De capella regis utriusque Siciliæ et aliorum principum liber unus auctore Josepho Carafa c.r

291쪽

Regibus, qui diu Regnum ipsum tenuere , ad hujus usque

saeculi initia , quum extincto Carolo II. Hispaniae Rege, nulla superstite prole, saeviente bello longe lateque , tamdem Austriaci Imperatores Germaniae in hisce regionibus imperarunt. Sed anno I73 . rursum excitato inter Europae Principes bello, CAROLUM BORwNiυM Hispaniarum Infantem , cui Hispani militis imperium recuperandi Neapolitani Regni curam Philippus U. gloriosissimus parens demandaverat, bello feliciter consedio , arcibus ad deditionem coactis, superatis hostibus, rebus publicis sapienter compositis, summa celeritate, parique virtute, quod in illuna, quem imperio natum noverat , regnandi jura Augustissimus Parens transtulisset,

Neapolitani ingenti gaudio, votisque publicis Regem salutarunt. Qui sequenti anno i fi Siciliam trajiciens, attritis undique, ae fusis hostibus, Panormum amplissimam illius Regni metropolim adiens, selemni pompa, die tertiaJulii in Cathedrali Lelesia ab Archiepiscopo Panormitano Josepho Basile ,

antea Francisicanae Familiae supremo Praesule, unctus, corona-

tusque est Rex Siciliae. Stata die, Ecclesia metropolitana insigniter adornata, Solium sublime, & amplum, cum scabello, & sede erectum , prope solium lignea aedicula aulaeis trcta pro vestiario Regis, mensa quoque, ubi apposita suppellex saero ministerio inserviens ; tum omnia ad eam itemnitatem celebrandam magnificentissime composita. Antistes socris operaturus, Pontificalibus indutus ornamentis, medius inter Archidiaconum, Diacon una, Cantorem, praeeuntibus Clericis, Canonicis, &Episcopis Regni, e Sacrario ad Aram principem accessit, in cujus extremo gradu, sedens in saldistorio, sedentibus etiam cunetis, Regem expectavit. Is Palatio , Regia pompa, Ecclesiam petiit ό ad cujus ostium a Magno Eleemosynario adpersius est aqua benedicta, tum recta pergit ad vestiarium , ubi solemnes vestes induit. Preibant duo Proceres Aulici , a Regis cubiculo, aurea clave donati, quorum unus Coronam, & Sceptrum, alter Ensem, & Baltheum gerebat: eaque Regalia insignia Antistiti tradita , Archidiaconus super Altare collocavit. Regi solemnibus vestibus induto sine ense, & pileo , vestiario exeunti obviam o

292쪽

a 7 currere Episcopi Catanensis, & Syraeuanus, a quibus duehus est ad Altare , & salutato Antistite, ab eo benedictionem accepit. Adhaeserunt Regi in toto Gronationis ossicio Comes S. Stephani Magnus Aulae Ma ister , Bartholomaeus Corsinus Magnus Praesectus Regii stabuli, Lelius Caraia Dux Praetorianorum militum, Ioseph Bega Magnus Eleemosynarius, no

nullique Regis Cubicularii . Ubi Rex Altari se sistit, Episcopus Catanensis petiit ab Antistite, ut Regem inungeret: mox ibidem sedente Rege medio inter duos Episcopos, lecta est ab Antistite admonitio, quae habetur in Pontificali Romano . Ea finita, Rex genua submittens coram Arctiiepiscopo , Fidei professionem edidit, deinde allato Evangeliorum libro, juravit his verbis: Sic me Deus adjuvet, ct hae ancta Evangelia: & ostulatus est Antistitis manum . Is vero stans orati nem recitavit, quam & alii Episcopi , submissa voce, suo quisque loco recitarunt. Postea Altare ascendit, ibique sedens in sal distorio, Regis brachium & scapulas, quas unus e

Regiis Cubiculariis denudaverat, inunxit, adstantibus coeteris Episcopis. His peracitis, uterque ad extremum Altaris gradum descendit ; & Antistes quidem Sacrum inchoavit; Rex acornu Evangelii flexis genibus, audivit a Magno Eleemosynario, qui prope aderat Mis, Introitum & Confessionem . Tum ad vestiarium se contulit, ubi m stquam Magnus Eleemosynarius scapulas , & brachium abstersit, induit Regalem Chlamidem , Solium conscendit, & submittens genua, audivit a Magno Eleemosynario reliquum Missae incium ad Epistolam usque . In Solio post R is sedem Dux Praetorianae cohortis, Scprope Regem Praefectus Domus Regiae steterunt. Dicta Epistola , illum praefati duo Episcopi ad Altare duxerunt, ubi a cepto ab Antistite ense , quem quater vibravit, imposita est Regio capiti Corona, & Sceptrum ei traditum. Sed Praeseruis Regii stabuli ensem a latere Regis sublatum, ac denudatum , toto Coronationis ossicio ante Regem tulit. Carolum itaque Regiis insignibus ornatum, plaudentibus universis, Archiepiscopus Panormitanus, & Episcopus in anensis, quos eorieris uisantur Episcopi, ad Solium deduxerunt. Eoque in Thr no collocato, Panormitanus Antistes praecinit hymnum Te

293쪽

a I Deum, quem dum Musici decantarent, Antistes stetit ad Regis dextram & hymno finito, preces, & orationem dixit,

prout in Pontificali Romano. Mox rediit ad Altare, reliquam Liturgiae partem celebraturus. Decantato Evangelio, Cantor Metropolitanae Ecclesiae detulit ad Regem Evangeliorum librum ; Eleemosynarius serico velo deteriit locum, quem Rexerat deosculaturus. Ad Ossertorium, Rex Altare adiit , ubi provolutus in genua, praebente Eleemosynario oblationem, o tulit Antistiti sacra facienti, osculata ejus manu, duodecinia aurea numismata , quibus insculpta erat Regis ipsius ingies ,& nummos aureos prope ducentos. Ad Solium reversus, stans accepit thus a Canonico Diacono , qui & thure coluit Episcopos adstantes. Instante consecratione Dominici Corporis, Dux Arionensium Regis Cubicularius ademit Regalia insignia, C ronam, & Sceptrum. Pacis signum Episcopus Catanensis prae-huit Regi deosculandum , quod prius Eleemosynarius deterserat. Ad communionem accedens ad Altare, sequente Regem Cubiculario, vi Regalia serebat insignia, primo Sam. ctam Eucharistiam lumpsit; tum vinum ad purificationem in eodem Calice, in quo Antistes Christi Sanguinem hauserat.

Mappulam coram Rege tenuerunt duo Regis Cubicularii; alter vero aliam praebuit ad os abstergendum. Tandem reversus ad Solium, rursus indui' Regalia ornamenta , & Sacro persecto, Episcopali benedictione donatus , iisdem ornamentis i dutus rediit ad Regias AEdes, cui diuturnum imperium, faustum, fortunatumque votis publicis precamur . Denique addere iuvat Carolum VIII. Galliae Regem, Neapoli hujus Regni Coronam accepisse, uti testatur Iac ius de Potrier Marigister Hospitii Regii, qui praesens aderat, in Historia belli

Italici edita a Martene to. 3. Anecd. Sub Austriacis vero, non sine quibusdam caeremoniis proclamabantur Principes, ubi ad imperium pervenerant. Nam Prorex, Proceres Regni, Reguli Civitatem perequitabant, acclamante multitudine: & in inauguratione Caroli II. universi cum Prorege Card. Aragonio ad

Arcem novam, cujus reseratae erant fores, accessere ; petiitque Prorex a Praesecto Arcis, ut Carolo II. regnanti sores

Panderentur, quod refert Parrinus in Thea. Prores. Neapol

294쪽

CAPUT VII.

DE BAPTISMO REGUM. In Palatiis Princiso, Baptismus sol ni ritu administrari

potes. ii. ordo adminifrandi solemnis Baptismi in Aulati Imperatorum Germanorum. Iii. ordo solemnis Baptismi is Aula Regum Galuae. Iv. Et in Aula Regum Hispaniae . v. ordo solemnis Baptismi Sereni mi Principis Philippi ει CAROLi Bo ONII , Regis utri que Sui . vi. De titula , quo donabamur primogeniti Regum nosirorum. Autuni fuit antiquissima Ecclesiae disciplina , , ne in domibus , aut oratoriis privatis nulla

urgente necessitate , Baptisma ad ninis rar tur . Ad hanc rem Concilium Trullanuin duos habet canones , quorum primus num. 3 I. statuit e Geruos , qui in Oratori i , quae δεπIntra domos , faera faciunt , vel baptizant , hoe illius Dei E fcopi sententia facere decernimus. mares quis Clericus hoc non se fervaverit , deponMur: alter vero numero M. ait: In inde oratoris , quae est intra domum, Baptismus nequa quam peragatur , sed qui illuminatione ab omnibus Adibus aliena digni habendi sunt , ad Catholicas Dei ai accedant , ct hae iliae munere perfruamur. Si quis autem, quae a no bis confluxta sunt , non servare convictus fuerit , sis quidem Gericus , de natur ; si autem laicus ferre etur. Cen set do Risismus Lupus in comi. entariis, causam hi e canonibus dedisse Severi Antiocheni asseclas ; qui, ut legitur in libellis Agapeto Pontifici exhibitis, ae in Constantinopolitana Synodo Mennae Patriarchae lectis : in i s propriis domibui , Oftiburbiis Altaria, ct BUiseria erigunt in o stum veri Altaris, ct sancti fontis, o omnia H conte gerunt pro ster attributum eis patrocinium is his, qui in Domo Domini, o aliquo alio modo potentes Ant. Justinianus quoque Aug, slus Novella 38. vetuit in domesticis oratoriis sacra Mysteria ebrari : quamvis deinde Constitutione Leonis Sapientis

295쪽

273 Imperatoris id licitum fuerit , dummodo Epascopus loci redissentiret. Unde Balsamon in comm. ad can. 3 I. Trullanum

scribit: Si quis a Regionis Antisit uersecare, Ni baptizaro In Oratorio prohibitur fuerit , is vero, qui tale quid erit, nee et Nomuue proderunc. Ir aurem qui non s expresse prohibitus , videtur laeue ex Episcopi sententia hoc facere. In O eidente Pelagius L in epistola ad Eleuterium Episcopum , ea

lege permisit quoddam oratorium in honorem Beatae Canti me Martyris cons rari, ita tamen ut in eodem loco me fui sis temporibus Baptiser- eonstruatur , nee Presisterum con

siluas ordinalem, sed quoties M at ibi fleri forte maluerit , a Dilectione tua Preis rerum noverit psalandum , fas tenus nihil tale a quolibet alis Sacerdote alutenm praesumam tur. Pariter racliarias Pontifex in epistola ad Pipinum Regem Francorum mandat, nullum Oratorium , nisi prius dotatum , consecrari ab Epi opo loci, & nonnisi per Missas privatas 3 nee eis concedi Baptisterium , aut Prei terum Cardinalem , sed ad Missas illic faciendas singulis vicibus Presbyterum ab Episcopo transmitti . Ratio hujus d isti si nae fuit, quod olim seli Episcopi Baptismum temnem conserebant, &hine in sola Ecclesia Cathedrali , seu Episcopali Baptisterium

extabat. Multiplicato postmodum fidelium numero , etiam in una , eademque Civitate plura Baptisteria construi coepere 3 non tamen nisi in principalioribus Ecclesiis , quas propterea Balnisnales dixere , ad distin monem earum Ecclesii ruin etiam Parochialium, quae carebant Baptisterio. Hiiκ SP nodus Uernensis cap. 7. R Concilium Meldense cap. 48. resintum a Burchardo lib. q. cap. lφ decreverunt, publicum Bapti sterium in nulla Parochia esse debere, nisi ubi Episcopus constituerit , & nemini fas esse, Baptismum conserre , niti in E eleliis Baptismalibus. At sequentibus saeculis , cum Parochi evaserint ordinarii ministri Baptismi , illudque ministerium pene totum ad eos fuerit devolutum; tunc quoque contigit , ut omnes passim Parochiales Ecclesiae Baptisteria acceperint. Nihilo tamen minus vetita adhuc fuit administratio Baptistu in privatis domibus , aut Oratoriis. Quare uti ait Gallicus

lib. de Orat. pri v. cap. IS. opus erit speciali Episcoporum di-M in . spen-

296쪽

spensatione, ut inans in oratorio privato salutaribus undis regeneretur: imo propria potestate abuteretur Parochus ipse, si in privato Oratorio baptizare auderet: cum etiam Parocho praescriptae sint leges baptizandi in publico Baptisterio, nisii gravis necessitas, praetermissis omnibus solemnitatibus, hiseptigare in privata domo infantem jubeat. Et Pontasius Casu . de Baptismo , reum censet gravis criminis Parochum, qui , nulla urgente necessitate , in privata domo baptizat . Uerum Ecclesiae legibus permissis est Baptisini administi alio in Palatiis Summorum Principum. Ita quidem Clemens Q in Concilio generali Viennensi anno I 3II. statuit decreto relato Clem. unic. de Bapt. Praesenti prohibemur decreto, ne quis de caetero in aulis, vel eameris , aut aliis privatis domibus , sed dumtaxat in Ecclesiis, in quibus ad hoe Fonter specialiter sunt de putati , aliquoi s visi Regum, vel Principuim, quibus valeat in Me casu deferri, liberi extiterint; aut triti nec us emera ferit , propter quam nequeat ad Ecclessam abrigue peruulo propter hoe auessus haberi audeat baptizare. Fui autem frempraesumpserit, aut suam in hoe praefentiam exbiseuerit , taliter per Episcopum suum essestetur , quod alii altentare sim lia non praesumant. Huic decreto adhaeserunt Concilia Col niense II. anno I 3 9. & Burdigalense anno I 6 a . quorum legibus nonnisi Regum, aut Principum filiis fas est domi , non in Ecclesia , Baptistatum conferre. Pariter Rituale Romanum jussu Pauli V. editum statuit: In privatis locis nemo baptizari

debet; nisi orte Fnt Regum, aut magnorum Principum flui, id lasse depfeentibus ; dummodo i at in eorum Capelus, seu Oratoriis di in aqua baptismata de more benedicta. Quod intelligi debet de Capellis, & oratoriis privatis ipfbrunia Principum: siquidem ambigendum non est, quin in eorum Capellis seu Ecclesiis Palatinis, utpote quae publicis Ecclesiis aequi parantur, & quandoque sunt Ecclesiae Parochises, possis Baptismus administrari. II. ordinem administiandi solemnis Baptismi in Aulata

Viennensi Austriacorum Imperatorum exhibent Dumontius ,& Rolluetius lib. a. cap. I. β. I. a. q. & 3. Caeremonialis Im

perii : ubi describuntur solemnia B.aptismata Archiducis filii

297쪽

27 IJosephi Imperatoris, anno I 78. & alterius Archidueis filii Cariat UL Imperatoris, anno I IC tum etiam Archiducis Mariae Teresiae, anno IIIp. ejusdem Caroli VI. Imperatoris filiae. Ex monumentis itaque ibi relatis colligitur, hanc caeremoniam hisce ritibus absolutam fuisse; quod nempe in amplissima quadam aula Imperialis Palatii , excitato Altari, &Sane orum Reliquiis, quas e cubiculo Imperatricis Capellani Aulici detulerant, ornato; prope Altare parata mensa aulaeis,& pulvinaribus tecta, supra quam Regius Puer esset collocandus ἔ paratis quoque sedibus, & scabellis ad genua flectendum pro Imperialibus persenis; & Fonte Baptismali, in quem tantillum aquae fluminis Iordanis solet infundi; stata hora, Aulici omnes e cubiculo Imperatricis ad aulam illam se conserebant , R iumque Puerum a cubiculo Imperatricis usque ad aedes Imperatoris Educatrix , ab aedibus Imperatoriis ad aulam Baptismi Magnus Aulae Magister ulnis suis complexum deserebant, atque super mensam illam statuebant: tum ulnis exceptum Magnus Aulae Magister, vel Regiae prolis Educatrix exhibebant Antistiti ad Altare, Episcopo nempe Uiennensi, vel Amerisiario Pontificio, a quo sacris aquis abluebatur , consueto Ecclesiae ritu, Educatrice detegente partes inungendas, & Hymnus gratiarum actionis decantabatur a

Musicis Palatinis. Verum Archiduci Leopoldo Caroli UI. Imperatoris filio, una simul, eodem die sacrum Baptisma , &Equestrem ordinem Velleris aurei contulere: exemplo ducto a Philippo Burgundiae Duce, fundatore illius amplissimae Societatis, qui Carolum Audacem filium, statim post acceptum Baptisma, donavit insignibus illius Societatis . Dies natali-tius Archid is fuerat decimus tertius mensis Aprilis, anno Iri 6. dieque subsequenti, Imperator una cum omnibus So-eiis Equestris Ordinis Velleris aurei, intersuit solemni Liturgiae, & Vespertinis ossiciis in Capella Palatina, sacris operante Episeopo Antuerpiae. Tum ad ejusdem diei vesperam iii aula Imperialis Palatii Apocrisiarius Pontificius, assistentibus pluribus Episcopis, Parocho, & Capellanis Aulieis, Regium

Puerum sacro abluit lavacro. M se contulit Imperator, vestimetito, & insignibus Societatis Uelleris aurei amictus, una

298쪽

276 eum caeteris sociis eiusdem amplissimi ordinis, medius inter Prinei pem Eugenium Sabaudiae, & Philippum Comitem de

Dietriestein , tamquam antiquiores Socim , & univeri com tatu Aulico: & eo quoque Supremus Praefectus Aula Imperialis Antonius Princeps de Lichtenstein , pariter medius inter duos Socios Velleris aurei , detulit Archiducem brachiis suis complexum, quem ex aedibus Imperatricis , usque ad cubicula Imperatoris detulerat Educatrix Comes de Starembergh , sequentibus Aulicis matronis. Ubi ad aulam ventum est, Supremus Aulae Praefectus Archiducem supra mensam prope Altare collocavit, quem mox Educatrix ulnis suis exceptum ad Altare admovit coram Antistite, a quo baptizatus est, spo forem agente Principe Maximiliano Hannoverens , procursetorio nomine Regis Lusitaniae. Administrato Baptismo, Ed catrix Regium Puerum Principi Eugenio Sabaudiat, tamquam antiquiori Socio Uelleris aurei tradidit; qui medius inter C mitem de Dietrichstein , & Principem Abellinensium, praeeunte Feetali sive Heraldo Socimatis, illum exhibuit Imperatori. Isque sedens , capite. Operto , accepto ense a Magno Aulae Marescallo , qui prope aderat cum ense denudato , senae iterum, atque tertio tetigit ense humeros Archiducis , proferens haee verba: E ciat te mur bonum , di honorabilem aEquitem in nomine Domini nostri , ct S. Andreae. Quo facto, Torquem aureum Societatis , illius collo imposuit , legens ex Bituali hujusmodi verba : Ipse te hic ordo infidalitatem amDeabile uam recipit , ejusque reis trum, Torquem, ego hune . tibi elaeumdo , faxit Deus , ut M are eum diu poses , id σω ul ad Divinam Gloriam , atque cultum , exaltation-que Ecclesiae redat , mul etiam eum ad amplificationem , ho mremque hujus i ur ordinis in misersum , tum ad tuaui prisaram laudem , ct promeritam x celebritatem inno-- mira Patris , ct Filii , ct Spiritus Sancti. Amen . Quibus dictis Puerum amplexus est; eumdemque Prince' Eugenius Edueatrici reddidit , a qua rursum super mensam coli a-tur; accedentesque singuli Socii , servato inter se antiquit eis ordine , flexo poplite , illius vestimentum sint deosculati rdum interim praecinente Apocrisiario Pontificio , Hymnus

299쪽

gratiarum actionis modis musicis deeantabatur. Denique s Iemni benedictione Apocrisiarii Pontificii caeremonia absbluta est. Neque hie silentio praetereundum est, Capellam Imperialem Viennensem exemptam esse ab Ordinarii potestate , atque

ad Amerisiarii Pontificii iurisdictionem spectare , qui in ea

solemni ritu sacris operatur, praesente Imperatore, & sacrum omne ministerium, cui plures Capellani Aulici deserviunt , moderatur: quemadmodum accepimus ab amplissimo & clarissimo Cardinali Dominico Passioneo, qui diu in Aula Austriacorum Imperatorum , summa cuin sui nominis laude egit Apocrisiarium Apostolicae Sedis . Qiud vero de aqua Jorda nis admista Fonti Baptismali innuimus , id ab antiquissima profluxit Christianorum pietate, qui in Iordane baptiari ex ptarunt , quod illius aquae sanitificandi virtutem ex Christi Baptismate accepissent, uti testatur Hieronymus in libro de

locis Hebraicis. Prae caeteris, si vera narrant Eusebius lib. q. de vita Constant. cap. 6a. & Theodoretus lib. r. Hist. Ecclescap. 32. Constantinus Imperator, ad finem usque vitae salut

ribus undis tingi distulit, quod inIordane ipsb baptisari in votis habuisset. Et S.Basilio Magno idem insedisse desiderium suseipiendi in Iordane Bapti simi, scribit cap. q. Amphilochius,

seu quisquis est auctor illius vitae. Exinde Christiani aquas Iordanis veluti sacras, & Reliquiarum loco habuerunt; quibus in accipiendo Baptismo utebantur , praesertim quia mos erat asservandi Sanctorum Reliquias in Baptisterio, eujus res saepe meminit Gregorius Turonensis, uti in libro de Vit. Patri cap. 7. ubi testatur plures Sanctorum Reliquias in Baptisterio Divionensi reconditas, & lib. Io. Ηist. Franc. cap. 3 I. ubi re fert constructum a se Baptisterium pluribus Sanctorum Rel, qui is ditatum. III. Mos est in Aula Regum Galliae, ut eum primum nascuntur Regales Pueri sacris aquis illico abluantur ; sed so- Iemnes Baptismi caeremoniae diu postea administrentur , una simul cum Sacramento Confirmationis, Regio apparatu , &insigni pompa . Ita Ludovicus XIII. Henriet IV. Regis filius, annis jam quinque natus, una cum duabus ejus sororibus, qua

rum una deindo nupsit Hispaniae Regi, altera Duci Sabaudiata

300쪽

a78Baptismi caeremonias anno I 6. die I . Septembris pereepit, solemni ritu , in pago Fontisbellaquei, & quidem in area Regii Palatii, quod Capella Palatina ob loci angustiam hule

agendae caeremoniae sitis non esset. Pariter solemnem Baptis-nium Delphini, filii Ludovici XIV. R is, anno i 668. dies . Martii in area quadam Regii Palatii San-Germanensiis, quod Capella Palatina angustis terminaretur limitibus, administratum fuisse , constat ex monumentis allatis a Dumntio, Iuetio, Gothosredo in Caeremoniali Galliae. Sed Anna Maria Ducis Aurelianensis filia, novem annis nata, iisdem initiata est caeremoniis anno I 636. in Reginae cubiculo, ab Episcopo Anti si orensi, primo Eleemosynario Regis. Franciscus II. anno II 3. &Eliabetha ejus soror nata anno I SqS.

quae Philippo II. Hispaniae Regi nupsit in Capella Palatina

Pontisbellaquei; & Ludovicus Dux Aurelianensis pariter Hemrici II. filius, anno I 3 9. in Capella Palatina San-Germani a Cardinali Borbonio Archiepiscopo Senonensi Baptisma accepere. Porro in solemni Ludovici XIII. Regis Baptismo, in area Palatii Fontisbellaquei , intra ligneum septum excita tum suit amplum , ac sublime tabulatum , ubi Altare, Fons Baptismalis , & Solium , conspiciebantur. Illuc ad vesperam illius diei, e Regiis cubieulis Aulici cereos accensos manu getantes, ordinata supplicatione, se contulere, hoc quidem ordine: Helvetii milites Praetoriani, Equites Honorinrii , Sodales Eqilestris Societatis Spiritus Sancti Torque aureo ad collum suspensis , sex Magnates Regni, quorum singulis commissa erant instrumenta rei sacrae inservientia, nempe vasculum salis, vas ad effundendam aquam, vas ad excipiendam aquam , mappa ad abstergendum , cereus , &Chrismale. Hos sequeiatur Regius Puer baptisandus, quem manu ducebat unus e Principibus Regiae stirpis ; eumque e cipiebat Cardinalis Gio,sa , qui nomine Pauli U. Romani Pontificis agebat patrinum , Matronae Aulicae, tandem Cardinalis Gondi Episcopus Parisiensis, aliique plures Episcopi. Absoluto sacro ministerio iuxta consuetum Ecclesiae ritum , Feciales pluries acclamarunt, risu D phinus. Eodem sere

modo res se habuit in solemni Baptismo Delphini filii Lud vici XIV.