevocabat: qua in re ita diligens ' erat, quasi ii, qui magna fide societatem gerer ni, arbitrium M pro socio condomitari solerent. Verum his de rebus non necesse habeo dicere ea, quae me P. Quintius cupit commemorare : tametsi Causa postulat, tamen, quia poStulat ', non flagitat, praeteribo.
I,ant privat; apud Romanos per Italiam et provincias pascua, aut coempta, vendentibus quaestoribus Liv.XXVIII, 46); aut a publieanis i cara . in qua
greges et armenta immittebant. Inde maximum ad remp. redibat vectigal, scripturir nomine. Vid. Vere. II, Io. Font. r. a. Ad Attie. II, IS. s. Atriis Liciniis. Atrium est area ante aedem porticilius et columnis eineta. Lieinia vero atria erant in Palatio monte . ante domum Licinit Crassi, quam postea em; t Cicero. Hiie convenioliant praecones auctionem Diaeturi. Ceterum multa erant huius m di Romae atria, et cir riapud privatos; docetque Vitruvius, VI. 8 : . privatis in domibus, e vi munia suisse vestibula, In quae, etiam invorati, suo iure, de populo poterant venire .. Hac seitieet ratione po-Pularem gratiam aucupabantur civitatis principes. s. mee. Id est, quI voea rerum omniam levIssima, opes aliquas comparaverat . easdem DPes magura emolumento sibi nune fore putabat xo. Diligens erat. Naevἱus in Dania danda foeIetate Ita erat diligens. qnasi surtum honesta rea esset, qui vero a eietatem fideliter administrarent, condemnari solerent. a. AHirritim detond. censent Graevis Emest. Sebiate, frustra. ArhitritimenIm pro socio, inmetum de foetetate esse, omnes intellἱgunt; et inde su auditis praep. per aut sectindum, nihil aliud erit quam per arbitrium pro foeto eondemnari. aut arbitralem patῖeondemnationem. Quod helioni sinIgenus non satie mirum in latensi sormula, et a vulgari sermonis usu re
xu. Positi&ι. Positi are, est petere modeste; s strare vero, petere instantius et vehementius.
54쪽
- IV. Quum annos jam compitareS societas essot, otquum saepe suspectus Quintio Naevius suisset, DPque ita commode posset rationem reddere Oariam rerum, quas libidine, non ratione gesserat; moritur in Gallia Quintius, quum adeSSet Naevius, et moritur repentino . Heredem testamento reliquit hunc P. Quintium: Ut, ad quem summus moeror morte Sua veniebat, ad eumdem summus honos' quoque PerVOniret. Quo mo tuo, nec ita multo post, in Galliam proficiscitur Quintius. Ibi cum isto Naevio familiariter vivit. Annum sero una sunt, quum et de societato inter Se multia communicaront, et de tota illa ratione atque ro Gallicana :Deque interea verbum ullum interposuit Naevius, aut
socio talem sibi quidpiam debere, aut privatim Quintium debuisse. Quum aeris alieni aliquantulum esset relictum, quibus nolninibus J pecuniam Romae curari oportoret; auctionem in Gallia P. hic Quintius Narbono
se facturum esse proscribit Oarum rerum, quae ipsius orant privatae. Ibi tum vir optimus, Sex. Naevius, hominem multis verbis detorrot, ne auctionetur: eum non ita commode poSSe eo tempore, quae proscriPSiS-set, vendere; Romae Sibi nummorum facultatem esse, quam, Si Saperet , Communem exi Stima rot, pro Daterna illa necessitudine, et pro ipsius affinitate : nam
IV. I. Moritur repentino. Oblique et quasi aliud agens venesἰeii crimen Naevi asstigit orator. Nira deinde arte narrationem pergit . diversaque eongerit adiuneta, ut inde Naevii peris sidia magis elueeseat. - Nota morte C. Qtiintii omnino exstinctam societatem, ac dissolutam. a. Summus honos. QuamvIs eiam lege et iure agnationis herea esset P. Quintius, honestior tamen testa mento ad eum veniebat hereditas: illud ine Ita honor; apud Romanos ducebatur, ni Ciceroni Ohieeerit Antonius . hereditates ei nullas ab a eis venisse; quod contra Cicero defendit, amplius se Η. s. dueenties 4 io, o se. ex hereditatihus retulisse. 3. Quibus nominibus. Cuius aeris alioni solvendi eatim, Romae erat conis scienda pectinia. Curare pectiniam est rurare, tit peennia deiur et solvatur. 4. Si saperet. Locutio qua Objurgamus, ita ut obiurgatio sit amoris index
55쪽
P. Quintii consobrinam habet in matrimonio Naevius, et ex ea liberos. Quia, quod Virum bonum sacere Opo tebat, id loquebatur Naevius; credidit Quintius, eum, qui orationem bonorum imitaretur, facta quoque imitaturum. Auctionem velle lac re desistit: Romam prosiciscitur. Decedit ex Gallia Romam simul Naevius. Quum pecuniam C. Quintius P. Scapulae debuisset; per te,
C. Aquilli, decidit P. Quintius, quod liberis ejus dis
solveret. HOC Oo per te ag 'batrii', quod propter peruriam rationem β non satis erat in tabulis inspexisse, quantum deberetur, nisi ad Castoris' quaesisset, quantum solveretur. Decidis, statuisque tu, propter nece
situdinem, quae tibi cum Scapulis est, quid iis ad do
V. Haec omnia Quintius agebat, auctore et consuasore Naevio. Noc mirum, si ejus utebatur consilio,
cujus auxilium sibi paratum putabat. Non modo enim pollicitus erat in Gallia; sed Romae quotidio, simul a que sibi hic annuisset, numeraturum se dicebat. Quintius porro istum posse sacere videbat; debere in tolligebat; mentiri, quia CauSa, Cur mentiretur, non erat, non putabat: quasi domi nummos haberset, ita constituit Scapulis se daturum. Naevium certiorem sucit: rogat, ut curet, quod dixisset. Tum iste vir optimus vereor, ne se derideri putet, quod iterum jam dico, optimus), qui hunc in Summas angustias adductum
s. agrariam rationem. Quia disti rebat pretium Romanae Pecuniae qua solvendum erat, a pretio GaIIJeana quam C. Quintius a P. Mapula aereia Perat. 6. Ad castoris. In Mss quihti . . ad G t. templum ., e glossa. I. V. L. Consulendi scilicet erant argenta x; qui prope Castoris templum tabernas habebant.
ditis est hie Romanam pecuniam. Gallieanae oppositam simuleans. Vid. Geonov. de Per. vet. III, Io. V. r. constitia. t. constituere, stibisaud. peetiniam, est apud jurἱscoris eerium diem statuere. quo dehitaeredItori pecunia dIssolvatur. Ηἰnei ens est Cieeronia ad Div. VII, 4 :ω Si q Od eonstitutum habes eum P
56쪽
putaret; ut eum suis conditionibus' in ipso articulo temporis adstringeret, assem sese negat daturum, nisi prius de rebus rationibusque societatis omnibus decidisset ; et scisset, sibi cum Quintio controversiae nihil suturum. Posterius, inquit, ista videbimus. Quintius: nunc hoc velim cures, si tibi videtur. quod dixisti.
Negat se alia ratione lacturum, quod promisisset: non plus Sua reserre, quam si, quum auctionem venderot
domini jussu quidpiam promisisset. Destitutione illa perculsus Quintius, a Scapulis paucos dies anseri ; in
Galliam mittit, ut ea, quae proscripserat, Vertirent; deteriore tempore absens auctionatur; Scapulis dim- .ciliore conditione dissolvit. Tunc appsellat ultro Nap-Vium , ut, quoniam suspicaretur aliqua de re kre con troversiam, Videret, ut quam primum, et quam minima .
cum molestia tota res transigeretur. Dat istest amicum M. Trebellium γ nos Communem necessarium, qui
istius domi erat educatus, et quo utebatur iste plurimum, Propinquum nostrum, Sex. Alphenum. Res convenire nullo modo poterat: propterea quod hic me- .. - diocremjacturam lacere cupiebat; iste mediocri praeda
. contentus non erat. Itaque ex eo tempore res esse in
vadimonium 7 coepit. Quum vadimonia saepe dilata e
dagra, sae ut in alium diem disserasis. ritia qui bona vendi iubet. insati quid-
2. Suis eonaetionatis. I. e. quae piam alleui addixisset. Carpἱt h. I. auia Maent eommodia opportunae. Naevἱum a vii; ima praeeonis eondi- 3. Auetionem venderet. Mendosus sone, peierandique saeilitate. multis vidatur Ioetis; et legitur αυ- 5. Aufert. Ad eonsetendam men-etiona non merito. Praepositionis ellἱ- niam obtinet. psis est . ut apud Caes. de Baal. Gail. 6. Dat iste. subaudi arbitrum. Com- II, 33, in Metionem vendereis; et munem. Naevii sellicet et Quintilapud nostrum , non semel. ω sponiam necessarium. Quod bonam Quintii finem vincere.. Id. Indie. Latinit. dem demonstrat. M Domini iussu. se non plus te. I. Valaimoniam. Vritia loelio, pr 'neri erga Quintium promisso dieebat in vadimonio. Sie Muren. in poleis Naevitia. quam tenebatur Olim, at atate esse is, et saepius. Quum interquam saeerat auotionem, domini, i. e. amleos ros eonvenire non posset, tum
57쪽
sent, ct quum aliquantum temporis in ea re esset con- Sumptum, neque quidquam prosectum' esset; venit ad vadimonium Naevius. VI. Obsecro te , C. Aquilli, Vosque, qui adestis in consilio, ut diligenter attendatis, ut singulare genus fraudis ot novam rationem inSidiarum cognoscere pO sitis. Ait, se auctionatum esse in Gallia; quod sibi videretur, se Vendidisse; curasse, ne quid sibi societas deberet; se jam neque vadari amplius, neque vadimonium promittere; si quid agore' secum velit Quintius, non recusare. Hic, quum rem Gallicanam cuperet revisere, hominem in praesentia non vadatur : ita sincvadimonio disceditur. Deinde Romae dies xxx sero Quintius commoratur: Cum ceteris, quae habebat, vadimonia dissert, ut expeditus in Galliam proficisci posset: proficiscitur. Roma ogreditur ante diem ii kal. sobruarii, Scipione et Norbano coss. Quaeso, ut eum diom, memoriae mandetis. L. Albius, Sox. filius, Quirina β, vir bonus, et cum Primi S honestus, una Pro sectus psi. Quum Venissent ad Nada Volaterra nasi qua nominantur, Vident Persamiliarem Naevii, qui ex Gallia pueros venales isti adducebat, L. Publicium et qui ut Romam venit, narrat Naevio, quo in loco viderit Quinitum : quod nisi ex Publicio narratum Naevio esset, noli
duae spondebant partes se die praestiis inta ad praetoris tribunal ituras. Quae sponsIo madimoniam vocabatur. Vid. ad ealeem huius vol. Append. de ord. exere. iud. s de Sponsione. R. Olim peraeetum. Correxit Graeu.e eodd. I. V. L. vlsi. Addimus te post olivetum ,.qui e ΜgS addiflerat. I V. L. 4. Si quid agere. Si hane suam alite discessionem Quintias velit itidi eia sententia confirmari, Paratum se
3. II 4niend. l. e. pridie kal. ut estitis a g. sie Holoman. Lamb. Emeat vulgo IV alend. - Anno Urb. 6 O. 4. Etim dism. Quia laetam Naevius vadimonium Seebat suisse nonis sebr. id. cap. 18. 5. Qtiirina. subarad. ea stati. Misentio veteribu miliaris. 6. Vada Volo terrana in via Atare Iia, a Liburno XVIII millibos disianiaca. laterranos ager in Etruria, mari minime prosando, in vadi morem al-Iuitur.
58쪽
tam cito res in contentionem venisset. Tum Naevius
ab atriis Liciniis et a saucibus macelli corrogat, ut ad tabulam Sextiam 9 sibi adsint hora secranda postri-dio. Voniunt frequentes : testificatur iste, P. Qui NTtuM
NON STITISSE, ET SE STITISSE. Tabulae maximae signis hominum nobilium 'consignantur: disceditur. Postulata Burrhieno praetore Naevius, ut ex edicto bona possidoro liceat. Iussit bona proscribi ejus, qui cum sa miliaritas fuerat, societas erat, affinitas, liberis istius vivis, divelli nullo modo poterat. Qua ex re intelligi
facile potuit, nullum esse officium tam sanctum atque solemne, quod non avaritia comminuere atque violare soloat. Etenim si voritate, amicitia, fide societas, pie- Late propinquitas colitur; necesSe QSt,iSte, qui amicum, socium, amnem, sima ac fortuni S Spoliare conatus est, vanum se, set perfidiosum, et impium esse fateatur.
Libellos Sex. Alphenus, procurator Ρ. Quintii, familiaris et propinquus Sex. Naevii , dejicit; servulum
ianum, quem l Ste prehenderat, abducit; denuntiat, sese procuratorem eSSO; i Stum, aequum esSc, sampe sortunisque P. Quintii consulere, et adventum rius exspo-ctare ; quod si facere nolit, atque imbiberit ejusmodi rationibus illum ad suas ConditioneS Perducere, Seso
jiciebat, . quod tibi ex PublIelo eo-gnovit, pueros circum ami eos dimitistit is. Non alitee Sebiliκ edid;t. I. . L. 8. Neeessarios. Praeconea seilicet, veteres Naevii eollegas. s. Tabulam Matiam. sextius sane tinus erat ex argentariis. quorum molio latins patebant munera quam aptid nos. Illi scilἱeet tabulas sgall. acies) eonseIebant, anetionibus pra erant , deserta vadimonia testabantur. I. cie. pars secundia.
nebulones, quos ab introitu macelli NaevIus eorrogarat. x I. Ea edielo. serundum id quod Borrhienus edIxerat; nempe a. In eo rom qui vassimonium deseruissent, hona mi furiam esse, ita ut si dies triginta possessa essent, anctione deis Inde venderentne, et ipsis ereditori. hos addicerentur. De M to vide ad loem Verrin. I, de Praei. Urb. xa. Libellos. Proseriptionis.
59쪽
I 8 . ' M. T. CICERONIS nihil precari; et, si quid agere velit, judicio defendoro.
Haec dum Romae geruntur, Quintius interea contrajus yy, consuetudinem, edicta praetorum , de saltu si agroque communi a scrvis communibus vi detruditur.
VII. Existima, C. Aquilli, modo et ratione omnia Romae Naevium socisse, si hoc, quod per literas istius in Gallia gestum est, recte atque ordine factum videtur. Expulsus utque ejectus e praedio Quintius, accepta insigni injuria, confugit ad C. Flaccum imperatorem, qui tum crat in provincia : quem, ut ipsius dignitas poscit, honoris gratia Domino. Is Eam rem qNam Veli menter vindicandam putarit, ex decretis ejus poteritis cognoscere. Alphenus interea Romae cum isto gladiatore ' vetulo quotidie pugnabat: utebatur populo Sanc Suo, propterea quod iste caput petero β non do- sinebat. Isto si postulabat, ut procurator judicatum solvi satisdarct Τ. Negat Alphenus , aequum DSSe, Pr
ra. contra jus. Nam neque deseristram vadimonium fuerat, neque reus latitarat et quippe qui procurararem Alphenum reliquisset. x 4. Edicta promorum. Nam praei Tes non dant possessionem, nisi qtitim retis absens indit Ici non defenditur. is. Statu. saltus dieitur loeua ρο- sesus, silvostis et inaratus; ad rem Poenariam pertinet, ut ager ad ara tionema VII. r. c. Flaccum. Is x praetura Galliam Narbonensem sortἱtua obtinebat, et, Ut ex imperatoris nomine apparet, victoriam aliquam reportais
a. GIadiatore. I. e. Naevio. GladIatoris nomem ad improbos homines transferre solet Tullius. Sie pro Rose. mer. 6. 3. Vettilo. Veteratore, frandititia
4. Utebatiar. Populus Alpheno sa-vebat, quod eum insensiori odio per. aequebatur Naevius. 5. Cristit petere. Λ gladiatore ducta similitudo oeeidondi adversarἱἱ nimia cupido, quem propter hoe odit p pultas generosae virtutis amans. 6. sie e MM et edd. Lamh. Graev. Ernest. Alii, postulat. I. V. L. I. Satisdaret. sensus est: Postula-hat Naevἱtia. ut Alphenus daret sideiussores locupletes. qui suo perἱ io praestarent tantum solutiam iri. quantum. iudiei saeto. solvἱ oporteret, at Quintina damnaretur. Haee est sati datio, quae dicitur Dd vitiam so A. Inaetionibus enim personalibus actor nullam satisdationem dare oogehatur; Neque reus . ai proprio nomine in iti. dieio aἰsteret; eogebatur autem satis- dare, si per proeuratorem in iudicio
60쪽
curatorem Satis lare, quod reus satisdare non deberet,
si ipse adesset. Appellantur tribuni ' : a quibus quum esset tum auxilium petitum, ita tamen disceditur, ut, idibus septembribus Ρ. Quintium sisti Sex. Alphenus
promitteret. VIII. Venit Romam Quintius; vadimonium sistit. Iste, homo acerrimus, bonorum POSSOSSor, ex Pul Sor, ereptor, annum et Sex menses nihil potit; quiescit;
conditionibus hunc, quoad potest, producit; a Cn. Dolabella' denique praetore postulat, ut sibi Quintius
judicatum solvi satisdet, ex sermula, QUOD AB EO PETAT in, quoniam ejuS , ex edicto praetoris, bona dies xxx Posse a Sint. Non recusabat Quintius, quin ita satis- claro si juberet', si bona possessa essent ex edicto. Decernit: quam aequum, nihil dico: unum hoc dico, novum; et hoc ipsum Lacuisse mallem, quoniam utrumque quivis intelligere potuisset. Iubet P. Quintium aut satis lare, aut I sponsionem cum Sex. Naevio sacere : Si
SESSL ESSENT. ROCHMibant, qui aderant tum Quintio: de-8. Tribtini. Haec anto stillae domi- PraetorIa, In quo ἱta erat: - Quod ab nationem agebantur, qui tribu Is illud eo petetur. cuius. Ex odiet praetoris iniereedendi itis abstulit. De trihunm Romani, hona dies triginta p Messarum potestate vide Cie. de Leg. III, erunt, ejus rei nomine udieatum solvi I s. MiJAdare iubebo M. VIII. i. Conditionatis. Qnas per 4. Alii, cujus. I. V. L. simulati nem transaetionis Quintici 5. Ita satisdare. Qvia, hae exeε- deserobat. Etine pro eis, i. e. rem ptione apposita, non eonsitebatur protrahit. Quintius Possessa esse bona sua, et v. m. Dolabella. Nimirum naetus deserti vadimonii non subibat insaeum, a quo ea quae positi labat, Ini- miam. qtia lἱeet. Impetraret. Porro late Do- 6. Itiberet. Ipsum Quintium praetor. Iahella ex praetura postea Ciliciam Gri v. ex bis recepit juberetur. Sie avare administravit, et a M. Seauro acin etiam Garat. ensatus repetundarum damnatus est. r. Μalti uti se iubent aut satis Id. Verri I, ret, 3s. dare. atit. Invenit Lambiti. in NM. 3. Otiod ni eo petat. Prima sunt I. V. L. verba sormulae . seu rapitis, ex edicta 8. SI BONA. Iubetur Quintlus spon