장음표시 사용
251쪽
eonsessor utitur,cum sictum absoluit, falsa est, scilicet. Ego te absoluo a peccatis tuis. Nec ualet dicere, formae sensum esse. Ego te absoluo, quantum in me est: quia licet ex parte sua conlati or uere conetur absoluere: non tamen ideo uere soluit: cum poenitens impedimentum obi j-ciat absolutioni. Quamlibet enim quis ianuam nitatur aperire: non tamen uere aperit, si qui intus est, obicem
Prae terea , vel ille qui non contritus confitetur, et accipit absolutionem, habet aliquam displicentiam de peccato, uel nullam: si nullam: ergo non est uera consessio , sed simulata enuntiatio peccati, sin habet aliquam, illa Grit attritio . Quare, adueniente absolutione, consertur gratia iuxta D. Thomam,qui tenet sacramentum poeniten tiae attrito conserre gratiam, sicut et sacramentum ba
Praeterea uel ille talis cognoscit se habere dolorem sit fficientem: uel credit potius ex ignorantia, se satis dolere, eum tamen non doleat satis. Si primum , est illi absolutio deneganda: si illam fictionem confitetur,sin uero non . constetur, consessio de composito non est integra: ac proinde irrita est , ac nullius prorsus momenti ren landa. Si secundum, iam uirtute sacramenti constretur gratia, cum ille non ponat obstaculum. Haec tamen argumenta mouere non debent, ut D. Thomae sententiam relinquamus , quae multo quidem prob bilior est. Primum quoniam nullus certo cognoscit, se sufficientem dolorem habere cum confitetur. Quocirca semper oporteret, homines esse solicitos de eadem con- , sessione iterum atque iterum repetenda: probabiliter Gnim timemus,nostras confessiones non fuisse sermatas. Praeterea sui etiam paulo ante argumentabam uo cael ra fac ramenta recipiuntur a fictis: ergo et hoc sacrame
tum 4 ficto recipi potest. Negabis sorte consequentiam: quia contritio est pars huius lacramenti: ut Conci. Florent. definitur non est autem pars aliorum: et ideo alia
sacramenta non contritis etiam conseruntur. hoc uero sacramentum non nisi a contrito recipitur . Contra, qui
252쪽
e tritio non est pars essentialis huius sacramenti,sed integralis: non autem qtiae libet integraliis pars adesse totius necessaria est: ut patet de satisfactione, sine qua uerum sacramentum consistit. Deinde, quia licet contritio esset prima huius secramenti pars, non est tamen ordo nece .sarius, ut oporteat esse priorem consessionem Nam si post consessionem hominis atriti iam completam: sequatur contritio tempore quo quis absoluitur: sine dubio i-
scipitur uerum sacramentum. Et tamen consessio tota sui e insormis. Rursum etiam nos ante constituimus, attritionem esse idoneam huius sacramenti materiam . Quod si
non esset: nec claues ecclesiae culpam remitterent, nec poenitentiae sacramentum gratiam conferret. Denique, si dolor interior assignatur pars huius sacramenti, ideo est, ut consessio uocalis ad iudicium sacerdotale necessaria, sit consessio, et non simulatio: aut figura confessionis: sed sola attritio satis est,ut homo uere confiteatur, et accuset se coram sacerdote quemadmodum . D. Thomas ad tertium argumentum illius articuli docet: ergo,&c. Non enim huiusmodi appellamus fictam , fictione contraria sacramento: sed fictione contraria effectui sacramenti; adhibet quippe materiam necessariam sacramento, dispositionem uero necessariam effectui sacramenti non adhibet. Quod si ita est, ut certe uidetur esse, consessionem informem esse ueram materiam sacramentalis absolutionis;
impertinens suerit per illam dari gratiam,vel non dari ponenti obicem. Nam, si extrema unctio ueram materiam
et formam habet, uerumq; ministrum, si suscipiens impedimentum apponit effectui sacramenti, non inde sacramentum irritum est; idem in matrimonio uidere lice a que in reliquis sacramentis. Et ciun in superiori dubitatione docuerimuς eonfessionem ex culpabili negligentia mutilam, si tamen formalia ter et ex intentione suilset integra, non esse repetendam; tenere eompellimur, fuisse uerum sacramentum qua nuisa ficto susciperetur sine praesenti fructu sacramenti. Ad primum argumentum. eoncedo poenitentem illum
esse uera sacramentali solutione absolutum et cum obi jciatur s
253쪽
tur, illum sore absolutum a Deo, concedo item . Sed eum rursum in statur illum manere eisdem peccatis obligatum, distinguo. Nam ex parte sacerdotis, et Dei absoluentis, absolutus quidem manet: sed ex parte poenitentis p nentis obstaculum , absolutio sacerdotis praesentem non habet effectum. Quemadmodum, qui in peccato mo tali suscepit baptismum ; uere baptizatus est a ministro sed baptismi non recepit effectum propter obicem, quem opposuit. Et per hoc ad priorem confirmationem respondetur, quod remissio peccatorum dupliciter intcIligitur. Altera, quae habet annexam iustificationem, a que enectum remissionis peccatorum, et sic qui peccata remittat, semper gratiam confert, per quam remissio peccatorum efficitur. Altera peccatorum remissio, iudicaalis est; qua nihil aliud continetur, quam sententia, ci ius uirtute quis soluitura peccatis in tali iudicio peccatorum romissi uo. In quem sensum sacerdos semperpe
cata remittit. εAd posteriorem confirmationem respondetur ἔ quod idem argumentum fieri posset de sacramento baptismi,
cum recipitur a ficto. Nam uerbum, Bapti Zo,in forma baptismi, non lotum ablutionem corporis, sed ablutionemo oque mentis significat: sacerdos ergo non abluit in t i ius lacrilegum qui ficte baptizatur: nihilominus uerum sacramentum baptismi conseri, quia ueram materiam, uerar q; formam subministrat: ex quibus , ni si ponatur obex, ablutio interior consequatur. Idem in confirmatione videre est. Qui enim in peccato mortali confirmatur, cordis firmitatem, quae significatur in forma non reci- uir,&c Sic ergo sacerdos absoluens fictum, uerum abso- Iutionis sacramentum impendit: et quantum in se est uer icta formam apponit: cuius enectus tunc quidem impeditur per indispositionem recipientis. Nec lenis formae sacrant in talis est. Ego te absoluo, id est,do absolutionem, quae nunc ostectum suum habeat remissionis peccatorum et
sed siensus est: ego iudicialem absolutionem impendo: quariu sua potens si te abloiuere, si tu veli, Ductum eius obtinere . Quemadmodum,si absolutionis sententiam proser
254쪽
ret iudex, qua liberareris a carcere, in quo postea tu u
luntate tua manere uis: et si ego extrinsecus claue ianuae seram aperirem,et tu volens intus obicem opponeres,ego uere ianuam aperui.
Ad secundum principale respondetur, illum de quo Ioquimur in conclusione, displicentiam aliquam habere de
peccatis, hoc est attritionem . At non quaelibet attritio suffcit, ut accedens ad sacramentum poenitentiae. gratiam consequatur, potest enim dolor esse tam imperfeci iis , qui satis sit ad consessionem faciendam: non item, ut ex ut illius dispositionis homo etiam per sacramentum iustificetur . Nam primo, com quis habet attritionem conditionatam, id est,quae oritur ex uelleitate, qua homo uellet placere Deo, et ipsi reconciliari: tunc non fit ex attrito contritus sacramento su strepto, recipit tamen uerum lacramentum, si tristatur, quia caret dolore in emcaei: ct accusat se etiam huius indispositionis. Haec est autem comunis a tritio meretricum, usurariorum, concubinario runa, &c. quos omues si iterare consessiones cogeremus, immensi esset operis et laboris . Nec tamen quit quam erit adeo remissus in rigore disciplinae Christianae, qui eiusnodi homines excuset a sacrilegio . Altera quoq; attritio est, ex qua cum sacramento p aenitens non iustificatur. V. g. quae ex timore infamiae proficiscitur, uel cuiuique mali temporalis: ut qui detestatur peccatum, et proponit confiteri, ne ei letatur ab ecclesia, uel ne mulinetur pecunia,&c. siue enim discutiat conscientiam suam, et imperfectionem do loris, siue ex negligentia omittat examen necessarium,homo sie attritus, non fit etiam uirtute sacramenti, contritus, id est, non accipit gratiam. Sic enim hoc loco intel-Mgi uolumus ex attrito fieri contritum, idest gratiam et iustificationem consequi uirtute sacramenti, perinde ac si uere fuisset contritus. Et, si quaeras, quando ex attrito fiat contritus uirtute sacramenti. Respondeo, id primum Guenis ., quocunque attritionis genere homo sit attritus,
si mistimat sese prestitisse quod necessarium erat: ignoratq; inuincibiliter, se non habere sum cientem dispositionem, quia is non ponit obicem: sed bona fide aecedit ad
255쪽
sacramentum , sacramentum autem in non ponente oba cem, suum semper habet e tactum .e Quo fit, ut omnia sucramenta ex huiusmodi attrito, contritum faciant. Quod D. Tho. lucide tradit. 3. p. q.79. ar. 3. ec in commentariis per Ioannem ca i i. in illud, soluite eum . Deinde etiam,attritio etficax ex timore poenarum super naturalium idonea dii positio est ad sacramentorum baptismi et poenitentiae gratiam percipiendam: ut, cum quis detestatur omnia peccata mortaIia.ι xt propterea confite, tur, ne per peecatum excludatur a gloria , uel ne in infernum ignem coni j ciatur Qui etiam, .si cognoscat, se non habere contritionem, sed solam attritionem licite accedit
ad baptismi et poenitentiae sacramenta suscipienda. Quod nisi me coniectura fallit .sentit D Tho 3. p. R 79. ar. 3, ad
secundum e t. q. 8O. ar. q. ad secundum: ut 4 .senten. d. 2 4.' I. artic. 3: q. I ad tertiam: Ratio uero D. Thomae non est contemnenda: quia . sacramentum baptismi et poenitentiae per se ordinant ut ad prapitandam uuam mortuis Quare
licite sumi pollunt ab hi qui habent conscientiam peccati
mortalis modo habeant attritionem, qua tollitur obex et complacentia in peccatum commissum . Est quoq; at tera eiusdem ratio, quia cum haec duo sacramenta sint medicinae directe paratae contra morbos animae: absurdum
est, ut nullus qui se aegrum esse cognoscit, possit iuste haeς sumere sacramenta. Quemadmodum res esset penitus a surda, quod medicinas corporales,a natura potissimum institutas ad sanandos corporis morbos, non pollet sumere nisi ianus: aut qui se iasn esse sanum existimaret, unde et Innocςntius. I . l. I. capi. Ventum est, ubi uulnus inquit infixum est , medicina est adhibenda, qua possit recipere canitatem,atque ubi poenitentiae remedium necessarium est, ordinationis honorem locum habere non posse decem mus, &c. quae inferius ad ij ciuntur. Tertio etiam. Attritio, quae procedit ab amore naturali Dei super omnia, forsitan dispositio est idonea, ut uirtute sacramenti baptismi et poenitentiae gratia conseratur: quia talis eligio attritio tollere uidetur complacentiam in peccato, et obicem sacramentis et per hoc patet terti m
256쪽
Sed quaestio parua se offert circa ea, quae dicta sunt. Nam si peccator intelligit impersectionem doloris, qui uidelicet non est suffieiens ut uirtute sacramenti gratia conferatur, sed ,committit sacrilegium Iacramento irreuerenter suscipiendo e tunc aut confitetur talum indispositionem et fictionem, aut non: si confitetur, sacerdos non absoluet, ne sit sacrilegus impendendo absolutionem, sicut peccator ipse petendo sacrilegus est. Confessio igitur erit
irrita, et absolutio per nouam consessionem denuo qua xenda .esSin uero non confitetur illam indispositionem , confessio non erit integra: itaque erat repeten la.
Ad hoe respondetur, quod sine dubio sacrilegus erit sacerdos, si certo cognoscens poenitentem esse in dispositum, illum absoluit . Cuius rei exemplum habes, de posnitenti js, capit. Quod quidam . Nec te moueat, quod ibi
Alexander praecipit,talem consessionem recipere: eorum uidelicet, qui,quamuis confiteri uelint: se tameta asserunt, abstinere non posse. Recipienda enim est talis consessio, quoid ad ccclesiae praeceptum pertinent, quod uere implet qui in illum modum confitetur iit. alio loco forsan, uberius ostendetur . . Sed non est lainen recipienda, ut absolutionem sacerdos impartiatur: cum ibidem Alexander a serat, huiusmodi.poenitentiaminon esse ueram : ficte autem poenitentem ablo luere, sacrilegium. est. Nec te rursum moueat,quod talis confesto uidetur esse sacrilega, cum sit sacramentalis et ficte facta in peccato
mortali. Quoniam tunc consessio ficta sacrilegium est , - cum a poenitente fit, animo recipiendi absolutionem. At, cum quis consitetur , ut praecepto ecclesiae pareat,et conia silium salutare a sacerdote recipiat: ut si sorte, lici inter confitendum, uel consessione facta, animus permutetur, absolutionem a sacerdote recipiat, eiusmodi consessio lia cita est: licet quodam modo pars sacramenti fit, non actu,
sed potentia: quod satis est,ue sacerdo, ad sigillum secreti teneatur.
' Illud uero quod ibidem dicitur, eiusmodi hominibus
enitentiam esse indicendam, non de satisfactione sacramentaliter
257쪽
mentaliter iniungenda intelligendum est,sed de poeniten
tia,quae sit in peccatoris remedium &e. Non est igitur ille talis absoluendus: sed si absoluatur tamen uel ex ignorantia, uel ex essectu et passione sacerdotis, absolutio ualida erit: si tamen illam fictionem peccator confiteatur, quam habuit, antequam susciperet absolutionem, uidelicet negligentiam et indispositionem praecedentem, animumq; recipiendi sacramentum, &e. Nam fictio illa e terior , hoc est, sacrilegium,quod peccator commisit recipiendo exterius absolutionem, post confitenda est i ut D. Τhom. illo articulo tradit: nam ante explicari non
Sequitur quaestio alia perdissicilis, an sacramentum poenitcntiae recedente fictione, suum e flectum sortiatur. Et quidem Adrianus de consessione. Dubio. s. et Gabriel. 4. d. II. q. I. arti c. 3. dubio 2. atque alij nonnulli negatiuam sententiam tenent. Primo, quia si quis in peccato mortali eucharistiam recipit,non recipit effcctum recedente fictione: cum iuxta apostolum prioris ad Corinth. undecimo, qui indigne manducat corpus domini, non ad utilitatem , sed ad iudicium manducat. Igitur, ne poenitentiae quidem sacramentum suum, recedente fictione, habet
Deinde . Causa quae non est, nihil agit: effectus enim supponit existentiam causae, sed recedente fictione iam trasit absolutio, nee quicquam illius manet: ergo,&c. Nec potest dici, quod licet non maneat absolutio , manet i men ornatus quidam, ueluti gratiae suturae semen. Quoniam superiori relectione, multis eisdemq; firmis argumentis, hunc ornatum e medio sustulimus. Sed enim opinio D. Τhomae articulo illo iam saepe citato contraria est: atq; ea quidem multo magis rationi consentanea, si id teneamus,quod iam ostendimus, sacramentum receptum a ficto, ei te uerissimum sacramentum. Pr batur sic. Ille talis non tenetur rursum confiteri peccata, quae semel consessus est,ergo recedente fictione consequutur effectum sacramenti. Antecedens patet,quia si sententia in aliquo soro semel fuit ualida, non est opus eam it
258쪽
rum serri: nee qui semel ab sollitus est sacramentaliter, tenetur confessionem repetere .cIam uero consequentia probatur. Quia illi homini est apertum regnum coelorum , quod erat clausum per eiusmodi peccata. Ergo ui tute clauium cst illi apertum ripam sacerdotibus claues regni calorum datae sunt: nec aliter peccatoribus, nisi per claues regnum clausum aperiri potest. Confirmatur ex illo Ioan ius. ao. Quorum retinueritis peccata, retenta sunt, ergo si illa peccata non sunt remissa uirtute absolutionis, semper erunt retenta. Quare oportcbit eadem iterum confiteri .: Nec alia ratio D. Augustinum mouit,
ut assereret baptismum, recedente fictione; ef ctum suum consequi, nisi haec . Nam, si postea peccator ficte baptizatus conteratur: et afferas gratiam illi conserri ex contritione, non ex ui baptismi ante suscepti; tune eiusmodi non esset renatus ex aqua et spiritu sancto ι Quare iuxta domini sententiam) non intraret in regnum coelorum. Cum igitur ponitentiae sacramentum sit necessarium ad salutem peccatoribus baptizatis, si cui ex ui solius contritionis peccata remitterentur, illi tali sine remissione sis cramentali peccata eondonarentur, cum tamen scriptum sit; quorum retinueritis retenta sunt. Ad primum argumentum, multi negant antecedens, in uniuersum exis imantes sacramenta omnia, recedente fictione, suum effectum habere ' Cuius sententiae est Caietanus in additionibus tertiae partis. q De consessione, suadetq: id peculiariter de extrema unctione. Nam si quis
ungatur in peccato mortali, non iterabitur extrema unctio in eodem morbo, ut ecclesia statuit, ergo si ille conteratur post unctionem, recipiet fructum illius:alias ecclesia non negaret illi unctionem, repetitam, &c. El. D. Thomas huius uidetur esse sententiae, cum ait omsic etiam est in alijs sacramentis ', unde iuxta hanc opinionem respon detur, quod idem potuit dicere Paulus de eo , qui ficte bapti Eaturi sed iudicium et condemnationei accepisse ex sacrilego baptismo . Nec tamen inde licet interre, baptismum illum etiam, recedente fictione, nulli fore utilitatis.
259쪽
Ego tamen non Inuenio causam, quae me cogat, ut id quod tribuimus baptisino et poenitentiae, caeteris quoque sacramuntis tribuamus, sunt enim haec duo sacramenta necessaria ad salutem, quorum proprius effectus est, aperire ianuam regni coelorum peecatoribus occlusam. Vnde, si quis semel acceperit uere haec duo sacramenta: conseques
'hi, ut uirtute horum sacramentorum regnum coelorum
consequatur . Alias ut arguebamus sine his sacramentis, et ui illorum esset apertio ianuae regni coelestis, quod sa-
eris. Iiteris aduersatur. M iHoc autem argumentum pro reliquis Beramentis non omilitat: ignoramus enim an fructum eucharistiae per c pix, si quis per sacrilegium impedierir, postea, recedente tali sacrilegio, consequatur. Nee habemux rationem consentaneam, qua id confirmare possimus. Equidem faeilius id admitterem in sacramento confirmationis et o dinis : non qu6d imprimant characterem, uel non impri- . mant non enim me haec ratio mouet sed quod cum reps ti non possint, et fiuctus illorum sacramentorum confirmatis et ordinatis sit pernecessarius : uero simile est, diui; nam materiam, Ductum horum sacramentorum , actione abicendente, conserre: ne perpetuo ejusimodi fructu pria ruentur: ethoe satis est seruandam litoram D. Thomae inquientis. Et se etiam est in alijs sacramentis . non enim: dixit in omnibus: licet referri possit ad hoe, quod alia la; eramenta recipiuntur a fictis. . . Ad secundum argumentum , facile dicitur, eausam qui-ὰem naturalem, quaeque agit admodum naturae, oportere
- simul esse cum effectu uel aliquid relinquere loco sui, quod simul re effecta sit: at morales causas non est opus eum effectis esse: sed satis est fuisse, miles enim strenuus , per rem praeclare ac fortiter in bello gestam, causa est foturi honoris,atque coronae apud Caesarem mec tamen aliquid relinquit etiam opere transacto, quod sit, ueluti s Oen suturae mercedis, sic etiam cum sacramentum poenia tentiae caula moralis sit remissionis peceatorum per applicationem sanguinis Christi, et meriti ipsus: non est necesse , ut coniuretur effectum; sed sat cit, ut praecesserit,
260쪽
maneatq; vis eius in diuina acceptatione r quae non acceptauit opu= meu sacrilegum et fictu ni , sed opus Christa et meritum, mihi per sacramentum applicatum. His ita constitutis, nihiHiliad. superest, quam ut quam eo argumento pr&cipali eYplicatius respondeamus. Nam Adrianus post quintam quaestionem de eonsessione dubio. q. in uniuersum tenet, nulIlim hominem peractum eulpabilem praeeepto siue Dei, siue ecclesiae satisfacere: quia praeceptum est de actu saltem moraliter bono, ergo per peccatum praeceptum impleri non potest. Item, de regulis iuris, ta 8. Qui ex timore facit praeceptum, aliter quam debeat facit : et ideo iam non facit, unde glos eolligit, quod non dicitur factum, quod legitime
Praeterea. Deus non praeeipit consessionem sacrilegam, sed idoneam, ad absolutionem percipiendam . Ergo qui ficte confitetur, Dei praecepto non facit satis . hi cum ea elesia non percipiat immediate consessionem, sed praec plum a Deo limitet ad certum tempus: certe qui consensionem iure diuino debitam non facit, ecclesiae mandatum de confitendo semel in anno non implpi, unde in cap. Omnis utriusque sexus, omnia sua peccata Innocentius
inquiti fideliter'confiteatur proprio sacerdoti, et iniunctam sibi poenitentiam propriis uiribus studeat adimplere: suscipiens reuerenter in pascha Eucharistiae sacra
Inde eolligit Adrianus, sumentem cucharistiam in peecato mortali, non satisfacere praecepto, nec Dei, nec ecclesim. Item et illud, largientem pauperi eleemosynam In extrema necessitate ob uanam gloriam, praeceptum de
Sed quoniam alterius loci est,aecuratius id expendere: nos eum cummuni opinione in praesentia teneamus, non elie transgressorem praecepti, qui actui bono ex gencretuo, quem lex praecipiebat, apponit aliquam malam circunuantiam, et per hoc patet ad primum argumentum AdrianI . enim de actu moraliter bono secundum se trid secundum . -Quaedam praecepta sunt, quae sine cha