De capella regis utriusque Siciliæ et aliorum principum liber unus auctore Josepho Carafa c.r

181쪽

IS9vandas pro indisiduo servatis habenus, hae sice dumtaxat , i lis alias in suo robore permansuris , harum ferie specialiter,

et expreMe derogamuris ecteri ue eontrariis quibuscumque. Volumus autem, quia praesentium litterarum transumptis , seu exemplis , etiam impressa manu alicujus Notaria publici

subscriptis, et sigillo alicujus personae in dignitate Ecclesias

ea eonsitutae munitis, eadem'res1hMes adhibeatur ubique in Iudicio , et extra illud, quae praefentidius adhiberetur , Fforent exhibitae , ves ostensae. Dat. Romae apud Sanctam M

riam Masere is annuo Pisauris die xj. Augusti s 7 1. Matur m I anno quinto , sub ist. D. Cardinalis Passoneus.

VII. Quoniam vero ex hujus Pontificiae concessionis varia interpretatione, varia emergebant dubia , quae nisi diluerentur , facile perturbarent ecclesiasticam disciplinam ; Archiepiscopus Taurinensis, cujus res agebatur , datis litteris ad Summum Pontificem, ut propositas explanaret quaestiones, suppliciter petiit. Cui rescripsit Pontifex rerum eccletiastic rum , praesertim Iuris Canonici peritissimus, Resii onsis sapientissimis per Arehiepiscopum Athenarum Apocrisiarium, Sedis Apostolicae apud Sardiniae Regem transmisia die I. Novembris anno II 7. quae communi bono edenda duximus, tum quia hujus libri atrumentum insigniter illustrant, tum ne oracula tanti Ponti scis, quo doctior pluribus abhinc saeeulis in Petri Cathedra nullus sedit, pereant posteritati. I. Uigilantissimus Antistes sciscitabatur,an Pontificium Diploma co cederet Magno Eleemosynario iurisdietionem quasi Episcopa- Iem, & an ea esset strictae , vel latae intepretationis 2 Cui Po tifex rescripsit: Nulla opus e e declaratione, utpote qui acer tuni est, iurisdietirinein quacEpiscopalem ,& distinctum Territorium tribui Magno Eleemosynario intra limites tamen praefixos , & quoad persisnas in Brevi designatas. ii. An Magnus Eleemosynarius, cujus foro plurimi addicti stini, possit jus dicere extra proprium Territorium, seu in At libus suis a

Palatio Regis, ejusque viciniis dissitis t Reseripsit Pontifex:

182쪽

I soLicentiam in Breti iam fuisse implicite eme iam Magno Eue-- nario , seu Capellano Majori apertum retinendi Tribunal in domo propriae habitationis; sed quatenus opus , ct ad abundantiorem cautelam a San ate Sua eadem Mentia nune pro

semper conceditur retinendi Tribunal in domo habitationisiisae,

ubique locorum Regia Majesus se iransferat pro personis tantum Curialibus, ct ejus fersi is addictis , ct infra describendis , quae tamen mentia expirare debeat, si umquam in Palatiis Regalibus assignaretur Magno Hermo naris , seu Ca pellano Maseri habitatio. Nam cum illi exercenda sit jurisdictio, cumque ejus domicilium sit extra Edes Regias, sequitur, jus illi dicendum esse extra proprium Territorium: quem admodum Archiepiscopus Ravennatensis Ferrariae Episco pus Fesulanus Florentiae ius administrant subditis suis. iti. Circa facultatem conserendi Sacros ordines Capellanis es & Clerieis Capellae Regiae indultam Mino Eleemosynario, hae quae stiones movebantur; an ei fas esset etiam Sacros conferre Ordines Clericis Palatinis, quorum domicilium est in Palatio, nullum vero ministerium exhibent in Capella Regis t an in ordinatione illorum Clericorum , qui ministrant in Capella Regis , praerequirantur litterae testimoniales de natalibus, aetate, moribus dandae ab Episcopis, quibus subjecti sunt ratione originis, vel domicilii, juxta Constitutionem Innocen Speculatorest an iidem rite ordinari possint, si non habeant Beneficium suffciens eorum conservationi i an si amorveantur ministerio Capellae Regis, suasque repetant Dio ε ses, illorum Episcopi inquirere possint, utrum juxta Triden tini Decreta , & Constitutionem 5 eulatores suerint sacris Ordinibus initiati Hisce quaestionibus Ponti sex fecit satis declarando: P e Maaenum Beemo narium seu C ellanmta is Majorem, qui semper erit biscopus , ordinare Capellanos, Cantores, et Seholares Regiae Capellae inferrivientes tantur . , fel iliis litteras dimis tales dare, recognitis prius per ipsum eausa necessitatis, et uiuitatis Belesiae, ei titulo Beneficii, et

patrimonii, quamvis In Taurines sel alia Dircesi ρ ii , an sit scurui, stabilis, perpetuoque et sufficiens ad con gruam ordinandi fustentationem, juxta laxam Dizeest, nec

183쪽

ees in aetate , in qua potuerit canonicum impedimenemu , mrahere , σ non alias et quod F tesimoniales litterae δε- negentur , nauaque risis cause osse tur , tunc , et in eo easu pos praemiNam trinam monitionem adeundus erit N--

eius A suum , vel Sarius Sedes , ad Me ut justis rem diis vel Zogantur υναμ ad tradendas litteras testimonia-Ies , fel ordinatio adigue dictis litteris tuto , ct impune fieri possit. Nec movere debet , quod Capellani Regis ana veri possint ab illius obsequio ; cum & ordinati ab Episcopo ratione Beneiacii polli ni Beneiato se se abdicare , vel

eo alia ratione destitui . Caeterum de ordinandis a Magno Eleemosynario Principibus Regiae stirpis nulla excitata est qua, stio , cum hi re ipsa ratione originis Magno Eleemosynario subjiciantur. iv. An Magno Eleeinosynario sit facultas ab N vendi vel per se, vel per alios a criminibus , quorum abs lutio est Episcopis reservata, etiam extra proprium Territorium Z Cui quaestioni Pontifex respondit : Posse Magnuin Eleemosnarium , seu Capellanum Majorem , per se ipsis , vel alios Sacerdotes ab us a robandos , exeipere omnium Christ etiam a se sonet in Regiis opinis , sed non pos absiserea e bur υν pii refervatis , ni flos Curiales ,-Curiam

Regis sequenter. Ni enim fas esset Sacerdotibus approbatis a Magno Eleemosynario audire in Capellis Regiis omnium Consessiones , non levis excitaretur rerum perturbatio , cum Cinpellas Regias nedum Aulici , sed & fideles omnes adeant , ut

sacris rebus ineumbant. Ne vero frustretur criminum reservintio ab Episcopis facta , hinc Sacerdotibus illis quoad solos Aulicos , seu jurisdietioni Magni Eleemosynarii subjectos ,

permittitur ocultas huiusmodi crimina relaxandi. v. Cum in Pontificio Brevi mentio tantummodo fiat de infantibus Turcis, ac Saracenis a Magno Eleemosynario baptizandis , Rege prinsente , dubitatum fuit, an Hebraei , & Idololatrae, in praesentia Regis possint licite a Magno Eleemosynario sacris aquis ab

Hi t Cui Pontifex : must infantes , ct Tareas , ct Saracenos sac Hebraeoi , ae alio; quoslibet is eira , qui in praesentiti X Regit

184쪽

r6a Regis ex quavis ecus Wo tempore baptizabuntur , haptizare. Verba enim Pontificiae concessionis non sunt laxativa , ut ajunt, sed demonseransa , nempe exprimunt unam , vel alteram infidelium gentem. vi. An competat Pr Eleemosyn

rio facultas concedendi Indulgentias in Missa selemni, & ineoneionibus, praesente Reget ri an laac facultate Magnus Eleemosynarius uti possit in Ecclesiis , quae non sunt Capellat Regiae , de praesentibus Episcopis Diomesanis i Declaravit Ponisti sex : Nullum jus competere Pro-Capellano benedicendi super populo , ct concedendi , ct publicandi Indulgentias bisentum dierum in Missis solemnibus, ct concionibus habensis in praeseruia Regis. Hare: siquidem jura competunt Episcopis , in qu rum numero haud est Pr Capellanus Regis. λω tamen Mugnum Homo narium benedicere super populo, publicare Indulgentias bifumum dierum in Missa somniter celebrata etiam in praesentia Archiepiscopi , vel Episcopi maeresani , aDque etiam benedictionem dare Concionauri conrimansi tamen

in praesentia Regis , aut in Re is Capellis. Nam Capellat Regiae sunt ei subjectae , atque ire Episcopali ornatus est dignitate . vII. Quamam Regia Palatia complectatur Magni Ceemosynarii iurisdictio , an etiam inles Regio Palatio proximas , praesertim cum in his aedibus plures degant , qui minini e spectant ad Regis familiam Z Declaratum fuit a Pontifice: Omnia Palatia antiqua , et noto Majesatis suae , una ea n

aliis fabricis annexis, aposiseia , ct cubim is , si uous lilii Assis , etiamsi monis quibuslibet locatis , habenda fore , ct esse de Territorio Majoris Homo naria , seu Ca pellani Majoris , sicut etiam M satem tam , Regalem eiussMem , vel famisiam , mini οι , milites , domestus , o

inservienter , eorumque familias , ut infra describendat, σdemum omnes In dictis notiti quocumque modo ibi Misi aura etiam ex causa fugiorum , vel sua a Memali ex mus opus eorum parentes commorantes , O arberat , ct cubicula forte

ιonducenter , censendor fore , O urisdictimi Magni Eu mssynarii, seu Capellari Mureissa sectos. Quamvis enim in

aeuibus Regio Palatio finitimis plures eommorari possint, ac

inmorentur , qui nullo modo spectata ad Regium se li

185쪽

tium; nihilo tamen ad perturbationem omnem eliminandam , quae facile eadem domo, vel in e

dem loco , nonnulli suia entur spirituali jurisdictioni Magni Eleemosynarii, alii vero nequaquam , idcirco eidem Magno Eleem Dario jus conceditur in omnes , qui vel hospitii , vel alia quaeumque causa , habitant loca illius jurisdictioni subj Hic Gd juris , si AEdes Regiae, earumque viciniae i posterum novis aediliciis amplientur t Respondit Pontifex e Territorium Magni Hermo narii , seu Caprilari Majoris nulls modo esse ampliandum, es aere Regio in Doram conducantum aliae domus ad majorem commoditatem , nedum Remur fa--uae , verum etiam Bes tum , minis rum , exterorum , di auorum Curialium. Ix. An vero Palatii Regii nomine comprehendantur etiam Palatia ad delicias Regis excitata , & quae sunt in aliis Civitatibus ditionis Sabaudorum Principum i Respondit Pontifex : Sub nomine Palatiorum Regiorum ad os Hum, de quo agitur , venire Priatium Veneriae cum aliis d mibus, ct annexis nec non fabricam Superrae. κ. An Palatia

quoque Principum Regiae stirpis , natalibus restitutorum , sive Taurini , sive aliis in locis existentia speetent ad jurisdicti nem Magni Eleemosynarii Z Itidem, an in iis locis fas sit Par chis , & Sacerdotibus approbatis ab Episcopo Sacramenta mi nistrare Z Ilute quaestioni res nsum hujusmodi datum est a Nasiam Palatium Priari miriminii legitimorum, aut legi ιλπα rum esse de Terrisorio Magni Homo narii , seu Cape lani Moseris; sed tantum dictu Primipes , eorumque fumi

lias , domesim , O hospiter fore , jurisdictioni

Magri Hremoriaetarii, seu Finani Majori assenos , inter dumesius , , famiaiarer dictarum Principam recenseantur uxor , fiui , et nepotes isseruim domestrarum, et familiarium nec non famin i orum familiarium , sitamen in Priariis ho

buent , et non alias. quoad adminis,arionem Meramento

rum Primipibus Sanguisu , eorumque famiavi facisnuam suum extra Curia cinere extra Deum , ubi Regia Majesol se rigue Curia non reperitur , spectare ad Paractam loci , ex 'pro Mastimonis , ad quod contrahendum servetur frema fer

Dini Coeilii Tridemini. xi. An principibus Regiae stirpis X a lici

186쪽

I6 lieitum sit in qualibet Ecclesia aec re Saeramenta a Cape lanis Regiis Z Responsum fiuit: ius competere Prine pibus Sanguinis eligendi Ecclesiam -- Capelus Retias Tu rini et alibisossar. κii. Quinam proprie loquendo dicendi sint Curiales, & ossiciales Aulici t & an etiam familiares, d mestici, atque hospites Aulicorum sint de jurisdietione Magnissileemosynarii ὶ Declaravit Pontifex: Esse exemptas ab Amehiepiscopo , et respective sufectar Magno Hrem nario, seu Capellano Majori personas defcribendas in calce horum flTorum . Sub nomine Minifrorum , et Sebolarium Regiae Capellae venire Capellanos, Geruor , M Pos , Sonatores , eae teresque alIor , etsi Clericali charinere non insignius ad O eia Divina peragenda, et Mustales comentur formandos, refersilia ministeria Ges c praefanda nee arios, et emta amnis mercede conductor. Hospiter vero sunt, qui nullam h bentes damuuium Taurini, Haue aliqua ex causa temporaneas eonferunt ad habitandum in Regiis Palatiis, ses in Palatiis Principum Sanguinis. Congruum fre, et esse, ut Minybi, ei inciales ordinis SS. Annuntiationis aeque ae Equites Tor

quati sint subjecti Magno Hermo nario, seu Capellam Ma

jori. xiii. An qui ad jurisdictionem speetant Magni Eleemosynarii, si in locis, seu ricteliis versentur illi minime subjectis, licite l'ssint Sacramenta accipere a Sacerdotibus approbatis ab Ordinariis locorum, haud requisito consensu Magni Elee-iuosynarii t Pariter, an Capellani, Clericique Capellae Regiae, qui extra Regias AEdes degunt, R con uenter in locis Episcopo Dioecesano subjectis , itidemque alii Officiales Auli ei, li-

si te valeant Sacramenta percipere , uti Uiaticum, & Poenistentiam morte imminente, vel Eucharistiam in Paschate , a Sacerdotibus approbatis, &designatis ab Epistopo Dioecesinno ad Sacramenta ministranda , nullo expetito consensu Magni Eleel fynarii Z Has quaestiones Pontifex his verbis definivit: Principes Sanguinis Curiales allarique Regio servitio ad os, si intra Iria mposed exspeciali favore Sancti

187쪽

Eueharistiae Saeramenta: et edetera Saeramenta ultimae infimmitatis , et Communionem Paschalem sumere debere a Magno Hremo rario , seu Capeuam Majore , aut alis Saeerdote de istas licentia, excepto sis Matrimonio, in quo obsermetur

forma seri tantisii Tridentini. Draedicti permaneant

extra Curiam tune et eo casu admini'ationem omnium

Saeramentorum spectare ad Parochum loci , praeter illud M trimonii, in quo pariter semetur firma Iaeri Concilii Tris

dentiri. xiv. Ut nullus superesset dubitationi locus circa personas Regis obsequio addictas , & ne ulli adnumerarentur Curialibus, Aulicis, & familiae Regis, qui revera in illorum n mero minime essent recensendi; interpellavit Pontificem Taurinensis Antistes , ut indicem daret eorum omnium , qui Magni Eleemosynarii iurisdictioni subdebantur . Cui Pontifex

feeit satis sequenti indice. VIII. In albo exemptorum in Aula Regum Sardiniae recensentur, Rex, ejusque liberi, filiaeve , eorumque post ri , Aulici omnes cujusvis famulatus generis, vel ipsi veterani , qui Italice Giubilati dicuntur, exceptis tamen iis, qui Regiae Aulae addicti sunt honoris titulo , Magnus Eleemosynarius , Supremus Praesumis Regiae minus, Magnus Cosm ta Regius , Supremus Praefectus Regii stabuli, Suprenius Curator Regiae venationis, Magnus Custos Regii vestiarii , Supremus Caeremoniarum Praefectus, Regius curator, Rectores, & Institutores Regiae progeniet, eorumque Vicarii , Ma ironae Aulicae, Equites Honorarii , Praefecti equorum Regis , Reginae, dc Principum, & illorum ministri, Praesecti Domus Regiae, Praeceptores , Paedagogi, Magistri, Praesecti Bibliothecae , qui Regis sunt a mensa , vulgo Gentilomini di borea , qui saeras Consessiones excipiunt , stipis Distributores, seu Eleemosynarii ; Parochi, eorumque Vicarii, Capellani, Cl rici, Custos SS. Sindonis, Saeristae , caeterique Capellae Regiae ministri, Clerici Ecclesiae Regiae Supergliae, Praefecti Musices, organorum Modulatores, Musici, Fidicines ; Praesecti expensiorum Domus Regiae vulgo Cistrolor, Pueri Aulici, eorumque Praeceptores, Rectores, & Ludimagistri, Mediei

Aulici, Chirurgi, Pharmacopolae , Tonsores, Cubicularii,

Picto

188쪽

Pictores Auliel, Artifices, & Curatores aulaeorum , Sari res, eaeterique quorum est cura arcae vestiariae , Ianitores, Tympanistae, Buccinatores, Servi a pedibus, Famuli, Cursores, Aurigae , Curator Regiae Domus, ejusque ministri, Servator Pinacothecae, Praefectus aerarii, Custodes gemmarum, atque argenteae suppellectilis, Regis a libellis , vulgo rore, ejusque Uicarius , Venatores , Servatores praedarum v ratione captarum, Cultos gallorum Phasianorum , Cultores hortorum Regis, Abaci Cuilades, Dulciarii, caeterique seeundae mensae ministri ; Praecedens Domum iam, vulgaririero, Pistores Aulici, Custodes Corporis Regis , aliique milites praetoriani cum suis Ducibus , & qui onures comitantur

Regis itinera. Praeterea in exemptorum numero sunt, Phinei res Regio sanguine orti, natalibus restituti, cum eorum familia , famulitio, tum etiam hospites habitantes illorum cipum domicilia ; qui Regis est a summis imperii n tiis pineis bellique, vulgo Secretario di Stau ό qui Regis int in epistolis ; Equites Regalis Ordinis SS. Annuntiatae, & eiu dem ordinis ossiciales ; Legati Pri ipum apud Sardiniae Re sem a Curator Regii Tabularii, ejusque ministri. IX. Quae fuerint antiqua jura Majoris Capellani Regni Neapolitani, enarrat Sanctissimus, & Gloriosissimus Pontifex BENEDICTUS XIV. in sua Coninutione ad hane rem data anno i 4 t. die 6. Iulii. Ibi enim ait: Sane dilectus Uus --sser Trojanus tituli S. Geidiae S. Romaris Ecelesia Pres ter C Anaias de AEquativa nuncupatus pro parte cari mi in CAristi m msri Graia Siciliae, et Hierusalem eum tota terraeitra Pharum Regis Illustris, et Hli Haram Infantis Nisu

per exposuit, guod a tempore, cujus memoria non extat,

ad Capellae Regia Capeuanum Maiorem in toto Regno Neapolitaris pro tempore erismum m olum cura diruuatis Regia familiae, απμ-neorum , a tum , ac omnium person

ram in Curia, seu Aula Neo β exipote commorantiumr , ipsamque Cariam sequentium pertinet : sed et in quibusvis

Cimi risus, Oppidis, uocit, in quibus Rex 'o tempore existens, Regiaque familia residore contigerit continue , vel ad tempus , curam animarum Ismuic Regiae, omniumque,

189쪽

et singularum personarum tam ex propriis Regnis , et Dominiis originem habentium , quam extraneorum cujuscumque satur , gradus , ordinis , et conditionis, et prominentia existentium , tam Ecclesiasticorum , quam saecularium ehiepiscopis , et Episcopis exceptis ) et ivver omnium militum, et O clauum, aliarumque personarum cujuscumque or diris, et gradus meastris, arcibur fusertalitiis , exerci libur , nee non in trirem us, navibus , ratibus , alii uera B Umodi maritimis lignis Regio famulatui inservientium , et miluantiam exercere , earumque Rector In spiritualuas nuneupari, e que corrigere, et visitare, ae in easdem omni modam jurisdictionem ordinariam , omnia et singula alia, qua Arabiepisupi er Epimpi , M alii locorum Orinarii in Diareeesibus suis de jure vel consuetia ne , aut altas quomodolibet fameere , ct exercere consueverunx , iam Capellanus in praemini natas personas non solam in Regia Capelis , O Palatis, sed in omnibus aliis supra minatis ae dessenaria locis exercere , vel perse, NI per alios M 'ras , ct Capellanos a se deputator flet . Hujus consuetudinis , quae omnem hominum memoriam excederet, plurima congessit monumenta e publicis Tabulariis eruta to. a. MSS. Chi cartilus. Cujus quidem originem placuit nonnullis repetere ex eo , quod olim ab Episcopis ipsis , vel a Regibus de consensu Episcoporum nnuebantur privit ia& exemptiones Monasteriis, & Monachis, Capellis, Capel- Ianisque, Nosso iis, illorumque ministi is. Et privilegia quoque, quibus Capellae, &Capellani Regum Angliae fruebantur, nonnisi veteri consuetudine firmata erant, unde re clamantibus Episcopis ad eam recurrebatur, uti apud Thomas- sinum legitur. Ius Archiepiscopi Cantuariensis, ut in quali bet Dioecesi ha ret Ecclesiam sui juris, antiqua nitebatur con suetudine. Erat & Archiepiscopo Strigoniensi in Hungaria plena iurisdietio in omnes Abbatias, & Praeposituras Regales Regni totius antiquo usu roborata , quam plures Romani tifices ei confirmarunt, uti ad annum Ia s I. refert Minaldus. Quin etiam ius illod Patriarcharum orientalium, quo exempta erant ab ordinariorum iurisdictione, solisque Atriaretiis subjecta Monasteria illa , quorum in fundatione defixa fuerat

190쪽

Crux Patriarchalis, profluebat ab antiquissima consuetudine , cui vim canonis inesse respondebatur Episcopis non raro contradicentibus, uti testatur Balsamon stribens in Can. 3I. Apostolorum. Jure quoque Canonico addita est vis veteri consu tudini. Nam Innocentius III. in Cap. Aurius, de Praescript. rintam habuit jurium Episcopali uin praescriptionem in quibusdam Ecclesiis, quam Abbas Eveshamentis opponebat Episcopo νμgorniensi: Drum , inquit, tanto tempore probantur per te-ses ab Abbatibus Esrahamensur pleno jure post P, ut ιμdeantur injus Episcopale legitime praefer syst . Et Cap. tam

olim, eodem Titulo, confirmat cuidam A ati Episcopalia jura, quae illi in Capellis pIurimis competebant ex vetustissima consuetudine: quia praedictus Abbas su eienter sendit Mon serium suum super insitutionibur, desiturionibus , ordinationibus Plebant, ct Geruorum, Baptismo, ct Paenitentia, in lesioribus culpis , sepultura , decimarum perceptione, ac Disinis Uciis celebrandis, tam in plebe, quam in Capelus etiam supradictis , in excommunicando , atque interdicendo, er etiam absisendo legitima praeferi Ione munitum, Abbatem 'sum ab impetitione tua super jam dictis articulis duximus abfusendum. Estque evulgatum, probatumque inter Iuris Canonici peritos axioma , consuetudine acquiri posse, quae privilegio acquiruntur. Haec attendens Sapientissimus Pontifex , cujus summa est in rebus ecclesiasticis peritia , attendens quoque eelebrem illam sententiam Augustini ep. II S. cap. I. i a mutatio consuetudinis, etiam, quae adjuvat uti latae, no vitate perturbat , rata habuit, probavitque jura illa omnia Magni Capellani. Quemadmodum Coelestinus III. Cap. Fuia duectio, de Consang. & Assin. maluit deferre antiquae consuetudini, quam induetii novitate dissidiis causam praebere: In hae parte eonsultius duximus multi diri observatae eon-

Detudini deferendum , quam aliud in disse mem, O seand

Ium populi tuendiam, quadam adhibita novitate. Nam hu ic Majoris Capellani iurisdictioni saepe ordinarii locorum reluctabantur, ut idem refert Sanetissimus Pontifex: Gnn autem ex hujusmodi facultatum usu, exercitio plura dubia, quae