장음표시 사용
391쪽
Regiae familiae, Marehio Suis primum, tum Masserani Princeps jurarunt fidelitatem , cum hoc tamen discrimi ire , quod illi procumbenti in genua suppositum fuerit pulvinar a Clerico quodam Aulico, & quod a Magistratu quodam, non a Feciali fuerit ad juramentum edendum accersitus. Mox S cios Regalis ordinis SS. Annuntiatae ad obligandam sacramento fidem suam Fecialis invitabat; horumque singuli , provoluti in genua, nullo supposito pulvinari , accepta juramentishrmula a primo Regis Ministro, jurarunt , & amplexu a Principe donati sunt. His persolutis sacramentis, Fecialis escripto quodam a primo Ministro ei tradito pronunciabat ,
quo ordine Provinciarum & Civitatum Oratores accederent ad juramentum faciendum monebat insuper omnes, ut attento audirent animo sacramenti sormulam, quam mox alta
voce recitavit Regis primus Minister. Ea lecta, oratores Sabaudiae primum , tum Pedemontis, deinde aliarum diti num Sabaudo Principi subjectarum , accersente singulos Feciali , nexis genibus, laetis Evangeliis, jurarunt; & ad Regem accedentes , ab eo benigne excipiebantur , manu ill rum humeris admota. Verum, qui et numero oratorum, nec ex Equestri erant ordine, neque ligii erant Regis , hi ad se tutandum Regem minime accedebant, curante hoc discrimen Praesecto caeremoniarum . Tandem, dato ab omnibus juramento, Rex procubuit in genua , & decantato Psalmo,
diat, Antistes Taurinensis benedictione Episeopali donavit
IX. Meminit non semel Innocentius III. in suis epistolis sacramenti, quo Siculi ordines Regibus suis obligabantur. Cum enim Constiuitia Imperatrix , & Regina Siciliae, Friderici pueri ejus filii, & Regni tutelam Innocentio Pontifici commisisset; cumque in Fridericum, Regnumque movisset arma Marcovaldus , Senescallus olim Henrici Imperatoris,& Marchiae Anconitana: Regulus, nil sibi reliquum fecit Pontifex , ut insensiissimum hostem repelleret, & Siculos in officio contineret. Quamobrem datis litteris pluribus ad Episcopos, ct Primores Siciliae, eos hortabatur , ut in fide, &obedientia permanerent , utque ab universis Ordinibus fidelitatis
392쪽
37o sacramentum per lueretur, per lutum satustissime servaretur. Porro haec juramenta Siculis Regibus persolvebantur in illorum inauguratione, indietis Comitiis totius Regni, quae vulgo Partamenta dicuntur ὸ eaque conflata sunt ex tribus ordinibus, nempe Ecclesiastico Episcoporum , aliorumque Antistitum; Saeculari, Dynastarum sciliceto, seu Baronum ἱ ac Demaniali , seu civitatum, ae oppidorum Regii Demanii. Tum Reges ipsi iuramento promittebant, servaturos se Regni privilegia, & consuetudines. Qui si a Siciliae Regno abessent , tunc alicui vices suas demandabant, qui indictis Comitiis Regni exprimeret haec sacramenta. Ita sublinto e vivis Martino II. Rege, cum anno I la. ad Ferdinaum, dum Regem Aragonum Caesaraugustiae degentem pervenisset imperium ; Siculi ordines coram Regina Blanca ut illius Uiricaria saeramentum fidei ediderunt. Exhibet hujus Dam tiformulam ex MS. Codice Amatus lib. 8. de princi Gmplo Pan. cap. 4. Foma iuramenti Praestandi Regiae Mah tipenso ullos suos Regni Sitaliae, ordinata per Reverendi muri Dominam Arebiepiscopum Pano Danum. Ego talDper me, successores, posteros meos promisto, ct etiam puro corde ,
ct fluera mente Iuro per Crucem Domini nostri Iesu Chrsi, ct Sancta Dei quatuor Evangelia, per me corporaliter tacia, quo semper, di perpetuo ero eui, ct obediens, atque
legalis subditus, ct rasallus Illustrissimo, ae Serenissimo
Principi , ae Domino meo , Domino Perdinando, Dei Gratia, Aragonum , ct Siciliae Regi, ipsumque in verum meum Principem , Regem , ac Dominum habebo, tenebo , me nou
faciam, O servabo ea omnia, O gula , γα bonus, te galli , ct Fidelis subditur , v altasso Reti, o D mino facere , servare , ct jurare debet juxta formam consimistionum ct capitulorum hujus Regni Siciliae, eaque omnis ,
fingulo , ut supra promitto , di iuro opis, ct manibus
me bis etiam facio holmagium ore , ω manibus commendatum. Dominus Rex iurabit , θ' eonfirmabit tenere , er observare privilegis , libertates , di em eludines , ea tuta Baro num , Nobilium , prout = feeundum per Serenissimos Re ger Siciliae, aeger Hermi Illustris os Dominos Reges Mar
393쪽
37 Itinum , ct Martinum ultimo dee s , eisdem eonfirmata j
rata di rationabiliter fuerint obfermata. Homagium dicitur ore ct manibus commendatum, quia vassallus, dum praestabat hominium, manus suas manibus Domini conjungebat , peractaque fidelitatis, & hominii praestitione, in fidei signuin illum osculabatur ; 8c hine hujusmodi osculum dicebatur fidelitatis. Ita in Charta Iacobi Regis Aragonum anno IIII. apud Ioannem Dametum in Historia Regni Balearici, legitur:
Ego Infans Domnus Petrus facio vobis homagium ore, ' manibus', & apud Marcam in Hist. Benetiarn. lib. 6. cap. I. legitur hominium in osculo paris, veritatis. Alia plurima hujus rei exempla congerit Cangius in Glossario, simulque notat, non omnes vaffallos, sed nobiles selos ad osculum admissos fuisse. Nunc quoque temporis Angli in coronatione Regis hominium Osculo praestant, uti jam diximus. Alphonsius Ferdinandi filius , quem Magnanimum nuncuparunt , imperio potitus anno I I 6. demandavit Ioanni fratri vices sitas inadministranda Sicilia obeunti, ut consuetum fidei sacramentum exciperet. Sed anno I ao. Siciliam adiens, die I 2.Februarii, convocatis Episcopis , & oratoribus civitatum, ab eis de more expressit fidei secramentuin, itum & ipse eustodiendisjuribus Regni sic ramento se adstrinxit. Carolus Q victor ex Africa Siciliam adiens anno in metropolitana Ecclesia Panormitana juravit se consuetii lines ,& jura Regni e servaturum. Idem praestitum legitur a successbribus Regibus. Est ita que Siciliae mos, ut Reges servandis moribus,& juribus Regni; subditi vero servandae illis fidelitati mutuo sacramento vicissim adstringantur. Idque hoe ritu peractum est anno I73sdie 3 o. Junii, in Cathedrali Panormitana, cum CAROLus Raosius Rex jgloriosissimus imperio potitus est. Post s lemnem Risis ingressum, & equitationem , post decantatum Hymnum gratiarum inimis, Rex Solium conscendit, seditque operio capite; tum ante eum apposita fuit naensula, supra quam Maseus Eleemosynarius Crucem, &Evangeliorum librum collocavit. Protonotarius Regni stans in gradi bus Regii Solii, reeitavit iuramenti formulam ; eaque lecta, Coadiutor Protonotarii singulos , a quibus jurandum erat,
394쪽
accersivit, servato eorum ordine. Primus omnium Panormitanus Archiepiscopus, lainquam Ecclesiastici ordinis primus, accessit ad Regis sedem flexis ante illum genibuS, expansissω iper Evangelia manibus, interroganti Protonotario, an vellet Regi fidelitatem proimittere juxta' formulam nuper pronum tiatam , respondit, se ita velle , & ita iurare, atque in hujus rei signum Crucem, &Evangelia est osculatus. Hunc
sequuti sunt caeteri Episcopi, Praesulesque Regni ; tumord Militaris, seu Equestris, nempe Principes, Duces, aliiquo Feudorum Domini; tandem oratores Civitatum Regii De-manii. Quo saeto, iubente Rege, ab eodem Protonotario recitata est sermula juramenti ab ipso Rege dandi de custo
diendis statutis, atque privilegiis Regni. Mox Protonota- .rius, flexis genibus, Regem exoravit, ut juramentum prae istaret: Rex vero stans, detecto capite, librum Evangeliorum manu tangens, juravit. Posthin: Praetor Panormitanae Civitatis pariter a Rege petiit, ut sacramento promitteret servaturum se jura, moresque Civitatisὸ quod pariter, e demque ritu, a Rege juratum suit. - DX. In Neapolitano Regno haeredibus, & successoribus. imperii persbluta quandoque suisse fidelitatis sacraimenta, ut reipublicae, & familiae Regiae tranquillitati consuleretur, indicat in sua Historia Sum montius. Narrat enim lib. 3. curasese Robertum Regem longaeva jam aetate senem, indictis anno 33 o. Comitiis totius Regni, ut Ioanna neptis, haeres. imperii, duodecim annis nata, Andreae Ilungarorum Regi filio minusculta aetatis desponsata , ab universis Regni Ordinibus, praestito sacramento, tamquam imperii haeres salutaretur, quod Andream ejus virum regimini administrando imparem existimaret. Pariter Alphonius I. convocatis totius Regni Comitiis, anno I 3. Ferdinandum fili vita eonstituit Calabriae Ducem, successoremque impetii , cui eo nomiae hominium, & sacramentum universi ordines praestitere: Esesendo iuuo εώ, ait Sumontius lib. 5. eon fidissetisne det Ba
bonarato intes, suppurarano Sua Maesd, resine eo uenta concederiister fio primogenito, fuere futuro, erede det Reame D. Ferrante d'Aragona suo saliuolo con doria it tituo
395쪽
di Dura di Calabria, erede, e suere r dei Padre, net Rea- me di Sicilia citra Pharum, esu da inculi e Baroni seu det si auutato per loro Signore, e Mogotenente generale , esuccedente Re, e gligis rono Omarato, e Ilio Afruod, ore,& manibus, des eis su Diu publico insera nevio per Giopam ni intina Secretaris , e Notare deI Rr. Deinde siublato e vivis Alphonso, anno 1 38. Ferdinandus, ordinata soleti ni equitatione ex Regni Proceribus , & Dynastis constata , adiit Metropolitanam Κclesiam , ibique dicho Hymno Te Deum , Archiepiscopo Sacris operante , Rex salutatus est ; & rediens ad aedes Regias, Arcem Novam ab ejus Praesecto recepit , tum celebrato Conventu Capuae, quod Neapoli lues grassaretur; hominium , & fidei sacramentum ab universis Regni Proceribus illi est exhibitum , uti narrat lib. s. Summonti . Nam in more suit apud Neapolitanos, ut obeunte Rege , qui in imperio succedebat, statim per Civitatem , & Sessiones Nobilium equitaret magno Procerum comitatu, atque ad Me tropolitanam Ecclesiam accederet, ubi susis precibus , ab Archiepiscopo Rex renuntiabatur ; deinde statutis Comitiis , sacramenta, & hominia ei persolvebantur. inod de Alphon-so II. Ferdinando II. &Friderim reserunt Neapolitanarum, rerum Scriptores. Imperantibus vero Austriacis, qui in Hispania degebant, ei data fuere hujusmodi juramenta, cui Reges hoc munus demandarunt: uti cum Carolus U. Imperintor, Rexque Siciliae , Philippo filio commisit Neapolitani Regni imperium, is Ferdinando Francisco Avolos Marchioni Piscariae vices suas in possessione Regni ineunda delegovit. Ordo hujus caeremoniae legitur apud Fre iam lib. 3. de Subseudis, ubi: Die autem Dominica as. ejusdem men=, subfestisitate S. Catherinae Hirginis , Mart ii , duae ela
rispina nisi in Regio Palatio, prope Ecclesium San i Spiritus , in quo residet IIIuserissimus Revirendissimus Dominus
Ordinalis Seguntinus Petrus Pace us) Loeumtenens e neralis Sereni mi, ct Potensissimi Domini nostri Regis Philippi , venerunt Musiris tu Dominus Purus Anuvius de . , Santo Severino miseeps Bi iani, nobilis Pisuae , seu Sedilis
396쪽
eum Dominis Electis o muIum minarum, eum Tribuno pu bis , ornatis vesibus velluti earmosini eum albis equis pariter faleratis; ct deinde senit ut bissimus D. Franciscus Ferdinandus de Molos de suim , fur aetaris annorum viginti trium, Marchio Pisariae , Princeps Montis Herculis , Francavillae, Regni Siciliae Magnus Camerarius , Generalis Capitaneus, seu Legatus totius Cavallariae, seu Duitatus , de putatus per eumdem Serent mum Regem pro capienda fide,
homogio, ae Egio iuramento ab unisersis Regni subditis , erfidelibui ob refutationem Regni factam per Caesaream Majesta tem dicto Serenissimo suo Filio, ut ex litteris hie Cisitati directis , asstianus siquidem dictus Dominus eum nonnullis Proeeribus , ct Illustrissimo minino mee Ama*biae Magistro I sitiario ejus avunculo, ae Illustrissimo Domino Indiso de Atosis
Regni Magno Cancellario ejus fratre , equitarunt omnes cum mirabili comitatu omnium Procerum, Nobilium , ct om
nium officialium , O universo populo , Dominus Cardinalis
in medio , a manu dextra dictas Dominus Marchio , a mam
sinistra Dominus Princeps Sindicus, ct advenientes in Con ventu S. Laurentii in loco solito, in altiori Deo a manu Ani
Ara sedit in quodam solis , fusedia Dominus Cardinaui Deumtenens generalis , Dominus Dux Amal Le Magister 'sitiarius in uno scamno , ct ex alio Magnus Cancellarius , Oomnes Domini Regentes , O mi an uaria in pede sabelli eum aliis Officialibus , prout potuimus Deum habere ob multitudinem , DomInus Princeps , ut Sindicus , In alio fabello jura amorem , post eum omnes Electi, ct pos eos Proceres , et Barones Regni fecundum determinationem Illustri mi Domini Locumtenentis generalis , O Collateralis Gnssui , ibideui exipentibus pluribus Dominis , oe Sinduis nonnullarum Uni versitatum. Dominus Marctio per Meretarium Consilia Coia territi legi fecit patentes litteras Serenissimi Domini Regis subdata in Regia Domo , ct saueis rebus rem abfupit pro ex quatione suae delegationis. Sindicus nomine Urbis, Baronum , Regni respondit ,'sub quadam pagina explicavit intentum , devotionem Civitatis: ct Domini Secti , unus msi aliam ponerant hora so. ad Iraefandam juramentum Idelitatis
397쪽
ehionis, tactit Evangellis. Sindicus non juravit, quia uerre . non fuit ad Me constitutus a Plateis . Post rei Magister Iustitia rius, ct Magnus Caneellarius, deinde Illustris in mininus Antonius de Aragonia puer annorum circa decem , vel parum plus, Dux Monti ut , er dum deferreretur ad ρraestandum juramentum Dominus Princeps Bisniani non consentiendo fuit de hoc protestatur, O praGenuem primo Abi deferri, O pro illa vice tantum, di cura praejudicium tam in petitorio, quam in possessorio , ex deerato Dominorum de Consilio Gunerali
oretenus dato, primus omnium juravit , ct ex ordine Prin-eeps Sulmonac, Duces , Marchioneι ,. Comites , Barones ,
inter alios ego etiam praesiti Ilii hometii iuramentum, σrissi procuratores Dominorum, Sindici, O procuratores inseversitatum. Et deinde equitanter praefati Domini ex eodem ordine per Plateas nobiles magna fuit secta obpublIearu laetitiam effusio moniae aurex, argenteα pro gloria , o triumpho dini Serenis mi Domini nostri Regis , meis Mediolani , ae Aquar , ct Franeiae Rem, nostrae Catholicae , atque Chrisianae Fidei perpetui des oris. Die lunas uenti , hora I 7. venerunt prMim Dominus Carrinalis Dominus Marchio, Dominus Princeps Sindicus ordine supra sis eum Dominis Hectis, er Dominis Barambur Jb eadem reγ-la, er magna ramitiva Misilium in majori Geosa, Reseremtas Episcopui Mottularum Ricarius Illustri fimi δ' Reserendi s mi Domini Cardinalis Neapolitani , er in majori Altaris lemnem Missam Beantasit , a Rentibus omnibus Dominis de nostro Consilio , Ο aliis O iri bus. Orationem feeit Dominus Episcopus Sanini Mares Secretariur Maniranus vir religi P us , se docti mur, quae pro honore utriusve Caesareae hsatii patrii, o Aui Dominorum nostrorum Regum, sustrandido fermone, laudati s habita es. Finito Te Deum Iaudamus, idem Dominus Secretarius legit patentes litterat dicti Domini nostri Regis eonfirmantis dicti Domini His f i Carrinalis in Do o D ad beneplacitum , quia confir matio omnium inciorum venerat in ejus posse , inuentibus ibidem Dominis Hectis, Dominus Ioannes Bernar inus Car
398쪽
Mnm Elazus Plateae Cumanae ab eodem eonfirmationem , ct o fervantiam omnium Capitulorum Urbis humiliter expetiit , ct detulit illiseramentum , sub quo trictis Evangeliis observare Drasit, , recedentibus omnibus facta fuit pecuniarum auri,
O argenti erisio pro gloria , ct triumpho dicti Sereni mi
Domini no I Regis. At Clementissimo Regi CAROLo BoRwNio jurata est fides , hominiumque praestitum, die aci. Ju nii , anno III . in Capella Palatina , & coram Magno Aulae Capellano , a Patribus conseriptis Neapolitanae Civitatis , quos Electos vulgo nuncupant , & hoc quidem ritu. Rex Gloriosissimus medius inter Patres conscriptos Neapolitanos, praeeuntibus Aulicis, Capellam adiit Palatinam , ibique Sacrum audivit, stantibus prope Regem Neapolitanis Patribus conscriptis. Peracto Sacro, Solium conscendit excitatum in cornu Evangelii, seditque operto capite, steterunt a dextra Solii parte Primus Regis Minister, Dux militum custodum corporis Regis, & Secretarius Regni juramenti formulam in manu tenens ῆ a sinistra vero Solii Feciales , seu Reges armorum , virgas manu habentes, & Ostiarii, vulgo Portieri dicimera; aderant quoque Notarii Aulae, & Civitatis , qui rem tabulis consignarent. Tum Neapolitani Patres conscripti ante Solium Regis constitere, eoque innuente, capita ope ruerunt, tamquam Hispaniae Magnat G. Interea a Secretario lecta est juramenti formula, qua finita, accedentes ad Altare , ubi aderat Magnus Capellanus Pontificalibus indutus ornamentis, Evangeliorum librum in manibus habens, in genua procubuerunt. Eos vero Magnus Capellanus est pereuntatus, an ita jurarent ; singulique statutis super sacrunta dicem manibus affirmarunt , his verbis: Cosὶ glaro, prometto. Dato juramento , mox ante Regem Solio insidentem genua submiserunt, eorum primus verba fecit, statutisque manibus intra manus Regis , a quo & amplexu exceptus est, hominium tum ipse, tum singuli eodem ritu praestitere, denique Regem ad aedes suas deduxerunt. Excipiendis vero sacramentis , hominiisque, quae tum a Feudorum Dominis vulgo Baronibus, tum a Civitatibus, oppidisque Regii D manii persolvenda erant, Rex delegavit Adrianum Ulloam
399쪽
Laitriae Ducem', Regiumque Constiarium ; tum promultatis ad hane rem Regiis Ediettis , imperatum est omnibus, a quibus jurandum est, ut statis diebus, in Ecclesia Regia SK Sacramenti, vel ipsit, vel eorum Dolegati, sit impedimento aliquo prohiberentur , convenirent . Ibi igitur assidente prope Aram in cornu Evangelii Delegato Regis , medio inter Magnum Capellanum Praelatitiis indutum vestibus a sinistra parte Evangeliorum librum in manibus habentem , & Secretarium Regni a dextra habentem juramenti formulam , utrumque stantem, & illum quidem nonnullis Clericis Aulicis , hune quibusdam ossicialibus associatum: stantibus quoque in cornu Epistolae e regione ipsitus Delegati Regis , tum Feciali Regio , tum quatuor officialibus vulgo Pomtieri di Camera , tum etiam milite hastato hinc inde instructo, Secretarius Regni proferens singulorum nomina, qui ad jurandum convenerant, recitavit juramenti sermulam, qua CAROLO Regi, ejusque successoribus fidςm se servaturos, ejus juisa pace belloque facturos, arma contra eum nutar quam laturos illi pollicebantur. Tum singuli nexis primo genibus ante Magnum Capellanum, statutisque manibus super sancta Evangelia, huic sciscitanti an jurare vellent, ita jurare se affrinarunt; mox ante Regis Delegatum procumbentes, manibus intra hujus manus Conjunistis, homini iam prae stitere : eorumque nomina , exbibitumque saeratarentum a Tabellionibus in acta reserebatur.
XI. Porro is ritus edendi coram Magno Capellano sacramenti fidei Regibus debitae, solemnique pompa, antiqui est instituti in Aula Neapolitana. Pontanus enim narrans lib. 2. de bello Neapolitano, Ursum Nolanum Comitem, Joannis Andegaventis partibus adhaerentem, opera Bariliolomaei Cardinalis Rovarella, qui Beneventi Pontificias res curabat, in partes Ferdinandi I. Regis venisse, & huic fidem sacramento promisisse , ita describit hujus caeremoniae ritum: Sedet Rex medius Regia in fede , editiore loco constituta. Assident juxta primi ordinis istimates, ae Proceres. Staut inde purpara torum frequentes Ordines, loco quirique suo et Regis ad pedes , genibus innitens, o dextra procumbit parte epipolarum Adb
400쪽
subjem jure , lege , natura , ora a , se praefanda sunt
suo iussus os excepit , metaque comiter uarum dimiser. Is ess sirius jurandι mos in verba Regum Nevinianorum , qui uellisi illorum se sciunt , is is hau fersant: 'dirii inde in