Castruccii Bonamici Commentariorum de bello Italico liber 1. libri 3. pars 2. 2

151쪽

quidem Arusi a Rex in Gemmania , Mauritius Saxo in Gallia , atque in Hi ania Dannes sus digni sane existimari de bent, qui cum illis Imperatoribus

conferantur, quorum magnum esin Graecis , Romanisque literis nomen : s multa sunt domi , m litiaque gesta ab Genuensibus hoc

tempore, adeoque praclara, ut v tus illa Italorum virtus is quam

nimia jam servitute oppressam

eluxerant omnes, revocata ab illis

in lucem , re aucta etiam sit.

Atqui , si ullum esse potes tem

porum discrimen , non in vel satis , aut novitatis nomine ,

sed in eo positum es, quod

tunatiores cateras atates quadam

152쪽

fuerint scriptores in illustres ,

qui eorum hominum , qui tum rebant, recteque factorum m moriam sicriptis commendatam suis , nulla extingui oblivione voluerunt . Vuo mihi vehementius ex notris hominibus ii excitandividentur , quι ingenio, doctrina que praglant , ut quoniam in nostram atatem res inciderunt , virique maxime memorabiles, ne tantum illius decus jacere patiantur in tenebris , aut inconditis, vel ineptis narrationibus illUrori putent . Historia enim , qua m gistra vita appellatur , post ritati maxime inserviat, oportet pnon quid actum tantummodo

quoῬe die sit, id osendat , sed

153쪽

quo consillis , quaque ratione L sum sit , demonstrare debet; n que sana mentis posteri cur alunt

scire , ut eleganter accubuerit imperator , quove temporis puncto in urbem aliquam suam intro

ierit , sed quam perite senten

tiam suam dixerit in concilio, aut strenue in acie dimicaverit. At mero his temporibus, qui rudia quadam monimenta copiose, diligenterque collecta atque ann tota proferant laboris homines; quorum indutriam non contemno

equidem, quippe quom posse histo

rico utilem esse videam , sunt etiam multi, qui autem historiam ita scribat , quemadmodum Thucydides, Xenophon spud Gr a ij

154쪽

cos , Sallu bus, s Cafur apud

Romanos , oe ne nostros contem

psi se videar , Macchiavellius , s

icciardinius ornate prudente

que scripserunt, reperietur fortasse nemo . Ator hujusce rei cuia pam nonnulli in principes transferunt , aput cum honesti , fortes videri malint , quam sis , i sis scilicet extinctos vellent, quorum per literas , fribendique genus grave , s liberum Da viatia , detractis Dulationum immolucris , in oculis hominum .

atque in celebritate versamur omnium gentium . Ego vero non tam principum iniquitatem, quam perversitatem accuseverim cera

rum hominum , qui congesta P

155쪽

dam temere obtrudunt tanquam

aliquod hisoricum opus perfectum, nihilque arroganter sane probant,

nisi quod se assequi posse con-fdunt. cuibus non dubito , quin

mirificus is architectus videatur, qui materiam , calcem , camenta convehat, perfectione operis negle..cta . Sed horum perversitate ,- disii illa paulatim monstra imre erunt, ut alii in coacervandis publicis , privatisque tabulis aetates contererent i as, serieque propterea magnos oppellari hi ricos vellent i alii delectu verborum , ac sententiarum hisoriam feri memdosiorem crederent , alii denique de ipsorum veterum historicorum laude detrahere non dubitarent ,

156쪽

cim dicerent , quod res gestus

exornaverint, considiosue Regum, atque Imperatorum fusius csiverint , peccasse eos in hisoria vehementer, quos qui sequuzur, ii sunt uni laudati l . Tam etsi pudere illos arbitror sententia sua , cum videant, eorum, qui ad illas ineptias abierint , Aripta evanescere patim, vix ut a pareant , eorum autem , qui ab optimorum hiloricorum vestigiis non reces erunt, posteritate ipsa, cui potissimum scribere debemus, crescere , es confirmarι . 2 certe magis piget nobilissimorum

auctorum gravitatem , vim

non esse in fribendo assecutum, quam secutum ese paeniteat .

157쪽

uuanqua n ne conatus quidem

ipse contemnendus es in maximis praesertim rebus: Atque eo me minus inlituti mei paenia tere oportet , quod grate, libenterque intellexerim trans mare , transque alpes, quibus in i cis praclarissima artes , ac dis

plina vehementius jam , quam in earum quasi parente , atque a trice quondam Italia ipsa columtur , non reprehendi rationem scribendi meam ς exemploque nostro experrecta esse hominum sudis, qui majore profecto , quam nos ,1ngenio , atque eruditione id efficiunt ut, cum atas nostra rorum gestarum gloria nullis vel ribus cedat , pulcherrima etiam

158쪽

alicujus hi toria Dude cum illis

adaequata esse videatur. Verum , quod honos alit artes , om

nesque ad ea potissimum perse

quenda incenduntur , quibus adves , atque ad honores praemia it conlisuta , eruditorum idcirco hominum studiis accedat no

cesse et Principum liberalitas ,

atque optimus in praeclaros amctores animus . Munificum est , vereque regium eorum , quibus imperes , utilitati servire ; N

que major ad populos , quum ex recte conscripta historia permanat utilitas: VῬa quidem historia dat principibus regnandi, dat populis pracepta parendi, propositissue vim tutum exemplis , oe praesentes, e

159쪽

xiij posteros longe omnes excitat ad everam glorisim , quae magnorum es in genus hominum pervagata sma meritorum . An , cum sordido,

atque humili cuique e plebe opes patere Principum debeant , quod

non tam VHorum , quam ccn. mmnes omnium sint ; Iis erunt O

clusa , quorum literis, Gique praceptis beata sunt civitates , ipsi clari Principes, ac potentes habemtur Τ Si leviores artifices , quod corporis simulacra ignotis nota faciant , non vulgaribus dignos pramus summi Reges ducunt, quam benigne invitare, quam fuere inberater decet eos, qui viri temisiuirium etirorum Icriptis exprimunt suis. s perutilis Genlli

160쪽

imitatio poteris ut prodatur , dia vino inciunt ingenio tres, Vos , magis quam cateros commovere debet , o ci

CIPES , quorum tam multa sunt in Italia praesertim gesta res ampis , atque magnifica , ut earum pati intercidere memoriam grave sit Vobis , Italica vero diagnitati iniquum, virtuti ipsi prope injurissim futurum. si uis C RO LI Neapolis, ac Sicilia Regis fortitudinem ' Quis considium tuuis tuum , PHILIPPE DUX, adversis, secundrique temporibus eundem semper animum non maxime celebrandum , ac

scriptione digni um Dicet '