장음표시 사용
661쪽
solum clientium suorum munera , quae dabantur, sed regnorum etiam partem costanti animo respuissent. Non persequar hoc loco singula, quae in hoc genere colligi potiunt innumerabilia hoc tantum dicam, magnas a nobis gratias rerum gestarum scriptoribus esse habendas,qui suo studio effecerunt,ut rebus praeteritis cognoscendis, facilius,quid nobis in vita expetendum, quid declinandnm esset, expediremus. Prudentes multos fuisse homines legimus,& admirabili prope quadam in agendis rebus sapientia praeditos, qua non natura, sed usu rerum ultaria no sine segnis vitet periculis sibi, ut de Vlus se traditum est,compararunt at nobis historici hoc afferunt commodi ut aduersis aliorum casibus edocti, ab omnibus,quibus illi perculsi sunt tuti fortunae telis, cautius
ac sapientius actiones nostras dirigamus. Matura setitorum consilia iuuenes admirantur: cur nempe , quia eos longa aetas,ac diuturna vita cautiores. prudeliores effecit. at eo pluris aestimanda historia est quo plura in omni
genere exempla diuturnitas temporis quam exigua unius hominis tas colligit. Praeclara philosophorum decreta stupenti prope animo imperita multitudia persequitur . quamobrem quod illorum praecepta ad exercendam virtutem nostros animos erudiunt . quanto hoc excellentius historici praestant, quorum in libris
662쪽
non animi solam, sed corporis etiam expressas actiones liriuemur modii historiat lectio
virum bonuri informare potest , ergo non dem poterit praeclarum etiana ciuem , ac senatorem instrueres Etenim quis est, qui suam e
gregie capessere rem p. ponit cum genus ipsius
Iei p. cum caussas salutis, atque interitus insignoretῖ aut quis est, qui optime cita itati suae possit consulere,si neque nraiorum leges , neque mores, aut instituta percalleat quis deni- lue utilem,ac salutarem de pace, aut bello scientiam dixerit, nisi suae ciuitatis opes, nisi vectigalia, nisi pedestrem , naualemque alparatum nisi bellicas socior uua, atq; hostium facultates ante cognouerit Quid polro aliud continent scripti a philosophis de rur plibri, nisi,
multa esse rerum publicarum genera , eari inteis facile commisceri caustas est: quasdam, quibus illae conseruentur, lis peruertant ut c5silia vero alia ad libertatis alia ad tyrannidis diuturnitatem accommodata mae ii ita fiant, ea certe On ex arcana magis ilia philosoplio rum crentia,quam X di perta dis clara luationu reetura publica um, in descre illa fuiί ta
nat ac, nisi cognitis ima totum suorum rebus nisi noratiis ui perioiuin besto Mna eueci bHS, C. . -
663쪽
siliu in patriae fructuose in afferre nullum a test: num imperator,antiquitatis ignarus re p. recte administrare in militia potesta multo mi nias. An vero multas initrui poste libris , qui militarena scientiam titulo polliceantur , quam
Eistorijs, belli gerendi lucum existimamus ne hoc quidem. I id est uni na,quod ad faciendas insulias,auceu riandas pectaneat, quid , quod ad exploranda hostium consilia, quod ad ducenod ii exercitum, ordin dam aciem , ad com peucendam seditionem , ad dissoluendum nae-tum,ad omnem deni liae rei bellicae rationem, cuius non plurima , .caque nobili lima veteres annalium scriptores nobis evimpla reliquerint Maeliti Sterrestre Soppugnationes, aut nauales quaeritis pedestre acies, aut c luestres ξ imper torum ortitudinem , ut m litum cincredibilem exercidiis in rebus aduellis constantiam,ini piperis moderatione:ά harum illi terum Omnium parti ad cactendum, partim ad imi tanduin in lignia documen a suppeditantu amobre leta, qui ph: losophia praestatiam ud --uanta , sapienter illi mehercule faciunt est
fecto nihil, niti, quod illa uniuersa persequi-
664쪽
pthilosophi multo intelligenti in ostrae planio.
IC, aptioremque esse consentiunt,ut a singulis potius ad uniuersa ascedamus,quam,quod iuli factitarunt,ab uniuersis ad singula delabamur.Est ergo, tiropsiui,antiquitatis cognitio utilisIima , quippe quae philosophos aliquando instruat, minores omnes artes ador net, iuuenes prudentia cum seniorib aequet, seniores eorum , quos experti sunt, casuum comprobatione confirmer, senatoren ad reprimperatorem ad rem bellicam complectendam impellat, quod caput est , omnes homines ad virtutem colendam incredibili quodam gloriae si ustio atque eximio immortalitatis amore accendat si quidem historia ut turpiter factorum index est, sic earum ,rerum quae cum virtute acta sint, testis eadem sempiterna . Itaque quam multos fuisse putatis, qui, illustri hoc litterarum, atque ingeniorum praeconio concitati,ciuitates constituerint, leges
scripserint nouas artes excogitarines morti
denique fortissimo animo sese obiecerint Nisi forte ea quod inseris ab antiquis poetis fabulose tradita sunt multum adiuvitiam ac pietatem putatis valuisse: historiam ipsam; v ritatis luce; ac prope totius philosophia partatem; ad virtutem amplectedam , famamq; nominis nostri propagandam momentum nullum allaturam existimatis .cum Herculem ceterosque
665쪽
terosque quorum virtus,&labor hominu geneti beneficia peperit inimia, nihil aliud , qua aeterna annalium monumenta ab interitu vindicasse perspicias sit. Etenim cetera Gmnia vel vi extingui, vel vetustate cosum possut historia una per uniuersum terraru orbe dissipata perpetua sui custode aeternitate est Osecuta. Quamobrem si frae item statua fabrili manu faciam quae corporis emgiem repraesentet sibi ouisque poni cupit reli fato magis actiones gnes excellentis riptotis ingenio comendari debemus optare quae vix ulla posterorum hominum obliuio obscurare ha venientium saeculorum delere diuturnitas postito Noe igitur tantum ac tam praeclarum studium hoc anno cum dicendi studio coniungemus rati scilicet multo vehementius nostsi historia quam si poema ab quod explicare mus , rei p. profuturos. At quam historiam,&quarum gentiu dicet aliquis quam,nis Romanam, ac Romanorum iEtenim, si utilitate in quaerimus, haec resp. vi ceteris armor si gloria,
atque imper ij amplitudine , qui b. uniuersum fere terrarum orbem complexa est, deuicit,sic ijsdem omni genere exemplorti, qua quisque secutus, egregie cum sibi , tum rei p. consulat, antecelluit. Cuius sit prima praecipuo tempora spectes eam prope non abiciminibus , sed ab heroibus quibusdam esse admiratam existi
666쪽
aries. tantam iustitiae, ac moderationis amo te, tantum paupertatis, ac parsimoniae cultu, tau tum luxuriae,& auaritiae odium,tantum diui etiarum, atque Opulentiae contemptu possis animaduertere. Itaque, si exempla virtutis ouς- rimus,unclena uberiora capi possunt aut fortitudinis ad mortem pro Iep. oppetendam, aut
prudentiae ad perniciemi r cauendam,aut industriae ad propulsandam is lectionis dignita. tem,quod imperium, aut quam libertate,aut quam aliam populi, vel regis amplitudine cupopuli R. imperio, libertate, maiestatuve conferemusῖ profer Ast yriorurn,profer Persarum, profer Graecorum imper m. hcta illa nimirum. Dcommentitia quaedam,ingenio eorurn,qui illa memoriae commendarunt quam re ipsa, ε rnatiora videbuntur. Sin autem quandam in legendo voluptate sequimur quid esse iucundius potest, quam,tanta rem, a tam paruis in iiij profectam , intelligere, tot rei p. conuerissiones,tot bella , tot clades , toties afflictam domi, forisque rem p. nam terrarum omniudominam,toties recreata, cogitatario ne,atque
animo comprehendereΤ uod si non hic tantus fructus, aut dignitas , aut delectatio peti-inr, si ex huius iustoriae studio solam pie- tatis laudem expetimus, quam aliam huic lectionem debemus anteferret hic enim populus nos quondam cx barbaris Itali eos, ex hostibus
667쪽
DE SV LATINAE LINGUAE. sobus fiscios, ex peregrinis ciues suos fecit hicii obis habitum, hic linquam,hic vocis sonu in impertiuit: hic leges , mores , iura sua concessit: hic libertatis , atque imperi partem dedit rhie industr am , hic fortitudinem, hic ceteras,
quibus ipse quasi quibusdam gloriae gradibus
in coelum ascendit, virtutes communicauit-
Excita la est igitur vetusta quasi parentis nostri memoria ac gratis animis antiqua illius tepora recole da.a qui b. quo logius absumus, eo vehementius ab illa vetere Italicae virtutis indole abhorremus excitanda est, inquam, tum omnibus Italis, tum huic potissimum ciuitati,cui imperium , cui libertatem, cui pacis custodiam,cui praesidium Ita Iliae,id est ampli sinum laudis , ac gloriae suae patrimonium, moriens una: reliquisse populus R. Videtur. itaque ea de Italia trepidis in reb. a patrib.vestris, adolescentes,tanqua a legitimis tutoribus Opem implorat, si horum potentiam , ac qua , si numen intuetur,ac spectat, seque unis ipsorum auspicij dignitatem suam vel retenturam, vel recuperaturam esse considit aequum est, ut, dum illi maioribus distinentur euris,
Fos,Vetera tempora, atque utiqua illius ornamenta animo repetentes, ad similes actiones veliram industriam , vestra maxime stu diaconseratis. Etenim nolite existimare, maeuissimis vel priscae Italia , vel antiqua Vr-
668쪽
bis Romanae manibus minus gratum futurum , antiquam suam gloriam rationis vcstra magnificentia celebrari , quam eandem patrii vestroru sapientia, consilioque reuocari. satis earum nomen in tenebris , atque in hominum ignoratione latuit nunc in lucem, atque in omnium conspectuti est proferendum per quos autem Dan per barbaros a
quibus oppressum est an per alienos quos haec cura minime tangit a quibus igitur a suis suis , inquam .vel cognatis, si Troianam originem spectes , vel nepotibus, Romana, classensoribus quidem certe perpetuis, macerrimis , si Venetae rei p. propriam in protegenda Italica libertate x baritatem & fiderm
animaduertas. Quamobrem vos mecummul in hoc praeclaro comunis industriae curriculo ita Romana historiam,ac Inca illa te-rpora retractabitis , itaque leges,& iura populi
Oello, paceque pret stantissimi, me auctore, celebrabitis,ut quam antea cuia de dicendi facunetate satis grauem suscepistis, ea vobis nequaquam esse deponendam existimetis .id enim huius iei p. dignitas,ad quam referre decet omnes curas,dc estra quoque glosia,ac utilitas te postulat
669쪽
precatus sum a Deo opt. In a. Auditores, illo tepore quo me primu ad haec litteratum bonestissimaudia contuli, vidi nulla unqua neque corporis, neque animi contencionem deuitassem, unde aliquid ac cona Dunem hominum fructum asterre potitim, haec eadem mihi aliquando in nobilissimo ali tuo auditor hic O sessu auctoritate publica profiteri liceret d p sum iampridem, surgulari Dei beneficio ram, plissimo senatus Veneti munere, incredit l Idenique vestro , ac prope dici in studio sunt cumulati sitim consecutus .annum enim iam octa uti ingredior Nilo mihi publico est de creto permissum , non solum ut in Veneta ct
670쪽
magnificum, atque amplum existimatur,sed i ta etia est per nausum, ut multo plus ana plitudinis atque ornamentorum egregia huius delatio muneris secum attulcrit, quam res ipsa
tis poliabitis eligendo vestram quasi praerogatiua facile senatus suffragia consecuta sint, atque illius studia praeclara quodam modo cavostra singulari voluntate contenderint. Ex quo deinde mirificum hunc cepi voluptatis fructum, quis d inauditam istam vestrorum a- arimorum in me deposcendo alacritatem admirabili mei per imos septem audiendi constantia comprobastis quam eandem si vos in posterum adhibebitis , nullo pacto vereri deo εeo, quin iacile grauissimo eorum hominum iudicio satisfaciam, qui me aut antea testimo rito,aut postea suffragio suo honestissimo de corarunt. id quod vos sine dubio facta ros , frequens hic hodiernus in hunc locum vester
concursus, S ea, quam vultibus praefertis, humanitas , d haec inusitata ad audiendia attentio facile pollicentur. Quae cum sperare,atque omnino eiusmodi multo ante mea cogitati oesinxissem, eo animo ad hoc munus hodierno die reuerti,quo me in hanc ciuitatem iam inde ab initio c5tuli,ut in eo gerendo vel mini mas vestras rationes meis etia grauissimis perpetuo anteferrem, atque omnem meam cura, ac