De capella regis utriusque Siciliæ et aliorum principum liber unus auctore Josepho Carafa c.r

161쪽

manae Sedi reservata ; tum et Iam ab excommunieatione Canonis , dummodo non intervenerit sanguinis effusio in Clerici percussione: potestate itidem abit vendi Regem a juris

mentis, votisque, exceptis tamen votis peregrinationis Romanae, Compostellanae , & in Terram sanctam, ac voto Castitatis: Midiendi insuper Consessiones eorum omnium, qui

Regis, aut Reginae , & succestarum Aulam comitarentur: eosdem absolvendi ab omnibus crimini lius Romano Pontifici haud reservatis, & ministrandi ipsis Ecclesiae Sacramentata: permittendi quoque esum carnium iis omnibus, qui praediistos Reges in castris sequerentur, exceptis seria sexta, Quadra- gelima, Uigiliis Natalis Domini, Pentecostes, omnium Sanctorum, Assiimptionis Dei parat Virginis, S. Joannis Baptistae,& S. Laurentii ; &dumna o non ullius voti religione abstinendi ab esu carnium obligarentur: Confessariis itidem Regis, Reginae, & successorum indulsit Pontifex carnium usum , etsi sui Instituti professione prohiberentur: tandem eisdem addidit facultatem concedendi Regi, Reginae , & successeribus

Indulgentiam plenariam, morte imminente . Uerum no

Consessariis tantum, sed & caeteris Capellanis Regum Galliae Romani Pontifices plurima privilegia contulerunt. Nam ex. Bullis Clementis VI. a Tilletio editis, Capellani Regum Galliae sive Clerici, sive Monachi in persolvendis Divinis ossi-eiis, licite adhaerere possunt Ritui Ecclesiae Parisiensis, quitum vigebat in Palatina Capella, neque obligantur servandis Ritibus suae Dioecesis, aut Monasterii: neque inviti subire coguntur Delegationes, aut Mandata eis ab Episcopis, vel Romana Sede commissa: licite quoque possunt a quocumque

Episcopo ad Sacros ordines promoveri: neque in excommunicationem incidunt communicando cum excommunicatis,

nisi sint participes criminis: neque ab obsequio Regis divelli

possunt, ut ab excommunicatione, ii in eam inciderint, ab- lvantur. Et hinc putarunt nonnulli, Ministros Regum Galliae haud excommunicatione innodari posse: quod tamen eo sensit intelligendum est, ut eis Romam commigrandum non sit ad censuram relaxandam . Praeterea ex ejusdem Pontifieis

Bulla data die a o. Aprilis, anno nono Pontificatus, Capel-

162쪽

sidendi in suis Beneficiis eximantur, horum tamen proventus eis permittuntur . Et Tilletius testis est, Alexandrum IR Ma tinum IV. Gregorium X. Joannem XX. eadem immunitate

residendi donasse Clericos obsequiis addictos Regum Franc rum . Illam Clementis UI. Bullam exhibent Carolus Degrassalius lib. a. Regalium Franciae, & Chopinus lib. I. cap. so. de Demanio Franciae . Ibidem Chopinus profert Ioannis XXII. Bullam, qua Pontifex Canonicis Palatinae Capellae Pariliensis nedum indulget exemptionem a restidentia in suis Beneficiis , verum etiam ab auctoritate Episcopi Pariliensiis, &Archiepiscopi Senonensis. Et Petratius lib. I. cap. 8. & 9-

plurima adducit Regum Galliae Edicta , ut id juris Capellanis suis vindicarent, cum a Capitulis Cathedralibus ad relident iam compellebantur. Qinamvis vero a Tridentino Concilio irritae declaratae sint dispensationes omnes perpetuae residendi; attamen, ut observat Thomassinus p. a. lib. 3. cap. 72- cum non Beneficiariis ipsis, sed Regibus privilegia irae indulta fuerint, & de iis revocandis nulla expressa fuerit mentio saeta , censendum non est , derogatum illis voluilia Patres Tridentinos. Observat etiam vir doctissimus, perpetuam non es se illam residentiae relaxationem; siquidem coarctatur ad tempus , quo illi sunt in obsequio . Addit, decretis Henrici III statutum esse , ut expleto suo ministerio, Capellani Regii

suis adhaereant Ecclesiis; coarctatum quoque suisse exemptorum numerum, eum ex illorum copia, Ecclesiae suis destitutae ministris conquererentur. Hanc autem residendi immunitatem porrigi etiam ad Clericos Consiliarios Senatus Regileenset Chopinus lib. 3. de sac. Polit. cap. 3. quod in Bulla Clementis UI. sermo sit nedum de Capellanis, sed & de Clericis Regum, atque adeo de Clericis Consiliariis; co pr aesertim nomine, quod hi Regi, & Regno inservientes, censendi sint, ac si praesentes adessent Ecclesiis suis , ad instar

Canonicorum Episcopo inservientium, quos immunus fecita residentia Alexander III. Cap. audientiam, De Cier. non

resid. Cum absentes diei non debeant, fedpraesentes, qui te com pro tuo, di i ui Ecclesia fervitio commorantur. At nao

163쪽

vdiit alii litem Consiliariis Cleri eis de hae immunitate . quo

rum momenta refert Tholmssinus; & is re utrinque discussa , tutissimum sibi videri dicit , neutram in partem praecipitare sententiam, suaeque illos sipientiae, &conscientiae permiti re, quorum res agitur. Caeterum ea immunitate donandi se runt Capellani Regum, quod his plurima Regni Beneficiata, conferri mos erat. Ut enim tradit Petratius lib. 3. cap. 9. &Io. tum Romani Pontifices , tum Reges, praesertim Carolus IX. Henricus III. Henricus IV. non pauca sui juris Sacerdotia reservata, &atae a Capellanis Regiis declararunt. Imo cum Galliae Reges eo jure fruantur, ut post suam inaugurationem, ad illorum collationem spoliet prima quaevis Praebenda vaca tura in riclesia qualibet Cathedrali , vel Collegiata, de quare agit Degrassatius lib. a. Regalium Franciae; tum etiam, ut Regiae collationis sit post fidelitatis sacramentum ab Episcopo recenter ordinato, emissum, quae omnium prima in hujus Ecclesita conserenda sit Praebenda; has Capellanis suis concedere Reges consueverunt. Plura de hac re habet Rhenatus Cho-

pinus lib. a. Monasticon tit. 3. n. II. & lib. a. de Demani otii. Io. n. I 6. &lib. I. de Lacr. Polit. tit. 7. n. q. & IS. Denique Clerici Palatini Regum Galliae, sive sint Capellani, sive aliis gerendis ossiciis Aulae incumbant, judicem, & disceptatorem suarum litium, ac causarum habent Abbatem S. GenO- vesae, ut tradit Rhenatus Chopinus lib. a. de sacra Polit. tit.F. n. 3. Tum etiam ex Bulla Alexandri IV, quam refert Tilletius, Abbas S. Dionysii constitutus est vindex privilegiorum, quae Regibus, & eorum Clericis Romani Pontifices concester s. Quod Magnum Eleemosynarium spectat, Petratius libro I. eip. 6a. fuse probat, ipsum esse Episcopum Aule, quod nempe successerit veteri Arctii capellano, qui certe agebat Anti stitem Aulae ; quod haec sit plurium Auctorum sententia ἱ quod etiam in Hispania Major Capellanus sit Episcopus Aulae; quod ex Regestis annorum I IS9. R II so. constat, datam a Magno Eleemosynario facultatem Capellanis Regiis audiendi Confessiones ,& administrandi Sacramenta Aulicis omnibus; quod Clemens UI. donaverit Eleemosynarios Regis, & Reginae potestate absolvendi omnes illoruin domesticos; quod apud

164쪽

' a Regem non nisi ille Saeris operatur , nee aeli Praelato id nast, nisi eo permittente ; quod denique primum inter omnes Episcopos obtinet locum , quum Rex sacris rebus incumbit. Optat tamen, ut ad hanc Magni Eleemosynarii spiritualem juri Hietionem firmius roborandam, Francorum Reges aliquam a Romanis Pontificibus Constitutionem impetrarent, ei similem, quam obtinuere Reges Hispaniae. Si enim Monachis San-Di nylianis ab Episcopi Diomesalii jurisdictione exemptis Stephanus III. Pontifex concessit, ut illorum unus esset loco Epist pi, tam in ipso Monasterio, quam in aliis Monasteriis eidem subjectis ; quidni Regibus erit concedenda facultas nomina di Pr aetatum aliquem, qui Episcopale ministerium in Aulata, exerceatὶ Et eodem lib. I. cap. 2 o. probat contra Tilletium , Parisiensem Episcopum haud esse Parochum Aulae, aitque nullum hujus rei veitigium in Historia occurrere: ear ζειν que de Paris Ua jam ais eu auctoris dans Ia Cour, sVI n'a ese

ram Rege Sacra ministrare, nisi vel ejus Capellanis, vel Magno Eleemosynario permittenter morem quidem vigere, ut in quocumque loco Rex fuerit, quotidiana Oblatio Parocho illius loci concedatur ἱ id tamen honoris causa fieri, non quia Rex si illius Parochianus: Cardinalem R he callium Magnum Eleemosynarium anno I 623. in ipsa Cathedrali Parisiensi benedixisse nuptias inter Mariam Henrichetiam Ludovici XIII. sororem, & Regem Angliae: falso denique a Tilletio asseri, quod ad Eluscopum Parisiensem spectat Regia funera moderari , cum id spe stet ad Magnum Eleemosynarium , qui proinde ultimus post omnes Episcopos incedit, proximior Regio cadaveri. Petratio suffragantur alii Scri

165쪽

ptores. Nam Ioannes Lomedus in tra statu privilegiorum scribit: Atilicis exemptis Magnus Eleemoonarius est pro Episcopo:& Petrus Gallandus in vita Petri Castellant: AHae Regiae unicus Episcopus es , quocumque in loco per totum Regnum Rex vorsetur , ab eo Sacramenta petere solet : & Rovillardus in libro de Magno Eleemosynario scribit, hunc esse Episcopuia Regis ; etsi ipse censeat, Antistitem Pariliensem esse Paroelium Aulae. Alii tamen ab hae sententia diisentiunt , uti Pontasius in Dietionario Casuum Moralium tα 3. tit. de Simoniacas 47. ubi proposita quaestione , an sit simoniacum pretio assequi Eleemosynarii Regii munus disputat in utramque par tem , an M. Eleemosynarius sit Aulae Episcopus. Tum Petratii praecipua momenta convellit , quod nempe Archicapellenus olim ageret Episcopum , nonnisi ex Episcoporum consen su , quod jura ex privilegio Pauli Q concessa Majori Capellano Regis Hispaniae , haud aliis communicari possint , quod denique Episcopi semper repugnaverint Magnis Eleemosynariis , si sibi Episcopalia jura vindicassent. Addit , aetate sua Epist pum Parisiensem Sacra fecisse coram Rege cum omnibus suae dignitatis ornamentis; eoque etiam ritu alios Episcopos , in quorum Dioecesibus Regem morari contigisset. IV. Capellanis , & Capellano Majori Regum Hispaniae plurima , eaque amplissima privilegia concessere plures Romani Pontifices , Sixtus IU, Innocentius VIII, Alexander UI,

Julius II. in gratiam Ferdinandi Catholici , & Elisabeth ejus eonjugis , & Ioannae filiae , ob praestantissima eorum in Ecclesiam merita. Ea omnia in Caroli U. gratiam confirmata suerea Leone X. anno II I9. data Bulla , quae incipit: Auas felicis recordationis , quam e Regio Archivio desumptam exhibetto. a. Chiocorellus. Hujus privilegii haec est summa. Capellanus Major Regum Hispandae curam habet animarum eorum omnium , qui in Palatio degunt , quique Regum obsequio sunt addicti , Regis , Regiaeque simithe , quorum omnium Rector nuncup tur, ubicumque locorum Rex , & Aula suerit , si vead breve tempus , sive causa diutius ibi commorandi. Cum animarum curam habeat , potest Aulicis omnibus , vel per se,

vel per alios ab ipso ad id muneris deputatos , Sacramenta ad

166쪽

eorum Gansessones audire, eos absblvere etiam in casibus Episcopo reservatis, eosdem vita sun nos et ii in Interdicti tempore tradere eccletiasticae sepulturae. Potest vel per se, vel per alium, nuptiis berledicti inem impertiri , quae in Regum praesentia contrahuntur; ac itidem Baptisma conferre infantibus, Judaeis, aut Saracenis, qui praesentibus i piis Regibus sunt baptizandi. Potest & ducento, indulgentiarum dies Regibus, eorumque domesticis elargiri. Itidem facultatem concedere Aulicis omnibus confitendi peccata sua cuilibet idoneo Sacerdoti, sive Regulari, live Seculari. Aulicos quoque ab intestato decedentes, in quacumque Eccletia sepulturae mandare. Eorum omnium, qui Capesiae Regis sunt addicti, lites quascumque,& controversias discutere, ae definire. Hique omnes decla rantur penitus exempti ab ordinariorum potestate, nulla Ordinariis in eos iurisdictione concesssa. Eosdem absolvere ab excommunicatione ob violentam inje stionem manuum, citra tamen membrorum mutilat ionem , aut enormem laesionem; nec

non ab irregularitate, si in eam inciderint, ob illicitam sacriministerii executionem . Iisdem facultatem impertiri recipiendi secros Ordines a quocumque Catholico Episcopo , statutis tamen a jure temporibus. Denique in Capella Regis fas esse, Divina omnia celebrari ossicia, etiam absentibus Regibus; quin & iis praesentibus Sacrum seri, hora una post meridiem Haec itaque jura Majori Capellano Regum Hispa uae Leo X. concessit, quae deinde subsequentes Romani Pontifices confirmarunt. Nam ea renovavit, confirmavitque Paulus III. Bulla, quae incipit: Praeclarae devotionis sinceritas anno IIII, addiditque , ut in Capella Palatina, praesentibus Regibus,sas esset Sacrum celebrari circa diurnam lucem, utque in die snatalitio Regis, Indulgentias lucrarentur, qui Regiam Capebiam religionis causa adirent. Tum Pius U. edito Brevi die 7. Junii anno in gratiam Philippi II, quod incipit, Inter extera, declaravit, ias esse Regi, ut in absentia Archiepiscopi Compos ellani Majoris Capellani nominaret Presbyterum , qui durante absentia dicti Archiepscopi, a Gm Curia, inqui

167쪽

dere contingeret , curam animarum familiae ejusdem Philippi Regir, ac omnium , Oingularum perstareum, tam in ipsis

Regnis, ct Dominiis originem trahentium, quam extrauestrum a quibusvis Orbis partibus ad issem Curiam confluentium, cujuscumque qualitatis, gradus, satus, ordinis, vel conmtionis , ae prominentiae fuerint, Arabie sopis tamen, o

Episcopis exceptis, exercere, eo ue visare, corrigere, ac iam

nimodam jurisdictionem ordinariam, Omniaque, fingula , quae Archiepiscopi, ct Episcopi, ae alia locorum ordinarii iumores 1 suit de jure, set consuetudine, vel asias quomodo'

libet facere, exercere consueverunt, citra tamen merci

lium Pontificalism,inordinum ,-Beneficiorum eouationem

exercere libere, ae licite valeat. Quod omne renovatum, con

firmatumque suit a Gregorio XIII.emanato Brevi ,Cum dudum die 7. Aprilis anni r39r, illudque insuper additum: ut Campellanus Major, seu is, qui ab eo ad animarum curam fuerit deputatus, cum Sacramenta Poenitentiae, Eucharistiae, Unctio nis extremae, atque Matrimonii administrare debeat Aulicis omnibus, si propriam non habeat Ecclesiam, ubi sacrum exerceat ministerium, possit in ea Parochiali Ecclesia Regio Palatio contigua , quam ipse maluerit, Saeramenta administrare, vel exinde Sacramentalia sumere ad infirmos sibi subditos d ferenda ; ac ibidem monitiones matrimoniis praevias pro suis

subditis promulgare; utque fas sit in Capella Palatina Eucharistiam, & oleum infirmorum asservare. Consessarios quo que deputare audiendis Consessionibus Palatinorum , sive s culares Clericos, sive Regulares, eosque examine probare: ii dem facultatem concionandi , ae celebrandi in Capellis Regiis impertiri, vel ubi eumque Rex praesens suerit. Tandem, ut ei sit iacultas constituendi ministros, & ossiciales, qui aucto ritate Apostolica exereeant omnimodam iurisdictionem in , Clericos, omnesque addictos sive Capellae, sive Palatio Regis. Exhibet hae Pontifieia diplomata e Regio Tabulario Nea politano desumpta Chiocearellus. His autem perspicuum fit

168쪽

Excepit tamen Pius U. usum Pontificalium , & collationem

sacrorum ordinum , ac Beneficiorum; quod a simplici Presbytero , vicario nomine Archiepiscopi Compostellani, supponeret hoc officium administrari; nani eo Brevi declarat Pontifex posse Regem in absentia Compostellani Antistitis, Presbyterum aliquem ad i a muneris deputare. Atqui simplici Presbytero usus Pontificalium , &Ordinum collatio Jure denegatur. Cum vero haec ipsa amplissima privilegia complecti viderentur Regum personas, quibus concessa sunt, non vero eorum succesi ares : hinc, ut nullus superesset dubitationi Iocus, Philippus III. Romam ablegavit Petrum Fernan dea de Navarette Capellanum suum , virum gravissimum, qui curaret renovari a Pontifice vetera privilegia Capellae , & Capellani Majoris Regum Hispaniae. Res cessit e voto: neque enim Regi de Ecclesia, ac de Sede Apostolica optime merito deneganda erant beneficia illa, quibus praedecessores Reges Romani Pontifices cumulaverant . Itaque Paulus V. die I .Februarii anno 16i . Breve dedit, quod incipit: Pin Carbosi- eorum Regum potis , quo Magni Cipellani potestatem, antiquis, novisque privilegiis plurimum extulit. Exhibent hoc Pontificium Diploma Turturetus in libro de Sacello Hispano ,& Petratius in libro de oratorio Regum Galliae. Eo Brevi committitur Majori Capellano cura animarum Regiae familiae, eorumque omnium , qui ad Aulam spectant, ubicumque locorum Rex suerit; & ordinari a jurisdictio, ut ea omnia vel per se, vel per suos ministros exercere licite possit, quae Episcopi, & alii locorum ordinarii in sitis exercent Dioeculibus. Judicem illum declarat Pontifex Capellae, Capellan Tum, Omniumque ministrorum, qui Regi famulantur . Facultatem ei tribuit deputandi Ciptilianos in ruralibus Regiis domibus. Examinandi Clericos Regalis Capellae ad audiendas Consessiones, ad Sacrum faciendum, ad divinum verbum praeditandum, eosque approbandi ad haec sacra munera peragenda . Concionatores designandi sive Regulares, live saeculares, qui vel in Capella Regia, vel ubique Iocorum Rex suerit, praedicare valeant divinum v crbum, quin ab ullo ordinario

prohiberi possint. Confessarios quoque nominandi ad audien

169쪽

das Consessiones Aulicorum omnium , tum iacula res, tum Regulares , hos tamen de consensu suorum Superiorum. Ab-Qlvendi Capellanos, & caeteros Capelli Ministros ab excommunicatione ob percussionem Clerici latam ; & dispens iudicum iis in irregularitate proveniente ex illicita divinarum rerum celebratione . Administrandi Sacramenta Poetiitentiae , Eucharistiae etiam in Paschate , & alia Sacramenta Regi, Aulicisque omnibus; ita ut ei fas sit , vel de viciniori Parochia ea sumere , vel in Capella Palatina Eucharistiam , & oleum infirmorum asservare. Conserendi etiam sacruna Baptisnia, aut benedictionein nuptialem iis omnibus, qui in praesentia Regis vel baptizautur, vel matrimonio copulantur. Audiendi vel per se, vel per alios Consessiones Aulicorum omnium, eosque absolvendi etiam a criminibus Episcopo reservatis, &vita senetos tradere sepulturae , etiam vigente Interdicto. Tum exemptos declarat Pontifex Capellanos Regios ab Episcopi Dioecesiani potestate: ita ut quisumque Deorum Diarce

fani, alii ordinarii judices in Copellanum Maserem. Capellanos, ct Cantores , ct Scholares praedictos actu infervientes , ct consuetas pendia perculenter, gum ab illis pror fus, ct omnino eximimus, ct totaliter liberamus; ct quoad Majorem , Sedi Apsoluae immediate , quoad alios vero Campella I , Cantorer, ct Seholares h semodi dicto Capellam Majori subesse decernimus; nullam penitus superioritate=n- , dominium, O iurisdictionem exerrare , nee se de illis quomodolibet intromittere valeam: sed aedicti Capellari, Cantores.er Sebolares coram ipse Cape Iano Majori , seu Legatis ,

aut Delegatis dinae Sedis dumtaxat teneantur de Dintia respondere . Annuit praeterea Pontifex , ut iidem Clerici Cap. lae Regiae sacris initientur ordinibus a quocumque Catholico Episcopo , statutis tamen a iure temporibus. Palatinis dein de omnibus fas esse dicit, consentiente Majori Capellano, ut quemcumque Sacerdotem ex utroque Clero habeant ab audiendis Consessionibus, qui tamen Sacerdos, si Aulicus non sit, approbatus esse debet ab ordinario. Tum etiam permittit in Capella Palatina, etiam absente Rege, omnia Divina officia persolvi ; & praesente Rege Sacrum fieri hora una antelucana,

170쪽

ti altera post meridiem. Excipit pontifiealium usum , eois tionem ordinum, S Beneficiorum, a quibus Majorem Capellanum prohibet , quod nimirum supponat absente Commitellano Antistite, simplici Presbytero hoc iminus demandari. Ita enim ait: Atque haec omnia , Osis is moderno, ct pro/empore exissenti Archiepiscopo tam seuam , tamquam dictae Capellae Capellano Majori, quandiu , quoties in dicto Curia personaliter resederit , ct eo ab eadem Curia absente , seu

in illa non residente , personae in Pres Ieratus ordine eonintinlaeser te toties, quoties tibi visum fuerit, nominandae, operfluis Ordinarium adprobandα , qua Nos ex nunc , prout ex

tune , postquam per te nominata , ct a Ordinario approbata fuerit, deputamur , O probamus , quae durante a sentia dim Arctis sopi in Curiapraedicta, in quiri is eiω-iatibus , oppidis, ct liacis , in quibus te, tuamque Curiain Regiam pro tempore residere contigerit, omniaque, et Angula alia , quae Archiepiscopi , σ Episcopi , ae alii Deorum Oredinarii in Diare is uis de jure , vel consuetudine , aut aliarquomodolibet facere, ct exercere consueverunt clara tamen exercitium Ponti alium , ct Orduum, ae Benesciorum Iationem , exercere libere , ac licite , quodque omnibus, ct

Angulis gratiis , favoribui , prominentiis , ct indutiis , quibus dictus Archiepiscopus , dum in tua Curia residet, ratum dicti incia Capelum Maseris gaudet , fruitur , O utitur , ae ga re uti, frui. quomo libet is ,gaudere , uti, fruipossit, di valeat pari miter , σ πρω personaliter, ae bipersonam hujusmodi nominandi , δ' eligendi, plenam ,

omnimodam facultatem sostolica auctoritate tenore praes rium concedimus , ct indulgemus. Vides itaque sermonem esse de persona in Presbyteratus ordine constituta , cui vices eommittuntur Compostellani Praesulis. Caeterum eum Clericis Palatinis detur facultas recipiendi sacros Ordines a quocumque

Catholim Episcopo, quidni ab eorum Antistite Majori Capellano , si is Episcopali dignitate sulgeret Z Tum requirit

Pontifex , ut approbatus sit ab Ordinario Presbyter , quem Maiorem Capellanum Rex nominaverit. Huic vero posse Regem ad tempus , hoc munus demandare , colligitur ex illis