장음표시 사용
281쪽
ad populares non spectat,sua electione idoneos lacere eonsessores et iudices, sed ex iam probatis unum quemlibet eligere. In δ ex illo cap. potest fieri argumentum pro no
stra sententia: Prouidum inquir)et discretum sibi possitnt eligere eonsessorem . Quod si episcopi ex illo pitui legio,
improuidum et indiscretum deligere nequeunt, cur concedamus hominibus uulgi,ut si elegerint ineptissimum et improuidissimum sacerdotem, quod absurdissimum est,id. ex priuilegio Summi yontificis consequatur. Ad secundum,iam respondimus,sacerdotem non habere potestatem iurisdictionis ab ordinatione sua. Nee ad hane potestatem satis est quod peccator se praebeat materiam,et subditum sacerdoti:hoc enim uerum esset si aut ritas absoluendi esset iudicis arbitri,qui scilieet,per uolutariam subiectionem reorum iudicandi acciperet potestatem . At retronos ostendimus,sacerdotes autoritatem iudicandi non a populo, sed a Deo accepisse nec hane ex iure diuino quoslibet sacerdotes habere: sed solos pastores: uel eos qui a pastoribus fuerint delegati. Ad tertium,nego: antecedens: scd,sicut ante diximus,s .cerdos electus a Papa, a Christo immediate accipit iurisdictionem,&e. .
Ad quartum:nego consequentiam:nam, non omnis examinatus et probatus,iudex meus erat constitutus. Sunt enim in ciuitate et alii parothi praeter meum, et alij quoq; probati ab episcopo , qui per probationem facti sunt idonei, ut eligi possint in iudices. Datur ergo sacultas eligendi ex examinatis quemcunq; ego uoluero: id enim rationabiliter concedi poterat:sed eo amplius, non nisi irra- . tionabiliter. Quod autem additur,etiam de ordine mendicantium, mirum est, si nos torqueat, uelimusque in api eibus diplomatum esse mysteria, pari argumento crederemus irregularitatem esse mentalem. Magis nos terret co- suetudo aecepta,quae cum tot autorum grauissimorum senhentia confirmetur, probabili ignorantia excusari potest. Sed, an haec consuetudo ius absoluendi conferat,incςrtum est . Sola nanque eadus hoc praestat, quam praelati uident et tacent: ut episcopi uidentes sacerdotes simplices mutuo
se absoluere; interpretatiue et implicite concedunt huiuia
282쪽
modi iurisdictionem. Sed , quod Summus Pontisex hane
consuetudinem sciat, quae uidelicet apud Hispanos maxime inualuit, me prosecto fugit. Quam brem, in sacramento adeo necessario, non existimo tutum, huic nos periculo commi tere,ut eligamus sacerdotem, cui forsitan Summus Pontifex autoritatem absoluendi minime concesIerit.
Iam , fi hinc colligere uelis, ne uiros quidem perissimos eligi posse, si non fuerint ab episcopo probati,etiam si theologiae sint professores: huic ego respodeo,eiusmodi uiros in theologia magistros, autoritate publica haberi probatos: non enim solent ab episcopis examinari. Si quis uerd sit quan libet doctus, nee autoritate publica gradus theologici comprobatus, nee ab episcopo, implicite saltem permissiis
confessiones audire: hunc non probatum, nec examinatumefigere equidem non auderem.Satago enim per certa media certam facer et uocationem, et salutem meam. Atq; in sexti principalis: argumenti explicationem haec satis dicta sint.
Septimum ueris id quaerit,an D en saltia peccata teneamur confiteri . At, certissimum est minime teneri, Primum ex communi omnium theologorum conserim: deinde, ex communi
ecclesiae consuetudine : qua post consessionem mortalium , nullus Christianiis solicitus est de colis tendis uenialibus. Item, ex D. Augustini testimonio in Enchirid. cap. i. ct r sertur de poenitentia dist. 3. cap. de quini dianis, habeturq; idem in lib: de ecclesiast icis dogm. tibus cap .s 3. Praeterea, qua ratione iure diuino teneremitu inqua uena alia confit .ri, pariter et omittat quod non D odo grauissimum esset, uerum etiam impossibile. Et, um do or deuenialibus non sit necessarius: ne consessio quidem tuentalium. cessaria est Ad argumentum igitur rei ponde . Adrian usiq; i de consesnsione .art. Gaio 'uartam confirmatiψnςm: qu bd testimonium illud Ioannis diolum procedit O pece s mortalibus . . Et quantum ego sentio. de hi, dire 'ς et primario dominus I quitur, quae uidelicet sicut lacerdotes absoluendo remit'
tunt, ra non ausolix do retinent.
Non est enim uero simile quivoce accipi peccati nomen illo eodem contextu ut uidelicer in ordiue ad uerbnm. R miseritis capiatur pio mortalibus et uenialibus: in ordine uero ad uerbum retinueritis pro solis mortalibus. Et cum: pol
283쪽
potestas remittendi , et retinendi huic concessa sit, potestas clauium ad a patiendum, et claudendum: regnum coelorum,. non comprchendit directe uenialia per quae regnum coelorum non clauditur.
Sed eam ob acitur, peccata uenialia non esse materiam huius sacramenti: quia Christus hic non loquitur de ueniatibus, ubi tamen institu id huius cacramenti materiam, ita neri ut confessio uenialium non esset sacramentalis contra Magistrum, atq; omnes doctores scholasticos, Imo contra Ecclesiae sensum, eredunt enim fideles accipere absolutione sacramentalem, cum uenialia sacerdotibus confitentur et nec sacerdotes usurparent sibi potestatem iudicandi de ueniali-ibus, nisi eam a Christo domino accepissent . Ad hanc sin- quam obiectionem, respondetur, quod qui concedit maturi, ex consequenti concedit et minus. Nam, si princeps committit mihi remissionem grauissimorum scelerum, sine dubio intelligitur concessisse remissionem leuiorum. Nec est eadem ratio de potestate remittendi: quoniam si maiora peccata retineri dicuntur, non exindo censentur retineri minora: quae uidelicet multis ali js modis remitti pos
Sed oritur tamen dubium,an saltem ex praecepto ecelesiae teneantur homines uenialia confiteri. Nam, in cap. Omnis utriusque sexus, De poenitenti js, confiteatur sinquit Innocentius) omnia peccata sua semel in anno: omnia inquit, et uni constitutio obliget omnes, nullo excepto , sequeretur,eeesesiam in hac lege supponere omnes fideles singulis annis peccare mortaliter, si sola mortalia praecepit confite da. Et confirmatur ex eo enim quod dicit Decretalis, Omnis utriusque sexus, &c. uniuersi obligantur ad praeceptum eommunionis in paschate, siue mortaliter peccauerint, siue non: ergo,et ad praeceptum consessionis: unde in Clementina. I. De statu monachorum, confessio uenialium mona- .ehis praecipitur semel in mense. Omnibus igitur si delibus semel in anno praecipitur. ut et Diuus Thomas uidetur ii sinuare dist. r7. quχst. 3. artic. I. q. 3. At uero huic quaestioni respondet egregie Caietanus. 3. par. q,6s .ar. 2. ad quartum: et in additionibus. 3. partis. q. I.
De consessione, statutum ecclesiae non obligare eos,qui solum
284쪽
'lum habent uenialia peccata. Primo, quia lex illa de eonfecfessione semel in anno facienda, limitatio est diuini praecepti, quantum ad tempus: sed praeceptum diuinum non comprehendebat habentes uenialia peccata, Sc. Secundo quia , ut D. Thom. argumentatur articulo illo proxime citato ad tertium argumentum,decretalis illa dicit omnia peccata , quod de uenialibus intelligi non ualet: nemo enim omnia uenialia potest confiteri. De mortaliabus itaq; solum intelligitur, sicut et illud Concilii Florentini di finientis, ad integritatem confessionis pertinere ut -peccator Omnia peccata, quorum memoriam habet , con-: fiteatur. Tertid ex eo quod dicit, proprio sacerdoti : peccata autem uenialia non exigunt proprium sacerdotem. Postremo quia ecclesia consessionem uoluntariam oe cultorum praecipere non potest.esset enim grauissimu onus vine causa necessaria, cum alijs multis modis ueniale peccatum remitti possit.: Atque hec est communis theologora doctrina. Nam argumenta contraria lacile soluunturi praeter illud ultimum: cui respondetur, eam Clementinam obligare quidem monachos ad nienstruam consessionem v vialium, non tamen sub σortali, ut patet ex piae na subiun--.cta, quae non adeo grauis est. Re,de consessionis praecepto quidem quoniam isse uarieq ;disseruimus, dictu poterat uideri fatis, nisi illa quaestio consequenter occurreret, de tempore, quo. iure diuino confite- ri tenemur. Quam ego quaestionem si nunc omitterem, iniustas multorum reprehensiones incurrerem.
Et quidem, nonnulli existimat, satis esse quod ad diuinuius attinet semel in uita peccata confitcri: quia non est inquiunt j maior ratio, quare obligemur magis in uno tempore , quam in alio: ex lege quippe Dei, nec post horam, nee post diem , nec po st mensem,nec post annum, confessionis uinculo astringitur. Nam,quod Innocentius quartus, super caput, Omnis utriusque sexus,et Archidiaconus super caput, Ille rex,de poenitentia. d 3 tenuerunt. obligari, scilicet, homines ad statim tonstendum: uno theologorum consensu explossim est:cta D. Tho m. d: l .q 3. art. I.q 4. duobus irrefragabilibus arsumentis refellitur , Quorum alterum
285쪽
PARS V .ER ELECT- . . - sumitur ex satramento baptismi multo magis necessario. ad quem tamen illico suscipere non tenemur. Riterum, eA .Ra- tura praecepti assirmativi, quod non protinus obligat: .i Ius itaque diuinum nullum certum tempus confitendi praest ibit. Hare differunt ab his, qui consessionem semei in uita faetendam definere uoluor. At falluntur tamen. Nam, semel in uitaue omnibus peccatis confiteri , est impossibile r m gna enim ex parte obliuione delerentur. Quam ob rem lex . de intcgritate consessionis plurimum fraudaretur r ad qua pertinet,omnia peccata mortalia confiteri. Quocirca dicendum est, Christum dominum tulisiel ges aliquas communes, quas ecclesia postea ad tempus aut ctiam locum, peculiariter determinaret. Praec cepit enim Christus dominus, in ecclesia sua episcopos esse,sed non reliquit pro singulis dioecesibus definitos. De Dei cultu, stisque seruandis diuinum praeceptum est, sed certum tempus euangelium non praescripsit. Eiusmodi itaque praece pia commode seruari non possent, ni si ecclesia quaedam uel loca, uel tempora praefiniret. Nam, sui posterius hoc exemplum persequamur ridiculus esset, qui praeceptum de Dei cultu sese arbitraretur implesse, semel in uita ab opere seruili quiescendo. Sic ergo praecepta de sumenda eucharistia et consessionis reliquit Christus ii nec re uera potest determinari ex solo divino iure, pro quo tempore haec praecepta nos obligent. Sive dicamus semel in uita,seu potius in mo tis atticulo, nihil dicimus proris: sed tunc obliga ur, quado ecclesia definierit. At,hoc est inquies de iure positulo
semel uidelicet in anno confiteri:fateor: sed citra ius licet humanum quo ad certum tempus consessio limitatur, diuina de consessione lex in commode seruaretur. i Sed sunt tamen aliqui casus,in quibus ius ipsum diuinum. obligat ad confitendum' i Primus est, in periculo mortis.. Secundus, cum quis uoluerit eucharistiam sumere, si reus est peccati mortalis : tuncaeniim habet praecedere.consessio iuxta Christi institutio hem. Tertius est, ratione perieuli carendi consessore, quem nunc habeo: non habiturus tempore necessario . Nam quartus de consessione quotanni, non solius diutini praecepti est,sed diuini limitati ae d
286쪽
finiti per humanum': ita utriusqS iuris' uiolatio unicum peccatum est : quoniam ambo illa praecepta unicum actum iniungunt,et altorum, est altarius determinatio. Quintum uero , quem Curandux adiecit. d. 27. PIO. Et Palud. eadum distinctione:quem Adrianus quoq; refert. q. 3. De confessi ciner sed rati'ne conscientiae scrupulose nos existimamus superuacaneum. Non enim obligat praeceptu, de confessione in tali euentu sed ipse habens erroneam conscientiam sese ligat, quandiu non deponit talem errorem. Quemadmodum ergo in caeteris p rqceptis assirmativis,esim quaerimus, quo tempore obligentulanum forsitan esset, duo
tempora proscribere alterum ex necessitate; alterum ex e rore conicientiae: ita quoque, cum euenta Ct casus cnumeramus,quibus praeeeptum de confessione ligat: is qui recensetur ex errore conscientiae, superuacuus uidetur esse, imo ,reuera, falsus, .si naturam et obligationem huius praecepti, de quo disserimus, consideremus: Quatuor igitur illi nobis explicandi sunt, idq; quam maxima breuitate 'Circa primum calyin, diligenter aduertendum est, non idem esse hoc sane loco, periculum mortis, et articulus mantis. Est nanq; periculum mortis in his dumtaxat,u ade mors frequenter sole ccidere: etenim in hastarimi ludo, in agitatione taurorum, in nauigatione placidi maris,quamuis in terim morsu quatur, non est tamen periculum mortis: sed in bello n mari uehementer turbato, in partu taminina ,de cuius morte probabiliter pet opter causas naturales. timere tur, periculum mortis agnoscimus: quod certo uiri prudentis arbitrio, magis quam disputatione theologica definiendum est: ut quis morbus periculosus sit et talis prudentignae dici finiat arbitrium . At,articulus mortis, si nominis
uim , ct proprium risimi spectes , non fidem est . Cum enim conceduntur per diplomata casus resemati in mortis articitto , non intelliguntur concedi in quocunq; periculo, sed quis,
regulariter certa morsust ., aut a morbo uel uulnere, aut ab exteriori uri ut eum quis mortis poena damnatur. Idem intelligo cum doctores asserunt in mortis arriculo, quem libet sacerdotem posse obsoluere ab omnibus quemcim quae peccatorem. Non enim quemcunque atae inmigaturun a uti congressurum cum inimicis qualibet sacerdotus, poteli ab
287쪽
ΡARS V. RELECT. . soluero etiam ubi periculum est. Quod si haee sententia
serupulosiaeta uideatur, parati sumus eam retractare, cum
aduersarius si quis erit idoneas cau sas contrariae opinio
nis reddiderit In Peundo uero casu Caietanum habemus repugnantem. 3 pari. quaestione. 8Θ. articulo 4 et in summa, in uerbo eommunio. i. ad Corinth.' I i. in illa uerba. probct aute seipsum homo , Sc. Imo cum huius erroris esset ab academia Pari- sensi notatus, respondit, non ex suo capite id asserere 1 st dex Pauli testimonio, atque sentcntia. Nee huius opinionis primus autor Caietanus suit: sed eam prius Ricardus te. nuit in d. IIart. 3.q. 6. Petrus quoq, Palud. eadem. d. q. 2. sentire uidetur, non esse mortale peccatum sine consessione ad eueharistiam aceedere, si homo alias contritus est: Idem etiam sequitur Adrianus. q 3. de confessione: et Abbat in eap. De homine in celebra. missa. Suadetur autem haec opinio primum ex eo apostoli testimonio prioris ad Corin. I sprobet autem seipsum ho no, et si e de pane illo edat. In quae uerba Chrysilio I 8. Non iubct inquiti ut alter alteri probetur, sed ipse sibi, non publicum faciens iudicium, et sine teste argumentum. Eadem sere Theophilactus in eundem locum Neminem sinquiti tibi ipsi iudicem proposuerim, ipse te proba, et sic de pane illo e de , &e.
Praeterea, si diuinum praeceptum esset, id ex sacris literis colligeretur: non enim nobis licet diuina praecepta pro nostro arbitratu fingere. Cum ergo nusqua huiusmodi lex reperiatur,certe qua facilitate inuehitur,eadem quoq: reijcitur. Praeterea, sunt euenta quaedam, in quibus licet sine praeuia consessione eucharistiam sumere: primum uillulis, ubi non est copia consessoris. Deinde, ubi homo se infamaret,s non perficeret rem diuinat ut si sacerdos post sacrificium
inceptum recordaretur alicuius mortalis peccati, &e. esset enim infamia tunc uocare consessorem . Tertio etiam, propter reuerentiam saeramenti: ut si post consecrationem, solus esset cum alio sacerdote, et post consecrationem caliciμ aliquod mortale ueniret in mentem: ne sacrificium rumpatur , poterit sacerdos sine consessione eucharissiam sumere iut communis theologorum opinio credit et haec autem non Iicetici, si ivxc diutino consteri ante cucharistia teneremur.
288쪽
Praeterea praecepta affirmativa obligant in eam necessit iis , iuxta commune theologorum prouerbium. At quando sanus sumit eueharistiae sacramentum, uidelicet. ex consilio, et deuotione, non cst easus necessitatis: ergo in tali euentu praeceptum de consessione non obligat. - Adhaee si homo tenetur ante eucharistiam confiteri, id. , ob eam rationem maxime, quod purus et gratus Deo debet ad sacramentum accedere. At, exinde pari argumento rati cinaremur, administraturum aliquod cacramentum debere prius eonfiteri, si quod peccatum mortale commiserit. Nam facramentorum administratores mundos, Deo que acceptos esse oportet, nisi uelint cile sacrilegi. Praeterea ad aha sacramenta suscipienda ut confirmationem, ordinem, matrimonium, nullo diuino praecepto prius confiteri tenemur: ergo nec ad sumendum eucharistiae δε- aeramentum : par enim causa, aut in omnibus, aut in nullis sacramentis. obligabit.
Denique in cap. Omnis utriusque sexus de poenitentiis, Innocentius iubet , ut omnis Christianus semel quidem in
anno confiteatur omnia peccata sua, cucharistiam autem sumat in paschate. Quod si haec duo sacramenta connexa essent, essetque necessarium ante eucharistiam confessionem sacere, non dixisset Concilium, semel in anno confiteatur: sed ante pascha confiteatur: ut id temporis percipiat eucharistiae sacramentum . Haec dicuntur ab his, ut nobiscum,in hoc secundo casu pugnare uolunt. Quem tamen plerique Theologi omni ui et ratione astruere conati suntndq; adeo essecerunt,ut nostra hac tempestate Caietani placitum unanimi consensu doctorum et piorum suerit e 3plolum . Ac reuera, non existimo huiusmodi Caietani sententiam inter opiniones probiles esse reponendam: sed qua tamen nota
inuri a theologis iure possit ali; doctiore u iudicabunt. Nam, Caietano tantum schola debet, homini alioqui de re publi. Christiana maxime merito, ut quoad fieri per pietate licet, parcere ei iure optimo, summisque rationibus debeamus. Nostra igitur eademq; communis theologorum sententia primum ostenditur ex eo, quod D. August. principium sumit. . lib. de baptismo contra Donatistas, capi. α , in haec uerba. Si quisquam in hac re autoritatem diuinam quaerat,
289쪽
quod uniuersa tenet ecclesia, nec Concilijs institutum, sed semper retentum est: non nisi apostolica authoritate traditum, rectissime creditur. Ex hoc itaq; principio fit argumentum. Nam uiri pij ab ineunte ecclesia confessionem eucharistiae praemittendam censuerunt. Nec id ab aliquo, aut Concilio, aut Pontifice praeceptum est. Apostolica igitur
authoritate traditum retinemus, ut et alia nonnulla ,. quae non, nisi uerbo tenus, apostoli a Christo receperunt:.no- hisque tanquam uiuae uocis oraeuia1tradidere seruanda.
Quod uerδ consuetudinem hane confitendi ante euchari stiam , quam modδ ecclesia seruat, a patribus acceperit, atq; adeo apostolis, quae sequuntur testimonia manifestant.
Eusebius imprimis. 6. historiae ecclesiasticae cap. Σς. de Philippo inquit imperatore traditum nobis est,quod cum in die pas suae communicare mysteriis uoluisset: ab epistopo
loci non prius est permissus, nili confiteretur peccata sua, et inter poenitentes staret: nec ullo modo copianasbi myst
riorum suturam, nisi prius per poenitentiam culpas diluisset, serunt igitur, libenter eum, quod a sacerdote imper tum suerat suscepisse, diuinum sibi inesse metum, &c. Nee huic loco potest occurri, ex eo quod Eusebius de publica cosessione sermonem facit. Namque ratio est de consessione publiea in ordine ad peccata publiea, eadem prorsus est de confessione secreta in ordine ad peccata secreta. Quod enim, uel publice uel occulte consessio fiat, qualitas facramenti est, non substantia . Et sicut ante diximus, Christus quidem, consessionis legem tulis: eam uero, uel secretam, uel publicam fieri, rationi ac prudentiae naturali dereliquit. Sozomenus deinde, libro. s. historiae tripartitae cap.3hane eonsuetudinem ab antiquissimis temporibus Romanos Pontifices conseruasse, testis est. I demque testatur Nectarium episcopum, quibusdam suadentibus, ut singulos ad communicandum iudicio conscientiae suae reliqueret, illam antiquitatis consuetudinem subitulisse.
Autor item libri de ecclesiasticis dogmatibus cap. 3 3. Quem mortalia inquilli crimina post baptismum comm)ssa
premunt, hortor prius sacerdotis iudicio reconciliatum,c6munioni sociari, si uult non ad iudicium et condemnationem si eucharistiam pei cipere.
290쪽
Circunsertur praeterea inter Augustini opera libellus quia dam ad Comitem de salutaribus documentis: quem quidem librum Erasmus licet Diui Augustini neget estis, non negaς tamen esse hominis pij. In huius itaque capite 33. haec ue ba sunt. Quando corpus Christi accipere debemus, antea ad confessionein debemus recurrere, si peccata obnoxia in nobis senserimus., ne cum Iuda noditore, diabolum intra
Augustinus insuper in epistola. II 8. ad Januarium non reprobat, quod ex ore disputantis dicitur, si tanta est plaga peccati,autoritate antistis debet quisque ab altari remoueri, ad agendam poenitentiam, et eadem autoritate reconciliari : hoc est enim indigne accipere, si eo tempore accipiat, quo debet 'gerest nitentiam : nore ut arbitrio: suo, cum libet, uel auferat se communioai, uel reddat. Cyprianus ti ero multis locis huius rei testis est. Nam in epistolae, s q. tertii libri, quae scribitur presbyteris et diaconis , Cum in minoribus inquit) peccatis agant peccatores poenitentiam.iusto tςmpore, et secundum disciplinae ordinem ad exomo lege sim ueniant et per manus impositionem episcopi et cleri, ius communicationis accipiant, nunc crud' temporc nodum restituta ecclesiae ipsius pace, ad communiacationem admittuntur: et nondum poenitentia facta , nondum ex o mol'gςsi fidit , nondum manu ei4 ab episcopo,aut
clero imposita, eucharistia illis datur, Gim . scriptum sit. Qui ederit panem, a*t biberit calicem domini indigne,
reus erit corporis et sanguinis domini . Sed nunc illi rei non sunt, qui minus scripturae legem nouerunta erunt autem rei, qui praesunt, &haec fratribus non suggeru'si ut faciant omnia cum Dei timore,& cum data ab eo et praescripta obseruatione: ha enus Cyprianus , Et paulo post, de his qui hanc traditiqnem non seruant, Contempta iij dominil
ge et obseruatione, quam iidem martyres et consessores tenendam mandant, ante reditum nostrum communicant cum lapsis et eueharistiam tradunt.
Eadem sere refert epistola. 18. ciusdem libri: in sermone autem. s. De lapsis, Contra Euangeli j uigorem inquit contra domini ac D ci l gem, temeritate quorumdam laxatur incautis communicatio, irrita et falsa, periculosa dantibus .