Castruccii Bonamici Commentariorum de bello Italico liber 1. libri 3. pars 2. 2

41쪽

. LIBER PRIMUs a 3 hominem severius corr monefaceret, uti acceleraret. Quo facto .vadum in f mine repertum est. Periculum erat, ne, si tam subitam Lobcovicetius pro- feetionem sentiret , multo breviore itinere Pincaronium assequeretur, eum que interciperet. Ita unius hominis

cordia parum abfuit , quin tormenta omnia, atque exercitus imp

dimenta in hostium potestatem venirent, totiusque rei consilium deperiuret . Interea Gagius cum expedito agmine e conspectu Austriacorum evolavit . Lo ovicetius Placaronii profectionem non senserat, Gagium verone prosectum quidem esse existim bat, sed eo tantum excessisse arbitrabatur , ut paulo ultra eum locum castra transferret Qua de causa, priami diei mora illata, deinceps, reli quum fiustra laborem suscipi intellia gebat,

42쪽

gebat, cum iam neque Pincaronii iter demorari, neque Gagium cominui , neque etiam extremum ejus agmen carpere posset. Dicitur eo tempore Loia laesus tantam esse celeritatem , reique militaris scientiam in ipse hoste admiratus. Ea est magnoin rum facinorum vis, atque species Apennino, qui ab spibus mari- is, supraque Genuam initium duis Cens, omnem Italiam discriminat, ii

quoque montes annectuntur , qui Mutinensem agrum meridiem versus a

Lucensi dividunt, Balista quondam, α Letus apud Romanos appellati, nunc a peres ino quodam , quem summo apud Scotos loco natum austere , & selum plures ibi annos vixisse ajunt , D. Peregrini momtes dicuntur. Ferebatur eo Gagius ariplici instructa acie. Facile a principio

43쪽

L1BER PRIMUS . 23cipio iter, atquc amoenum. Colles as surgebant leniter acclives. Ubi ad aspera, ac montosa Ventum est, sarcinaria omnia jumenta defecere, adeo ut cibaria ipsi sibi milites supportaverint. Ac cidisse id satis constat eorum improbitate , qui vecturas de Regibus redimunt ; propterea quod , ut suo privatim compendio servirent, jumenta coemerant macie corrupta, neque ad

8 siperandos montes idonea . Atqui ejusmodi aerarii depopulatores, poste . , quam ex egestate , ac sordibus per- mita jam latrocinio emerserint , ad I Opes, atque ad honores obrepunt non

sine Regum pernicie , & justissima Populorum querela. Cum, uti dictum est, in tres partes distributus Gagianus Apenninum superaret exercitus,

dextera quidcm, sinistraque pars, quod molliore itinere montem circuibar, si' D cile

44쪽

16 DE BELLO ITALICO,

cile progrediebatur. At media acies ἰin qua Dux ipse Mutinensium, &Gagius erant, loci iniquitate, misere admodum divexata est. Nam quod

duces itineris nacta esset imperitos, per devia, atque a beriora incedebat, nullumque neque ordinem, neque imperium servare poterat, dc quod recta montem adversus peteret, aegrius

necessario ingrediebatur, quaque difficilior erat aditus, atque praeruptior. Tum iii ferme millium passuum via adeo gela constrata erat, ut, nisi discussa glacie iv. in altitudinem pedum, insistere milcs non posset, dc complures nihilo secius prolaberentuI, prae cipitesque agerentur per lubricas illas montium altitudines . Ipsi ante primos ordines ibant Imperatores, Dux quidem Mutinensium pedes, Gagius vero, cum podagrae doloribus urere

tur. Diuiti oti by COOsti

45쪽

LIBER PRIMUs. 17tur, equo insidens, dc cohortabuntur suos, ne labori succumberent, neve animum tot praeliis, atque hostibus invictum in tantulo non facillimi itineris spatio desponderent. Imperat

rum vocibus, atque exemplo tantum

militibus incessit itineris conficiendi studium, ut in summum jugum imcredibili labore, ac perseverantia comniterentur ue ex eoque properantes de scenderent , atque ad Castrum n

vum, qui non ignobilis in illis momtibus vicus , & totius Capheroniae provinciae caput est, subito pervenirent; adeo ut qui Montis Alphonsiarci, quae vico imminet , praesidio

erant Austriaci milites, cum nihil tale suspicarentur, & incuriose observarentur in foro, prius captam arcem, seque captivos senserint, quam appro pinquare hostes cognoverint; quorum i D 1 india

46쪽

18 DE BELLO ITALICO, indiligentia Gagianis admodum pr i fuit : Nam parva licet arcis oppugnandae mora maximo fuisset ipsis detrimento, cum necessariis omnibus rebus egerent , atque extrema jam. L- me laborarent

Tam improvisum, tamque diLficile per Apenninum Gagii iter cum

late fama vulgasset, magna apud otio- .sos rerum aestimatores controversia extitit, cum alii temeritatem hominis carperent, qui suas eo copias conjecisset, ubi esset ipsis, & fime, M

frigore pereundum; alii virtutem, at que immersabilem dissicultatibus animum extollerent, Annibalique alpes perrumpenti adaequarent. Ita, Varia tibus hominum studiis, sententiae qu rue Variantur, deque rebus nemo condentius judicat, quam qui eas ignorat. Ego sicut non parum virtuti tribuerim

47쪽

LIBER PRIMUS. 2ybuerim Imperatoris , ita non multum consilio detraxerim , quod praesertim sortuna comprobarit. Foeda enim tempestas, quae per eos ferme dies co- oriri constanter in iis locis , atque ingentem decidentium nivium vim circumferens, deprehenses in itinere homines opprimere solet, crina vix mi-

. lites ab Apennino descendissent, sebito, Vehementissimeque insurgere coepit rita ut exiguo tempore magno casia totius exercitus situs constiterit.

Capta Montis Alphonsi arce, Lucensum finibus appropinquabat exercitus, quod ubi eis auditum, instalentes homines belli, & , quorsum tam repentinum, atque ab holhe, ut videbatur, diversum iter evaderet, ignaris id quod in ejusmodi rebus necessecrat) perturbati vehementer sunt. Nam quanquam usitato jam a principia

belli

48쪽

o DE BELLO ITALICO, belli instituto Reipublicae prudentis simo parem Lucenses Austriacis, Bo boniisque voluntatem ostenderant, ni hilque fecerant, dixerantve, quod alteros contra alteros juvaret : tamen

prudentiae non semper fortuna comes per idem ferme tempus tulerat, ut homines a potente quodam Romas immissi, Hispaniensem in agro Massensi tabellarium deprehenderent, ac dispoliarent, & publicas potissimum literas interciperent . Quo facto in fines se se Lucensium receperant f alaque eos qui Montignosii oppido praeerat , cum apud illum de injuria, quam sibi factam esse a latronibus putabat, vehementer esset tabellarius conquctas, comprehenderat, praese stoque arcis custodiendos tradi derat, Senarumque ea de re certiorem fecerat. Senatus, quod eos la

49쪽

. LIBER PRIMUS . 32

nocinii insimulatos, latrones esse existimaret , literas quidem tabellario confestim: reddi, ipsos in vinculis habendos videri censuit. Postea vero quam illi diplomata ostenderant, quibus eos esse milites compertum est, Senatus cum omnia ubique hostibus in hostes licere j.re belli intelligeret, cumque non in sua provincia facinus admissum esse constaret & lit ris redditis. satis. Borboniis factum esse arbitraretur , Austriacos milites

solvi extemplo, liberosque abire jussit Erat aequitatis, & prudentiae consilium pletallimum .. Non. desuerunt tamen, qui literis nunciisque S natum apud. Reges populari inducti rumore criminarentur. Adeo nihil esta calumnia intactum,. multoque plures si1nt, qui reprehendant , q mi qui laudent..

50쪽

3 a. DE BELLO ITALICO, At ne in animis Regum utrius

que partis suspicio haereret fatis inj ista, ad Reginam Ungariae Carolus Mansius, ad Regem Sardiniae Joannes Sardinius, Neapolim Laurentius Deodatus , atque in Hispaniam usque Andreas Sbarra ex S. C. missistini, eisque mandatum, ut Reip blicae causam Regibus probarent. Harum vero legationum exitus adhuc erat incertus, cum, uti diximus, L censium finibus appropinquaret exercitus , civitasque suspensa metu , ac selicita esset. Cum autem in timore multa fingantur impunius , omnia credantur facilius, eo factum est, ut nonnulla temere vulgata timere Lucenses cogerentur, quae quidem non

timuissent, si constientiae potius suae, quam temporum rationem habuissent: ne videlicet Reipublicae vis aliqua in-