Castruccii Bonamici Commentariorum de bello Italico liber 1. libri 3. pars 2. 2

191쪽

LiBER SECUNDUS, 2IConcilio dimita , Philippus ab Sersilio , Gagius a Boseo profecti,

diverse uterque ab Alexandria itinere, quo primum contendisse videbantur; Philippus non longe a Bosto ad Frugariolum, Gagius ad Julianum pagum, eumque locum, qui Garos Iorum turris appellatur, qui locus abest a Dertona circiter millia pas suum iii., castra ponunt . Mittitur Marchio Castellarensis, Philippi legatus, qui ab Novis, Gavioque oppudis tormenta, reliquasque res, ad oppugnationem quae pertinent , iisque in oppidis Genua opportune submissae

asservabantur, ad exercitum confestim deducendas curet. Evocatur Pincar nius Praefectus Fabrum , qui ex nostris prope Mutinam castris, ut antea

cognitum est, missus ab Gagio fuerat cum hominum millibus v. praesidio

192쪽

LL DE BELLO ITALICO, tormentis, impedimentisque illius exe citus . Atque iis Pincaronius in naves impolitis, quae Genuam mari deferrentur, ipse cum expedito agmine terra progressiis , S: impetrato ab Etruscis, qui seu vim veriti, seu nullis impliciti partibus quiescebant, transitu; & hostibus, qui ut ei Lunensem in agrum descendenti in itinere

occurrerent Vectio duce properaverant, summa vitatis celeritate, Rapallum tandem pervenerat, oppidum Genuensium in litore positum ad Orien- . tem, atque ab Genua circiter millia passiium xx. Atque inde eVocatur, qui Dertonae ad oppugnationem tormentis , operibusque praesit. Castra Gagii ad Gaio lorum turrim, ut diximus , posita communiuntur . Inca suas transferre copias Philippus constituit . Perpetuae fossae, quibus

193쪽

LIBER SECUNDUS. 23 omnia fere castra cingantur, perducuntur, atque aqua ex flumine derivata complentur. Id hoc consilio,

quoniam planissimo in loco explicata necessario, atque essent obversa ad hostem castra, ut si ea ille, Gagianis in Dertonens oppugnatione occupatis, tentare auderet , ejusnodi dissicultatibus abstereretur: Philippi autem milites, equitesque, & propugnare facilius , aquari commodius possent. His constitutis rebus, Dux Mutinensium, Gagiusque, & Malibojus cum

peditatus, dc equitatus parte proficia scuntur ad castra hostium exploranda Tanarum, Padumque versus. L i. naturam , & situm perspiciunt castrorum Salaeo in itinere pago expugnat'. nonnullisque exceptis , & intersectis

hostibus, in quos imprudentes , dc disperses offenderant, in sita sese

castra recipiunt. At

194쪽

14 DE BELLO ITALICO , At Sardiniae Rex Alexandriae v hementer timebat, quod eb nos iter habere primis diebus cognoverat, Valdeque perturbabatur, ne propugnaculo imperii si1i firmissimo seoliaretur. Itaque cohortes aliquot rubsidio in arcem submittit. Praefectum per lit ras admonet, nihil reliqui ad defensionem faciat: docet in ea arce unum

totius imperii sui ab ea parte auxilium positum esse: hortatur denique,

ut fidem, .& Virtutem ad extremum usque spiritum retineat. Ipse tametsi totis dimicare copiis non constituerat,

ne, suorum robore amisse, secus, hostibusque, victus Victorque Oppo tunus ad injuriam foret, tamen educto identidem exercitu, instructisque ordinibus sese ostentabat in armis; atque Alexandriam potissimum respiciebat , ut oppugnationis tempore,

195쪽

LIBER SECUNDUS . 23

si accidat, & praesidiariis cum spe imminentis subsidii studium propugnandi accederet , & nostris eadem de causa spes discederet arcis potiun

. Interim Genuenses fidei, & Ω-ciorum non obliti, Esterium castrorum Praefectum, qui rei militaris petitissimus habebatur, & bello Panno-.nico ordinem apud Germanos duxerat, cum ii. hominum millibus, qui x. millium ex foedere numerum explerent, ad Gagium in castra contendere jubent. Gagius a b Iuliano dextra progressus, flexuose magis quam

longo itinere Uighitiolum venit: qui locus est ultra Dertonam circiter millia passuum ii. Eodem , uti constitutum erat, tempore a Frigariolo profectus in iisdem ad Iulianum castris, unde Gagius discesierat, Philippus

196쪽

ως DE BELLO ITALICO, Consedit, aequitesque, ne longius a castris progrederentur , plurimorum dierum pabulum habere convectam' juist . Ita media erat inter duos exercitus Dertona: neque hi tam longe , inter se distabant, ut alter alteri a

xilium ferre non posset. Osficia Philippus, & Gagius partiuntur inter se. Gagius Dertonam oppugnet s. Philippus contra hostes consistat, nequa'

illorum possit irruptio oppugnationi

moram, militibusve in opere occupatis inferre periculum. Capta , ut diximus, Serravallis arce, eademque Genuensibus ex foedere attributa, ad eum locum publice ex S. C. recipiendum Brignoti Salius prosectus erat. Castronovo praeterea , Iriaque, reliquisque omnibus circum Dertonam, vicis , agrisque in potestatem redactis, dc jam advectis.

197쪽

Lis ER SECUNDUS . 27 a Castellarensi tormentis, cum nihil

esset, objectis ab ea parte Philippi

castris, a Rege Sardiniae , Sculemburgioque timendum, cum etiam confirmatior esset, aucto nostrorum numero , & frequentior ad opera miles ; propterea quod, paucis amis sis, Sevius cum suis ab expugnata Serravalle Gagii redierat in castra ;cum item recentia ab Genuensibus auxilia, de quae cum Pincaronio iter per Etruriam fecerant, adventare pro pe diem copiae dicerentur ε, opportunissimis rebus omnibus , & Trib. mil. militarique architecto de exercitu Hispano Iacobo Sicrio usiis, homine ad usum ac disciplinam belli

perito, Dertonam oppugnare Gagius instimit. Ipsum, erat oppidum in satis edito colle positum antiquitus, eoque D a. dedu-

198쪽

13 DE BELLO ITALICO, deducta fuisse dicitur colonia civium Romanorum, quae Ligures, Insebres que coerceret. Eversum , deletumque multis taculis post a Friderico Ahenobarbo ob egregiam erga Mediolanensis fidem, Mediolanenses aequam sequati regionem ad infimum collem publice

restituerunt, ut eadem urbs diruta,

restitutaque socialis utrimque fidei documentum esset. Oppido nunc insidet arx in colle sita, ubi vetus filisse oppidum dicitur eaque duplici opere, M loci natura munita, dissicilem habere

videtur oppugnationem. Nam de n vas quasdam munitiones ex stramentis, ac virgultis aggere constratis in circuitu adjecerat Sardiniae Rex, de ipa habet arx adscensum undique , praeterquam a collibus, arduum . Qua enim parte in orientem spectat, colles sitiit pari fere altitudinis fastigio,

199쪽

LIBER SECUNDUS. 29

qui ab Apennino initium ducunt, paulatimque ad planitiem redeunt, quae est a septemtrionibus propter viam Mediolanensem , in e ue planitie sub ipsis collium radicibus opera Borbonii sua instituerant; quae quidem opera non longius aberant ab

oppido, quam quo adjici jaculum

posset. Tametsi autem ex arce , atque ex propugnaculo portae, quae appellatur Iria , omni telorum, igniumque missilium genere nostri fatigarentur , Opus persecerant tamen ;constitutisque tormentis vii. muri partem eam, quae a porta Iria ad moenium angulum inter septemtriones,

atque ortum selis pertingit , labes chare coeperant. Quo malo perterriti oppidani , cum sese in arcem praesidiarii omnes recepissent , celeritermittunt, qui urbem Gagio dedant, sese-

200쪽

3o DE BELLO ITALICO, seseque imperata facturos ex auctoritate decurionum polliceantur. Receptum oppidum, perductis statim operibus , Borbonii circumvallant , iisque colles etiam occupant,

quos esse ad orientem diximus. N stris, qui in opere versabantur, magnus incesserat terror jaculorum, qua sine ulla intermissione ex arcis muro

a Subalpinis adigebantur . Ad hos repellendos magno usui fuerunt Corsi l. de exercitu Genuensi, qui tam audacter, sortiterque succedebant, ut consistendi illis in muro potestas omnino non fieret . Itaque . persectis operibus , collocatisque tormetitis ad xii. kal Sept. oppugnari undique

arx coepta esst vehementissime; tanta

que erat telorum Vis , & jactarum copia ollarum, ut nullus in arce i ,sius a strage, incendioque defende