장음표시 사용
631쪽
ria suscipiendum esse. Neque vero me paucorum quorundam, quos isti sine studio me sine doctrina admirabiles oratores extitisse
commemorant,eXempla mouent. Ego enim
sic exilii mo, Auditqres, aut eos: ipsos, si quid modo in dicendo potuerint, ne artis quidem penitus expertes fuisse, verum eam ut nimis fortasse in hac ciui pate suspectam,callide occultasse, 'suit enim haec quondan magμψ-rum etiam orator uina Mio , ut eo probabilio rem sore orationem putarent suam, quo minora artis adiumenta quaesisse existimare nitur aut certe, si ad diuinum eoruna ingenium doctrinae conformatio aliqua, & praeceptoria ac, cessidet, mulios pib fuisse admirabiliores in praestantiores futuros. Banquam. ne ii Rus quidem , aut at eri fui x ingeni , ut sine aliquo studio, naturae ipsias habitu prope
lao, per se jps eloquentes extiterint, propterea vestigiis illorum potius insistendum esse en DO, quam eorum, qui innumerabiles, subsidiis artis fulti, incredibili dicendi gloria excellue- rarix uamobrem hoc quidem consili omnibus,qui eloquentia laude ducunt ar adolescentibus dederim, quo ram incredibilem prope numerum in hac gloriosissima ciuitate esse intelligo me suo nimium ingenio freti , artem,
quae naturam, ut di XL, parrim imitando, partim ad uuando, partim coirigendi, parxi
632쪽
grauiores artes assumendo ocupletat , aspernentur , ac re uant quae cum in veterum summorum oratorum imitationesium in praestantium rhetorum allislua lectione versatur, heque difficultate quae huic studio proposua es e dieatur vlla delet reantur. Haec mea Octoto de genere sententia est. Audito Ies,qinam hodierno die, vivos ad hanc laudem studio lepersequendam pro meo officio cohortarer,
tanquam perpetuae meae erga vos voluntatis indicem , testemque exposui quam planissime quam breuissime potui. Equidem fateor me exigui huius laboris mei fruinam maximum percepisse , quod me haec studia sani per annos quattuor aeerrime defendentem , dilige a ter audistis Etenim primum eloquentiae vim,atque usum erissimis atque ornatissimis laudib. extuli: deinde 'ecri qui, m-ge iiij I rerum desperacione debilitati ad lauia derri veterum peruenire cum in oni hi tum in hoc maxinae studio se posse didideret,confirmaui, atque ad spe summae gloriae incitaui tu, qai, rerum studio delectari, barbar rem orationis affectarent, elegantiam di dendi vituperarent fregi, atqtae abieci: nuc autem demum In .
testinas etia nostro tu insidias patefeci, atritie occultam quasi quandam contra eloquentiacon urationem indicaui Hoc idem, dum Gicuerit, in perpetuum faciam: neque reprehensionem
633쪽
sionem ullam verebor,dum in his studiis non tam interpretatione mea illustrandis,quam ab iniquorum obtrectatione defendendis elabo rabo. me enim cum veritatis; tum vestrae etiam gloriae studium incitat quos omnes cum aliis verae laudis insignibus, tum eloquentia maxi-- me ornatos esse valde cupio. Magnum enim semper fuit atque erit omni liberae ciuitati e- loquentia decusci maximum autem huic rei p. quod in hac sola prope apud homines his temporib verae: germanae vestigia libertatis appareant. Est autem aequum, qui Romana in Italia libertatis honesti sinali haereditatem creuerunt,eosdem etiam eius comitis,in soci ς Ioquentiae crevisse atque triusque rei patrocinium pari studio , ac diligentia custodire libertatis autem , S eloquentiae sanamus tructus est gloriaci quam quidcua vos aut nullo modo,aut certe perpetuo studio, atque labore vestro magna in hac rep. consequimini quod utina aliquando , pro singulari mea erga vos: atque istam ciuitatem charitates aut me hanc
scholam obtinente,aut certe viventes, contingat.
634쪽
diu 2 vobis ab sui, Auditore S: nihil me tristius, nihil miseri',
extitisse confiteor, ob qua in is comoda valetudine laborate,
qua clusa salute solicita plini de rite merita ciuitate relictuisse mi r nec si se pissime cogitaba: sic hodierno die, cui vos conde, id quod ego perpetuis interea Votis, ac precibus a Deo absens postulaueram; sumna periculo prorsus emersisse video,cum t ita animi volupra te asticior, qu ziara percipi ab hominei Ctesi .rxima, si vero Deo ipsi immo et tales :ratias ago, qui hac rem p. ad salute, lignitatem totius Italiae, vos ad huius rei p. clecus atq; praesidium , me ipsum vestris, ovibus semper
635쪽
consultu commodis incolumem conseruarat. Et enitan haec omnium hominum constiis opi Dio cli, eas Veneta ciuitatis opes, eam cineri imperi magnitudinem esse , ut liuaus dentiumviratis urbis Ita tu niuersa Italia incolumit ac, atque amplitudo nitatur neq; vero possit vl- Ium haec res p. detrimentum accipete, quo non eodem v miles penitus ciuitates It iliae conssi chentes r. vestra autem virtus, veli praeitata malo una hausta nobilitate, vel liberali parentum coulirmata inlitari: One, tanta est, uti e ciuitari maguam praesidit disgnitatisq; suae spe ui vobis cc,llo are, si iti vita suppedita uerit, iure
tem eius saepe calamitatem absens dcfleuerim, ita ut me ipsum demens saepe reprehenderem,
im non in quemcunqne casum vobiscum re manliisem, sic nunc cum consilium veheme te probaire, qui me vestris omnium Omnaodis ac publicae huius urbis utilitati reseruarim, a m hi ipsi ci uando celeris tum non possem,
quacunque ratio ire proli ex crina . Uamobrem si praecipuo Dei iunci e sam aliquando huic ciuitati si lubritate ina, egre ria magistratuum diligeti pristinam urbi facient admirab: li senatus constantia opanibus Italiae populis antiqua spem salutis, de inco imitatis rest tutam vidc-
636쪽
mus: nos etiam, quantu est situm in nobis, huic urbi vetera dignitatis insignia, intermissa hac literarum studia reuocantes , prompto animo reddamus Quod ipsum haud difficile fa-opi nor,si vo si pristinae vestr virtutis,at ciue harum,quas nos profitemur, litterarum, Atructus de dignitatis memineritis. Quibus de rebus cum saepe alias disseruerim, nullum certe hoc tempore verbum facerem . nisi me no- aorum quorundam hominum ratio,quos iam nimium multos esse sentio, ad hac orationem ad duceret. Sunt enim, qui vel ingenio suo diffisi vellabo Hs magnitudine fortasse deterriti, hoc tempore in uostio hoc litterarum curriculo ita versantur , ut nouam hanc vulgarem, . quam vocamtas linguam, nam amplectantur, Laestinam illam e Luzem peri; tu aspernentur.
ocios ego quia perniciosa,& falsa duci opinio. nec ibeo,ac, sua illi non mediocri auctoritate
e te i vestra ne remorentur studia, valde , t debeo,perianesco,nilii alienum me facturum
esse arta trati s sum,si hodierno die quo mihi languentes vestrie superiore studiora in tet. nigione nitri s9llcni cohortatione sunt excita Adi,quid hac tota de ratione semia vobis breuiter aperirem,atque,ill*rlym refutata sententia; vos ad linguae Latinae usum non retinendusolum sed Parandum etiam inflammarem .Primum igitur illud satis constat Pomnibus antiquo
637쪽
'quo naturae concessu datum csse hominibus; ut sensa animi sui verbis eloqui,atque oratione exprimore possent sed faelum est amoeneis
scio quomodo, ut mens omnibus tribu in lite adem, oratio vero non eadem Etenim ut non eodem modo nunc Itali loquuntur , atque
Galli, nec Hispanici atque Germapi nec hi omnes atque ei: qui Europae postuli sse Dec easdem voces quondam Phoen ces usurparunt, atque an gypt m Chaldaei , Giaeci atque Latini. Neque vero haec linguarum tanta varietas: ac dimi militudo uniuersas solum tor se prouinci as, sed partes tia ipsas prouinciarum inuasi te ut quemadmodum n qnnulla hoc tempore est matalicis etiam vocibus dis serentia, sic tum eadem esset in Graecis unde tanta est vel ad vitae sum, vel ad seientia fructum exorta difficultas,ut, qui in rebus vel agendis, vel intelligendis excellere velit, vix una,aut duabus lin guis esse contentus possit. si
qui autem aliqua loqiac di unquam gloria floruerunt, ij proiecto Graeci ac Latini fuerunt,
hoc cum annalium veterum monumenta testantur tum ex orationibus etiam, scripti Seorum ornatassimis intestigi potest. Ac Graeci quidem,ut otio: studioque,sic doctrina, Meloquentia abundarunt Latinos autem rei militaris pr mum, deinde dicendi, atque intelligendi studium occupauit, sed tamen Put ex
638쪽
sonte riuus, lic ex Graecorurn oratione Latina fluxit oratio, non tam apparata illa quidem, ac
dicies, se i grandis a me, ornata, ad ,quid. ouid velles , significa iacium aprillima. atque haec quidem stante rui'. vigente imperio ita floruri,ut non Romae solum,iEc in tota Italia
1. at in omnes vulgo ita loquerentur , ut cos sono vocis forta ilia, verbi S quidem certe viae internosceres .itaque : cum Graecorum exemplo Romani homines orationi suae locupletandae, atque excolendae animum acti eclisent, incredibile est , quam breui: quant an illi, bertatem , quantum n Oricat L Uterilit, quam bonos oratores, nobi ' poetas , Et res in Ie rum gestarum scriptores nob. imitandos C liquerint. Postea, Ronrano a in laben .e impe
ris , atque oppressa a prus impetii barbato rum Italia, Latino sermoni vulgaris hic nos et successit:qui cos ruptus pro nancta tone,atque admistis fortali aliquot etiam barbarorum
ocibus , Otus primi im, aut magnae parcet Latinus fuit,deinde , ut a vete re tot s at calo
rum tu magis, agisque recellit, sic paulatim propriae venustatis in gratiae plus adeptus ,
ii ops tamen verborum ita creuit, ut quantum Romani homines a Graecis,latu nos, ac naul
to etiam magis a veterib. Latinis diuitiis ora. tionis id verborum non copia solum, veru e-ε: in splendore vincam r.Tum Te Io cum no
639쪽
stri etiam orationis tirae apparan lae,ac qua: ffacienda: noli mediocri studio la orare Cepn .senes, huic linguae ornatum illumini irem Cam auctoritatem,qua nunc quidem est sta pepererunt. Nam si ripta at quo reliquerunt quae tum ingenii tum doctrina oleri
etiana ilium enim cuique lienter tib uolcian aliquot ex veteribus , vel eruditionis, vel actu minis gloria, comparari. Ac ne rei, an Vn qu .i alias vehementius hoc studium, quom hac ae: λte, cultum, celebratum it ira ltos th
piis ad hanc ditanda in aliquid allii mant sed illa contempta, nullam aliunde quam ipsis
petendam opem X lit in ent. Eorun imu in , irridendum, explodenduq couishum it, tacite unicuique liceat intueri qui moi o ovibus lirationibus in nanc sentcnt uim adduci pollini,co in Querit. Quid enim utilitate ne huius ii guae trahimur, ian dignitare iis enm pol illimum rebus omne actiones iam Pras ' 'rUDur, atque diris mus Us ei autem tam gnarus rerum, qui se tinctu vireriores cx Euius C ratio
640쪽
his prodita sunt; quae non ea de multo meliora sint Latinis poetas habemus aliquot non Cle- sates, annalium scriptores fortasse tolerabiles. fateor: at oratores: pnilosophos, reliquarum artium magistros pene nullos. Ergo qui huius unius linguae studio delectabitur , carebit cognitione oratorum,carebit philo phoru carebit historicorum, carebit omnium ferme rerum,quibus humanae vitae ratio cotinetur. nec
illa solum in comoda subibit, in quae, qui quondam apud Romanos, Graecis neglectis litteris, totos se Latiuis abdiderunt, inciderunt, sed eo etiam grauiora ,atque maiora, quo minora ad viuedum, S intelligendu ex his, quam ex illis, suppeditari nobis adium e ut pollunt man quam quis unquam Romanus tam Grςcas despexit litteras, quam hi nostri Latinas rep. illi quidem litteris: rem militare forensi,aetionem eruditioni,bellum paci praeferebant .at,si ad regendam ciuitate doctrina dirige da, si ad rem p. traeiadam praecepta disciplinae paranda essent, ex Graecorti ea fontibus, quibus emanassent, sine dubio hauri eda esse confitebant ut Itaque, postquam Roma ab externis bellis quies esse coepit,nec intestinis res p. seditionibus laborauit Graeco tu artes coli ab omnibus, d non no-gligi studia litterarum coepta sunt adeo ut M. ille Cato,ille inqua: qui Graecas ab ineunte artate litteras perpetuo ex ag tauerat, atque ode-